Rıhtımlar Üzerinde

Rıhtımlar Üzerinde
On the Waterfront
	Film Posteri
Yönetmen	Elia Kazan
Yapımcı	Sam Spiegel
Senarist	Budd Schulberg
Oyuncular	Marlon Brando,; Karl Malden,; Lee J. Cobb,; Eva Marie Saint,; Rod Steiger
Müzik	Leonard Bernstein
Görüntü yönetmeni	Boris Kaufman
Kurgu	Gene Milford
Dağıtıcı	Columbia Pictures
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram
Renk	Siyah-beyaz
Yapım yılı	1954, ABD
Çıkış tarih(ler)i	28. Haziran. 1954
Süre	108 dakika
Dil	İngilizce
Bütçe	910.000 dolar

On the Waterfront, (Rıhtımlar Üzerinde) Oscar ödülü kazanmış 1954 yapımı bir Amerikan filmidir. Filmin senaryosu Budd Schulberg tarafından yazılmış ve Elia Kazan tarafından yönetilmiştir. Baş rollerinde Marlon Brando, Eva Marie Saint, Rod Steiger, Karl Malden ve Lee J. Cobb. Film müzikleri Leonard Bernstein tarafından bestelenmiştir. Film işçi sınıfının organize olmasıyla gelişen sosyal konuları ele almaktadır. New York Sun muhabiri Malcolm Johnson tarafından yazılan bir dizi öykü temel alınmıştır.

Filmde Terry (Marlon Brando) ve ağabeyi (Rod Steiger) arasında bir taksinin arka koltuğunda geçen sahne, film tarihinin en başarılı oyunculuk sahnesi olarak kabul görmektedir. Brando'nun bu sahnede doğaçlama yaptığını ve sahnenin başarısında kendisini rahat bırakarak doğaçlamaya izin veren Elia Kazan'ın büyük katkısı olduğunu belirtmesine karşın, senaryo yazarı Schulberg, Brando'nun bir doğaçlama yapmadığını, olanları aynen oynadığını iddia etmiştir. Elia Kazan'ın da Brando'nun doğaçlama yapmış olmasına izin verdiğini, otobiyografisi "Bir Yaşam"da belirtmiş olması, Brando'nun doğaçlamadan kastının vücut hareketleri ve senaryoda yazılı olana orijinal bir yaklaşım olduğunu göstermektedir.

1993 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

Konu

Terry Malloy (Marlon Brando) 20'li yaşlarının ortalarında olmasına rağmen yıpranmış limanlarda yerel çete patronu Johnny Friendly (Lee J. Cobb) için çalışan eski bir boksördür. Ringlerde servet yaparken birden düşüşe geçmesi onu depresyona sokmuştur. Bir çocukluk arkadaşının Johnny Friendly'nin emriyle öldürülmesi suçluluk hissine kapılmasına neden olmaktadır çünkü istemeden cinayete karışmıştır.

Terry öldürülen arkadaşının kız kardeşiyle karşılaşır (Eva Marie Saint) ve flört etmeye başlarlar. Kız ve yerel bir papaz (Karl Malden) çeteye karşı çalışması gerektiği konusunda ikna etmeye çalışırlar. Ama Terry ancak Johnny Friendly çete üyesi olan ve Terry'nin hainliği ortaya çıktıktan sonra öldürülmesini reddeden kardeşinin (Rod Steiger) ölümünü emrettiğinde çeteye karşı savaşmaya başlar.

Terry bu durumu açığa çıkartır ve limanda dışlanır ama sonunda Johnny Friendly'ye karşı işçileri yeniden birlik haline getiren dramatik bir kavgadan sonra zafer kazanır. Daha sonra Terry işine geri dönerek Johnny Friendly'yi işçilerin gözünde aptal durumuna düşürür.

Ödüller ve Adaylıklar

Ödülü	Kategori	Aday (lar)	Sonuç
Akademi Ödülleri	En İyi Film Akademi Ödülü	Sam Spiegel	Kazandı
	En İyi Yönetmen Akademi Ödülü	Elia Kazan	Kazandı
	En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü	Marlon Brando	Kazandı
	En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü	Lee J. Cobb	Aday
		Karl Malden	Aday
		Rod Steiger	Aday
	En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü	Eva Marie Saint	Kazandı
	En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü	Budd Schulberg	Kazandı
	En İyi Sanat Yönetmeni: Siyah-Beyaz	Richard Day	Kazandı
	En İyi Görüntü Yönetmeni – Siyah-Beyaz	Boris Kaufman	Kazandı
	En İyi Film Kurgusu Akademi Ödülü	Gene Milford	Kazandı
	En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü	Leonard Bernstein	Aday

Film hakkında notlar

On the Waterfrontun senaryosu Malcolm Johnson tarafından yazılmış, New York Sun gazetesinde yayınlanmış 24 bölümlük "Crime on the Waterfront - Rıhtımlar Üzerinde Suç" adlı seri öykü esinlenerek yazılmıştır. Bu seri makaleyle 1949 yılında Yerel Raporlama dalında Pulitzer Ödülü'nü kazanmıştır. Öykülerde Manhattan ve Brooklyn bölgelerindeki rıhtımların üzerinde yaygınlaşmakta olan yolsuzluk, kanunsuzluk ve haraç kesme olayları ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır.

Vikisöz'de Rıhtımlar Üzerinde ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

Dış bağlantılar

dailymotion.com'da filmin fragmanı

Kaynakça

g t d Elia Kazan'ın yönettiği filmler
1940'lar	A Tree Grows in Brooklyn (1945) • The Sea of Grass (1947) • Boomerang! (1947) • Centilmenlik Anlaşması (1947) • Pinky (1949)
1950'ler	Panic in the Streets (1950) • İhtiras Tramvayı (1951) • Viva Zapata! (1952) • Man on a Tightrope (1953) • Rıhtımlar Üzerinde (1954) • Cennet Yolu (1955) • Baby Doll (1956) • A Face in the Crowd (1957)
1960'lar	Wild River (1960) • Splendor in the Grass (1961) • America, America (1963) • The Arrangement (1969)
1970'ler	The Visitors (1972) • The Last Tycoon (1976)

g t d En İyi Film Altın Küre Ödülü - Dram
1943–1975	The Song of Bernadette (1943) Going My Way (1944) The Lost Weekend (1945) The Best Years of Our Lives (1946) Gentleman's Agreement (1947) Johnny Belinda / The Treasure of the Sierra Madre (1948) All the King's Men (1949) Sunset Boulevard (1950) A Place in the Sun (1951) Harikalar Sirki (1952) Zincirli Köle (1953) Rıhtımlar Üzerinde (1954) Cennet Yolu (1955) 80 Günde Devri Alem (1956) Kwai Köprüsü (1957) The Defiant Ones (1958) Ben-Hur (1959) Spartacus (1960) The Guns of Navarone (1961) Arabistanlı Lawrence (1962) The Cardinal (1963) Becket (1964) Doktor Jivago (1965) Her Devrin Adamı (1966) Gecenin Sıcağında (1967) Kış Aslanı (1968) Anne of the Thousand Days (1969) Love Story (1970) Kanunun Kuvveti (1971) Baba (1972) The Exorcist (1973) Çin Mahallesi (1974) Guguk Kuşu (1975)
1976–2000	Rocky (1976) The Turning Point (1977) Geceyarısı Ekspresi (1978) Kramer Kramer'e Karşı (1979) Sıradan İnsanlar (1980) Altın Göl (1981) E.T. (1982) Sevgi Sözcükleri (1983) Amadeus (1984) Benim Afrikam (1985) Müfreze (1986) Son İmparator (1987) Yağmur Adam (1988) Doğum Günü Dört Temmuz (1989) Kurtlarla Dans (1990) Bugsy (1991) Kadın Kokusu (1992) Schindler'in Listesi (1993) Forrest Gump (1994) Aşk ve Yaşam (1995) İngiliz Hasta (1996) Titanic (1997) Er Ryan'ı Kurtarmak (1998) Amerikan Güzeli (1999) Gladiator (2000)
2001–günümüz	Akıl Oyunları (2001) Saatler (2002) Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2003) Göklerin Hakimi (2004) Brokeback Dağı (2005) Babil (2006) Kefaret (2007) Milyoner (2008) Avatar (2009) Sosyal Ağ (2010) Senden Bana Kalan (2011) Operasyon: Argo (2012) 12 Yıllık Esaret (2013) Çocukluk (2014) Diriliş (2015) Ay Işığı (2016) Üç Billboard Ebbing Çıkışı, Missouri (2017) Bohemian Rhapsody (2018) 1917 (2019) Nomadland (2020) The Power of the Dog (2021) The Fabelmans (2022) Oppenheimer (2023)

g t d En İyi Film National Board of Review Ödülü sahipleri
1932–1950	I Am a Fugitive from a Chain Gang (1932) Topaze (1933) It Happened One Night (1934) Muhbir (1935) Mr. Deeds Goes to Town (1936) Night Must Fall (1937) The Citadel (1938) Nazi Casusunun İtirafı (1939) Gazap Üzümleri (1940) Yurttaş Kane (1941) In Which We Serve (1942) The Ox-Bow Incident (1943) None But the Lonely Heart (1944) The True Glory (1945) V. Henry (1946) Mösyö Verdoux (1947) Paisà (1948) Bisiklet Hırsızları (1949) Sunset Bulvarı (1950)
1951–1975	İnsanlık Suçu (1951) Kadın Satılmaz (1952) Jül Sezar (1953) Rıhtımlar Üzerinde (1954) Marty (1955) 80 Günde Devri Alem (1956) Kwai Köprüsü (1957) İhtiyar Adam ve Deniz (1958) İnsanlık Uğruna (1959) Sons and Lovers (1960) Question 7 (1961) En Uzun Gün (1962) Tom Jones (1963) Becket (1964) The Eleanor Roosevelt Story (1965) Her Devrin Adamı (1966) Bir Aşk Yetmez (1967) The Shoes of the Fisherman (1968) Son Gerçek (1969) General Patton (1970) Kanlı Saltanat (1971) Kabare (1972) Belalılar (1973) Konuşma (1974) Barry Lyndon (1975)
1976–2000	Nashville (1975) Başkanın Bütün Adamları (1976) The Turning Point (1977) Cennet Günleri (1978) Manhattan (1979) Sıradan İnsanlar (1980) Ateş Arabaları (1981) Kızıllar (1981) Gandhi (1982) Betrayal (1983) Sevgi Sözcükleri (1983) A Passage to India (1984) Mor Yıllar (1985) Manzaralı Oda (1986) Güneş İmparatorluğu (1987) Mississippi Yanıyor (1988) Bayan Daisy'nin Şoförü (1989) Kurtlarla Dans (1990) Kuzuların Sessizliği (1990) Howards End (1992) Schindler'in Listesi (1993) Forrest Gump (1994) Ucuz Roman (1994) Aşk ve Yaşam (1995) Shine (1996) Los Angeles Sırları (1997) Gods and Monsters (1998) Amerikan Güzeli (1999) Düşlerin Efendisi (2000)
2001–günümüz	Kırmızı Değirmen (2001) Saatler (2002) Gizemli Nehir (2003) Düşler Ülkesi (2004) İyi Geceler ve İyi Şanslar (2005) Iwo Jima'dan Mektuplar (2006) İhtiyarlara Yer Yok (2007) Milyoner (2008) Aklı Havada (2009) Sosyal Ağ (2010) Hugo (2011) Zero Dark Thirty (2012) Aşk (2013) En Şiddetli Sene (2014) Mad Max: Fury Road (2015) Yaşamın Kıyısında (2016) The Post (2017) Yeşil Rehber (2018) The Irishman (2019) Da 5 Bloods (2020) Licorice Pizza (2021) Top Gun: Maverick (2022) Killers of the Flower Moon (2023)

g t d En İyi Film New York Sinema Eleştirmenleri Birliği Ödülü sahipleri
1935–1950	Muhbir (1935) Mr. Deeds Goes to Town (1936) The Life of Emile Zola (1937) The Citadel (1938) Wuthering Heights (1939) Gazap Üzümleri (1940) Yurttaş Kane (1941) In Which We Serve (1942) Watch on the Rhine (1943) Yolumda Giderken (1944) The Lost Weekend (1945) Hayatımızın En Güzel Yılları (1946) Centilmenlik Anlaşması (1947) The Treasure of the Sierra Madre (1948) All the King's Men (1949) Perde Açılıyor (1950)
1951–1975	İhtiras Tramvayı (1951) Kahraman Şerif (1952) İnsanlar Yaşadıkça (1953) Rıhtımlar Üzerinde (1954) Marty (1955) 80 Günde Devri Alem (1956) Kwai Köprüsü (1957) The Defiant Ones (1958) Ben-Hur (1959) Garsoniyer / Sons and Lovers (1960) West Side Story (1961) Ödül verilmedi (1962) Tom Jones (1963) My Fair Lady (1964) Darling (1965) A Man for All Seasons (1966) Gecenin Sıcağında (1967) The Lion in Winter (1968) Z (1969) Five Easy Pieces (1970) Otomatik Portakal (1971) Cries and Whispers (1972) Day for Night (1973) Amarcord (1974) Nashville (1975)
1976–2000	Başkanın Bütün Adamları (1976) Annie Hall (1977) Avcı (1978) Kramer Kramer'e Karşı (1979) Sıradan İnsanlar (1980) Kızıllar (1981) Gandhi (1982) Sevgi Sözcükleri (1983) A Passage to India (1984) Prizzi'lerin Onuru (1985) Hannah and Her Sisters (1986) Broadcast News (1987) The Accidental Tourist (1988) Sol Ayağım (1989) Sıkı Dostlar (1990) Kuzuların Sessizliği (1991) The Player (1992) Schindler'in Listesi (1993) Şike (1994) Leaving Las Vegas (1995) Fargo (1996) L.A. Confidential (1997) Er Ryan'ı Kurtarmak (1998) Topsy-Turvy (1999) Trafik (2000)
2001–günümüz	Mulholland Çıkmazı (2001) Far from Heaven (2002) Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2003) Sideways (2004) Brokeback Dağı (2005) Uçuş 93 (2006) İhtiyarlara Yer Yok (2007) Milk (2008) Ölümcül Tuzak (2009) Sosyal Ağ (2010) Artist (2011) Zero Dark Thirty (2012) Düzenbaz (2013) Çocukluk (2014) Carol (2015) Aşıklar Şehri (2016) Uğur Böceği (2017) Roma (2018) The Irishman (2019) İlk İnek (2020) Drive My Car (2021) Tár (2022) Killers of the Flower Moon (2023)