Franjipan
| Franjipan | |
|---|---|
Pişirilmemiş franjipan kreması | |
| Alternatif isim | Frangipan, Frangipane |
| Ülke(ler) | Fransa |
| Türü | Krema |
| Ana malzemeler | Badem, badem unu, yağ, şeker ve yumurta |
Franjipan (Fransızca: Frangipane) Fransız mutfağında bulunan genellikle kek ve tart gibi hamur işlerinde kullanılan tatlı badem aromalı bir krema (muhallebi) türüdür.[1] 1674 tarihli bir yemek kitabında "franchipane" olarak geçen kelimenin en erken modern yazımı 1732 tarihli pastacılar sözlüğünde bulunmaktadır.[2] Başlangıçta badem veya antep fıstığı ile tatlandırılmış bir muhallebi tartını tanımlasa bile daha sonradan çeşitli şekerlemelerde ve hamur işlerinde kullanılan bir dolguyu tanımlamak için kullanılmaya başlamıştır.
Geleneksel olarak iki ölçü badem kremasının ve bir ölçü pastacı kremasının birleştirilmesiyle elde edilir. Badem kreması, tereyağı, şeker, yumurta, badem unu, ekmek unu ve romdan yapılırken; pastacı kreması için ise süt, vanilya çekirdeği, mısır nişastası, şeker, yumurta sarısı (bazen tam yumurta) ve tereyağı kullanılarak yapılır. Kremanın yapımı için kullanılan iki kremanın oranları konusunda birçok varyasyon bulunmaktadır.[3][4]
Epifani'de Fransızlar genel olarak franjipan katmanlarından yapılan bir kek olan kral kekini keserler ve bu dilimler genellikle masanın altında saklanan küçük kral (le petit roi) olarak bilinen bir çocuk tarafından dağıtılır. Pasta yıldızlar, taç, çiçeklerle süslenir ve içine özel bir fasulye gizlenir. Pastanın içerisindeki gizlenmiş fasulyeyi bulan kişi bir sonraki için "kral" ya da "kraliçe" olarak taçlandırılır.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Frangipan kelimesi, badem aromalı ürünleri isimlendirmek için kullanılan Fransızca bir terimdir.[5] Marquis Muzio Frangipani veya Cesare Frangipani'nin soyadından gelmektedir.[2][6] Kelime başlangıçta franjipana aroma verdiği söylenen parfümün üretildiği frangipani bitkisini ifade ediyordu.[7] Diğer kaynaklar ise ismin 16. yüzyılda Parisli fırıncılarının eldivenlerinde kullandıkları yasemin aromalı parfümü yaratan Frangipani'ye bir saygı göstergesi olarak atıfta bulunduğu belirtir.[2][8][9][10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ayto, John (2013). The Diner's Dictionary. Oxford University Press.
- ^ a b c Davidson, Alan (2014). "frangipane". The Oxford Companion to Food. 3rd (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780199677337.001.0001. ISBN 978-0-19-967733-7.
- ^ Suas, Michel (2011). Advanced Bread and Pastry: A Professional Approach. Delmar, Cengage Learning.
- ^ Jørgensen, Johannes (1913). Saint Francis of Assisi : a biography (İngilizce). University of Connecticut Libraries. New York: Longmans, Green, and Co. s. 257.
"Illam autem comestionem vocant Romani mortariolum quae fit de amygdalis et zucario et de aliis rebus." Spec. (ed. Sab.) p. 221. Sabatier identifies this favourite food of Francis with the well-known stone-hard Roman mostaccioli (see Jorgensen's "Pilgrimsbogen," p. 61). On the other side f. Edouard d'Alencon: Frere Jacqueline, p. 19, n. 2; in mortariolum (in Old French mortairol) he sees rather "cette creme d'amandes bien connue aujourd'hui sous le nom de frangipane," a name in which he finds an allusion to Jacopa's name (her married name was Frangipani).
- ^ "FRANGIPANE : Etymologie de FRANGIPANE". www.cnrtl.fr. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2023.
- ^ "A pastry dough alternative: Frangipane". Newsday. Tribune Content Agency. 22 Temmuz 2013.
the Marquis Muzio Frangipani. Frangipani wasn't a great cook. Rather, he popularized almond-scented gloves among the European aristocracy.
- ^ "frangipane | Definition of frangipane in English by Oxford Dictionaries". Oxford Dictionaries | English. 25 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2019.
- ^ Johansen, Katia (December 2004). "Fleeting fragrance: the history, preservation, and display of perfumed costume" (PDF). International Journal of Costume. 4 (2): 42. 2 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.
- ^ Bender, David A. (2006). "frangipane (frangipani)". Bender's dictionary of nutrition and food technology. 8th. Arnold E. Bender. Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 0-8493-7601-7. OCLC 71842325. 2 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.
Originally a jasmine perfume which gave its name to an almond cream flavoured with the perfume.
- ^ "New Look for Pudding: FRANGIPANI PUDDING". The Washington Post and Times-Herald. 20 Haziran 1963. s. D14 – ProQuest vasıtasıyla.