Practicals Richmond
Practicals Richmond
PHYSICS
P R A C T I C A L S
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
j¾ksh¾ le,smrh
1& j¾ksh¾ le,smrfha my; oelafjk fldgia kï lr tajd uÕska flfrk ld¾hhka i|yka lrkak'
Q E
P
F
Y
X
a) X yd P - ........................................................................................
b) Y yd Q - ........................................................................................
c) X yd Y -
........................................................................................
d) P yd Q - ........................................................................................
e) E - ........................................................................................
f) F - ........................................................................................
2& fuu WmlrKfhka ñkqula ,nd.ekSug fmr l< hq;= ld¾hhka i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
3& m%Odk mßudK fldgil È. x fõ¡m%Odk mßudK fldgia n .Kkla iudk fldgia N .Kklg
fnod j¾ksh¾ mßudKh ilid we;¡ l=vdu ñkqu i|yd m%ldYkhla bÈßm;a lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
4
5& my; oelafjk WmlrKj, uQ,dxl jro .Kkh lrkak'
a) 0 1 cm 2 cm
......................................
0 1
0 1 cm 2 cm
b)
......................................
0 1
6& by; 5 fldgfia a) yd b) WmlrK uÕska ,nd.;a ñkqul mdGdxlh my; rEmfha oelafõ' ksjerÈ
ñkqu .Kkh lrkak'
2 cm 3 cm ......................................
a)
b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
0 1
7& a) my; oelafjk j¾ksh¾ le,smrfha l=vdu ñkqu .Kkh lrkak'
0 1cm 2cm
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
5
8& m%;sY; fodaIh 1% jk mßÈ 0.1mm l=vdu ñkqula we;s j¾ksh¾ le,smrhla uÕska ,nd.; yels
wju ñkqu l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
9& by; 7& fldgfia j¾ksh¾ le,smrhg wkqj j¾ksh¾ mßudK i,l=Kla kej; jrla m%Odk mßudK
i,l=Kla yd iumd; lsÍug j¾ksh¾ mßudKh p,kh l,hq;= wju ÿr fldmuKo@
........................................................................................
........................................................................................
10& my; rEmhg wkqj ñkqïj, ksjerÈ w.hka ks¾Kh lsÍug j¾ksh¾ le,smrfha l=uk fldgila Tn
Ndú;d lrkafkao@
a) d1 - ....................................................................
b) h1 - ....................................................................
c) d 2 - ....................................................................
d) h2 - ....................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
f.da,udkh
2& bial=remamqfõ wka;rd,h 1mm yd jD;a; mßudKh fnod we;s fldgia .Kk 100 kï WmlrKfha
l=vdu ñkqu l=ulao @
........................................................................................
3& fuu.ska ,nd .; yels ñkqï 2 la ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
4& j'ksh¾ le,smrh yd uhsfl%dóg¾ bial=remamq wdudkhg idfmalaIj fuys mßudK j, úfYaI;ajhla
,shkak'
........................................................................................
5& m<uqfjka .;hq;= mdGdxlh l=ulao @
........................................................................................
6& by; mdGdxlhg wkqrEm msysàfï bial=remamq ;=v mj;sk nj yÿkd .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
7& W;a;, mDIaGhl jl%;d wrh ,nd.ekSfï§ Bg wkqrEm mdGdxlh ,nd.kakd wdldrh olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
9
9& by; ñkqu h yd mdo 2 w;r ÿr a u.ska jl%;d wrh R ioyd m%ldYkhla ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
10& mdo folla w;r ÿr jvd ksjerÈj ,nd .; yels l%uh l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
11& W;a;, mDIaGhl jl%;d wrh ,nd.ekSug wkqrEm msysàï by; rEmfha oelafõ'
(a) tla tla wjia:dfõ mdGdxl ,shkak'
.........................................................................................................
.........................................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
10
12& wj;, mDIaGhl jl%;d wrh ,nd.ekSug wod,j msysàï by; we;'
(a) tla tla msysàfï mdGdxlh ,shkak
.........................................................................................................
.........................................................................................................
15& by; wdldrhg mdGdxl .ekSug bial=remamqj jg 10la jug lrljd ñkqug wod< msysàug jg
mßudKfha fldgia 15la ol=Kg lrljk ,§' ñkqu l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
11
n, iudka;rdi% kshuh
A B
P Q
R
1& mÍlaIKh isÿ lsÍug wjYH WmlrK ish,a, ,shd olajkak '
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& A yd B lmams iqug úh hq;=h'Bg fya;= fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
3& lmamsj, >¾IKhla mj;S oehs mßlaId lrkafka flfiao @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
12
6& ieye,a¨ ;=,d;eá f;dard .ekSug fya;=j l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
7& mÍlaIKh i|yd fhdod.;a ;=,d;eá ieye,a¨ fkdfõ kï ta i|yd .kakd ls%hdud¾.h l=ulao @
........................................................................................
8& fuu mÍlaIKh isÿ lsÍfï§ is;a;ï mqjrej isriaj mj;ajd .; hq;= njg YsIHfhl= ;¾l lrhs'
fuu ;¾lh ksjerÈ o keoao hkak fya;= iys;j olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
9& n, iudka;rdi% kshuh i;H nj fmkaùug wkq.ukh lrk mshjrj,a fláfhka olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
10& fkdokakd ialkaOhl w.h fiùug mÍlaIKh fjkia lrk whqre olajkak '
........................................................................................
........................................................................................
11& P , Q yd R ialkaO f;dard .ekSfï§ tajdfha w.hka w;r ;sìh hq;= iïnkaOh l=ula o @
........................................................................................
........................................................................................
12& ks¾udKh lrk ,o iudka;rdi%fha úl¾Kh isria fkdfõ kï ta i|yd n,mE yels lreKq
fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
13& iqÿ lvodish u; ,ïn m%lafIamK ,nd.ekSug ;ka;=fõ fijke,a, Ndú;d l< fkdyelafla wehs@
........................................................................................
14& ialkaO by< my, foda,kh fyda meoa§u isÿfõ kï ,ïn m%lafYamk ,l=Kq lsÍu iqÿiq fkdfõ'
thg fya;=j l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
13
15& ,ïn m%lafIamK ,l=Kq lsÍfï§ ksrjoH;dj jeä lr .ekSug .;yels ls%hdud¾. fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
16& ks¾udKh lsÍfï § ksrjoH;dj jeä lr .ekSug .; yels ls%hdud¾. fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
17& .,l idfmalaI >k;ajh fiùfï wruqKska hful= úiska m%:ufhka uOH Ndrhg l¿.,a
lene,a,la fhdod moaO;sh jd;fha§ iu;=,s; lr mÍlaIKh isÿ lrk w;r miqj l¿.,a
lene,a, iïmQ¾Kfhkau c,fha .s,ajd mdGdxl ,nd .kakd ,§ '
fuys§ Tyq fomig Ndú; l< Ndrhka úYd,;ajfhka iudk kï l¿.,a lene,af,a idfmalaI
>k;ajh i|yd m%ldYkhla ,shd olajkak '
• l¿ .,a lene,a, jd;fha we;s úg§ iudka;rdiarfha úl¾Kh Bg hdno noaO mdohla iu.
idok fldaKh = θ1
• l¿ .,a lene,a, iïmQ¾Kfhkau c,fha .s,ajd we;s úg§ iudka;rdiarfha úl¾Kh Bg hdno
noaO mdohla iu. idok fldaKh = θ2
• l¿ .,a lene,af,a >k;ajh = d
• c,fha >k;ajh = ρ
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
14
18& by; mßÈ jd;fha § yd c,fha § moaO;sh iu;=,s; lr mÍlaIKh isÿlr iudka;rdi%
ks¾udKfha § wjia:d fofla§u ksh;j ;nd .; hq;af;a l=uk w.hla o @
........................................................................................
........................................................................................
19& fuu l%ufhka >k;ajh fiùfï § we;s úfYaI jdish l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
15
5& fuys§ Ndr kQ,a j,ska t,a,Su fjkqjg óg¾ rE, u; Ndr ;eîu uÕska we;sjk fodaYh l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
16
9& fuu mÍlaIKfha È.=jla f,i øjhl idfmalaI >k;ajh fiúh yelsh'ta i|yd iqÿiq rEm igykla
we| mshjr úia;r lrkak'^c,fha >k;ajh ρw "øjfha >k;ajh ρl "jd;fha t,a,d we;s úg okakd
Ndrhg ÿr l1"c,fha .s,ajd we;s úg okakd Ndrhg ÿr l2"øjfha .s,ajd we;s úg okakd Ndrhg ÿr l3&
ie'hq'-fojk Ndrh c,fha yd øjfha .s,ajhs'
^okakd Ndrh - m " fkdokakd Ndrh - M&
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
10& mÍlaIKfha§ fhdod .;a óg¾ rEf,a ialkaOh fidhk whqre iólrK Ndú;fhka myokak'
^óg¾ rEf,a ialkaOh-M1"msys odrfha isg óg¾ rEf,a .=re;aj flakaøhg ÿr-d"Ndrhg ÿr-l"Ndrh-m&
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
17
B
hB
hA
8& wfkla øjh úáka úg fhdod mÍlaIKh l< yels o @ fya;=j l=ula o @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
18
9& idfmalaI >k;ajh fiùug iqÿiq m%ia:drhg wkql+,j iólrKhla ilia lrkak'
^Po- jdhq f.da, mSvkh , ρA - A øjfha >k;ajh , ρB - B øjfha >k;ajh&
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
10& m%ia;drh Ndú;fhka idfmalaI >k;ajh fiùfï úfYaI jdish l=ula o @
........................................................................................
11& U k,fha úIalïNh l=vd l=vd ùu ksid we;súh yels fodaIh l=ulao @
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
19
a
b
e
d
f
3& fuys§ øj îlr fol tlu uÜgfï mej;sh hq;= fkdjkafka ukao @
........................................................................................
........................................................................................
4& úI iys; jdIamYS,S øjHhla fhdod .kafka kï mÍlaIKh isÿ lrk l%uh l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
5& mÍlaIKh i|yd Ndú;d lrk fyhd¾ WmlrKfha k,hkays wNHka;r úIalïNh fldmuK
úhhq;=o@ tfia f;dard .ekSug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
6& fuu mÍlaIKfha Ndú;d jk m%Odk;u ixl,amh l=ulao @
........................................................................................
7& fuu mÍlaIKh i|yd Ndú;d jk iïu; øj fol i|yka lrkak '
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
20
9& fyhd¾ WmlrKfha ndyq ;=< c, yd øj l|ka ia:dmkh lr.kakd wdldrh myokak '
........................................................................................
........................................................................................
10& fuu wjia:dfõ§ øj l|ka my<g .uka lsÍu È.gu isÿfõkï thg fya;=j l=ula úh yelso @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
21
8& ρ ks¾Kh lsÍu i|yd m%ia;drhla we£ug Tn by; ,nd.;a m%ldYkh kej; ilikak'
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
22
9& iajdhla; yd mrdhla; úp,H olajñka ,efnk m%ia:drfha o< igykla w¢kak'
10& m%ia:drfha wkql%uKh ^m0 & u.ska >k;ajh i|yd m%ldYkhla ,shkak '
........................................................................................
........................................................................................
11& m%ia;drh Ndú;fhka c,fha >k;ajh ks¾Kh lsÍfï § wjYH jk wfkla ñkqu yd th ,nd.ekSug
Ndú;d lrk WmlrKh l=ulao@
........................................................................................
12& wka;(LKavh u.ska >k;ajh fiùu iqÿiq fkdùug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
13& riÈh jeks øjhl >k;ajh fiùug fuu l%uh iqÿiq fkdùug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
14& mdGdxl ,nd .ekSfï § ñkqï irdj yryd j¾;kfhka isÿ jk n,mEu bj;a lsÍug l=ula l< yelso@
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
23
1& by; rEm igyfka we;s WmlrK j,g wu;rj wjYH jk WmlrK fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
3& i& jdfka f.da,fhys ialkaOh b;d l=vd jQ úg yd mßudj úYd, jQ úg isÿjk fodaIhka fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
ii& ma,diaála ",S" rn¾ jeks øjH iqÿiq fkd ùug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
iii& o¾Yl ;=v wjYH jkafka l=ula i|ydo@ o¾Yl ;=v foda,k flakaøhg ,ïnlj ;eîu jvd;a
iqÿiq ùug fya;=j l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
4& i& mdGdxl .ekSug mÍlaIKh lrk wdldrh meyeÈ,s lrkak '
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
24
4) ii& wj,ïnfha È. f,i Tn ukskq ,nk ñkqï rEm igyfka ,l=Kq lrkak'
iii& mdGdxl lsysmhla ,nd .ekSu isÿ lrk wdldrh meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
iv& fjk;a mdGdxlhla .ekSug ieliSfï§ iSre udre lrk msysàï fol l=ulao@
........................................................................................
b& i& YsIHhd tla foda,khla i|yd muKla ld,h ukshs'ñkqu 2s fõ' úrdu >áldj l=vdu ñkqu 0'5 fõ
kï ld,h ñkqfï m%;sY; fodaYh fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
ii& úrdu >áldj l=vdu ñkqu 0.5s lao foda,khlg ld,h ;;amr 2 o kï ld, ñkqfï m%;sY; fodaYh
1% lg .e,mSug .; hq;= wju foda,k .Kk fidhkak '^T ys Nd.sl fodaIh 2⚠T f,i .kak'&
........................................................................................
........................................................................................
iii& foda,k 25lg ld,h uekak úg ,enqKq w.h 50s la fõ'ld, ñkqfï m%;sY; fodaYh fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
c& i& YsIHfhla ;ka;=fõ È. l uksk ,È'f.da, wrh r kï m%ia;drh we£ug jdohla f.dv k.kak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
ii& Tn úiska m%ia:drhg f;dard.kakd ,o iajdhla; úp,Hh yd mrdh;a; úp,Hh olajd m%ia;drhla o<
yevh w¢kak'
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
25
4& wdj¾; ld,h i|yd iólrK ,shd th m%ia:drhla weÈh yelsfia ilia lrkak¡
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
6& by; 4ys iólrKhg wkqj ,efnk m%ia;rfhys o< igyk wÈkak'
26
9& Ndrhla t,a,d we;s ÿkaklg iq¿ úia:dmkhla §u uÕska th isriaj foda,kh ùug i,iajkq ,efí'
túg foda,k l,dj¾;h T,
T = 2π (M + m3)
k
^i&' ÿkafka ialkaOh^m& ks¾Kh lsÍug by; m%ldYkh m%ia:drhla we¢h yels fia ilikak'
........................................................................................
........................................................................................
k ks¾Kh lsÍug ( . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
m ks¾Kh lsÍug ( . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
27
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
28
11& uQ,sl lïmk wjia:dj ,nd.kakd wdldrh meyeÈ,s lrkak¡
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
12& uQ,sl wkqkdo È. ^l & t,a,d we;s ialkaOh ^M & iriqf,a ixLHd;h ^f & yd lïìfha tall È.l
ialkaOh ^m& w;r iïnkaOh ,shd olajkak¡
........................................................................................
........................................................................................
13& m%ia;drhla we`§u i`oyd m%ldYkh kej; ilikak¡
........................................................................................
........................................................................................
14& m%ia;drh weiqfrka iriqf,a fkdokakd ixLHd;h ks¾Kh lrkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
15& wkqkdo wjia:dj y÷kd.; yels fjk;a l%u folla i|yka lrkak¡
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
29
2& fuys§ jeäu ixLHd; iys; iriq, u.ska mÍlaIKh wdrïN lrkafka wehs@
........................................................................................
........................................................................................
3& fuys§ ish¨u iriq,a i|yd wkqkdo È.la ,efí hehs ;yjqre lr .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
4& ish¨u iriq,a i|yd wkqkdo È.la fkd,efnk nj fmkS hhs kï ta i|yd Tn .kq ,nk
mÍlaIKd;aul mshjr l=ulao@
........................................................................................
5& fuys§ èjksudk lïìh iïnkaO lmamsh iqug úh hq;af;a wehs@
........................................................................................
6& lïìh taldldr úh hq;af;a wehs@
........................................................................................
7& fuys§ iriqf,a ñg fl<jr èjksudk fmÜáh u; ;nkafka wehs@
........................................................................................
8& fuys§ m%ia;drh we£ug Tn fhdod .kakd iajdhla; úp,Hh iy mrdhla; úp,Hh l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
9& ,efnk m%ia:drfha o< yevh w¢kak¡
10& weÈ lïìfha ixLHd;h iy lïmk È. w;r iïnkaO;djh i;Hdmkh lrkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
30
mq`Mka
3& i) mÍlaIKfha wkqkdo jQ lïmk úÈ folg wkqrEm ;rx. rgdj my; w¢kak'
ii) wkqkdo È. l1 yd l2 u.ska ;rx. wdhduh λ wdka; fYdaOkh e iïnkaO m%ldYkh ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
iii) l1 , l2 ,f u.ska èjks m%fõ.h i|yd i|yd m%ldYkhla ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
31
iv) l1 = 16.2 cm , l2 = 50.2 cm , f = 512 Hz úg jd;fha èjks m%fõ.h , k,fha wdka; fYdaOkh
fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
v) iriq,a fmÜáfha jeä ixLHd; iriq, Ndú; lsÍfï jdish l=ulao@
........................................................................................
4& i) k,fha È. Y+kHfha isg iSreudre lsÍfï § k,fha È. wkqj wefik y~ ;Sj%;djh fjkiajk
wdldrh wkqkdo wjia:d ;=kla olajd w¢kak
;Sj%;djh
os.
ii) k<fha È. wkqj jdhq lf`oa lïmk ixLHd;h fjkia jk wdldrh m%ia;dßlj olajkak
ixLHd;h
os.
5& wkqkdo wjia:dfõ k,h we;=,; mj;sk ;rÕfha wdldrh l=ulao@ m%.uk o ke;fyd;a ia:djro @
........................................................................................
6& Tnf.a m%;sM,h w¾:dkaú;j jd¾;d lsÍu i|yd mÍlaIKh lrk ld,h ;=< igyka l< hq;= ;j;a
jeo.;a fN!;sl rdYshla we; tu fN!;sl rdYSh l=ula o @
........................................................................................
7& n÷kg mqrjk c,h fjkqjg uOHidr jeks øjHhla iqÿiq fkd ùug fya;=j l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
32
4& i) wkqkdo wjia:dj ,nd .ekSug k,h iïmQ¾Kfhkau .s,ajd tiúh hq;af;a ukao @
........................................................................................
ii) k,h fiñka ti ùfï jdish l=ulao
........................................................................................
iii) wkqkdo wjia:djg fmr jdhq lf`oa ixLHd;h iriqf,a ixLHd;hg iudkfõo@ meyeÈ,s lrkak¡
........................................................................................
iv) wkqkdo wjia:dfõ jeä y~la ,nd §ug fya;=j l=ula o@
........................................................................................
v) fuys§ wkqkdo wjia:d .Kkdjla ,efnk kuq;a uQ,sl wkqkdo wjia:dj mÍlaIKhg fhdod
.ekSug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
vi) n÷kg mq¿,a jeks øjHhla oeófï wruqK l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
33
5& i) k, újD; fl<jf¾ wdka; fodaIhla we;ehs hkak woyia lrkafka l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
34
1& m<uqj gexlsfha m;=, ;sria l< hq;=h' th lrkafka flfiao@ th fkdlsÍfuka we;sjk wmyiq;djh
l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& ;rx.hla olajk m%Odk .=Kdx. fudkjdo@ tajdhska /<s;s gexlsh uÕska wdo¾Ykh l< fkdyels
.=Kh l=ulao@
........................................................................................
3& c, ;rx. j, fõ.h fjkia lrkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
4& c, ;rx.j, ixLHd;h fjkia lrkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
5& /<s;s gexlsfha ì;a;sj, lïì oe,la fhdokafka ukao@
........................................................................................
........................................................................................
6& N%ufKalaI myk Ndú;d lrkafka l=ula i|ydo@ ta i|yd N%ufKalaIh ielish hq;= ixLHd;h
l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
7& /<s;s gexlshg my< iqÿ ;srh u; §ma;su;a ;Sre iy w÷re ;Sre we;sùug fya;=j meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
........................................................................................
P R A C T I C A L W O R K S H O P
35
8& lïmk ixLHd;h jeä lrk úg iqÿ ;srh u; ;rx. igyfkys we;sjk fjki l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
9& ixLHd;h ksh;j ;ndf.k c,h msÍ we;s Wi jeä lsÍfï§ ksÍlaIKh jk fjki l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
10& c,h ;=< tla me;a;l .eUqr wvq lsÍug .kakd l%shdud¾.h l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
11& c,h ;=< ùÿre lodjla ;eîfuka ;rx.j, .=K folla wdo¾Ykh l< yel' tajd fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
12& tu ixisoaê folg wod<j ;rx. fmruqKq yeisfrk wdldrh my; rEmigykaj, we| olajkak
13& .eUqr wvq m%foaYfha isg .eUqr jeä m%foaYhg c, ;rx. fmruqKq heùfï§ tla;rd wjia:djl .eUqr
jeä m%foaYfha ;rx. fmruqKq oDYH fkdfõ' tfia ùug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
36
14& c, mDIaGfha isg n,anhg Wi 75cm o ;srhg ÿr 25cm o §ma;su;a ;Sre 7la w;r mr;rh 6cm fõ'
i& c, ;rx.fha ;rx. wdhduh l=ulao@
ii& ixLHd;h 50Hz kï tys ;rx. m%fõ.h l=ulao@
iii& /<s;s gexlsfha c,fha .eUqr fldmuKo@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& ;, ;rx. fmruqKq bÈßfha ndOl uÕska mgq isÿre we;s lrk ,È' my; i|yka wjia:dj,§ isÿre
j,ska bj;g hk ;rx. fmruqKq w¢kak
17& by; isÿùu fyd¢ka o¾Ykh ùug isÿf¾ m<, yd ;rx. wdhduh w;r iïnkaO;djh l=uk
wdldrfha úh hq;=o@
........................................................................................
18& gexlsfha ,laIHdldr lïmk m%Nj 2la ia:dk.; lr ksfrdaOkh wdo¾Ykh flf¾' ;rx.
ksfrdaOkh hkqfjka woyia jkafka l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
37
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
38
A-..............................
B -..............................
C -..............................
D-..............................
E -..............................
F -..............................
G-..............................
H-..............................
I -..............................
4& fuys§ jvd;a iqÿiq jkafka fhdod .kakd ùÿre ;yvqj ;=kS ùu o@ >klï ùuo@ fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
39
6& mdGdxl ,nd .kakd wjia:d ;=kg wod<j p, wkaùlaIfha mßudK msysàu my; mßÈ fõ' Bg wod<
ñkqï ,shd olajkak' l=vdu ñkqu 0.01mm f,i .kak'
5
3
2
7& by; B) wjia:djg wod,j my; olajd we;s igyfka O ys m%;sìïnh msysgk ia:dkh I my;
oelafjk mßÈ fõ' igyk Ndú;fhka ùÿrej, j¾;k wxlh i|yd m%ldYkhla ,nd.kak'
A r B
r
(n)
O
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
40
9& ta wkqj ,ndf.k we;s mdGdxl weiqßka ùÿrej, j¾;kdxlh .Kkh lr olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
10& mÍlaIKfha ksrjoH;djh jeä lr.; yels l%u folla i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
11& fuu l%uh uÕska c,h jeks mdroDYH øj udOHhl jqjo j¾;kdxlh fiúh yels nj YsIHfhla
mjihs' fï iuÕ Tn tlÕ jkafkao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
41
3& fuys§ tla w,afmfk;a;la muKla isgqùfuka iqÿiq m;k fldaKhlska hq;= lsrKhla ,nd.;
fkdyelafla wehs @
........................................................................................
........................................................................................
4& ks¾.; lsrKh ,nd.ekSug wod< w,afmfk;s 2 fol ^ P3 ,P4 & isgqùfï § ie,ls,su;a úh hq;=
lreKq fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
5& mÍlaIKh isÿ lsÍug wod< my; rEmigyk iïmQ¾K lrkak'
^m;k lsrKh " ks¾.; lsrKh " w,afmfk;sj, msysàu ksjerÈ j ,l=Kq lrkak &
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
42
6& talf¾Çh nj ksjerÈj ,nd.ekSug w,afmfk;sj, l=uk uÜgfuka ksÍlaIKh l< hq;= o @
........................................................................................
7& Tn m%ia;drh we£ug Ndú;d lrk rdYSka fudkjdo@ tys iajdhla; úp,Hh iy mrdhla; úp,Hh
f,i fhdod.kakd rdYSka kï lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
8& fuys§ ,efnkqfha wjuhla iys; m%ia;drhls' tys o< igykla w¢kak' tys wju ,laIfha LKavdxl
^p,q& kï tajd y÷kajkak'
........................................................................................
10& fuys § wju wm.uk fldaKh i|yd jvd ksjerÈ w.hla ,nd.ekSug jl%h jvd iqugj we¢h hq;=h'
ta i|yd wkq.ukh l< yels l%shdud¾.h l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
43
13& mÍlaIKh i|yd jvd iqÿiq jkafka m<,a uqyqK;la we;s m%siauhls' thg fya;=j l=ula o @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
14& mÍlaIKh i|yd Tng ,nd ÿkafka Rcq fldaKS m%siauhla kï Tn w,afmfk;s msysgqjk wdldrh
olajñka lsrK igyk we| olajkak'
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
44
2& mÍlaIKh wdrïN lsÍug fmr uQ,sl ieliqu ilia lr .kakd wdldrh ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
B C
........................................................................................
^2& thg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
^3& w,afmfk;a; AB iuÕ iam¾Yj ;eîfuka we;s jdish l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
4& ^1& wjê fldaKh ,nd .ekSug wjYH mÍlaIK igyk ,nd .kakd wdldrh meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
45
^2& igyk ,nd .;a miq wjYH ks¾udK lrk wdldrh ms<sfj<g olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
^3& by; ks¾udKh lsÍfuka n,dfmdfrd;a;= jkafka l=uk lsrK y÷kd .ekSugo@
........................................................................................
5& ^1& QM f¾Ldj AC g ,ïNlj ks¾udKh lsÍfï wruqK yd QL=LM f,i ie,lSfï wruqK l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
^2& NC w;r§ AC foi neÆ úg b;d meyeÈ,s m%;sìïnhla oDYH fõ' Bg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
^3& BN w;r§ AC foi neÆ úg b;d wmeyeÈ,s m%;sìïnhla oDYH fõ' óg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
^4& by; m%;sìïnh oDYH jkafka tlu ia:dkhlo@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
46
^1& by; l%ufhka øjHfha j¾;kdxlh fiùug øjHfhaa j¾;kdxlh l=uk wdldrfha úh hq;=o@
........................................................................................
........................................................................................
^2& olajk wjia:d u; P ,laIHhg idfmalaIj wjYH lsrK .uka ud¾.h ;sìh hq;= wdldrh msgm;a
l, igykla wÈkak'
^5& fuu wjia:dfõ m%;sìïnfha msysàu AC me;af;a jd;h we;s msysàug jvd fjkiafõo@
........................................................................................
10& fuys§ uek.;a fldaKh 122°12´ la úh' fuu.ska øjfha j¾;kdxlh fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
11& fjk;a YsIHfhla lrk ,o mÍlaIKhl§ Tyqg ,enqk w.h 89°20´ la úh' óg fya;=j l=ula úh
yelso@
........................................................................................
12& ùÿre ;yvqj m%siaufhka fjka lsÍug n,hla fh§ug isÿ úh'óg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
47
j¾Kdj,sudkh
1& j¾Kdj,sudk mÍlaIKj,§ wdf,dalh ,nd.ekSu i`oyd fhdod.kakd úfYaI WmlrKh l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
2& j¾Kdj,sudkfha wfkla fldgiaj,ska iajdh;a;j p,kh l< yels fldgia kï lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
4& ÿf¾laIh m%Odk mshjr folla hgf;a iSreudre lrhs' tu mshjrj,a olajd ÿf¾laIh iSreudre lrk
wdldrh meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
48
10& m%siau fïih foi by<ska neÆ úg fmfkk wdldrh my; oelafõ' P,Q,R hkq ix;=,k bial=remamq
;=khs'
I) m%siau fïih uÜgï lsÍu i|yd ABC ;%sfldaKdldr yrialv oelafjk mß§ m%siauh ;eìh hq;=
wdldrh we| olajkak'
ii) m%s;sìïnh fmkSug wei ;eìh hq;= ia:dkhka T1,T2 f,i kï lrkak'
11& m%siau fïih uÜgï lsÍug ix;=,k ial=remamq fhdod.ks' Tn m%siau fïih uÜgï lsÍug fhdod.kakd
ix;=,k ial=remamq fudkjdoehs kï lrkak'
........................................................................................
12& by; oelajQ mßÈ m%siauh ;eîug iy ix;=,k ial=remamq fhdod.ekSug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
49
14& ÿf¾laIfhka ksÍlaIKfha§ my; wjia:d olakg ,enqks' tla tla wjia:dfõ fodaIh yd fodaIh uÕ
yrjd .ekSug .;hq;= l%shdud¾.h i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& Èla isÿr muKg jvd úYd, ùfuka yg.kakd fodaIh l=ulao@
........................................................................................
16& m%siaufha YS¾Ih m%siau fïifha flkaøhg uola by<ska ;eîfï wruqK l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
17& m%siau fïih uÜgï lsÍu iy m%siau fldaKh fiùfï mÍlaIKh i|yd iqÿ wdf,dal m%Njhla
fhdod.ekSug YsIHfhla fhdackd lrk ,È' fuys iqÿiq kqiqÿiq nj i|yka fldg Tfí ms<s;=rg fya;=
olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
18& by; mÍlaIKfha§ ksÍlaIs; Èla isÿf¾ m%;sìïnfha ;Sj%;djh idfmalaIj wvq fõ' tfia ùug fya;=j
l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
50
19& m%siau fldaKh fiùfï§ idudkHfhka mdGdxl hq.< folla ,nd.kS' fufia mdGdxl hq.< folla
,nd.ekSfuka ie,fik jdish l=ulao@
........................................................................................
20& j¾Kdj,sudk mßudKfha m%Odk mßudK fldgia 29la j'ksh¾ mßudK fldgia 30 lg fnod ;snqkq
w;r m%Odk mßudK fldgil w.h 0.5° úh' fuys l=vdu ñkqu .Kkh lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
21& tla mdGdxl hq.<hlg wod< j'ksh¾ msysàï my; oelafõ' tla tla wjia:dfõ mdGdxlh my; ;s;a
fma<sfha ,shd olajkak'
........................................ ........................................
22& ;j;a mdGdxl hq.<hla 108° 48' yd 229° 40' f,i ,enqks' m%siau fldaKh .Kkh lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
23& bkamiq by; m%siauhu iy iSreudre lrk ,o j¾Kdj,sudkh Ndú;d lr m%siaufha wju wm.uk
fldaKh fidhd tu.ska m%siauh ;kd we;s øjHfha j¾;kdxlh fiùug wegjqu ilik ,È'
YsIHfhl= fï i|yd o iqÿ wdf,dal m%Njhla Ndú;d l< yels nj mjihs' Tn Tyq yd tlÕ jkafka o@
fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
51
25& by; igyfka iudka;rlh yd m%siauh olajd we;' lsrK igykla we| wei ;eìh hq;= ia:dkh
meyeÈ<sj ,l=Kq lrkak'
26& m%siau fïih olajd we;s ÈYdjg p,kh lrhs kï ÿf¾laIfha m:h by; igyfkau we| olajkak'
27& wju wm.uk fldaKh ,nd .ekSfï § ,nd.; hq;= mdGdxl fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
28& wod, mdGdxl foflys w.hka 12° 04' iy 334° 38' kï wju wm.uk fldaKh .Kkh lr by;
w.hkao Ndú;fhka m%siauh ;kd we;s øjHfha j¾;kdxlh fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
52
2) ;d;aúl m%;sìïn ,nd .ekSug kï jia;= l+r ;eìh hq;af;a l=uk ia:dkhlo@
........................................................................................
3& mÍCIKh isÿ lsÍug fmr tla;rd whs;uhl hï o;a;hla oek isàu myiq fõ' tu o;a;h l=ulao@
........................................................................................
4& tu o;a;h i`oyd o< w.hla ,nd .; yels ir, l%uhla úia;r lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
53
9& fuu mÍCIKfha§ wei m%ldY wCIh yryd fomig f.k hdfï§ m%;sìïnh wefiys p,s; ÈYdjgu
.uka lrhs kï m%;sìïnh iumd; lsÍu i|yd ksfõIK l+r f.k hd hq;af;a wei foigo@ wefika
bj;go@
........................................................................................
10& ldph bÈßfha wei ;enQ úg jia;= l+f¾ m%;sìïnhla oDYH fkdfõ kï Bg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
11& jvd È.= kdNsh ÿrla iys; ldphla Ndú; lsÍfï jdish l=ulao@
........................................................................................
12& ldpfhka fldgila leã ;snqfka kï fuh m%;sìïnfha msysàu ,nd .ekSug ndOdjla úh yelso@
Bg fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
13& mÍCIKfha§ Tn ,nd .kakd ñkqï i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
14& jia;= ÿr, m%;sìïn ÿr, yd W;a;, ldpfha kdNSh ÿr ms<sfj,ska u,v yd f kï f¾Çh m%ia;drhla
we§fuka ldpfha kdNSh ÿr ks¾Kh lsÍug ldp iQ;%h kej; ilikak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& by; iólrKfha Tn ,nd .;a iajdhla; úp,Hh my; § we;s rEm igyfka ;sria wCIfhayso
mrdhla; úp,Hh issria wCIfhayso ,l=Kq lrkak'
17& by; m%ia:drfhka W;a;, ldpfhys kdNSh ÿr i|yd w.hla Tn ,nd .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
54
6& o¾Yl l+frys iy ksfõYl l+frys m%;sìïn fol iumd; ù we;s nj y÷kd.kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
7& m%;sìïn fol wiumd; wjia:djl§ wei m%Odk wlaIhg ,ïNlj fomig f.k hdfï§ m%;sìïn
fofla p,s; iajNdjh úia;r lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
55
9& fuu mÍCIKfha§ wei m%ldY wCIh yryd fomig f.k hdfï§ m%;sìïnh wefiys p,s; ÈYdjgu
.uka lrhs kï m%;sìïnh iumd; lsÍu i|yd ksfõIK l+r f.k hd hq;af;a wei foigo@ wefika
bj;go@
........................................................................................
10& ldph bÈßfha wei ;enQ úg jia;= l+f¾ m%;sìïnhla oDYH fkdfõ kï Bg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
11& jvd È.= kdNsh ÿrla iys; ldphla Ndú; lsÍfï jdish l=ulao@
........................................................................................
12& ldpfhka fldgila leã ;snqfka kï fuh m%;sìïnfha msysàu ,nd .ekSug ndOdjla úh yelso@
Bg fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
13& mÍCIKfha§ Tn ,nd .kakd ñkqï i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
14& jia;= ÿr, m%;sìïn ÿr, yd W;a;, ldpfha kdNSh ÿr ms<sfj,ska u,v yd f kï f¾Çh m%ia;drhla
we§fuka ldpfha kdNSh ÿr ks¾Kh lsÍug ldp iQ;%h kej; ilikak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& by; iólrKfha Tn ,nd .;a iajdhla; úp,Hh my; § we;s rEm igyfka ;sria wCIfhayso
mrdhla; úp,Hh issria wCIfhayso ,l=Kq lrkak'
17& by; m%ia:drfhka W;a;, ldpfhys kdNSh ÿr i|yd w.hla Tn ,nd .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
56
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
57
7& h i|yd ,nd .; yels mrdih i|yka lr h i|yd iDK mdGdxl ,nd .ekSfï jdish l=ulaoehs
i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
8& mgq k,hla Ndú;d lrkafka wehs@
........................................................................................
........................................................................................
9& taldldr k,hla Ndú;d lrkafka wehs @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
58
12& k,h isria wjia:dfõ jdhq lf|a È. b;d l=vd fkdúh hq;af;a wehs@
........................................................................................
........................................................................................
13& riÈh fjkqjg c,h Ndú; ùug fkdyels ùug fya;= ;=kla i|yka lrkak
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
riÈh fmdg
c, ìxÿj
jd;h iy
ix;Dma; c, jdIam
h1
h2
l
14& fuu.ska ix;Dma; c, jdIam mSvkh uek .ekSu i|yd wod< wegjqu by; oelafõ' ix;Dma; jdIam
mSvkh iïnkaO jk m%ldYkh ,shd m%ia;drhla we£ug wjYH iólrKh jHq;amkak lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& ix;Dma; jdIam mSvkh uekSu i|yd wjYH jk wfkl=;a rdYSka i|yka lr tajd uek .kakd
WmlrK i|yka lrkak'
........................................................................................
16& c, ìxÿfjka we;sjk mSvkh fkdi,ld yeßh yelafla wehs@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
59
WIaK;ajudkh
riÈh l|
uka:h
flaYsl k,h
i,l=Kq l, mßudKh
nkaika odylh
3& fuys§ hï WIaK;ajhl§ jdhqfõ WIaK;ajh hehs i,lkafka c, ;dmlfha c,fha WIaK;ajhhs'
hï fya;=ka ksid tfia i,lSu fodaI iy.; fjhs'
a& fuhg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
60
4& WIaK;ajh jeä lrk úg riÈh l| m%idrKh jqjo mÍlaIKh mqrdjg k,h ;=, mSvkh ksh;j
mj;sk nj ikd: lrkafk flfia o @
........................................................................................
........................................................................................
5& a& fuu mÍlaIKfha§ uek m%ia;d.; lrk rdYshka fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
b& by; rdYshka uekSfï § fhdod.kakd mq¾fjdamdhka fudkjo @
........................................................................................
........................................................................................
6& fuys§ we| ,efnk m%ia;drfha o< yevh w`Èkak'
7& fuu mÍlaIKfha§ ,efnk m%ia;drh Ndú;d lr jd;fha ksh; mSvkfh§ mßud m%idrK;djh
fiúh yel' thg wod< jdoh f.dvk.kak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
8& by; m%ia;drh we£fï§ jdhq iïnkaOfhka l, hq;= m%Odk Wml,amkh l=ula o@
........................................................................................
9& by; wegjqug wkqj mÍlaIKh isÿ lsÍfï§ 10°C wka;r j,ska WIaK;ajh fjkia l< o jdhq lf|a
mßudj ie,lsh hq;= f,i fjkila we;s fkdfõ' fuhg fya;=j l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
10& by; .eg¨j uÕ yrjd .ekSug by; k,h iqÿiq mßÈ úlrKh lr.kafka flfiaoehs
rEm igykla u.ska fmkajkak'
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
61
11& wegjqu úlrKh l, miq mÍlaIKfha ksrjoH;dj jeä ùug fya;= fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
12& fuys§ k,h Rcqj r;a fkdlsÍug fya;= 2la olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
13& WIaK;ajh jeä ùu;a iu. k,h m%idrKh jqjo tys n,mEula mÍlaIKhg isÿ fkdjk nj
ikd: lsßug bÈßm;a lrk Wml,amkh l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
14& fuys§ riÈh fjkqjg c, l|la fhdod .ekSfuka we;s jk m%dfhda.sl .eg¨ 2la i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
15& isrù we;s jdhq l| úh<s jdhq l|la ùfï wjYH;djh l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
16& isrù we;s jdhq ialkaOh jeä l< úg ,efnk m%ia;drh by; m%ia;drh u; w¢kak'
^B jdhq f,i kï lrkak&
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
62
h
B
1& by; wegjqu u.ska mÍlaIKh isÿlsÍfï§ jeo.;a fldgia lsysmhla A, B,C f,i olajd we;'
tajd kï lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& ksh; mßudfõ§ jdhqjl mSvk m%idrK;dj jk γv w¾: oelafjk m%ldYkhla ,shkak'
........................................................................................
3& tu m%ldYkfha mo w¾: olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
4& by; m%ldYkh f¾Åh m%ia:drhla we£ug ilia lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
63
5& m%ia:drfha o, igykla we| tu.ska P0 yd γv fidhk whqre meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
6& by; m%ia:drh i;H oehs fidhd .kafka flfia o@
........................................................................................
........................................................................................
7& A yd B f.a ld¾hhka fya;= iys;j meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
8& mÍlaIKh isÿ wdldrh meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
9& mÍlaIKhg fmr n,anh Èhjk whsia ys .s,aúh hq;=h' túg riÈh l| n,anhg we§ hd yelsh'
fuhg fya;=j meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
10& fuh j,lajd .kafka flfia o@
........................................................................................
........................................................................................
11& fuys§ whsia fhdod mÍlaIKh isÿ lrkafka wehs@
........................................................................................
........................................................................................
12& fuu mÍlaIKfha§ c,h ;Èka uka: l, hq;af;a wehs@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
64
13& hï WIaK;ajhl ñkqï .ekSug fmr isÿ l, hq;= l%shd ms<sfj, i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
-1
14& by; m%ia:drfha wkql%uKh 0'078 ᴼC yd wka;(LKavh 70 cmHg kï γv yd Po w.h fidhkak
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& γv ys w.h iïu; w.hg jvd wm.ukh fõ' thg fya;=j olajkak
........................................................................................
........................................................................................
ie¡hq¡ #
by; mÍlaIKh fndaâka mSvk wdudkh keu;s WmlrKh Ndú;fhkao isÿl< yel¡
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
65
2& fuys§ úYd, Bhï l=Üáhla fhdod fkd.ekSug;a" Bhï l=vq f,i fhdod fkd.ekSug;a fya;= l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
4& Bhï fnda, r;a lsÍug oe,a,la fhdod .; yelso$fkdyelso@ fya;=j i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
5& fuys§ le,ß ógrh wksjd¾fhka mßjdrl mshklska jeiSug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
7& úlsrKh u.ska moaO;sfha ;dmydksh wju lr .ekSu i|yd fhdod.kakd Wml%uh l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
8& le,ß ógrh ;=,g b;d úYd, c, m%udKhla fyda b;d wvq c, m%udKhla fhdod fkd.ekSug
fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
66
o
9& Bhï fnda, j, .s,ajd we;s WIaK;ajudk mdGdxlh 100 Cg iudk jQ jydu tajd le,ß ógrhg
tla lsÍu iqÿiqo@ fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
10& mßjdrl øjH j, úYsIag ;dm Odß;dj fiùu i|yd fuu l%uh iqÿiq fkdjkafka wehs@
........................................................................................
........................................................................................
11& fuu mßlaIKh weiqfrka øjhl úYsIag ;dm Odß;dj fiùu i|yd l%uhla fhdackd lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
12& fuu mÍlaIKh w;r;=r mßirhg isÿjk ;dm ydksh wju lr.ekSug l%uhla i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
13& fuu mÍlaIKfha§ ;U le,ß ógrhla fjkqjg ßðf*daï fldamamhla Ndú;d lsÍfï jdish l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
15& c,fha ú';d'Od' cw "le,ß ógrfha ú';d'Od' co kï wod, ixfla; Ndú;d lr Bhï j, ú';d'Od'^c&
ioyd m%ldYkhla ,nd.kak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
67
WIaK;ajudkh
îlrh
øjh
uka:h
3& c,h fhdokafka kï 100°C wdikak WIaK;ajfha c,h fh§u iqÿiq fkdjkafka wehs @
........................................................................................
........................................................................................
4& mßir WIaK;ajhg wdikak WIaK;ajfha c,h fh§u iqÿiq fkdjkafka wehs @
........................................................................................
........................................................................................
5& fï i|yd c,h iqÿiq ùug fya;= fudkjo @
........................................................................................
........................................................................................
6& Ndckfha øj uÜgu my,ska we;s úg isÿjk fodaIh l=ula o @
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
68
7& n÷k f,day mshklska fkdj tnkhsÜ mshklska jid we;af;a ukao@
........................................................................................
........................................................................................
9& mDIaGfhka c,h jdIam jk úg isis,k kshuh fhÈh yels o @ fya;=j l=ula o @
........................................................................................
........................................................................................
10& mDIaGfhka ;dm ydks jk l%u fudkjo @
........................................................................................
........................................................................................
11& fuys§ iS>%fhka uka: l, hq;af;a wehs @
........................................................................................
........................................................................................
12& n÷fkka ;dm ydks jk iS>%;dj r|d mj;sk idOl fudkjo@
........................................................................................
........................................................................................
13& mDIaGfha WIaK;ajh we;=,; c,fha WIaK;ajhu hehs ksYaÑ; lsÍug fya;= fudkjo @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
14& isis,k kshuh i;H nj fmkaùug Tn w¢k m%ia:drfha o< yevh we| P f,i fmkajkak'
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
69
15& by; mÍlaIKfha§ c,h yd wfkla øjhg wod,j ld,h bÈßfha WIaK;ajh m%ia;dr .; lrkak'
d& by; o;a; yd ñkqï y÷kajd úYsIaG ;dm Odß;djh fiùug iólrK ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
17& by; ld, foflys uOHhk ;dm ydks iS.%;djh iudk hhs oelaùug fya;= bÈßm;a lrkak
........................................................................................
........................................................................................
18& c,h yd øjh iudk mßud fhdokafka wehs oehs meyeÈ,s lrkak
........................................................................................
19& moaO;sfha ;dm ydks iS>%;djh r|d mj;sk idOl fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
20& m%ia;drfhka f;dard.;a WIaK;aj 2 jeä mr;rhlska f;dard .ekSfï fodaIh l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
21& WIaK;aj wka;r i|yd b;d wvq mr;rhla f;dard .ekSfuka isÿjk fodaIh l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
70
71
9& mÍlaIKh iu. isÿ jk ;dm yqjudrej ksid fodaIh wju lsÍug .; yels mÍlaIKd;aul l%uh
l=ula o@ tu l%ufhka fYdaOkh isÿ jk wdldrh l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
10& le,ß ógrh whsia tl;= lrñka moaO;sh ;Èka uka:kh lsÍfï§ fldmuK W;aidy l,o
ikakhkfhka" ixjykfhka yd úlsrKfhka moaO;sh ;dmh Wrd .kshs' fuu ;dm Wrd .ekSu
yels;dla wju lsÍug .; yels l%shdud¾. fudkjo@
........................................................................................
........................................................................................
11& fuu mÍlaIKfha§ whsia c,h u; mdùu je,elaúh hq;af;a wehs @
........................................................................................
........................................................................................
12& iS>%fhka uka: l, hq;af;a wehs @
........................................................................................
........................................................................................
13& mßirhg jvd fndfyda fihska wvq WIaK;ajhlg tk;=re mÍlaIKh fkdl< hq;af;a wehs @
........................................................................................
........................................................................................
14& ysñÈß Wofha fyda jeys nr Èkl mÍlaIKh lsÍfï§ fodaIh jeäùug fya;=j l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
15& fuu mÍlaIKfha§ tla l, whsia j, nr wfkla ñkqï j,g jvd b;d ksjerÈj .; hq;af;a wehs @
........................................................................................
........................................................................................
16& n÷k jgd ;=Idr ne£ ;snqfka kï L ys w.h ksjerÈ w.fhka wm.ukh jkafka flfiao@
........................................................................................
17& uka; lsÍfï§ c,h iaj,amhla bj; .sfha kï L ys w.h ksjerÈ w.fhka wm.ukh jkafka flfiao@
........................................................................................
18& jdhqf.da,Sh mSvkh fuu mÍlaIKfha m%;sM, flfrys n,mEï lrkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
72
c,fha jdIamSlrKfha úYsIaG .=ma; ;dmh fiùu yqud,h ,nd .ekSug úoHd.drfha idudkHfhka
Ndú;d lrkafka rEmfha fmkajd we;s mßÈ WmlrKhls'
(Y)
A E
D G
F
b& AE kd,h jvd;a È.= fkdúh hq;= w;r jvd;a flá o úh hq;= ke;' ta wehs @
........................................................................................
........................................................................................
.........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
73
1& Y - ................................................................................
2& CD - . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
^2& a& mÍlaIKh isÿ lrk úg isÿjk ;dm ydksh fYdaOkh i|yd wm úiska .kq ,nk l%shdud¾.h
l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
b& Y WmlrKh fkdue;sj AE k<fha fl<jr c,h iys; le,ß ógrh ;=<g fl,skau
we;=¿ lsÍug tla YsIHfhla fhdackd lrhs' fuhg Tn tlÕ jkafka o @ fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
c& rEm igyfka G u.ska olajd we;s fldgi my; § we;s rEm igyfka mßÈ fldgilska
m%;sia:dmkh flf¾'fï l%uh ;=< Tn olsk jdis iy wjdis i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
yqud,h
bj;g
yqud,h
we;=<g R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
74
d& le,ß ógrhg c,h msrúh hq;= uÜgu rEm igyfka we| olajkak' tfia isÿ lsÍug fya;= o
i|yka lrkak
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
^3& a& fuu mÍlaIKfha§ yqud,h we;=¿ lsÍug fmr Tn úiska ,nd.; hq;= ñkqï fudkjdo @
ms<sfj,ska tajdg iqÿiq ixfla; fokak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
b& yqud,h tl;= lsÍfuka miq ,nd .kakd mdGdxl fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
c& c,fhys jdIamSlrKfha úYsIag .=ma; ;dmh .Kkh lsÍu i|yd Tng wjYH wu;r o;a;
fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
d& Tn Ndú;d l< Ndú;fhka c,fha jdYamSlrKfha úYsIaG .=ma; ;dmh fiùu i|yd wjYH
m%ldYkh ,nd .kak'
........................................................................................
........................................................................................
e& mÍlaIKfhka .Kkh lrk ,o w.h i;H w.hg jvd wvq nj fmkqKs' óg fya;=úh
yelafla l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
f& tu mÍlaIKfhka ksrjoH;djh jeä lsÍu i|yd ioyd Tng .;yels mQ¾fjdamdhka fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
g& fuys§ jvd;au ksjerÈj .; hq;= ñkqu l=ulao@ th ksjerÈj .ekSu ;=<ska ,efnk jdish
i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
75
^4& a& c,h ioyd L ys 2'25×^10⁶&Jkg⁻¹ w.h jk w;r whsia ioyd L ys w.h 3'36×10⁵Jkg⁻
¹ fõ'
fuu fjkig fya;=j meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
b& 100ᴼ C ys we;s c,h 1 cm³ la 100ᴼ C ys we;s yqud,h njg m;alsÍfï§ isÿlrk ndysr ld¾hh
.Kkh lrkak '
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
c& jeäjQ wNHka;r Yla;sh fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
76
WIaK;ajudkh
oe,af.dgq uka:h
wdOdrlh
1& fuu mÍlaIKfha§ le,ßógrfha mDIaGh u; ;=Idr idod .ekSu i|yd Tn wkq.ukh lrk
m¾fhaIKd;aul l%shd ms<sfj< l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& fuu mÍlaIKfha § c, mßudj mqrdu WIaK;ajh taldldÍj ;nd .ekSu i|yd c,h uka:kh
lrkq ,efí' fuh jeo.;a jkqfha wehs@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
3& fuu mÍlaIKfha§ ,nd .kakd WIaK;aj mdGdxl fol fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
4& fuu mÍlaIKfha § ,nd.; hq;= wfkla mdGdxlh l=ulao@
........................................................................................
5& fuu mÍlaIKfha§ l=vd whsia len,s fhdod .ekSug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
77
........................................................................................
........................................................................................
10& mÍlaIKd.drhl WIaK;ajh 28°C o ;=Idr wxlh 22°C o kï my; j.=j Ndú;d lr
mÍlaIKd.drfha idfmalaI wd¾ø;dj^RH& ks¾Kh lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
WIaK;ajudkh ( °C ) 20 22 24 26 28 30 32
ika;Dma; c, jdIam
17.53 19.83 22.38 25.20 28.35 31.82 35.66
mSvkh
(mmHg)
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
78
B
C
S x y
T
D
1& rEmfha we;s WmlrK j,g wu;rj mÍlaIKh ioyd wjYH wfkl=;a WmlrK ish,a, kï lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& rEm igyfka olajd we;s my; fldgia kï lrkak'
A-................................. C- ....................................
B -................................. D- ....................................
3& yqud,h we;=¿ lrkafka S ;=<ska o@ T ;=<ska o@ meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
6& yqud,h fjkqjg 100°C mj;sk c,h Ndú;d l< yels o@ fkdyels o@ fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
79
7& WIaK;ajudk w;rg riÈh tla lrkafka wehs@
........................................................................................
........................................................................................
9& WIaK;audk j, mdGdxl ,n.kafka moaO;sh l=uk wjia:djg meñKs úg o@
tu wjia:djg moaO;sh meñK we;aoehs mÍlaId lrkafka flfia o@
........................................................................................
........................................................................................
10& ;U oKav jgd weysÍug fhdod .kakd øjH fudkjd o@ th i;=j ;sìh hq;= .=Kdx.h l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
11& ta ioyd ;dm ikakdhl;dj b;d wvq c,h" jd;h jeks oE kqiqÿiq jkafka wehs@
........................................................................................
........................................................................................
12& wkjr; wjia:dfõ § oKavg ,ndfok ;dmhg l=ula isÿfõ o@
........................................................................................
........................................................................................
13& wkjr; wjia:dfõ § oKav yryd ;dmh .,d hdfï YS>%;dj ^dQ/dt& iudk jkafka l=ulg o@
........................................................................................
14& by; ms<s;=rg wod<j ^dQ/dt& fiùug .; hq;= mdGdxl fudkjd o@ tajdg ixfla; o fhdokak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
15& tu.ska ^dQ/dt& g m%ldYkhla ,shkak' (C-c,fha ú';d'Od)
........................................................................................
........................................................................................
16& oKav ;=<ska ;dmh ., hdfï YS>%;djh fiùug .; hq;= mdGdxl fudkjd o@ ixfla; o fhdokak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
........................................................................................
P R A C T I C A L W O R K S H O P
80
17& tu.ska ^dQ/dt& g m%ldYkhla ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
18& K i`oyd m%ldYkhla f.dvk.kak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
19& oKafâ úIalïN ñkqu uekSug fhdod .kakd WmlrKh l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
20& fuu l%uh ÿ¾j, ;dm ikakdhl ovq ioyd j,x.= fõo@ fkdfõo@ fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
81
2& fuu mÍlaIKh isÿ lsÍu i|yd úh<s fldaIh" ñ,s weñgrh iy äðg,a fjda,aÜógrhg wu;rj my;
WmlrK lÜg,h Tng imhd we;' bka mÍlaIKh i|yd w;HdjYH jk WmlrK muKla f;darkak'
Tnf.a tu f;dard.ekSïj,g fya;= olajkak
^ fmakq h;=r" glk h;=r" iïnkaOl lïì" 5ῼl m%;sfrdaOlhla" 10ῼl m%;sfrdaOlhla" Odrd kshdulh
(0-100)ῼ " m%;sfrdaO fmÜáh&
'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
3& kshñ; ixfla; Ndú; lrñka mÍlaIKhg wod< mßm: igyk weo olajkak
4& fldaIfha úoHq;a.dul n,h = E " fldaIfha wNHka;r m%;sfrdaOh = r " fldaIh ksid mßm:h ;=< we;sjk
Odrdj = I " úh<s fldaIfha w.% w;r úNj wka;rh = V f,i § we;akï" tu ixfla; m%ia;dr igykla
weÈh yels mßÈ ilikak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
82
o
6& m%ia;drh Ndú;fhka fldaIfha wNHka;r m%;sfrdaOh iy úoHq;a.dul n,h fidhd.kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
7& iq¿ fõ,djlska fldaIh úi¾ckh úh' thg n,mE yels fya;= 2la ,shkak'
........................................................................................
........................................................................................
9& mÍlaIKh w;r;=r fldaIh úi¾ckh ùula isÿ ù we;aoehs ksYaÑ;ju ikd: lr.kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
83
A C
5& ix;=,k wjia;dj g wdikak úg wdrlaIl m%;sfrdaOh ¨yqj;a l< úg .e,ajfkdaógr W;al%uKhg
l=ula isÿ fõo@
........................................................................................
6& f,day lïìhl m%;sfrdaOfha WIaK;aj ix.=Klh fiùug Tng mejÍ we;fok ,o WIaK;ajhl§
lïìfha m%;sfrdaOh fokq ,nkafka Rθ=R0(1+αθ) iólrKfhks'
fuys iEu ixfla;hlu iqmqreÿ f;areï ,shkak
Rθ = ...................................................
R0 = ...................................................
α= ...................................................
θ= ...................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
84
7& WIaK;ajh iu. o.r m%;sfrdaOfha wfmalaIs; úp,kh fmkajk m%ia;drhl o, igyk wÈkak
o
θ ( C)
8& by; m%ia;drfhka Wlyd .; yels rdYs u.ska m%;sfrdaOfha WIaK;aj ix.=Klh ioyd m%ldYkhla
,nd .kak
........................................................................................
........................................................................................
9& tla tla WIaK;ajj,g wod< lïì o.rfha m%;sfrdaOh Rθ o" m%;sfrdaO fmÜáfha m%;sfrdaOh R o"
ix;=,k È. (jfï isg) l o kï Rθ ioyd m%ldYkhla ,shkak
........................................................................................
........................................................................................
10& o%jh r;a lsÍfïÈ lïì oe,la Ndú;d lsÍfï wruqK l=ulao@
........................................................................................
11& fuys§ c,h fjkqjg fmd,af;,a fyda .a,siÍka Ndú;d lsÍug fya;= folla ,shkak
........................................................................................
........................................................................................
12& fuys§ o.rh yryd Odrjla cks; lrúh hq;= w;r th l=vd Odrdjla úh hq;=h'thg fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
85
17& iam¾Yl h;=r AC lïìh ;Èka iam¾Y lsÍu fyda weof.k hdu fkdl< hq;af;a wehs
........................................................................................
........................................................................................
18& óg¾ fia;=jl jï ysvefia m%;sfrdaOh 7'3ῼ jQ we¨ñkshï lïì lene,a,la we;s úg fia;=j ix;=,kh
fõ'ix;=,k È. fia;= lïìfha jï fl<jf¾ isg 12'6cm o WIaK;ajh 17°c o fõ' we¨ñkshï lïìh
57°c WIaK;ajhlg m;a l< úg kj ix;=,k È. fldmuKo@
(we¨ñkshï j, m%;sfrdaOl;djfha WIaK;aj ix.=Klh 3'8 X 10-3 K-1)
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
19& fuys§ c, ;dmlhla Ndú;d fkdlr úÿ,sfhka ;dmk o.rh r;a l< fkdyelafla ukao@
........................................................................................
........................................................................................
20& fuys§ úúO WIaK;ajj,§ m%;sfrdaOh uekSug WIaK;ajh iaj,am fõ,djla ksh;j ;nd .kafka
flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
86
1& idudkH fjda,aÜógrhlg jvd úNj wka;rhla uekSug úNjudkh iqÿiq jkafka ukao@
........................................................................................
........................................................................................
2& mÍlaIKh wdrïNfha§ i¾mK h;=r úNjudk lïìfha fofl<jr iam¾I l< úg isÿjk my; fodaY
i|yd fya;= ,shkak'
(i) lïìh u; lsisu ,laIHhl§ W;al%uKhla fkdfmkaùu'
(ii) lïìh u; iEu ,laIHhl§u W;al%uKh tlu ÈYdjg mej;Su
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
3& mÍlaIKh i|yd Ndú;d jk .e,ajfkdaógrh l=uk j¾.fha úh hq;=o@
........................................................................................
4& tys wdrlaIdj i|yd .kakd mshjr l=ulao@tfia isÿ lsÍfuka .e,ajfkdaógrh wdrlaId jkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
5& úNjudkfha ixfõ§;djh jeä lsÍu i|yd nyq,ju Ndú;d jk l%uh l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
87
o
7& (i) ix;=,k wjia:dfõ§ ixikaokh jk fldaIj, wNHka;r m%;sfrdaO fyda Bg fYa%Ks.; m%;sfrdaO
uÕska úNj wka;rh uekSug ndOdjla fkdjkafk l=ula ksido@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
88
A B
( )
r
p Q
I E I
( )
I C
2& lïì Tiafia úNj wka;rh A isg B olajd fjkia jk wdldrh m%ia;dr.; lrkak
3& úNjudk mßm:hl úNj wkql%uKh hkafkka ye¢kafjkafka l=ulao@ th by; m%ia;dr weiqfrka
,nd .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
89
4& úNjudkhla i|yd úNj wkql%uKh ksh;hla nj isiqfjla mjihs' fuh i;H o wi;H o hkak
fya;= iys;j meyeÈ,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
6& wegjqfï iEu fldgilau ksis wdldrhg iïnkaOlr we;s oehs fidhd ne,Sug Tn isÿ lrk
mÍlaIdj ,shd olajkak¡
........................................................................................
........................................................................................
7& isiqfjla by; mÍlaIK isÿ l< úg úNjudk mßm:fha hï fodaIhla we;s nj wkdjrKh
lr .kakd ,§¡ fï i|yd n,mE yels fya;= fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
8& wNHka;r m%;sfrdaOh ueksh hq;= fldaIfha úoHq;a.dul n,h E o wNHka;r m%;sfrdaOh r o úNj
úNjudkfha úNj wkql%uKh k o kï"
i) iaúph újD;j we;s úg ix;=,k È. l° f,i f.k fldaIfhys úoHq;a .dul n,h i|yd
m%ldYhla f.dvk.kak'
........................................................................................
........................................................................................
ii) iaúÉph ixjD; l< úg PQ Tiafia Odrdj I o m%;sfrdaO fmÜáfha m%;sfrdaOh R o kï ix;=,k È.
l i|yd m%ldYhla jHq;amkak lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
iii& m%;sfrdaO fmÜáfha w.h fjkia lrñka uekSu i|yd wjYH m%ia;dßl l%uhla i|yd iqÿiq
iólrKhla jHq;amkak lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
90
iv) ir, f¾Çh m%ia;drhla ,efnk fia ,efnk fia iajdh;a; iy mrdh;a; úp,H kï lrkak'
tu.ska r fidhk wdldrh myokak¡
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
9& fuys§ l i|yd Wmßu È.la ,efnk mßÈ mdGdxl ,nd .; hq;af;a wehs@
........................................................................................
........................................................................................
10& mÍlaIKh isÿ lrk wjia:djl úNjudk mßm:fha úNj wkql%uKh fjkia úh yels kï thg
fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
91
Odrd ;=,dj
Y
Q
N
N
w S
P X
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
92
7& lafIa;%h l%shdlrk È. L" i%dj >k;ajh B" Odrdj I o kï ;=,dj ;=,s;hg fhÈh hq;= ialkaOh
i|yd m%ldYkhla ,shkak
........................................................................................
........................................................................................
8& L ksh; úg n,h(F), Odrdj(I) g iudkqmd;sl nj fmkaùug mßlaIKd;aul ms<sfj< l=ula o@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
9& Odrdj ksh; úg È.(L) wkqj i%dj >k;ajh(B) ys yeisÍu mÍlaId lsÍu i|yd wegjqu ilia
lrkafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
11& mßm:h wE§ug Ndú;d lrk ikakdhl lïìj, Odrd .e,Sfuka we;s jk n,mEu wju lsÍug .;
yels l%shdud¾. ,shkak@
........................................................................................
........................................................................................
12& wjYH ;rug l=vd mä fkdue;s úg wjYH Ndr ilid .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
93
1& mßm:fha we;s ysia fldgq ;=<g wod< WmlrK j, kï my; bx.%Sis wl=re weiqfrka ,shkak'
2& fuysoS wm isÿ lrk ls%hdj,sh l=ulao@ ^mdGdxl lsysmhla .ekSug fjkia lrkafka l=ulao@&
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
3& iajdhla; úp,Hh yd mrdhla; úp,Hh olajñka ;uka wfmalaId lrk m%ia;drfha lgq igyk w¢kak'
94
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
95
1& mßm:fha we;s ysia fldgq ;=<g wod< WmlrK j, kï my; bx.%Sis wl=re weiqfrka ,shkak'
3& wegjqu ilid .;a miq Odrdj iemhSug fmr lrkafka l=ulao@
........................................................................................
4& úÿ,sh iemhQ miq VR2 ys w.h fjkia lr C ys w.h 5V g ilikq ,efí' bkamiq mdGdxlhla .kakd
whqre meyeos,s lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
5& m%ia;drh weiqfrka Tn g%dkaisiagrh ms<sn|j ,nd .kakd o;a;h l=ulao@ th ,nd .kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
96
8& Tng ;j;a fjda,aÜógrhla imhd we;akï wfkla ,dlaIKsl jl% folo .; yels jk fia by; mßm:h
fjkia lrkak'
^th V0 f,i i,l=Kq lrkak&
12& VR1 úNjh V g ilid we;akï VR2( V/ ) úNjhg m%ldYkhla β weiqßka ,shkak
^VBE= 0.7V yd C ys w.h 5V f,i .kak&
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
97
/
14& V =V+4.3 f,i fjkia jk nj okafka kï β fidhkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
16& úúO IB w.hkag wkqrEmj m%;sodk ,dlaIKsl jl%fha m%ia;drhka we`o olajkak¡
R I C H M O N D C O L L E G E
98
wdOdrlh
1& mÍlaIKh i|yd wjYH wu;r ñkqï yd tajd ,nd .ekSug wod< WmlrK fudkjdo @
........................................................................................
........................................................................................
2& ñkqï ,nd .ekSfï§ jk wyUq fodaIh u. yrjd .ekSug l%uhla fhdackd lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
3& m%ia:drhla we£u i|yd iqÿiq iólrKhla úlrKh lr iajdh;a; yd mrdh;a; úp,H kï lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
99
4& iqÿiq m%ia:drh ks¾udKh lrkak'
11& m%ia:drh weiqßka lïìhg hï Ndrhla wE|d we;s úg lïìfha .nvd jk m%;Hia:;d úNj Yla;sh
fidhkafka flfiao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
12& tall mßudjl .nvd jk m%;Hia:;d úNj Yla;sh .Kkh lrkafka flfiao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
101
B→
2& fuys§ ;rula úYd, uy; k,hla fhdod fkdf.k" flaYsl k<hla fhdod .kafka ukao@
........................................................................................
3& C WmlrKh u.ska isÿ lrkafka l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
4& D fl<jr fl,skau lrduhg iïnkaO fldg mÍlaIKh l, yelso @
........................................................................................
........................................................................................
5& B u.ska oelafjkafka l=ulao @
........................................................................................
102
6& bka n,dfmdfrd;a;= jkafka l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
7& flaYsl k,fha isg gexlsfha øj uÜgu olajd isria Wi uek mSvkh ,nd .kakjdg jvd uefkdaógrh
u.ska mSvk wka;rh ,nd .ekSu jdis odhl jkafka wehs @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
8& ál fõ,djla øjh .,d hdug i,iajd mdGdxl .ekSu wdrïN lsÍug fya;=j l=ulao@
........................................................................................
........................................................................................
9& flaYsl k<h taldldÍ úh hq;=h' fufia fkdjQ úg l=uk rdYshla fjkia fõo @
........................................................................................
10& fuys§ ksh;j mej;sh hq;= ;j;a idOlhla we;' th l=ulao@ fya;=j l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
11& øjfha >k;ajh ρ kï k<h ;=< mSvk wka;rh i|yd m%ldYkhla f.dvk.kak
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
12& a) m%ia;drhla we£u u.ska øjfha ÿiai%dú;d ix.=Klh fiùu i`oyd jdohla f.dv k.kak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
b& m%ia;drh we£u i`oyd wjYH ñkqï fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
103
c& m%ia;drfha o, yevh w¢kak'
13& øjfha ÿiai%dú;d ix.=Klh fidhkafka flfiao@ ta i`oyd wjYH wfkl=;a ñkqï fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
14& flaYsl k,fha È. fldmuK úh hq;=o@
........................................................................................
........................................................................................
15& flaYsl k,fha wNHka;r wrfha uOHkHh w.h fiùug l%uhla olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
18& a& ksh; mSvk ysfia Wi ^h& jeä l,yels Wmßu Wi y÷kd.kafka flfiao@
........................................................................................
........................................................................................
b& tfia Wi iSud l,hq;af;a wehs@
........................................................................................
........................................................................................
104
1& mÍlaIKhg fmr wKaùlaI lodj msßisÿ lr .kakd l%shd ms<sfj, l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& wKaùlaI lodj f;ovq ;=,dfjys t,a,d iu;=,s; lr .ekSfuka miq c, mDIaGh l=uk uÜgu f;la
tiúh hq;=o @
........................................................................................
........................................................................................
3& tfia tu uÜgu f;la tiùfï jeo.;a lu l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
4& tfia tiùfuka miq l< hq;af;a l=ulao @
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
105
9& c,fha mDIaÀl wd;;sh fiùfï wfkl=;a mÍlaIK j,g jvd fuu mÍlaIKfha we;s wjdishla
i|yka lrkak'
........................................................................................
........................................................................................
106
h
B
2& ùÿre flaYsl k<h msßisÿ lr .kakd wdldrh mshjr 4 lska olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
P R A C T I C A L W O R K S H O P
108
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
2& ùÿre flaYsl k,h msßisÿ lr.kakd wdldrh ksjerÈ ms,sfj,ska mshjr f,i olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
3& fuys D ys fl,jr c, mDIaGh iuÕ iam¾Yj mej;sh hq;=o@ fya;= olajkak'
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
109
4& flaYsl k,fha fl,jr yevh we| olajkak'
........................................................................................
10& Wi uekSfï§ c, îlrh bj;a lrkafka ukao@
........................................................................................
........................................................................................
11& mDIaÀl wd;;sh fiùfuka miq ,nd.; hq;= jeo.;a ñkqu l=ulao@ tys jeo.;alu myokak'
........................................................................................
........................................................................................
12& fþ.¾ l%ufhka mDIaÀl wd;;sh fiùfï jdis fudkjdo@
........................................................................................
........................................................................................
........................................................................................
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
110
CHEMISTRY
P R A C T I C A L S
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
111
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
112
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
113
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
114
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
115
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
116
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
117
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
118
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
119
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
120
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
121
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
122
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
123
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
124
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
125
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
126
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
127
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
128
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
129
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
130
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
131
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
132
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
133
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
134
R I C H M O N D C O L L E G E
P R A C T I C A L W O R K S H O P
135
R I C H M O N D C O L L E G E