Job Induction Project Work
Job Induction Project Work
÷@(
ut] ;Dd ;+rfng u/]sf] dfWolds tx -sIff (–!)_ ;]jf k|j]z
tflndsf] bf]>f] v08 kl/of]hgf sfo{sf]
;du| k|ltj]bg
k|ltj]bg k|:t'tstf{
/fhs'df/L /fO{
df= lz=t[tLo - lj1fg_
;+s]t g+= M !%&!&#
>L jL/]Gb|f]bo dfWolds ljBfno,
y'n'ª b'wsf]zL ufpFkflnsf # d'SnL, ;f]n'v'Da'
;Dks{ g+= M (*)*^#^&&$
d]/f] egfO
lzIff tflnd s]Gb|, ;'g;/L, sf]zL k|b]zaf6 ;+rflnt ;]jf k|j]z tflnd dfWolds tx -(–!)_ df ;xefuL
x'g] cj;/ lbg'ePsf]df d o; sfof{nok|lt w]/} wGojfb k|s6 ug{ rfxG5' . o; tflndn] ljljw gofF
cjwf/0ffx?df kl/lrt agfPsf] 5 . o;af6 yk phf{lzn / lzIf0f k]zfk|lt hfu?s agfPsf] dxz'; u/]sf]
5' . o:tf tflndn] lzIfsnfO{ ljleGg gjk|jt{g vf]h ug{, lzIf0f ljlwdf ;'wf/ ug{, ljBfyL{k|lt pQ/bflo
aGg tyf k]zfut clej[l4 u/fpgdf ;xof]u u/]sf] 5 . ;fy} o; tflnddf ;xefuL lzIfs ;fyLx? ;Fu klg
cGt/lqmof tyf ;]o/Lªaf6 ;d]t w]/} 1fg tyf l;kx?sf] ljsf; ePsf] dxz'; u/]sf] 5' .
/fhs'df/L /fO{
dfWolds lzIfs
ljifo;"rL
# kf7\oqmd ljZn]if0f
% sfo{d"ns cg'';Gwfg
kl/of]hgf sfo{ ! M lzIf0f ;'wf/ of]hgf lgdf{0f / k|of]u
lzIf0f ;'wf/ of]hgf (TIP)
lzIfssf] gfd M /fhs'df/L /fO{
ljBfnosf] gfd M >L jL/]Gb|f]bo dfWolds ljBfno,
y'n'ª b'wsf]zL ufpFkflnsf, ;f]n'v'Da' .
of]hgf cjwL M @)*! r}q dlxgfb]lv @)*@ a}zfv d;fGt ;Dd
qm= ;+= ;'rs df}h'bf ck]lIft nIo k"/f ug{ ;Dkfbg ul/g] d'Vo
l:ylt nIo sfo{
! ljBfyL{sf] cf};t pknlAw ÷ k|fKtfÍ
s sIff M ( $& % &) % –sdhf]/ ljifo j:t' ePsf kf7x? k'g
ljifo M lj1fg tyf k|ljlw M k9fpg] / cEof; u/fpg]]
–k|of]ufTds sIff ;+rfng ug]{
v sIff M !) %# % &) % –ljBfyL{ ;d"xdf ljefhg u/L ;xsdL{
ljifo M lj1fg tyf k|ljlw lzIf0f u/fpg]
@ z}lIfs ;fdu|L k|of]usf] l:ylt @ $ –k|of]uzfnf ;fdu|Lsf] lgoldt pkof]u
-:t/ !–$ df d'NofÍg_ –ICT sf] k|of]u
–lzIfs / ljBfyL{4f/f :jlgld{t df]8]n
/ rf6{ k|of]u ug]{
# k'j{ tof/Lsf] ;fy kf7 lzIf0f xKtfdf @ x/]s sIff – ljBfnodf Ps kf7of]hgf n]vg
lbgdfq lng' cl3 sfo{zfnf ;~rfng
tof/L n]lvPsf] – ;xsdL{ ;ldIff k|0ffnL
;lxt kf7of]hgf – ljefluo lzIfssf] ;fydf of]hgf
sIff tof/ lgdf{0f
$ k|efjsf/L lzIf0fsf lglDt ljBfnoaf6 ! # – ljBfnoaf6 ;dodf g} cfjZos
k|fKt ;xsfo{ -:t/ !–$ df d'NofÍg_ ;fdu|L pknAw u/fpg]
–lzIfs cled'lvs/0f sfo{qmd
– k|c ;Fu lgoldt ;xfsfo{
% lg/LIf0f / ;dGjosf] cj:yf Go'g lgoldt –k|wfgfWofks4f/f lgoldt sIff
lg/LIf0f
–lzIfssf] k[i7kf]if0f / ;dy{g
lzIf0f ;'wf/ of]hgf (TIP) pknAwL k|ltj]bg
lzIfssf] gfd M /fhs'df/L /fO{
ljBfnosf] gfd M >L jL/]Gb|f]bo dfWolds ljBfno,
y'n'ª b'wsf]zL ufpFkflnsf, ;f]n'v'Da' .
of]hgf cjwL M @)*! r}q dlxgfb]lv @)*@ a}zfv dlxgf;Dd
qm= ;'rs df}h'bf ck]lIft nIo k"/f ug{ ;Dkfbg k|ult sfo{ ;Dkfbg cg'ej
;+= l:ylt nIo ul/g] d'Vo sfo{
! ljBfyL{sf] cf};t pknlAw ÷ k|fKtfÍ
s sIff M ( $& % &) % –sdhf]/ ljifo j:t' ^* % –ljBfyL{df ?rL a9\of],
ljifo M lj1fg tyf k'g M k7g / cEof; Jofjxfl/s ;Lksf]
k|ljlw –k|of]ufTds sIff ljsf; ;Fu} a'emfO{
;+rfng ug]{ :ki6
v sIff M !) %# % &) % –;xsdL{ lzIf0f ^& % –cem ICT k|of]u
ljifo M lj1fg tyf u/fpg] cfjZos
k|ljlw – lk|6]:6, kf]i6 6]i6
@ z}lIfs ;fdu|L k|of]usf] @ $ –k|of]uzfnf ;fdu|Lsf] #=% –;fdu|Lsf] k|of]un]
l:ylt lgoldt pkof]u sIff /frs eof]
-:t/ !–$ df d'NofÍg_ –ICT sf] k|of]u – a'emfO /fd|f] eO
–lzIfs / ljBfyL{4f/f l;sfO pknAwL a9\of]
:jlgld{t df]8]n / rf6{
k|of]u ug]{
# k'j{ tof/Lsf] ;fy kf7 xKtfdf x/]s sIff – ljBfnodf Ps *)% sIffdf –lzIf0fdf
lzIf0f @ lng' cl3 kf7of]hgf n]vg kf7of]hgf / cfTdljZjf; a9\of]
lbgdfq n]lvPsf] sfo{zfnf ;~rfng k'0f{tof/Lsf] – ;do Jofj:yfkg
tof/L kf7of]hgf – ;xsdL{ ;ldIff ;fy k7gkf7g k|efjsf/L eof]
;lxt tof/ k|0ffnL
sIff – ljefluo lzIfssf]
;fydf of]hgf lgdf{0f
$ k|efjsf/L lzIf0fsf ! # – ljBfnoaf6 ;dodf # ;xsfo{af6 l;sfO
lglDt ljBfnoaf6 k|fKt g} cfjZos ;fdu|L jftfj/0f lgdf0f{ ug{
;xsfo{ -:t/ !–$ df pknAw u/fpg] ;xh eof]
d'NofÍg_ –lzIfs cled'lvs/0f
sfo{qmd
– k|c ;Fu lgoldt
;xfsfo{
% lg/LIf0f / ;dGjosf] Go'g lgoldt –k|wfgfWofks4f/f dfl;s @ – k[i7kf]if0f pkof]lu
cj:yf lgoldt sIff lg/LIf0f k6s cg'udg /Xof]
–lzIfssf] k[i7kf]if0f / sfo{ ;DkGg – lzIf0fdf ;'wf/
;dy{g Nofpg Jofjxf/Ls
;'emfj k|fKt eof] .
kl/of]hgf sfo{ @ M kf7of]hgf ;lxt lzIf0f / cg'ejL lzIfsaf6 k[i7kf]if0f k|ltj]bg
!= k[i7e'ld
x/]s sfo{ ;+rfngsf] klxnf] / dxTjk"0f{ r/0f of]hgf lgdfg{ xf] . To;}ul/ lzIf0f l;sfO qmddf klg ljleGg
lsl;dsf] z}Ifl0fs of]hgfx? lgdf{0f ug{'k5{ . d}n] u/]sf] of]hgf ;lxtsf] lzIf0fnfO{ ;'wf/ ug{ / cem k|efjsf/L
agfpg of]hgf lgdf{0f ug]{ qmddf / sIff ;+rfng ug]{ qmddf cg'ejL lzIfsaf6 k[i7kf]if0f lnP/ ;f]sf]
cfwf/df ;'wf/ ub}{ lzIf0f u/]sf] lyPF . o;f] ubf{ ljBfyL{sf] l;sfO cj:yfdf cfPsf] kl/jt{g / cfˆgf] l;sfO
;xhLs/0f cg'ej ;d]l6 k|ltj]bg tof/ kf/LPsf] 5 .
@= tof/L k|lqmof
PsfO of]hgf tof/
l;sfOsf] gj k|jt{gx?nfO{ k|of]u ub}{ kf7of]hgf tof/
sIff cjnf]sg tyf k[i7kf]if0f kmf/d lgdf{0f
#= ;DaGwLt lqmofsnfkx?
o; kl/of]hgfsf] nflu lgDglnlvt lqmofsnfkx? ;+rfng u/]F
c= of]hgfa4 ?kdf lzIf0f of]hgf tof/ kf/L lzIf0f lqmofsnfksf] ljsf; ug]{ k|of; u/]sf] 5' .
cf= lzIf0f ljlwdf gjLgtd k|jt{gsf] k|of]u ug]{ k|of; ub}{ kf7of]hgfdf lgoldt ;'wf/ u/]sf] 5' .
O= k|wfgfWofks tyf cg'ejL lzIfssf] ;'emfjsf] cfwf/df lzIf0fdf ;'wf/ Nofpg] k|of; u/]sf] 5' .
O{= lgoldt ?kdf sIff cjnf]sgsf] l/kf]6{ tof/ kfb}{ ;'wf/fTds sfo{df Wofg lbPsf] 5' .
p= lzIf0f k|lqmofdf ICT sf] k|of]u ul/ ljBfyL{df yk ?rL a9fpg] k|of; u/]sf] 5' .
$= lzIf0f cg'ej
lgoldt ?kdf lzIf0f of]hgf lgdf{0f ub}{ lzIf0f ug'{ lzIfssf] st{Jo xf] . lzIf0f of]hgfn] l;sfO k|lqmofnfO{
k|efjsf/L agfpg] t 5b}5 o;sf] ;fy} lzIfsdf ;d]t cfTdljZjf; a9fpg dbt ub{5 . o;n] lzIfssf]
JolQTj ljsf;df ;d]t k|efj kfb{5 . ;dosf] kl/jt{g ;Fu} x/]s kIfdf gofFkg cfP;Fu} l;sfOdf klg
gljgtd k|jt{gx?sf] k|of]u ug{ clt h?l/ 5 . lgoldt of]hgf lgdf{0f / o;df ;'wf/ ug]{ k|of;n] lzIf0fdf
gjk|jt{gx? Nofpgdf ;xof]u x'g] dx;'; u/]F . To;}ul/ k|wfgfWofks / lzIfsnfO{ cjnf]sg u/fO k[i7kf]if0f
lnFbf cfˆgf] sdhf]/ kIfx?sf] ;'wf/ x'g] ;fy} jxfx?af6 yk gofF s'/f / cg'ejx? ;d]t lng] df}sf kfPF . ;f]
sfo{nfO{ lg/Gt/tf lbb} uPF . dflysf ;Dk"0f{ lqmofsnfkn] ljBfyL{sf] l;sfO pknAwL xl;n u/fpgdf 7"nf]
;xof]u u/]sf] dxz'; u/]F .
%= r'gf}lt / ;'wf/sf] kIf
o; qmddf ePsf r'gf}ltx? lgDgfg';f/ 5g\ M
c= ;dosf] ;LdLttf
cf= ;fdfu|Lsf] ;LdLttf
O= sIff cjnf]sg / k[i7kf]if0fsf] kl/kf6L gePsf]n] ;f] sfo{df c;xhtf .
O{= lzIffdf w]/} gjk|jt{g ;DaGwL 1fgsf] sdL
dflysf] r'gf}ltx?nfO{ ;dfwfg ub}{ z}Ifl0fs of]hgf lgdf{0f tyf sfof{GjognfO{ yk k|efjsf/L agfpg lgDg
;'emfjx? k|:t't ub{5' M
c= ;dosf] plrt Jofj:yfkg ub}{ lgoldt of]hgf lgdf{0f u/L lzIf0f ug]{
cf= ;do;dodf sIff cjnf]sg tyf k[i7kf]if0fsf] cf}krf/Ls sfo{qmd /fVg]
O= lzIffdf gjLgtd k|jt{g Nofpg] lzIfsnfO{ k'/:sf/sf] Jofj:yf ug]{
O{= z}Ifl0fsf of]hgf lgdf{0f u/L ;f]lxcg';f/ lzIf0f u/]sf] 5 5}g lgoldt cg'udg ug]{
p= lzIfs tflnd, cgnfOg tyf ckmnfOg ;fdfu|L tyf OG6/g]6sf] k|of]uaf6 gjk|jt{gdf ck8]6 eO/xg]
^= lgisif{
lgoldt z}Ifl0fs of]hgf lgdf{0f tyf To;df gjk|jt{g Nofpg] k|of; ugf{n] lzIf0f l;sfO lqmofsjnfkn]
pNn]vgLo ;'wf/ Nofpg] dxz"; u/]sf]] 5' . o;sf] ;fy} k|c= / ;xsdL{ sf] k[i7kf]if0fn] yk ;xof]u ePsf] 5
. cfudL lbgdf cem k|efjsf/L lzIf0fsf nflu o:tf sfo{x?sf] lg/Gt/ cEof; / ;xsfo{ cfjZos /xg]5 .
kl/of]hgf sfo{ # M kf7\oqmdsf] ljZn]if0f
tx M dfWolds tx -sIff (–!)_
ljifo M lj1fg tyf k|ljlw
!= kl/ro
dfWolds tx kf7\oqmd @)&* kf7\oqmd ljsf; s]Gb|4f/f lgld{t / g]kfn ;/sf/4f/f :jLs[t kf7\oqmd xf] .
lj1fg / k|ljlwdf cfPsf] cfd'n kl/jt{g ;Fu} l;sfOnfO{ Jofjxfl/s agfpg /fli6««o kf7\oqmd k|f?k,
@)&^ n] sIff ( / !) df lj1fg tyf k|ljlw ljifo ;dfj]z ePsf]n] of] kf7\oqmd ljsf; ePsf] xf] .
kf7\oqmddf o; ljifosf] kf7\o306f % / jflif{s sfo{306f !^) lgwf{/0f ul/Psf] 5 . kf7\oqmddf ;dfj]z
;d|u ljifoj:t'sf] nflu &% k|ltzt ef/ ;}4flGts / @% k|ltzt cfGt/Ls d"Nof+sgsf] nflu 5'6\ofOPsf] 5 .
j}1flgs tYo, l;4fGt, k|ljlw tyf cjwf/0ffsf] k|of]u ug{ ;Sg] j}1flgs ;''ema'em ePsf] tyf cg';Gwfgd''vL
hgzlQm tof/ kfg]{ lzIffsf] /fli6«o pb]Zo k'/f ug{ /fli6«o cfjZostf, cGt/fli6«o cEof;, k/Dk/fut /
cfw'lgs k|ljlw, ;/f]sf/jfnfx?sf] ;'emfj, 1fg lgdf{0f / cflj:sf/, nDaLo tyf ;dtnLo ;Gt'ng h:tf
cfwf/e"t l;4fGt tyf dfGotfnfO{ Wofg lbO{ o; kf7\oqmdsf] ljsf; ePsf] 5 . lj1fg ljifo k|of]ud'vL x'g]
ePsfn] k|efjsf/L l;sfOsf nflu ;}4flGts / k|of]ufTds tyf kl/of]hgf sfo{nfO{ klg ;dfgfGt/ ?kdf
n}hfg] k|of; o; kf7\oqmddf b]lvG5 . ;fy} lj1fg / k|ljlw Ps csf{df cgf]Gol>t ljifo ePsfn] k|ljlwnfO{
ljifo j:t'sf] ;fy;fy} ;s] ;Dd lj1fgsf] x/]s If]qdf ;dfj]z ul/ kf7\oqmdsf] k|efjsf/Ltf / ;fGble{stfdf
hf]8 lbPsf] 5 .
l;sfO pknAwL
o; kf7\oqmddf ljifout l;sfOpknAwLnfO{ k|To]s sIffsf] kf7ut ?kdf /flvPsf] 5 . h;n] lzIf0f l;sfO
lqmofsnfknfO{ lbzflgb]{z ug{ dbt ub{5 / oL l;sfO pknAwLx? ljBfyL{sf] tx / Ifdtf cg';f/sf] g} b]lvG5
. ;fy} l;sfO pknAwLx? j}1flgs ;fIf/tf / k|ljlw ;Lk ljsf;tkm{ pGd'v 5 .
afXo d"Nof+sg
lgdf{0ffTds d"Nof+sgdf afXo kl/Iffsf] ef/ &% k|ltzt x'g]5 . kl/Iffdf ;f]lwg] k|Zgx? { ljlzli6s/0f
tflnsfnfO{ cfwf/ dfGb} 1fg, af]w, k|of]u / pRr bIftfdf cfwfl/t eO lgdf{0f ug'{ kg]{5 . kf7\oqmdn] lgwf{/0f
u/sf pb]Zocg'?k ljBfyL{n] 1fg, ;Lk, clej[lt k|fKt u/] gu/]sf] d"Nof+sg ul/ To;sf] cfwf/df k|dfl0fs/0f
ul/G5 .
pQ/ s'l~hsf M
;Gb''s ?Otsf] s'g cfljisf/ n]v]df ! c+s
zNolqmof ljlwaf6 n]v]df ! c+s
;d"x ª M pRr bIftf txsf k|Zgx? [Higher Ability Level]
!= j}1flgs k|lqmofut ;Lksf r/0fnfO{ rf6{df b]vfO ;f]lx r/0f cg';f/ sf]/f]gf efO/; lj?4sf] vf]]k
ljsf;nfO{ r/0fa4 ug'{xf];\ . %
pQ/ s'l~hsf M
j}1flgs k|lqmofut ;Lksf r/0fnfO{ rf6{df b]vfPdf @=% c+s
sf]/f]gf efO/; lj?4sf] vf]]k ljsf;nfO{ r/0fa4 u/]df @=% c+s
cg';'rL #
kl/of]hgf sfo{sf] ?la|S;
zLif{s M 9';Lsf] cWoog
c+sg tx pQd -$_ /fd|f] -#_ ;fdfGo -@_ ;'wf/ ug{ kg]{ -!_
cfwf/
;Dk"0f{ ;dfu|Ltof/ kf/L k|fo ;fdfu|L ePsf] ;fdfu|L k'0f{ ;fdfu|L k"0f{ gePsf]
;dfu|Lsf] ;+of]hg eg] ;+of]hg eg] cg'';f/ gePsf] ;+of]hgdf clGtd ;]6ck ck'0f{
;fdfu|L cg';f/ k"0f{, ;kmf / eP klg cfsif{s / s]lx sld tyf
;+of]hg cfsif{s agfPdf ;kmf gePsf] e4f / cndnLbf]
b]lvg]
r/0f a4tf ;Dk"0f{ r/0fx? qmda4 r/0fx?df 4ljwf r/0fdf cndn qmlds r/0fx?df
/ ;kmf tl/sfn] b]lvPsf] t/ r/0f x'b} u/]sf]]n] /fd|f] cndn ePsfn]
gcNdnL u/]sf] k'/f u/]]sf] glthf gcfPsf] hyfefjL u/]sf]
kl/of]hgfsf] ;'Idbz{s oGqdf :ki6 ;'Idbz{s oGqdf ;'Idbz{s oGqdf cki6 , clncln
glthf cjnf]sg ug{ ;lsg] wldnf] b]lvg] t/ wldnf] b]lvg] t/ b]lvg] t/ s]lx
cjnf]sg u/]/ lrq cjnf]sg u/]/ glrgLg]
agfpg ;lsg] lrq agfpg
g;lsg]
k|ltj]bg k"0f{, :ki6, ;kmf, ;Dk"0f{ k"0f{, :ki6, ;kmf, qmlds, lrq klg ck"0f{, c:ki6, ;kmf,
n]vg s'/f ;d]l6Psf],qmlds, ;Dk"0f{ s'/f ;kmf t/ ck"0f{, ;Dk"0f{ s'/f
lrq klg ;kmf g;d]l6Psf],qmlds c:ki6, ;kmf, g;d]l6Psf],qmlds
gePsf] , lrq klg ;Dk"0f{ s'/f gePsf], lrq klg
;kmf g;d]l6Psf], kmf]xf]/
cg';'rL $ M k[i7kf]if0f ;lxtsf] pQ/k'l:tsfsf] gd"gf
sfo{d'ns cg';Gwfg k|ltj]bg
@)*@
cg';Gwfgsf] p2]Zo
o; cg';Gwfgsf p2]Zox? lgDgfg';f/ 5g\ M
!= k]zfut bIftf clej[lQ ug]{,
@= lj1fg ljifonfO{ Jofjxfl/s / b}lgs hLjg;Fu ;DalGwt agfpg]
#= l;sf?x?df l;sfOk|lt hfu?stf l;h{gf ug]{,
$= ljBfyL{x?df j}1flgs k|j[lt / ;f]rsf] ljsf; u/fpg],
%= ljBfyL{sf] a'emfO / lh1f;fdf ;'wf/ Nofpg] .
;d:ofsf] klxrfg
lj1fg xfd|f j/k/ g} eO/x]sf ljleGg 36gf, tYo / l;4fGtx?sf] of]hgfa4, k|lqmofut / Jofjl:yt cWoog
xf] . o; ljifoj:t' cWoogsf] x/]s kIfx? b}lgs hLjg tyf Jofjxf/ ;Fu ;DalGwt x'G5 . h'g s'/f ;a}n] /
lgoldt ?kdf k|of]u ub{} / ;xeflu x'Fb} cfO/x]sf] x'G5f} t/ lzIf0fsf] o:tf] b]lvof] ls ljBfyL{x?n] o:tf
kf7x?nfO{ a'em\g klg Psbd sl7gfO dxz'; ul//x]sf lyP . pgLx? lgliqmo /xGy], :d/0f ug{ ufx|f] dfGy] /
jf:tljs hLjg;Fu ljifosf] ;DaGw hf]8\g ;Sb}gy] . h;sf] k|ToIf k|efj ljBfyL{sf] l;sfO pknJwL
xfl;ndf kl//x]sf] lyof] . h;sf] ;dfwfgsf] lglDt d}n] d]/f] sfo{d'ns cg';Gwfgsf] nflu o;}nfO{ ;d:ofsf]
?kdf klxrfg u/] h'g /x]sf] 5 – æb}lgs hLjg;Fu ;DalGwt pbfx/0fn] lj1fg lzIf0fnfO{ k|efjsf/L agfO
l;sfO pknAwL a9fpg] d]/f] k|of; . Æ
;Defljt sf/0fx?
dflysf] ;d:ofsf] nflu ;Defljt sf/0fx? lgDg x'g ;S5g\ M
!= ;}4flGts lzIf0fdf al9 hf]8
@= cjwf/0ffTds c:ki6tf / ;LdLt k'j{1fg
#= ljBfyL{x?sf] lh1f;f / ;lqmotfdf sdL,
$= lzIf0f z}nLdf Jofaxfl/stf cefj
%= ljBfyL{x?df cjnf]sg Ifdtf / kl/sNkgf ug]{ Ifdtfsf] sdL
^= ;do, ;|f]t / ;fdu|Lsf] cefj .
;Defljt ljsNkx?
;d:ofsf] sygsf] ?kdf p7fg ul/Psf] ljifodf ;d:ofsf] ;dfwfgsf ;Defljt ljsNkx? lgDgfg';f/ x'g]
ck]Iff ul/Psf] 5 M
!= ljifo j:t'nfO{ b}lgs hLjgsf] lqmofsnfk;Fu ;DaGwLt /x]/ k|of]ufTds sIff ;~rfng,
@= ljBfyL{sf] kl/j]z / ;Gbe{ cg';f/ JofVof ug]{,
#= lzIf0f l;sfOdf ICT sf] k|of]u .
$= :yfgLo / b}lgs hLjgsf pbfx/0fsf] k|of]u ug]{,
%= ;d:of ;dfwfg tyf kl/of]hgfdf cfwfl/t lzIf0f ljlw ckgfpg]
^= lrq, lel8of] tyf df]8]nsf] k|of]u ug]{,
&= ;d'xut 5nkmn / cg'ej ;]o/ u/fpg] .
ljsNksf] k|fyldlss/0f
;DalGwt ljsNksf] rogkZrft\ tL ljsNkx?nfO{ lgDgfg';f/ k|fyldlss/0f ul/Psf] 5 M
k|of]ufTds sIff ;~rfng,
!= ljBfyL{sf] kl/j]z / ;Gbe{ cg';f/ JofVof ug]{,
@= ;d'xut 5nkmn / cg'ej ;]o/ u/fpg] .
#= :yfgLo / b}lgs hLjgsf pbfx/0fsf] k|of]u ug]{,
$= ljifo j:t'nfO{ b}lgs hLjgsf] lqmofsnfk;Fu ;DaGwLt /x]/ k|of]ufTds sIff ;~rfng %= lrq, lel8of]
tyf df]8]nsf] k|of]u ug]{,
^= lzIf0f l;sfOdf ICT sf] k|of]u .
&= ;d:of ;dfwfg tyf kl/of]hgfdf cfwfl/t lzIf0f ljlw ckgfpg]
ljsNksf] of]hgf, sfof{Gjog, cjnf]sg / k|ltljDjg
plNnlvt ;d:ofsf] klxrfgkZrft\ k|fKt sf/0fx? / ;dfwfgsf ;Defljt lasNkx?sf] p2]Zocg'?k k|of]u
u/L kf7\ok':tsdf lbOPsf] lqmofsnfkdf ljBfyL{sf] ;lqmo ;xeflutf clej[lQ ug{ ljleGg ljleGg ljsNksf]
k|of]u Ps} k6s ;Dej gx'g] ePsf]n] r/0fa4 ?kdf lgDgfg';f/ k|fyldlss/0fdf k/]sf] ljsNksf] k|of]u ul/Psf]
5.
s_ of]hgf
qm=;= s] ug]{ lsg ug]{ s;/L ug]{
- ;}4flGts cWoofgaf6 dfq - 5nkmn
! ljBfyL{sf] wf/0ff lbg ufx|f] x'g] ePsfn]
kl/j]z / - lzIfs
;Gbe{ - kl/j]z / ;Gbe{ cg';f/ ;xhstf{sf]
cg';f/ ljifoj:t'sf] JofVof ubf{ ?kdf k|:t't
ljifoj:t'sf] l;sfO ;xh x'g],
JofVof ug]{, - k]zfut bIftf clej[l4 ug{,
v_ sfof{Gjog
of]hgfsf] p2]Zocg'?o lgwf{l/t ;docjlw leq tf]lsPsf] lqmofsnfkx? ;~rfng ul/of] .
u_ cjnf]sg
of]hgfcg'?k ;~rflnt lqmofsnfkx? ;~rfngsf] qmddf ljsNksf] k|efjsfl/tf / To; lqmofsnfkdf
ljBfyL{sf] ?lrsf] cjnf]sg ul/of] . h;sf] dfWodaf6 ljsNksf] k|efjsfl/tfsf d"Nofª\sg ;d]t ul/of] .
3_ k|ltljDag
plNnlvt ;d:ofsf] ;dfwfgsf] nflu 5gf]6 ljsNk dWo] klxnf] k|fyldstfdf k/]sf] ljBfyL{;Fusf] cGt/lqmof
pkof]uL / Jofjxfl/s ljsNksf] ?kdf k|efjsf/L b]lvof] . o;sf] k|of]uaf6 l;sf?df l;sfOk|lt ;lqmotf,
hfu?stf, OR5fzlQm a9]sf] / l;sfO ;xh ePsf] kfOof] . yk p2]Zo k|flKtsf lglDt ljsNk g+= @ sf] æ
;d'xut 5nkmn / cg'ej ;]o/ u/fpg] .Æ nfO{ csf]{ ljsNksf] ?kdf cl3 a9fpg] lg0f{o u/]sf] lyPF .
rqm g+= @ ;d'xut 5nkmn / cg'ej ;]o/ u/fpg]
o; ljsNksf] k|of]u ug{ d}n] cfjZostfcg';f/ ljleGg ;d"xdf ljefhg u/L ;d"xdf 5nkmn sf] nflu ;d:of
;dfwfgsf] nflu k|Zg lbP/ ;fd"lxs ?kdf k|:t't ug{ nfufPF . o;f] ug{ nufpFbf ljBfyL{df hfu?stf,
k|lt:kwf{, ckgTj / lhDd]jf/Lsf] cg'ej ub}{ l;sfOdf lh1f;' eO{ lqmofsnfkdf klg ;lqmo ;xeflutf b]vfP
. d}n] o; ljsNknfO{ sfo{d"ns cg';Gwfgsf] rlqmo gd'gfcg';f/ o;/L of]hgf, lqmofsnfk, cjnf]sg /
k|ltljDag rqmdf k|of]u u/]F .
s_ of]hgf
qm=;= s] ug]{ lsg ug]{ s;/L ug]{
! ;d'xut 5nkmn - z}lIfs ;fdu|L lgdf{0f / - z}lIfs ;fdu|L
/ cg'ej ;]o/ ;ª\sngdf ;xh agfpg, lgdf{0f /
u/fpg] .
- ljBfyL{x?nfO{ pQ/bfloTj ;ª\sng
axg u/fpg, - lzIfs
- l;sfOdf ?lr clej[l4 ;xhstf{sf]
ug{, ?kdf k|:t't
v_ sfof{Gjog
of]hgfsf] p2]Zocg'?o lgwf{l/t ;docjlw leq tf]lsPsf] lqmofsnfkx? ;~rfng ul/of] .
u_ cjnf]sg
of]hgfcg'?k ;~rflnt lqmofsnfkx? ;~rfngsf] qmddf ljsNksf] k|efjsfl/tf / To; lqmofsnfkdf
ljBfyL{sf] ?lrsf] cjnf]sg ul/of] . h;sf] dfWodaf6 ljsNksf] k|efjsfl/tfsf d"Nofª\sg ;d]t ul/of] .
3_ k|ltljDag
plNnlvt ;d:ofsf] ;dfwfgsf] nflu 5gf]6 ljsNk dWo] t];|f] k|fyldstfdf k/]sf] z}lIfs ;fdu|Lsf] lgdf{0f /
;ª\sngdf ljBfyL{nfO{ ;xefuL u/fpg] / k|of]u ug]{ ljsNk pkof]uL / Jofjxfl/s ljsNksf] ?kdf k|efjsf/L
b]lvof] . o;sf] k|of]uaf6 l;sf?df lqmofsnfk|lt lh1f;', ;lqmotf, hfu?stf / OR5fzlQm a9]sf] kfOof] .
To;}n] cfufdL lbgdf o; ljlwnfO{ lg/Gt/tf lbFb} o;}u/L cGo ljsNkx?nfO{ cl3 a9fpg] lg0f{o u/]sf] lyPF .
rqm g+= # :yfgLo / b}lgs hLjgsf pbfx/0f / ;fdu|Lsf] k|of]u ug]{
o; ljsNksf] k|of]u ug{ d}n] cfjZostf cg';f/ ljleGg ;d'xdf ljefhg u/L ljBfyL{n] ;ª\sng / lgdf{0f
u/]sf] :yfgLo ;fdu|L k|of]u u/fpFb} :yfgLo s'/fx?sf] pbfx/0f k|of]u u/]F . h;df ljBfyL{ cfkm} ;lqmo eO
;xefuL eP h;n] ubf{ ljifoj:t'sf] af/]df /fd|/L a'‰g'sf] ;fy} l;sfOdf ?lr a9]sf] / pgLx?sf] l;h{gfTds
clej[lå ;d]t ePsf] kfOof] / l;sfO klg lbuf] eof] . h;n] l;sfO pknAwL a9\gdf ;xof]u eof] . d}n] o;
ljsNknfO{ sfo{d"ns cg';Gwfgsf] rlqmo gd'gfcg';f/ o;/L of]hgf, lqmofsnfk, cjnf]sg / k|ltljDag
rqmdf k|of]u u/]F .
s_ of]hgf
qm=;= s] ug]{ lsg ug]{ s;/L ug]{
! :yfgLo / -;}åflGts 1fgsf] k|efjsf/L - :yflgo ;fdu|L
b}lgs hLjgsf l;sfO ug{, / pbfx/0fsf]
pbfx/0f / - l;sfOnfO{ lbuf] agfpg k|of]u ug]{
;fdfu|Lsf] - ljBfyL{x?df ?rL, pQ/bfloTj - lgb]{zs /
k|of]u ug]{ axg / clego ;Lksf] ;xhstf{sf]
ljsf; u/fpg ?kdf k|:t't
v_ sfof{Gjog
of]hgfsf] p2]Zocg'?o lgwf{l/t ;docjlw leq tf]lsPsf] lqmofsnfkx? ;~rfng ul/of] .
u_ cjnf]sg
of]hgfcg'?k ;~rflnt lqmofsnfkx? ;~rfngsf] qmddf ljsNksf] k|efjsfl/tf / To; lqmofsnfkdf
ljBfyL{sf] ?lrsf] cjnf]sg ul/of] . h;sf] dfWodaf6 ljsNksf] k|efjsfl/tfsf d"Nofª\sg ;d]t ul/of] .
3_ k|ltljDag
plNnlvt ;d:ofsf] ;dfwfgsf] nflu 5gf]6 ljsNk dWo] t];|f] k|fyldstfdf k/]sf] z}lIfs ;fdu|Lsf] lgdf{0f /
;ª\sngdf ljBfyL{nfO{ ;xefuL u/fpg] / k|of]u ug]{ ljsNk pkof]uL / Jofjxfl/s ljsNksf] ?kdf k|efjsf/L
b]lvof] . o;sf] k|of]uaf6 l;sf?df lqmofsnfkk|lt lh1f;', ;lqmotf, hfu?stf, OR5fzlQm a9]sf] / l;sfO
lbuf] ePsf] kfOof] . To;}n] cfufdL lbgdf o; ljlwnfO{ lg/Gt/tf lbb} o;}u/L cGo ljsNkx?nfO{ cl3 a9fpg]
lg0f{o u/]sf] lyPF .
lgisif{ M
;}4flGts s'/fnfO{ dfq Wofg lbg' eGbf Jofjxfl/s kIfnfO{ klg hf]8 lbFb} ljBfyL{nfO{ ;lqmo agfP/ kf7df
ePsf] kf7;Fu ;DalGwt cGo lqmofsnfk u/fpFbf l;sfO k|efjsf/L x'G5 . ljBfyL{ /dfOnf] dfG5g\, w]/} ljBfyL{
klg Jo:t x'G5g\ h;n] ubf{ l;sfOdf s]lGb|t ug{ ;lsG5 . lzIfs;Fu ePsf] 1fg nfb\g] eGbf klg ljleGg
lqmofsnfkdf ljBfyL{nfO{ ;xefuL u/fg], ICT sf] k|of]u ug]{, ljBfyL{sf] cfkm};Fu ePsf] cg'ej / ;Lk k|of]u
u/L gofF s'/f kQf nufpg ;xh u/fpFbf pgLx?df 1fgsf] ;|f]t cfˆg} cg'ej x'g] afgLsf] ljsf; u/fpg
;lsG5 .