İçeriğe atla

Tarhunna

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Adana Müzesinde Tarhunna heykeli

Tarḫunna veya Tarḫuna/Tarhunda, Hatti hava tanrısı. Ayrıca "Cennetin Hava Tanrısı" veya "Hatti Ülkesinin Efendisi" olarak da anılırdı. MÖ 1400-612 dönemine ait Hitit ve Asur kaynaklarında adı geçer.[1] Son­raki dönemlerde ise, Kilikya bölgesindeki kişi adlarında onun adına rastlanır. Mitolojik anlatılarda da adı sıkça geçmektedir. simgesi, üç çatallı yıldırım, kutsal hay­vanı ise boğadır. Bu tanrı, sanat yapıtlarında ya boğa ile simgelenmiş ya da boğaya binmiş olarak gösterilmiştir. Bu tanrının Hititlerdeki adı Teşrup, Greklerdeki adı ise Zeus'tur. Farklı adlarla anılsalar da, bu tanrıların temsil ettikleri olaylar aynıdır.

Güneş tanrıçası Arinna Tarhun’un eşidir.

Hava tanrısı olarak Tarḫunna, havanın çeşitli tezahürlerinden, özellikle gök gürültüsü, şimşek, yağmur, bulutlar ve fırtınalardan sorumlu olduğuna, göklere ve dağlara hükmettiğine inanılırdı. Verimli tarlalar ve iyi hasatlar mı yoksa kuraklık ve kıtlık mı olacağına karar verenin O olduğuna inanılır ve O'na tanrıların hükümdarı olarak muamele edilirdi. Tarḫunna, Hatti ülkesini tanrılar adına yöneten Hitit kralının konumunu meşrulaştırdı. Krallığı ve devletin diğer kurumlarını, aynı zamanda sınırları ve yolları da gözetlediğine inanılırdı.

Adana'daki arabalı Tarhunda heykeli

[değiştir | kaynağı değiştir]

Adana'nın Yüreğir ilçesinin Cine Köyü yakınlarında, Tuzla Beldesi civarında bir tarlanın içinde tesadüfen bulundu. Siyah bazalt taştan iki boğanın çektiği savaş arabası ile araba üzerindeki kalker taşından yapılma, boyu iki metreyi geçen tanrı heykelini içeren kompozisyon, yapıldığı dönemin olaylarını ve inançlarını yansıtan önemli bir eserdir. Kitabesinde “Ben Adania’nın tanrısıyım” diye yazmaktadır.[2]

Adana Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

  1. ^ "Tarhun". Arkeolojik Haber. 15 Mart 2018. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023. 
  2. ^ "Adania'nın Tanrısı Tarhunda'yı Ziyaret". www.puduhepatour.com. 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.