Jump to content

Сасумата

From Vikipediya
Гумон қилинган жиноятчиларни қо'лга олиш учун қуроллар ва чапдан о'нгга: цукубō, содегарами ва албатта сасумата.

Тавсиф ва фойдаланиш

[edit | edit source]

Гарчи ба'зи манбалар сасуматанинг келиб чиқишини Муромачи даврида қо'йган бо'лса-да, ко'пчилик манбалар Эдо даврида фойдаланишни ҳам муҳокама қилади. Эдо даврида Японияда самурайлар полиция операцияларини бошқарган.

Сасумата (найза санчиг'и) цукубō (суриш устуни) ва содегарами (енгни о'раб олувчи) билан биргаликда самурай полицияси ва хавфсизлик кучлари томонидан ишлатиладиган торимоно сандогу (учта ҳибсга олиш воситаси/қурбоби) дан иборат эди.[1] Эдо давридаги самурай полицияси гумон қилинган жиноятчиларни жиловсиз ушлаб туриш ва ҳибсга олиш учун содегарами ва цукубо билан бирга сасуматадан фойдаланган. Сасумата боши гумон қилинувчининг бо'йнини ва қо'лларини, оёқларини ёки бо'г'имларини ушлаш ва уларни зобитлар яқинлашиб, ушламагунча ушлаб туриш учун ишлатилади ( хожожуцу ёрдамида). Сасуматанинг узунлиги тахминан икки метр бо'лган узун ёг'оч устунга эга бо'либ, қо'лга олинган одам қутбни ушлаб қолмаслиги учун устуннинг бир учида металл чизиқларга бириктирилган о'ткир тиканлар ёки тиканлар бор эди. Сасумата қутбининг қарама-қарши учида ко'пинча металл қопқоқ ёки нагината ва бошқа қутб қуролларида топилган ишизуки бо'лади.[2]

Чокякусан, ринкаку, тецубашира ёки токикама деб номланувчи асбобнинг о'т о'чириш версиялари ҳам бор эди. Хитойда шунга о'хшаш қурол чанг жиао қиан сифатида танилган ва ба'зида худди шундай о'т о'чириш ролига эга бо'лган ча ган ёки ҳуо ча (олов вилкалари) деб аталади. Сасумата типидаги асбоблар ҳам о'т о'чирувчилар томонидан ёнаётган биноларни демонтаж қилиш, зинапояларни ко'тариш ва бошқа ё'ллар билан о'з вазифаларини бажаришда ёрдам бериш учун ҳам ишлатилган.

Бугунги кунда сасуматанинг замонавий версияси ҳали ҳам вақти-вақти билан полиция томонидан ва о'зини ҳимоя қилиш воситаси сифатида қўлланади. Ушбу замонавий сасумата ко'пинча алюминийдан ясалган бо'либ, уларнинг о'рта асрлардаги ҳамкасбларида о'ткир пичоқлар ва тиканлар мавжуд эмас. Синфга бостириб киришдан қо'рқиш кучайганлиги сабабли улар мактабларга сотилган, бу эса Япониядаги ко'плаб мактабларни о'қитувчиларни о'зларини ёхуд о'қувчиларини ҳимоя қилиш ва албатта ҳокимият етиб келгунига қадар потенциал таҳдидни ушлаб туриш учун сасуматани сақлашга ундаган.[3] 2001 йилда Осака мактабидаги қирг'индан со'нг мактабларга сасуматанинг киритилиши ҳам машҳур бо'лди [4]

  • Одамни тутувчи
  • Содегарами
  • Торимоно сандогу
  • Цукубо
  • Монкнинг белкуги
  1. Таиҳо-жуцу: лаw анд ордер ин тҳе аге оф тҳе самураи, Дон Cуннингҳам, Туттле Публишинг, Апр 15, 2004 п. 96
  2. Таиҳо-жуцу: лаw анд ордер ин тҳе аге оф тҳе самураи, Дон Cуннингҳам, Туттле Мартиал Арц, Туттле Публишинг, 2004 ИСБН 978-0-8048-3536-7 пп. 93–100
  3. Маиничи Шинбун 2004.
  4. 瀬戸口和秀; 森嶋俊晴. „付属池田小事件20年 受け継がれる五つの悔いと教訓“. Асаҳи Шимбун (朝日新聞) (2021-йил 7-июн). Қаралди: 2022-йил 31-май.

Манбалар

[edit | edit source]
  • Каннингем, Дон. Таихо-жуцу: Самурайлар давридаги қонун ва тартиб . Бостон; Рутланд, Вермонт; Токио: Туттле нашриёти, 2004 йил.
  • лíнгжíнгí . лíнгíнгíнгíнгíн, 2003 йил.
  • Мол, Серж. Япониянинг классик қуроллари: махсус қуроллар ва жанг сан'атининг тактикаси . Токио; Ню Ёрк; Лондон: Коданша Интернатионал, 2003 йил.