Kalium

Periodiek système
[[File:{{{Symbool}}}-TableImage.png|300px]]
Algemêen
Noame	Kalium
Atoomnummer
Groep	Alkalimetaal
Periode	Periode 4
Blok	S blok
Reekse	Alkalimetaal
Kleur	Zilverwit
Chemische eignschapn
Elektronegativiteit (Pauling)	0,82
Fysische eigenschapn
Hardheid (Mohs)	0,4
Smeltpunt (K)	336,5
Kookpunt (K)	1038,7
Kristalstructuur	Kub
Molair volume (m3·mol-1)	45,46
Geluudssnelheid (m·s-1)	2000
Elektrische weerstand (μΩcm)	6,15
SI-êenheedn en standoardtemperateure en -druk wordn gebruukt, of 't zou moetn zyn dat et er anders stoat.

Kalium (K) es een scheikundig element van het type alkoalimetaal. Da wil ounder andere zegn datjem links in de tabelle van Mendeljev stoat.

Ipbouw

Kalium eit 19 protoonn en dus ôok 19 electroonn in oungeloadn toestand. Vôors eit kalium in de mêeste gevoln ôok nog 20 neutroonn. De 2 stabiele isotoopn zyn ⁴⁰K en ⁴¹K, de andere 22 zyn onstabiel.

Alkalimetoal

Gelik olle andere alkalimetoaln, eit kalium een elektron tevele in zyn buutenste schille (zyn andere drie schilln zyn schôone ipgevuld me 2, 8 en nog ne kêe 8 electroonn) voen an de edelgasconfiguratie te voldoen. Doarom wilt kalium zyn elektron ip overschot geirne dêeln mè andere in een ionische verbindienge. Een vôorbeeld doarvan es KCl, woarin da kalium zyn elektron ofstoat an chloride, nen halogeen.

Geschiedenisse

In 1807 ountdekte Sir Humphry Davy kalium deurn et te isoleern ut kaliumhydroxide (KOH). 't Was ôok et eerste metoal da uut elektrolyse geïsoleerd wierd.

Etymologisch ist e neo-Latiensche name, omda de Romeinn kalium nog ni kende. Et woord kalium zelve kom van et Arabische al qalīy.

Toepassiengn

Fysiologie en biochemie

• In e celle wordt kalium ounderandere gebrukt vo de hoeveeleid kalium en natrium te regeln, e belangriek proces in zenuwgeleidink en in et ounderoedn van de membroanpotentioal int algemêen (et elektrisch verschil tusschen binn en buutn de celle). Andere toepassiengn zyn et stabiliseren van negatief geloadn fosfoatgroepn in de glycolyse.
• Kaliumfluorosilicoat (K₂SiF₆) is een insecticide.
• Kaliumchloride (KCl) wordt als vervangmiddel voe tafelzout (NaCl) gebrukt en wordt ôok gebruukt als middel voen et erte te doen stopn.

Industrieel

• Kaliumhydroxide (KOH) is e sterke base.
• Salpeter (KHO₃, gebruukt in poer, is et kaliumzout van salpeterzuur (HNO₃).
• Kaliumbromide (KBr) gebruukn ze in fotografische film en vo te graveern.
• Kaliumzoutn van sommige sulfoatn wordn ook veel gebruukt als detergens.