Toyota Crown
| Toyota Crown | |
|---|---|
| Genel Bakış | |
| Üretici | |
| Üretim yıl(lar)ı | 1955-günümüze |
| Gövde ve Şasi | |
| Sınıf | Üst orta sınıf |
| Benzerleri | Toyota Crown Majesta Lexus GS Lexus LS |
Toyota Crown (Japonca: トヨタクラウン, romanize: Toyota Kuraun), Toyota tarafından 1955 yılından beri üretilen üst orta sınıf otomobil modelidir. Genellikle Japonya ve bazı Asya pazarlarında satılmaktadır. Aracın rakipleri Avrupa'da BMW 5 Serisi, Mercedes E Serisi ile Audi A6 ve Japonya pazarında ise Honda Legend ve Nissan Fuga'dır.
Crown, Toyota'nın en uzun süren binek otomobil serisi olup ön ızgarasında ve direksiyonunda özel taç amblemini kullanması ile birlikte tarihi ve ünü Toyota modelleri arasında ön plana çıkmaktadır. Araç aynı zamanda 1958 yılında ABD'ye ihraç edilen ilk Toyota modeli idi. Crown, Japonya'da özellikle ekip otosu ve taksi olarak ve ayrıca hükûmet yetkilileri tarafından kullanılmaktadır.
1991-2018 yılları arasında Crown'ın daha büyük, lüks ve büyük motorlara sahip Crown Majesta modeli üretildi. 1995-2017 yılları arasında da taksicilik için daha uygun bir alternatifi olan Toyota Comfort modeli üretildi.
Birinci nesil (S30; 1955-1962)
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk nesil Crown, 1955 yılında Japonya'nın toplu taşıma aracı taleplerini karşılamak üzere piyasaya sürüldü.[1] Aracın dört kapılı sedan, iki veya dört kapılı station wagon ile sıralı dört silindirli 1.5 L Type R ve 1.9 L 3R motor seçeneklerine sahipti. Araç, 1958 yılında Kuzey Amerika'ya ihraç edilen ilk Toyota modelidir. Üretimi 1962 yılına kadar sürdü.
Kasım 2000 tarihinde Toyota Japonya'da 100 milyonuncu aracını üretmesini kutlamak amacıyla RS serisi Crown'un retro modeli olan Toyota Origin'i piyasaya sürdü.
İkinci nesil (S40; 1962-1967)
[değiştir | kaynağı değiştir]İkinci nesil Crown, 1962 yılında tanıtıldı. Tasarımı o dönemin Ford Falcon ve Chrysler Imperial araçlarından esinlenmiştir. Sedan, station wagon ve kamyonet olmak üzere üç gövde tipine ve sıralı dört silindirli 1.9 L 3R ile sıralı altı silindirli 2.0 L M ve 2.3 L 2M motor seçeneklerine sahipti.
1964 yılında 2.6 L hacminde V8 motora sahip daha büyük Crown Eight (VG10) modelini tanıtmıştır. Crown Eight, 1967 yılında yerini Toyota Century'e bıraktı.
Üçüncü nesil (S50; 1967-1971)
[değiştir | kaynağı değiştir]1967 yılında tanıtılan üçüncü nesil Crown, önceki nesil ile aynı motor ve aksamlara sahipti, ancak ek ekipmanlar da dahil edilmiştir.[2] Sedan, station wagon, hardtop ile iki ve dört kamyonet olmak üzere beş gövde tipine sahipti.
Dördüncü nesil (S60-S70; 1971-1974)
[değiştir | kaynağı değiştir]Dördüncü nesil Crown, Şubat 1971'de tanıtıldı. Sedan, station wagon ve coupe olmak üzere üç gövde tipine sahipti. Japonya'da ilk kez Toyota adıyla satışa sunulmuş olup "mavi balina" olarak da adlandırılmıştır.
Beşinci nesil (S80-S90-S100; 1974-1979)
[değiştir | kaynağı değiştir]Beşinci nesil Crown, 1974 yılında tanıtıldı. Dört kapılı sedan, dört kapılı station wagon, iki kapılı coupe ve dört kapılı hardtop sedan olmak üzere dört gövde tipine sahipti. Başlangıçta, 2.0 ve 2.6 L sıralı altı silindir motor seçenekleri olup ek olarak 1977'de 2.2 L sıralı dört silindir dizel motor eklendi.[3] Standard, Deluxe, Super Saloon ve Royal Saloon olmak üzere dört donanım seçeneği bulunmaktaydı.
1978 yılında küçük değişiklikler yapıldı. Ön ve arkada disk frenler, yakıt enjeksiyonu ile katalitik konvertör hıza duyarlı hidrolik direksiyon ile overdrive 4 vitesli otomatik şanzıman eklendi.
Altıncı nesil (S110; 1979-1983)
[değiştir | kaynağı değiştir]S110 Crown, 1979 yılında tanıtıldı. Gövde tipleri önceki nesil ile aynı olup 2.0 L 5R sıralı dört silindir motor, 2.2 L L dizel motor, 2.6 L 4M, 2.8 5M ve 2.8 5M-E sıralı 6 silindirli motor olmak üzere altı motor seçeneğine sahipti. Ek olarak Japonya pazarı için 2.0 M-TEU turboşarjlı motor sunulmuştur.
Crown'un coupe modeli bu nesilde son bir kez sunulmuş olup yerini Soarer'e bıraktı.
Yedinci nesil (S120; 1983-1987)
[değiştir | kaynağı değiştir]S120 Crown, 1983 yılında tanıtıldı. 2.8 L 5M ve Supra ile Cressida da bulunan Japonya pazarına özel 3.0 L 6M motorlarının yanı sıra eskiyen M-serisi motorların yerini alan 2.0 L G-serisi motor seçenekleri ile dört kapılı sedan, hardtop ve station wagon gövde tipleri ile sunuldu.
Sekizinci nesil (S130; 1987-1995)
[değiştir | kaynağı değiştir]1987 yılında tanıtılan S130 Crown, sedan, hardtop ve station wagon gövdelerine sahipti. Şasi ve gövdeleri tamamen farklı olmalarına karşın MX83 Cressida/Mark II ile benzer bir tasarım stili bulunmaktaydı. 3.0 L 7M-GE DOHC, 2.0 L 1G-GZE DOHC Super Charger, 2.0 L 1G-GE DOHC, 2.0 L 1G-E, 2,4 L 2L SOHC turbodizel ve 2.4 L 2L SOHC dizel motor seçenekleri bulunmakta olup ek olarak Royal Saloon G, Celsior'da da bulunan 4.0 L 1UZ-FE V8 motora sahipti. Ayrıca Royal Saloon G'de dünyanın ilk CD-ROM temelli renkli navigasyon sistemi bulunmaktaydı.[4]
Ağustos 1990 tarihinde hardtop modeli yenilenerek S140 serisi haline geldiyse de sedan ve station wagon modelleri yenilenmelerine karşın aynı platformu kullanmaya devam ettiler. 1JZ-GE ve 2JZ-GE motorlar M-serisi motorların yerini aldı. 2.4 L dizel motor ise Sedan taksi modelinde kullanılmaya devam etti. Royal Saloon G, 1992 yılında Crown Majesta adını aldı. Station wagon modelinin üretimi 1999 yılına kadar sürdü.
Dokuzuncu nesil (S140; 1991-1995)
[değiştir | kaynağı değiştir]1991 yılında tamamen yenilenen Crown'un hardtop modeli, Aristo/Lexus GS ve Crown Majesta gibi S140 serisi adı altında yeni bir platform üzerine inşa edildi. Aracın tasarımı büyük ölçüde Celsior/Lexus LS'den etkilenmiştir.
2.0, 2.5, 3.0 L benzinli ve 2.4 L dizel motor ile Standard, Deluxe, Super Deluxe, Super Saloon, Royal Saloon ve Royal Saloon G olmak üzere altı donanım seçeneği bulunmaktaydı.
10. nesil (S150; 1995-2001)
[değiştir | kaynağı değiştir]1995 yılında piyasaya sürülen onuncu nesil S150 Crown, yalnızca sedan ve hardtop gövde tiplerine sahipti. Hardtop modelinde Royal Extra, Royal Saloon, Royal Saloon G ve Royal Touring donanım seçenekleri bulunmaktaydı. Motor seçenekleri 2.0, 2.5 ve 3.0 L sıralı altı silindir idi ve ilk kez dört tekerlekten çekiş sistemi opsiyonu sunulmuştur. Aynı zamanda Toyota'nın yeni VVT-i değişken supap zamanlaması sistemi ilk kez bu araçta kullanılmıştır.
Crown, Crown Majesta ile birlikte 1996 Japonya Otomotiv Araştırmacıları ve Gazeteciler Konferansı (RJC) Yılın Otomobili Ödülü'nü kazandı.
Toyota'nın 1995'te Mark II modelinin polis versiyonunu yapımdan çıkarması üzerine daha önceden trafik birimleri tarafından kullanılan Crown bu nesilden itibaren Mark II'nin de yerini almıştır.[5] Aynı zamanda aracın fiyatlarının yükselmesiyle daha küçük boyutlu ancak daha yüksek tavan ve daha geniş bir iç hacme sahip Crown Comfort modeli taksi olarak kullanılmak üzere tasarlandı. Bu model 1995-2017 yılları arasında üretildi ve yerini JPN Taxi'ye bıraktı.
Bu nesil Crown yurtdışına sınırlı sayıda ihraç edilmiş olup ağırlıklı olarak Hong Kong ve Singapur'da satışa sunuldu.
11. nesil (S170; 1999-2003)
[değiştir | kaynağı değiştir]170 serisi Crown, Eylül 1999 tarihinde piyasaya sürüldü. Aracın daha kısa ön çıkıntı özelliği sayesinde kabin ve bagaj hacmi arttırılmıştır. Sedan ve station wagon olmak üzere iki gövde tipi ile Royal ve daha sportif Athlete olmak üzere iki donanım seçeneğine sahipti. Önceki nesil ile aynı motor seçenekleri olup ek olarak performans odaklı Athlete V'da Chaser/Cresta/Mark II Tourer V'da bulunan 2.5 L turboşarjlı 1JZ-GTE motor ve Royal'de yarı hibrit 2JZ-FSE motor seçeneği bulunmaktaydı. Araçta bir diğer yenilik ise sönüm kuvveti ve yuvarlanma kontrolü sağlayan TEMS elektronik kontrollü havalı süspansiyon sistemiydi.[6]
Crown'un station wagon modeli bu nesilde son bir kez sunulmuştur ve 2007 yılına kadar üretilmiştir.
12. nesil (S180; 2003-2008)
[değiştir | kaynağı değiştir]12. nesil S180 serisi Crown, 2003 sonlarında satışa sunuldu ve Zero Crown konseptine dayanmaktaydı. Royal Saloon ve Athlete olmak üzere iki donanım seçeneğine sahipti ve bu kez daha iyi yakıt ekonomisi ve performans sağlayan 2.5, 3.0 ve 3.5 L GR serisi V6 motorlar ile donatılmıştır.[7] Çarpışma tahmini ve uyarı ve kontrol seviyelerinin doğruluğunu geliştirmek için Radar Çarpışma Öncesi Sistemi eklendi.[4] Mayıs 2006 tarihinde G-BOOK sistemi tanıtıldı.
Önceki nesile kıyasla Crown'un boyutları artmış olup bu sayede Mercedes-Benz S Serisi ve BMW 7 Serisi'nden bile daha geniş bir iç mekana sahip olmuştur.[7] Ayrıca, Japonya dışında 2005 yılından itibaren Çin'de de FAW Group ortaklığı ile üretilmeye başlandı.[8]
13. nesil (S200; 2008-2012)
[değiştir | kaynağı değiştir]2008 yılında tanıtılan 13. nesil Crown, konfor ve lüks odaklı Royal Saloon, lüks ve agresif bir stile sahip sportif Athlete, farklı bir tarza sahip daha lüks Majesta ve hibrit bir V6 motora sahip Hybrid olmak üzere dört donanım seçeneğine sahipti.[9]
14. nesil (S210; 2012-2018)
[değiştir | kaynağı değiştir]14. nesil Crown, Aralık 2012 tarihinde tanıtıldı. Royal Saloon, Athlete ve Majesta olmak üzere üç donanım seçeneğine sahiptir. Royal Saloon modeli 5. nesil MS105 serisini andıran ön tasarım temasına sahiptir. Aracın çoğu yönü Toyota Multi-Operation Touch panel tarafından kontrol edilebilmektedir.[10]
15. nesil (S220; 2018-2022)
[değiştir | kaynağı değiştir]15. nesil Crown, Ekim 2017 Tokyo Otomobil Fuarı'nda Crown Concept adıyla konsept olarak tanıtıldı[11] ve Haziran 2018 tarihinde satışa sunuldu. Araç, TNGA platformuna sahip olup[12] bu kez Royal Saloon, Athlete ve Majesta donanımları kaldırılmış ve yerine sportif RS ve standart B, S, G gibi donanımlara ayrılmıştır.
16. nesil (S230; 2022-günümüze)
[değiştir | kaynağı değiştir]16. nesil Crown, 15 Temmuz 2022 tarihinde tanıtıldı. Crossover, Sport, Sedan ve Estate olmak üzere dört gövde stiline sahiptir. Sedan modeli önceki nesillerdeki arkadan itiş düzeni korunurken diğerlerinde ise önde enlemesine bir düzen benimsenmiştir.
Crown, bu nesilde tarihinde ilk kez küresel pazarlarda satışa sunulmaya başlandı.[13]
-
Toyota Crown Crossover
-
Toyota Crown Sport
-
Toyota Crown Estate/Signia
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Toyopet Crown - the car which laid the foundation of today's prosperity". 4 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2018.
- ^ Braunschweig, Robert (11 Mart 1971). "Automobil Revue '71". Cilt 66. Berne, İsviçre: Hallwag SA. ss. 509-510.
- ^ "自動車ガイドブック [Japanese Motor Vehicles Guide Book]" (Japonca). Cilt 25. Japonya: Japan Automobile Manufacturers Association. 10 Ekim 1978. s. 109. 0053-780025-3400.
- ^ a b "TOYOTA MOTOR CORPORATION GLOBAL WEBSITE - 75 Years of TOYOTA - Technical Development - Electronics Parts". 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ "150系クラウンパトカー特集" (Japonca). policecar.nomaki.jp. 13 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ "TOYOTA MOTOR CORPORATION GLOBAL WEBSITE - 75 Years of TOYOTA - Technical Development - Chassis". 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ a b "Car and Driver HK". Car and Driver HK, Jan. 2004.
- ^ "International Cooperation". Faw.com. 29 Ağustos 2002. 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2018.
- ^ "Motor1.com - Car Reviews, Automotive News and Auto Show Coverage". 1 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
- ^ "Toyota Launches New 'Crown' Series Sedans in Japan" (Basın açıklaması). Japonya: Toyota. 25 Aralık 2012. 28 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2018.
- ^ "Toyota to Showcase Crown Concept at Tokyo Motor Show 2017" (Basın açıklaması). Japonya: Toyota. 4 Ekim 2017. 23 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2018.
- ^ "Toyota rolls out completely redesigned Crown". Automotive World. Birleşik Krallık. 18 Haziran 2018. 26 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2018.
- ^ "President Toyoda's message to the world: "This is Japan's Crown!"". Toyota Times (İngilizce). 15 Temmuz 2022. 15 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Toyota Crown global site 17 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 1955'te tanıtılan otomobiller
- Toyota otomobilleri
- Üst orta sınıf otomobiller
- Sedan otomobiller
- Station Wagon otomobiller
- Crossoverlar
- SUV
- Kamyonetler
- Hibrit otomobiller
- Hidrojen yakıtlı otomobiller
- Polis araçları
- Ambulans
- Taksiler
- Arkadan itişli taşıtlar
- Önden çekişli taşıtlar
- Dört tekerlekten çekişli taşıtlar
- 1960'lar otomobilleri
- 1970'ler otomobilleri
- 1980'ler otomobilleri
- 1990'lar otomobilleri
- 2000'ler otomobilleri
- 2010'lar otomobilleri
- 2020'ler otomobilleri