¡siqgur pRswid ]
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ
rwis igawrHvIx Raas 11
Sri Gur Partap Suraj Granth
ikRq:
BweI sMqoK isMG jI ‘kiv cUVwmiN’
By
Bhai Santokh Singh ‘Kavi Churamani’
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW
aqy mwqw gujrI jI dy
300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
Dedicated to 300th Martyrdom Anniversary of
Guru Gobind Singh ji’s
Four Sahibzadas & Mata Gujri ji
vlox: BweI blijMdr isMG jI (rwVw swihb)
Bhai Baljinder Singh ji
© Baljinder Singh 16914 Lassen Street, Northridge, CA 91343 USA
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 2
þ ¡siqgur pRswid ] þ
do Sbd
vlox: isrjk ‘eIsr mweIkRo mIfIaw’
Gir Gir aMdir Drmswl
vlox: sMq hrI isMG jI rMDwvw
(jnrl skzqr gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj)
sMdyS
vlox: fw. gurcrn isMG
pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)
sMKyp ilûk
kI-stRok sUcI
qqkrw rwis igawrHvIx
rwis igawrHvIx
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 3
do Sbd
iksy vI kOm dy ieiqhws dy mUl sRoq Aus kOm vwsqy iezk aijhw
srmwieaw huMdy hn, ijs AuØzqy Auh kOm ãÞr kr skdI hY[ ieh kOmI srmwieaw
hI Aus dy pYrokwrW leI pRyrnw dw sRoq bNdw hY[ iszK ieiqhws nwl sMbMDq aijhy
sRoq swfy pws Bwvyx igNqI ivzc bhuq iZawdw qW nhIx pr ijqny ku vI AuplbD
hn, AunHW L ßnImq smJ ky ijzQy AunHW dw aiDaYn ZrUrI hY, AuQy AunHW dI sMBwl
vI awvzSk hY[
ienHW ivzcox iezk sRoq ‘kiv cUVwmiN’ BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI hY[ ‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI iszK ieiqhws
dw iezk vfmuzlw sRoq hoN dy nwl nwl BweI sMqoK isMG jI L siqgurU jI vlox
bÞSI adBuq ivzdvqw dw ÞZwnw vI hY[ awkwr aqy guNwqmk idRStI qox ieh sRoq
ieqnw vzfw hY ik iszK ãlsãy aqy ieiqhws dy KojI iesdy aiDaYn qox ibnW
awpNI ivzdvqw aDUrI mMndy hn[ iszK jgq ivzc iesdI hrmnipawrw aqy
pRmwiNkqw dw aMdwZw ies gzl qox lwieaw jw skdw hY ik iZawdwqr ieiqhwsk
aqy hor pRiszD gur-asQwnW qy roZwnw ies gRMQwvlI dI kQw dI prMprw qurI aw
rhI hY[ iksy vI ieiqhwsk rcnw L Bwvyx mukMml qW nhIx ikhw jw skdw pr jo
SrDw, isdk aqy iszKI nwl pRym BweI swihb jI dI rcnw L pVHn AuprMq pRwpq
huMdw hY, Auh szcmuzc byimswl hY[
sUcnw qknwlojI dy nvInqm aqy qyZ qrwr swDnW duawrw iszK ieiqhws
dI mUl swmgRI L dunIaW dy hr kony ivzc vsy gurU nwnk nwm lyvw guriszKW qzk
phuMcwAuN dI syvw inBwAuNw, dws dw AudyS hY[ siqgurU jI dI ikRpw sdkw sRI gurU
gRMQ swihb ivzc drj gurbwNI, vwrW/kibzq BweI gurdws jI dw iezk SkqISwlI
src tUl AuplbD krwAuNw; BweI kwhn isMG ‘nwBw’ jI dI mhwn rcnw ‘gur
Sbd rqwnwkr mhwnkoS’, inrmlw sMpRdwie dy ivdvwn mhWpurKW duawrw iqawr
kIqw sMpRdweI arQW vwlw gurbwNI dw tIkw ijhVw iszK jgq ivzc ‘PrIdkot
vwlw tIkw’ krky pRiszD hY (ikAuxik ies dy tIkwkwrW L Aus smyx PrIdkot
irawsq dy mhwrwjw dI srpRsqI hwisl sI), BweI sMqoK isMG jI duawrw ricq
‘sRI gur pRqwp sUrj’ gRMQwvlI ivzcox sRI ‘nwnk pRkwS’ ifijtl rUp ivzc
AuplbD krvwAuN dI syvw krvw ky ies AudyS L hwisl krn vwsqy iezk pVwa
mukMml ho czukw hY[ aweI. tI. dy mwiDam rwhI iszK ieiqhws aqy gurmiq drSn
dw aiDaYn aqy Koj krn vwly ivdvwnW leI sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dIaW 12
rwsW, 6 ruqW aqy 2 aYn ifijtl rUp ivzc AuplbD krvwAuN dI syvw sMpUrn ho
cuzkI hY[ siqgurU jI ny hI mhwn bKiSS krky ieh syvw ies kIt pwsox leI hY[
sRI gurpRqwp sUrj gRMQ dw swrw mUl pwT pwTkW dI suivDw leI pMkqI-
Cyd aqy pd-Cyd ivDI anuswr idzqw igaw hY[ keI ku szjNW dI vIcwr sI ik sRI
gurpRqwp sUrj ivzcox kuzJ byloVy aqy mnmzq vwly aMS kzF ky iesdI soD kr
idzqI jwvy pr dws ny awpNI quzC mzq anuswr gRMQ dI mOilkqw brkrwr rzKN
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 4
leI aYsw krnw munwisb nhIx smiJaw[ vYsy vI sRI nwnk pRkwS aqy sRI gur
pRqwp sUrj gRMQwvlI ivzc pMQ rqn fw. BweI vIr isMG jI vlox QW QW idzqIaW
itzpNIaW pwTkW L gurmiq qox dUr nhIx jwN idMdIaW[ ies leI BweI vIr isMG
jI vlox idzqy pRXwX, itzpNIaW, hvwly aqy Puztnot nwl nwl dy ky mUl pwT nwl
koeI CyV CwV nhIx kIqI geI[ BweI swihb vlox bNwieaw qqkrw Ausy qrHW rzK
ky, iksy vI aMsU qzk iszDI phuMc leI awswn ilûk dy idzqy gey hn[
nwl hI Koj kwrj leI s. hrbMs isMG jI aYm.ey. (jMmU) duawrw ricq sRI
gur pRqwp sUrj gRMQ dI ‘sMbMD sUck anukRmiNkw’ (nwvW aqy QwvW dw koS) vI
idzqw jw irhw hY[ ies vwsqy dws vlox ijzQy s. hrbMs isMG jI dw DMnvwd hY,
AuØzQy fw. gurcrn isMG jI (aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg,
pMjwbI XUnIvristI pitawlw) dw vI dws irNI hY ijnHW dy sihXog nwl ieh sMBv
ho sikaw hY[ fw. gurcrn isMG jI dw dws ies krky vI ikRqzg hY AunHW ny dws
L ‘srkwrI kwilj krmsr’ ivzc awpNw Swigrd hoN dy nwqy ‘eISr mweIkRo
mIfIaw’ L Koj kwrj leI vzD qox vzD shwiek bNwAuN leI smyx smyx bhuq hI
kImqI suJwa idzqy hn[ nwl hI dws fw. kulbIr isMG jI ‘iQMd’ (sYn mtyE,
kYlyPornIaw) dw DMnvwd kIqy ibnW vI nhIx rih skdw, ijnHW ny jdox vI ZrUrq
peI, awpNy fwktrI ikzqy dy ruJyivaW dy bwvjUd awpNw BrpUr qknIkI sihXog
idzqw[
mMiZl hwlW dUr hY[ ajy qvwrIK gurU Kwlsw pwTkW qzk awAuNw hY[ iPr
BweI nûd lwl rcnwvlI, jnm swKI BweI bwly vwlI, mihmw pRkwS, dovyx
guriblws (pw: 6 aqy pw: 10), gurU kIaW swKIaW, igawn rqnwvlI, iszK
rihqnwmy, gurbwNI dy pRiszD tIky aqy iszK ieiqhws dI hor mUl swmgRI… kwrj
ieqnw vzfw hY, ijhVw siqgurU jI dI bÞSIS aqy swD sMgq dI awsIs nwl hI
nypry cVH skdw hY[
sMpUrn sRI gurpRqwp sUrj gRMQwvlI ieMtrnYØzt AuØzpr AuplbD krwAuN dI
ieh syvw dws vlox sMq ikSn isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI Xwd ivzc
sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw
ShIdI idhwVy L smripq hY[ siqgurU jI bÞiSS krn, kiv cUVwmiN BweI sMqoK
isMG jI dI ieh mhwn rcnw jo ik hwlW qzk isrP kuJ ivdvwnW, lweIbRyrIaW
aqy gurduawiraW qzk hI sIimq hY, huN kMipAUtr aqy ieMtrnYt dy mwiDam
rwhIx dunIaW dI hr nuÜkr ivzc vsdy gurU nwnk nwm lyvw gurisKW dy Gr Gr
qzk phuMc sky aqy ‘hAu mUrK’ iesy qrHW ‘kwry’ lÜigaw rhy:
pUrI SY L fr Gwty dw, fr nhIx azDI qweIx[
rzbw! ipawr myry dI mMiZl, pUrI kdy nw hovy[
dws
blijMdr isMG
gurduawrw krmsr, rwVw swihb[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 5
Gir Gir aMdir Drmswl
swihby kmwl gurU goibMd isMG jI dy ainûn ‘ipawry’ BweI dieaw isMG
jI qox clI aw rhI jgq pRiszD sMpRdwie, ijhVI hoqI mrdwn vwlI sMpRdwie
krky vI pRiszD hY, dy mhWpurK sMq eISr isMG jI aqy sMq ikSn isMG jI
mhwrwj dIaW SKSIaqW iksy jwNkwrI dIaW muQwj nhIx[ ies sMpRdwie dy
mOjUdw muKI, nwm bwNI dy rsIey, sMq bwbw qyjw isMG jI dI awigaw anuswr
bwbw blijMdr isMG jI ny ijs FMg nwl guriszKI dw pRcwr krn vwsqy bIVw
cuzikaw hY, Auh awpNy awp dy ivzc iezk imswl hY[ iszDIaW Dwrnw duawrw
gurbwNI dy kIrqn aqy viKawn duawrw bwbw blijMdr isMG jI ny nw kyvl
sMq eISr isMG jI mhwrwj rwVw swihb vwilaW dI rvwieq L brkrwr rziKaw
hY, blik AunHW ny kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy
gurmiq nwl sMbMDq swmzgrI L Gr Gr phuMcw ky ‘Gir Gir aMdir Drmswl’
BweI gurdws jI dy ies vcn L iezk invykly qrIky duawrw sãl krn dI
iezk hor nvIx rIiq clweI hY[
dws dw ipCly keI swlW qox gwhy bgwhy jdox ikqy vI AunHW nwl myl huMdw
irhw hY, dws AunHW L awpNy iesy kwrj ivzc ruziJaw dyKdw irhw hY[ sB qox
pihlW mhwn koS L ieMtrnYØzt qy ilaw ky, iPr ‘eISr mweIkro mIfIaw’
gurbwNI aqy BweI gurdws jI dI rcnw dw src tUl iqawr kr ky ijzQy awp
ny huN qzk ies Kyqr ivzc vzfI sãlqw hwisl kIqI hY, AuØzQy ‘kiv cUVwmiN’
BweI sMqoK isMG jI dI mhwn rcnw ‘sRI gurpRqwp sUrj gRMQ’ ieMtrnYØzt qy
ilaw ky ies Kyqr ivzc iezk hor mwarkw mwiraw hY[
sMn 2004 eI. iszK ieiqhws nwl sMbMDq SqwbdI smwrohW dw swl
irhw hY[ ies swl dOrwn iszK jgq ny gurU aMgd dyv jI dw 500 swlw pRkwS
purb, sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dw 400 swlw smwroh aqy sRI gurU
goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dw 300
swlw idhwVw mnwieaw hY[ bwbw blijMdr isMG jI ny sRI gurU gRMQ swihb jI dw
sMpRdweI ‘PrIdkot vwlw’ tIkw gurU aMgd dyv jI dy 500 swlw pRkwS purb
L, ‘eISr mweIkRo mIfIaw’ sRI gurU gRMQ swihb jI dI isrjNw dy 400 swlw
purb L aqy ‘sRI gur pRqwp sUrj gRMQ’ sRI gurU goibMd isMG jI dy cwr
swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dI Shwdq dy 300 swlw idhwVy L smripq
krky ijzQy gurU swihbwn dy AupkwrW aqy kurbwnIaW pRqI awpNI SrDw aqy
ikRqzgqw pRgt kIqI hY, AuQy nwl hI kMipAUtr aqy ieMtrnYØzt nwl jwNkwrI
rzKN vwly ‘gurmuK hMsW’ vwsqy awp ny gurU swihbwn dI bwNI aqy Aupmw dw
‘mwn srovr’ AunHW dy iblkul nyVy kr idzqw hY[ Xwd rhy ik BweI kwnH isMG
nwBw jI dI mhwn rcnw ‘mhwnkoS’ awp pihlW hI ieMtrnYØzt qy AuplbD
krvw ky Kwlsy dI isrjnw dy 300 swlw purb L smripq kr cuzky hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 6
bwbw blijMdr isMG jI dI ies GwlNw Aupr isrP rwVw swihb
sMpRdwie hI nhIx, blik smuzcw sMq smwj mwN kr skdw hY[ gurmiq dw
pRMprwgq qrIky duawrw pRcwr krnw, aMimRq CkwAuNw, lûgr clwAuNy, smwj
aqy mwnvqw dI syvw krnw awidk syvwvW qW pihlW hI sMq smwj dy ihzsy aw
cuzkIaW hn, bwbw blijMdr isMG jI ny awDuink FMg duawrw kMipAUtr aqy
ieMtrnYt dy mwiDam rwhIx gurbwNI aqy gurmiq dw pRcwr krn dI syvw awrMB
krky ‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ dw nW hor AuØzcw kr idzqw hY[ nwl
hI bwbw blijMdr isMG jI ny sMq smwj, iszK ivdvwnW aqy hor iszK sMsQwvW
L ies gzl dw aihsws vI krvwieaw hY ik azj dy kMipAUtr Xug ivzc
gurmiq dy pRcwr aqy Koj kwrj vwsqy jykr ienHW swDnW dI vrqox nw kIqI
geI qW gurU swihbwn dy sMdyS L Gr Gr phuMcwAuN dw sMklp pUrw nhIx ho
skygw[
dws L aws hY ik gurmiq nwl sMbMDq mUl swmgRI kMipAUtr aqy
ieMtrnYØzt rwhIx Gr Gr phuMcwAuN dy ies SuB mnorQ ivzc bwbw blijMdr
isMG jI L pUrn kwmXwbI pRwpq hovygI[ aÞIr ivzc dws awpNy vlox aqy
‘gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj’ vlox bwbw blijMdr isMG jI dy ies
purSwrQ dI BrpUr SwlwGw krdw hoieaw AunHW L huN qzk pRwpq kIqI sãlqw
leI vDweI idMdw hY aqy AunHW dy bwkI rihMdy mhwn kwrj dI sMpUrnqw vwsqy
siqgurU jI dy crnW ivzc ardws krdw hY[
21 jnvrI 2005 sMq hrI isMG rMDwvw
rMDwvw jnrl skzqr, gurmiq isDWq pRcwrk sMq smwj[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 7
sMdyS
bwbw blijMdr isMG jI sMq smwj nwl sMbMiDq pRcwr dI supRiszD sMsQw
sMq eISr isMG jI qy sMq ikSn isMG jI rwVw swihb vzlox vroswie sQwn dy
pRmuzK pRiqinD hn[ cyqMn qy sUJvwn hoN dy nwqy Auh iszKI dw pRcwr pRMpk qy
awDuink ivigawnk sUJ dw sumyl krky krn dy cwhvwn hn[ ijzQy Auh hoqI
mrdwn vwlI sMpRdwie nwl sMbMiDq sMq eISr isMG jI dy iszDIaW DwrnW
duawrw gurbwNI kIrqn qy viKawn dI pRMprw L agWh qor rhy hn, AuØzQy AunHW
L ivdySW dy rtn qox ieh vI anuBv ho igaw hY ik smuzcy qOr qy, ivSyS krky
ivdySW ivzc vsdI ajokI pIVHI L Drm, aqy ies rwhIx jIvn dIaW AuØzcIaW
suzcIaW kImqW vzl awkrSq krn dy pRmuzK swDn ieMtrnYØzt aqy kMipAUtr hI
hn[ azj dy ies pIVHI dy ivdvwn qy Kojkwr vI gurmiq aiDaYn leI
nvInqm sUcnW qy pRswr dy swDnW dIaW shUlqW dI Gwt L bVy qIbr rUp ivzc
anuBv krky, ies qox dUr huMdy jw rhy hn[ Auh pIVHI ijs ny awpNI swrI
isziKaw hI ies mwiDam rwhIx leI hY, AuhnW L ieh Gwt hor vI iSzdq nwl
mihsUs huMdI hY[
bwbw blijMdr isMG jI akwl purK dI apwr bÞiSS dy pwqr hn ijs
sdky AunHW L siqgurU jI ny ieh syvw bÞSI hY[ keI swlW qox ijzQy Auh
gurmiq dy pRoK qy apRoK soimaW L pRogRwmf rUp ivc sI.fI. aqy vYØzbsweIt qy
ilaw rhy hn, AuØzQy nwl hI Auh ies L inÜq hor suDwrn qy vDyry aiDaYn-
shwiek bnwAuN ivzc ruzJy hoey hn[ ivakqI rUp ivzc ibnW iksy sMsQwgq
shwieqw dy Auh aYØznw kMm kr cuzky hn ik sMq smwj, vzK-vzK fyry qy vzfIaW
sMsQwvW AunHW dy ies kwrj aqy lgn Aupr mwN kr skdIaW hn[ ‘eISr
mweIkro mIfIaw’ dy nvInqm sMskrn ivzc AunHW ny sRI gurU gRMQ swihb jI,
BweI gurdws jI dIaW vwrW qy svYXy; sRI gurU gRMQ swihb jI dw PrIdkot vwlw
tIkw (4 ijldW); s. mnmohn isMG ricq pMjwbI aMgryjI stIk (8 ijldW);
pRo. swihb isMG jI ricq ‘gurU gRMQ swihb drpn’ (10 ijldW); BweI kwnH
isMG jI dw ‘mhwn koS’ qy pMjwbI XUnIvristI, pitawlw duawrw pRkwSq myrw
‘sRI gurU gRMQ swihb koS’ (2 ijldW) L BweI sMqoK isMG jI dy ‘sRI gurpRqwp
sUrj gRMQ’ (14 ijldW) smyq Br idzqw igaw hY aqy ienHW swiraW L awps
ivzc sMbMiDq kr idzqw igaw hY[ ieh sRI gurU gRMQ swihb ivzc awey iksy vI
Sbd aqy quk dI Bwl leI src ieMjn qW hY hI pr jy Auprokq iksy vI tIky
ivzcox quk-ivSyS dy arQ vyKNy hoN, aijhI suivDw vI ies ivzc AuplbD hY[
iksy ivSyS Sbd dy arQW L loV anuswr mhwn koS aQvw ‘sRI gurU gRMQ koS’
ivzcox vI vyiKaw jw skdw hY[ SbdW dI FUMf sImq rUp ivzc sRI gurU gRMQ swihb
dy iksy vI XogdwnI aQvw rwg ivzcox vI kIqI jw skdI hY[ ieh swrI Bwl iksy
Sbd dy vzK-vzK joVW vwly SbdW dI iekzTI vI ho skdI hY[ swrIaW qukW L
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 8
aglIaW-ipClIaW qukW smyq vzKry vI kziFaw jw skdw hY[ ies qrHW dI Koj
aqy swPtvyar dI isrjnw vfyrIaW ivzidak aqy Dwrimk sMsQwvW leI
anusrn krnXog hY[
siqgurU jI bwbw blijMdr isMG jI qy hor bÞiSSW krn, AunHW L ies
syvw leI hor AuqSwh bÞSN qW jo Auh gurmiq dy sunyhy dy pRswr ivc juty
rihN[ swfI siqgurU jI dy drbwr ivzc ieh hI ardws hY[
pitawlw fw. gurcrn isMG
28 jnvrI, 2005 pRo. (rItwierf) pMjwbI XUnIvristI, pitawlw
(aYks PYlo sRI gurU gRMQ swihb aiDaYn ivBwg)
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 9
sMKyp ilûk
rwis igawrvIx
(ivsQwr ivzc qqkrw dyKN vwsqy qqkrw rwis 11 Aupr kilk kro jI)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
52 53 54 55 56 57 58 59 60 61
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 10
kI-stRok sUcI
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ ivzcox koeI azKr lÜBN vwsqy gurmuKI PWt
leI inrDwrq kI-stRok dI sUcI
A a e s h k K g G ù
A a e s h k K g G Alt+
249
c C j J ø t T f F N
c C j J Alt+ t T f F N
248
q Q d D n p P b B m
q Q d D n p P b B m
X r k v V S Þ ß Z ã
X r k v V S Alt+ Alt+ Z Alt+
222 223 227
ý L Î ì w W i I u ü
Alt+ L Alt+ Alt+ w W i I u Alt+
253 206 236 252
U Á Ø y Y o O x M û
U Alt+ Alt+ y Y o O x M Alt+
193 216 251
z Ü Ä ´ H ç à œ Í R
z Alt+ Alt+ Alt+ H Alt+ Alt+ Alt+ Alt+ R
196 180 231 195 156 205
Ø æ Ú
Alt+ Alt+ Alt+
216 230 218
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 11
qqkrw rwis 11
rwis igawrHvIx
1 aMs 1. [mMgl[ bkwly soFI]
1. ieSÃ dyv-SRI akwl purK-mMgl[
2. ‘kiv-sMkyq’ imrÄXwdw dw mMgl[
3. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI-mMgl[
4. ieSÃ gurU-SRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
6. ieSÃ gurU-SRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
7. ieSÃ gurU-SRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[
8. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goibMd jI dw-mMgl[
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hir rwie jI dw-mMgl[
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI-mMgl[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU qyg bhwdr jI-mMgl[
12. ieSÃ gurU-SRI gurU goibMd isMG jI-mMgl[
** [kQw arMB]
2 2. [BweI gVHIaw qy dÍwrkw dws bkwly awey]
3 3. [mzKN Swh]
4 4. [mzKN Swh bkwly]
5 5. [mzKN Swh bkwly]
6 6. [mwqw nwnkI jI]
7 7. [mzKN Swh qy SRI gur qyg bhwdr jI]
8 8. [gurU jI dw pRgtnw]
9 9. [gurU jI dw pRgt hoNw]
10 10. [soFIaW dI eIrKw]
11 11. [DIrmzl vlox golI clwAuN dI goxd]
12 12. [DIrmzl vzlox hor ivroD]
13 13. [DIrmzl vzlox golI czlI qy luÜt]
14 14. [DIrmzl dI kTorqw]
15 15. [mzKN Swh dw kRoD]
16 16. [mzKN Swh dw msMd L dMf]
17 17. [mzKN Swh L gurU jI dw vrjNw]
18 18. [Gr ivc ivcwr qy gurU jI dw AupdyS]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 12
19 19. [DIrmzl dIaW cIZW moVIaW]
20 20. [DIrmzl dI vwpsI]
21 21. [mzKN qy gurU jI sRI aMimRqsr puzjy]
22 22. [SRI aMimRqsrox vzly]
23 23. [SRI gurU jI dw bkwilEx kUc]
24 24. [SRI gurU gRMQ jI jl ivc rzKy]
25 25. [DIr mzl L sunyhw puzjw]
26 26. [DIrmzl L bIV dw imlnw]
27 27. [awnûd pur vswAuN vwlI QW awAuNw]
28 28. [mzKN Swh ivdw[ SRI anûd pur vswAuNw]
29 29. [mwKo dYxq]
30 30. [iek pIr dw sMsw dUr kIqw]
31 31. [gurU jI dI mihmw[ DIrmzl dI eIrKw]
32 32. [DIrml rwm rwie myl]
33 33. [gurU jI dw qIrQW L pivzqR krn turnw]
34 34. [mUlovwl dw mweIaw qy goxdw[ SyKy dw iqlokw ijvMDw]
35 35. [hifawey ngr qwp dy rogI arog kIqy]
36 36. [BMdyr ngr[ alISyr[ jogy[ BUpwlI]
37 37. [KIvw[ iBzKI]
38 38. [dys rwj[ KÎwlw gRwm[ dmdw[ mOV]
39 39. [dysU dw aMq]
40 40. [sUlIsr ivc cor L sUlI[ bry gRwm]
41 41. [bry[ goibMd pury[ rwgy[ gurny[ mkroV[ DmDwN]
42 42. [myhyx dI Gwl]
43 43. [DmDwN dw rwhk[ iqKwN iszK[ kYxQl]
44 44. [bwrny dy rwhk qox qMbwkU CuVwXw]
45 45. [Qwnysr myly qy[ bNI bzdr pur]
46 46. [pUrb dI sMgq dI iszk]
47 47. [kVy gRwm dw mlUk dws]
48 48. [gurU jI iqRbyNI puzjy]
49 49. [hym kuMt dI SoBw]
50 50. [bRhmw vlox dyviqaW pRiq purwqn kQw]
51 51. [bRhmw dw purwqn kQw sunwAuNw]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 13
52 52. [akwl purK pwsox ivdYgI]
53 53. [iqRbyNI ivKy invws]
54 54. [pRXwg qox kWSI]
55 55. [ssrwm cwcy Pzgo dy]
56 56. [sMsrwv fyrw, byrI[ bwß ivc invws]
57 57. [gXw jI[ jYqw syT]
58 58. [ptny invws]
59 59. [jrw sMDu pRsMg]
60 60. [jrwsMD pRsMg]
61 61. [jrwsMD dI kQw]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 14
rwiS gÎwrvIx czlI
@ siqgur pRswid ]
@ SRI vwihgurU jI kI Pqh ]
aQ iekwdSmI rwis ilÜKÎqy ]
aMs 1. [mMgl[ bkwly soFI]
<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>2
1. ieSÃ dyv-SRI akwl purK-mMgl[
dohrw: siq icq anÀd smwn iek, inrgun srgun mWih[
gÎwnwidk* gun eIS ky, jIv ibKY ieh nWih ]1]
siq icq anûd = siq icq qy anûd srUp prmwqmw; dyKo SRI gur nw: pRw:
pUr: aDÎw: 1 aMk 3 dy pd arQ[
inrguN = ijs ivc igawnwid guN nhIx hn[ murwd jIv qox hY[
srguN = ijs ivc igawnwidk guN hn[ murwd eISÍr (mwieaw sbl) qox
hY[
arQ: igawnwidk guN eISÍr ivc hn; (qWqy Auh) srguN hY[ jIv ivc ieh
(igawnwid guN) nhIx hn, (ies krky Auh) inrguN hY, (pr) siq
icq awnûd (s p prmwqmW ienHW dohW jIv qy eISÍr ivc) iek smwn
(ivawpk) hY, (Aus sqicq awnûd srUp prmwqmW L myrI nmskwr
hovy)[
hor arQ: inrguN qy srguN ivc siq icq anûd iek smwn (smw) irhw
hY[ (Prk ieh hY ik) gÎwn awidk guN eISÍr ivc hn, jIv
ivc ieh nhIx hn[
2. ‘kiv-sMkyq’ imrÄXwdw dw mMgl[
+
sÍYXw: gun mMidr suMdr, dyh pRBw
sm pwrd, cMidRk cMd, sucMdn[
br bMdn ibRMdu su Bwl pY qMdul
cMd klw ivc jÎox mih nûdn[
kir bMid krOx pd bMdn ko
arivMd minûd anûd milûdin[
kr byNuvqI! muJ dyhu mqI,
SuB swrsqI duK duMd inkMdn! ]2]
*
pw:-gÎwnwnûd[
+
ieh pd dyhurI dIpk rzK ky arQ krIey qy ieAux bNygw-qyrI suMdr dyh guNW dw mMdr qy
dyh dI (pRBw) SoBw.........[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 15
pRBw = SoBw[ dMidRk dMd = dMd dI cwnNI[
bMdn = sMDUr ieMdu = iqlk[ qMdul = cwvl[
mihnûdn = ipRQvI dw puzqR Bwv mMgl, ijs dw rMg lwl mMinaW jWdw hY[
milûdin = BOiraW L[
kr byNu vqI = hzQ ivc vINw (Dwrny) vwlI[ asl ivc vyNu nwm bMsrI
dw hY, pr vINw leI vriqaw igaw hY[
arQ: (qUM swry) guNW dw suMdr mMidr hYx (qyrI) dyh dI SoBw pwry vWù (AuØzjl)
hY, cMdrmW dI cWdnI (vq sIql) hY, qy cMdn (smwn sugMiDiq) hY[
qyry mzQy AuØzQy sMDUr dI sRySt ibMdI ivc cwvl (aYAux SoB rhy hn) ijvyx
mMgl ivc cMdrmW dIaW klW[ (mYx) hzQ joV ky qyry crnW L bMdnW
krdw hW jo ik kvlW vWù (awpNy kvI rUp) BOiraW L anûd (dyN vwly
hn)[ hy hzQ ivc vINW (Dwrny) vwlI! qy swry duzKW L kztN vwlI
srzsÍqI! mYL SuB miq dyhu (jo gurU js kQn krW)[
3. ieSÃ gurU-SRI gurU nwnk dyv jI-mMgl[
dohrw: psrÎo js ds idSin mYx, sdRS sumns syq[
aZmq* juiq jIqÎo jgq, SRI nwnk suK dyiq ]3]
sdRs = vq, vrgw[ sumns = Puzl[ syq = iczty[
*
aZmq = bZurgI[ krwmwq [aæ: aæZumq = bZurgI]
arQ: iczty PuzlW vrgw (AuØzjl) jS (ijnHW dw) dsox idSW ivc PYilaw hoieaw
hY (aqy ijnHW ny) krwmwq (Xw bZurgI) nwl jgq L ijzq ilaw hY
(aYsy) suKdwqy SRI (gurU) nwnk (dyv jI L myrI nmskwr hY)[
4. ieSÃ gurU-SRI gurU aMgd dyv jI dw-mMgl[
ajr jrn, DIrj Drin, Drin minûd, amMd[
SRI aMgd pd pdm ko, nmihÀ mukMd anûd ]4]
Drin = Drn ivc[
Drin = DrqI, ipRQvI[
amMd = jo mMd nw hovy, qqpr, sRySt[ pdm = kvl[
mukMd anûd = anûd qy mukqI dy dwqw[
arQ: jo DIrj Dwrn ivc DrqI quzl hn qy ajr L jrn ivc (sdw) qqpr
hn, do mukqI qy anûd dy dwqw hn[ (aYsy) SRI (gurU) aMgd dyv jI dy
crnW kvlW L mYx nmskwr krdw hW[
5. ieSÃ gurU-SRI gurU amrdws jI dw-mMgl[
Bwnu smwn ju gÎwn idiF, hwin iqmr azgÎwn[
aZmiq dwnI aink ky, SRI guru amr sujwn ]5]
*
kvI jI ny ieh pd krwmwq dy arQW ivc hI bhuqw vriqaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 16
Bwnu = sUrj[ iqmr = aMDyrw[
aZmq = krwmwq, bZurgI[
‘aZmiq dwnI’ qox eyQy ieSwrw bweI’ mMjIaW awidk vl hY, ijnHW L awp
ny aZmq dwn dyky gurmuK bNwieaw[
arQ: SRI gurU amrdws jI dw (awpNw) igawn sUrj smwn idRVH (= aczl)
hY, (qy dUsiraW dy) azgÎwn (rUpI) anHyry L nwS krn vwly hn, aqy
anykW dy aZmq dwqw hn, (aYsy) sujwn (SRI gurU jI) dy crnW kvlW
Aupr myrI nmskwr hY[
6. ieSÃ gurU-SRI gurU rwm dws jI dw-mMgl[
soFI kul sm ggn mYx, ibdqy Bwnu minûd[
rwmdws sRI siqgurU, bMdox pd arivMd ]6]
arQ: soFI kul rUpI akwS ivc (jo) sUrj vWùU pRgty (mYx aYsy) SRI siqgurU
(gurU) rwmdws (jI dy) crnW kvlW (pr) nmskwr krdw hW[
7. ieSÃ gurU-SRI gurU arjn dyv jI dw-mMgl[
dwsin kI Pwsin ktYx, AupdySiq siqnwmu[
SRI arjn brjin kumiq, iqn pd pdm pRNwm ]7 ]
brjn = vrjN vwly[ Bwv nwS krny vwly[
kumiq = durbuzDI, mUrKqw[
arQ: (jo Srnwrq) dwsW dIaW kumzqW L dUr krky siqnwm dw AupdyS dyxdy
hn (qy aYAux lok pRlok dIaW) PwhIaW kzt idMdy hn[ (aYsy) SRI (gurU)
arjn (dyv jI) dy crnW kvlW L (mYx) nmskwr krdw hW[
8. ieSÃ gurU-SRI gurU hir goibMd jI dw-mMgl[
joDw kRüzDiq juzD mihÀ, irdw siQq* bRhm gÎwn[
SRI hir goivMd cMd pd bMdn isr qy Twin ]8]
arQ: (ijnHW dw) ihrdw siQq (idRV) hY bRhm igawn ivc (pRMqU) juzD ivc
(jo) rOdR rsI joDw ho jWdy hn (aYsy) SRI hir goivMd cMd jI dy crnW L
(awpNy) sIs qy itkwky bMdnW krdw hW[
hor arQ: dUsrI sqr dw-SRI hirgoibMd jI dy crnW Auqy isr itkwky
bMdnw krdw hW[
Bwv: ieQy kiv jI iek ktwKÎ ivc mIrI pIrI dw Byq Kohldy hn[ ihrdy
ivc bRhm gÎwn vzsNW nw kyvl SWq rs dw kmwl hY, sgox SWiq rs dy
sdw siQq hoN dw qy suBwv BUq hoN dw pqw idMdw hY[ iPr SMkw huMdI hY
ik jd aMdr bRhm gÎwn hY, ijsdw sQweI Bwv inrvyd hY qW bIr rs-
ijsdw sQweI Bwv Auqswh hY qy ies qox bI azgy lûGky kRoD hY joik rOdR
*
pw:-bsqR[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 17
rs dw sQweI Bwv hY-ikvyx aMdr aw vzsdw hY? iesdw AuØzqr idMdy hn,
ik juzD ivc jwky rOdR rsI rMg jmwAuxdy hn, arQwq juzD dy AudIpn
pRBwv nwl kRoD dw Bwv Aupjdw hY, ieAux Aupijaw kRoD sQweI nhIx huMdw
pr ‘sMcwrI’ huMdw hY, Eprw awAuxdw qy Eprw tur jWdw hY, aMdr vsdy
bRhm gÎwn L Auh ihlw nhIx skdw qy Auqswh qy bRhm igawn prspr
ivroDI Bwv nhIx hn[
9. ieSÃ gurU-SRI gurU hir rwie jI dw-mMgl[
kry rMk rwjw aiDk, aib lO ibdiq pRqwp[
SRI siqgur hirrwie jI, hrqw pwp klwp ]9]
aiDk = vzfy[ aiDk rwjw kry = vzfy rwjy bNw idqw[
(a) bhuiqaW (grIbW) L rwjw bNw idzqw[
arQ: SRI siqgurU (gurU) hirrwie jI (awpNy mumoKU syvkW dy) swry pwpW dy
nwS krnhwr (hn aqy AuhnW ny awpNy mwXk QuVW vwly syvkW L) rMkW
qox vzfy rwjy kr idzqw, ijnHW dw aj qzk (jgq ivc) pRqwp pRgt hY[
Bwv: klÎwN dy loVvMdW dI klÎwN kIqI qy rMkW L mhwrwjy bNwieaw, PUlky
rwjy qy mhwrwjy hor jgIrdwr, mwPIdr, awid awpdy vrW nwl hoey sy[
10. ieSÃ gurU-SRI gurU hir ikRSn jI-mMgl[
bwl bYs ibRD gÎwn mihÀ, smrQ SRI gurdyv[
pd arivMdin bMdnw, mukiq pwie ijn syv ]10]
arQ: smrzQ SRI gurdyv (hir ikRSn jI dy) crnW kvlW pr myrI nmskwr hY
ijnHW dI syvw qox mukqI pRwpq huMdI hY (cwho Eh) Aumrw ivc bwl hn
(pr) gÎwn ivc ibRzD hn[
Bwv: bwl avsQw ivc bwilk acyq qox inrbl huMdw hY nwly awpNy syvk L
suqMqr kuC dyN qox asmrQ huMdw hY prMqU bwl Aumr sÍrUp SRI siqgurU
hirikRSn swihb jI gur avqwr hoN krky bwlkpn dIaW iqMnW hI
kmZorIaW qox rihq hn[ acyqqw dy mukwbly ivc Auh gÎwn ibzRD hn,
inrblqw dy mukwbly ivc Auh prm smrzQ hn qy awpNy syvkW L
sÍqMqr hI mukqI vrgy durlB pdwrQ dy dwqw hoN krky suqMqr dwqy
hn qy sPl syvÎ hn, Bwv SrIrk avsQw qy Aumrw siqgurU jÎoqI qy
hwvI nhIx hn[
11. ieSÃ gurU-SRI gurU qyg bhwdr jI-mMgl[
ihMdu Drm qru mUl ko, rwKÎo Drin mJwr[
qyg bhwdr siqgurU, iqRN smwn qn fwir ]11]
arQ: (SRI) siqgurU qyg bhwdr jI ny iqNky vq (awpNy) srIr L qijky
ihMdU Drm (rUpI) ibRzC dI jVH L (AuKVno bcwky) DrqI ivc rzK ilaw
(iqMnHW L myrI bMdnW hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 18
12. ieSÃ gurU-SRI gurU goibMd isMG jI-mMgl[
sdw suCMd anÀdmX, dwsin ibRMd mukMd[
SRI gurU goivMd isMG jI, bMdOx jug kr bMid ]12]
arQ: sdw suqMqr, anûd srUp (awpNy) swry dwsW L mukqI dyN vwly SRI gurU
goibMd isMG jI L dovyx hzQ joVky nmskwr krdw hW[
aib brnO siqguru kQw, rwiS iekwdS mWih[
qyg bhwdur jI jQw, SuB cirzqR ikX awih ]13 ]
arQ: huN mYx gÎwrvIx rws ivKy SRI siqgurU gurU qyg bhwdr jI dI kQw, ijvyx
ijvyx (AunHW ny) SuB cirzqR kIqy hn, vrNn krdw hY:-
sUcnw: XwrvIx rws dy gurU mMglW ivc hr dUsry dohry ivc qy doh QweIx hr
dohy ivc nmskwr kIqI hY[ ijs qox Bwv ieh hY ik swry doihaW ivc
nmskwr dw hI Bwv hY[ ijvyx 3 ivc nhIx pr 4 ivc nmskwr ilKI hY,
5 ivc nhIx qy Cy ivc hY, szq qy azT ivc nmskwr ilKI hY nOx ivc
nhIx qy ds ivc hY, XwrW ivc nhIx qy bwrW ivc hY, ieh pRkrN dw rO
dzsdw hY ik swiraW ivc nmskwr dI sMBwvnw hY[
[kQw arMB]
cOpeI: sMgiq folih khy msMd[
nihÀ pRwpiq siqgur suKkMd[
iks iFg apnI ibnY sunwvYx[
sÎwny iszK aiDk duK pwvYx ]14]
bIc bkwly rOr ibswlw[
AuqrihÀ awin sMgqW jwlw[
sMg msMd ley ijq jwvYx[
ibn anûd soFI pujvwvYx1 ]15]
ijs ko myl ahY ijh swQ[
qihÀ ly jwie sunwvih gwQ[
‘ieh gur pUrn aZmqvMqw[
purih kwmnw jo icqvMqw ]16]
aib gwdI pr ies ko jwnhu[
hwQ joir Dn idhu snmwnhu[
krhu pRsMn su bWCiq pwvhu[
ins idn mn mihÀ crn mnwvhu’ ]17]
1
soFI pujvWvdy hn qy (sMgq) anûd qox ibnW rihÀdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 19
khy msMdin ky lig kir kY[
arpihÀ vsqU Dn gn Dir kY[
qAU anûd n pRwpiq hoeI[
purih n mn kI kwmn koeI ]18]
dy kir, irdY ibsUriq Pyir[
dUsr ko pUjiq nr1, hyir[
awps mihÀ isK imil imil khYx[
‘arip, akor, n inrnY lhYx2 ]19]
3
khy msMdin ky hm dyiq[
guru kOfI nihÀ rKihÀ inkyq4[
aZmq juiq hm lKihÀ n koeI[
kbhuÀ n kInis kwmn hoeI4’ ]20]
iem soFI siB awie bkwly[
bYTy mMjI pwie ibswly[
iszKin khu ibrmwvin krYx[
drb lyin kI awSw DrYx ]21]
5
dwsin kI shwieqw kwl[
kOn krih, bin hYx qib sÎwl1[
gur kyhir ibn ikm bin awvY[
pwj sWg kO lig inbhwvY ]22]
ijm nt czkRvriq bin jwie[
ko awiesu mwnihÀ ihq lwie[
siqguru ibn, sur awidk swry[
ko awgÎw mwnihÀ anuswry ]23]
6
dohrw: qyg bhwdr Drm Duj , DIrj Drin minûd[
gop rhYx kuC khYx nihÀ, muK pRsMn aribMd ]24]
1
dUjy (soFI) L (Pyr) purS pUzjN lg pYxdy hn[
2
Bwv inScw nhIx huMdw ik gurU kON hY?
3
asW gurU (nimzq kIqI mwieaw ivcox) kOfI bI Gr nhIx rzKNIx[ ies krky msMdW dy awKy dy
dyxdy hW[
4
kIqI hoeI kdy kwmnw (pUrI) nhIx hoeI[
5
syvkW dI shwieqw vyly igzdV bN jWdy hn, (shwieqw gurU ibnW) kON kry[
6
Drm hI ijs dw JMfw hY, Bwv Drm rzKÎk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 20
cOpeI: aMqr ibRqI anÀd so mwqy[
ikshUM nihÀ iks hI ibiD jwqy[
kib kib qurÀg arUiF isDwvYx[
qib koeI isK drSn pwvY ]25]
nihÀ mihmw jwnYx mn mWhI[
siB soFIin smwn lKWhI[
sdw iekMq gurU BgvMq[
nhIx lKwvihÀ apin mqMq ]26]
1
DIrmzl ky bf ibsqwrw[
gop gurU ieq DIr mJwrw3[
ikiqk kwl iem jbhuÀ ibqwXhu[
iszKin gn jihÀ kihÀ fihkwXhu2 ]27]
mwq nwnkI gur kI huqI[
siB ibiD mihÀ so nIkI mqI[
bhuq ibRqWq guruin ko hyrw[
dIrG drsw sujsu bfyrw ]28]
SRI gurU hirgoibMd kI dwrw[
jwniq awSY jQw Audwrw[
iKmw awid gun gn ky BvnU[
inq pRsMn aMqr ibRiq rvnU ]29]
lÜCn hoiq guruin ky jYsy[
srb pRkwr jwnqI qYsy[
piq3 pOqRw4 prpOqRw5 hoie[
ijm gurqw gwdI pr joie ]30]
so inj suq mihÀ dyKiq swry[
-ibdqih nihÀ- iem bhuq ibcwry6[
1
DIrmzl ny bVw pswrw kr riKaw hY, ieDr jo gurU hY so gupq hY qy DIrj ivc (iesiQq)
hY[
2
iszK smUh Twgy[
3
SRI gurU hirgoivMd jI[
4
SRI gurU hirrwie jI[
5
SRI gurU hirikRSn jI[
6
pRgtdy nhIx ies qrHW bhuq ibcwrdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 21
SRI guru hirguivMd piq kyrw[
pRQm sunÎox bc khÎo bfyrw ]31]
‘quv suq hoih gurU jg BwrI[
ijs ky suq jnmih jsu kwrI[’
ismir ismir iem mwqw mn mYx[
icMqw bsI hoiq ins idn mYx ]32]
isK sMgiq sMsY mihÀ foliq[
iQrqw lhY n ko kuC boliq[
bhu ibcwr kir iek idn mwqw[
geI spuzqR inkit suK rwqw ]33]
bYiT smIp mwDurI bwnI[
kih smuJwvih sumiq mhwnI[
‘hy suq! qum jg guru avqwrw[
mYx jwniq nIky inrDwrw ]34]
sm sUrj qum drSn ibnw[
siB mihÀ sMsY qm Bw Gnw[
nihÀ pRkwS inScY ko pwvY1[
Auf SrIk qumry idpqwvYx ]35]
DIrmzl aib cMd minûd[
apno kriq pRkwS iblûd[
nihÀ ibksiq hYx isK aribMd[
ijn mYx SwqI suK mkrMd2 ]36]
sMg sMgqW iqn ky ibRMd[
ikm suK pwieÀ minûd milûd[
ckvy sMq ibrh qy duKI[
ibn qum dyKy hoihÀ n suKI ]37]
rjnI prI durnqw hoiq3[
iszKI mg ikm cilbo hoih[
guruqw gwdI sÎMdn mhW[
1
inScw rUpI pRkwS nhIx koeI pWvdw[
2
SWqI suK rUp rs[
3
awpNy iCpNy krky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 22
sUrj awp arUFhu qhW ]38]
pwie pRkwS awp kO Bly[
sMgiq siB iszKI mg cly[
ikm qum khu aYsy bin awie[
lwKyx nrin alûb sdwie’ ]39]
suin jnnI ky bYn suhwey[
bMdn kInis gRIv invwey[
nihÀ ko AuØzqr kYsy dInis[
aMqr ibRqI eykrs lInis ]40]
jwin nwnkI suq ky mn kI[
nhIx kwmnw ijn pRgtin kI[
irdy anyk ibcwr ibcwriq[
guru bin bYTihÀ iqm1 Aur Dwriq ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdS rwsy ‘mwq nwnkI’ pRsMg
brnnû nwm pRQmo aMsU ]1]
1
(ijvyx) gurU bN ky bYTn iqvyx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 23
2. [BweI gVHIaw qy dÍwrkw dws bkwly awey]
1<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>3
1
dohrw: inj nûdn ko gurU ihq, kriq anyk Aupwie [
icq mihÀ miq Tihrwie kir, AuØzdm qy suK pwie2 ]1]
3
cOpeI: pUrb ko ibvhwr icqwrw [
iek isK ko inj inkit hkwrw[
kih iqs qy pzqRI ilKvweI[
SRI guru amr aMs bulvweI ]2]
gVHIaw iszK rhY iqs Qwn[
iqs iFg pTI pziqRkw jwin[
-so jy aie khY mm nûd4[
smJwvih ihq bwk iblûd ]3]
mwnih khÎo5, pRgt jg hoie[
drSn krih awin siB koie-[
gmnÎo isK lY goieMdvwl[
AulÀGÎo mwrg sgro cwil ]4]
SRI gur amrdws ko aMS[
jwie ibloky jn SuB hMs[
msqk tyik pziqRkw deI[
BnI bwrqw jYsy BeI ]5]
siB mihÀ muzKÎ dÍwrkw dws[
lIin pziqRkw ‘hmry pws[
ilKÎo s qyg bhwdr mwqw6[
-qum AupkwrI siB suK dwqw ]6]
mwnnIX jg ky gunKwnI[
AuØzjl msqk SuB brdwnI[
Tthu imRjwd gurU Gr kyrI[
1
(guiraweI ivdq krn leI) apNy puzqR L (smJwvn) vwsqy anyk Xqn krdI hY[
2
icq ivc (ieh) sumzqI inScy kIqI ik suK dI pRwpqI AuØzdm nwl hI hoieaw krdI hY[
3
Bwv Cyvyx pwqSwh dw vr rUp kQn[
4
myry puzqR L?
5
ikhw mMn jwvygw[
6
swfy vzl iliKaw hY SRI qyg bhwdr jI dI mwqw ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 24
krÎo qumwro koie n PyrI ]7]
siBihin ky mhwn ies Qwn[
bfy gurU ky aMS sujwin[
aib soFI kl mihÀ bf rOrw[
qumihÀ bnihÀ awvin ies TOrw ]8]
Auicq bwrqw ien mhuÀ kIjih[
gurqw gwdI SUMn ipKIjih[
min sMgiq ky sMsY mhW[
BRmiq ieqih Auiq lwKhuÀ iehW ]9]
ibn mlwhu ijm qrI BRmMqI[
inRpq dury, nihÀ cmUM iQrMqI[
qQw sMgqW bhu akulweI[
kir fyry AuqrI smudweI ]10]
‘inrnY guru hoih’ iem cwhYx[
ihq drSn ky irdY AumwhYx[
mm sq nihÀ inksih, rih Gry[
nihn jnwie apinpO kry1 ]11]
awp* awie kir skl inhwrhu[
irdY anuicqY Auicq ibcwrhu[
krhu sQwpin imit hY rOrw[
prKhu inj hOrw aru gOrw-’ ]12]
pTiq dÍwrkw dws hulwsy[
ihq cilby khu bwk iblwsy[
BweI gVHIaw iszK purwqn[
jwniq guru Gr+ kI siB bwqin ]13]
iqh ko ly kir sMg isDwey[
apr BRwq iBRq2 lY smdwey[
jwie phUcy inkit bkwly[
1
awpNw awp jNwAuNw nhIx krdw[
*
pw:-awie[
+
pw:-iFg[
2
dws[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 25
gRwm pRvySin pg nihÀ cwly1 ]14]
Kry ibcwriq icq AupjwvYx[
-jy Gr qyg bhwdr jwvYx[
DIrmzl mwnI anKY hY2[
apin awp jo bfw khY hY ]15]
jy kir DIrmzl ky jwieÀ[
ibnw jogqw ieh liK pwie[
hm ko donhuÀ sdn smwn-[
bYiT rhy iem ignqI Twin ]16]
kyiqk kwl ibqwie qhW s[
bolÎo qbih dÍwrkw dwsu[
‘Bo gVHIaw! qUM iszK purwno[
aiDk cirzqR guruin ko jwno ]17]
iksU vsqu kI igniq n krIaih[
jpu mhuÀ ilKÎo su irdY ibcrIaih[
-Qwipaw n jwie kIqw n hoie[
awpy awip inrMjnu soie- ]18]
qyg bhwdr guru hY swco[
kOn htwie skih iqh kwco[
iks qy QwpÎo jwie n soie[
awpy awp krY so hoie ]19]
qij ignqI iqn ky Gr clIaih[
pUrb phuÀic nwnkI imlIaih[’
eyv prspr mq ko kir kY[
gRwm pRvySy hrK su Dir kY ]20]
SRI guru qyg bhwdr Gry[
jwie nwnkI drSn kry[
SRI guru amr aMs ko jwnY[
dyKiq AuTI bMdnw TwnY ]21]
BweI gVHIey bMdn kIin[
1
ipMf ivzc vVn L kdm nhIx czldw[
2
guzsw krygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 26
guruisK ko awiSK bhu dIin[
swdr bYiT gey hrKwie[
kuCl pRSn kir kir bhu Bwie ]22]
gVHIey kInis bwk iblwsu[
‘jy gur pRgtihÀ qumhu avws[
siq sMgiq Dn kyiqk idho1?
krhu acwvin mwqw! kho*’ ]23]
jnnI ko suin mn hrKwnw[
ds hZwr dyvin ko mwnw[
gVHIey Dwir anûd iblûd[
kir ardws hwQ dÍY bMid ]24]
qib guru aMS dÍwrkw dws[
kuMkm nwlIeyr lY pwis[
gurmuK gVHIaw inj sMg lIin[
gmny SRI gurU jhW asIn ]25]
ipiK gur amr aMS hrKwey[
Kry hoie imil kMT lgwey[
siB igRh kuSl bUiJ bYTwey[
awdr kir bc mDur shwey ]26]
ipKiq dÍwrkwdws anûdy[
Ausqiq kInis gurU iblûdy[
‘qum jg qwrn kwrn awey[
Cp ky bYTin ikm ieh Bwey* ]27]
abih isMGwsin sjhu ibswl[
dyhu drs jg krhu inhwl[’
1
swD sMgiq L Dn ikqnw idEgy?
*
gVIaw jI gÎwqgyX iszK hn, mwqw jI L lwf nwl iblws dy bcn kih rhy hn ik jy
asIx gurU jI L pRgt hoNw mnw leIey qW swD sMgiq L ikMnw Dn idEgy qy mYL kIh
KuawEgy[ gVHIaw jI koeI lwlc nhIx kr rhy, ikAuxik AunHW dy Dn awid kuC nhIx ilaw qy
jo mMigaw hY Auh bI swD sMgiq leI, awpNy leI nhIx, pr mwqw jI ny Jzt ikhw hY ik ds
hZwr dysW[ arQwq ijvyx ardwsy ivc do kOfIaW Xw do pYsy hzQ ivzc leIdy hn iqvyx mwqw
jI ny ieh rkm ardws dI awKI hY, ieh AunHW dI sMgiq ivzc SrDw qy guriszK dy bcn pr
Bwvnw dzsdI hY[
*
pw:-Qwey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 27
ieqÎwidk kih ibnY bfyrI[
kuMkm iqlk krÎo iqs byrI ]28]
pUjw Byt nwlIar DrÎo[
pun siqguru kuC nhIx AucrÎo[
ikiqk iszK aYsI ibiD hyrI[
pry crn Dir Byt GnyrI ]29]
mwq nwnkI BeI anûd[
jwck dY kir drb iblûd1[
bwir bwir jwviq bilhwry[
suq SoBw ko aiDk inhwry ]30]
pRymI isK SrDw ijn aweI[
kyiqk awviq guru SrnweI[
DnI msMd mhW aiBmwnI[
nihÀ mwnI mihmW azgÎwnI ]31]
XW qy dyS ibdySin sMgiq[
lhI n gurU pRym kI rMgq[
skl msMdin idSw inhwrYx[
-ijs idiS huie ieh sujsu AucwrYx ]32]
so guru hoviq hm iqh mwnYx[
arpin srb Aupwien TwnYx-[
gRwm bkwly ky chuÀ Pyry[
jihÀ kihÀ pry sMgqW fyry ]33]
jo jo ijs ijs dyS msMd[
sMgiq qihÀ qihÀ iqsih imlûd2[
prKihÀ gurU nimq siB mWhI3[
Brmiq BUly BtkW KWhI ]34]
kyiqk idvs dÍwrkw dws[
bsiq BXo SRI siqgurU pws[
bolihÀ kib kib iqs ky swQ[
1
Bwv mMgiqaW L Dn vMifaw[
2
imldI hY[
3
gurU leI swr (soFIaW) ivc pRIiKaw krdy iPrdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 28
swr aswr sunwvihÀ nwQ ]35]
nWih q mon rhihÀ guru sdw[
pRym ivrwg kQihÀ jd kdw[
bRhm gÎwn ky qrin1 suhwie[
Bgiq ikrn ijs pr pir jwie2 ]36]
Brm iqmr ko qurq ibnwsih[
pRBu ko pRym su irdY pRkwSih[
SRI guru drb ibRMd ko lY kY[
srb dÍwrkw dwsihÀ dY kY* ]37]
swdr ibdw krÎo, Gr gXo[
gVIaw guru iFg rihqo BXo[
pun SRI qyg bhwdr dÎwl[
ies ibiD ikiqk ibqwXhu kwl ]38]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdSmI rwsy ‘SRI qyg bhwdr iFg
dÍwrkw dws awgvin’ pRsMg brnnû nwm duqIE aMsU ]2]
1
sUrj[
2
ijs qy pY jwvy[
*
swrI mwieaw qox Bwv hY ik jo kuC mwieaw Bytw aweI sI AunHW vlox ijnHW ny kyvl gVIey dy
ardwsy qy iqlk dyN qox gurU mMn ilaw sI, Auh swrI AunHW L idzqI, siqkwr Xog pRwhuNy L
ivdYgI vjox[ azgy dzsdy hn ik gVHIaw jI gurU jI dy pws hI itzk gey hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 29
3. [mzKN Swh]
2<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>4
dohrw: gurqw mihÀ rOrw prÎo,
TIk nhIx Tihrwie[
skl iszKÎ sMgiq irdY,
cihiq gurU ibdqwie ]1]
+
cOpeI: mzKN Swhu eyk isK Bwrw[
guruiszKI ko mhd aDwrw[
kir sOdw bhu bFÎo jhwj[
aink vsqu ly bNjin++ kwj ]2]
dySWqr mihÀ bycÎo jwie[
qihÀ kI vsqu KrId krwie[
Dir jhwj pr htÎo bhor[
bIc smuMdR jhW jl Gor ]3]
quMg qrMg iblûd1 AuCwlYx[
jIv krorin juiq brNwlY2[
byg pRBMjn3 ko bhu pwie[
clÎo jhwj AufÎo jnu jwie ]4]
gmnÎo mwrg kyiqk soie[
pRyrk poiq pRyrqy joie4[
ieqny mihÀ cil pOn kuPyrI5[
ivzpRY giq jhwZ kI pRyrI ]5]
twpU inkit huqo bf bwrU6[
+
BweI igawn isMG jI igawnI ny awpNI qÍwrIK Kwlsw ivzc mzKN Swh bwbq aYAux iliKaw
hY:- mzKN Swh iZly jyhlm tWfy ipMf dw vNjwrw iszK sI, ds hZwr bYl qy keI byVy Ausdy
vpwr ivc cldy sy[ huN AusdI sMqwn dy cwr ipMf kuMdn pur, rwjy vwlw awidk isawlkot
dy prgNy vsdy hn, Eh bI mnox qnox gurU ky isdkI iszK hn[
++
pw:-bwiNj[
1
bVIaW AuØzcIaW lihrW[
2
kRoVW jIvW sihq smuMdr [vruNwlX = vruN dyvqw dw Gr Bwv smuMdr]
3
hvw[
4
mlwh dyKky jhwZ L tordy hn[
5
AultI vwXU, bwdymuKwilP[
6
ryqy dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 30
nihÀ mnuÜK jihÀ, ipiKX AujwrU1[
ibbs jhwZ pRyrkin BieAU2[
bl kir rhy sQMB n gieAU ]6]
aiDk byg bwXU ko pwie[
iskqw Ql pg gw atkwie[
pun swgr kI lgYx qrMg[
kuCk gXo ciF jihÀ Ql quMg ]7]
mzKN awscrj mn mwnw[
icMq prwieN Bey mhwnw[
nrin Aupwie kIin bhuqyrw[
buiD kir kY aru Ej Gnyrw ]8]
iskqw twrihÀ kwSt ql qy3[
qAU n hwliq Bw iqs Ql qy[
BXo inrws jqn ky kirby[
AupjI eyk aws qij srby4 ]9]
-aib siqgur hI bnihÀ shweI[
nihÀ aprin kI giq ijh QweIx[
ijm jmlok mhW BXdwXk[
qihÀ eykl ko hoihÀ shwXk- ]10]
ies pRkwr isK inScY Dir kY[
kr pg nIr pKwrin kir kY[
joqI rUp gurU ko DÎwn[
acl TWiF Bw aMjul Twin5 ]11]
‘hy pRBu! qum inrws kI aws[
aMqrjwmI srb pRkwS[
dRüpdsuqw6 qij kir srbwSY[
ghÎo qumwro jib iek awSY ]12]
1
AujwV hI idzsdI sI[
2
mlwhW qox jhwZ byvsw ho igaw[
3
ryqw twldy hn (jhwZ dI) lÜkV dy hyTox[
4
swrIaW awsW Czf ky[
5
hzQ joVky aczl KVo igaw[
6
dRopqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 31
qib qum qurq gopqw1 kInis[
sBw bIc bRIVw2 riK dInis[
Kyliq dÎUiq3 juiDStr rwAU[
ismrÎo qumro nwm n kwAU ]13]
nihÀ shwieqw iqs kI krI[
ibpn jyin lig ibpqw prI4[
ismrin qy inq hoiq shweI[
rwvir ibrd snwqn gweI ]14]
mYx sdIv ko dws qumwro[
aib jhwj ko pwr Auqwro[’
siqgur qyg bhwdr DIr[
aMqrjwmI srb sDIr ]15]
nhIx jnwvin awpw kir hIx[
shj suBwiek smqw Dir hIx[
ko iek nwm rUp ko jwnY[
khin imlin kI krihÀ n sÎwnY ]16]
inj bifaweI kuC n jnwvYx[
krihÀ qQw ijm nihÀ ibdqwvYx[
isK mn kI liK aMqrjwmI[
iqh shwieqw cih kir sÍwmI ]17]
irdy ibcwriq -jy n krYx aib[
guru Gr kI mihmw su GtY qib[
hoin shwiek hI bin awvY[
ijs qy isK SrDw aiDkwvY- ]18]
phuÀcy inmK ibKY guru pUry[
krin iszK ky kwrj rUry[
mzKN Swh kIin ardws[
icqviq -drb dyAuxgo rws- ]19]
1
rziKaw[
2
lÜjw[ pq[
3
jUaw[
4
bnbws imlN qzk dI ibpqw (sihNI) peI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 32
iem ibnqI Bin kIin Aupwie[
SRmiq ij mwnv bl ko lwie[
awps mihÀ dY kir llkwrw[
idXo jhwj Dkwie Audwrw ]20]
nrin bhwny SRI gur jwie[
iszK jhwj ko idXo clwie[
khYx lok ‘hm as bl lwXo[
atkÎo qor jhwZ clwXo’ ]21]
suin kY mzKN irdY ibcwrw[
-pRQm rhy pic srI n kwrw[
ikiqk dÎos kir rhy Aupwie[
apno siB ibiD bl kO lwie ]22]
jib mYx SRI siqgurU agwrI[
hÍY inrws bynqI AucwrI[
qib jhwj cil prÎo qurMqw[
ieh mYx hI jwniv ibrqMqw ]23]
jwnihÀ kÎw ieh lok gvwrw[
jo siqguru kInis Aupkwrw[
guru ikRq qy ju ikRqGnI hoie1[
mhW kSt lih lokin doie ]24]
ijqny jgq ibKY aprwDU[
siBin pRwsicq BwKiq swDU2[
ikRqGn ko n khY ikRq koie3[
kSt klp Br pwvih soie ]25]
ieh qO nr swmwnin bwqI4[
aru siqguru jy bf duK hwqI[
ien qy bnih ikRqGnI joie[
ko* jwnih iqn ko kÎw hoie ]26]
1
gurU jI dI kIqI (imhr) dw jo ikRqGn hovy Bwv kIqw nw jwNy[
2
(sB apRwDW dw) pRwiesicq (nivrqI dw Aupwie) sRySt lok dzsdy hn[
3
ikRqGn (dI apRwD inivrqI dw AupwAu) krnw koeI nhIx dzsdw[
4
ieh qW smwn purSW (nwl ikRqGnqw dI) bwq hY[
*
pw:-mYx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 33
jy siqguru ky hYx apkwrI1[
CutihÀ n, sMkt pwvihÀ BwrI[
ieh mwnv ajwn kÎw jwnYx[
mYx qo siB ibiD lhOx mhwnY- ]27]
eyv ibcwriq clÎo jhwjU[
guru pUrihÀ inq iszKin kwjU[
phuÀcÎo awin awpny QwnU[
lInis vsqu Auqwir mhwnU ]28]
sOdw skl byicbo krÎo[
bhuq lwB iqs pwlY prÎo2[
awie jwieby Kyp3 ij doie[
krÎo bnj aiDkY Dn hoie ]29]
BXo DnwF iszKÎ qib Bwrw[
rwKy nOkr apny dÍwrw[
gur iszKI pr aiDk luBwXo[
ismrih bwir bwir suK pwXo ]30]
rih n skÎo cih drSn dyKw[
clÎo pMQ lO sOj ibSyKw[
syvk nOkr riK smudwie[
mdR dyS4 ky snmuK awie ]31]
-drsOx gurU- pRqIKin kry[
ismrih nwmu sdw AurDry5[
pUrb dyS pMQ bf jwnw[
bsih insw idn krih pXwnw ]32]
kwnn dyS ngr mg mWhI[
dyKiq awie, iQrih ikq nWhI[
gMgw jmunw awid ij silqw[
bfo gMBIr nIr ijn clqw ]33]
1
dÍYKI[ ieQy Bwv ikRqGnI qox hY[
2
pzly ipaw[
3
mwl sudwgrI dw[
4
pMjwb[
5
(vwihgurU dy) nwm L ihrdy ivc Dwrky ismrdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 34
kRm kRm skl AulûGiq awvw[
gur drSn ko Aur llcwvw[
lIin srb prvwr sMgwry1[
suq iesqRI juiq SrDw Dwry ]34]
sMg pMc sY nOkr aOr[
pwviq fyry TOr su TOr[
awXuD Dry swQ Bt BIru[
awviq mwrg cly bhIr ]35]
drb koS ijh sMg ibswlw[
dÎos inrMqr awviq cwlw[
phuÀcÎo inkit qbih gur dyS[
pÎwrI iszKI jWih ivSyS ]36]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mzKN Swh’ pRsMg
brnnû nwm iqRqIE aMsU ]3]
1
nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 35
4. [mzKN Swh bkwly]
3<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>5
dohrw: mwrg awie AulûiG kY, mzKN Swh ibswl[
dyS ibKY suinbo krÎo, ijs pRkwru guru cwl1 ]1]
cOpeI: SRI hirikRSn bwk ijm khÎo[
‘iknhUM gurU rUp nihÀ lhÎo[
bIc bkwly gurU khwvYx[
dÍY ibMsq gwdIin pujwvYx ]2]
nB mihÀ sUr n pRgtih jwvd[
Aufgn aiDk pRkwSihÀ qwvd[
XW qy lKIXiq hY ies Bwie[
aib lO guru n Bw ibdqwie’ ]3]
mzKN Swh suniq sMdyh[
mwns sMsY mwn aCyh2[
-bhu Dn lwB bnj qy awvw[
iqh dsÍMD ko mYx inkswvw ]4]
AudiD jhwj atk jib gieAU[
qhW shwiek siqgur BieAU[
qib mn qy mYx drb Gnyrw[
arpin chÎo gurin ky pYrw ]5]
bhuq ibzq aib lÎwvin kInw[
siqguru Byt chOx mYx dInw[
iks pRkwr kir skiv pCwn[
By hir ikRSn su aMqr DÎwn ]6]
kyhir vsqu krI khu dyin3[
ikm pun cih iqn qy Pl lYin[
hovihÀ inScY, gurU n jwvq[
asmMjs Dn arpin qwvq ]7]
kOn sQl mihÀ KojOx gur ko[
1
gurU jI ny clwNw kIqw hY[
2
mn ivc pzkw sMsw mMinaW[
3
Syr dI cIZ hwQI L dyNI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 36
hoie mnorQ pUrn Aur ko[
gur hir ikRSn bwk anuswrw[
cihX bkwly gRwm mJwrw ]8]
gurU bcn pr SrDw DrnI[
ibRzDin ieh AuØzqm giq brnI[
hoie ij iszKÎ aSrDwvwn[
nihÀ iszKI Pl lih suindwn1 ]9]
SrDw iszKI mUl mhwnI[
ibn SrDw iszKI huie hwnI[
ibnw mUl qy2 mukiq ij Pl hY[
nihÀ pRwpiq hoviq ik Ql hY ]10]
SrDw qy Aur Dir AupdyS[
pwie acl suK qjih klyS[
gur bc pr SrDw Dir XW qy[
mYx KojOx pRwpiq huieÀ jWqy ]11]
ibn guru imly ij hitkY gvL3[
hoie ibarQ dyS awgvL[
krm hIn rih sMkt BvL[
siqgur idKiv jnwvih kvL4- ]12]
iem ibcwr kir mwns dIn5[
irdY arwDih pg mn lIn[
qrk6 aink ko irdY AuTwie[
pMQ bkwly gmniq jwie ]13]
-iks pRkwr muih imlihÀ gusweIx[
jy aib lO nihÀ inj ibdqweIx[
apr iszK imil imil ijm jwieÀ[
1
aMq L[ (a) nwdwn = mUrK[
2
SrDw rUpI mUl?
3
muV ky clw jwvW[
4
iPr siqgurU L dyKky (= prK ky) kON pRgt krygw[ (a) dyKIey siqgurU (awpNw awp)
iks L jnwvNgy[
5
dIn mn = Audws[
6
dlIlW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 37
ieh ibiD mo qy nihÀ bin awie ]14]
inScY pRQm gurU khu kir kY[
pwien pws Aupwien Dir kY[
SRI muK qy suin bwk Audwrw[
krOx jnm ko sPl- ibcwrw ]15]
sqzdRv silqw AulûiG ibpwsw[
phuÀcÎo jwie bkwly pwsw[
vihr gRwm qy kInis fyrw[
sOj sMBwir DrI iqs byrw ]16]
suin kY suiD BI siB soFIin[
inj inj mnuK pTwvin kIin[
Bojn aink pRkwr pucwey[
snmwnihÀ siB ibiD hrKwey ]17]
inj inj idSw msMd mhwnw[
AupdysihÀ kih kih pzKÎwnw1[
‘aZmq mihÀ pUrn gur eyhI[
soFI bÎrQ nwm inj lyhIx’ ]18]
apr awie iqs Gwt bqwvY2[
‘hm ijs iFg so gur aiDkwvY[’
pTy msMd apr soFIin[
inj inj idSw BRmwieÀ pRbIn ]19]
iek ko kmI bqwvih dUjw[
icq cwhiq siB inj inj pUjw[
Dn ko loB DrihÀ AupdySihÀ[
-hÍY hm mnqw dyS aSySihÀ- ]20]
DIrmzl ko huqo msMd[
puSt3 DnwiF pRbIn iblûd[
so ip awie snmwn krMqw[
aiDk squiq apnI AucrMqw ]21]
1
kQw[ (a) awpNy pzK dI gzl[ (e) dlIlW[
2
hor koeI awky iqsL Gzt dzsdw hY[
3
motw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 38
‘DIrml ky Gr guiraweI[
huqI ienhuÀ kI, ien ky aweI[
SRI gur hrgoivMd anûd[
guridzqw suq iqnihÀ iblûd ]22]
mhW pRqwpI aZmq BwrI[
icq jo chiq kriq so kwrI[
ipq ipRX srb gunin khu KwnI[
soFI apr n jWih smwnI ]23]
eyk bwr iek imRqk ibloik[
idXo ijvwie su kIin aSok[
suin kir ipq kr brjin kInis[
-iem nihÀ krhu pRBU giq cInis- ]24]
ikiqik kwl pun bIq gXo hY[
ibRzq aKyrihÀ cIq idXo hY[
aink kwmnw pUrn krYx[
drSn dy dy iszK AuDrYx ]25]
gurqw Auicq ij gun hYx swry[
siB peIaiq ijn kyr mJwry[
iszKÎ smUh drisby awvYx[
krihÀ kwmnw bWCiq pwvYx ]26]
siBihin ibKY Bey siB lwXk[
msqk dIpiq joiq suBwXk[
iek idn ibcriq kriq aKyrw[
Dynu mrI prI khu hyrw ]27]
huqI sbqSw1, suMdrGnI[
dyKiq idRSit ikRpw so snI[
inj anucr2 sox igrw AucwrI[
-vwihgurU kih iCrkhu bwrI3 ]28]
alp s bqSw, dyhu ijvwie-[
1
vzCy vwlI[
2
dws[
3
jl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 39
suin syvk kInis iqs Bwie[
boliq AuTI Dynu qqkwlw[
DMnÎ DMnÎ siB kih iqskwlw ]29]
hirgoibMd gurU suin bwq[
kInis inkit hkwrin qwq1[
khÎo -qumihÀ ieh rIiq n awCI[
brjÎo huqo ismir giq pwCI ]30]
ieh rihby kI rIiq n qohI[
jnm mrn jg ko inq hohI[
qum ny skl Qwn iem krnI[
prmySur idiS SuB nihÀ brnI- ]31]
gurU ipqw qy suin kir cwly[
imly n bolin ikX iks nwly[
qjÎo SrIr hoie eykWq[
siqguru ipq kI mwnI bwq ]32]
aib lO iqn ko jo iesQwn[
krih arwDin bwCW Twin[
kirhI pUrn so qqkwlw[
iem guridzqw BXo ibswlw ]33]
iqn qy suq Aupjy SuB doie[
guru hirrwie DIrml soie[
sRI guru hirgoibMd ibcwrI[
guruqw deI n puqRin cwrI2 ]34]
lwXk, suq ky puzqR ibcwry[
hrIrwie inj Ql bYTwry[
pOqR pRbIn skl gun BwrI[
liK inj awies ky anuswrI ]35]
sRI guru hrigoibMd idn eyk[
gey bwß mihÀ sihq ibbyk[
kriq sYl PUlin kI jwqy[
1
puzqR SRI guridzqw jI L[
2
cwrW puzqRW L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 40
iKry anyk rMg drswqy ]36]
Aupbn1 ibKY ibrwjy jwie[
sMq ipqwmy SRI hirrwie[
gey qhW ko kuCk ipCwrI[
syvk ikiqk iszKÎ sMgwrI ]37]
gr mihÀ jwmw ijh sO pwly[
sUKm bsqR SuBiq jib cwly[
mg ky inkit kusm iek Kro[
suMdr rMg Bor ko2 iKro ]38]
jwmy sMg atik so tUtw[
ibnw kusm qy rhÎo su bUtw[
imly ipqwmy sox pun awie[
tUt gXo sumns ijs QwieÀ ]39]
SRI guru hirgoibMd inhwrw[
siBihin sox iem bwk Aucwrw[
-iehW huqo iek PUl ibswlw[
iks ny qor lIin ies kwlw? - ]40]
dwsin BnÎox bMid jug hwQw[
-SRI hirrwie bsqR ky swQw[
AufÎo bwXu qy, lwig su tUtw[
nhIx apr qy jwnÎox qUtw- ]41]
suin guru sRI muK qy PurmwXo[
-ijnhuÀ bsqR eyqo gr pwXo[
so sMBwir kY kÎox nihÀ cil hYx[
ieq Auq bwXU qy jo hil hYx- ]42]
qib qy SRI hirrwie su mwin[
jwmw pihriq huqy mhwn[
hwQin sox sMkoic clûqy[
bwk ipqwmy ko brqMqy ]43]
jib lO dyh DrÎo jg mWih[
1
bwg[
2
svyr dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 41
cliq bsqR kr CorÎo nWih[
ies pRkwr inq rih anuswrw[
inrbwhÎo guruqw khu Bwrw ]44]
SRI hirikRSn itky pScwqI[
iqn kI BeI lKhu so bwqI[
SRI guru hirgoibMd qy pwCy[
phuMcI guruqw ien Gr awCy* ]45]
rwmrwie ko Cyk su dInw[
nihÀ gurqw ky lwiek cInw[
guru hirrwie sihq hir ikRSn[
phuÀciq By prlok anÀd Gn ]46]
DIrmzl ibn apr n koeI[
gurqw kI lwXk huie joeI[
XW qy suiN ho mzKN Swh!
gurU gRMQ hY ien ky pwh ]47]
jog mwinby jwnhuÀ soie[
skl kwmnw pUrn hoie[
srb pRkwr siBin qy jwin[
DIrmzl hY gurU mhwn ]48]
ipqw ipqwmy guru ijs kyry[
BRwq BqIjw gurU bfyry[
iqn siBihin qy ieh pScwqI[
BXo gurU jg mihÀ bzKÎwqI ]49]
ies pIFI qy pUrb jyeI[
iqnHy n phuÀciq gurqw kyeI[
XW qy kir ibcwr, Aur mWih[
gur liK pUjhu ienihÀ Aumwih’ ]50]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mzKN Swh’ pRsMg
brnnû nwm cqrQo aMsU ]4]
*
pw:-swcY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 42
5. [mzKN Swh bkwly]
4<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>6
dohrw: ies pRkwr pihly idvs, pTy su nr soFIin[
inj inj khiq mhwqmin, loB lihr mihÀ lIn ]1]
cOpeI: BeI insw qib mzKN Swh[
ignih gtI angn mn mWih[
-kÎw krqzbÎ moih khu ahY[
ieh siB inj inj idiS ko chYx ]2]
guru pUrn kI as nihÀ bwqI[
jo siB jg dwqw bzKÎwqI[
siB ky jwcY dyviq joie[
iqs kI dSw su as ks hoie ]3]
Dn ihq mo pih mnuj pTwey[
aink BWiq kI bwq bnwey[
inj inj Ausqiq kih ihq pwie[
huMfI inDn Swhu ky Bwie1 ]4]
mm Dn jo guru iFg nihÀ jwie[
asmMjs2 muJ ko binawie[
Bey shwiek swgr mWih[
BXo DnI iqn ikRpw su pwih ]5]
phuÀcY Byt n iqn ky pwhI[
ies qy bfo doS ko awhI[
muJ qy jwnÎo prY n koeI[
drSn krOx drb idAux soeI ]6]
kON jugq qy gur ko pwvO[
kih inj mn kI aws pucwvOx[
awvin sPl hoih qib myrw[
drSn kir prsOx gur pYrw- ]7]
irdy ibcwriq iem Puir aweI[
-die duie muhr dyAux siB qWeI[
1
inrDn Swh dI huMfI vWùU[
2
aXog[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 43
apr Aupwien awp ij jwcYx1[
iqs ko mYx jwnOx gur swcY ]8]
iqn ko hI pUjin bin awvY[
gq jhwj kI kih ju jnwvY[
ies qy pry Aupwie n dUjw[
pwvOx gurU krOx pg pUjw- ]9]
iem inScY kir kY Aur mhIaw[
prÎo syj pr inûdRw lhIaw[
jib pRBwiq hoeI AuiT kirkY[
mzjÎo siqguru irdy ismirkY* ]10]
pihry bsqR nvIn srIr[
kuC Dn lY sMg kir Bt BIr[
brÎo bkwly mihÀ qib jwie[
pRQm igRMQ swihb iFg awie ]11]
DIrmzl ky huqy ju pws[
Kro krwie qhW ardws[
pMc aSrPI dy inj hwQ[
irdy arwDih siqgur nwQ ]12]
punih DIrml ky iFg awie[
doie aSrPI DrI bnwie[
bYiT gXo donhuÀ kr jory[
ihrdy aMqr gurU inhory2 ]13]
-srb iSromiN jy qum QIjY[
apnI vsqu moih qy lIjY[
Bey shwiek jy qum jwie[
mYx iFg bYTÎo dyhu bqwie ]14]
srb SrIrin aMqrjwmI[
jihÀ ismrYx qihÀ hwZr sÍwmI[
irdy ibKy kih rhÎo Gnyrw[
1
jo awpy mMgN[
*
pw:-ibcirkY[
2
ardws kIqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 44
-dy kuC pqw moih iek byrw- ]15]
bf msnûd ibCwvin kInis[
Buj AupDwnu1 awsro lInis[
kMcn dMf jrwAU jry[
ghy smuK ijsky nr Kry ]16]
riv sm ibjnw2 cmk ibswlw[
Furiq cmr cwrhuÀ idiS cwlw[
nr anyk kr joir Kry hYx[
aink kwmnw ibnY kry hYx ]17]
suMdr bsqR ibBUKn pihry[
bYTÎo hrKmwn mn Tihry[
mzKNSwhu idSw muK kir kY[
kuC Audbyg3 irdy khu Dir kY ]18]
bolÎo DIrmzl iqs byry[
‘guru Gr ky qum iszK bfyry[
pwien pws Aupwien dyqy[
srb pRkwr KuSI SuB lyqy’ ]19]
qib hI isropwAu bhu moly[
dInis awin myvVy boly[
iem jwnI iqn siB mn mWhI[
-bhuq Byt pun awnih pwih ]20]
aib qO msqk tykin awXo[
pun dY hY Dn jyiqk lÎwXo[
hY iehu bfo, dIn kuC Qorw[
rih idn ikiqk arip hY aOrw- ]21]
XW qy siB ibiD mDur igrw kih[
AupdySih Dn ihq ijm dy ieh[
mzKN Swhu chiq bhu soeI[
-pqw jhwj kyr dy koeI- ]22]
1
srhwNw[
2
pzKw[
3
Gbrwht[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 45
irdY ibcwriq Bw ies Bwie[
-iehu qo siB qy bfw khwie[
dyS anykin ky nr awvYx[
ies ky crnin sIs JukwvYx ]23]
gwdI idX jib* gur hirrwie[
ies ky mwn rwKny Bwie[
ikiqk dyS isKÎin ky dIin[
so mwnihÀ kir gurU pRbIn ]24]
gurU huqy jib ibdq SrIr[
qib BI bhuq ju mwnuK BIr[
dy dy Byt Aupwsin kirhIx[
aYSÍrj ibKY bfo Brpur hI ]25]
moih n dInis pqw jhwj[
sirqwpiq mihÀ1 rwKis lwj[
kÎox n amwnq apnI lIin[
krÎo kwj muJ ko liK dIn ]26]
‘gurU iehI, lInis guiraweI[’
ieh inScw ikm mm TihrweI2[
Xw Ausqiq ko kriq Gnyry[
nWih prq prqIq su myry ]27]
mm aMqr kI giq nihÀ jwnI[
qihÀ shwie kI, ikm ilAux mwnI3[
gurqw mihÀ sMsY iesu mWhI[
joiq pRkwSiq muK pr nWhI- ]28]
BXo dIn mn mKNSwh[
*
ies ‘jb’ qox pqw lÜgdw hY ik msMdW ny ieh gzl AusL pRyrn leI khI sI[ huN mzKN Swh
socdw hY ik jd iesL keI QwvW dI iszKI idzqI sI qy iesdI gurU jI dy huMidaW pUjw bI
huMdI sI, so jo ieh gzlW TIk huMdIaW qW ieh gurU huMdw, jy gurU huMdw qW mYL jhwZ dw pqw
ikAux nhIx idzqw su? ikAuxik aMk 27 ivc kihÀdw hY ik aYAux Gnyry Ausqiq krdy hn pr
mYL pRqIq nhIx awAuxdI[
1
smuMdr ivc[
2
ieh myrw inScw ikvyx bzJy[
3
EQy shwieqw (iesny) kIqI hY ieh (mYx) ikvyx mMn lvW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 46
pUr mnorQ hoXhu nWh[
mDur igrw bolÎo kr jorI[
‘awiesu idhu drswAux bhorI’ ]29]
msqk tyik AuTin Bw qÎwr[
DIrmzlÎ inj hwQ pswir[
mDur pRSwd dXo kih bYn[
‘gurU shwie qumihÀ idn rYn’ ]30]
bMdn kir inksÎo iqs fyry[
apr jwie soFI siB hyry[
jug jug muhr agwrI Dir kY[
siB ky pwien bMdn kirkY ]31]
bWCw kriq irdy mihÀ DIr[
-dyih pqw ko jliD gMBIr1[
mo qy lyih amwnq awp[
jo gurqw ko DrY pRqwp- ]32]
nihÀ iknhUM ieh bwq jnweI[
-hm jhwj qv dIin lûGweI-[
swdr soFI siB bYTwvYx[
sihq bÎMg2 inj squiq sunwvYx ]33]
bwk KuSI ky khYx Gnyry[
isropwAu dy mol bfyry[
‘hmry iszK syvk qUM Bwrw[
guru dInis quJ drb Audwrw ]34]
iszKI ko inrbwh krMqw[
swD swD quJ bf buiDvMqw[
drSn krin dUr qy awXo[
siB pirvwr sMg hI lÎwXo’ ]35]
iezqÎwidk muK mDr bcMnw[
kih kir isK ko krihÀ pRsMnw[
apr rIiq siqguru kI jyeI[
1
fUMGy smuMdr (dI gzl) dw[
2
bhwny nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 47
srb pRkwr kriq hYx qyeI ]36]
ijm bn mihÀ imRgpiq1 dur rhY[
siB imRg bnpiq3 bin bin khYx[
qQw rIiq siB kriq gurU kI[
nihÀ prMqu isK aws purU kI2 ]37]
kyhir krm kyhrI krY[
apr imRgin qy ikm nihÀ srY[
iem mnwie kir siB soFIin[
duie duie muhr arpnw kIin ]38]
-aMqRjwmqw ikshUM nWhI-[
mzKN inScY ikX mn mWhI[
qib cil gXo awpny fyry[
dIn mnw huie rhÎo bfyry ]39]
-aib krqb ikm hY muJ nIkw[
khW kriv mYx? gurU n TIkw3[
mMd Bwg mYx apin inhwrw[
gmn pMQ bf inPlÎo swrw ]40]
jQw kyhrI kMdr mWih[
jQw Gtw mihÀ riv dur jwih[
mhWrwj ijm rih rNvwsY[
Cpy gurU iqm, nhIx pRkwSYx ]41]
siqguru drSn swr srb ko[
nihÀ pwXhu nihÀ idXo drb ko-[
ies pRkwr icqviq duicqweI[
duiqX srbrI4 srb ibqweI ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mzKN Swh Aupwien
dyin’ pRsMg brnnû nwm pMcmo aMsU ]5]
1
Syr[
2
pr iszKW dI aws pUrI krn dI (gzl) nhIx krdy[
3
TIk (= insicq) gur (kON hY) (mYx inrNy) nhIx kr sikaw[
4
dUjI rwq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 48
6. [mwqw nwnkI jI]
5<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>7
dohrw: skl gRwm mihÀ ibdq BI -mzKN isK iek awie[
deI Aupwien siBin ko, jo soFI guru QwieÀ- ]1]
cOpeI: SRI guru qyg bhwdr mwqw[
nwm nwnkI jg bzKÎwqw[
piqbrqw DRmwqm rUpw[
ruicr suSIlw guNin anUpw ]2]
mDur BwSNI1, dIrG drsw[
siqguru DÎwn prwieN hrsw2[
ipRX puzqRw, mn imRdul, kulInw[
sdw ikRpwlU, prm adInw3 ]3]
iqs iFg gey dws qib dOry[
bYTy icq SWqI Gr TOry[
khÎo jwie ‘hy dIrG mwqw!
iek isK awXo guru jsu gÎwqw ]4]
DnI mhq buiDvMq Gnyrw[
kl sMDÎw ikX bwhr fyrw[
swQ mnuÜKin ko smudwXw[
awj gRwm aMqr cil awXw ]5]
pUrb gXo DIrml fyry[
sujsu msMd khYx iqh pRyry4[
spq aSrPI* qhW cFwie[
dÍY dÍY siBin soFIXin QwieÀ ]6]
bUJy5 sMg msMd ij hoqy[
-phuÀcI Byt siBin iFg mo qy-[
nhIx jnwXo Qwn qumwro[
1
imzTw bolN vwlI[
2
pRsMn rUp[
3
bhuq AuØzcI awqmw vwlI[
4
msMd iqs (iszK) L pRyrnw vwsqy (DIr mzl dw) js kihÀdy hn[
*
do DIr mzl L hor soFIaW vWùU qy pMj gurU gRMQ sihb jI dI Bytw [qvw: Kw:]
5
(mzKN Swh ny) puiCaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 49
qib isK gXo vihr Dnvwro ]7]
puzqR awp ky vihr n bYsy+[
ikRq n krihÀ siB soFI jYsy[
ikm awvih Dn, isK nihÀ jwnihÀ[
imlihÀ ij bolihÀ iqn hUM mwnih1’ ]8]
iem suin mwq geI suq pws[
pAuFy huqy AuTy suKrws[
iek duie iszKÎ dws iQq qIr[
ipKÎo puzqR ko irdw gMBIr ]9]
qAU SrIk ikRq2 ko dyiK[
khÎo ‘puzqR! hy buziD ibSyK[
bYThu vihr idKwvhu awp[
krhu msMdin sMg imlwp ]10]
ipqw qumwry kI ieh gwdI[
krhu rIiq ijm hY guru awdI[
drSin dyhu Aupwien lyhu[
bYThu bolhu shq snyhu ]11]
dUr dyS qy isK cil awXo[
siB guru bMsih drb cFwÎo[
qum BI vihr hoiq iFg awviq[
siB ky sm ipiK Dn arpwviq ]12]
hy suq! jo pirvwr guZwrw[
awie vihr qy hoiq ahwrw[
krihÀ SrIk eIrKw swry[
-hm guru hm guru- kriq Aucwry ]13]
dy irSvq bhu krihÀ Aupwie[
jÎox jÎox lyihÀ msMd imlwie[
jo msMd imil inj pK DwrYx[
dySin sMgiq lÎwieÀ sMgwrY ]14]
+
pw:-kih igRh bYsy[
1
jo (iszKW nwl) imldw boldw hY Aus L (hI iszK) mMndy hn[
2
SrIkW dI kwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 50
arpwvihÀ Dn iqs ky pws[
bhu bifawie krihÀ ardws[
DnI SrIk hmwry Bey[
aYSÍrj aiDk siBin iFg iQey ]15]
pwCil rIiq qÎwg idhu qwq!
siBin ibKY brqhu bzKÎwq[
aMqr bYTÎo lKih n koeI[
ikm pUjihÀ qum ko isK joeI ]16]
qumry ipqw ipqwmy jYsy[
krhu acrn, nIik ibiD, qYsy1[
nrin ibKY krih n ibvhwrw[
iqh ko khihÀ -eyh mqvwrw2- ]17]
hy suq XW qy bYThu bwhr[
bolhu imlhu hoih jg Zwhr[
ipKhu SrIk kriq ikRq jYsy[
drb AupwvihÀ jYsy kYsy ]18]
apin awp ko bfo khwihÀ[
-hm hYx gurU- khihÀ siB mWih[
ipqw ipqwmw mhq qumwrw[
iqnhuÀ Qwn inj lKhu Audwrw3’ ]19]
jnnI igrw sunI kir mOn[
nihÀ AuØzqr dInis ibiD kOn[
huqy smIip iszKÎ aru dws[
jory hwQ krI ardws ]20]
‘SRI guru jI! siB lwXk awp[
qumro siB qy aiDk pRqwp[
iszKÎin dyhuÀ drs, insqwrhu[
AupdySin ihq bwk Aucwrhu ]21]
1
iqvyx (awp) cMgI qrHW kMm kro Bwv ieh ik Cpo nw pRgt ho ky drSn idE[
2
kmlw[
3
Bwv ieh hY ik Auh qW gurU nhIx hn qy Pyr kih rhy hn ik ‘hm gurU hYx’ qy qusIx gurU hE
qy Pyr Cupdy ho[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 51
rOrw prÎo bIc guiraweI[
qum iCp rhy n jwny jweI[
krhu kwmnw iszKin pUrI[
awvih drb arip hYx BUrI ]22]
jbih ibdySI iszKÎ su awvw[
BytYx siB soFIin cFwvw[
qib mYx chÎo jwAu iqs pws[
krOx awp kI bwq pRkwS ]23]
BIr nrin kI chuÀidiS mWih[
ibRMd msMd anûdiq qWih[
phuÀcÎo gXo n iFg qib mohI[
inksin vihr gRwm iqs hohI ]24]
dyiK su mYx hit rhÎo ipCwrI[
apr n suiD ikn iqsY AucwrI[
SRI gurU hir goivMd ky nûd[
awKÎ1 qyg bhwdr cMd ]25]
so awviq, jib iem suin lyqo[
rwvir pws Aupwien dyqo[
kyiqk idvs rhÎo jy iehW[
qO hm jwie jnwvihÀ qhW ]26]
so isK hY SrDwlU ibswlw[
awie iblokihgo qqkwlw[’
SRI guru qyg bhwdr suin kY[
brjin kInis bwkin Bin kY ]27]
‘hm ko Zwhr bwhr krO[
pun n mnorQ ieh Aur Dro[
jo mwnuK iem kir hY kwrw2[
iqh muK huie drgihÀ mihÀ kwrw ]28]
XW qy qUSin ipKhu qmwSw[
ijm huie krqw purK iblwsw[’
1
nwm[
2
Bwv ienHW dUsry soFIaW vWùU mukwbly ivc jwN leI jo swL Zwhr krygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 52
suniq iszKÎ AupjÎo Aur qRwsw[
BXo mon kuC muK n pRkwSw ]29]
jnnI icMq mwn AuiT aweI[
suq qy bwk suniq argweI1[
bf bYrwgvwn suq jwny[
irdw prm bÎwkulqw Twny ]30]
dohrw: iem sRI muK qy bwk Bw, ilXo ikiqk suin kwn[
aib mzKN kI bwrqw imilbo kriv bKwn ]31 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gur mwqw’ pRsMg
brnnû nwm KStmo aMsU ]6]
1
cuzp ho geI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 53
7. [mzKN Swh qy SRI gur qyg bhwdr jI]
6<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>8
1
dohrw: icMqmwn icq mihÀ aiDk, mn ko kSt ibswl[
jwm jwmnI jwig kY, kir Snwn ibiD nwl ]1]
cOpeI: jpujI awidk siqgur bwnI[
piT piT drs kwmnw TwnI[
-SRI hir ikRSn bwk nihÀ JUTy[
imtihÀ nhI, huieÀ apr apUTy2 ]2]
riv3 sIql, inspiq4 qpqwvY[
pvn itkih, inj5* myru ihlwvY[
aclw clih6, isMDu suk jweI[
ihm sm pwvk7 qyj bnweI ]3]
Aufgn8 gRYh Aulty iPir DwvYx[
inj imrjwdw jgq nswvY9[
qAu n siqgur huie bc kUrw[
kwrn krn dyin br sUrw ]4]
khÎo ‘bkwly mihÀ guru rhY[
bwbw nwm’ bwk iqn ahY[
XW qy mYx jwniv giq aYsy[
hY aprwD moih mihÀ kYsy ]5]
ijs qy muJ nihÀ drSn dInis[
apno awp Cpwvin kInis[
ibn dyKy mYx hit kY jwvOx[
mnmuKqw pdvI kO pwvOx ]6]
1
(mzKN Swh dy) iczq ivc[
2
hor gzlW Bwvyx puzTIaW ho jwN[
3
sUrj[
4
cMdRmW[
5
awpNy awp L[
*
pw:-pwvn inkt inj[
6
ipRQvI czl pvy[ (a) aclw clihÀ = phwV qur pYN[
7
brP azg vWù[
8
qwry[
9
sB dI apnI imrXwdw jg qox nÜs jwvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 54
iszKÎin ibKY ibdq hÍY aYsy[
-mzKN gurU n drsÎo kYsy-[
muJ pwCY kbhUM guru sUr[
pRgt hoihÀgy jgq ZrUr ]7]
SRI hir ikRSn bwk huie swcw[
mYx prMqu iszKI mihÀ kwcw[
XW qy Kwn pwn qij kir kY[
mYx bYTOx siqgurU ismirkY* ]8]
inj sÍwmI ky drSn pwvOx[
nWih q apny pRwn nswvOx-[
awpin swQ su nhIx bKwnw1[
nym ibKwdmwin mn Twnw2 ]9]
BeI Bor bYTÎo inj fyry[
mn mihÀ ignqI kriq Gnry[
idvs cFÎo kyiqk jib hyir[
nrn soiFin ky phuMcy Pyr ]10]
chuÀidiS mihÀ bYTy qib awie[
aink BWiq kI bwq bnwie[
mzKN ky Aur lgih n koeI[
mhW ibKwdmwn mn hoeI ]11]
khiq prspr bwk Gnyry[
bYTÎo ibqI ikiqk jib dyry[
mzKN Swh dIn mn khÎo[
‘apr iB soFI ko iek rhÎo ]12]
ijs iFg mo qy Byt n geI[
apin awp kI suiD nihÀ deI[
hoie ij koie bqwvhu mohI[
mm awgmn sPlqw hohI’ ]13]
*
pw:-ibcir ky[
1
awpNy (sMgIaW) nwl nhIx ikhw[
2
duK vwlw nym mn ivc Dwiraw[ (a) ivKwd mwn hoky (aMn nw CkN dw) mn ivc nym kr
ilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 55
suniq msMd myvVin swry[
kir ibcwir ko bwk Aucwry[
‘ikiqk rhiq Qy bIc bkwly+[
awie vihr qy ikiqk bhwly ]14]
sUrjmzl kI sMqiq awid[
siBin Byt dy sih imrjwd[
iek gurU hirguibMd ko nûd[
awKÎ qyg bhwdr cMd ]15]
ijs ko suiD nihÀ jg ibvhwry[
sunihÀ n iks qy nihÀn Aucwry[
jhW iekWq QwieÀ qihÀ rhY[
msq suBwie sdw ijs ahY ]16]
bdn aCwdÎo prÎo rhiq hY[
lyin dyn kI suiD n lhiq hY[
nihÀn kdwicq ko iqh mwnih1[
-ahY nlwiek- siB hI jwnihÀ ]17]
Kwn pwn kI BI suiD nWhI[
khW apr kI hÍY iqh mWhI[
rih n skhu dyKy ibn qWhI[
qO qum ipKhu jQw giq awhI’ ]18]
iqn qy SRüqvw2 mzKNSwh[
kuCk BXo mn mihÀ Auqswh[
dhn iblocn Prkin lwgw[
mnhuÀ aMkur Aupwvin lwgw ]19]
siB mihÀ khÎo ‘cliv iqn pwhI[
dyihÀ Aupwvin cK drswhIx[’
qÎwrI krI gmn ky kwrin[
DIrmzlÎ nr ikX htkwrin ]20]
+
bkwly ivc vwk hoN qox pihlW koeI nhIx sn rihÀdy isvw gurU qyg bhwdr jI dy, bwkI swry
soFI vwk suNky bkwly awey sn[
1
koeI AusL kdy bI nhIx mMndw ipaw[
2
suNky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 56
‘qum ko Auicq n iqn pih jwno[
ijh suBwv prmziq mhwno1[
imlih qumihÀ kY imil hY nWhI[
lGu koST mihÀ prÎo rhwhI ]21]
mwn amwn smwn ijsU ky[
rwg n dÍYS n moh iqsU ky[
gurqw rIiq nhIx kuC jwnY[
gurU hoin qO khW pCwnY’ ]22]
iem suin kY siB nr soFIin[
iesI bwk ko pUjin kIin2[
‘jo qum khI jQwrQ eyhU[
Auicq n gurqw ko ibiD kyhU’ ]23]
suin mzKN kuC mn nihÀ awnI[
chiq dyiKby sMsY hwnI[
ly kir sMg nrin kI BIr[
clÎo prisby gurU gMBIr ]24]
siB soiFin ky mwnv swQ[
gmnÎo mMd mMd pg pwQ3[
qrkih4 irdY -hoihÀ guru eyhI[
moih ijawvihÀ5 jwin snyhI6 ]25]
nWih q moih mrin aib awXo[
pUrb prN n imzQÎw gwXo-[
jbih BIr sox phuÀcÎo aweI[
SRI guru SRvN prI Duin jweI ]26]
pTÎo dws rokin iqn kyr[
khÎo siBin sox awgo Gyr[
‘mzKNSwhu! suno guru bYn[
1
bhuq msq[ bhuq kRoD vwlw [sM: pirmqÎ]
2
pROFqw kIqI[
3
rwh[
4
dlIl Dwrdw hY, socdw hY[
5
ijvwvN[
6
pRymI jwNky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 57
Qwn kuSwdo1 aMqr hY n ]27]
imlin lwlsw jy quJ Aur mYx[
hoih iekwkI pRivShu Gr mYx[
adb swQ qUSin muK Dwro[
iqn rjwie qy* jwie inhwro2’ ]28]
suin kY siB ko TWFy kir ky[
awp pRvySÎo aMqr Gr ky[
jihÀ sRI gurU iekwkI ahYx[
aMqr ibRziq sdw hI rhYx ]29]
irdY ivcwriq nIky jovw[
-awie smo ibdqin ko hovw[
BwrI mhW pot3 hY joie[
bin aweI isr DrnI soie ]30]
aib jy ies ko pqw n dY hYx[
gur Gr kI mihmw qib jY hY[
SrDw iszKin kI nihÀ rhY[
-nihÀ gur pUrn- XOx siB khYx ]31]
min kir kY ien siB piqXwey4[
iks hUM qy n mnorQ pwey[
ijs giq ko liK kIn shwie5[
atkÎo poq6 su pwr lûGwie ]32]
so giq abih awin kir hoeI7[
ibnw ikXy qy srY n joeI[
1
KuzlHw[
*
pw:-iem[
2
AunHW dI rZw nwl jw ky drSn kro[
3
pMf bVI BwrI hY[
4
prKy hn[
5
Bwv ik iszK gurU L arwD irhw hY, qy gurU dw ibrd hY bwhuVI krnI, qy jy asIx nhIx
krdy qW gurU dy ibrd L AulwmHW hY, ies pRkwr dI gqI lKky iesdw Pisaw jhwZ pwr
kIqw sI[
6
jhwZ[
7
Bwv Ausy pRkwr dI gqI huN aw hoeI hY ik jy nhIx dzsdy qW ieh iszK pRN kr cuzkw hY,
mrygw awid, jo azgy awAuxdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 58
SrDw SRI hir ikRSn bwk pir[
pRwn qjin lO swhs1 ien kir ]33]
jy n bqwvihÀgy ies qWeI[
huie inrws ko sMkt pweI[
iek qo drb lÎwie bhuqyrw2[
duqIey awXhu dUr bfyrw ]34]
iqRiqXy siqgur ko isK BwrI[
cqurQ pRN ko TtÎo ibcwrI[
ibnw khy asmMjs hoie[
XW qy pqw khYx ies soie- ]35]
ieqny mihÀ gw mzKNSwh[
bMdn krI bMid kr qWih[
duie dInwr agwrI DrI[
soAU3 irdY kwmnw krI ]36]
SRI gur qyg bhwdr cMd[
khÎo iqsY ‘hy iszK iblûd!
gur Gr kI jo ahY Aupwien[
so dIjih, nihÀ rwKhu awien4 ]37]
swgr smY jhwj lûGwvin[
qihÀ jo kIin sMklp AuTwvin[
aru dsOxD guru ko hY jyqw[
arpin drb krhu aib qyqw ]38]
iszKI mihÀ SrDw inq rwKhu[
gur hwZr sd jhW iBlwKhu[’
SRI guru bwk suniq isK soie[
BXo pRsMn sMdyhin Koie ]39]
1
hOxslw[
2
ipCy inrws qy sMkt kty hn[ so inrwsw qW ieh hovygI ik gurU koeI nhIx mYx jo Dn
ilawieaw hW iksL cVwvW ikAuxik ipzCy pRN kr awieaw hY ik gurU ibnW mYx Dn iksy L
nhIx dyNw, dUsry inrwsqw ieh hovygI ik gurU hY hI nhIx, iPr sMkt ieh hovygw ik iesny
jo pRN Dwiraw hY jy nw lÜBw qW Auh mUjb pRwNWq qzk azpVygw[
3
Auho ik jo gurU hovygw myrI suzKNW vwlI rkm awp mMgygw[
4
Gr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 59
gr jwmy kI qnI qrwkI1[
Bey rumMc irKIkin QwkI2[
dyKy siqguru idnkr qUlw3[
br aribMd minûdY PUlw4 ]40]
gdgd igrw n bolÎo gieAU[
ruky kMT pirpUrn BieAU[
nyqRin ibKY azSRü Bir awey[
dSw dyiK mn rih ibsmwey ]41]
jnm rMk ijm nviniD pweI[
bdn AumMg arunqw5 CweI[
ikiqk byir itk gXo afolw[
cKin plk muK bwk n bolw ]42]
siqguru mihmw gruvI jwnI[
mhW pRym mihÀ miq msqwnI[
pUrb irdw SuzD ijs kyrw[
punih drs ipiK rwg6 bfyrw ]43]
jÎox aiq sÍyq bsqR huie koeI[
rMgryj7 ly rMgih soeI[
gUVHw rMg ibml aiq awvY[
ijs kI smqw apr n pwvY ]44]
qÎox mzKN mn rMgÎo rwg8[
hlq plq mihÀ Bw bifBwg[
pUrn cMd minûd inhwry[
cK9 ckor qib Bey ibcwry ]45]
siqguru sUrj drSn jovw[
1
qNIaW tuzt geIaW (KuSI nwl)
2
ieMdRIaW Tihr geIaW[
3
sUrj quzl[
4
iKV igaw[
5
lwlI[
6
pRym hoieaw[
7
llwrI[
8
pRym nwl[
9
nyqr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 60
ird aribMd pRPuzlÎiq hovw[
swDin swDiq isiD lY jYsy1[
Dir anûd ko bYTÎo qYsy ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mzKN Swh ko
aMqrjwmqw dyin’ pRsMn brnnû nwm spqmo aMsU ]7]
1
swDnw dy kridaW ijvyx (swDU) iszDI pRwpq kr lvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 61
8. [gurU jI dw pRgtnw]
7<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>9
dohrw: mzKn DIrj Dir irdY,
hwQ bMid kir doie[
nmskwr kir punhu pun,
ipiK ipiK hrKiq soie ]1]
cOpeI: ‘hy siqguru pUrn! kir dXw[
swgr pqw ju rwvr dXw[
nmo jnm hoviq Bw morw[
krÎo invwrin sMkt Gorw ]2]
skl jgq pUrn Dn Dwn1[
siB ky Brqw awp mhWn[
dy ahwr siB ko pRiqpwrhu[
kot anûq su jIv sMBwrhu ]3]
muJ qy Dn n chÎo hy nwQ!
krÎo ijawvin ies ims swQ2[
siB qy bfy Bwg hYx myry[
pUr mnorQ drSn hyry ]4]
duSkr3 swDn swDiq jYsy[
Pl pRwpiq, myrI giq qYsy[
bfy pRvwh ibKY bhu bhÎo[
chuÀidiS qy alûb nihÀ lhÎo4 ]5]
iqs ko nOkw pRwpiq hoie[
mYx apnI giq jwnOx soie[
ijm SzqRÁ ky bis ko prÎo[
Cutih rwj ly, iqm duK hrÎo ]6]
jQw jIv ko gih ly jwhI[
jm ikMkr qwVih duK mWhI[
pwXo chY nrk mihÀ soie[
1
swry jgq L Dn qy aMn nwl pUrn (krnhwr ho)[
2
awp ny mYQox Dn nhIx mMigaw, ies bhwny mYL ijvwl ilaw hY[
3
kTn[
4
ijsL awsrw nw imilaw hovy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 62
iqs ko surg dyih ijm koie ]7]
jQw gXo nr ko prdyS[
prÎo Aujwr BRmiq s klyS[
Kwn pwn ibn imRqk smwnw[
Gr pucwie iqh, mYx iqm jwnw ]8]
dIn jwin dInis qum dwnw[
BXo imRqk mYx pwXhu pRwnw[
huqy gupq mm kwrn kir kY[
Bey pRgt qum awp Aucir kY ]9]
ieh jsu mo khu dIin ibswlw[
hYx mm Bwg bfy ies kwlw[
aMqr ibRqI awp inq rho[
bRhmwnûd sdw Aur lho ]10]
cOdihÀ lok pqI gun KwnI!
muJ inScw dInis kih bwnI[
siB qy Cpy rhy nihÀ jwny[
ikRXw suBwie idKwie n awny1 ]11]
iek mo khu inj pqw bqwvw[
apr su nhIx Byv qum pwvw[
XW qy aiq pRsMnqw mohI[
siqguru krunw inj pr johI ]12]
DMn srUp awp ko ahY[
isK srbzq awsro lhYx[
eyk Srn iszKÎin kI rwvr[
qum qij BRmihÀ is nr jg bwvr2’ ]13]
iezqÎwidk kih bwk Gnyry[
iqRpiq n hoiq drs guru hyry[
aqulq hrK irdY Bir awvw[
AuTiq byir pun sIs invwvw ]14]
crn sprSy dÍY kr swiQ[
1
hor L nhIx idKwieaw[
2
kmly[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 63
BXo ikRqwrQ drsy nwQ[
‘pun mYx drsOx’ bwk bKwno[
‘abih n folOx DIrj TwnOx’ ]15]
inksÎo dil awXo inj fyry[
ikshUM sox n khÎo iqs byry[
inj inj fyrin skl pTwey[
eykwkI hrKiq suK pwey ]16]
inj krqzbÎ icqiv kir awCy[
apin nrin sox bolÎo pwCy[
‘sIvinhwr1 cqur ly awvo[
hÍYx duie qIn su iCzpR2 bulwvo ]17]
sUKm bsqR su qoSy Kwny[
krhu isvwvin qUrn Twny[
bhu pwly ko jwmw hoie[
krhu su qUrnqw sMg soie ]18]
srb bsqR kir lyvhu qÎwrU[
bhuq mol ko hoie ju cwrU[
poiSS sgrI insw mJwrI[
bhuq mol kI kIjih qÎwrI’ ]19]
suin syvk qUrn hI DwXo[
cihXY vsqu su sgrI lÎwXo[
bhuq mol ky bsqR inkwsy[
sIvin lgy bYih nr pwsy ]20]
srb srvrI3 kyr ibqweI[
kir poiSS ric suMdrqweI[
bRhm mhUrq4 mihÀ AuiT kir kY[
mzKN Swh hrK Aur Bir kY ]21]
mzjn awid ikRXw kir swrI[
1
drZI[
2
CyqI[
3
rwq[
4
sUrj Audy hoN qox 4 GVI pihlox dw smW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 64
gur bwnI kir pRym AucwrI[
ijqo nym so piT kir awCy[
jpjI pRQm suKmnI pwCy ]22]
AuØzjl poiSS pihrI Pyr[
punihÀ iqhwvl kIin Gnyr[
suc sMjm pTqÎo gur igrw[
pMcWimRq qÎwr bhu krw ]23]
myvy aink pRkwr pvwey[
inj dwsin qy ilX AuiTvwey[
muhr pMc sY igin kY lIin[
jo gur ky ihq sMcin kIin ]24]
pun AuiTvwie puSwk nvIn[
mzKNSwhu mhWn pRbIn[
suBtin BIr sMg lY clÎo[
siqgur crn pRym mihÀ FlÎo ]25]
chiq irdY ibdqwvin gur ko[
ijnhuÀ mnorQ BwKÎo Aur ko[
jo sMgiq BUlI siB QwieÀ[
ko iks ko iks lwgih pwie ]26]
jwin jwin SRI nwnk gwdI[
pUjihÀ dyihÀ drb qy awdI[
gurU n inScY kInis koie[
cwhiq siB, iek pUrn hoie1 ]27]
kyiqk iszKÎ Aupwien BwrI[
arpin kwrn gurU agwrI[
rwKI pws, n dInis kWih[
-pRgtihÀ qib dYhYx gur pwih- ]28]
ies pRkwr kir sMgiq GnI[
AuqrI huqI ju sMsY snI[
-gurU bkwly mihÀ pRgtwvYx-[
ies bwk pr mqI itkwvYx ]29]
1
Bwv, gurU iezko hovy (pr Auh hovy jo) pUrn (gurU hovy)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 65
iszK sYxkry bIc bkwly[
Auqry jihÀ kihÀ pRym ibswly[
kriq pRqICin -guru ibdqwvYx[
dyihÀ Aupwiein drSn pwvYx- ]30]
iszKin pr hovin AupkwrI[
icqviq mzKN irdY mJwrI[
gur Gr snmuK gmnÎo jwie[
skl Aupwien sMg lvwie1 ]31]
iszKÎ bhuq aru aey msMd[
gmniq BXo nrin khu ibRMd[
awps mihÀ boliq bhu rIqI[
‘iks iFg jwie abih juiq pRIqI ]32]
eyk bwr qo siB ky pws[
jwie jwie kInis ardws[
aib ien lIin Aupwien BwrI[
ijm ko arpih pUij agwrI’ ]33]
inj inj idiS suiD quriq pTweI[
‘qÎwrI kir bYThu aguvweI[’
siB ky Aur pRqICnw jwgI[
-hm iFg awvihgo anurwgI- ]34]
DIrmzlÎ msnûd fswie[
bf AupDwnu Dry mMgvwie[
dws cmr lY ky Bw TWFo[
srb BWiq ijs aYSÍrj bwFo ]35]
inj inj Skiq apr soFIn[
bin bin bYTih sOj nvIn[
krihÀ ibCwvin kyr fswvin[
inj pwCY AupDwnu2 Drwvin ]36]
azgR myvVy huie svDwny[
dÍwr idSw idRStI bMDwny[
1
lYky[ (a) ldvwky[
2
qkIaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 66
siB gwdI ky iFg nr jyeI[
krYx pRqIKn bYTy qyeI ]37]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igMRQy dsm rwsy ‘SRI guru qyg bhwdr ibdq
hovin’ pRsMg brnnû nwm aStmo aMsU ]8]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 67
9. [gurU jI dw pRgt hoNw]
8<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>10
dohrw: swgr pRym inmgn hÍY,
mzKN irdY anûd[
Byv n iksU jnwveI,
sMg nrin ky ibRMd ]1]
cOpeI: jib guru Gr ky snmuK awvw[
dws huqo mwqw pRiq gwvw[
‘isK ieh pUrn SrDwvwn[
awXo cil kY dUr mhwn1 ]2]
isdk awp ky suq pr hovw[
pUrb awie pqw kuC jovw[
aib ibdqwvin cwhiq gur ko[
sMsY dUr ikXo ien Aur ko ]3]
prsox hm bYTy gur pws[
ies isK kI giq krI pRkwS[
SRI gurU ny qib bwk bKwnw[
-hm ko jo ibdqwie mhwnw ]4]
iqh dRgwih mYx huie muK kwro[
AuØzgR sRwp2 ies BWiq Aucwro[
ies bc kI suiD isK ko nWhI[
XW qy khOx jwie mYx pwhI3 ]5]
ibgrih kwj pRQm suiD* pwie[
qO sujwn kir lyiq Aupwie[
apin Bly kO awviq DweI[
as nihÀ bnih buro huie jweI ]6]
ies pr krOx su ieh Aupkwr[
sunih ij suiD, kir lyih ibcwr[’
as mn Twin smuK iqs gwieAu[
1
bVI dUr qox[
2
kTn srwp[
3
(iszK dy) pws jwky AusL dzsidaW[
*
pw:-suK[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 68
krÎo iekWq khiq siB BieAu ]7]
‘jy qUM drS krn hI jwieÀ[
nmo krhu qUSin kir awie[
jy cwhiq hYx guru ibdqwvOx[
sgrI sMgiq ieqy bulwvOx ]8]
jsu pwvn pwvin kI kWKw[
guru ibdqwvihÀ siB mihÀ BwKw[
iem guru bc -ibdqwvih joie[
muK drgwih su kwro hoie- ]9]
inj muK qy prsox as BwKÎo[
aib qUM pRgt krin aiBlwKÎo[
iem bc ko kir lyhu Aupwie[
nqu kir ibnY lyhu bKSwie’ ]10]
suin kY mzKn irdY ibcwrw[
-hoie sPl jo gurU Aucwrw[
pRgt krÎo cwhiq mYx ien ko[
drsy Blw hoie ijin ikn ko ]11]
ieh bhuqin ko aiq kzlÎwnw[
iek ainSt muJ ko1 iem jwnw[
XW qy mYx hovOx AupkwrI[
sPl iB krOx ju gurU AucwrI- ]12]
pUrb gXo nwnkI qIr[
brij sMg qy sgrI BIr[
kuC Dnu Dir kY msqk tykw[
bYTI mwqw swihb ibbykw ]13]
swdr isK ko bwk sunwey[
bhur AuTÎo mzKN iqs Qweyx[
siqgur ko lûgr ijs Gr mYx[
qihÀ qy lY kwrs inj kr mYx ]14]
apny muK pr srb lgweI[
gXo gurU iFg SrD bDweI[
1
iek myry leI duzK hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 69
dÍwry aMdr jib pRivSwXo[
pwqSwh nvmy drswXo1 ]15]
pMcWimRq ijh krÎo agwry[
apr Aupwien lIin sMgwry[
jwie nmih kInis gur qWeI[
DrÎo iqhwvl kir agvweI ]16]
pun dInwr Byt Dr dInis[
poiSS ruicr idKwvin kInis[
ibnY sihq gurU sox kih bwnI[
‘hy DIrn mihÀ DIr mhwnI! ]17]
aib krunw kir poiSS pwie[
bYTy sBw hohu pRgtwie[
iszKÎin ko kzlÎwn ibcwrhu[
swgr sMsY pwr Auqwrhu ]18]
sgrI sMgiq BUlI iPrY[
nhIx iksU pr inScw krY[
mihmw qum nihÀ skihÀ pCwin[
Cpy awp ho hy gunKwin! ]19]
siB sMgiq ko drSn dIjih[
apno awp jnwvin kIjih[’
mzKN idiK muK gurU AucrÎo[
‘pRgt krin qy nihÀ qU trÎo ]20]
krÎo akrn apin muK kwrw[
lokin lÜjw* skl invwrw[
gurU bwk ko BwrI Bwr[
muK kwro kir lIin Auqwr ]21]
guruqw pot2 AuTwvin pIn[
so hmry mihÀ arpin kIin[
SRI nwnk kI gwdI iehY[
1
nOvyx pwqSwh dw drSn kIqw[
*
pw:-lok lwj-kul lwj[
2
pMf[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 70
cwrhuÀ idSw nmiq ijs ahYx1 ]22]
isMD myKlw aivnI ijqI[
siqguru mihmw jwnih qyqI[
myrU awidk ijiqk phwrw[
jhW khW isKI ibsQwrw ]23]
swgr ibKY dIp hYx jyeI[
siqguru Gr ky pUjk qyeI[
ijiqk jIv nvKMfin mWhI[
arpihÀ Byt gurU pg pwhI ]24]
hoin shwiek siBihin kyr[
XW qy pot pIn2 qUM hyir[
krihÀ asUXw soFI swry[
ipKihÀ prspr hÍY irsvwry ]25]
inj inj pUjw cihÀ kirvweI[
krihÀ awpnI aiDk bfweI[
TwnihÀ dÍYS anyk pRkwrw[
SsqRwidk lO krihÀ pRhwrw ]26]
gur ky bMs ibKY jnmwey[
awps mihÀ mqsr qpqwey[
krÎo Kuvwvin sibK+ ahwrw3[
XW qy gurqw pot Audwrw2 ]27]
qurk ibroDI guru Gr kyry[
apno Zor jnwieÀ bfyry[
krwmwq cwhiq hYx dyKw[
ko idKrwvih buziD ibSyÞw ]28]
nt kI BWiq awp idKrwvihÀ[
hir drgih kÎw muK idKrwvihÀ[
nihÀ sMqn mYx aYsI bwiq[
1
inAuxdy hn ijsL[
2
pMf BwrI hY[
+
pw:-subk[
3
Zihr vwlw KwNw (bI iek dUjy L mwrn leI) Kuvwieaw ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 71
ijn ky sdw bsiq icq SWiq ]29]
gurqw pot iesI qy BwrI[
bf smrQ juiq sikX1 shwrI[
pRgtihÀ qO quJ ko kÎw hoie2[
pUr mnorQ BXo su joie ]30]
drSn kry Aupwien dIin[
isKI kO inrbwihn kIin[
Aur Aupno kzlÎwn ibcwr[
gmnhuÀ apny dyS mJwr’ ]31]
suiN mzKN dÍY hwQin bMid[
sihq nûimRqw ibnY iblûd[
sMgiq sgrI ihq AupwkrI3[
mDur sulÜCn igrw AucwrI4 ]32]
‘SRI hir ikRSn bwk ko Dir kY[
ies Ql hI pr inScw kir kY[
awvihÀ iszK Aupwien dyihÀ[
rhiq irdY mihÀ mhd sMdyih ]33]
krih kwmnw iqn qy5 koeI[
irdw SuzD jy, lhY n soeI[
qrk krihÀ apny mn mWhI[
SrDw suKd DrihÀ qib nWhI ]34]
mihmw iszKI kI huie hOrI[
siB isrmOr bfI bf gOrI6[
ies ko awp bDwvin krIey[
XW qy ibdqin ky anusrIey7 ]35]
1
skdw hY[
2
qYL (hor) kIh (lwB) hovygw[
3
swrI sMgiq dy Aupkwr leI[
4
imzTI qy SRySt lÜCNW vwlI bwNI (mzKN ny) AucwrI[ (a) duhW szqrW dw arQ ieAux vI
lÜgdw hY:-gurU hirikRSn jI ny imzTI qy SRySt lÜCNW vwlI bwNI swrI sMgiq dy Aupkwr leI
AucwrI sI[
5
Bwv hor soFIaW qox[
6
BwrI[
7
pRgt hoN (dy iKawl) nwl anukUlqw kro[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 72
jy kir khhu1 rhYx ies rIiq[
krihÀ kwmnw pUrn cIq[
qihÀ BI isKI ihq inrbwh[
bWCw pUrn krhu Aumwh ]36]
ieh BI iszKÎin kI aiBlwKw[
siBin mnorQ XwmYx rwKw[
apr kwmnw pUrhu jYsy[
hrKiq krhu iszKÎ gn qYsy8 ]7]
SRI hirikRSn bwk siq krIaih[
bYiT sBw mihÀ drs idKrIaih[
ibdqhu jgq ibKY ies BWqI[
jQw cMdRmW pUrn rwqI2 ]38]
iszKÎin ko kirby kzlÎwn[
chuÀidiS mihÀ ijq ikq ibRq jwn3[
ajr jrn gn duStin mWhI[
nhIx jnwvin Skiq qhWhI4* ]39]
hrK Sok mwn r apmwn[
suK duK mihÀ iQq ibRqI smwn[
iezqÎwidk jo grvO Bwr[
qm Aur pr ijm PUl ik hwr5 ]40]
iesI Bwr ko sMkt pwie[
SzqRü qumwrin isr dib jwie[
poiSS pihrhu awp nvIn[
bYThu dyhu drS duK hIn’ ]41]
ies pRkwr bhu ibnY Bnûqw[
cih siB iszKÎin gurU idKMqw[
1
Bwv ik asIx iesy qrHW (iCpy) rhIey (qy iszKW dy) iczq dIaW kwmnw pUrn krI clWgy qd-
(agy dlIl dyxdy hn) ieh bI iszKW dy iczq dI kwmnw hY (ik pRgt hovo) so pUrI kro[
2
pUrnmw dI rwq dy cMd vWùU[
3
Bwv, jo (iszK) chuMidSW ivc PYly hoey hn[ [sMs: ivRqÄ = GuMmNw]
4
AunHW (duStW) ivc SkqI L nw jnwAuNw[
*
pw:-jl mihÀ rhin BIjbo nWhI[
5
Gr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 73
SRI gurU qyg bhwdr cMd[
sdw mgn jo bRhmwnûd ]42]
-sMgiq skl shiq bf cwh[
ijs mihÀ muzKÎ su mzKNSwh[
pUrn krnI hI bin awie-[
iem iqs iCn apny Aur lÎwie ]43]
muSkwviq boly gunKwnI[
‘hy mzKN! mwnI quv bwnI[
dUr dyS qy SrDw DirkY[
awXo mwrg SRmqw kir kY ]44]
ibnY nûimRqw shq Aupwien[
awniq Bw siqgur ky awien1[
khÎo ij qyro aib nihÀ krYx[
apny ibKY Kotqw DrYx ]45]
-mYx iszK mMd cwh jo mMd2[
nihÀ pUrI siqgur suKkMd-[
as mn jwin bhur pCuqwvYx[
icMqw bis klyS ko pwvYx ]46]
inj Bgqin suK dyvin kwrin[
sMsY apdw mhd ibdwrin[
SRI pRBu awp Drih avqwrw[
inj dwsin ky mn anuswrw ]47]
mhd krm ko krih bnwie3[
hir ky hirjn bWCw pwie[
iqm siqgur ky Gr mihÀ ahY[
pUrn krihÀ iszK jo chY ]48]
pRym for qy bMDin hoie[
ikrq krihÀ ijm bWCih soie[’
1
(qW qUM) awpNy ivKy ieh ksr mMnygw ik............[
2
MmYx (mMd =) mwVy iszK dI (mMd =) sDwrN iezCw[ (a) mYx (mMd =) mwVy iszK dI jo cMgI
iezCw sI............[ [jo mMd = ju+amMd = jo cMgI sI]
3
(dwsW dy) BwrI kMmW L (ijnHW leI Eh arwDdy hn) sMvwr dyxdw hY[ (ies qrHW)..........[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 74
iem guru qyg bhwdr mwnI[
aiq anûdqw mzKN TwnI ]49]
guru awgÎw lY mzKN Swhu[
muK DoXo ly jl kr mWhu[
gurU igrw aru iezCw jI kI1[
pUrn kIin, mwin mn nIkI ]50]
inj hwQin mihÀ bsqR ju Dwry[
pihrwvin ihq AuTÎo suDwry[
jwmw sUKm cIr ju cwru[
gur mihÀ pwXo gurU Audwr ]51]
suMdr dIrG br dsqwr[
isr pr bMDin kIin suDwir[
AUpr mhd cwdrw lIin[
iszK kwmnw pUrn kIin ]52]
vihr sQMfl2 huqo iblûd[
qhW awie bYTy suKkMd[
iqh iCn mzKN cFÎo atwrI[
siB sMgiq sox AUc AucwrI ]53]
‘BulIey sMgiq! sunhu su kwn[
siqguru lÜDw mhd mhwn[
sMsY Brm irdY ky qij kY[
jnm suDwrhu SRI guru Bij kY’ ]54]
mn Auqswhu bDÎo ijs kyry[
rhÎo n gXo khÎo iqs byry[
Aumig Aumig ky aiDk pukwry[
huie anûd aiq, iszKÎ hkwry ]55]
chuÀidS mihÀ muK kir kir khY[
‘BUlI sMgiq! guru ieh ahY[’
jihÀ lO sunÎo bwk iqs kyrw[
1
gurU vwk (ik pRgtwAuN vwly dw mUMh kwlw krWgy) aqy awpNy jI dI iezCw (ik gurU jI L
pRgtw dyNw hY)[
2
QVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 75
awvihÀ DwvihÀ ibsm Gnyrw ]56]
psrI bwq srb hI gRwmU[
suin suin iszKÎ awieÀ qij kwmU[
Auqir awp pun siqguru pws[
Kro iqhwvl ikX ardws ]57]
awie sBw jib pUrn hoeI[
drsih ijq ikq mihÀ siB koeI[
siB mihÀ mzKN Swh sunwie[
‘SRI hirikRSn bwk jo gwie ]58]
-bwbw ahY bkwly mWih-[
BXo swc so hY guru Xwih[
pqw jhwj bqwvin kIin[
aMqr kI giq siB liK lIin ]59]
SRI hirikRSn ipqwmih1 eyhu[
bwbw khin pqw ien dyhu2[
ieq Auq Brmhu nihÀ qij gur ko[
pUrhu drs mnorQ Aurko ]60]
awvin sPl BXo qumwrw[
pUjhu siqguru pYr Audwrw[’
ijs pRkwr prKy siB QWeI[
mzKN siB ky suniq sunweI ]61]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gur qyg bhwdr’
pRsMg brnnû nwm nvmo aMsU ]9]
1
bwbw[
2
‘bwbw’ kihky ienHW dw hI pqw idzqw sI (gurU hirikRSn jI ny)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 76
10. [soFIaW dI eIrKw]
9<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>11
dohrw: sMgiq siB iek bwr hI, dOir dOir nir awieÀ[
dIrG drSn1 siqgurU, dY hYx drs idKwie ]1]
cOpeI: bsqR bhuq ijn mol Audwry[
DrI aSrPI2 gurU agwry[
dyiK dyiK isK cOxp krMqy[
awin Aupwien inj arpMqy ]2]
pMcWimRq ko lÎwie krwie[
ko arpiq hY bsqR suhwie[
ikiqk rjqpN lÎwie cFwvihÀ[
pSmMbr ko ly arpwvihÀ ]3]
BeI BIr bhu nr kI awie[
bMdn krihÀ bdn drswie[
‘jY siqguru jY siqgur kyrI[
siB qy mihÀmw aiDk bfyrI ]4]
SRI nwnk kI joiq Audwrw[
aib iqs qy qum aho aDwrw[
iszKÎin skl kwmnw joeI[
iqn ky inrbwhk qum hoeI ]5]
dury rhy nihÀ drs idKwvw[
ikm Cip skih Bwnu Audqwvw[
krhu AuDwrin iszKÎin krin[
lhYx anûd drs qum hyrin’ ]6]
iem kih kih bhu Byt cFwvihÀ[
ibnY kwmnw sihq sunwvihÀ[
ko iek iszK khY iqn mWhI[
ijn ky irdY aSrDw nWhI ]7]
‘krm ainûdq siB ien kyry[
mhW Bwg sMqoK Gnyry[
1
Bwv lûmry srIr vwly[
2
mohrW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 77
sm dm SWqI mDur bcMnw[
inj srUp mihÀ sdw pRsMnw ]8]
sihn SIl, mn rwg n dÍYS[
sdw ijiqMdRY, Cuh n klyS[
gurqw Auicq ijiqk bifaweI[
ien mihÀ siB peIaiq BilaweI ]9]
iek suBwv ien Dwrin mOn[
XW qy gXo smIp n kOn[
Byd n pwie skÎo ien koie[
AudwsIn siB qy inq joie ]10]
ien ko ipqw blI Buj BwrI[
ijn smwn nihÀ apr akwrI1[
suMdr SuB srbMg iblûd[
mihd juzD jYqw irpu ibRMd ]11]
SRI gur hirguivMd suKkMd[
iqn ky suq gun DrihÀ minûd2[
dIrG drSn bdn suhwvw[
dIh smzSRÁ srl3 bnwvw ]12]
Cpy rhy nihÀ awp jnwXo[
Byd nhIx iknhUM isK pwXo[
isK SrDw ihq pqw bqwvw[
swgr ibKY jhwj lûGwvw ]13]
XW qy Zwhr Bey jhwn[
krihÀ aink iszKin kzlÎwn[’
ies pRkwr sMgiq drsMqI[
aink BWiq bsqRin arpMqI ]14]
chuMidiS BIr BeI bhu awie[
bMdihÀ pwiein sIs itkwie[
mzKN doie cmr jo lÎwvw[
1
srIr vwlw[
2
Bwv SRI gurU hirgoibMd jI vWùU[
3
dwVHw BwrI qy lûmw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 78
duihidiS mihÀ SuB rIiq Julwvw ]15]
iszKÎin swQ bwrqwlwp[
siqguru kriq idpiq prqwp[
siB soFI ky nr qihÀ awey[
dyiK dyiK mn anK1 bFwey ]16]
jÎox jÎox bhuq Aupwien awvY[
sMgiq sgrI squiq sunwvY[
drb agwrI ibRMd idswvY[
qÎox qÎox mqsr aiDk AupwvYx ]17]
-ies ko mwniq huqo n koie[
guruqw Auicq n kYsy soie[
imlih n bolih kwhUM sMg[
sm Aunmzq, nhIx suiD aMg ]18]
siBin Coir ieh gurU bnwvw[
ijs ko lKÎo n jwie suBwvw[
ieh mzKN ny dMB bnwXo[
siB iszKÎin ko lÎwie bulwXo ]19]
ies ko2 khiq huqy miqvwnw3[
dyKÎo Xw qy mhq ajwnw[
apr siBin ko kIin anwdr[
huqy sdIv ju AuicqY awdr ]20]
DIrmzl qy awid mhWnw[
ijs ko mwnih skl jhwnw[
iqn ky hoviq ies iFg awie[
Drih Aupwien pUjih pwie ]21]
kQM4 anIq shwrih soie[
iem qO, chY ju guru so hoie5-[
as kih inûdk bhuq irswey[
1
guzsw[
2
Bwv mzKN Swh L[
3
akl vwlw[
4
ikvyx[
5
iesy qrHW qW jo cwhygw so gurU ho bYTygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 79
jwie siBin soFIin jnwey ]22]
‘bny bnwey siB qum rho[
aib qy awgy Byt n cho[
nihÀ ko awvY pws qumwry[
drb n arpih kbih agwry ]23]
SRI gur hir goivMd ko nûd[
siB qy lGu, pd chY iblûd[
iqs qy bfy cwr suq awn[
iqn ko bMs ju gunI mhwn ]24]
siBin AulûGiq bYTÎo soie[
qyg bhwdr msq ju hoie[
aMqrgiq mzKN imil gXo[
mhW pKMf AuTwvin ikXo ]25]
kY qy imil kY krhu imRjwdw[
nWih q BXo siBin qy ZÎwdw[’
suniq siBin soFIin ibcwrw[
‘kib n AuTwvin gurqw Bwrw ]26]
lyin dyin kI akl n koeI[
boilib kI swmrQ n hoeI[
iszKÎin ko dYbo AupdyS[
iezqÎwidk ko lKih n lyS ]27]
Dry mOn Gr bYTÎo rhY[
jg ibvhwr kQM1 so lhY[
iek mzKn kI idiS ko dyiK[
sMgiq dInis Byt aSyK ]28]
jib ieh clÎo jwie inj dyS[
dyX Aupwien ko nihÀ lyS[
siB hit jY hYx, jwie n koeI[
jwin jwieÀ jYso ieh hoeI ]29]
aib mzKN ky kihby kir kY[
prKy ibn SrDw Aur Dir kY[
1
ikvyx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 80
deI Aupwien, mwnÎo iehI[
eyk bwr hI, pun hÍY nhIx’ ]30]
iek qo iem kih qUSin TwnI[
aiq kRoDI iek iqnhuM bKwnI[
‘byimrjwd bwq nihÀ awCy[
BXo azgRNI1 siB kir pwCy ]31]
iks BRwqw ko BY nihÀ mwnÎox[
siB Dn awp ley grbwnÎox[
aiDk drb kib isK ko2 lÎwvY[
jo ajwn iek inkit cFwvY ]32]
siB BRwqin ky iFg so dyX[
Bwg smwn awpno lyX3[
SRI hirikRSn bwk ky khy[
gurU bkwly mihÀ isK chyx ]33]
XW qy ahYx gRwm mihÀ jyeI[
lyin Auicq Bytin siB qyeI[
guru ieh, nwm n iks ko lInw[
siBihin ko aiDkwr su dInw ]34]
pUrb awey isK smudwie[
lÎwey alp Aupwien Bwie[
iks ny koie iksI ny koeI[
drs prs kir gmny soeI ]35]
ieh isK lÎwXo drb ibswlw[
dYbo cihX siBin iek swlw4*[
ies iFg kQM5 rhin Dn dY hYx[
inrbl qy siB hI hir lYhYx’ ]36]
aiDk asUXk iesI pRkwrw[
1
awgU, agwAU[
2
kdy koeI iszK[
3
ihzsw brwbr dw[
4
iek swr, ieko ijhw[
*
pw:-siBin s mwlw[
5
ikvyx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 81
kriq prspr bwk Aucwrw[
kyiqk mqsr bhu qpqwey[
‘DIrmzl kI Srn isDwey ]37]
ijs ky sMg nrn ko ibRMd[
chY su krY smwj iblûd[
aiDk drb eykl iFg kYsy[
rhin dyihÀ asmMjs aYsy ]38]
jy kir DIrmzl iFg hoie[
ieh rwKin ko smrQ soie[
iqn ko aYSÍrj vMq ibswlw[
sdw su mwnihÀ mwnv jwlw ]39]
BRwq BqIjw guru ies kyry[
awid igRMQ swihb SuB fyry[’
iem mslq kir phuÀcy pws[
soFI ikiqk msMd su dws ]40]
jwie srb ibrqMq sunwXo[
‘kÎw kInis jo mzKN awXo[
swc ik JUT nrin ky sMg[
kih Brmwey kIin kuFMg’ ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘siB soFI eIrKw
krn’ pRsMg brnnû nwm dsmo aMsU ]10]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 82
11. [DIrmzl vlox golI clwAuN dI goxd]
10<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>12
dohrw: DIrmzlÎ ky inkit jib, siBihin ky nr jwie[
icMqwqur mqsr mhq, icqviq aink Aupwie ]1]
cOpeI: iek msMd qib jory hwQ[
BwKiq DIrmzl ky swQ[
iqs ky Gr mihÀ huqo Audwrw1[
ijs bis lyn dyin ibvhwrw ]2]
huqo puSt so DnI bfyrw[
mwnihÀ ijs ky khÎo Gnyrw[
siB mihÀ ijs ky bwk pRmwn[
DIrmzlÎ anuswrI jwin ]3]
SIhw nwm iqsI ko ahY[
gur sox dRoh kriq bhu rhY[
loBI kuitl kTor mhwnw[
duSt mUF SuB pMQ ajwnw ]4]
‘sunhuÀ gurU! qum myrI bwq[
mihÀmw rwvir jwie iblwiq[
inkit awp qy iqnhuÀ pujwXo[
nihÀ iks qy lGu BI frpwXo ]5]
jib ky iszK mwin hYx awpI2[
awXo ieqo n drb kdwpI[
eyk jwm so inksÎo bwhr[
siB mihÀ ajhuÀ BXo nihÀ Zwhr ]6]
ijiqk hZwrin ko Dn awvw[
iesI pRkwr ij hoih cFwvw[
sYn skylin ibRMd suKwry[
aYSÍrj bDih, GtihÀ qum swry ]7]
SRI guru hirgoibMd hirrwie[
iqn qy aiDk ik sm bn jwie[
1
vzfw[
2
awp L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 83
kCU Aupwie n clih qumwro[
Cwie jwie siB pr bl Bwro ]8]
aib qO lGu hY bnih Aupwie[
ijm cwhhu iqm krhu bnwie[
nhIx dws, Bt, cwkr nWhI[
kY gih lyhu rKhu inj pwhI ]9]
kY idhu qRws n inksY bwhr[
ikDOx sMGwrhu hoie n Zwhr[
kY aib drb CIn ilhu qWhI[
awgy ko idhu BY AupjwhI ]10]
ikDOx awpny dws pTwvhu[
drb ijqo iqh TW Tihrwvhu[
siB lokin kI brjhu BIr[
aweI ijiqk Aupwien qIr ]11]
siB sMgiq jib fyrin jwvY[
sgrI vsqu AuTwie su lÎwvYx[
drb awj ko jy iqh pws[
rhY q qum ko Aupjih qRws ]12]
vihr Aupwien Gr qy jwvq1[
lyin Aupwie icqhu qum qwvq[
bhur n qumry kr so awvY[
ly kir ikqhUM gupq CpwvY ]13]
cwkr rwiK hoih pun gwFo[
inksih nhIx su ikm, jy kwFo[
ijm lGu jr qru kI su AuKwrihÀ[
bfo hoiego kOn Aupwrih ]14]
inj ihq bwq krhu aib hoie[
bIqy bnih Aupwie n koie[’
iem suin DIr mzl ny khÎo[
‘iqs ky qO Dn loB n lhÎo ]15]
jy iqs pws acwnk awvw[
1
Gr qox bwhr Bwv mYdwn ivc jd qzk Bytw peI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 84
so qÎwgin nihÀ mo khu Bwvw1[
ieqo drb ikm dyvYx jwin2[
ijs Dn ky nihÀ kCU smwn3 ]16]
aib qo gur ihq ijiqk Aupwien[
Auicq awvbo hmry awien4[
isK sMgiq jy jwniq Byv[
pUjihÀ moih jwin gurdyv ]17]
SRI hirrwie anuj mYx ahOx[
iqnhuÀ aCq BI inq bhu lhOx[
aib iqn qy iPir kY guiraweI[
srb BWiq muJ Gr bifaweI ]18]
mzKN iszK ibdySI joie[
ies mihmw ko lKY n soie[
inj miq qy kir gurU bnwvw[
ikm iqh hoin dyihÀ hm dwvw ]19]
iek prMqu muJ icMqw hoie[
mzKN swQ mnuj bhu joie[
nihÀ ivroD hmry sMg krY[
qO awCI ibiD irdY ibcrYx ]20]
so qo gur ko iszK khwvY[
ikm hm sox Aur dRoh bDwvY[
gur ihq Byt huqI so dInis[
apin kwmnw pUrn kInis ]21]
5
hm BRwqw iks ibiD surcwieÀ[
bIc khin iqh nihÀ bin awie6[
XW qy rucih moih mn mWhI[
drb CIn kir awnihÀ pwhI’ ]22]
1
Aus Dn L CzfNw mYL nhIx BwAuxdw, Bwv lYNw cwhIey[
2
(asIx) ikvyx jwN dyeIey?
3
koeI (cIZ) ijs Dn dy brwbr nhIx[
4
swfy Gr[
5
Bwv asIx Brw hW awpo ivc kuC pey krIey, mzKN Swh dw ivc kuC bolNw (dKl dyNw)
nhIx bNdw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 85
iem suin punihÀ msMd bKwnw[
‘kwrj krin alp BI jwnw[
qAu Auqswhu aiDk ko krY[
ijs qy siB suKYn hI srY ]23]
jy aKyr img ky huie qÎwry[
krih smwj syr ko Bwry[
so buiDvwn ignÎo nr jwie[
inj aYSÍrj ko lyih bDwie ]24]
AuØzdm krin qoih bin awvY[
ijs qy gurqw AuØzqm pwvYx[
mwrin Auicq iqsY ko mwir1[
bMDn Auicq kYd mihÀ fwir ]25]
quv pRqwp qib bDih iblûd[
jQw dUj qy pUrn cMd[
jo kwrj buiD qy huie awvY[
iqs ko nr iqs hI ibiD pwvY ]26]
jihÀ bl qy kwrj sr jwie[
qhW krih nihÀ dyr lgwie[
bl aru buiD donhuÀ qum mWhI[
dyS kwl liK hÍY AuqswhI ]27]
aib mYx khOx krhu so bwq[
pwvhu drb awp ijs BWiq[
pUrn krhu awpnI cwhU[
SsqR bMDwvhu jy Bt pwhU ]29]
rwKhu qhW jsUs lgwie[
jib mzKN qihÀ qy AuiT jwie[
qqiCn jwihÀ qhW Bt swry[
lyihÀ acwnk Dn vQu Bwry ]29]
KrBrwt pir hY iqn mWhI[
qpk qwk hiq hYx qib qWhI[
inq kI klhw dyhu imtwie[
1
(jy) mwrn jog hY qW mwr idE AusL[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 86
bhur n bYTih awp pujwie ]30]
iek mir gey srb1 BY pwvYx[
pun sMgiq qumry iFg awvY[
chuÀidiS kI pUjw pun pwieÀ[
lyhu bwhnI ibRMd bnwie ]31]
2
Szq, shMsRY aXuiq, su lÜC[
awie drb3, nihÀ rih pRiqpzC3[
krhu KrId azsÍ smudwie[
cFhu sYn juiq awp suhwie ]32]
ruicr mqMg krhu asvwrI[
myG afMbr pwie iSMgwrI4[
iCq mihÀ qumro Cwie pRqwp[
frihÀ BRwq iFg awvihÀ awp ]33]
qurkySur sox sMiD5 krIjY[
bhu molI vsqU dy dIjY[
iqs anuswr hoie kir nIq[
apr krhu ijm Bwviq cIq ]34]
inSkMtk6 qum hÍY kir PyrI[
Boghu mwXw sOj GnyrI[
SRI nwnk prqwp ibswlw[
chuMidiS dySin iszKI cwlw ]35]
aiDk ajwieb vsqU lÎwvYx[
skl awin qum khu arpwvYx[
BrihÀ KZwny mwXw swQ[
nrin hZwrin bin hYx swQ ]36]
ies ko mwrin hI bin awvY[
1
Bwv swry hor soFI jo gurU bN rhy hn[
2
sYxkVy, hZwrW, ds hZwrW qy lÜKW dw Dn jo awvygw[ [sMs: aXuMq = 10000]
3
AuØzlt pzKI Bwv gurU qyg bhwdr jI qox hY[
4
jo hwQI dI asvwrI ik Cqr vwlI aMbwrI pwky iSMgwrI hovy [sMs: myGfMbj = vzfw cMdoaw
(a) Cqr[ Cqr vwlI aMbwrI (3) ibjlI[ (4) bzdl gzjNw[ (5) Gtw PYlwv]
5
myl[
6
inrBY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 87
nWih q ieh kMtk biD jwvY[’
iem msMd nY mslq dInis[
DIrmzl ny mwin su lInis ]37]
qUSin Twin ibcwrin lwgw[
-kÎw krqzbÎ moih ihq pwgw1[
mwrin mMqR2 khiq jo eyhI[
muJ ko nIko lgih n kyhI ]38]
ipqw BRwq3 hmro so ahY[
qyg bhwdr awKX4 khYx[
doS nhIx kuC iqs ny kInw[
msq suBwv ibhwr ibhInw ]39]
nhIx prspr boilib kwhU[
sdw rhY bYTÎo gr mWhUM-[
‘Bo msMd! iqs hqny kyrw[
nihÀ Auqswh hoiq hY myrw ]40]
apr bwq qYx jQw bKwnI[
so qO krnI bnih mhwnI[
suBt snÜD bzD khu kir kY[
jwhu qhW qUM DIrj Dir kY ]41]
srb Aupwien drb smyqw[
ibnw iblm hir ilhu hY jyqw[
qum ko brjin hwr n koeI[
inRBY jwie kir awnhuÀ soeI ]42]
jib mzKn gmnih inj fyry[
nrin BIr hovih nihÀ nyry[
idn mzDÎwn5 kwl jib awvY[
1
myry ihq leI iks krqzb ivc (ieh msMd mYL) lbyVn lÜgw hY, (a) myry ihq leI (mYL)
ies krqzb ivc anrkq hoNw cwhIey [pwgnw, cwSnI cwVHnI, lbyVnw, anuÎukq hoNw,
lÜgNw]
2
slwh[
3
cwcw[
4
nwm[
5
dupihr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 88
ihq ahwr ky skl isDwvYx ]43]
qib lig qUSin Dwry rho[
Byd nrin mihÀ ikm nihÀ kho[’
suin msMd SIhW irs kir kY[
DIrmzl sox khiq AucirkY ]44]
‘gurU bnwvin jo ies kwl[
hwQ msMdin ky su ibswl[
ijs ko gwdI dyihÀ ibTwie[
iszKÎin qy iqs lyihÀ pujwie ]45]
sMgiq siB msMd anuswrI[
chY iljwvY iqsY agwrI[
ijsI dyS mYx hY ju msMd[
iqs pScwq su hYx nr ibRMd ]46]
ko msMd qum qy iPir jwvY[
imlih jwie kY qWih pujwvY[
aink AupzdRv jIviq krY[
inSkMtk huie hYx jy mrY1 ]47]
jy qumrI swlwih n aYsy[
hm qO nhIx imtihÀgy kYsy[
ijs mihÀ sMsw sdw inhrIey[
ibnw ibcwry iqs prhrIey ]48]
nWih q pScwqwp krMqw[
Gwq pwie kir dwv cukMqw2[
quJ SrIk ieh jib aDkwvY[
pun kYsy kir hwQ n awvY ]49]
khy qumwry qy ies BWiq[
hm nihÀ cUkihÀgy liK Gwq[
inq ko Jgrw dyihÀ cukwie[
siB ko mhW qRws Aupjwie ]50]
ies ibiD kry ibnW, guiraweI[
1
jy (Auh) mr jweygw qW asI byiPkr ho jwvWgy[
2
nhIx qW AusL pCqwAuNw pYxdw hY jo dwAu lûG igaw qy vI GwAu krnox cuzk jwvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 89
hoih nhIx qum Gr TirrweI[
ieh bf kMtk, dY hYx twir[
apr srb hYx qum anuswir’ ]51]
duSt msMd mMqR iem krÎo[
loB drb ko bhu Aur DrÎo[
DIrmzl ko khÎo n mwnw[
kriq BXo awpih ijm jwnw ]52]
1
‘qum gur gwdI pr iQq rho[
ies ibiD ky Byv n kuC lho[
nIiq jwinbo muSkl hoie[
Cl bl Dry lKiq ibiD soie’ ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrmzl mn ibkwr’
pRsMg brnnû nwm iekwdSmo aMsU ]11]
1
msMd boilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 90
12. [DIrmzl vzlox hor ivroD]
11<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>13
1
dohrw: duSt msMd hkwr kir, dur ibRiq icqvÎo pwp [
gur iFg lwie jsUs ko, siQq qÎwr hÍY awp ]1]
cOpeI: mzKNSwih smIp gurU ky[
irdY kwmnw skl purU ky[
khiq BXo ‘muJ ikXo inhwl[
dÍY lokin idX anÀd ibswl’ ]2]
crn sprSiq koml hwQ[
shj bwq kir pRIqI swQ[
‘sMgiq idXo drs iQq awp[
duStin dwp Kwip prqwp2 ]3]
nihÀ aib kwl Cpin khu rwvir[
CqR qumwry sIs iPrwvir3[
siB iszKÎin ky vwlI hovhu[
bnhuÀ shwie dws duK Kovhu ]4]
ibnw awsry sMgiq swrI[
ieq Auq Kojiq gur khu hwrI[
DIr idlwsw iszKÎin dyhu[
drs krwvhu BytYx lyhu ]5]
AupdyShu liK kir aiDkwrI[
iem mihmw huie jg ibsqwrI[’
iezqÎwidk kir kir ardws[
bYTwry drsiq gn dws ]6]
ies ko pRym hyir gur pUrw[
kriq Bey ijm kih bc rUrw[
fyF jwm jib idvs cFÎo hY[
gur aru sMgiq and bFÎo hY ]7]
mzKN AuTÎo bMdnw kInis[
1
KotI ibRqI vwly duSt msMd ny pwp icqv ky szidaw (jsUs L)[
2
duStW dy pRqwp qy hMkwr L nwS kro[
3
iPr irhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 91
vsqu skl ko sOxp su dInis[
hrKiq hÍY gmnÎo inj fyry[
kriq bwrqwlwp Gnyry ]8]
inj swQin sox skl bqweI[
jQw kwmnw apnI pweI[
‘gur krunw qy jsu mYx pwXo[
moih bhwny jg pRgtwXo ]9]
awvin dUr sPl Bw myrw[
sih sMgiq gur drSn hyrw[
KuSI aiDk siB ibiD kI hoeI[
inj smwn mYx lKOx n koeI’ ]10]
khiq prspr fyry awXo[
Bojn bYiT jQw suK pwXo[
inj ishjw pr pOiF rhÎo hY[
ikMcq1 inûdRw anÀd lhÎo hY ]11]
sny sny pun sMgiq swrI[
ly ly KuSI srUp inhwrI[
jwiq Bey inj fyrin mWih[
siqgur squiq bdn qy pRwih2 ]12]
gey jQw suK hrKiq swry[
pUrn Bey mnorQ Bwry[
jihÀ kihÀ gur ibdqin kI bwq[
prsiq BeI mhd aivdwq3 ]13]
GtI cqr lO itk gur rhy[
imRdul syj pr inûdRw lhy[
bhur AuTy SRI gur Bgvwn[
khÎo ‘qurMgin ko aib awin’ ]14]
suniq dws ny ruicr bnweI[
srb aMg qy ikX AujlweI[
1
byVI[
2
kihÀdy[
3
AuØzjl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 92
ruicr ZIn ko pwvn kInis[
kivkw1 ly kir muK mihÀ dInis ]15]
for swQ bMDin kir lÎwvw*[
SRI siqgur ky inkit jnwvw[
AuTy, syj qij bwhr awey[
cMbI2 bVvw3 inkit anwie ]16]
pwie rkwb pwie awrohy4[
gih bwgw awgl mg johy[
bihr gey, gur CwXw hyir[
Auqr pry ihq bYTin kyr ]17]
ikiqk iszKÎ qihÀ phuÀcy jwie[
drSn drsih anÀd bFwie[
-gurgwdI inScy aib BeI[
siBihin kI sMsY miq geI- ]18]
iem mn jwin jwin iFg awvYx[
sPlihÀ jnm drs ko pwvYx[
gRwm ibKY siB soiFn pws[
jihÀ kihÀ BwKihÀ gurU pRkwS ]19]
qbih jsUs DIrml kyrw[
brnn kIin ibRqWq bfyrw[
‘gey vihr, isK qihÀ BI awey[
hoiq pRqwp dshuÀ idiS Cwey’ ]20]
suniq DIrml irdY ibcwrw[
ins msMd sox bwk Aucwrw[
‘ieh qO bÎwD aswD hmwry[
trih nhIx kÎoxhUM ibn mwry ]21]
ijq ikq ibdq bwrqw BeI[
-gurqw kI gwdI ien leI-[
1
lgwm[
*
pw:-bMDn mocn kr ly awvw[
2
GoVy dI iek Zwq aQvw rMg[ fzb KVzbI[
3
GoVI[
4
rkwb ivc crn pw ky cVHy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 93
qÎox qÎox dyS ibdySin jwvY[
suin suin sgry nr qihÀ awvY ]22]
as n hoih ieh gur huie jweI[
hmrI pUjw prih ipCweI[’
suin msMd ny DIrj dIno[
‘kÎox pCuqwieÀ mnhuÀ bl hIno? ]23]
mYx jsUs rwKy qihÀ lwie[
sMJ smY lY hYx iqs Gwie[
skl vsqu ko awnihÀ CIn[
so qum qy siB hI ibD hIn1 ]24]
as qO iPkr Dwir hm rhY[
Blo awp ko ijm huie, chYx[
nWih q2 aib jsUs jo awvw[
-vihr gXo- iqn awin sunwvw ]25]
jy hmry iFg mg ko awie3[
ibRMd quPMgYx dyx cilvwie[
iek gulkw lwgY mir rhY[
bhuq lgy kÎox jIvn lhY’ ]26]
iem kih qÎwr suBt kuC kry[
kis kY kmr Bey qihÀ Kry[
‘jib awvih ieq idiS ilhu dyiK[
hqhu quPMgYx imlhu aSyÞ ]27]
qwk inSwno hnhu bnwie[
nihÀ jIvq ijm Gr ko jwie[’
duSt msMd su ibiD kir aYsy[
DIrmzl ky iFg huie bYsy ]28]
khiq BXo ‘mYx sunI dupihry[
inûdRw bis pRXMk pr Tihry[
gXo n mYx qib kIin ibcwrw[
1
mwVw hY[
2
nhIx qW, Bwv jy SwmW vyly mwrn dI qjvIZ psMd nhIx qW[
3
jo rsqy (jWidaW gurU qyg bhwdr) swfy kolox dI lûiGaW qW........[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 94
-prih rOr aib idvs mJwrw ]29]
ko jwnY jo kÎw huie jwie-[
XW qy smY su lIin bcwie[
iehW quPMg ij lgY n koie[
pun phuÀcihÀ Gr mihÀ jihx hoie’ ]30]
iem kir mMqR bYiT imil rhy[
gurU AufIkihÀ pMQih lhy[
ieqny mihÀ SRI gur qyg bhwdr[
bVvw pr EFy isr cwdr ]31]
sihj suBwiek awvin kir hIx[
hwQ ibKY bwgwin AulirhIx[
qyj qurMgin hoiq, QMBwviq[
dy dy DIrj pMQ clwvinq ]32]
sUKm iek kr ibKY rumwl[
mMd mMd gmniq suK cwl[
jbih gRwm pRivSy gur awie[
CutI quPMgYx Sbd AuTwie ]33]
qupk qVwk acwnk suin kY[
qyj qurMgin BI fr guin kY[
qib SRI siqgur bwk AuTweI[
dyKiq iqs idiS igrw alweI ]34]
dohrw: ‘Bly DIrml Bly jI, Bly DIrml DIr[’
bhuq bwir boly bdn SRI pRBu gunI ghIr ]35]
1
cOpeI: mMd durwie qurMgin cly[
boliq ‘Bly DIrml Bly[’
apny sdn pRivSy jwie[
Auqir syj pir rhy suhwie ]36]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrmzl ko ibroD’
pRsMg brnnû nwm dÍwdsmo aMsU ]12]
1
QoVw dOVwky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 95
13. [DIrmzl vzlox golI czlI qy luÜt]
12<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>14
1
dohrw: icq mihÀ icqihÀ kukrm ko, jQw DIrml kIin [
soFI apr ikqyk hI, dÍYS buziD mihÀ BIn ]1]
cOpeI: qAU kriq siBihin pr dwXw[
2
-TwnihÀ kRoD ij loBI mwXw[
aMqr aMDy gÎwn ibhUny[
SWqI siq sMqoK qy AUny ]2]
qwp eIrKw aiDk qpwey[
pRBU nwm ibn kÎox suK pwey[
iszKÎin SRyX hyqu hm hoey[
sih n skihÀ mUrK miq joey- ]3]
jwin BivzKÎq ko ibrqWq[
bYTy mOn Dry Aur SWiq[
ipiK jsUs ny eykl lhy[
ko iek dws pws ijn ahy ]4]
gXo Auqwiel kriq iblûd[
DIrmzl aru jhW msMd[
suiD dInis ‘eykwkI ahYx[
awin vihr qy qib hI bhy’ ]5]
qib msMd lY kir Bt ibRMd[
clqÎo Bey kusOn3 iblûd[
CIxk dwihny idiS mihÀ hoeI[
snmuK pOn DUr muK goeI ]6]
bwm iblocn Prkin lwgw[
Gt PUtÎo iek awviq awgw[
DIrml qib kIin htwvin[
‘Tihr, GtI iek mYx kir jwvin4 ]7]
nIkI bwq nhIx kuC hoeI[
1
Bwv (gurU jI) DIrmzl dy kukrm qy ivcwr krdy hn[
2
ieh ivcwr krdy hn:-[
3
kuSgn[
4
(huN) Tihr jwh, iek GVI mgrox jwvIx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 96
bnih ibprjY khY n koeI1*[
idRF nihÀ, FhÎo jwie mn myrw[
hiq hoviq AuqSwh bfyrw ]8]
irdy smiJ kir kwrj krno2[
iqh aYSÍrj n hoviq hrno[’
DIrmzl kih ‘DIr DrIjY[
kOn shwiek iqh prKIjY3’ ]9]
suin msMd nihÀ mwnI bwq[
khin lgÎo ‘qum kÎox frpwiq[
mzKN iszK dUr hY fyrw[
iks nihÀ bolin dyAux Aucyrw ]10]
apr n qhW shwiek koeI[
ikh sox imlih n bolih soeI4[
inÜq rhiq Aunmzq mhwnw[
nihÀ snyh iks hUM sox Twnw ]11]
qum inicMq bYTy rhu fyry[
skl Bwr ieh hY isr myry[
kwrj suDrY qO huie qyrw[
ibgrY hm mir hYx iqs byrw’ ]12]
iem kih snDbzD Bt hyir[
apin swQ ihq lInis tyr[
sO qPMg lC hqny hwr5[
iqh sox BnÎo smIp hkwir ]13]
‘jbih inkit huie qn ky jwie[
hqhu qwk kir qupk bnwie[
huie ju ipCwrI, siB sih lyihÀ6[
1
koeI AultI (gzl jy ho peI qW muVky) koeI khy nw (ik qusIx Es vyly ikAux nw rok ilaw)[
*
pw:-kwrn koeI[
2
krnw cwhIey[
3
shwrw kro qy pihlox prK lE kON kON Ausdw shwiek hY[
4
Bwv gurU jI[
5
sO (sUrmy) bMdUk dw inSwnw PuMfN vwly[
6
sih lvWgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 97
eyk bwr iqh ko hiq dyihÀ’ ]14]
sMg pcIsk Bt ly clÎo[
kyiqk dwsin ko gn imlÎo[
qUSin Twny gmn krMqy[
clqy qUrn kdm AuTûqy ]15]
siqgur ky Gr phuMcy jwie[
eykih bwir pry arrwie[
kyiqk huqy ju mwnv pws[
‘kÎw hY kÎw hY’ krihÀ avws ]16]
mwir mwir kir awin pry hYx[
aOck pOr mJwr bry hYx[
hQo hQI gih lInis kyeI[
rOr mcÎo donhuÀ idiS qyeI ]17]
smuK Bey kyiqk qib hyry[
‘hqhu bMdUk’ msMd su tyry[
qqiCn iqs ny qwk clweI[
siqgur ky isr khu cil aweI ]18]
kr huMkwr dIin so twrI1[
msqk cwtiq2 igrI agwrI[
kuCk crm gulkw ny Pwrw[
ruiDr alp srvÎo iqs bwrw ]19]
dyiK dws BY mwin Gnyry[
hwhwkwr kIin bhuqyry[
ikiqk qrij3 kir dUr htwey[
kyiqk gih kir dws ibTwey ]20]
siB dInwr ju DrI agwrI[
leI AuTwie vsqu gn swrI[
kyiqk ko krql qy mwrw4[
1
(gurU jI ny) huMgwrw Br ky golI fyg idzqI[
2
Bwv Cuhky[
3
qwVnW krky[
4
cpyVW mwrky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 98
KVg muSt qy koie pRhwrw ]21]
jo muK bolih mwrihÀ qWhI[
kriq awpno bl grbwhIx[
vsqu sdn kI pUrb jyeI[
kir bl CIn lIin siB qyeI ]22]
bsqR Aupwien ko jy awey[
bMDy Bwr qurq AuTvwey[
sMK cmr siB hry iqnhuÀ ny[
pwp krm ko krÎo ijnhuÀ ny ]23]
qib durwmqw khiq msMd[
‘gurqw ko fswie msnûd[
bYiT gXo quJ iknY ibTwXo?
DIrmzl qy nihÀ frpwXo? ]24]
ibRMd msMd n quJ iFg awey[
ijs qy gurqw lyiq jmwey[
bolin imilny kI suiD nWhI[
bnin gurU ikm cih icq mWhI? ]25]
loB drb ko Dwir Gnyrw[
mzKN imlÎo DnwF bfyrw[
inj Gr mihÀ iQq mMqR pkwvw[
gurU gurU kir rOr mcwvw ]26]
guru ihq huqI Aupwien joie[
kpt Dwir kir lInI soie[
qum smIp so ikm rih sik hY[
ijm imRg ly, ijh kyhir qik hY1 ]27]
mhW grIb dInqw swQ[
ikm so bnY isKin ko nwQ[
quJ qy CInihÀ hÍY jib aYsy[
punihÀ qRsq ly koie n kYsy ]28]
gurqw DIrmzlÎ kI hoie[
1
Bwv quswfw lYNw aYsw hY ijvyx Syr dy qkidaW koeI SY hrn lY lvy[ murwd hY ik qusW pws
nhIx rihN idaWgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 99
kQM1 pujwvih awn ij koie[
ikRq anjwn pny ikX eyqI[
XW qy BeI swsnw qyqI ]29]
bhur krhu jy trhu n twry[
hwn pRwn huie jwieÀ qumwry[
aib ky jIviq jg mihÀ rhÎo[
ihq ko bwk lKhu, mYx khÎo’ ]30]
SRI gur qyg bhwdr mwqw[
nwm nwnkI jg bzKÎwqw[
suin msMd qy kRoD bDwvw[
qrjiq2 aiDk khiq gur dwvw ]31]
‘mm suq ko guru ipqw ipqwmY[
lyiq Aupwien chuÀidiS DwmY[
kOn hoie qum hmihÀ htwvo[
ibnw kwj inj bYr lgwvo ]32]
inj inj Gr ky skl ibSyS[
kOn htwvihgo kir dÍYS[
DIrmzl ky Dwm n gey[
iqs ky gRwm pRvyS n Bey ]33]
so krqwr pury qy awXo[
bIc bkwly dMB kmwXo[
jy gurqw iqs ky iFg aweI[
kÎox inj gRwm n ibKY pujweI ]34]
loB agin qy quJih jrwvw[
DIrmzl Gr lwigis dwvw3[
jihÀ kihÀ iPrhu hyqu Dn cwhin[
inj gÀBIrqw ko kir dwhin ]35]
hm bYTy inj sdn mJwrw[
qUSin Dwry krihÀ guZwrw[
1
ikvyx[
2
qwV ky[
3
dwvw agnI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 100
jy isK awvihÀ dyihÀ Aupwien[
qum kÎox awvhu hmry awien1 ]36]
hm qumry iFg jwieÀ n kbY[
drb cFwieÀ isKÎ jy sbY[
aib jbrI kir awin pry ho[
jÎox ibK2 pI kir awp mry ho ]37]
inûimR pOr guru Gr ko jwin3[
AUcy ko Fih jwie gumwn[
burw hoin qumro iFg awvw[
ijs qy aYso grb jnwvw ]38]
drb hZwrin hI Gr mWhI4[
qAU n duqIE dyiK skwhIx[
SRI bwbw nwnk jgqyS[
Pl qy qum ko kSt ibSyS ]39]
jy kir moih puzqR ky Bwl[
gulkw lgiq mriq qqkwl[
qib ko hoviq hwl qumwro?
ikXo kukrm mhW hzqÎwro!’ ]40]
iezqÎwidk kih bwrM bwrI[
mwq nwnkI duiKiq pukwrI[
Bwl puzqR ko pOCin krÎo[
nIr iblocn qy bhu FrÎo ]41]
nXo jnm inj suq ko jwnw[
qpq irdw duK pwie mhwnw[
SRI gur qyg bhwdr khÎo[
‘Dn mihÀ ieh kukrm hI lhÎo ]42]
XW qy hy jnnI! idhu jwin[
iqn Gr pirhY5 kSt mhwn[
1
Gr[
2
Zihr[
3
gurU Gr dw drvwjw nIvW hY[
4
(quhwfy) Gr ivc[
5
pvygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 101
Dn qy qÎwgin hI suK hoie[
lynhwr lih sMkt soie’ ]43]
iem DIrj sox bYTy rhy[
jnnI ko brjn ihq khy[
so msMd kir Ej Gnyrw[
vsqu srb ly drb bfyrw ]44]
aiq pRsMnqw Dir kir Aur mYx[
phuÀcÎo DIrmzl ky Gr mYx[
sgrI vsqU awp idKweI[
bhu dInwr DrI agvweI ]45]
hyriq BXo pRsMn Gnyrw[
hym su kMkn1 ly iqs byrw[
‘swD swD’ kih idXy msMd2[
lY kir hrKÎo3 irdy iblûd ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gur qyg bhwdr ko
fyrw lUtn’ pRsMg brnnû nwm qROdsmox aMsU ]13]
1
sony dy kVy[
2
Bwv dy idzqy msMd L sony dy kVy[
3
KuSI hoieaw (msMd)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 102
14. [DIrmzl dI kTorqw]
13<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>15
dohrw: vsqu skl ko dyiK kY, DIrml awnûd[
kMcn ky kMkn idXo, hrKiq ilXy msMd ]1]
cOpeI: bUJy qy sgro ibrqWq[
khÎo msMd ‘sunhuÀ siB bwq[
prwlbD qy jIvq rhÎo[
clI qupk qib nIk n lhÎo1 ]2]
hly hwQ cwtiq geI Bwl2[
iqn jnnI aweI qqkwl[
iqs ny rzCw kir siB BWqI[
jIvq rhÎo n hoXhu hwqI ]3]
nihÀ prMqu awgy pun kry[
iem kirby qy BY bhu Dry[
inScY jwnhu guruqw qyrI[
jihÀ kihÀ lyhu Byt bhuqyrI ]4]
qyg bhwdr kÎw hm awgy[
siB soFI lirby qy Bwgy[
qum smwn nihÀ dUsr koeI[
AuØzdm kir hY gur hÍY soeI ]5]
ies pRkwr jy idRF qum rho[
inhsMsY gurqw khu lho[
jQw Skiq inj sYn bnwvhu[
SRI hirrwie sdrS rhwvhu ]6]
suBt SsqR ky Drny hwry[
blI qurMgm qr asvwry[
huqy shzsR aFweI soie[
smuK SzqRü ky SsqRI3 joie ]7]
ijh TW clihÀ qÎwr siB rhYx[
1
cMgI qrHW idzsdw nhIx sI[
2
Bwv golI mzQy L Cuh ky lûG geI[
3
ÄSsqR pRhwrI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 103
irpu blvwn qurq hI ghYx[
SRI hirrwie anuj qUM ahYx[
iqn kI smqw siB ibiD lhYx ]8]
awid* igRMQ swihb quJ qIr[
iehI aiDkqw lKhu gMBIr1[
SRI nwnk kI gwdI bYs[
imil hm sox kir anÀd hmYS’ ]9]
suin kY DIrmzl hrKwvw[
‘gur gwdI pr hmro dwvw[
inhsMsY ieh siB hI jwnYx[
dyS ibdyS Aupwien awnYx ]10]
qUM msMd lwXk ko myry2[
sumiqvMq dIrG nr hyry3[
gur Gr ko sgro ibrqWq[
nIkI rIiq qoih bzKÎwq ]11]
dyS ibdySin ky ju msMd[
kyiqk lGu hYx ikiqk iblûd[
lwKhÀu Dn ky dyvn hwry[
dySin iszKÎ iqnHY anuswry ]12]
inj miq kir iqn lyhu imlwie[
ikh snmwnhuÀ ikh Dn dÎwie4[
rwq idvs kir iehI Aupwie[
kriq rhhu ijs qy siB awieÀ ]13]
iqn anuswr iszKÎ pun awvYx[
drb Aupwien aiDk cFwvYx[
inhsMsY pun anûd krIjY[
srb BWiq ky suK brqIjY’ ]14]
*
ies vyly ‘awid’ pd vrqNw klm AukweI hY[
1
BwrI[
2
myry lwiek dw hYx[
3
qUM idzsdw hYx[ (a) (qUM) isawNw hYx (qYx) bVy lok ifzTy hn (Bwv qjrbykwr hYx)[ (e) Bwv
asW keI dwny qzky hn pr..............[
4
dy ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 104
iem pRsMnqw kir kir GnI[
DIrmzl awps mihÀ BnI[
ikiqk kwl mnBwviq kirhI[
durjnqw aru grbin DirhI1 ]15]
SRI gur qyg bhwdr cMd[
inj srUp mihÀ sdw anûd[
awvn jwny drb smwn2[
hrK Sok ijn ky Aupjw n ]16]
iek rs inq Aur DIrjvMq[
mihd ijiqMdRY gunin mhMq[
bf Audwr, qyj3*, buiDvwn[
iCmwvMq, Aur ikRpw mhwn ]17]
srl iczqÎ inSkpt sdIvy[
mhW moh md loB n QIvy[
jQw pRQm awsn pr bYsy[
mn Audbyg ibnw4 rihÀ5 qYsy ]18]
mwq nwnkI aiq duK pwXo[
azSRü byg ko bhuq bhwXo[
‘hy suq! kÎox qum cyqiq nWhI[
rhhu bYiT awls ky mWhI ]19]
qv SrIk siB ibiD ibvhwrw[
kriq sdw apmwn hmwrw[
drb hZwrin ko inq lyqy[
BuMciq6 awp, n dUsr dyqy ]20]
krihÀ kpt ky aink AupwXw[
jÎox kÎox hrihÀ apr qy mwXw[
1
hMkwr Dwrdw hY[
2
Dn dw awvNw jwNW (ijnHW L) iezko ijhw hY[
3
qyj vwly[
*
pw:-jyqw[
4
Gbrwht ibnW[
5
rhy[
6
Bogdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 105
Auqsv bÎwh awid jo kirhIx[
iqs mihÀ hm ko lGU AucirhIx ]21]
lKihÀ inlwiek buziD ibhInw[
suin suin qAU iCmw quv kInw[
aib iqn ny kÎw kInis eyhI[
mhW kukrm mMdmiq jyhI ]22]
purSwrQ1 qum krhu n koeI[
ijs qy siB inrbwhn hoeI[
duSt awqmw jy hiq jwvYx2[
drb hyqu bf pwp kmwvYx ]23]
qO myrI giq khu kÎw hoqI[
iek puzqRw mYx dIn AudoqI[
aib lO pOqR nhIx mm hovw[
ins bwsur qyro muK jovw ]24]
SRI nwnk jI rzCw kInis[
hqI quPMg inPl kir dInis[
brjnhwr ienih nihÀ koeI[
Dn Buj bl qy grbiq joeI’ ]25]
iezqÎwidk kir kir ibrlwp[
locn qy Coriq bhu awp3[
SRI gur khÎo ‘mwq! Dir DIr[
dyiK anuicq nhIx kir pIr4 ]26]
jbrI kriq grb Dir joie[
iqn pr hir pRBu kRüzDiq hoie[
siB aYSÍrj hrih iCn mWhI[
hoihÀ dIn, duK BY bif pWhI ]27]
siB ky isr pr SRI krqwr[
dyiK krm suK duK dwqwr[
1
AuØzdm, bl[
2
jy mwr jWdy qW[
3
pwNI Bwv azQrU[
4
pIVw nw mMn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 106
ijnhuÀ alûb krÎo pRBu soie[
iqn ko qRws n iknhUM hoie ]28]
jgq nwQ ky aws Brosw[
itkih purK Dwrih sMqoSw[
duK suK jnm mrn ky mWhI[
kmlwkMq dyiq, an nWhI1 ]29]
ieh ajogqw kInis joie[
ipiK jnnI! n icMq kir koie2[
hqy dYv ny so ies kwlw[
prih awpdw iqnih ibswlw ]30]
huieÀ aDIn siB qyry awie[
bRIVw3* sihq qRws ko pwieÀ[
ibn aprwD awie jo pry[
Dn ihq pwp kriq nihÀ fry ]31]
mUF loB qy suiD buiD nWhI[
bhu durwqmw Swsn pwhIx4[
aru jo qoih mnorQ mwqw!
dy krqwr pRBU bzKÎwqw ]32]
DIrmzl sMmq5 ju msMd[
ieh aprwD ajog iblûd[
loB lgy kInis iqn aYsy[
mqS bifs khu gRwsih jYsy6 ]33]
ihMsk7 jib aYxcy, huie bwhr[
aiDk duKI imRqu pwvih Zwhr[
jÎox btpwr8 DnI mg jwqy[
1
jnm qox lY ky mrn pRXMq duzK suzK vwihgurU dyxdw hY hor koeI nhIx[
2
hy mwqw koeI icMqw nw kr[
3
lÜjw[
*
pw:-pIVw[
4
dMf pwAuNgy[
5
slwhI[
6
mzCI ijvyx kuMfI L ingl jwvy[ [sM: vifs = bMsI, kuMfI]
7
Bwv mzCI dw iSkwrI[
8
rwhmwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 107
CInihÀ iqnihÀ qRws Aupjwqy ]34]
inRp kI sYn awin pun prY[
Gyr siBin ko idF kir DrY[
lyihÀ drb aru awXuD hrYx[
bMDn1 lhYx aiDk duK BrYx ]35]
as kukrm kir suK nihÀ pwvYx[
apjs sMcihÀ Aur pCuqwvYx[
aib qUM iCmw krin Bil mwin[
CmI2 shwie hoie Bgvwn ]36]
bhu apmwn ru imRqu ko pwvYx[
Dn ky loB duSt llcwvYx[
bfy mnuj durjoDn awid[
lgy loB qÎwgI imrjwd ]37]
siB hI apdw pwviq rhy[
suK ko chiq kSt ko lhy[
DIrmzl ko Bwg n lInis3[
hm ny kuC lwlc nihÀ kInis ]38]
awXo iszKÎ BwvnI swQ[
arpI vsqu joir jug hwQ[
nhIx hkwrin fyry gey[
awpih awie Aupwien dey ]39]
XW qy hmro doS n koeI[
ijs ky idKiq ros juiq hoeI4[
ies qy chIaiq aib hI kwl5[
hoih anwdr kSt ibswl’ ]40]
iem awps mihÀ bwk krMqy[
prm duKI jnnI juiq icMqy[
ikiqk iszK qihÀ dyKin krÎo[
1
kYd[
2
iKmw krn vwly dw[
3
........ ihzsw (asW) nhIx ilaw[
4
guzsyvwn hoieaw (DIrmzl)[
5
azj Xw kzl hI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 108
hwhwkwr gRwm mihÀ prÎo ]41]
‘DIrmzl Dn qy grbwvw[
kriq awp hI gurqw dwvw[
jy kir krwmwq mihÀ pUrw[
kÎox nihÀ iszKÎ bulwie hdUrw ]42]
mn KYxcih apny mihÀ lwvih[
ijs qy siB hI Byt cFwvihÀ[
ieh ajogqw kIin ibswlw[
pr Gr mihÀ bIr1 DrI kucwlw ]43]
sgrI vsqu lUit kir lIin[
iknhUM nWihn brjin kIin[
iem jy hoie, inbl rihÀ nWhI[
sbl* sMGwrihÀ CIn iljwhIx2’ ]44]
iem kihqy kyiqk imil gey[
iszKÎ sSok duiKq mn Bey[
nihÀ ajogqw skihÀ shwrI[
-krI kuikRzq DIrmzl BwrI ]45]
kÎw hm krihÀ smrQ ibhIn[
gurU avzgÎw dyKin kIin[
iqh smIp mwnv smudwie[
DIrmzlÎ hm bis nihÀ awie ]46]
mzKN swQ pMc sY nr hYx[
so jy krih mnorQ Aur hY3[
so pltw inj gur ko lyih[
jQw grb ko Pl iqs dyih- ]47]
iem mslq kir dÍY isK dOry[
huqo vihr AuqrÎo ijs TOry[
jwie qhW suiD skl bqweI[
1
vVky[
*
pw:-abl[
2
blvwn mwrky Koh lY jwieaw krngy[
3
so, idl dw sMklp hY, kr skdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 109
jQw DIrmzl ikX jbrweI ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrml’ pRsMg brnnû
nwm cOdSmo aMsU ]14]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 110
15. [mzKN Swh dw kRoD]
14<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>16
dohrw: pOFÎo huqo pRXMk pr, mzKN iszKÎ ibswl[
AUcy bwk pukwrqy, phuMcy so qqkwl ]1]
cOpeI: ‘mzKNSwh! pry ho khW[
BXo ibGn siqgur Gr mhW[
jo qYx drb jwie arpwvw[
aru iszKÎin ko ijiqk cFwvw1 ]2]
DIrmzlÎ suin kY anKwXo[
kriq asUXw2 loB bDwXo[
sMg msMd ikiqk dy sUr3[
piT dIny kir irdY ßrUr4 ]3]
so cil awie kukrm kmwvw[
snmuK siqgur qupk clwvw[
Cuie illwr5 igr prI agwrI[
inj aZmq kir bcy, ibcwrI6 ]4]
qum jo drb dIin so lInw[
apr smwj Ksotin kInw[
bwsn huqy rsoeI kyry[
iezqÎwidk ly vsqu Gnyry ]5]
kir apmwn bwk dur khy7[
nhIx qRws dUsr ko lhy[
mn Bwviq kir kY siB bwq[
cihiq huqy siqgur ko Gwq ]6]
hoqI inkit n jy iqn mwq[
ijXiq n rhin dyiq iks BWiq[
1
iszKW dw ijqnw cVHwvw sI[
2
eIrKw[
3
sUrmy[
4
GumMf[
5
mzQw[
6
ivcwr lY[
7
durvwk khy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 111
qrij qrij kir brij htwey[
-kOn aho qum ikq qy awey?- ]7]
SRI gur hirgoivMd kI dwrw[
dIrG drSn qyj Audwrw[
rzCÎw suq kI siB ibiD krI[
jib lO iFg, qib lO qihÀ KrI1 ]8]
siB vsqU ly, kir apmwnw[
gey inRBY huie apny Qwnw[
SRI gur qyg bhwdr DIr[
quJ qy awgy sdw gMBIr ]9]
nhIx avzgÎw kwhUM kInis[
piq smyq2 inj Gr suK BInis[
qYx aib awie gurU ibdqwvw[
aiDk drb arpÎo arpwvw3 ]10]
XW qy ibGn Bey smudwie[
jo aib quJ ko dey sunwie[
kwrn kSt dyin ko hovw[
Blo awie gur drSn jovw’ ]11]
suin mzKN ky BXo ibKwd4[
hiq hoviq Bw Aur aihlwd5[
-iks ko ghÎo DIrml Etw[
kInis krm jWih as Kotw ]12]
Dir mUrKqw6 iknY n hotw7[
prih abih ijs ky Gr totw8[
iehW dyS ikm bis hYx bws9[
1
KVI rhI (mwqw)[
2
iezZq nwl[
3
(aqy iszKW qox) Byt cVHvwieaw[
4
duzK[
5
Bwv idl Audws ho igaw[
6
mUrKqw Dwrn lgy L[
7
iksy ny nW roikaw[
8
Gwtw[
9
ies dyS ivc (lokI) GrW ivc kIkUM vzsNgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 112
CInihÀ inblin sbl hulws1 ]13]
mm siqgur qO inrbl nWhI[
icq kir ijs ky huieÀ pK mWhI[
sgrI avnI ko piq hOn2[
ies jYsy kI ignqI kOn ]14]
qzdip mihmW siqgur grvI3[
hoviq Ej avzgÎw jrvI4[
nhIx jnwXo apno awp[
ijn mihÀ smrQ mihd pRqwp ]15]
qIn lok mihÀ koie n aYsy[
smqw DrihÀ gurU icq jYsy[
siB qy mihmw ieh aiDkweI[
ajr jrn jo irdY bsweI ]16]
as nr kOn ahY jg mWhI[
hÍY aiq blI, jnwvih nWhI5[
iek siqgur ibn apr n bIE6[
apin hwin ko ko cih kIE? ]17]
aib jo ibGn guru Gr hovw[
srb doS mYx apno jovw[
so qo rhy htwie bDyry*[
mYx ibdqwey siB pRiq tyry ]18]
jy as ibGn ibnwsOx nWhI[
mhW doS Pl hÍY muJ mWhI[
inj bl qy mYx skOx suDwrI[
jy blvwn moih ko mwrI ]19]
imRqU hoie ikrqwrQ jwnOx[
1
blvwn jy inrblW L KuSI nwl (luÜt) lYN qW[
2
mwlk ho jwvygw[
3
BwrI[
4
bl huMidaW apmwn sih ilaw[
5
aiq blvwn huMidaW Pyr nw jNwvy?
6
dUjw[
*
pw:-bKyry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 113
aib mYx jIvn sPl n mwnOx-[
iem ibcwr kir awiesu dIin[
‘suBthu sunhuÀ, iblm kÎox kIin ]20]
ijs kwrn hm mg cil awey[
keI kos lO sMkt pwey[
so kwrj ibgriq aib jwqo[
ghhu SsqR qICn irpu Gwqo ]21]
jy muJ sox ko krih lrweI[
awXuD hqhu ibjY ilhu pweI[
Drm hyqu kir jy imRqu pwvhu[
surg insMsY suK sox jwvhu’ ]22]
qUrn kry qÎwr nr swry[
clÎo awp Audbygih1 Dwry[
ispr KVg inj kr mihÀ lInis[
gurU avzgÎw qy irs BInis ]23]
gRwm njIk jbY cil awXo[
sunÎo rOr jo nrin mcwXo[
hwhwkwr krihÀ qihÀ koeI[
‘mhW Zulm kInis’ kih soeI ]24]
‘mhq BXo Auqpwq bkwly[
soFI ibRMd SrIk ibswly[
gwdI piq aib rhÎo n koeI[
siB Jgriq hYx, -hm gur hoeI- ]25]
aZmqvMq gur bin jY hY[
sny sny kUry igr pY hYx[’
gXo gRwm mihÀ, gur ko dws[
skl khI mzKN ko pws2 ]26]
suniq CoB duno huie awXo[
iqs ko apnY sMg rlwXo[
‘ijs msMd ny eyqI krI[
1
Gbrw, joS, kwhlI[
2
jd ipMf ivc viVaw qW ik gurU dy dws ny mzKN Swh L swrI gzl dzsI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 114
iqs ko idh idKwie iek ibrI’ ]27]
iem kih aOck jwie prÎo hY[
mwir mwir bf rOr krÎo hY[
fyry ibKY pRvySÎo jwie[
siB suBtin ko lXo dbwie ]28]
joDw huqo pMc sY sMg[
ijnhuÀ AuTwey KVg AuqMg[
mzKN AUcY khÎo pukwr[
‘nihÀ pUrb hI krhu pRhwr ]29]
DIrmzlÎ ko mwnv joeI[
krih SsqR hiq pRQmY koeI[
qO siB awXuD eyv pRhwro[
ruMf muMf nÎwry kir fwro ]30]
ieh BI jwnihÀ, aYsI kro[
mhW duSt gih ilhu nihÀ fro[
lut lyAu ien ko siB fyrw[
jo aYSÍrj ly rhy Gnyrw ]31]
jy kir awgy hwQ AuTwvih[
ikDOx ktk ko bwq snwvih[
iek qy dÍY, dÍY qy kir cwr[
aYsy kIjih KVg pRhwr ]32]
SRI gur sMg krI ien jYsI[
cihXiq huqI krin aib qYsI[
qdip gurU ky kul mihÀ BXo[
XW qy jIvq aib rih gXo ]33]
DIrmzlÎ ko kuC n khIjY[
gho msMd bMiD kir lIjY[
hwQ ipCwrI kir kY doie[
dwmin swQ1 bWiD ilhu soie ]34]
sgrI vsqu sMBwir AuTwvhu[
siqgur ky Gr ko phuÀcwvhu[’
1
rzsI nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 115
iem kih mzKN irs Aur Bir kY[
bdn iblocn awrun1 kir kY ]35]
inRBY hoie ijm ky hir kRÁr[
ipiK ajogqw qpqÎo BUr[
hovin imRqU nIk muK jwnw2[
-iDk jIvn liK gur apmwnw ]36]
gur kI inûdw sunI n jwie[
duSt bwk jib kihiq bnwie[
pwp awqmw kumiq aswDU[
ipKiq ij krih gurU aprwDU3 ]37]
so ikm shÎo jwie isK pwhI4[
nIkI imRqU lKih mn mWhI[
5
qulw n rMck sih hY joie[
qolw DrY shY ikm soie1 ]38]
ibml irdw nihÀ kubc sihq hY6[
gur apmwn sU kQM lihiq hY7-[
CuBiq hoie iem mzKN Swh[
iqs fyry pr prÎo Aumwh ]39]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mzKN Swh kRoD’ pRsMg
brnnû nwm pMcwdSmo aMsU ]15]
1
lwl[
2
imRqU hoNI hI cMgI qy muzK jwNI[ (a)....... surK hoeI jwNI[
3
jy (iksy L) gurU dI avzgÎw krdw qzkdy hn Eh pwp awqmw.......... awid hn[
4
isK pwsox[
5
kMfI rzqI (dw Bwr) jd nhIx shwr skdI qd qolw Diraw kIkUM shygI[ Bwv sm nhIx rih
skdI[
6
jo nhIx shwr skdw[
7
ikvyx dyK skdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 116
16. [mzKN Swh dw msMd L dMf]
15<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>17
dohrw: awvin inj pr kRoD kY, ibRMd nrin ko jwin[
DIrmzl ny DIr siB, kInis bl juiq hwin1 ]1]
cOpeI: -mzKN ilXy sYn kO awvw[
‘krox juzD mYx’ bwk alwvw[
sMgiq mihÀ nr awXuD Dwry[
kry skylin sgl hkwry- ]2]
jwniq BXo -mnuj smudwie[
hmr Bt Qory ibn pwie2[
apno durg n apno gRwmU*[
apno imzqR+ n apno DwmU ]3]
ibgr jwie3 jy prih++ lrweI[
sbl ibRMd jY4, inbl plweI[
mrihÀ suBt aru jY hYx BwjU[
nStih kwrj skl smwjU ]4]
XW qy qUSin hI bin awvY[
bYTy koie n awXuD GwvY-[
inj msMd sox bolÎo qbY[
‘hm krqzbÎ krYx kÎw abY ]5]
Bwgy bnih, n bnih lrweI[
sdn awpno inkit n QweI[
lrihÀ, suBt idKIXiq hYx Qory[
Auq joDw gn Bey su jory ]6]
lir kY mir jY hYx siB awj[
kY inj inj idiS pir hYx Bwj[
1
Bwv Gbrw igaw[
2
pYr nhIx ijnHW dy Bwv fzt ky nhIx lV skdy, ikAuxik anIqI swfI hY ies krky idl
mZbUq nhIx rih skdw[
*
soFIaW dw bwhrox bkwly awAuNw spzSt ho irhw hY[
+
pw:-ibzq[
3
(gzl) ibgV jweygI (a) lokI ivgV jwNgy (myry nwl)[
++
pw:-lrih[
4
ijzq jwNgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 117
lutihÀ vsqu siB hovY rOry[
dusih1 BeI prhihÀ aib hOry ]7]
ipKy kuSgn htwXo qoih[
gXo, su honhwr hI hoih[’
suniq msMd anwnûd mhW2[
khiq BXo ‘hÍY jwnihÀ khW ]8]
mzKN krÎo chiq jMg joie[
iesy anuicq sBI ibiD soie[
nhIx ibcwr irdY mihÀ kInw[
Aucqwnu icq nhIx mn cInw ]9]
qum gur rUp BRwq gur BXo[
punih BqIjy so pd lXo[
gurU igRMQ swihb qum pws[
swdr drSn jws pRkwS ]10]
pzC pwq kir jy nihÀ mwnih[
punih avzgÎw krnI Twnih[
ibn Aupcwr aswD3 ju bÎwDI[
isK liK hoXo cih aprwDI ]11]
iqs ko krwmwq ko Zor[
chIaiq bsI krin bl qor[
aib ieh smW awp ko awvw*[
kir ju skihÀ hm, kir idKrwvw ]12]
dwm Byd ko rhÎo kwl[
dMf n Auicq, sYn bf nwl[
swm4 Aupwie bnih jy iehW[
hoie q krhu SIGR buiD mhW!’ ]13]
1
kTn[
2
bVw Audws[
3
lwielwj[
*
kvI dw ieQy kmwl hY jo DIrmzl dI awqm inrblqw Ausy dy pzKI dy mUMhox AuGyV idKweI hY
qy ienswnI sumzq leI iek isziKaw idKweI hY ik Koty mMqRI qy JUTy kuSwmqI vyly isr bhwny
pw ky iKskdy hn qy AunHW dIaW kIqIaW anIqIaW apNy isr awAuxdIaW hn[
4
Srn lYNI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 118
BY awqur iem awps mWhI[
boliq huqy rhI suiD nWhI[
sunÎo dÍwr pr rOr ibswlw[
dr pr awie gey qqkwlw ]14]
iek iek ko ds ds nr Dwey[
gih gih siB ky SsqR iCnwey[
hwQ joir siB nY huie dIn[
iem kwqur1 kir kir qij dIin ]15]
aMqr jwie pRvySy swry[
bdn prspr kriq inhwry[
qjI sUrqw2 fry ibswlw[
nihÀ kuC skÎo hoie iqs kwlw ]16]
nihÀ Bwjin kI qib giq rhI[
muK qy ibnqI jwie n khI[
pUrb siB ky awXuD CIny[
ikiqk plwey3 imRqu fr kIny ]17]
huie qUSin qskr sm4 koeI[
ikiqk bYiTgy bRIVw5 KoeI[
DIrmzl ko bdn inhwrYx[
ikiqk durwviq vsqU twrYx6 ]18]
siB ky SsqR CIn kir lIin[
eyk Qwn bÀDvwvin kIin[
punih vsqu sgrI su sMBwrI[
siqgur ky Gr kI ju inhwrI ]19]
bhuro drb srb kFvwXo[
iqnhUM ky nr isr AucvwXo[
pun iqn fyry kI vQu swrI[
1
kwier[
2
(DIrmzlIaW ny) bhwdrI Czf idzqI[
3
nÜs gey[
4
cor vWù[
5
lÜjw[
6
vsqW lukw lukw ky pry krdy hn, Bwv nZrox Ehly krdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 119
bMiD Bwr kir skl sMBwrI ]20]
bhur igRMQ swihb jI lIin[
isr Aucvwie iszKÎ ky dIin[
pun msMd ko gih kir bMDw[
ijn apmwn kIin miq aMDw ]21]
hwhwkwr skl nr krYx[
‘ikX kukrm qYso Pl BrYx[’
DIrmzl bolÎo Aur duzKÎ[
‘Bo mzKN! qUM siqgur iszKÎ ]22]
hm siqgur ky bMs mJwr[
qYx ikm kInis ieh apkwr1[
siqgur fr n DrihÀ Aur mWhI[
ies ko Pl duK lihÀ suK nWhI ]23]
krÎo anwdr hmro BwrI[
vsqu Ksoit lIin qYx swrI[
pun msMd hmro gih kir kY[
ilXo igRMQ swihb isr Dir kY ]24]
hm BRwqw soFI kul swry[
krihÀ prspr bhu ibvhwry[
lrihÀ imlihÀ hm bwir anyk[
bolÎo aib lO iszKÎ n eyk’ ]25]
suin kY mzKN Swih bKwnw[
‘DIrmzlÎ! qum kuzikRq2 Twnw[
kir n skih ko eyqI bwq[
js qYx krI mqI bzKÎwq ]26]
gur qo isK ky sdw shweI[
donhuÀ lokin mihÀ suKdweI[
kbhuÀ ku smw hoie as jweI[
bnihÀ shwie iszK aiDkweI3 ]27]
1
burw kMm[
2
Kotw kMm[
3
(kdy ku smyx pey qy) iszK bI (aiDkweI = vzfy dy, Bwv) gurU dy shweI aw huMdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 120
SRI gur qygbhwdr cMd[
sm rihÀ hrK Sok jy duMd1[
nihÀ iezCw QI jg ibdqweyx[
mYx kir ibnqI vihr ibTwey ]28]
nhIx kriq kuC aMgIkwry[
jg imzQÎw ijn kyr ibcwry[
bRhm gÎwn ijn ky idRF hovw[
Aur aibbyk ktk ko Kovw2 ]29]
qv ipq ko BRwqw bif Qwn[
gÎwnvwn ijn ibRqI smwn[
SWiq ijqyxdRY mhW pRbIn[
soFI kul ko BUKn cIn ]30]
iqn kI krI avzgÎw BwrI[
hqI qupk, cwhis icq mwrI[
bf aprwD kIin miq hIny!
gur ky bMs ibKy quJ cIny ]31]
Cor dIin, nihÀ kIin sMGwr[
Auicq mwrby huqo ibcwr[’
iem kih siB vQu kIin agwrI[
awey siqgur sdn mJwrI ]32]
sgrI vsqu awin DirvweI[
sOxpI jhW nwnkI mweI[
poiSS awid DIrml kyrI[
awin DrI qihÀ pot3 GnyrI ]33]
drb srb gur awgy DrÎo[
srbs apr invydn4 krÎo[
SRI igRMQ kirvwXhu fyrw[
awXo mzKN iszK bfyrw ]34]
1
dohW ivc[
2
idlox aigawn dI sYnw nwS kIqI hY ijnHW ny[
3
pMfW[
4
arpn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 121
hwQ joir kY bMdn TwnI[
muK dyKÎo -rih eyk smwnI-[
pRwpiq drb n hrK BXo hY[
Sok n icq mihÀ srb gXo hY ]35]
iek rs irdw dyiK gur kyrw[
AupjÎo irdy anûd Gnyrw[
-iSv mUriq1 awnn ibgswnw[
mnhuÀ pRPuzlÎiq kml mhwnw ]36]
krunw Bry iblocn rUry[
awsn pr bYTy gur pUry[
dIrG drSn awXuq2 CwqI[
lWbI Bujw Dry Aur SWqI ]37]
sgrI dIrG dyih suhwvY[
syq bsqR inrml Cib CwvY[
sgry sd gun sdn mhwnw[
bYTy mhW ibrwjiq Qwnw* ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrml ko fyrw lUtn’
pRsMg brnnû nwm KoVsmo aMsU ]16]
1
kzlÎwn sÍrUp[
2
cOVI[
*
SRI gurU jI ny awp ies avsQw L SRI muK vwk dÍwrw aYAux vrNn kIqw hY:-
mweI mY Dnu pwieE hirnwmu ] mnu myro Dwvn qy CUitE kir bYTo ibsrwmu ] 1 ] rhwAu ]
mwieaw mmqw qn qy BwgI AupijE inrml igawnu ]
loB moh eyh pris n swkY ghI Bgiq Bgvwn ] 1 ]
jnm jnm kw sMsw cUkw rqnu nwmu jb pwieaw ]
iqRsnw skl ibnwsI mn qy inj suK mwih smwieaw ] 2 ]
jwkAu hyq dieawlU ikrpw iniD so goibMd gun gwvY ]
khu nwnk ieh ibiD kI sMpY koAU gurmuiK pwvY ] 3 ] [bsMq mhlw 9]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 122
17. [mzKN Swh L gurU jI dw vrjNw]
16<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>18
dohrw: sgl vsqu ko dyiK kir, SRI gur prm ikRpwl[
muK mzKN kI idSw kir, bUJin kIin hvwl ]1]
cOpeI: ‘siB vsqU kYsI ieh lÎwey?
krihÀ rOr kÎox nr smudwey?
qYx aib sMJ peI ikm awvw?
awXuD bMDy muK drswvw’ ]2]
suin mzKN hrKMiq bKwnw[
‘ijn qumro kInis apmwnw[
mhW mMdmiq inûdk pwpI[
duSt durwqm duK sMqwpI ]3]
iqs msMd ko bMDn krÎo[
DIrmzlÎ ky inkit, n hrÎo1+[
vsqu qumwrI lUit ij lInis[
iqn qy mYx CInis duK dInis2 ]4]
rwvr ko aprwDI awnÎox[
ijs ny awie kukrm kmwnÎox[
gur kul qy AupjÎo liK kir kY[
hqÎo n DIr mzl hm Dir kY3 ]5]
muJ dyKiq aprwD qumwro[
koie ij krih durwqm Bwro[
aYsy SsqR pRhwrin kir hOx[
mwrin krOx, ik lir kY mir hOx ]6]
suiD phuÀcI jib hI muJ fyry[
qbih dOr mYx awie adyry4[
DIrmzlÎ ko doS bfyrw[
mYx iem liK kY lUtÎo fyrw ]7]
1
Aus msMd L (jo) DIrml dy kol sI bMnH lIqw hY, pr (jwnox) nhIx mwiraw[
+
pw:-inhrÎo[
2
(ijnHW ny qusW L) duzK idzqy sI AunHW qox Kzs ilawieaw hW[
3
PV ky[
4
CyqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 123
awnI sgrI vsqu qumwrI[
aru iqn kI CInis gih swrI[
awp skl sMBwrhu Bly[
1
krih anwdr irpu inrbly ]8]
awin, sdn mihÀ srb su lInw4[
iqn ko kuC apkwr n kInw2[
ibn kwrn qy ikX aprwDy[
XW qy mYx awnÎox iqs bWDy ]9]
jbih duSt qumry Gr awey[
mo iFg kÎox nihÀ suiD phuÀcwey[
siB ko qqiCn bMDn krqo[
kriq SsqR jy pRwn pRhirqo ]10]
apnI vsqu drb Xuiq lIjY[
iqn kI awnI rwKin kIjY[
pun awgy jy hÍY miqvwnw[
kib n krih koeI apmwnw’ ]11]
suin siqgur kih bwk pRbInw[
‘mzKN Swh! khW qYx kInw?
kwm kRoD ky bis hÍY soeI[
awin kukrm krÎo iqn joeI ]12]
hm iqn sm nihÀ kirbo cwhYx[
jwnihÀ mhW doS iqs mWhY[
jnm mrn jg bwrMbwrI[
dyiq kwmnw3, hÍY n AubwrI ]13]
4
kwm mUl hY skl ibkwrY[
kwm ibnwsihÀ sumiq ibcwrY[
1
ijs vYrI ny awpdw anwdr kIqw sI, Aus L inrbl krky (awin =) lY aWdw hY qy srb
(sOj Aus qox) lY ky Gr aWdI hY[ (a) anwdr krky vYrI inrbl kr idzqw hY jo Aus lIqw
sI swrw Gr lY aWdw hY[
2
(qusW) koeI (Aus nwl) burw nhIx sI kIqw[
3
iqRSnw hI (jnm mrn) dyxdI hY[
4
swry ivkwrW dw mUl kwmnw hY, sumiq vwly (ieh gzl) ivcwr krky kwmnw L nwS krdy
hn, iPr eyh (ivkwr) ibnw Aupwv dUr ho jWdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 124
pun ieh ibnw Aupwie nsMqy7[
jnm mrn jo dyiq anûqy ]14]
qUM siqgur ko iszKÎ mhwnw[
sdgun Dir, ijs qy SuB jwnw[
DIrml kI vsqU srbw[
Pyir dyhu iqn iFg Xuiq drbw ]15]
jo hmry iFg Dn arpwXo[
siB dyvhu iqs iFg phuÀcwXo[
mn AudÍyg ko inbl krIjY1[
huie pRsMn ieh siB iqs dIjY ]16]
bhuro quJ nIky AupdySihÀ[
lKhu suBwSuB2, qjhu klySih[
siqgur imilin suPl huie jwvY[
jnm mrn qy iQrqw pwvYx’ ]17]
suin mzKN kr joir bKwnw[
‘ijnhuÀ kIin apmwn mhwnw[
pRwNWqk lO kir aprwDU[
kumqI, duSt, kTor, aswDU ]18]
iqn pr imRdul iCmw bhu krnI[
nIiq ibKY ieh nIk n brnI[
CmI purK ky3 kwj Audwrw[
nSt hoiq4, ijm agnI pwrw ]19]
iqs ko skl5 krihÀ aprwDw[
fr ko Coir, dyiq hYx bwDw[
-dwirzdRI aru awlskwrI-[
iem apkIriq huie ibsqwrI ]20]
kir aprwD nhIx frpwvYx[
js ikX qs Pl jy nihÀ pwvYx[
1
mn dI Gbrwht L Gzt kry[
2
Blw qy burw[
3
iKmW krn vwly purK dy[
4
ivnwS huMdy hn[
5
Bwv CmI purS dw swry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 125
punih krin ko hÍY AuqswhI[
BIrU lKYx, apr sox pRwhI ]21]
dMf Auicq hI inq aprwDI1[
purSoqm imrjwdw bwDI[
dyKhu rwmcMd bf DIr[
nIrD ko gMBIr aBIr ]22]
as awSY liK Ej pRkwSw2[
ijs qy aiq icqvÎo icq qRwsw[
huie BY BIq Aupwie bqwiev[
skl ktk kip3 pwr lûGwiev ]23]
jy n iCmw qÎwgiq iqs kwlw[
nihÀ kwrj ikm hoiq suKwlw[
pun SRI ikRSn cqur blvwnw[
sBw krYvin kI ju mhwnw ]24]
bYTÎo bIc iCmw kir rhY[
durjoDn bf pd ko lhY[
qyj pRBwv apin ibdqwvw[
ijs qy apno awp bcwvw ]25]
iem aiCmw mihÀ gun bhu rhY[
iCmwvn bwDw4 bf shY[
azikRq kwj, apjsu ibsqwrin5[
doS iCmw mihÀ kry Aucwrin ]26]
jy qum rhhu iCmw khu DwrI[
siB hI krihÀ avzgÎw BwrI[
duSt kukrm krin inq cwhYx[
rukihÀ dMf ko qRws DrwhYx6 ]27]
1
apRwDI sdw dMf dy jog hY[
2
ieh awSw lK ky (ik dMf Auicq hI inq apRwDI) smuMdr L jo fUMGw hY qy kwier nhIx,
fWitaw [Ej pRkwSnw = bl pRgt krnw, fWtnw]
3
bMdrW dw dl swrw (smuMdr ny) pwr lûGw idzqw[
4
duzK[
5
kMmW dw nw sOrnw qy apjs PYlNw.......[
6
dMf dw BY Dwr ky (kukrmW qox) ruky rihÀdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 126
nWih q krihÀ siBin apkwrw1[
dyihÀ pRjw ko kSt apwrw[
dMf qws qy apin imRjwdw[
ruky rhYx2, nihÀ lhYx ibswdw3 ]28]
kÎox qum duSt avzgÎw sho?
aib hy pRBo! moih sox kho[’
inj isK qy suin kir iem bYn[
ikRpw idRSit juiq suMdr nYn ]29]
DIrmlÎ kI vsqu htwvin[
srb drb ko iqsY idvwvin[
ikRpw inDwn apin iBzpRwie4[
khÎo chiq SuB mq drswie ]30]
dohrw: sdgun sgry gÎwn Xuiq,
irdw sdn ijn kyr[
isK ko krn inhwl pun,
boly siqgur Pyr ]31]
dohrw: ‘Bo mzKN isK! kwn dY, sunhuÀ ibkwr ij ibRMd[
Aupjiq hYx nr ky irdY, sMkt dyiq iblûd ]32]
5
cOpeI: suK ko cwhiq ijnhuÀ kriq hY[
iqn hI qy bf kSt priq hY[
aijqyxdRI jib ipKih ik suin hY6[
kwm Aupwviq Aur qqiCn hY ]33]
iqX ko chin khiq hYx kwm7[
skl cwh so BI liK nwm8[
Dn iesqRI qy awid pdwrQ[
1
hwnI[
2
sZw dy BY krky apnI imrjwdw ivc ruky rihÀdy hn[
3
ivKWd nhIx lBdy iPrdy, Bwv (klyS) puawVy nhIx KVy krdy[
4
ierwdw[
5
ijnHW (ivkwrW) L[
6
aijzqyxdRI (= ijsny ieMdRy nhIx ijzqy hoey) jd dyKy (iesqRI L Xw) bwqW suNy (Aus dIaW)[
7
iesqRI dw cwhunw L kwm kihÀdy hn[
8
swry (pdwrQW dI) iezCw dw nwm bI (kwm hI) jwNox, eyQy Bwv kwmnW qox hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 127
ipiK suin lYby cwhiq sÍwrQ1 ]34]
jbih nYn ihq kwm2 AuTwvw[
3
iqh pRiqbMDk jo drswvw[
qbih kRoD mn mWih AupwvY13[
ikRzqwikRzq n pun icq awvY4 ]35]
hoie kRoD bis kriq kukrm[
buiD siB nwsih qÎwgih Drm[
jib nr ko Aur kRoD Aupwie[
ko as pwp ju kir n skwie ]36]
mwq ipqw gurdyv mhwny[
kriq avzgÎw kCU n jwny[
jo hY abD, bDih iqn qweI5[
inSTur6 bwk khY smudweI ]37]
Aupjy kRoD apr kÎw kihno[
pRwn ibnwsih jwie n sihno7[
awn smwn n pRwn hwn kY8[
so BI krih ajwn jwin kY ]38]
jy kRoDiq huie bis nihÀ clY[
Aur mihÀ qpqih kwm n imlY9[
iqh duK qy nihÀ krih ahwrw[
ins mihÀ nIxd n pwie duKwrw ]39]
idvs jwmnI iem qpqwvY[
aink BWiq sMklp AuTwvY[
ignqI ignih n Erk awvY[
1
sÍY arQ jwNky ilaw cwhuMdw hY[
2
kwmnw (iqRSnw)[
3
Aus kwmnW dI pUrnqw agy jd koeI rok idzs pvy qd mn ivc kRoD Aupjdw hY[
4
krn Xog qy nw krn Xog (ivhq aivhq) iPr cyqy nhIx awAuxdw[ arQwq aivvykI ho
jWdw hY[
5
jo mwrny Xog nhIx AunHW L mwrdw hY[
6
sKq, kOVy[
7
pRwN nwS kr dyxdw hY[ (iPr bI) nhIx shwiraw jWdw[
8
pRwN hwn dy quzl qW hor (koeI pwp) nhIx[
9
cwh pUrI nhIx huMdI qW idl ivc qpdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 128
eyk kSt mihÀ bYs ibqwvY ]40]
mqsr mhq asUXw DwrY[
iezqÎwidk Aupjwie ibkwrY[
XW qy kwm1 mUl mn jwin[
apr ibkwr kWf Pl mwin2 ]41]
jbih mUl ko dyihÀ AuKyr[
SwKw pzqR n Pl hÍY Pyr[
iem avgun Aur qy prhrY[
sd gun3 awin pRvySin krYx ]42]
krnI iCmw mhW qp* jwn[
iCmw krin hI dYbo dwn[
iCmw skl qIrQ aSnwn[
iCmw kriq nr kI kilawn ]43]
iCmw smwn awn gun nWhI[
XW qy iCmw Drhu mn mWhI[
sd gun ko nihÀ qÎwgin kIjY[
sdw irdY mihÀ iesiQr kIjY’ ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mzKNSwh ko brjin’
pRsMg brnnû nwm spqdsmo aMsU ]17]
1
kwmnW, iqRSnW[
2
tihNy qy Pl smJ lY[
3
sRySt guN[
*
pw:-mhwqm[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 129
18. [Gr ivc ivcwr qy gurU jI dw AupdyS]
17<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>19
dohrw: ies pRkwr jib siqgurU,
mzKN ko bhu bwir[
‘DIrmzlÎ kI vsqu siB,
Pyrhu’ kriq Aucwir ]1]
cOpeI: mwq nwnkI qib cil aweI[
ijs ky irdy aiDk irs CweI[
-DIrml kInis aprwDU[
iqs ko ihq cih pun ieh swDU ]2]
jog dMf ko SzqRü ibswlw[
jÍwlw bmNI1 hiq iqs kwlw[
pRwn hwin lig kIin KutweI[
hm Gr kI siB bsqu lutweI- ]3]
iem asmMjs liK kir aweI[
mzKn sihq AuTy aguvweI[
hwQ joir pd bMdn TwnI[
bYTI mwqw prm su sÎwnI ]4]
SRI gur ipiK kY qUSin rhy[
apr iB nhIx bwk ikis2 khy[
dIrG sIql sÍwsin lInis[
jl prpulq3 iblocn kInis ]5]
‘Bo mzKN isK! sunIaih bwqI[
mm suq sdw rihq ieh BWqI[
Bey pMc BRwqw br bIr[
CzqRI Drm ibKY Dir DIr ]6]
bfo BRwq guridzqw BXo[
siB qy lGu mm suq jnmXo[
nihÀ ibvhwr rucih ijs koeI[
1
bMdUk[
2
iksy ny[
3
Bry hoey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 130
bYTih inq iekWq ko hoeI ]7]
nihÀ bolin krqo ikh sMg[
lyin dyin qO khW su FMg[
iszKÎ anyk Aupwien lÎwvihÀ[
BnihÀ bynqI gurU mnwvihÀ ]8]
ies ky BRwq srb buiDvMqy[
lyib dyib1 siB sox brqMqy[
bhuq mol ky bsqRin pihrYx[
iszKÎin ibKY pujwvihÀ TihrYx ]9]
hÍY ijs Auicq brq hYx qYsy[
aink mnuj* sMgI rihÀ jYsy2[
bhuq mol ky BUKn DwrYx[
apin aiDkqw chiq AucwrYx ]10]
ipqw pws qy apin bfweI[
aiBlwKiq By ibiDin+ bnweI3[
qrul qurMgin pr awrohYx[
SsqR sjwie siBin mihÀ sohYx ]11]
ipqw ky swQ jhW kihÀ jwihÀ[
BnihÀ sunihÀ ibdqihÀ siB mWih[
4
svqn suq aru inj suq cwl[
mm mn hoviq dyiK ibhwl6 ]12]
inj bwsur icMqw mihÀ rhOx[
iksU sMg kYsy nihÀ khOx[
apno Bwg jwin kir mMd[
svqin suq ko lKOx iblûd ]13]
ikiqk dÎos bIqihÀ Gr mWih5[
1
lYNw dyNw[
*
pw:-jnm[
2
ijvyx bhuqy mnuÜK nwl rihN[
+
pw:-bMDwn[
3
ibDIaW bNw ky[
4
sOxkNW dy puzqRW dI aqy awpNy puzqRW dI rIqI dyKky myrw mn byhwl huMdw sI[
5
(jd) bIq jWdy sI Gr bYiTaW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 131
kib kib jwihÀ ipqw inj pwih[
siB qy lGu apno suq dyiK[
rIiq SWiqkI irdY aSyÞ1 ]14]
cwrhuÀ suq qy ipiK lGu myrw[
kriq Bey snmwn bfyrw[
crn AuTwie ibTwvin kInis[
muK qy boil aiDk ihq dInis2 ]15]
dyiK puzqR pr ipqw snyh[
mn myry Bw hrK aCyhu3[
ikiqk byr bYTy AuiT awvw[
nhIx puzqR mm kCU alwvw ]16]
awviq kI idiS dyKiq rhy[
pRym Bry locn mYx lhy[
iesI pRkwr jbih jib4 gieAU[
idn pRiq pRym aiDk hI BieAU ]17]
keI bwr mYx dyKin kIin[
qÎox qÎox mm mn sMsY BIn[
eyk idvs ipiK jg gur bYsy[
hwQ joir mYx bUJy aYsy ]18]
-mm suq nihÀ jwnih ibvhwr[
nhIx irdy mihÀ buziD Audwr[
nihÀ bolih nihÀ iks qy suin hY[
ko kwrj ikhu BWiq n bin hY ]19]
srb BWiq mihÀ Bor5 suBwAU[
nhIx sujwn pCwn n kwAU[
iek prMqu aYsy suK hovw[
qumry iFg mYx awviq jovw ]20]
cwrhuÀ puzqRin qy ies kyr[
1
pUrI[
2
ipawr kIqw[ (gurU jI ny)[
3
bhuq[
4
jdox jdox[
5
Bolw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 132
krqy ho snmwn bfyr[
guridzqw, sUrj mzl joie[
anIrwie qIsr suq soie ]21]
atlrwie cwrhuÀ miqvwn[
ien ko as n krhu snmwn[
mm suq ko swdr bYTweI[
SRI muK qy bhu kriq bfweI ]22]
ko kwrn ies mihÀ smuJvwhu[
inq sMsY huie irdY imtwvhu-[
suin kY jg gur mußl arwqI1[
dIrG bwhU awXuq CwqI ]23]
kml pzqR ibsiqriq iblocn[
aivlokiq mociq icq socin[
srb nrin qy dIh ibswl[
kOn krY smqw iqn nwl ]24]
khiq Bey ipiK muJ kr jorI2[
-ies kI sunhuÀ bwq, miq BorI!
mhW purK ieh huie bf Bwg[
ijs ky irdY dÍYS nihÀ rwg ]25]
ies ky suq purSoqm3 hoie[
ijs kI smqw krih n koie[
jgq ibKY bf bDih pRqwpu[
krqw duSt mlyCin Kwp ]26]
SRI gur nwnk ko jsu cMd[
cMd n sm Aujlwie iblûd4[
rzCw krih Drm kI DrnI5[
1
(muglW) L mwrn vwly[
2
myry hzQ joVy dyKky[
3
purSW ivzcox Auqm[
4
(pr) cMd (gur nwnk dy js dy) quzl nhIx (gurU js cMd qox bI) bhuq AuØzjl hY[ ktwKÎ
ieh hY ik cMd ivc kwlox hY pr gur nwnk dw js mUlox inrml hY[ (a) cMdin = cWdnI dy
vWg bhuq pRkwSq krngy[
5
DrqI qy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 133
DrnI kIriq kir hY krnI1 ]27]
avnI aiKl, awpinD aMbr2[
aMbr lig jsu kQihÀ surMbr3[
SRI gur nwnk nwm Audwrw[
AuØzjl, krih jgq ibsqwrw4 ]28]
XW qy ien ko awdr Gno[
kriq siBin qy kIriq sno5-[
ies ky ipq as swc AubwcI[
kriv pRqICn ruic mYx rwcI ]29]
mYx bX qy aib ibrDw BeI[
kib su smw ies suq jnmeI[
iqn ko bwk hoie sd* swcy[
szqÎ sMD6 inq siq mihÀ rwcy ]30]
iek qO ieh ibrqWq bKwnw[
duiqX khOx mzKN! suin kwnw[
aMq smYx mihÀ7 mYx iqs kwl[
inj idS qy huie dIn ibswl ]31]
hwQ joir kir awgY KrI[
KrI rIiq8 mYx ibnqI krI[
krI9 suMf jYsy BujdMf[
dMf ju dyiq SzqRü gn KMif ]32]
-hy pRBu! moih gqI kÎw hoie?
1
DrqI AunHW dI krnI dI kIrqI krygI; Bwv lokIx js krngy[
2
(Auh kIrqI PYl jweygI) swrI ipRQvI AuØzqy, smuMdr Auqy qy akwS ivc[ [awp iniD =
smuMdr]
3
akwS Bwv sÍrg qk js kihNgy sRySt dyvqy[ (a) sRySt dyviqaW qox lY ky mhW ivSL
qk js krngy[ [aMbr = mhW ivSL[ (a, aM = ivSnU[ br = sRySt[ mhW[)]
4
(jo agy hI) Audwr AuØzjl hY, (Aus L) jgq ivc PYlweygw[
5
sihq[
*
pw:-Sq[
6
ijnHW dw vwk szq hovy[
7
(Cyvyx gurW dy) aMq smyx[
8
cMgI qrHW[
9
hwQI dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 134
mm suq lKih ibhwr n koie[
awp ibnw ko hmro nwQ?
ijn ky pzKI koie n swQ ]33]
iks ky hm alûb huie jIvihÀ?
jib inrwsry qum qy QIvihÀ[
guridqy ky suq hirrwie[
gur gwdI pr dey itkwie ]34]
puzqR srl1 kI mYx hO mwqw[
ijs ibvhwr kCU nihÀ jwqw[
rwvr aib ibkuMT cihÀ jwny[
pRiqpwlk Qy sdw mhwny- ]35]
qyg bhwdr ky ipq suin kY[
DIrj dIin moih bc Bin kY[
-nihÀ icMqw kir qUM iks BWiq[
siB gun kI iniD hY quv qwq ]36]
apr Qwn iPr kir guiraweI[
pun awvih quJ Gr bifaweI[
siB hI nmihÀ qoih iFg awie[
koie n kir sik hY smqwie ]37]
inûdk mqsr kir pCuqwvihÀ[
jo pUjihÀ siB bWCiq pwvihÀ-[
ies pRkwr kih muJ hrKwvw[
ikRpw idRSit dyKy suK pwvw ]38]
mm suq ipq ko2 jo as bYn[
krhuÀ pRqICn3 mYx idn rYn[
aib swcw so hovin lwgw[
qAU moih suq idF bYrwgw ]39]
DIrmzl qy awid SrIkw[
kriq dÍYS nihÀ Bwvih nIkw[
1
iszDy swdy[
2
myry puzqR dy ipqw jI dy[
3
AufIkdI hW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 135
pRwn hwin lig kriq KutweI[
jÍwlw bmNI kih cilvweI ]40]
iqs ko BI ihq, bwqin hyir1[
Pyrih kOn khYx bhu byr2[
DIrmzl ko bfo smwj[
srb simzDR3 qWih, Gr awj ]41]
hmro jyiqk ahY guZwrw[
so nIky qYx idRgin inhwrw[
qAU sMqoS sihq suq myrw[
iPrvwviq4 kih drb Gnyrw ]42]
iqRSnw agin lgI iqn Gr ko[
chYx drb inq, SWiq n Aur ko[
ijm ieh khYx mwinbo soAU[
clih nhIx bs hmro koAU’ ]43]
iem kih jnnI Foriq locn[
asmMjs liK krqI socn[
-mm suq iqn ko krih Blyrw[
Dn md qy so ikRq aG kyrw5- ]44]
qUSin jnnI ny qib Twnw[
-mm suq bcÎo- iehI bf jwnw[
iem boliq suinqy gur Dwmw6[
bIqI qbih jwmnI jwmw7 ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mwq nwnkI bwk’
pRsMg brnnû nwm aSt dSmox aMsU ]18]
1
(Aus dIaW KuitaweI vwlIaW) gzlW dyK ky BI Ausdw ihq hI (krI jWdy hn)[
2
(ienHW L) kOn moVy (asIx qW) bQyrw kihÀdy hW[
3
simzgRI, ivBUqI[
4
muVvwAuxdw hY[
5
Auh Dn dy hMkwr krky pwpW dy krn vwlw hY[
6
gurU Gr ivc......[
7
pihr rwq bIq geI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 136
19. [DIrmzl dIaW cIZW moVIaW]
18<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>20
dohrw: suin jnnI ky bwk ko,
duicqw mzKN jwin[
bhur khÎo1 ‘nihÀ dyr kir,
jwhu DIrmzl Qwn ]1]
2
cOpeI: Pyrhu vsqu ijiqk iqn kyrI[
inj Dn ko BI dIjih PyrI*[
cMcl lCmI iQr n rhiq hY[
awey suK, icq geI dhiq hY3 ]2]
loBI ies ihq pwp anyk[
kriq kriq imRqu lihÀ aibbyk[
jÎox pRBu rwKY iqm ieh rhY[
Sbd ibKY SRI nwnk khYx ]3]
sRI muKvwk:
isrIrwgu mhlw 1 Gru 5 ]
aCl ClweI nh ClY nh GwAu ktwrw kir skY ]
ijAu swihbu rwKY iqAu rhY iesu loBI kw jIAu tl plY ]1]
cOpeI: Cl qy ClI n jwvih mwXw[
awid ktwr n awXuD GwXw[
qAU nrin ky mn tl plY4[
-hm so siB qy bhuqI imlY- ]4]
sMcin, pwlin, nwS mJwr[
duK dwXk Dn ko inrDwr[
Bo mzKN! kÎox icMqw krYx[
dyhu DIrmzl Aur duK hrY ]5]
loBI Dn qy suK ko cwhY[
ins idn ieh iqn ky Aur dwhY[
apr ibcwr krhu nihÀ koeI[
1
(gurU jI ny) ikhw[
2
moV idE[
*
siqgurU jI dI iCmw, vYrwg qy iqawg dI avDI shI ho rhI hY[
3
jwN (vyly icq L) swVdI hY[
4
Bwv nrW dy mnW L sweIx qox twldI qy pltw dyxdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 137
awnI vsqu dIijXih soeI’ ]6]
gur bc iSRMKl1 qy ruk* gieAU[
mzKN mn kuMjr2 qib BieAU[
khin lgÎo ‘Bo gurih rjwie+[
hmro bs n clih iks Bwie ]7]
rwvir bwkin ky anuswrw[
ies pRkwr hY mqo hmwrw[’
gur jnnI ky dyKiq qhW[
inj iBRzqÎin sox mzKN khw ]8]
‘DIrmzl ky inkit isDwvhu[
drb vsqu idh, punihÀ sunwvhu[
-iem jwnhuÀ siqgur bifaweI[
bury kriq so TtihÀ BlweI ]9]
bhuq nhIx ikm krnI rwr[
durcwrin sox mslq Dwir3[
siqgur krunw qy iem BeI[
vsqU aprwDI khu deI ]10]
BlI BeI nihÀ awXuD cwly[
cliq ij, nihÀ pwXq ikq Bwly4[
jIviq rhÎo drb pun pwXw[
ieh SRI gur qyg bhwdr dwXw5’ ]11]
iem kih pTy su mzKN Swh[
vsqU aiKl sOxip kr qWih[
SRI gur iem vsqU iPrvwie[
pOFy imRdul syj pr jwie ]12]
qib mzKN AuiT bMdin kir kY[
1
sMgl[
*
pw:-pRyrk[
2
hwQI[
+
pw:-Bo gur hir jwie[
3
slwh krky[
4
qW qUM FUMifaW nw lÜBdw[
5
myhr hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 138
sOxpiq vsqu sMBwrin kir kY[
aKl deI vsqU jib Pyir1[
punih igRMQ swihb jI hyir ]13]
idXo n chiq amolk jwin[
rhY gurU iFg iezCw Twin[
-iqh iFg hoin ajog- pCwin[
-gur Gr mihÀ rih- Auicq su mwin ]14]
gur jnnI sox bwnI pRwhI[
‘ieh smwn dUsr kuC nWhI[
nihÀ PyrhuÀ aYsy mq myrw[
inj Gr mihÀ kirvwvhu fyrw ]15]
gurU n pUCYx, khhu n koeI[
ies drSn prsy suK hoeI[’
eyv mqo kir sdn rKwXo[
nihÀ bhuqin ky pws bqwXo ]16]
ly kir srb vsqu ko dws[
arpI jwie DIrml pws[
kihvq mzKN kI su sunweI[
siqgur kI krunw su bqweI ]17]
bwn bwk qy bIDn hovw2[
DIrmzl AUcy nihÀ jovw[
Dry loB, Dn qjÎo n jweI[
shY n Aur bwk ij duKdweI ]18]
qUSin rhÎo Dwr kir jdw[
lInis vsqu msMdin qdw[
SRI gur qyg bhwdr kyrI[
bf bhwdurI liK iqs byrI ]19]
jwin jwin bf ey bifaweI[
lÜjÎq hoiq, shI nihÀ jweI[
apno BI ihq hY ijs mWhI[
1
moV[
2
ivMinHaW igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 139
qAU duKd liK hrKiq nWhI ]20]
awie dws jo dy dy jWih[
ly msMd so rwKihÀ pwih[
nihÀ iblokno iks idiS kirhI[
lÜjw Driq mnhu aib mirhI ]21]
irdY ibcwriq Bw bhu BWiq1[
-gurqw ky gun ieh bzKÎwq[
mYx aprwD kIin iqn aYsy[
pRwn hwin huie jwvihÀ jYsy ]22]
so aprwD icqÎo nihÀ koeI[
pun kInis ijm mm ihq hoeI[
hir iks mihÀ2 aYsy gun nWhI[
js gur qyg bhwdr mWhI ]23]
gurqw Auicq n kYsy hoieÀ3?
DMn DMn iqn sm nihÀ koie[
apno drb, vsqu mm swrI[
Pyir dIin, avgun n ibcwrI ]24]
suniq huqy ibRzCin kI rIiq[
sMqin ibKY bsiq hY mIq[
apkwrI pr hÍYx AupkwrI[
so aib nIkI nYn inhwrI- ]25]
iem ibcwir kir kir pCuqwvih[
apin awp ko iDkih mnwvih4[
srb vsqu ko lyX msMd[
ipKÎo DIrml duKI iblûd ]26]
gRIvw ko AUcI n AuTwvY[
nihÀ snmuK ikh nyqR lgwvY[
iem mn jwin DIr ko dyin[
1
bhuq qrHW ivcwrW krn lÜgw[
2
hr iksy ivzc[
3
ikvyx n hovN?
4
iDRkwr mnWvdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 140
khÎo msMd Pulwvin Pyn1 ]27]
‘kÎox qum dIn mny huie rhy?
apin pRqwp awp nihÀ lhy[
bfo pRBwv pCwin qumwro[
inj ko lGuqw ibKY ibcwro ]28]
drb sihq vsqU dy dInis[
apny Auicq nhIx iem cInis[
qumry sdn ibKY guiraweI[
nihÀ iks hUM qy Cpih CpweI ]29]
gur hirrwie anuj qUM ahYx[
inj BRwqw kI smqw lhYx[
dÍY hZwr dÍY Sq asvwr[
huqy swQ inq SsqRin Dwir ]30]
aYSÍrj mihÀ Gr bfo qumwrw[
Zwhr jgq jwnqo swrw[
SRI gur hirguivMd jI awpI[
qumry Gr ko gurqw QwpI ]31]
dyS aink igny nihÀ jwieÀ[
pUjiq rhy Aupwien lÎwie[
khW BXo iek isK prdysI[
ikX ajogqw mUFin jYsI ]32]
qAU ccw qum qyg bhwdr[
lKih awp ky Gr ko awdr[
qum ny AUn2 awp ko jwnw[
aiKl Aupwien ko arpwnw ]33]
ikDOx qumwry qy frpwvw[
bwq BivzKÎq mihÀ icq lwvw3[
-prdysI mzKN cil jwie[
kyicq bwsur iehW bswie ]34]
1
Jzg (vq) PulwAuN leI[
2
Gzt[
3
Bwv gurU qyg bhwdr jI ny azgox dI gzl socI hY ik[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 141
punih iekwkI mYx rih jwvOx[
qdw shwieq iks kI pwvOx-[
qRws BivzKÎq kyr ibcwrw[
dInis vsqU aru Dn swrw ]35]
hrKhu kir Auqswhu bfyrw[
icMq krin kI nihÀ ieh byrw[
imlih qoih siB ibiD bifaweI[
bRDih simRD1 sYn smudweI ]36]
vsqu sMBwrhu drb smyqw[
guruqw iQrqw qoih inkyqw[
Dir DIrj as bwqin mWhI[
hoih dIn AuicqI quJ nWhI ]37]
jy Auqswh gyr iem dyvYx[
koie n awie qoih pg nyvY[
skl pdwrQ aib Gr awey[
dyhu lyhu mn mod bFwey*’ ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrml so msMd bwk’
pRsMg brnnû nwm eyk AUn ibMsqI aMsU ]19]
1
simzgRI[
*
DIrmzl dw mn scweI qy aw igaw hY, pr Pyr mwieaw ikvyx pYxdI hY qy kusMgI imzqRW qy
swrQI KuSwmdIaW vzlox Audy ho rhI sumqI ikvyx nSt kIqI jWdI hY ieQy kvI jI ny kmwl
nwl drsweI hY[ kvI jI dw mwnisk avsQw qy jgq suBwv L smJNw qy drswAuNw AunHW dy
AuØzcy kvI hoN dI inSwnI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 142
20. [DIrmzl dI vwpsI]
19<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>21
dohrw: suin msMd ky bwk ko,
DIrmzl lGu DIr1[
kuCk dIn mn hoie kY,
khÎo pwie pr pIr2 ]1]
cOpeI: ‘Bo msMd! qYx BnÎo bnwie[
jy Auh cihq moih mirvwie[
ijs ky pws pMc sY nr hYx[
as mzKN aib rih anusir hY3 ]2]
iqs rjwie ko pwie krMqw4[
XW qy bcÎo moih nihÀ hMqw5[
pUrb BI SWqI icq soie[
kbhuÀ kukrm kIin nihÀ koie ]3]
aib BI kir nihÀ skih KutweI[
muJ mn mYx ies hI ibiD aweI[
aQvw qoih khÎo ijs BWqI[
huie hoiegI qYishuÀ bwqI ]4]
qAU sunhu mo khu duKdweI[
BXo ibgwr ij nihÀ suDrweI6[
piq mihÀ rKNw7 as pr gieAU[
ijs qy pUrb sm nihÀ BieAU ]5]
apjsu ibQrih siBihin mWhI[
ieh ibrqWq durih ikm nWhI[
soFI ibRMd SrIk hmwry[
imlihÀ prspr hsih Audwry ]6]
1
QoVw ijhw hOxslw krky[
2
pRMqU pIVw pwky (ikhw)[
3
(gurU jI dy) anuswrI rihÀdw hY[
4
(kMm) krdw hY (mzKN Swh)[
5
mYL mwiraw nhIx[ (a) nhIx qW mYL mwr dyxdw[
6
jo suDr nhIx skdw[
7
Prk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 143
siB ibiD myrI BnihÀ KutweI[
qyg bhwdr kI BilaweI[
ikm bYTOx mYx sBw mJwrI[
hovOx lÜijiq irdy ibcwrI ]7]
jy rihqy krqwrpury mihÀ[
as ibnpqI1 hoiq iqh TW nihÀ[
inj inkyq rih sujsu smyq[
awvihÀ isK sMgiq kir hyqu ]8]
angn clI Aupwien awvih[
inj Gr mihÀ siB ibiD suK pwvihÀ[
kyiqk imliq ij mzKN jYsy[
ipKin smRzQ n hÍY iqh kYsy2 ]9]
qYx kih kih AupdyS Gnyry[
iehW awin kirvwXhu fyry[
punh clÎo CIxkiq3 mYx brjÎo[
nihÀ mwnÎox, apno mq srjÎo4 ]10]
apjsu ko sMkt muJ dInis[
qum anuswr eyhu Pl lInis[
jQw qurMg hoie muhqwNw[
jwih kumwrg kry iDùwNW ]11]
ibKrI5 Drw gyir asvwr[
pun ibcriq inj iezCw Dwir[
qs myry sMg kInis bwq[
pun n hwQ awvih iks BWiq ]12]
mm icq aib iQrqw nihÀ ghy[
kuqo6 SrIk hws ko shYx[
mYx qo iehW rwiq hI rhOx[
1
byiezZqI[
2
iksy qrHW iqnHW L (myrI vl) dyKN dI qwkq nw huMdI[
3
turn vyly inÜC peI qy[
4
qUM kIqw apnw mqw[
5
ibKVI[
6
ikvyx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 144
iqmr hoiq hI inksin chOx ]13]
nihÀ iks hUM inj muK idKlwvOx[
arNodY1 qy pRQm isDwvOx[
as lwlc qYx moih krwvw[
ijs qy pUrb sujsu nswvw ]14]
aib qUM vsqu sMBwrin krIaih[
rhI geI kI soJI DrIaih[
siB ky Bwr lyhuÀ bÀDvwie[
fyrw qÎwr krhu smudwie ]15]
apny ngr ibKY inq rhYx[
jihÀ siB ibiD kI kIriq lhYx[
rhYx ij gRwm bkwly TOrw[
srb SrIkin mihÀ Bw hOrw ]16]
cwhin awey2 aiDk bfweI[
BeI pRQm hI qy lGuqweI[’
ies pRkwr ko miq suin kir kY[
rhÎo msMd mOnqw Dir kY ]17]
DIrmzl qy suin iBRq swry3[
vsqu sihq fory* ikX qÎwry[
jwgRq rhy nIxd nihÀ aweI[
bMDy Bwr Dry iek QWeI ]18]
mzKN ky nr dy dy jwihÀ[
ly ly Bwr skl bÀDvwihÀ[
arD rwiqR lO rOrw rhÎo[
pun itk rhy Qwn inj lhÎo ]19]
mzKN apny jn siB lIny[
isvr jwie ishjw suK BIny[
inj gur ko bdlw lY gXo[
1
sUrj cVHn qox[
2
cwh krky awey sW[
3
swry dws[
*
pw:-fyry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 145
qAU irdy mihÀ atpt BXo1 ]20]
gur suSIlqw aiDk ibcwriq[
-apr kOn iem iCmw su Dwriq[
iqnhuÀ kIin dIrG aprwDU[
ieh kYsy brqYx bf swDU ]21]
inj Dn vsqU iqs kI deI[
nhIx ibikrqw2 buiD kI BeI[
DIrj Aur mihÀ rih iek swrw[
nihÀ koeI aprwD ibcwrw- ]22]
iezqÎwidk guN sihq ibbyk[
mzKN icqviq irdy anyk[
BXo nIxd vis muMidRq nYn[
inj Gr pOFy gur suKdYn ]23]
awDI rwiq FrI jib awie[
lok gey itk inj inj QwieÀ[
awid msMd apr muiK mwnv3[
DIrmzl sox kIin bKwnv ]24]
‘apnI vsqu aiKl hI aweI[
awXo sMg drb smudweI[
SRI igRMQ swihb jI mhW[
so nihÀ dInis rwKÎo qhW ]25]
ijs kY sm ko dUsr nWhI[
vsqu amolk qumry pwhI[
ijs ko qjno nihÀ bin awie[
jo bifain ky hwQin kwie4 ]26]
sMgiq sgrI ijh bf mwnih[
drSn krih ikRqwrQ jwnih[
jÎox kÎox dyvih iqh anvwvhu5[
1
ibQvw, Gbrwieaw hoieaw[
2
ivgwV, ivkwr[
3
muKI mnuÜK[
4
hzQW dw hY[
5
mMgwvo[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 146
iqs ibhIn ikm Gr ko jwvhu ]27]
aYsI vsqu hwQ nihÀ awvih[
siBihin ibKY mhqqw pwvih[’
suin kY DIrmzl anuKwXo[
‘mm Gr qy qum no su gvwXo ]28]
mm Gr ikm awvY jy gXo[
irpu blvwn pws jy iQXo[
lirby qy hm hwQ n awvY[
jwcin iqn qy ikm bin awvY ]29]
mwrin mrn bYr pir gXo[
qumry pRyry mYx kir lXo[
awie igRMQ swihb hm pwhI[
as Aupwie ko pwXiq nWhI ]30]
vsqu drb ieh siB kr awie[
khhu igRMQ swihb ikq pwieÀ1?
iehu qO kwj buro bhu BXo[
ijs ko nihÀ Aupwie kuC iQXo ]31]
jy kir bYiT rhOx ies Qwn[
qAU n so dYhY muJ awin[
SRI gur arjn jI iehu kInw[
hmihÀ gurU hirgoibMd dInw ]32]
Aun ky hmry hYx su bfyry[
dwvw kir bYTihÀ ies byry[
jy gur qyg bhwdr dyX[
nihÀ lwlc kir awp su lyX ]33]
qO hmry kr awvY soie[
apr Aupwie clih nihÀ koie[
qAU n myro hovihÀ rihno[
mhW kSt ieh jwie n sihno ]34]
Bor hoiq qy pRQm isDwvOx[
SRI krqwrpury mihÀ jwvOx[
1
ikQox pw skWgy? Bwv ikqox nhIx imlNgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 147
SRI gur nwnk awid mhwny[
SRI hirrwie qIk jg mwny ]35]
siBihin ky mYx crn mnwvOx[
bhu pMcWimRq kir brqwvOx[
SRI gur qyg bhwdr irdy[
bs kir1, buiD PyrihÀ jd kdy ]36]
dyihÀ igRMQ swihb ibn jwcy[
purihÀ kwm ieh siqgur swcy[
Srn bfin kI ibnw ij awn[
nihÀ Aupwie ko inScY jwin ]37]
so mYx Srn siBin kI ahOx[
iqn qy purn kwmnw chOx[
jqn huqo iehu so kir dIin[
apr Aupwien qy mYx hIn’ ]38]
pscwqwp kriq bhu bwrI[
sociq sMkt pRwpiq BwrI[
iem ibrlwpiq bhuq ibsUriq[
acl rhiq jnu iczqRI mUriq ]39]
jwgRiq bIq geI siB rYn[
pOiF, nhIx qib muMdy nYn2[
icMqw silqw mn aribMd[
bhÎo iPriq duK mwin iblûd3 ]40]
cqr GtI rwqI jib rhI[
DIrmzl inj jn sox khI[
‘awnhuÀ abih ju bwhn myrw[
prhuÀ pMQ, nihÀ kIjih dyrw’ ]41]
apnI vsqu aiKl sMBwrI[
lIin drb muK qUSin DwrI[
gmny mwrg puir krqwr[
1
irdy ivc sky (AunHW dI.......)[
2
lûmw pY irhw qd bI azK nhIx lgI[
3
mn rUpI kvl icMqw rUpI ndI ivc bVw duzK mMnky ruVH irhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 148
icqih igRMQ jI irdy mJwr ]42]
-BlI bfweI pwvin* awey[
huqI pRQm BI deI gvwey-[
aiDk ibsUriq inj Gr gXo[
nihÀ bis clÎo irdy pCuqXo ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrmzl ko cFn’
pRsMg brnnû nwm ibMsqI aMsU ]20]
*
pw:-apno[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 149
21. [mzKN qy gurU jI sRI aMimRqsr puzjy]
20<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>22
dohrw: gRwm bkwly ky ibKY, hoeI jbih pRBwiq[
DIrmzl kO isvr ipiK1, prÎo CUC, gw rwq2 ]1]
+
cOpeI: siBihin pyKÎo AuiT so gXo[
-nihÀ rih skÎo Kot ijn kXo[
inj pRwnin mYx sMsy jwnw[
ijs ny kRÁr krm ieq Twnw ]2]
kYsy crn itkihÀ iqs kyry[
bf aprwD kIin siB hyry[
qRsiq kriq Bw sMsy pRwn[
sm kwier ky DIr Drw n- ]3]
ies pRkwr qihÀ mzKÎN Swh[
rhÎo gurU iFg pRym Aumwh[
drSn drsih prsih crn[
hrÎo chY duK jnm ru mrn ]4]
inq pRiq SrDw aiDk bDwvih[
SRI muK bwk sunih suK pwvih[
SRI gur Bgiq gÎwn AupdySihÀ[
ktiq klyS aSyS hmySihÀ ]5]
iek idn mzKNSwh bKwnw[
‘SRI gurdyv anûd inDwnw!
gur arjn jI rcÎo suDwsr[
iqn ky ipq AupdySÎo jo kr3 ]6]
qhW jwin kI hY mm cwhU[
mzjn krox kluK gn dwhU[
Blo prb aib phuÀcÎo awin[
BXo ibswKI ko ieSnwn ]7]
drSn drsOx SRI guru Dwm[
1
vyiKaw[
2
rwq L qur igaw hY (DIrmzl)[
+
pw:-ins iKs[
3
ijvyx krn leI Bwv rcN leI iqnHW L ipqw ny AupdyiSaw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 150
khI pRSMSw ijs aiBrwm[
rwvr kI mYx awiesu pwie[
pun awvOx suMdr drswie1’ ]8]
SRI guru khÎo ‘dUr kuC nWhI[
ijs drSn qy siB suK pwhIx[
hm BI gmnihÀ cil drsY hYx[
krihÀ Snwn Qwn isr nÎY hYx ]9]
clihÀ byg iekTy mg soie[
imlihÀ awie pun hrKiq hoie[
siqguru krihÀ Bwvnw pUrI[
AuØzjl sumiq hoie ibiD rUrI’ ]10]
ies pRkwr siqguru Purmwie[
‘qÎwrI krhu’ su dIin rZwie[
suin mzKN hrKÎo ies Bwie[
-kwrn iek, dÍY kwrj pwie2- ]11]
apno Bwg DMn mn jwny[
dXw gurU kI mwin mhwny[
-jib lO drSn hoviq rhYx[
qib lO lwB aiDk muJ ahY- ]12]
BXo su qÎwr kUc ikX fyrw[
guru Gr ko awXhu iqs byrw[
pd aribMd bMdnw kInis[
drSn dris pRym rs BInis ]13]
‘rwvr krhu arUFin ijs pr[
so anvwvOx qum rZwie kir[
cFhu AucwvihÀ jwihÀ khwr[
nqur qurMgm3 blI Audwr ]14]
kY bVvw4 kI ilhu asvwrI[
1
drSn krky[
2
murwd ‘eyk pMQ do kwj’ qox hY[ kwrn iezk hY sPr qy kwrj do hn, siqgur jI dy drSn
qy SRI aMmRqsr swihb jI dy ieSnwn[
3
nhIx qW GoVw[
4
GoVI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 151
gmhu pMQ ijs rIiq suKwrI[
rwvr kI rZwie hÍY jYsy[
qum ihq kirhYx qÎwrI qYs’ ]15]
suin kir SRI guru qyg bhwdr1[
‘jo bwhn2 hovih aib hwdr3[
iqs pr clihÀ ibcwr n kweI[’
qib mzKN bVvw mMgvweI ]16]
suMdr ZIn jrwAU pwie[
srb swj ijs Auicq suhwie4[
brN sÍyq qn rjq smwn5[
DIr6 qurMgin ruicr mhwn ]17]
Cyriq qyj AuTwv bfyrw7[
suKdwXk mg gmniq byrw8[
mwrg clY QoreI jwnY9[
phuÀcih dUr AulÀiG bf QwnY10 ]18]
ipiK pRsMn iqhÀ SRI guru Bey[
qÎwrI kIin dws sMg ley[
huqI qyj qurÀgin guru kyrI[
so ibc sdn bMDwiev hyrI11 ]19]
huqI DIr jo mzKN dIin[
iqh arUiF kir cly pRbIn[
gmnÎo mzKN Swh ipCwrI[
ilXy sMg mwnuK Bt BwrI ]20]
1......
boly:-
2
asvwrI[
3
iqawr[
4
ijsdy Xog hoky SoB rhy hn[
5
cWdI vrgw[
6
DIrjvwn[
7
(kdm) vzfw AuTWvdI hY[ (a) AuTwv (= suhzpN) bVw hY[
8
rwh czlN vyly bVI suKdweI hY[
9
(jwnY =) pRqIq aYAux dyxdI hY ik QoVw rwh czl rhI hY[
10
Bwv pYxfw bhuq mukwAuxdI hY[
11
bzDI hoeI vyKI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 152
mwrg gey AulÀG kir swrw[
jwie suDwsr qbih inhwrw[
huqy msMd agwrI jyqy[
gur awgmn SRon suin qyqy ]21]
khUM khUM gmny frpwie[
-*mq hm swQ ibgr ieh jwie[
drb awmdn dyiK ibswlw[
aib myly ko awXo kwlw ]22]
rhihÀ ij awp iblokihÀ qWhI[
hm qy pun lY hYx ibiD XwhI[
mzKN iszK sMg ijn ahY[
hm sox krih jQw icq chY ]23]
DIrmzl ko lUtÎo fyrw[
gur Gr mihÀ iqs qy n bfyrw[
apr kOn sox krih BlweI[
hm qy Dn ly pwie gurweI ]24]
imlhu nhIx ko jwie agwrI[
CpIaih inj inj Qwn mJwrI[
ien ko sdw suBwv issU qy1[
pRIiq n kirhYx kbih iksU qy2 ]25]
siBihin qy huie bhih inrwlw[
myl n iks msMd ky nwlw[
gurqw ien khu pRwpiq BeI[
ieh siB bwq abih ibdqeI3 ]26]
nihÀ msMd ko imlny awvw4[
apr n ikn hUM dIin cFwvw[
pRQmY aMimRqsr jI awXo[
drb sMBwrin ko llcwXo ]27]
*
msMd eyh ivcwr krdy hn[
1
bwlpn qox[
2
iksy dy nwl[
3
pRgt hoeI hY[
4
(ajy) koeI (hor) msMd (ienHW L imlN bI nhIx awieaw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 153
apr msMd srb imil jwieÀ[
guruqw ien kI acl itkwieÀ[
aib lO siBihin sMsY ahw[
gurU BXo inScY nihÀ lhw1 ]28]
hirguivMd gur ky ieh nûdn[
dwvw rwKiq Aupr msMdn2[
ien sox imilin n aib bin awie[
nhIx kTor kry bc jwieÀ3*- ]29]
iem ibcwir kir awps mWih[
dury mMdmiq sMsY pRwih4[
SRI hirmMdr cwrox dÍwr[
kry asMjiq5 siBin ikvwr6 ]30]
huqo drSnI pOr bfyrw[
dy kpwt qwro pun Byrw[
SRI gur qyg bhwdr sÍwmI[
liK msMd ibiD7 aMqrjwmI ]31]
gey qhW jib, ipKÎo n koeI8[
-bymuK Bey- jwin mn soeI[
mzKn swQ khÎo ies BWiq[
‘ipKhu msMdin ko ibrqWq ]32]
iBMn iBMn huie Cpy sQwn[
nihÀ awey kirby snmwn[
Dn ky loB lgy miqmMd[
hm ko suin nihÀ Bey anûd ]33]
SRI gur mMidr ky drvwjy[
1
pzkI qrHW nhIx hY jwiNaW igaw[
2
msMdW AuØzqy bI ienHW dw dwvw hY[
3
kTor bcn nw (ikqy) khy jwN[
4
sMsw kihky[
5
bMd[
6
qKqy, bUhy[
7
msMdW dI ivDI Bwv slUk[
8
jd (qhW =) hirmMdr gey qW koeI (msMd) nZr nw awieaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 154
Byir gey nihÀ bwjiq bwjy[
sbd kIrqn suinXiq nWhI[
kInis khW mhW lb1 mWhI’ ]34]
suin mzKN bolÎo gur sMg[
‘Purmwvin muJ krhu insMg[
ien sox krOx DIrmzl jYsy[
dMf Auicq durjn huieÀ aYsy ]35]
qumro vsqu drb smudwey[
krihÀ curwvin md2 Aupjwey[
aib qum ko dyKiq dur3 rhy[
snmuK awie su bwk n khy ]36]
nhIx Aupwien awgy DrI[
dIn hoie nihÀ ibnqI krI[
as anIiq ks skihÀ shwr[
jwviq miq dIjih nihÀ qwr4 ]37]
CmI purK mihÀ qum prDwn[
krhu iCmw siB dMf sQwn5[’
SRI gur khÎo ‘smo jib awvih[
duSt mMd qwVn ko pwvihÀ ]38]
siB msMd qy lY hYx lyKw[
pIVihÀ inj drgwh ibSyÞw[
SRI gur arjn jI iek kwl[
ien ko ipiK kir Kot ibswl ]39]
dInhuÀ sRwp -rhihÀ jr6 nWhI[
iksI smy mihÀ hÍY ibnswhI-[
smY awie jib pRwpiq hoie[
ien ko mUl ibnwsih soie ]40]
1
loB ivc[
2
hMkwr[
3
Cup[
4
jd qk qwVky ienHW L mzq nw dyeIey[
5
swrIaW dMf dyN jog QwvW (Bwv mOikaW qy) iCmw krdy ho[
6
jV[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 155
Dry loB ieh mry agwrI[
dXo sRwp ien jryx AuKwrI1[
mry hUey ieh, kÎw hm mwrYx[
SrDw hIn isdk Aur hwrYx ]41]
hm nihÀ burw iksU ko kirhIx[
js kukrm qs Pl ko BirhIx[
qUM aib kir Snwn sr mWih[
ijs qy aiKl pwp ibnswihÀ ]42]
mno kwmnw pUrn krYx[
mn kI qn kI ml ko hrYx[
krhu iqhwvl huie ardws[
siqgur pUriq Aur kI aws’ ]43]
as kih mzKN ko qib Corw[
hty awp gur AuØzqr Erw[
hrK Sok mihÀ ibRqI smwn[
siB pr ikRpw idRSit ko Twin ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI aMimRqsr gmn’
pRsMg brnnû nwm eyk ibMsqI aMsU ]21]
1
srwp dyky jVHW AuKwVIaW hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 156
22. [SRI aMimRqsrox vzly]
21<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>23
1
dohrw: BeI msMdin ko Kbr, -bsy n gurU ikRpwl[
Kry hoie hit kY gey2, hmrI hyir kucwl- ]1]
cOpeI: hrKiq hoie inkis pun awey[
lyihÀ Aupwien jo isK lÎwey[
drb Gno dukUl bhu moly[
vsqU apr dyihÀ isK, so lyx3 ]2]
iszKÎin ko mylw bf hovw[
mzjihÀ hirmMdr br jovw[
pMcWimRq kirvwie ilawvihÀ[
kir bMdin ardws alwvihÀ ]3]
mzKN isK kInis ieSnwn[
aiDk Bwvnw Aur mihÀ Twin[
pihrI poiSS punihÀ nvIn[
pMcWimRq kir4 sMgy lIin ]4]
SRI hir mMidr ko qib gXo[
hwQ joir nûmRI bhu BXo[
nmskwr kir bwrMbwr[
pun ardws krwie Audwr ]5]
pMcWimRq ko qib vMfvwie[
iekTo By msMd smudwie[
iqn siB ko ipiK mzKN khÎo[
‘qum mihÀ aiDk Kot mYx lhÎo ]6]
SRI guru kwrn krn ikRpwl[
cil kir awey krin inhwl[
qum bymuK huie dury Grin mYx[
nihÀ drSn kInis iqs iCn mYx ]7]
nihÀ snmwn kIin iqn kyrw[
1
(rwmdwspury ivzc) Tihry nhIx[
2
(sRI aMimRq srovr pws) KVy ho ky muV gey hn[
3
Eh (msMd) lYxdy hn[
4
krvwky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 157
ieh kÎw kInis kot bfyrw?
iCmwvMq gur khYx n kwhUM[
nWih q ibpq priq qum mWhUM ]8]
ieh aprwD ij qum qy BXo[
nhIx ibcwrin Aur ikC ikXo[
qAU awpnI sMqiq kyrw[
kIin burw lih kSt1 bfyrw ]9]
bwkin qy hI suK duK dwqw[
as siqgur qum kÎox nihÀ jwqw?
qIKn bf kuTwr ly hwQ[
inj pg hqÎo mUFqw2 swQ ]10]
aib hI Pl lyqy qum pwie[
pr siqgur kI jQw rjwie3[’
suin msMd boly Dir qRws[
‘Bo mzKN! suin, kihÀ quJ pws4 ]11]
ieh prqwp gurin ko swrw5[
siBihin pr iqn ko Aupkwrw[
rN jY kir SRI hirgoivMd[
kry nwS dl qurk iblûd ]12]
qib ky kriq eIrKw, dRohI[
ieh siq bwq khiq hYx qohI[
SRI hirrwie gurU pun Bey[
nhIx suDwsr bwso key ]13]
suin kir jy mlyC smudwie[
awie ibgwr krihÀ ies QwieÀ[
iezqÎwidk Aur gtI6 ibcwr[
nhIx awie bYTy drbwr ]14]
1
duzK pwEgy[
2
mUrKqw[
3
pr siqgurU jI dI ijvyx rZwie sI (Auvyx hI hoieaw Bwv quhwL huN dMf nhIx imilaw)[
4
qyry pws (asIx) kihÀdy hW[
5
drbwr dw swrw pRqwp gurW dw hI hY[
6
igNqIaW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 158
ieh aib lO By gurU n nIky[
skl msMdin ikXy n TIky[
aru sMsy mihÀ sgrI sMgiq[
inScy ikXo n iszKÎin pMgiq ]15]
nhIx Aupwien ikq kI aweI[
kIriq ikqy nhIx ibQrweI[
jib iek awn hoie siB jwn1*[
hm BI dws, lyihÀ mn mwin’ ]16]
suin mzKN ny pun smuJwey[
SRI hirikRSn bwk ko gwey[
-bwbw- khÎo -bkwly mWih-[
so ieh pRgty rukihÀ n kwih’ ]17]
apnI kQw su aiKl sunwie[
punihÀ siBin ko fr Aupjwie[
‘aib BI jwhu jwcnw kro[
irdy duStqw sgrI hro ]18]
geI bIq pr qAU sMBwrhu[
kr jorhu aru ibnY Aucwrhu[’
iem suin, imly msMd ibcwrihÀ[
‘mzKN ko n bwk iqRskwrihÀ ]19]
miq ieh ibgr prY hm sMg[
DIrmzl sm krih n FMg2[
clhu vihr hI imil kY qWih[
kih SuB bwk lyhu hrKwih3 ]20]
kCU Aupwien lyhu pRSwid[
jQw ahY guru Gr imrjwid[’
iem ibcwr kir aiKl msMd[
gmny bwhr lwj iblûd ]21]
1
jdox[ (koeI) iezk (gurU awky hoieaw sBnW ivc jwiNaW jweygw)[
*
pw:-jb ien mwn hoie siB Qwn[
2
slUk[
3
pRsMn kr leIey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 159
SRI gur aMimRqsr1 qy muir kY[
eyk gRwm qihÀ inkit inhir kY[
vzlw khYx iqsI ko nwie[
qIn kos AuØzqr idiS QwieÀ ]22]
qihÀ iek isK ky Gr kir fyrw[
syvw kriq su Bwv bfyrw2[
prI insw kInis ibsrwmU[
ijn ky bwk moK ky DwmU ]23]
aglI jib pRBwiq huie aweI[
krI skl qn kI sucqweI[
bYTy SRI gur qbih pRXMk[
qib msMd Aur Dry aqMk3 ]24]
dIn mny donhuÀ kr jory[
phuMcy iFg gur, chiq inhory4*[
bMdn krihÀ nûmRqw Dwir[
arip Aupwien kCuk agwr ]25]
khiq Bey ‘BY qurkin kyrw[
rhY suDwsr bIc bfyrw[
-ko gru rhih, ik nWhI iehW5-[
ipiK ipiK jwihÀ bYr kir mhW ]26]
pYxdy ko suq awidk awin[
ijnihÀ gurU rN mihÀ ikX hwn[
iqn ky snbMDI jo ahYx[
so pRqICnw krqy rhYx ]27]
iqn duStin qy hm fr pwieÀ[
1
drbwr swihb qox murwd hY[ Sihr dw nwm qdox ajy rwmdwspurw hI sI[
2
bVy pRym nwl[
3
fr[
4
bynqI cwhuMdy[
*
pMfq qwrw isMG jI nroqm apNy gur qIrQ sMgRh ivKy ilKdy hn:-“aMmRqsr Cof bzly
gRwm mo awey qb aMmRqsr kI mweIaW pRSwd lykr drSn ko aweIaW Aunko br dIaw-
‘qumwry myx sdw BkqI rhygI[’ ”
5
(muslmwn sUMh kzFdy rihÀdy hn) ik koeI gurU iezQy rihÀdw hY ik nhIx rihÀdw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 160
-awie1 ibgwr n kuC kir jwieÀ-[
hm aMimRqsr rhiq hYx jyqy[
inq ßulwm gur Gr ky qyqy ]28]
ieh asQwn sdIv qumwro[
rwvr sÍwmI sdw sMBwro[’
suin kY SRI gur qyg bhwdr[
ipKy msMd awie By hwdr ]29]
-mn Koty ijn ky siB BWqI[
muK qy apr bnwvihÀ bwqI[
Dn loBI ieh sÍwn smwnw[
krihÀ curwvin Byt mhwnw ]30]
bhuq idvs ky krihÀ kukrm[
Bey mMdmiq ibsry Drm2[
ienih ibnwsin krny hwrw[
hoih agwrI purK Audwrw- ]31]
iem ibcwir jg gur siB sÍwmI[
bcn bKwnÎox aMqrjwmI[
‘nihÀ msMd qum aMmRqsrIey3[
iqRSnwgn qy aMdr srIey4+ ]32]
js Koty mg kIin alûb5[
qs Pl pRwpq kSt kdMb6[
qum kY sMqiq pwie qumwrI[
ijm gur Gr ky By durcwrI7’ ]33]
iem kih TwnI mOn gusweIx[
imil msMd gmny smudweI[
1
aw krky[
2
Drm ivswrky mMd mqI hoey hn[
3
qusIx sRI aMmRqsr (srovr qy mMdr dy) msMd nhIx ho[
4
iqRSnw dI azg nwl aMdrox sVy hoey ho[
+
ieh sRwp mMdr dy msMdW L ho irhw hY nw ik Sihr vwsIaW L[
5
ijvyx Kot vwly rwh dw awsrw ilaw hY[
6
bhuqw[
7
gurU Gr (dy hoky) ijvyx Koty krm krn vwly ho gey ho[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 161
BXo sRwp duKdwXk ijn ko*[
nihÀ gurmiq pRwpiq ikm iqn ko ]34]
‘aMqr srIey’ sRwp ju khÎo[
aib lO qhW ahY hm lhÎo[
SRI gur bsihÀ gRwm iqs PyrI[
kriq pRqIKn mzKN kyrI ]35]
mgn sÍrUpwnûd mihÀ bYsy[
ijnihÀ ibkwr CuXo nihÀ kYsy[
Kwn pwn kir kY SuB BWqI[
itky syj AUpr pScwqI ]36]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gur aMimRqsr qy
htn’ pRsMg brnnû nwm dÍY ibMsqI aMsU ]22]
*
ieh spzSt hY ik sRwp aMimRq srovr dy msMdW L hoieaw hY[ ieiqhws qox ajwN lok srwp
L aMimRqsr Sihr dy vwsIaW qy lwAuN dI AukweI krdy rihÀdy hn[ ies vyly aMmRqsr nwm
mMdr qy srovr dw sI, Sihr dw nwm rwmdws purw sI[ Sihr dw nwm aMmRqsr bhuq ipCox
ipaw hY, vwk bI ieho hn ‘msMd qum aMmRqsrIey’ ijsdy arQ hn, qusIx hir mMdr dy jo
msMd ho iqRSnw agn nwl aMdrox sVdy ho[ ies sRwp qox Eh syvwdwr bc skdy hn jo
hrImMdr dy syvk hoN qy loB Dwrky Dn aMgIkwr nw krn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 162
23. [SRI gurU jI dw bkwilEx kUc]
22<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>24
dohrw: mzKN kir ieSnwn ko,
drSn prsn1 kIin[
pun krwie ardws ko,
clÎo su mqI pRbIn ]1]
2
cOpeI: SRI guru qyg bhwdr ijq ko [
gmny huqy clÎo qib iqq ko[
aiDk pRsMn hoie iqs iCn mYx[
mihmw siqgur kI liK mn mYx ]2]
sihn SIl3 ijn ky n smwnw[
srb Skiq Dir SRI Bgvwnw[
mg mihÀ iem Twniq4 bifaweI[
phuÀcÎo gRwm gurU ijs QweIx ]3]
vihr gRwm qy kInis fyrw[
vsqu gMBIr DrI iqs byrw[
srb BWiq qy kir qkrweI[
mzdR dyS nr jwin KutweI5 ]4]
imlÎo gurU sMg bMdn Dwrw[
siB pRsMg Bw qQw Aucwrw[
‘loB msMdn ko Dn kyry[
bymuK Bey kpwt6 su Byry ]5]
ajhuÀ n SrDw ijn ky BeI[
kOn gurU, pwruK nihÀ aeI7[
mYx qrjn8 kir sujsu Aucwrw[
qib imilby ihq ieq pg Dwrw ]6]
1
prsNw[
2
ijs pwsy[
3
shn dw suBwAu[
4
krdw hoieaw[
5
pMjwb dy lokW dI KutweI jwNky[
6
(hirmMdr dy) qKqy[
7
kON gurU hY (ieh) pRIiKaw nhIx hoeI[
8
qwV ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 163
Dn ihq gurU sQwn sMBwry[
loB irdy fihkwie1 Audwry[
jy kir ienhuÀ sZwie n bny[
kir hMkwr aãr hYx Gny ]7]
qum qy SMkiq mYx aib rhÎo2[
qRws3 dyn ko nihÀ kuC khÎo[’
suin SRI qyg bhwdr sÍwmI[
boly jwin* msMdin KwmI4 ]8]
‘ienhuÀ sZwie dyin ko BwrI[
Aupjihgo iek purK agwrI5[
krih qwVnw, pRwnin hwnih[
jrW AuKwrih, koiek mwnih6 ]9]
krÎo ikRzq ko qib Pl pwvYx[
gur isK apny muK nihÀ lwvYx[’
iem kih siqguru suKupiq DwrI7[
mzKN gw inj isvr mJwrI ]10]
supiq Bey suK insw ibqweI[
jwgy bhur pRwiq huie aweI[
Bey qÎwr mg krin pXwnw[
suMdr ZIn pvwie ikkwnw8 ]11]
Bey arUFin mwrg cwly[
phuMcy awie su bIc bkwly[
fyrw kriq Bey inj Dwm[
imly mwq kO kIin pRnwm ]12]
1
idl (ijnHW dw) Btkw irhw hY[
2
frdw irhw hW[
3
(msMdW L) fr[
*
jws[
4
kicaweI, Kot[
5
agly smyx ivc[
6
iksy iezk L mMnygw Bwv ivrly ivrly msMd dI kdr krygw, jYsy BweI PyrU awidkW dw
snmwn hoieaw sI[
7
inûdRw kIqI[
8
GoVy qy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 164
-aink ibGn ky suq bic gXo-[
XW qy aiDk nyhu Aur BXo[
imil kir muK isr pr kr Pyrw[
bwir bwir Dir mod Gnyrw ]13]
qYsy mzKN AuqrÎo awin[
fyrw kriq BXo inj Qwn[
Kwn pwn kir kY siB BWqI[
supqy iqmr pRivrqy rwqI ]14]
jwm jwmnI jwgRn kry[
ibiD qy sOc su mzjn kry[
ibdqI bwq jhW kihÀ dySu[
-ibdq Bey siqgurU ivSyS ]15]
mMjI apr soFIain lweI[
lÜijiq hoiq gey inj QweIx[
SRI gur hirgoivMd ko nûd[
gurqw gwdI iQry iblûd- ]16]
khYx prspr isK puir gRwm[
siB ibiD sujsu sunihÀ aiBrwm[
inkt ik dUr drs ky hyqu[
awviq gmny qjy inkyq ]17]
aink akorin ko lY awvihÀ[
gRwm bkwly kI idiS DwvihÀ[
jib bYTihÀ SRI qyg bhwdr[
sMgiq awin KrI huie hwdr1 ]18]
drb awid bhu DrihÀ agwrI[
bMdn krihÀ BwAu ko DwrI[
awvin lgI Byt chUM Er[
mwnihÀ iszK JukYx kr joir ]19]
sunihÀ iblokihÀ soFI swry*[
1
hZUrI ivzc[
*
aMk 16 ivzc dzs awey hn ik soFI swry SrimMdy hoky tur gey[ eyQy Bwvyx AunHW dy turn qox
pihly smyx vzl ieSwrw jwpdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 165
jrihÀ nhIx1, Aur jrihÀ2 kuFwry3[
dÍYS Aupwviq ktu4 bc khYx[
nhIx mhwqm gur ko lhYx ]20]
ikiqk idvs rih mzKN SwhU[
apny dyS gmn kir cwhU5[
-bhu idn ibqy Coir Gr awXo[
purI kwmnw drSn pwXo- ]21]
irdY ibcwriq iek idn aYsy[
cil awXhu jihÀ siqgur bYsy[
inûimR hoie kir bMdn TwnI[
pRym jnwviq bolÎo bwnI ]22]
dUr aiDk qy mYx cil awXo[
bWCiq rwvir drSn pwXo[
BXo ikRqwrQ aib siB BWqI[
hiq sMsY Bw, sIql CwqI ]23]
icrMkwl Bw qjy inkyq[
clÎo chiq qum nwm smyq6[’
suin siqgur kih shj suBwie[
‘hm qy BI ieq bsÎo n jwie ]24]
qjihÀ dyS huieÀ squzdRv pwr[
khUM krihÀgy apin agwr7[
mqsr iehW kriq hYx Gny[
as n hoie ko jwvihÀ hny8 ]25]
jhW SWiq huie ibnw bKyry[
1
shwr nhIx skdy[
2
sVdy hn[
3
Koty[
4
kOVy[
5
jwNy dI cwh krdw hY[
6
awp dy (dwn kIqy) nwm sihq Bwv nwm ismrdy hoey[ (a) ‘DMn gurU qyg bhwdr’ awKky
huN quiraw cwhuMdw hW[
7
Gr[
8
aYsw nw hovy ik koeI mwry jwN Bwv koeI bKyVw vD ky lVweI qy iksy dy mwry jwN qk nObq
nw azpVy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 166
qhW kuSl hÍY bisby kyry[
SRI hir ikRSn bwk ky khy[
gRwm bkwly gurqw lhy1 ]26]
XW qy iehW bsin siB cwhYx[
vDih dÍYS pun awps mWhY[
awgy DIrmzl bhu kIin[
khW lwB hoXhu duK BIn’ ]27]
iem kih SRI siqguru By qÎwr[
jnnI sox qib kIin Aucwir[
‘apr gRwm bisbo aib bnY[
dÍYSI dÍYS kriq ieq GnY’ ]28]
iezqÎwidk kih kY sMg mwq[
supqy siqgur ibqI su rwiq[
BeI pRBwiq sOc siB kIin[
mzjn krÎo pihir pt lIin ]29]
mwq nwnkI liK siB bwq[
-nihÀ rihby kI mrZI qwq2-[
Gr kI vsqu srb sMBvweI[
icrMkwl kI bsiq ju hweI3* ]30]
nihÀ icq chiq qÎwigby gRwmU[
piq pwCy bwsI kir DwmU[
qAU jwin siB rIiq lcwrI4[
vsqu sMBwrin idRg jl fwrI ]31]
ZIn qurMgn pr SuB pwey[
mzKN qÎwr BXo sihswey[
siB dwsin sox kIin AucwrI[
‘awnhu sgrI vsqu sMBwrI ]32]
gur Gr kI aru apnI jyqI[
1
(smJdy hn) ik bkwly ipMf gurqw pRwpq huMdI hY[
2
puzqR dI[
3
vsdI jo hYsI[
*
pw:-jhW eI[
4
byvsI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 167
ly kir awvhu byg smyqI[’
iem kih awin imlÎo guru sMg[
kInis bMdn Auqir qurMg ]33]
hwQ joir kir igrw AucwrI[
‘cFhu awp nihÀ krhu avwrI[
silqw qrnI pr ciF qrnI1[
imlihÀ awie siB, vsqu sÀBwirnI2’ ]34]
suin SRI qyg bhwdr cMd[
kih bVvw mMgvwie iblûd[
sjiq ZIn juiq ly kir awvw[
awgy Kro dws idRStwvw ]35]
SRI nwnk ko qbih mnwie[
AuiT SRI qyg bhwdr rwie[
ly mzKN ko apny sMg[
cFy qurMgin pr SuB rMg ]36]
dws Coir qib bwg ghweI3[
mwrg gmn kIin agvweI[
pwCy mzKN ciF kir pÎwnw[
sMg ikiqk asvwr sujwnw4 ]37]
SRI gujrI ko BRwqw ahY+[
nwm ikRpwl iqsI ko khYx[
so qurMg pr hÍY asvwr[
kInis qÎwrI gur kI lwr5 ]38]
apr dws kyiqk sMg hoey[
kyiqk vsqu sMBwriq joey[
sny sny SRI siqgur cwly[
prÎo bhIr dws bhu nwly ]39]
1
(ijQy) ndI qrn leI, Bwv pwr hoN leI byVI qy cVHnw hY, EQy........ Bwv pzqN qox hY[
2
swry (hor swQI) cIZW sMBwlky aw imlNgy (ipzCox)[
3
dws ny awpNy hzQox Czfky mhwrwj jI L vwg PVweI[
4
cqur[ (a) jw rhy hn[
+
nwnkI jI dw pykw Gr bkwly sI[
5
nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 168
iek awgY iek pwCY awie[
gmny iek Aur Sok Aupwie[
irdY ibcwrihÀ -gurqw gwdI[
BeI ibdq iszKÎin aihlwdI ]40]
qAU SrIkw soFI krYx[
nwhk bYr prspr DrYx[
ieh bf Kot1 dyiq duK BwrI[
bsiq2 bkwly gRwm mJwrI ]41]
hyir bYr ko Corin krÎo[
apr Qwn bisby icq DrÎo[
iks ko suiD iks Ql cil jwvYx[
khW iQrihÀ inj gRwm bswvYx- ]42]
iezqÎwidk igNqI mihÀ dws[
gmny sMg su irdY Audws[
SRI gur qyg bhwdr cly[
mzKN sMg suBt gn Bly ]43]
kuC mg AulÀGiq phuÀcy awie[
ndI ibpwsw cil ijs QwieÀ[
qrnI pr ciF kY qt pwr[
hyrI clih ibml bhu bwir3 ]44]
nOkw nhIx inkit ko aweI[
iem ibloik TWFy iqs QweIx[
swQ pwClo awviq cwlw[
kriq iblokin Kry ikRpwlw ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gur qyg bhwdr
gmn’ pRsMg brnnû nwm qInibMsqI aMsU ]23]
1
Koty hn[
2
(nWvy gurU jI) vzsdy sn[
3
byVI qy cVHky pwr hoN leI qt (qy KVoky byVI) qzkI, bhuq inrml jl czldw (nZr
ipaw)[ (a) aYAux bI anÍY huMdw hY:-qt pr cVHky pwr vzl qrnI (leI) hyiraw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 169
24. [SRI gurU gRMQ jI jl ivc rzKy]
23<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>25
dohrw: TWFy qrI pRqIKqy, ipKiq pwClo swQ[
-awie imlihÀ iekTy skl-, AulÀGiq ko cihÀ nwQ ]1]
1
cOpeI: alp vsqu kuC sdn mJwrI [
DIrmzl ko dInis swrI2[
lGu qurÀgin pr Dir so lÎwey[
sny sny gur iFg cil awey ]2]
kyiqk iszKÎ PkIr ikqyk[
iml sMgI By jliD ibbyk3[
awie awie gur iFg huie TWFy[
SrDwlU pRymI mn gwFy ]3]
ieqny mihÀ isK so cil awXo[
gurU igRMQ ijn sIs AuTwXo[
dyKiq gur ar isK iqs Er[
bMdn krI skl kr joir ]4]
qyg bhwdr gurU bKwnXo[
‘kOn igRMQ swihb ieh awnÎo[
ikq ly jwie4, ahY iks pws?
bUJhu ies ko, krhu pRkwS5’ ]5]
qib ikRpwl gujrI ko BRwq[
srb sunwie BnÎo su ibRqWq[
‘SRI gur arjn pRQm ilKwXo[
DIrmzl so Cl kir pwXo ]6]
fyrw lUt lIin jib swry[
qib qy awXhu sdn hmwry[
mhW mhwqm hY ies kyrw[
ijs ky drSn puMn Gnyrw ]7]
1
Bwv QoVw kuC hI Gr ivzc sI[
2
(awp) dy idzqI sI[
3
gurU jI dy nwl ho gey[
4
ikQy lY jw irhw hY[
5
Bwv (swL) dzso[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 170
rwvir bfin1 bnwXo eyhI[
ies iFg huie pUjw bhu lyhI[
ies kir srb sMgqW awvYx[
drsihÀ aink akor cFwvYx ]8]
XW qy awp inkit aib rhY[
apr Qwn ky Auicq n ahY[’
suin SRI qyg bhwdr khÎo[
‘hmry sMg kOn ibiD rhÎo2 ]9]
ikn ieh rwiK swQ inj awnÎo?
Pyrin3 khÎo, nhIx so mwnÎo[
DIrmzl ky inkit kdI ko4[
aib BI dYbo bnih iqsI ko ]10]
CIn lyin iehu Auicq n hmY[
irdy ibsUrih duK siB smY5[’
qbih ikRpwl sunwvin kIin[
‘mzKN aru mwqw nihÀ dIin ]11]
-huqy ipqwmy rwvir kyrw6[
ijnhuÀ igRMQ jI kIin7 bfyrw[
XW qy vsqu awp kI ahY[
jo gur gwdI pr, so lhY- ]12]
iem ibcwr kir idXo n mwqw[
Auicq ibcwr lyhu, suKdwqw!
aiqSY durlB vsqu ajwieb[
ieh nihÀ dyin bnih, gurswihb!’ ]13]
ieqny ibKY nwnkI aweI[
suMdr sÎMdn pr suKdweI[
1
vifaW ny[
2
iks qrHW rih igaw[
3
moVnw[
4
kdy dw Bwv bhuq icr dw[
5
iczqox duKI ho ky sdw JUrdw rhygw (DIrmzl)[
6
awp dy ipqwmw jI dw[
7
rzicaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 171
gujrI sMg cFI SuB fory[
Jwlr ZrIdwr chuM Ery ]14]
inkit awie suq ky bc suny[
hT kir rhy hyir isr Duny1[
-SqRÁ ko ihq cwhiq rhY[
pRwn hwin lig2 Koto ahY ]15]
khOx khW lig bhu smuJwey[
srl suBwAu n kuC liK pwey-[
iszKÎin sMg gurU pun khÎo[
‘DIrmzl ko3 hm ieh lhÎo ]16]
ko aib gmnhu, ly kir jwvo[
sOxpo jwie iqsI ky pwho4[
hmry sMg n rwKin kro[
SRI krqwrpury ly Dro’ ]17]
suin iszKÎin siB jory hwQ[
hoie nûimR boly gur swQ[
‘DIrmzl qn mn qy Kotw[
iqs ky dyKin qy bhu qotw ]18]
gur inûdk bf pwp kmwey[
kih kir qum pr qupk clwey[
krih sdw duStin kI sMgiq[
AuØzqm jn ijs kI nihÀ pMgiq ]19]
hm iqs kI idiS muK nihÀ krYx[
imilby kI bWCw nihÀ DrYx[
rwvr ko aprwDI Bwro[
hm ibloik nihÀ skihÀ shwro’ ]20]
suin gur siB iszKin kI ibnqI[
mn mihÀ igniq rhy gn gnqI[
1
(mwqw jI ny) isr ihlwieaw[
2
(jo SzqRÁ) pRwNW dy nwS krn qzk[
3
DIrmzl dw ieh (SRI gurU gRMQ swihb)[
4
pws[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 172
-nihÀn igRMQ swihb hm rwKYx[
iqs iFg phuÀcY- icq aiBlwKYx ]21]
mwq nwnkI brjiq hyir[
‘hy suq kÎox hT krhu bfyr?
durlB vsqU apin bfin kI[
bhur n pRwpiq aink jqn kI1 ]22]
nihÀ dIjih inj swQ rKIjih[
nIky irdy ibcwr lKIjihÀ[
irpu ko kCU qdwrk2 hoie[
krI avzgÎw ly Pl soie ]23]
aiDk SrIkw Aur mihÀ Dwrih[
nihÀ bifaweI qnk ibcwrih[
ahY BqIjw bf ahMkwir[
nihÀ ijs ky kuC rhÎo ibcwr ]24]
iksI rIiq qy adb n rwKw[
kriq sdw mwrin aiBlwKw[
iem snyhu iqs ky sMg Drnw[
ikm n icqhu ijm durmq krnw3’ ]25]
suniq mwq qy Dir muK mOn[
icqihÀ4 -Aupwie krihÀ aib kOn[
isK syvk qihÀ jwie n koeI[
lKihÀ mhW aprwDI soeI ]26]
krqw jwin kukrmin kyrw[
nihÀ cwhiq isK drSn hyrw[
krihÀ prN, iqs muK nihÀ lwgihÀ[
ikm phuÀcwieÀ igRMQ iqs awgih5- ]27]
qrnI kI pRqIKnw krqy[
ies kwrj ko irdy ibcirqy[
1
kIiqaW bI[
2
rok; dMf[
3
ijvyx Eh Kot krdw hY qusIx cyqy bI ikvyx nhIx krdy ho[
4
socN lgy ik...........[
5
Ausdy pws[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 173
jib nOkw cil kir iFg aweI[
Bey arUFin qbih gusweIx ]28]
sÎMdn fory nr smudwey[
mzKN awidk qurq cFwey[
gurU igRMQ ko qrI mJwr[
SuB Ql ipiK kir DrÎo suDwir ]29]
krnDwr1 qib pRyrin krI[
nIr gMBIr SIGR cil qrI[
prly qIr geI qqkwlw[
Auqir pry siqgurU ikRpwlw ]30]
iek nr SRI krqwrpury ko[
AuqrÎo gur kY sMg Aury ko[
bUJn kIno, qWih bKwnw2[
‘mYx iqs ngr ibKY cil jwnw’ ]31]
siqgur khÎo ‘kwj hm kIjY[
eyk sMdys DIrml dIjY[
-gurU igRMQ jo qum qy ilXo[
so dirawAu ibKY Dir idXo ]32]
awp jwie kir lyAu inkws[
pun sdIv qum rwKhu pws*[
hm nihÀ kInis aMgIkwr[
jwieÀ agwrI pMQ mJwr3’ ]33]
hwQ joir iqh mwnv mwnI[
‘mYx phuMciq hI krOx bKwnI[’
iem smudwie gurU giq dwnI[
1
mlwh[
2
(guru jI ny) puiCaw qy Aus (iszK) ny AuØzqr idzqw[
*
iKmw, iqawg, vYrwg qy bIqrwg avsQw dw ieh kmwl hY[ awp dy iqawg L iek AuØzqm
Pl ieh lÜgw ik awnûdpur dy swky qy hornW pMQk KydW qy duzKW dy smyx bIV krqwrpury shI
slwmq peI rhI jo azj qzk pRwpq hY[ nhIx qW kIh jwNIey anûdpur dIaW luÜtW qy hor
swikaW vyly nO mN rcnw dI qy dmdmy dI bIV dI asl ilKq vWùUM ieh BI lop ho jWdI[
3
asIx rwh ivc agy jw rhy hW[ (a) (ieh SRI gurU gRMQ swihb) agy L pMQ ivc clw
jweygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 174
huqo gMBIr byg jihÀ pwnI* ]34]
mMjI ky smyq jl mwih[
kih kir Bly rwKXhu qWih[
‘Bly sMBwlhu Bo dirawie!
quJ qy lyih DIrml awie’ ]35]
jl gMBIr mihÀ jbih itkwey[
skl iblokiq bhu ibsmwey1[
2
‘pRQm khiq ibzpRIq ibswlw[
irpu ko chiq Blo siB kwlw4 ]36]
vsqu amolk riKby lwiek[
dy SrIk ky sdn suBwiek[
ko qihÀ gXo n, aib kÎw krÎo3[
silqw sihq byg mihÀ DrÎo ]37]
jl mihÀ kwgd BIgihÀ jbY[
bcihÀ n, SIGR jwihÀ gr qbY[
ikm azKr swbq rih jY hYx[
ibnw BIq ijm iczqR4 n pY hY’ ]38]
iezqÎwidk awps mihÀ khYx[
gur mihmw khu Byv n lhYx[
pun siqgur cil pry agwrI[
mzKN awidk cly ipCwrI ]39]
isK SrDwlU qUSin rhYx[
gur ko cirq Bly Aur lhYx[
‘jo ikC krihÀ su awCI bnY[
siqgur miq jwnih ko mnY5’ ]40]
kyicq khYx ‘dulB SuB mhW[
bhY ndI, pun pRwpiq khW[
SRI gur arjn hwQin kyrw[
1
hYrwn ho ky kihÀdy hn swry:-
2
pihly qW puzTI gzl kihÀdy sn (gurU jI) ik duSmn dw Blw sdw mMgdy sn[
3
Bwv DIrmzl pws koeI lYky nhIx igaw qW dyKo huN kI kIqw ny[
4
kMD qox ibnW ijvyx mUrq nhIx rih skdI[
5
siqgurW dy miq L kON mn ivc jwN skdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 175
ienhuÀ kIin lop su ies byrw ]41]
as vsqU pun hwQ n awvY[
kOn gurU sMg kih smuJwvY[
krÎo inPl jl ibKY itkwXo[
ikq bih jwie, kOn ly pwXo1’ ]42]
ipKiq nwnkI irdw qpwXo[
nihÀ suq sox pun bwk alwXo[
mwrg cly jwihÀ aguvweI[
syvk isK PkIr smudweI ]43]
siqgur kI ikRq mzKN dyiK[
DrI mOn ibsmwie ibSyÞ[
kih n skih kuC liK srbzgÎ[
-hm kÎw jwin skihÀ alpzgÎ- ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gurU gRMQ swihb’
pRsMg brnnû nwm cqur ibMsqI aMsU ]24]
1
kON pw skygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 176
25. [DIr mzl L sunyhw puzjw]
24<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>26
1
dohrw: gmnhwr krqwrpuir, suin gur ikRqI inhwir [
Aur ibsmÎo- gur kÎw krÎo, kwgd nIr mJwr! ]1]
2
cOpeI: bhur DIrml sMg Aucwrw [
jl qy ilhu inkwis ibn bwrw3[
jy aib swbq pRwpiq hwQ[
qO aiq krwmwq ky swQ4 ]2]
jy nihÀ inksÎo, kY gr gXo5[
dulB igRMQ qO ibnsiq BXo[
DIrmzl sox TwnÎo hws[
ijs pRiq khÎo ik lyhu inkwis- ]3]
eyv ibcwriq mwrg jwqo[
kihby kwrn qy Auqlwqo6[
SRoqw! sunhuÀ igRMQ kI kQw[
pun siqgur kI AucrOx jQw ]4]
so nr phuÀcÎo puir krqwr[
adBuq gwQw irdY ibcwir[
DIrmzl ky sdn isDwXo[
gurU jwin iqh sIs invwXo ]5]
hwQ joir siB kQw AucwrI[
‘mYx awviq ieq, jQw inhwrI7[
siqgur qyß bhwdr DIr[
dyKy ndI ibpwsw qIr ]6]
khYx iszK sox -igRMQ iljwvhu[
SRI krqwr pury phuÀcwvhu-[
1
krqwr puir L jwN vwly ny gurU jI qox (sunyhw) suN (gurU jI dI) ikRzq vyKky[
2
Bwv sunyhw idzqw ik[
3
fyr qox ibnw[
4
jy huN swbq rhy qy lÜB pvy qW (gurU jI) Bwvyx krwmwq vwly hn[
5
gzl ipaw[
6
(DIrml L) (CyqI) kihN dy kwrn kwhlI krdw hY[
7
ijvyx dyiKaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 177
ieiq awvin ko iknhuÀ n mwnI[
qib Dir dIin igRMQ ibc pwnI ]7]
mo sMg khÎo -qhW qUM jwiq[
iqn sox kih dIjY ieh bwq[
sOxpÎo igRMQ bIc drIawAu[
awAu inkwis, pws ly jwAu- ]8]
mYx gur qy suin dyKiq BXo[
mMjI sihq qhW Dir dXo[
cil qUrn hI mwrg awXo[
qumry ihq ieh awin sunwXo’ ]9]
ibnw igRMQ JUriq ml DIr1[
icq mihÀ pIr ghIr aDIr[
suniq bwq ko hrK AupwXhu[
jwnÎo irdY, moih iFg awXo ]10]
bUJin lgÎo ‘nIr mihÀ kYsy?
rhih sbUq su pUrb jYsy[
kwgq BIg jwihÀ gr2* soeI[
lyihÀ inkwis kwj kÎw hoeI3’ ]11]
suin msMd bolÎo miq Kotw[
‘ieh kÎw krÎo n iknhUM hotw4?
bfy guruin kI hwiQ inSwnI[
mhW mhwqmvwn smwnI5 ]12]
gur sMgiq ijh dyKin chYx[
drSn krYx pwp bf dhYx[
hm qy aru awpin qy KoXo6[
ies mihÀ kOn Blo inj joXo ]13]
1
DIrmzl[
2
iBzj ky gl jwNgy[
*
pw:-fr[
3
jy kzF vI leIey qW swfy iks kMm[
4
(gurU qyg bhwdr jI ny) ieh kI kIqw, kI iksy ny roikaw nw?
5
siqkwr sihq mhW mhwqm vwlI[
6
apNy kolox (bI) guaw idzqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 178
pun hm sMg hws kir Byjw[
-silqw qy inkwis kir lyjw-[
bfo kwj iqn dIin ibgwrI[
aib kYsy ko skih suDwrI’ ]14]
DIrmzl icqvin icqvMqw[
bolÎo siB mihÀ gurU ibRqMqw[
‘awCo hI qYx kIin Aucwr[
qAU dyKIey irdY ibcwir ]15]
lGu bX qy SRI qyg bhwdr[
bfy gurU BI Twniq awdr[
BUl n kibhUM kUr bKwnw[
rhÎo sdw mn sd gun swnw1 ]16]
aib BI ipKhu bkwly mwihÀ[
hm kYsy kInI sMg qWih[
sIl swiD iqn kuC n ibcwrw[
hm pr pun kInis Aupkwrw ]17]
lutI vsqu ByjI qqkwlw[
inj pUjw sMg dIin ibswlw[
iem iks qy bin awvih kwr[
XW qy lKIXiq swDu Audwr ]18]
Borw bhu suBwv ijn kyrw[
iqn ky bc inScw huie2 myrw[
hws krin sox kÎoxhUM n jwnihÀ[
pun hm sox ikm kUr bKwnihÀ ]19]
jy aib krIaih Bly ibcwr[
hm qy hI siB BXo ibgwr[
qAU iCmw Dwrin Aur kIin[
ieqo pdwrQ piT jo dIin ]20]
clhu ndI ko aibih inhwrihÀ[
igRMQ inkwsihÀ bhur sMBwrihÀ[
1
sRySt guNW dy sMXukq[
2
Brosw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 179
SRI nwnk awidk gur swry[
kIin mnwvin mYx bhu vwry ]21]
krin iqÀhwvl mwnÎo Gno[
Bey shwie awie, mn ignox[
durlB AuØzdm igRMQ pdwrQ[
jy kir lhYx, Bey siB sÍwrQ ]22]
moih bMs mihÀ rhy bfweI[
cFihÀ akorn ky smudweI[
iqs hI sMg su gurqw gwdI[
bnih abwdI, JUrihÀ bwdI1 ]23]
jQw rMk surqru ko pwvih[
mo khu as anûd Aupjwvih[
cilby kI qÎwrI kir lIjih[
ies mihÀ sMsY nYk n kIjih’ ]24]
suin msMd SIxhyx bc khÎo[
‘bwqin qy anûd ikm lhÎo[
qyro hY SrIk so Bwrw[
SuB gunvMqw ijsih ibcwrw ]25]
hwsI krI qoih sMg aYsy[
jg mihÀ hOrw huie hYx jYsy[
KojihÀ jibhUM jwie ibpwsw[
suin ipiK krihÀ skl nr hwsw ]26]
ibnw akl qy jwnihÀ qohI[
ndI sbyg2 ibKY kÎw hohI[
bhÎo hoie go jl ky Zor[
kyiqk Qwn krihÀgy tor3? ]27]
ikm pRwpq hÍY, irdY ibcwro[
dbÎo hoih iskqw pr Bwro4[
1
ivroDI, JgVwlU[
2
vgdI ndI[
3
ikqny ku QW ivc Bwl krogy?
4
ryq dw AuØzgRpr Bwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 180
jy kdWc kir awvih hwQ[
kwgd gr hoihÀ jl swQ ]28]
Aujr1 awpno kÎox qUM KovihÀ[
nihÀ SrIk ko awSY jovihÀ[
pRQm pdwrQ jy siB mory[
ikm dIny, so lKÎo n Qory2* ]29]
mihmw sMgiq ibKY bDwvin[
apny gun gn kriq idKwvin[
ijs ko lok ibloik ibswly[
arpihÀ awin pdwrQ jwly ]30]
awSY mUF lKÎo qum nWhI[
inScY krhu SzqRü bc mWhI+[’
iezqÎwidk bhu khÎo msMd[
jo gur inûdk huqo iblûd ]31]
rwKÎo roik ciFin nihÀ dXo[
so idn iem ibqIq kir gXo3[
gur sox DIrmzl kir ibnqI[
sgrI ins mn mihÀ ign ibnqI ]32]
AuqrihÀ cFihÀ gtI4 bhu bwrI[
BeI pRwiq ciFby khu qÎwrI[
gurU bwk pr inScw DrY[
-kUr n khYx sdw sc rhYx- ]33]
SIhW duSt msMd htwvY[
gur mihÀ aOgun klip5 sunwvY[
pun imt rhih6 sMdyh Aupwie[
1
qwkq [sMs: Ejs]
2
so qUM QoVw BI nhIx jwN sikaw[
*
pw:-jory[
+
dyKo kumMqRIaW dI kusMgq ikzQy qzk miq mwrn dy AupdyS dyxdI hY[ vfy purKW L JUTy
kuSwmqIaW qox sdw bcNw cwhIey[
3
ibqIq ho igaw[
4
igNqIaW[
5
imQky Xw Qzpky[
6
ht rhy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 181
icq mihÀ nihÀ ieisiQrqw1 pwie ]34]
awThuÀ jwm sicMq ibqwvY[
cFin lgY qib duSt htwvY[
ikiqk idvs bIqy ies BWqI[
imil imil krih aink ibiD bwqI ]35]
khox khW lig skl ibRqMq[
icq mihÀ aiq icMqw icqvMiq[
gur pr krih jbih ivzSÍwS[
duSt msMd su dyiq ibnwis ]36]
gur jsu sÍWqI bUMd smwn[
isK mn sukqw2 prih ij awn[
mukqw anûd amolk hoie[
dwird icMqw siB dy Koie ]37]
duSt srp ky aMqr prY3[
inûdw ibK ko qqiCn krY[
burw krih lokin fs jwie[
gur inScw kih dyiq fulwie ]38]
KotI sMgiq rMgiq hoie[
khhu kOn ibgrÎo nihÀ joie[
pRQm DIrml dÍYSI awp[
duKih iblokih gurU pRqwp ]39]
gun gn ipiK Aupjih ibzsÍws[
duSt msMd su dyiq ibnwS[
iem kyiqk idn jbih ibqwey[
DIrmzl bhu icMq Aupwey ]40]
hT ko Dwir cFin pun cwhw[
-KojOx eyk bwir jl mWhw[
mhW purK SRI qyg bhwdr[
bcn swc ijn, mwnÎo swdr- ]41]
1
itkwAu[
2
iszpI ivc[
3
(jy Auh SÍWqI bUMd) pvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 182
aink jukiq kih duSt sunwvY[
‘kÎox hOrw huie?’ cFiq htwvY[
khÎo1 ik ‘eyk bwir mYx jwAUx[
gur bc mwc igRMQ mYx pwAU’ ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrmzl’ pRsMg brnnû
nwm pMcIsmo aMsU ]25]
1
(DIrmzl ny) ikhw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 183
26. [DIrmzl L bIV dw imlnw]
25<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>27
dohrw: AuiT pRBwiq ko qÎwr Bw, kir kY sOc Snwn[
kyvt ibRMd bulwie kir, dyin drb bhu mwin1 ]1]
cOpeI: apr nIr mihÀ qrny hwry[
suin suin guin iqn lIin hkwry[
jwr2 ibRMd ko lXo mMgwie[
siB ibiD qy qÎwrI kirvwie ]2]
ZIn prÎo suMdr hX awXo[
gur gn ko3 mn ibKY mnwXo[
nûimR sIs kir bMdn DwrI[
‘iehI kwmnw purhu hmwrI ]3]
pMcWimRq bhu awin krwvOx[
jy kir igRMQ jwie mYx pwvOx[’
iem mnOq ko mwin GnyrI[
hX pr cFÎo sOn SuB hyrI ]4]
hrKÎo lKÎo -kwj huie myro[
ijs qy aOr n Blo bfyro-[
gmnÎo mwrg lY nr ibRMd[
sMg ibbs huie clÎo msMd ]5]
iqs nr ko lY sMig krÎo hY[
awin ibpwsw kUl4 KrÎo hY[
jihÀ iqn Qwn bqwvin kInw[
dyiK qhW fyrw kir dInw ]6]
qMbU aru knwq lgvwey[
qrnhwr5 nr cil kir awey[
siB ko dInis aiDk idlwsw[
‘krhu kwj purvhu mm awsw ]7]
1
bhuqw Dn dyNw mMn ky[
2
jwl[
3
swry siqgurW L[
4
kMFy[
5
qwrn vwly[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 184
Dn gn dYhOx rySm cIr[
jibhUM igRMQ lÎwiehO qIr[’
suin kir bry bIc bhu pwnI[
pwey jwr ibQwir1 mhwnI ]8]
Kojin lgy iPrihÀ jl mWhI[
kyvt ibRMd pwieÀ so nWhI[
KojihÀ kr sox, tuBkI mwrihÀ[
ieq Auq ibcrihÀ, jwr2 pswrihÀ ]9]
iPrihÀ mzD aru donhuÀ qIr[
jihÀ Qory aru dIrG nIr[
aink ibiDin ky jqn rcMqy[
jl mYx lY huie3 ikiqk iPrMqy ]10]
SRI nwnk ko ikiqk mnwvYx[
‘krhu ikRpw ijm igRMQ su pwvYx[’
kyiqk jqn bqwvihÀ Kry[
kyiqk buiD kr bl qy kry ]11]
DIr mzl bhu dyiq idlwsw[
‘SRI siqgur purvihÀgy awsw[
mMjI sihq igRMQ jI pwvihÀ4[
iem inScw myry mn awvih ]12]
achu iqhwvl siB iqRpqwie[
krYx hmyS ikiqk idn jwie[’
jÎox jÎox BnY DIrml iqn ko[
qÎox qÎox jqn krihÀ qn mn ko ]13]
iek idn bIiq duiqX idn bIqw[
icMqw hoiq siBin ky cIqw[
khY ij nr5, bulvwXo pwhI[
‘Driq igRMQ qY ipKÎo ik nWhI? ]14]
1
cOVy krky[
2
jwl[
3
tuzBIaW mwr ky[
4
pwvWgy[
5
ijs nr ny (aw ky) ikhw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 185
kOn sQwn itkwviq lhÎo?
BXo siQr kY awgY bhÎo[’
suin kY punihÀ bqwvin kIey[
‘ies Ql brÎo iszK isr lIey ]15]
muJ dyKiq hI qbih Auqwrw[
iehw itkwXhu nIr mJwrw[
SRI gur qyg bhwdr Pyr[
nIky DrÎo iblocn hyir ]16]
nmo Twin kir gmny awgy[
srb lok iqn kY sMg lwgy[
ieh TW jib nr koie n KlÎo[
mYx qumrI idiS mwrg clÎo ]17]
kY iskqw AUpr ko iPrÎo[
kY jl byg bhwvin krÎo[
ies qy qrY aOr KujvweIey[
imhnq kry1 su durlB pweIey ]18]
silqw ibKY igRMQ hY iehW[
Aur inScw kIjih idRF mhW[’
DIrmzl suin bwk Aucwry[
‘kÎoxhuÀ n pRwpiq Kojiq hwry2 ]19]
ijh ibiD inksih jqn bqwvhu[
mm awgvin iehW sPlwvhu[
tuBkI mwrihÀ iskqw hyrihÀ[
hwQin qy gih jl Xuiq pRyrihÀ3 ]20]
krÎo itkwvin jhw bqwvhu[
iqh ky qry dUr Kujvwvhu[’
so nr bolÎo punih bqwvY[
‘jy qum chhu igRMQ jI pwvYx ]21]
1
kIiqaW[
2
hwr gey hW[
3
jl sihq (ryqw) htWvdy hn (myry toBy awidk)[ (a) hQW nwl PVky jwl sNy (Bwv iBzjy
hoey) kzF leIey (gurU gRMQ jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 186
khOx FIT hÍY awp agyry[
ies pRkwr bc mwno myry[
hÍY inSkpt qjhu aihmq1 ko[
Drhu Bwie sUDw kir icq ko ]22]
SRI nwnk awidk suK Dwm[
qyg bhwdr lig ilhu nwm[
siB kI krhu arwDin abY[
mn mihÀ mwin mnOqin qbY ]23]
aib qum krhu iesI ibiD kwj[
guru inbhwihÀ nwm kI lwj[
aOck hoihÀ shwiek awie[
qqiCn dulB igRMQ ilhu pwie’ ]24]
DIrmzl bwnI suin mwnI[
kIin srwhin ‘nIk bKwnI[
ko as ahY, kwj ky pry[
sugm jqn qy iszKÎ n kry2’ ]25]
inrhMkwr hoie mn bwnI[
pd aru pwn pKwris pwnI[
srl irdw kir hoie is KrÎo3[
nO siqgur ko ismrin krÎo ]6]
pMc bwir siB ly kir nwm[
kr ko joriq krÎo pRNwm[
‘apno kwrj awp krIjY[
pwn inswnI4 ko ibdqIjY ]27]
pMc hZwr rjqpN kyr[
pMcWimRq krwie iqn hyir5[’
iem siB mihÀ kInis ardws[
Kry hoie silqw ky pws ]28]
1
hMkwr[
2
suKzly jqn vwlI isziKaw (qy aml) nw kry[
3
KVo igaw[
4
hzQW dI[
5
Bwv SRI gurU gRMQ swihb jI L dyKky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 187
nv gurUain ko kir kir nmo[
ismrÎo igRMQ bhur iqh smo[
‘sziqnwm kI jwgiq joiq[
icqviq jihÀ kihÀ, hwZr hoiq ]29]
mno kwmnw dyx qqkwl[
qum qy nihÀ ko apr ibswl[’
bwir bwir kih isr Dir DrnI[
prÎo pRym kir siqguru SrnI ]30]
‘iem kih bc nr muJ iFg Byjw[
-awie DIrml igRMQ su lyjw-[
so bc pUrin kIjih abY[
ijs qy ibdq hoie jg sbY’ ]31]
nmo kriq iem bwk Aucwry[
bMdn kriq Bey isK swry[
pun pRivSwey nr ibc nIr[
Kro DIrml sirqw qIr ]32]
tuBkI mwir hwQ jib Pyrw[
ieq Auq iskqw gn ko pRyrw1[
qbih pMGUry ko bf pwvw[
lgÎo hwQ jwnÎo qib pwvw2 ]33]
inksÎo jl qy vihr bqwXo[
‘icMqw qjhu igRMQ jI pwXo[
AUpr iskqw kyiqk prÎo[
ijs ny skl aCwdin krÎo’ ]34]
suin hrKy dIrG iqs kwl[
qihÀ ko phuÀcy mwnv jwl[
tuBkI mwriq iskqw twrYx[
ghYx pMGUrw AurD AuTwrYx ]35]
mwnv cwr lgy chuM Ery[
gih kr mihÀ kInis bf jory[
1
ryq L htwieaw[
2
iml igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 188
AUpr ko inkwis ly awey[
dyKiq Bey mudq smudwey ]36]
awin qIr pr jbih itkwvw[
siBin phuMic qihÀ sIs invwvw[
incuriq nIr DIrmzl hyriq*[
hwQin iskqw pRyriq gyriq ]37]
AUpr iqs ky pMc rumwl[
doie rySmI suMdr lwl[
qIn rumwl qUl1 ky huqy[
Kolin kry awp kr2 iqqy ]38]
inksÎo igRMQ iblokÎo qbY[
AUpr jl sox BIjÎo qbY[
SuSk bsqR qib qry ibCwey[
awqp nIkI rIiq lgwey ]39]
Koil iblokÎo siB ibsmwey[
AUpr qy BIgÎo siB QWey3[
jihÀ lig azKr hYx ibc ilKy[
phuMcÎo nIr n iqn ky ibKy ]40]
skl Susk jÎox ky qÎox ahy[
dyKiq irdy acMBw lhy[
jib ko DrÎo idvs qib igny[
qROds bIqy iqs nr Bny ]41]
siqgur dy kir hwQ bcwXo[
nIr brn4 pr Cuhin n pwXo[
bf Auqswh kriq ly cwly[
bwidq ko bjvwie ibswly ]42]
cOr Furiq cwrhuÀ idiS soie[
sMK bjwieÀ Sbd bf hoie[
*
kiv dy hUbhU nkSy bMnH dyN dw kmwl hY[
1
rUMeIx[
2
awpNy hzQIx[
3
Bwv Auprox ijld qy hwSIaw iBzj igaw[
4
azKrW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 189
aMjul puSpin ky brKwvYx[
guMdiq gn mwlw lrkwvYx ]43]
DUp DuKwviq cliq agwrI[
BXo anûd siBin mihÀ BwrI[
SRI krqwr pury nr swry[
ihq awdr huie imly agwry ]44]
purih pRvySiq BXo AuCwhU1[
nmo krihÀ acrj mn mWhU[
suin suin nr siB igRMQ khwnI[
idn qROds mihÀ CuXo n pwnI ]45]
AuØzqm sdn ibKY lY gey[
aiq anûd nr nwrI Bey[
dIpmwilkw insw mJwrI[
grI bjwrin Gr Gr bwrI2 ]36]
suK sox supiq pRwiq pun cIn[
sOc Snwn srb ny kIin[
bKiSS DIrmzl bhu krI[
bsqR ibBUKn Dn iqs GrI ]47]
kir pMcWimRq bhu brqwXo[
iqRpq hoie siBhUM nr KwXo[
apr khW lig krOx bKwin[
idn idn pRiq Auqswh mhwn ]48]
grÎo supydw3 kwgd joie[
apr lgwie suDwrÎo soie[
aib lO icMnHiq4 pzqRy swry[
khiq kvI hm awp inhwry ]49]
pUjw inqpRiq hoiq bfyrI[
awie akor Dnwid GnyrI[
1
ÄSihr ivc pRvyS hoieaW Auqswh hoieaw[
2
bwlI[
3
hwSIaw[
4
inSwn vwly[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 190
pMQ Kwlsw aiblO drsY[
gur kr ko liK siB ko hrSY1 ]50]
qib qy DIrmzl ky Dwm[
rhY igRMQ swihb aiBrwm[
iqs kI kul ky lyiq akor[
abih Kwlsy kir kY jor ]51]
awid suDwsr lvpuir mWhI[
rwKihÀ igRMQ su apny mWhI[
Dn awidk Bytw jo dyX[
DIrmzl ky sgrI lyxX ]52]
krI ikRpw nihÀ
lInis CIn[
siqgur miq ko jwin pRbIn2[
punihÀ BivzKÎq kI suiD nWhI[
lyih pMQ kY rih iqn pwhI* ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SxRI gurU gRMQ swihb
ibpwsw’ pRsMg brnnû nwm KSt ibMsqI aMsU ]26]
1
gurW dy hzQ dw jwNky sB koeI (drSn krky) KuS huMdw hY[
2
pRbIn (nOvyx) siqgUr jI dw mq jwNky[
*
ieh awid bwbw jI sRI krqwr pur BweI DIrmzl jI dI sMqwn pws huN qzk mOjUd hn,
sMkRWq dy sMkRWq sB sMgqW drSn krdIaW hn, jo koeI dUrox pRymI awvy qW Kws Auqswh nwl
ibnW sMkRWqox BI keI vwr pRkwS kr idMdy hn, pr bVy Xqn nwl drSn krwAuxdy hn[
DIrmzl dy vMSj isMG sj gey sn, qd qox pMQ nwl myl bI bN igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 191
27. [awnûd pur vswAuN vwlI QW awAuNw]
26<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>28
dohrw: gurU igRMQ gwQw jQw, kQI su mYx icq lwie[
aib pRsMg nOmy gurU, suin SRoqw! suK pwie ]1]
cOpeI: ndI igRMQ swihb ko Dir kY[
sOxip Bly aru bMdn kir kY[
jwie mjl+ Auqry ins jwin[
Kwn pwn siB kIin sQwn ]2]
supiq jQw suK kir ibsrwm[
jwgy jwmin jwin su jwmu1[
sOc Snwn kIin gur pUry[
dwsin suKd cilq ijn rUry ]3]
awswvwr rbwbI gwviq[
sunihÀ iszKÎ siB pwp imtwviq[
siqgur DÎwn lwie kir iQry[
inj srUp mihÀ iekqw kry ]4]
BeI pRBwiq Bog qib pwXo[
suin ardws sIs siB nÎwXo[
sgry vwhn kInis qÎwrI[
fory aru sÎMdn asu2 BwrI ]5]
pihr bsqR siB SsqR lgwey[
pRQm KVg suMdr gr pwey[
kMcn muSt mhW Kr Dwrw3[
sr Kr4 Bir qrkS gr Dwrw ]6]
DnuK hwQ gih By asvwr[
mzKN sMg lok gn lwr5[
+
krqwr pur qox kuC vwt qy hZwrw ipMf hY, ijzQy ieh rwq ibSrwm kIqw sI, agly idn nvyx
Sihr dy lwgy durgw ipMf ivc awrwm kIqw[ duhIx QweIx Xwdgwr ivc gurduawry bNy suNIxdy
hn[
1
pihr rwq rihÀdI jwNky jwgy[
2
GoVy[
3
iqzKI Dwr[
4
iqzKy qIrW (nwl)[
5
kqwr[ (a) nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 192
sny sny cil pMQ gusweIx[
kir fyrw ins awie ibqweI ]7]
dyS ivdySin mihÀ suiD hoeI[
ibdqy gurU suniq siB koeI[
ly kir Gr qy aink akor[
sMgiq awie gurU kI Er ]8]
mwrg ibKY imlihÀ drsMqy[
drb awid angn arpMqy[
chuMidiS qy cil awieÀ Gnyry[
mnO kwmnw pwieÀ bfyry ]9]
inqpRiq imlihÀ hZwrhuÀ awie[
arpihÀ vsquin ko smudwie[
pMQ AulûiG gey gur DIr[
Kry jwie sqzdRv ko qIr ]10]
kih kir qrnI qib mMgvweI[
krnDwr1 awnI sihsweI[
mzKN sihq pwr qib pry[
sgry nr qYsy jl qry ]11]
fyrw krÎo pwrly kUl2[
SRI gur dyv anûd ky mUl[
chiq awpno ngr bswXo[
ruicr sQwn icqiv mn BwXo ]12]
pMc kos kIrq puir pry*[
qhW jwie gur fyrw kry[
huqo rwj igrpq kihlUrI[
1
mlwh ny[
2
pwrly kMFy[
*
ieh anûdpur vwlI jUh dw hI itkwNw hY[ ieh swKI bI hY ik siqgurW pr gurU hir ikRSn
jI dI mwqw L gurU hoN dw Brosw sI, gurU hir ikRSn jI dy vwk awp ny hI suNy sn, ies
krky awp ny gurU jI L kIrqpur sdvwieaw sI qy gzdI, muhr, cvr awid gurqw dy swmwn
arpky swry pirvwr L kIrqpur rziKaw[ siqgurW vzlox awpNy ipqw jI dy swry pirvwr nwl
aiq snyh qy dieaw dw ivSwl icq vwlw vrqwAu irhw, pr soFIaW vzlox qy awpNy SRIky
vlox vrqwAu ivroD vwlw qzkky siqgurW ny pMj ku mIl Aupr L jw fyrw lwXw qy anûdpur
nwm dw ngr bswXw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 193
dUN phwrin kI bhu rUrI ]13]
ieq sqzdRv ko clih pRvwhU[
inrml nIr sdIv aQwhU1[
isMD gwmnI2 silqw mhW[
bYTy idRSit prih jl qhW ]14]
duiqX idSw mihÀ quMg phwr[
pUrb pScm Dwr3 Audwr[
inkit iSKr pr nYnw dyvI+[
jg jnnI eISurI aByvI ]15]
krnI ibdq BivzKÎq jwnI[
aivnI rvnI ipiKX mhwnI[
iqs Ql mihÀ kInis gur fyrw[
srb rIiq suKdwiek hyrw ]16]
-puir aru gRwm apr soFIin[
krihÀ SrIkw dÍYSI cIn[
qihÀ invws hÍY bDih ibKwdw[
dyiK prspr bMDihÀ bwdw4 ]17]
SRI aMimRqsr lvpuir nyry[
qihÀ jy bishYx prihÀ bKyry-[
iezqÎwidk bhu BWiq ibcwrw[
ngr bswXo chYx inawrw ]18]
-ijm pUrb guru jyiqk Bey[
inj inj ngr bswvin ikey[
iqm apno hm abih bswvYx[
punih SrIkw kÍY n kmwvY ]19]
suK sox bws krihÀ inj puir mYx[
mqsr qy n qpY ko Aur mYx-[
iem ibcwr kir kwrn ibRMdU[
1
bhuq fUMGw[
2
smuMdR vzl jwN vwlI[
3
phwVW dI kqwr[
+
ies vyly eyQy koeI inSwn itkwNw nhIx hYsI[ dyKo ruq 3 aMsU 6 aMk 27 dI hyTlI tUk[
4
JgVy bMnHNgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 194
iQr Bey qyg bhwdr ieMdU ]20]
suin suin puMj sMgqW awvYx[
Dn smudwie vsqu arpwvYx[
inq pRiq awmdnI bhu hoie[
dyß krihÀ gur simXY doie1 ]21]
dySin ky msMd gn ahYx[
gurU Bey, inScY jib lhYx[
BweI ibRD ko bMs pivzqw[
ipqw pUq JMfw guridzqw ]22]
Byt anyk pRkwrin lÎwey[
SuB dsqwr dyin khu awey[
bwj amolk kTn kmwn[
awnÎo qrkS Bir Kr bwn ]23]
gwdI pr SRI qyg bhwdr[
phuÀcy inkit krin khu awdr[
skl akor arpnw krI[
sUKm pwg nmo kir DrI ]24]
jQw jog siqgurU Auqwry2[
syv krweI aink pRkwry[
ibRzD ko bMs imlÎo jib aweI[
jwnÎo qib msMd smudweI ]25]
ly ly ibRMd pdwrQ awey[
Bey dIn pd sIs invwey[
siB ky isvr gurU kirvwey[
jQw jog dy mwn bDwey ]26]
pRQm rIiq sox dy isrupwAU[
iqn dySin ko deI ibdwAU3[
gur suBwv kI kriq pRSMSw[
khYx ik ‘aib nwsÎo mn sMsw’ ]27]
1
donox vyly[
2
Auqwrw idzqw[
3
ivdYgI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 195
jib aYsy awey smudwie[
DIrml suin mn Kunswie[
dy Dn ko msMd apnwvY[
qAU n ko iqs ky iFg jwvY ]28]
kwbl mihÀ msMd iek rhY[
ibnw sMdyh n gur ko lhY[
iqn1 donhu Ql mnuj2 pTwey[
qUrn mg AulÀGiq so awey ]29]
kuCk Byt guru inkit pTweI[
DIrmzl iFg iqqI pucweI[
donhuÀ Ql qy ly dsqwr[
gmny inj puir pMQ mJwr ]30]
iqs msMd ko dInI jwie[
dono dyiK sMdyh Aupwie[
-ien mYx ikm prKOx gur joie[
pun mYx rhOx dws iqs hoie- ]31]
icqviq icq mihÀ iem pun aweI[
-qol lyhuÀ dÍY pwg ij pweI[
gur kI gruvI, ibn guru hOrI[
lyAux pqw bYTÎo ies TOrI- ]32]
pwCy DIrmzlÎ gur awgy3[
Dir pgrI qib qolin lwgy[
icq mihÀ icqvin DwrI aYsy[
-jo gur hoie jnwvhu qYsy ]33]
inj aZmq ko moih jnwvhu[
dws jwin aib crn lgwvhu-[
iem Aur Dir qkrI pr qolI[
BeI DIrmzl kI qib holI ]34]
pTI ju guru su AuTy n AuTweI[
1
Bwv iqs msMd ny[
2
(awpNy) awdmI[
3
ipCly (plVy ivc) DIrmzl dI qy agly (ivc) gurU (jI dI pg rKI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 196
qÎox qÎox hoiq aiDk grvweI1[
isK sMgiq qihÀ Qy smudwie[
‘DMn gurU’ boly hrKwie ]35]
iem ipiK ipiK kir pqw anyk[
jwnÎox siqgur jliD ibbyk[
dyS ibdySin kIriq hoeI[
lKÎo nvox siqgur iem loeI ]36]
sUrj cFÎo n CpY CpwXo[
mih mMfl qm2 moh imtwXo[
DIrmzl kir icMqw mny[
ibRD kul inkit pT nr Gny ]37]
‘klßI bwj Byt muJ dIjY[
ijqo cho Dn qum aib lIjY[’
aink Aupwvin ko kir hwrw[
iqnhuÀ nhIx mwnI iek bwrw ]38]
nihÀ apny qy Byt pTweI[
nhIx awie inj gRIv invweI[
ies qy awid jqn bhu kry[
pRQm smwn rhÎo iQr Gry ]39]
ibn Dn jy lKpqI khwvY[
huMfI kih kih kUr clwvY[
sumiqvwn sÎwny nihÀ mwny[
ibrm jwihÀ jy hoih ieawny3 ]40]
grjÎo kyhir jib bn mWhI[
imRg jMbuk4 ikm iQrqw pwhIx[
gj awidk ijs qy BY Dwryx[
iqs awgY kÎw apr ibcwry ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI anûd pur Qwn
awgvn’ pRsMg brnnû nwm spq ibMsqI aMsU ]27]
1
BwrI[
2
moh rUpI aMDyrw[
3
jy aXwNy hoN qW Brm jwN[
4
igzdV[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 197
28. [mzKN Swh ivdw[ SRI anûd pur vswAuNw]
27<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>29
dohrw: jib siqguru iQrqw ghI, aYSÍrj BXo ibswl[
mzKN irdY anûd hÍY, pUjy gurU ikRpwl ]1]
cOpeI: iek idn hwQ joir kir khÎo[
‘pRBu jI rwvir drSn lhÎo[
mno kwmnw pUrn hoeI[
jnm mrn kI icMq n koeI ]2]
jÎox jÎox inq pRiq drSn krÎo[
moh iqmr Aur qy prhrÎo[
lok pRlok shwXk pwey[
bfy Bwg jwgy, ihqvwey1 ]3]
Cpy bhuq hI pRwpiq Bey[
siB sMgiq ky sMsy gey[
aib mYx cwhOx clÎo awvws[
icq inq crn kvl ky pws ]4]
-nihÀ ibsrhu Aur- br ko dIjY[
ieh syvk pr krunw kIjY[
bWCiq rhOx drs ko hyry2[
awviq ahY cumwsw nyry ]5]
clÎo n jwie pMQ huie pwnI[
sdn hmwry dUr mhwnI[
hy pRBu! muJ ko nWih ibswro[
syvk jwin sdw sMBwro’ ]6]
suin SRI qyg bhwdr pUry[
Bey pRsMn dIin br rUry[
‘jnm mrn qyro kit gieAU[
SRI nwnk ko syvk BieAU ]7]
sziqnwm ismrhu idn rwqI[
gur bwnI piF hÍY icq SWqI[
1
pRym vwlw hoXw hW[
2
drSn dyKN L cwhuMdw rhW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 198
mn sox imly sdw iml rhy1[
pun ibXog so kbhuM n lhy ]8]
idRSitmwn pr khW snyhu2[
ibnsnhwry awidk dyhu[
3
szqw cyqn Puirby hwrI[
bwl ibRzD bX ky n mJwrI ]9]
sdw eyk rs prm punIqw[
inj srUp liK iQr kir cIqw5[
ijs* mYx duK suK hrK n Sok[
awvn jwn n lok pRlok ]10]
mn iQr sdw iqsI mihÀ krIaih[
sdw srUp anUp sMBrIaih[’
iem kih KuSI krI gur jbY[
crn kml sMg ilptÎo qbY ]11]
qjy n jwihÀ sIs Dir rihAU[
hwQin swQ plosiq gihAU[
ikiqk bwir mihÀ4 gurU Curwey[
pRym bsI idRg jl Fuir awey ]12]
bwir bwir bMdn kir Bly[
ibdw BXo icq chiq n cly[
muir muir hyriq nIT clûqw[
Aur Dir lIin DÎwn BgvMqw ]13]
bhuq mol ko br5 isrupwie[
krunw sihq gurU qy pwie[
1
jo mn nwl imly hoey hn Auh sdw hI iml rhy hn[
2
kIh pÎwr krnw hoXw[
3
(dyhwidkW L) pRkwSN vwlI jo cyqn szqw hY so bwl ibRzD awid avsQw ivc nhIx Bwv dyh
awid avsQw nwl bdldy hn pr Auh hr avsQw ivc ieko ijhI rihÀdI hY, Auh prm
punIq sdw iek rs rihÀdI hY, Aus L awpNw srUp lK ky icq L itkwE[ [dyh qox buzDI qk
sB idRStmwn hn, cyqn idRStw hY, iesy dI szqÎw nwl buzDI awidk sPurN huMdy hn[ ieh
jo aMdr SuD cyqn hY ieh apNw srUp hY, ieh idRStw hY]
*
pw:-icq[
4
ikMnw icr ipCox[
5
sRySt[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 199
isr pr Dir inj awieiv fyry[
cFÎo qurMgm pr mg pRyry ]14]
guru guru ismriq kIin pXwnw[
ly kir apin smwj mhwnw[
gXo awpny dyS mJwrI[
jihÀ kihÀ kIriq gurin AucwrI ]15]
iem mzKN jib sdn isDwrw[
BXo sPl inj jnm suDwrw[
pICY siqguru AuØzdm DrYx[
ngr bswvin ko icq krYx ]16]
inRp ky lok gRwm ky aOr[
kriq mwlkI jy iqs TOr[
iqn ky inkit msMd pTwXo[
jwie phUMic pRsMg sunwXo ]17]
‘SRI hir goivMd gurU ibswlw[
iqn ky nûdn DIr ikRpwlw[
ijn SRI qyg bhwdr nwmU[
ibriq SWqkI bf gun DwmU ]18]
so cwhiq hYx ngr bswey[
QWn cMifkw qry suhwey1[
jQw ienhuÀ ky jySt BRwqw[
bwbw guridzqw bzKÎwqw ]19]
pUrb awie inkit igr2 Qwn[
ipiK rmNIk anûd mhwn[
SRI kIrqpuir kIin bswvin[
cwrhuÀ brn kry Gr pwvin ]20]
iqm aiBlwKiq iQrqw lhy[
Zr KrId iCq ko icq chy3[
ies kwrn qy hm cil awey[’
1
ieQy Aus itzly qox murwd hY, ijsL nYNW dyvI kihÀdy hn[ qdox ‘Qwn’ ieQy koeI nhIx sI[
2
phwV dy kol (kIrqpur)[
3
ZmIn muzl lYNI cwhuMdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 200
suin msMd qy nr smudwey ]21]
avnI piq ko bUJin kInw[
dIin hukm nIky icq cInw[
inRp kY nr aru gRwmin kyry[
awie sQwn srb ko hyry ]22]
imil siBihin ijm mol bKwnw[
kyiqk dIin drb iqn pwnw1[
Zr KrId ky pty ilKwey[
ly siqgur inj inkit rKwey ]23]
ruicr mhUrq* mihÀ kir qÎwrI[
gn kwrIgr lIin hkwrI[
ibRMd mjUrin dy Dn awny[
ly siB apny sMg pXwny2 ]24]
sB qrkIb awp AupdySI[
sdn awid kI nIv ivSySI[
Qwn ajIq jwin puir kInw3[
ibjY mhUrq* mihÀ icq cInw4 ]25]
tk lgwie gur pRQm mnwey5[
dwsin qy pkvwn anwey[
srb pRkwr kIin gn sMgl[
ijn drSn qy imtihÀ amMgl ]26]
kwrIgr lgwie gn dey[
sdn Auswrin lwgiq Bey[
bsnhwr gn lok bulwey[
dwn mwn kir sy hrKwey ]27]
inkit ik dUr sunÎo siBhUMin[
1
iqnHW dy hzQ[
*
dyKo rws 3 aMsU 67 aMk 47 dI tUk[
2
(kwrIgr) lYky (mjUr) czly[
3
ajIq Qwn jwNky ngr vswvNw arMiBaw[
*
dyKo rws 3 aMsU 67 aMk 47 dI tUk[
4
ijzq dy mhUrq iczq ivc jwN ky[
5
pihly (azTy) gurU ismry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 201
‘gur puir bsin lgÎo ibc dUMn1[’
kyiqk bnk awie kir imly[
bnj hyqu hwtin2 kir Bly ]28]
ikiqk imhnqI mwnv awey[
-clih jIvkw- mn liK pwey[
apny sdn Auswrin chy[
suq binqw ly kir qihÀ rhy ]29]
kyiqk dÍwby awidk dyS[
bsnhwr imil gurU ivSyS[
ikiqk phwrin kI jihÀ dUMn[
gur puir bsin jwin siBhUMin ]30]
suq binqwidk iley kutMb[
bsÎo chiq By gurU alûb[
imlihÀ msMdin ky sMig jwie[
chiq vsqu ko jwciq pwie ]31]
hukm ikXo SRI qyg bhwdr[
‘jo mMgih kuC, dIjih swdr[’
XW qy krI shwie msMd[
kwSt awidk dyiq iblûd ]32]
kyiqk icnihÀ icnwvihÀ kyeI[
ly kutMb bwsy qihÀ qyeI[
icnI dukwn bZwr bnwXo[
ly vsquin ibvhwr clwXo ]33]
sMgiq awviq dyS ibdyS[
sOdw hovin lgÎo ibSyS[
cwvr, cUn, dwr qy awid[
siB bnjihÀ ihq Bojn swid ]34]
ies ibiD ikiqk bsy qihÀ awin[
imhnq mwnv Twin mhwn[
lyiq mjUrI jo ijs kir hI[
1
(phwV dI) dUN ivzc[
2
dukwnW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 202
apin jIvkw siB anusrhI1 ]35]
pRQm siBin ko jo ijs lwiek[
dyiq Bey guru siB suKdwiek[
pRQm gurin ijm ngr bswey[
iqm hI hoiq BXo smudwey2 ]36]
pun siqgur inj Dwmin kyrI[
nIvI nIv Kudwie GnyrI[
Kry hoie kir jugiq bqweI[
‘iem icnIXih inkyq suKdweI’ ]37]
suin kwrIgr lgy Auswrin[
suMdr Gr smyq ibsqwrin[
iek DRmswlw bfI bnweI[
ijs mihÀ sMgiq Auqrih aweI ]38]
rwKy dr anyk chuM Er[
gRIKm mihÀ smIr3 kI lor[
iek dr ky kyiqk bnvwey4[
ies pRkwr puir gurU bswey ]39]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI anûdpur bswvin’
pRsMg brnnû nwm aSt ibMsqI aMsU ]28]
1
apNI jIvkw swry clwAuxdy hn, [sMs: anusrN[ anu SRI]
2
iqvyx hI (iezQy bI lokW dw) iekzT hoieaw[
3
TûFI hvw[
4
iek drvwZy vwly BI keI (mMdr) bNvwey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 203
29. [mwKo dYxq]
28<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>30
dohrw: siqgur irdY ibcwir kir,
ipiK puir kI idiS dOn1[
huqy msMdin sihq iQq,
ciF kir AUcy BOn ]1]
2
cOpeI: iek idiS Dwr PYl juiq sYl[
hirq qrovru suMdr sYl4[
idKIaiq igrvr quMg njIkw[
jhW bws SRI dyvI jI kw* ]2]
duiqX idSw idRg Pyriq hyrw[
squzdRv kyr pRvwh bfyrw[
hoiq anûd ipKy aiBrwmU[
XW qy Dir anûdpuir nwmU ]3]
ijs idn DrÎo su nwm gusweIx[
iqs qy insw BeI jib aweI[
Kwn pwn kir pOFin kInw[
iqmr dso idiS CwXo pInw ]4]
qib iek dwnv awvin chÎo[
bhu durgMDiq bwXU bhÎo[
jib bdboie gurU kO aweI[
muK qy bsn Twin3 sihsweI ]5]
krÎo iblokin ijs idiS pOr[
dwrun byK krÎo iqs TOr[
mhW BXwnk rUp idKwvw[
ijh ky ipKy qRws nr pwvw ]6]
1
pur dI dohW qrPW vzl dyiKaw[
2
iek pwsy phwV SRyNI pzQrW sNy PYl rhI hY (Aupr Ausdy) hro ibzCW dw suhNw nZwrw hY[
[Dwr = pwNI dI rOa[ iek phwVI SRyNI L dUjI phwV SRyNI qox pwNI dI rOa hI inKyVdI hY,
ies krky phwV SyNI dw nwAux Dwr pY igaw hY]
*
ieh gzl gurU jI pr koeI asr nhIx rzKdI sI, jdik CyvIx pwqSwhI dy smyx dy hwl
dibsqwn mZwhb vwly ny ilKy hn qy dzisaw hY ik kIkUM isK dyvI pUjn L mÞOl nwl dyKdy
sn[ qy kvI jI aYAux ilK rhy hn ijvyx EQy mMdr sI jo vwsqv ivzc koeI nhIx sI[
3
pzlw lY ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 204
sIs mhWn ibKwn Kry Kr1[
lwl ibswl krwl bwl Dir2[
ETin ko cwtiq bf jIhw3[
rkq iblocn dwrun dIhw4 ]7]
Sms bwl BI5 lwl bfyry[
gr mihÀ kr mihÀ hwf Gnyry[
kwro rMg aMg siB kyrw[
QUl Audr aru DmnI hyrw6 ]8]
hwQin mihÀ nr muMf bjwvih[
kRÁr idRSit qy gurin frwvih[
‘aib hm KY hY’ iqRX sMg khY[
‘iqRpqihÀ rkq ibRMd jib lhYx7* ]9]
inj pur hmry bws bswXo8[
qnk nhIx Aur mYx frpwXo[’
iem boliq ky suin irs Dir kY[
DnuK DrÎo iFg guru gih kir kY ]10]
qIKn BIKn sMDÎo9 bwn[
jib KYxcÎo kir bwhuin qwin10[
lKÎo11 -pRqwp Skiq mYx mhW[
mo khu ipiK sDIr iQr iehW12 ]11]
aYsI hoie n, sr ko CorihÀ[
aZmq bl qy mur Aur PorihÀ-[
1
isMg bVy iqzKy[
2
(isr AuØzqy) bVy iBawnk lwl vwl Dwry hoey hn[
3
Zbwn[
4
bVy iBawnk[
5
dwVHI dy vwl bI[
6
nwVIaW idzsdIaW[
7
bhuqw lhU jd lvWgy qW rzjWgy[
*
pw:-jl chYx[
8
swfy vzsNy dI jgw ivc awpNw ngr vswieaw hY[
9
joiVaw[
10
BujW dy bl krky[
11
(rwKS ny) jwiNaw[
12
mYL vyK ky sihq DIrj dy KVy rhy hn eyQy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 205
qRsiq hoie kir qib iGiGawXo[
kry kop gur bwk alwXo ]12]
‘Kro hohu quJ jwin n dY hYx[
eyk bwn qy pRwnihÀ GY hYx[
ihlÎo frwvin apr nrin ko[
iCn mYx krihÀ nws quv qn ko ]13]
Pyr n Pyrw krihÀ, n hyrYx[
sihq kutMb hqihÀ ies byrY[
nWih q khu apno ibrqWq[
QwAux nwAux kIjih bzKÎwq’ ]14]
suin kr joir inhorin krqw[
snmuK huie kir asur1+ Aucirqw[
‘mwKo nwm jwnIaih myrw[
ies pIpr qru pr inq fyrw ]15]
icrMkwl ko bws hmwro[
inju kutMb juiq rhiq suKwry[
CIn lIin qum kIin bsyrw[
cho bswvin ngr bfyrw ]16]
rhÎo n jwie smIp qumwry[
krhu kIrqn AUc Aucwry[
pFihÀ iszK AUcy guru bwnI[
hmrI kul ko ieh duKdwnI ]17]
rzCÎw sgl dyS kI hoeI[
kCU n BzCn dyx hm joeI2[
Sbd pFiq jihÀ lig isK iPrYx[
iqs idiS mihÀ fr kir nihÀ brYx ]18]
apr Qwn ikq ngr bswvhu[
hmro bwsw iehW bcwvhu[
1
dYxq[
+
pw:-aYsy[
2
jo swL koeI vsqU KwN nhIx dyxdy[
(a) jo (asIx KWdy sW huN) kuC bI KwN nhIx dyNgy, ikAux? AuØzqr agy pVHo ‘Sbd pFq’
ieiqawdI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 206
brK swq sY bIqy mohI[
bhu guZrwn BlI ibiD hohI ]19]
igr kihlUr dUN ieh swrI[
ibcrOx siB Ql krOx ahwrI[
BeI icMq jib ky qum awey[
CuDiq rhin lwgy duK pwey ]20]
ies kwrn qy awXhu qIr[
qum nihÀ qRsy rho Dir DIr[
dyiK bwn mwriq mn jwny[
krwmwq juiq gurU mhwny ]21]
jy iem hoiq n, dyqo mwr1[
kriq ngr ky nrin Aujwir2[
aiq smrQ juiq jbih pCwny[
qij ignqI siB ibnqI Twny’ ]22]
as kih Kro kMp qn krqw[
sYl ju surmy kI smsrqw3[
mnhu SÎwmGn, dWq inkwry[
ahYx blwkw ibsd inhwryx4 ]23]
suin kir siqguru qyg bhwdur[
kRÁr bwk qy kriq anwdr[
‘clÎo jwih aib rho n eIhW[
apr Qwn bisb kir pRIhw5 ]24]
ies Ql gur kul acl bsygI[
ibGn anykin qurq nsygI[
huieÀ hY rwj pRqwp hmwrw[
awvih sMgiq vwr n pwrw ]25]
qum sm kI ikm hoie irhwieS[
aib cil jwhu mwin mm awiesu[
1
(qusIx) jy ies qrHW dy nw huMdy (qW mYx) mwr dyxdw[
2
AujwV[
3
surmy dy phwV vWù kwlw[
4
bgly vq iczty (dMd) idzsdy hn[
5
iezCw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 207
apr mlyCin ky gn dyS[
qihÀ bis kir guZrwn ivSyS ]26]
iehW jMg bf prihÀ pvwVy[
dl jUtihÀ kir aiDk aKwVy[
quJ ko bnih gmn ies kwlw[
nqu sMkt ko lhYx ibswlw’ ]27]
suin mwKo qib joriq hwQ[
‘krunw krhu kuCk gurunwQ!
myro nwm khYx aru sunYx[
ibdqOx jgq, cwih as mnY1 ]28]
puir mYx ijm myro huie nwmu[
kirby Auicq qQw, suK Dwmu!’
iem kih ibnqI kIin mhwnI[
suin kir siqguru krunw TwnI ]29]
‘ijiqk BUp juiq mnuj phwrI[
ar ihMdU jy dyS mJwrI[
hmry isK syvk jy nWhI[
apr pMQ ky gmnihÀ mWhI2 ]30]
so siB qoih nwm pr khYx[
mwKovwl anûdpuir lhYx[
iem sMgÎw ies puir kI hoie[
nr nwrI BwKihÀ siB koie ]31]
ibdqih jgq ivKY quv nwm[
bsih ngr ies Ql aiBrwmu[’
suniq bwk ko ijm gur BwKÎo[
hrKiq huie mwKo nihÀ mwKÎo3 ]32]
bUJin lgÎo ‘dyS aib kOn?
bsox jwie kir kY inj BOn[
awp bqwvhu so iesQwnw[
1
myry mn ivc ieh cwh hY[
2
hor pMQ (Bwv Twkr pUjw awid) ivc czlNy vwly[
3
(iPr) guzsw nhIx kIqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 208
kir bMdn pd Twin su pÎwnw1’ ]33]
qib siqgur ihq qWih ibcwrw[
lKÎo BivzKÎq jo huie swrw[
khÎo bwk mwKo sMg Pyr[
‘bsÎo chYx jy kwl bfyr ]34]
ibn icMqw icq sihq kutMb[
ibRzD jIvkw Dwir alûb2[
dyS bwvnI qurkin kyrI3[
bwsih purI isrHMd bfyrI ]35]
qhW jwie suK swQ bsIjih[
gn gRwmin mihÀ jIvw kIjih[
sUky hry Kyq hYx jyAU[
siB kI lyhu BzC kir qyAU ]36]
awCo dyS krihÀ guZrwnw[
sunhuÀ qor ihq kIin bKwnw[
pRQmY bws hoie qihÀ qyrw[
ikiqk kwl bIqih ilhu hyrw ]37]
qihÀ awvih bhuq jwiq iqhwrI[
bsih biTûfy ky ju mJwrI[
eyk aWK ijs kI blvMqw[
sO sMmq ko bws krMqw ]38]
iqsih durg qy dyihÀ inkwsI4[
krihÀ pTwvin so quJ pwsI[
bf kutMb ko ly kir awvih[
bIc isrHMd bsih suK pwvih ]39]
iqs ky sMg myl kir rho[
siB ky sihq bshu suK lho[’
iem ikRpwl jib Qwn bqwXhu[
1
czlNw krW[
2
BwrI jIvkw dw awsrw Dwrky[
3
qurkW dw bvMjw (ipMfW vwlw) dyS[
4
(asIx) iqs L iklHy qox kzF idaWgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 209
bMdn Twin irdy hrKwXhu ]40]
ly kir inj kutMb ko swQ[
isr pr awiesu mwnI nwQ[
gXo isrHMd ibKY jihÀ bwg[
bfy ibRCin khu kir anurwg ]41]
bsÎo Bly inj jIvw kry[
Kyqin kI SY siB kI hry1[
bwiF btorihÀ gwih bnwvihÀ2[
awnihÀ DrihÀ ik3 pIis pkwvihÀ ]42]
siqguru hir prmySur nwmu[
krihÀ n, ikRzq krihÀ siB Dwmu4[
iqn qy vihr ik Gr mihÀ hoie5[
SY anwj kI kwFih soie6 ]43]
khUM cuQweI khUM iqhweI[
ikq qy arD lyiq so KweI[
acvin lg7 ju hir gur nwmU[
ismrihÀ, nihÀ pRivSY iqs DwmU ]44]
iem mwKo* jib gurU inkwrw[
1
KyqW dI SY sB iksy dI lY jwvy[ (a) sY = qzq, swr, ihzsw[
2
(jdox) vzFky iekzTy krky gwh bnwAuxdy hn (lok)[
3
ilawky rzKN Xw.........[
4
swry Gr dI[
5
iqnHW dy Gr hovy Xw bwhr[
6
anwj dI SY so (dYxq) kzF lvy[ (a) sY = ihzsw, qzq[
7
CkN lÜigaW[
*
siqgurW ny iek purwqN AuØzjVy ngr dI jUh ivc anûdpur vswieaw[ mwKovwl purwqN nwm
sI jUh dw[ ho skdw hY ik iezQy awrX kul dy awAuN qox pihlox aslI vsnIkW dw ngr hovy
qy vswvN hwr dw nwm mwKo hovy, ikAuxik AusL dYxq ilKÎw hY[ awrX kul dy lok jd pMjwb
ivc awey dzsIdy hn qW pihly aslI vwsI jo kwly rMg dy sn AunHW L dSÎU qy rwKSs
szidaw krdy sn, ienHW dw dyS KuhN qy mwrn krky prspr vYr aqI sI, aYisaW L mgrox
dYqÎ vI ikhw krdy sn[ kSÎp dI idzqI qox pYdw hoeI aAulwd L purwNW ny dYxq dzisaw hY[
aiq pwpI dy durwqmw lokW dy rUh mr ky DrqI pr hI awpNIaW vwSnW, iqRSnw,
kukrmW dy aMDkwr ivc iPrdy huN pzCm dy siprcÎulieZm dy gÎwqw purSW ny vI mMny qy
shI kIqy hn[ Kws jgW qy AunHW dy vsyby bI mMny hn[ iesI pRkwr dI koeI durwqmw ieQy
hoNI hY[ ieh awqm ividaw dw asUl hY ik prmySr dy nwm dy pRBwv azgy eyh abgiq rUhW
Tihr nhIx skdIaW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 210
supiq jQw suK BeI skwrw1[
sOc Snwn kIin pRBu bYsy[
puir kI kwr krwvihÀ qYsy ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mwKo inkwsin’ pRsMg
brnnû nwm AUn iqRMsqI aMsU ]29]
1
svyr ho geI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 211
30. [iek pIr dw sMsw dUr kIqw]
29<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>31
dohrw: SRI gur hir goibMd ky, nûdn bMdn jog[
qyg bhwdr Drm Dur, sdw rhYx ibRiq jog1 ]1]
cOpeI: mMidr suMdr hyq krwvin[
SRI gur iSlpI2 kry avwhin3[
ibRMd mjUr bulwie lgwey[
Drmswl ko bÎoxq bnwey ]2]
dwr4 iblûd sugMDiq ibRMd[
nwnw iczqRiq bn aribMd[
suGrn Gir Gir Gr Gr dÍwrw5[
krI suhwvn aink pRkwrw ]3]
cwru cOxk cOkon akwr[
rcÎo PrS ieq Auq drbwr[
ruq ÞStin mihÀ siB suKdwXk[
suMdr bnÎox dyiKby lwXk ]4]
iek DRmswl* ibdySin hyqu6[
iek rihby ihq bny inkyq[
eyk pIr ikq gmniq jweI[
Ql anûdpuir phuÀcÎo aweI ]5]
icnqI lgI dyiK kir soie[
rcnw ruicr bjwrin joie[
‘iknhuÀ kIn ieh?’ pUCiq BieAU[
suniq iSlpIXin Auqr dieAU ]6]
‘SxRI gur hirguivMd kul cMdu[
iqn ky qyg bhwdr nûd[
1
nwvyx gurU jo Drm dw awsrw hn prmwqmw ivzKy juVI ibRqI ivzc sdw rihÀdy hn[
2
kwrIgr[
3
bulwey[
4
lÜkVIaW[
5
suGV (kwrIgrW ny) GV GV ky GrW GrW dy drvwZy Bwv kwrgIrW ny lÜkVIaW GV ky
iczqRkwrI vwlIaW bnwky drW dy bUhy bnwky Drmswl sjweI[
*
ieQy ies qox murwd gurdvwrw nhIx pr Auqwry dy QW dI hY[
6
ivdySIaW vwsqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 212
bYTihÀ ibdq abih gurgwdI[
Bry ibrwg gÎwn aihlwdI ]7]
iqnhuÀ krwey ieh br mMdr[
bWCiq puir bswiebo suMdr[’
suniq pIr ny qrk ibcwrI[
-krin kihn gur+ ibKm inhwrI1 ]8]
jy bYrwg hoiq Aur mWhI[
ieqo arMB kriq ikm nWhI[
iek srIr inrbwh ibcwrYx[
ijs ikis ibiD kir kwl guZwrYx ]9]
pun ihMdvin ko gurU khwvYx[
ikm inj iszKin ko su qrwvYx-[
iem mn Twin bKwnÎo DIr2[
‘iSlpI! sunhuÀ hohu qum qIr3 ]10]
gurU smIp jwiebo jbY[
ieh sMdysw BwKhu qbY[
-iem pRivriq mihÀ irdw qumwro[
gn syvk ikm pwr Auqwro?- ]11]
eyv pRSn kir AuØzqr lIjo[
hit awvox mYx4, qib qum dIjo[’
iem kih clÎo gXo ijq jwnw[
iSlpI krI kwr iqs Qwnw ]12]
gur iFg sMDÎw ko AuiT gieAU[
irdy sMdysw ismriq BieAU[
drsÎo drs bMdnw TwnI[
smuK Kro huie igrw bKwnI ]13]
‘eyk pIr iqh mwrg jwiq[
hm sox pUiC khI iqn bwq[
+
pw:-gun[
1
gurU jI dy krny qy kihny ivzc Prk dyiKaw hY[
2
DIrjvwn Xw isawNy (pIr) ny[
3
myry kol hoky qusIx suNox, (a) suNo, qusIx gurU jI dy pws rihÀdy ho[
4
(jd) mYx muVky awvWgw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 213
-ieh pRibRiq1 mihÀ jib gur hovw[
ikm qirbo iszKÎin ko jovw? ]14]
ies ko AuØzqr guru qy lIjo[
hit hm awvihÀ qib qum dIjo-[
jÎox rwvr kI hoie rjwie[
qÎox awviq ko khYx bnwie’ ]15]
suin iqn qy SRI guru muskwny[
khÎo qbih ‘iem krhu bKwny[
-hmry swQ clo gur pws[
ijm pUChu iqm krhu pRkwS ]16]
AuØzqr chiq rUbro2 dIey-[
iem kih awvhu iqh sMg lIey[’
suin iSlpI so rYn guZwrI[
BeI pRwiq lig krin AuswrI ]17]
krih pRqIKn3 dyKin pIr[
-ly kir cliv sMg gur qIr4-[
ieqny mihÀ awXo cil soie[
imly prspr hrKiq hoie ]18]
bUJÎo ‘moih sMdysw dyhu[
guru sox khÎo ik nWhI eyhu?’
iSlpI swdr suiD su bqweI[
‘hukm BXo ilhu drSn pweI’ ]19]
suniq pIr ny irdY ibcwrw[
-AuØzqr AucrihÀ kOn pRkwrw[
cihX sunÎox, imilno bin awvY[
isPq Þudwie pMQ ibdqwvYx ]20]
hoie guPqgo5, nIkI ahY[
mhW purK sMgiq suK lhY-[
1
privrqI[
2
swhmNy[
3
AufIk[
4
nwl lY krky czlWgw gurU jI dy pws[
5
gzl bwq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 214
eyv ibcwriq gmnÎo swQ[
ijh TW bYTy guru jg nwQ ]21]
JukÎo slwm kIin, Bw Kro[
Kro Bwie1 aMqr Aur Bro[
awiesu pwie asInÎo pIr[
bUJin kInis gurU ghIr ]22]
‘kOn aho? qum khW bsMqo?
kÎw pUCiq ho? khhu mqMqo[’
BnÎo pIr ny ‘szÎd mYx hox[
ropr ngrI ibKY bsY hox ]23]
hmry huqy murId agwrI[
iqn iFg jwin hyqu Aur DwrI[
ieq idiS awvin BXo hmwrw[
ijs qy XwPq2 drs qumwrw ]24]
qum ihMduin ky gurU khwvhu[
Blo hoin ko pMQ bqwvhu[
ieh mihlwieq3 mhW Auswrin[
inq pRiq mmqw aiDk ibQwrin ]25]
sMq jnhuÀ kY nWihn nIkI[
bfqw* jg kI jwniq PIkI[
huie pRlok mihÀ jo suKdweI[
iqs awcrihÀ, qjihÀ cplweI4+’ ]26]
‘sunhu pIr!’ gurbwk Aucwrw[
‘siB awSRm qy igRhsq Audwrw[
apr skl khu ieh AupjMqo[
pun siBhUMin alûb rhMqo ]27]
jo igRhsq qy Auqrih pUrw[
1
Krw pRym[
2
pwieaw hY [Pw: XwPq = pwieaw]
3
mMdr[
*
pw:-bfhw[
4
cMclqw[
+
do ilKqI nusiKaW ivc pwT ieAux hY:- ‘iqs awscrjih qjihÀ plweI[’
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 215
aMqkwl pRwpiq pd rUrw[
puMn dwn kw krih srIr[
so igrhI1 gMgw kw nIr2 ]28]
jo jo Qwnvwn3 ijq hoie[
hyir aiqiQ ko pUjih soie[
mhW puMn Pl hY ies kyrw[
icrMkwl suK pwie bfyrw ]29]
iesI puMn ky Pl cih dyKw[
bsqR aCwd srIr aSyÞw4[
pOFhu, jwin lyhu ies kwl[
ijm ies qy suK lihis ibswl’ ]30]
suniq pIr icq czikRiq hovw[
dyKin chiq prÎo qib sovw[
BXo supn, huie gur kY sMg[
bfy byg qy jwie AuqMg5 ]31]
phuMcy surg su mMidr suMdr[
Bog anûd mhW ijn aMdr[
aink BWiq kI rcnw dyKI[
pIr mqI ibsmwie bSyÞI ]32]
ikiqk dUr gmniq n hyrw[
Gr kMcn ko jitiq6 bfyrw[
rySm for bIc lrkweI[
ZrI dwr guMPy Cib CweI ]33]
rucr pRXMk su cwmIkr ko[
chuMidiS mukqw Jwlk br ko[
imRdul syj pX Pyn7 smwnw[
1
gRihsqI[
2
gMgw dy nIr (vq SuzD, inrml)[
3
mkwn vwlw, igRh vwlw Bwv, igRhsqI[
4
swry qy[
5
AuØzcw[
6
jiVaw hoieaw[
7
duzD dI Jzg[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 216
awsqrn ishjw AupDwnw1 ]34]
iqs pr bYTÎo purK suhweI[
cMdRmuKI2 gih for JulweI[
iqs ko SRI guru bUJin kInw[
‘ko suB krm, dwn ko dInw? ]35]
ijs qy as suK pRwpiq BieAU[
so qum khhu jQw ibiD kieAU[’
suniq purK ny kir Aur gÎwq[
apny Aucriq BXo ibRqWq ]36]
‘pUrb jnm Syr ko myrw[
jUn qwmsI aGI bfyrw[
eyk sQwn kriq mYx bwsw[
alp mhIruh qrY invwsw3 ]37]
ibVw hIs4 ko sMGn Gno[
mwnuK sdn bnwXo mno5[
pwnI pOn CuvY nihÀ jhW[
ins mihÀ bsOx jwie kir qhW ]38]
eyk idvs mYx gmnÎo bwhr[
ihq ahwr jIvn hiq Zwhr6[
ibcriq bn mihÀ imRg ko mwrÎo[
iqRpq hoie mg sdn isDwrÎo ]39]
clI bwAu Gn kI Gt aweI[
DUl AufI idRStI qm CweI[
pMQI doie qhW ruik gey[
1
qkIey[
2
suhNI (iesqRI) for iKcky (pKw) Julw rhI hY[
3
Coty jhy ibRzC dy hyT[
4
fwFI sMGNI hIs dI JMgI[ [hIs = nwm hY iek kWty dwr vyl dw jo hunwly ivc PuldI qy
brswq ivc PldI hY; hwQI iesL KWdy bI hn[ kvI jI ny awpNy nwm koS ivc ies pd L
iliKaw hY[ XQw:-igRMQ ibkMkq, bÎwGrpwq[ subw ibRK, AuqkMtk KÎwq[ hIs nwm ey KSt
ignyhu (bn vrg aMk 114)[ pMjwbI, ibVw = JMgI, vWsW kwinaW awidkW dI JMgI]
5
Bwv ieh ik iek inÜky bUty Auqy hIs dI sMGNI CweI vyl ny PYl ky iek mnuK dy koTy vWùU
bNw idzqw sI[
6
pRgt jIvW L mwrn vwsqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 217
ikqo awsro ipKiq n Bey ]40]
ieq Auq ibcriq jo Gr myrw[
dyKÎo kInis dOir1 bsyrw[
apr alûb nhIx iFg koeI[
krkw2 kI brKw bhu joie ]41]
bYiT iqnoHx ny jwnI hyir[
-ieh sQwn bwso bf Syr[
as n hoie aib cil so awvY[
hqih hmihÀ dohin ko KwvY- ]42]
krkw brKiq mYx qib awXo[
bol nrin ko iFg suin pwXo[
jwnÎox mnuj ahYx Gr mWih[
awgy gmn kIin qib nWih ]43]
myry aiqQI Bey ieh awie[
rYn bsyrw kir suK pwieÀ[
ies qy pry Drm nihÀ aOr[
aiBawgiq ko dy suK TOr ]44]
pUrb iksI puMn qy mohI[
ies pRkwr miq Aur mihÀ hohI[
Kro rhÎo mYx bwhr qbY[
Ery shy gwq pr sbY ]45]
friq su pMQI bwsy Gr mihÀ[
suK sox ibqI jwmnI iqn kih3[
dyKiq rhy vihr idiS doAU[
mq kyhir sMGwrih koAU ]46]
mYx mn Drm jwin hit rhÎo[
duK brKw siB qn pr shÎo[
arD rwiq lO ibRStI4 BeI[
1
dOVky[
2
giVaW dI[
3
iqMnHW dI[
4
brKw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 218
ibnw awsry mYx isr leI ]47]
punihÀ pOn gmnI aiq sIr1[
bÎwpÎo sgry sIq srIr[
Bor hoiq mYx imrqk BieAU[
issr ibswl2 pRwn Cit gieAU ]48]
BeI pRwiq so sMq pRbInw[
inksy imRqk moih ipiK lInw[
krunw kIin jwin mm krm[
Pl dInis as, js aiq Drm3 ]49]
iqs rwqRI kw Pl as hovw[
phuÀic surg siB ibiD suK jovw[
aiqQ pUijby Drm mhwnw[
nihÀ igRhsqI ky apr smwnw’ ]50]
ieh siB pIr sunI jib kwn[
krÎo jgwvin prÎo ij Qwn[
AuTiq crn pr bMdn kIin[
‘rwvir Byd skÎo nihÀ cIn ]51]
4
jo qum khhu su hY siB nIkI[
rwvir krY ibnw bhu PIkI1[
jgq AuDwrin Dwrin qn ko[
mY as inScY kInis mn ko’ ]52]
siqgur KuSI Bey suin ibnqI[
SrDw deI, qÎwig ibX ignqI5[
bMdn kir inj Dwm isDwrw[
apr Qwn mihÀ sujsu pswrw ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘pIr pRsMg’ brnnû
nwm iqMRsqI aMsU ]30]
1
TûFI[
2
bhuq TûF sI[
3
ijvyx bVw Drm kIqw hovy[
4
Bwv jo awp dI kihNI hY Auh qdy suhNI hY ik awp dI krnI bI Auho hY nhIx qW kihNI
iPzkI pY jwvy[
5
dUjIaW igNqIaW iqawg ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 219
31. [gurU jI dI mihmw[ DIrmzl dI eIrKw]
30<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>32
dohrw: suMdr sdn suDwir kir, bsYx gurU mhWrwj[
pRjw bswvin pun krI, dy siB ibiDin smwj ]1]
cOpeI: inq pRiq sMgiq awie nvIn[
fyrw prih bnj huie pIn1[
bYsn awid2 dukwn bnweI[
ßnI3 grIb bsYx smudweI ]2]
ikiqk iszKÎ hI rcYx avws[
hyqu jIvkw kInis bws[
ikRq ky krnhwr nr4 ibRMd[
bsy awin kir iFg bÞiSMd ]3]
awieÀ sYkry inq nr nwrI[
rhY BIr drbwr agwrI[
ibRMd msMd anûd iblûdy[
rcYx inkyq inkit suKkMdy ]4]
aink PkIrin pMkiq aweI[
lKy ikRpwl pry SrNweI[
bMdn kir bYTihÀ inq pws[
bnih dyß qy acvihÀ gRws ]5]
bWCiq bsqR pwie gn rhYx[
jnm suDwrihÀ ‘guru guru’ khYx[
kyiqk dws sdw rihÀ swQ[
syvw krihÀ joir kir hwQ ]6]
idn pRiq aYSÍrj bDih ibswlw[
dugun cugUnw dsgun jwlw[
iek awvih sMgiq iek jwhI[
psrÎo sujsu aSt idiS mWhI ]7]
1
BwrI[
2
vYS awidkW ny[
3
Dnvwn[
[a: ßnI]
4
Bwv mZdUr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 220
jy durlB hYx aink akoryx[
arpin krYx Kry kr joryx[
aMbr1, pSmMbr, pwtMbr[
suMdr awid AUn ky kMbr2 ]8]
SRI gujrI ihq Gny ibBUKn[
awgy arpihÀ awin adUKn3[
Dn kI ignqI kCU n hoie[
idn pRiq gur awgy bhu joie ]9]
ipiK SRI qyg bhwdr drb[
Krcn kriq jwiq iqm srb[
ngr bswvin mihÀ bhu dyiq[
jihÀ kihÀ suMdr bnihÀ inkyq ]10]
dIrG dyß bnih jug kwlw[
hoiq Krc ly aMn ibswlw[
isrypwAu iszKÎin ko dyiq[
lyX SRyX ky hqu sucyq4 ]11]
iezqÎwidk bhu kwrn aOr[
Kric kriq soFI isrmOr[
ies ibiD kiqk ibqy mhIny[
gurU ibdq siB dySin cIny ]12]
jo SrIk soFI kul ahYx[
mqsr sihq ibsm Aur rhYx[
-iks pRkwr ibvwhr mJwrI[
nihÀ miq huqI, ibqI bX swrI5 ]13]
lKihÀ inlwXk sgly jWhUM[
ijm inScY gur kInis qWhUM[
bf aYSÍrj vDÎo qqkwlw[
dyKw dyKI mwnv jwlw ]14]
1
(sUqI) kzpVy[
2
kMbl[
3
Bwv gurU jI dy azgy[
4
swvDwn (iszK)[
5
iksy pRkwr dy ivhwr ivzc gurU jI ny swrI Aumr bIq geI pr awpNI buzDI nhIx sI lgweI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 221
hm ko qij qij iqs iFg gey[
iek mzKn ny as ibiD key[
ajhuÀ n kuC ibcwr Aur awXo1[
DIrmzl Gr igRMQ pucwXo2 ]15]
dulB vsqu inj bifain kr kI[
mihÀmw liK n skÎo as br kI3[
kY Dir qRws Pyr kir dInw[
rwKÎo inkit n, kÎw ieh kInw* ]16]
jo sMgiq hm mwnin lwgI[
sihq Aupwien so aib BwgI-[
iezqÎwidk soFI duK pwvY[
aOgun klpihÀ aink sunwvYx ]17]
jÎox jÎox DIrmzl jsu sunY[
sMgiq jwiq diK4 isr DunY[
mihmw mn mihÀ mwnih nIkI[
qAU loB vis miq hÍY PIkI ]18]
jwnih -aYSÍrj BXo Gnyry[
chuÀidiS kI sMgiq iqs nyry[
ibRMd drb ko arpih jweI[
mih mihÀ5 mihÀmw mihq lKweI ]19]
BRwq BqIjw mm guru BXo[
iqn pScwq Auicq mYx QXo[
duie pIVHI ieh AUpr rhYx[
ikm guru kry, n ies pd lhYx6 ]20]
1
ajy bI (dunIaWdwrI dI) kuC ivcwr nhIx aweI ny[
2
DIrmzl dy Gr gMRQ jI pucw idzqy hYn[
3
aYsy sRySt gurU (gRMQ jI) dI[
*
ijnHW dy mn sdwcwr Bjn bMdgI nwl iqawg ivcwr dI suMdrqw ivzc nhIx AuTy, ijnHW L
awpy dy awpy ivzc juV ky aMdry hI hsIey hoN dw rs nhIx awieaw Auh awpNy qMg idl qox
aYsy hI iKawl pYdw kr skdy hn[ cUhw pMCIaW dy awkwS gmn dy rMg rs L nhIx smJ
skdw[
4
jWdI sMgq L vyKky[
5
ipRQvI ivKy[
6
ikvyx (ienHW L) gurU kr ilaw ny (ieh qW) ies pd L lY nhIx sn skdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 222
idzlI mihÀ msMd ibrmwXo[
iqs qy apno nwm khwXo[
pun mzKN mUrK anjwn[
Dn dy kir jg kIin bKwn ]21]
dyin lyin kir ien ky swQ[
bYTÎo bin iblûd guru nwQ[
mo qy jrI n jwie bfweI-[
1
‘khu SIhW! kÎw krihÀ AupweI? ]22]
ies kI ijm mnOq hit jwie[
chuMidiS qy Dn Bw smudwie[
BXo ßrIb pRQm ieh rihAU[
nIT nIT guZrwn inbihAU ]23]
CpÎo rhY ko jwnih nWhI[
nihÀ kuC ibdq sMgqW mWhI[
eyk bwir aYsy bin gXo[
ngr vswvin smrQ BXo ]24]
mwrn ihq jo kry Aupwie[
so siB bwd gey duKdwie[
aib jo bnih bqwvhu mohI[
jib ieh trY SWiq icq hohI’ ]25]
DIrmzl qy suin kir bYn[
duSt msMd kRÁr kir nYn[
khÎo ik ‘mYx siB krny hwrw[
jwnOx jqn aink prkwrw ]26]
moih khy mihÀ rhIey awp[
vDih cOguno aiDk pRqwp[
ko as kwj ju qum qy hoie n[
qUrn irpu ky suK ko Koie n ]27]
aib iem jqn bnwvin kro[
rwmrwie sMg pRIqI Dro[
ahY BqIjw puzqR minûd[
1
DIrmzl SIhox L kihÀdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 223
kul mihÀ lwXk jnu nB ieMd1 ]28]
awlmgIr2 khy mihÀ jWhI[
swdr inq smIp cil jwhI[
Swhu sMg so bwq clwvY[
aZmiq ihq inq inkit bulwvY ]29]
idzlI ibKY jwie jy brY[
ieq hm rhYx kwj siB srY[
Swhu sBw mihÀ hoih pRvyS[
jwcih aZmq aiDk hmyS ]30]
apny kwj chY kirvwvY[
nihÀ awvin dy inkit bswvY[
rwmrwie mihÀ aZmiq BwrI[
ikm srbr huie Swhu agwrI ]31]
ky kir krwmwq nihÀ hoie[
kY hT krY idKwie n soie[
mhW kRÁr miq avrMg SwhU[
pkrih dyih kYd ky mWhU ]32]
kY kir kRoD kumiq qqkwlw[
Dr qy sIs krwie inrwlw[
jib donhu mYx iek bin jwie[
hoie kYd kY pRwn iblwie ]33]
qib qum hI ho guru jg mWhI[
siB isK awieÀ awp ky pwhI[
arpihÀ drb chUM idiS kyrw[
huie rwvir aYSÍrj Gnyrw ]34]
ieh Aupwie aib jwnÎo prY[
ijs qy inj SqRÁ prhrY[’
suniq DIrml anÀd Aumwhw[
‘swD swD’ so duSt srwhw ]35]
‘honhwr qYx bwq bKwnI[
1
akwS ivzc cMdRmw[
2
aOrMgZyb[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 224
qihÀ phuÀcy huie inScY hwnI[
sMq sYxkry iqh mirvwey[
ikmhUM iks qy qRws n pwey ]36]
mor BqIjw aZmq BwrI[
hm pr bnih kÎox n AupkwrI[
iek qO hm pr ahY aswn1[
dUjy iqs ko BI irpu jwin ]37]
jy jg gurqw ien ibdqweI[
rwmrwie lGuqw kO pweI[
inq pRiq drb hZwrhuÀ joie[
hmro ahY, lyiq hY soie ]38]
rwmrwie hm eyko ahYx[
hwn lwB donhuÀ sm lhYx[
XW qy ilKo BlI ibiD pwqI[
-qUM ikm bYTÎo sIql CwqI? ]39]
SzqRü SrIk hmwr qumwro[
vDiq jwiq idnpRiq aiq Bwro[
ibn twry ies, ikm bin awvY[
ijs qy mihmw mih mihÀ jwvY2-’ ]40]
iezqÎwidk imil mMqR ibcwrw[
gur Aupkwr n Aur kuC Dwrw[
loB gRsy mwieaw md crÎo[
icqvin klml ko icq krÎo* ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DIrmzl awid’ pRsMg
brnnû nwm iek iqRMsqI aMsU ]31]
1
Aupkwr[
2
ijs (SrIk) krky (swfI) mihÀmW (mhI =) ipRQvI ivc nwS ho rhI hY[ sUcnw-ies arQ
dI pROFqw aMsU 32 aMk 5 qox huMdI hY[
*
awm khwvq hY ‘loB pwpW dw mUl hY[’ DIrmzl dI jwN buJ ky mq pwpW ivzc privrq ho
rhI hY, guiraweI L aYSrj smJ irhw hY[ hwlW ik ieh BwrI iZMmyvwrI hY, ijs L anuBv
krky SRI qyg bhwdr jI aMgIkwr nhIx sy krdy[ AuhnW ny aMq ivzc ies L awpNy pr
siqgur ipqw qy siqgur hirikRSn jI aqy vwihgurU jI vlox lwieaw igaw PrZ smJky
aMgIkwr kIqw sI[ loBI Dn ipzCy mr rhy hn qy awp awey Dn L propkwr qy vIt rhy hn
qy rUhwnI rMg jgq L lw rhy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 225
32. [DIrml rwm rwie myl]
31<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>33
dohrw: DIrmzl pwqI ilKI, krI qrIP Audwr[
‘siB Aupmw ky Auicq ho, suin suq brKurdwr! ]1]
cOpeI: moih anuj SRI guru hirrwie[
iqh jySt suq gun smudwie[
qurkySur ko bis kir lInw[
jg mihÀ ibdqÎo aZmq pInw ]2]
qo sm apr nhIx jg koeI[
ieqI Skiq ikq pzXiq soeI1[
quv ipq jYsy anuj hmwrw[
iqn hI sm mYx qoih inhwrw ]3]
gurqw vsqu hmwr qumwrI[
siB kwrn qy liK aiDkwrI[
qyg bhwdr dUr bfyrI2[
ikm gur bin bYTÎo ies byrI ]4]
icq mihÀ kÎox n icMq kO TwnYx?
mih mihÀ mihÀmw mihqI hwnY3[
drb hZwrhuÀ roZ sMBwrY[
bf aYSÍrj awpno DwrY ]5]
Swhu inkit bulvwvin Twno[
jÎox kÎox kir SzqRÁ qihÀ hwno[
kry jqn mYx srÎo n koeI[
bcÎo sMGwrn siB qy soeI4 ]6]
XW qy suiD quv inkit pTweI[
bin awvY aib krin Aupwie[’
iem iliK dUq pTwvin kInw[
jwnÎo -irpu huie pRwn ibhInw- ]7]
bhuq mol ko iek isrupwAu[
1
hor iks ivzc pw skIdI hY[
2
do (pIVIaW Aupr hoN qy) dUr hn guiraweI qox[
3
ipRQvI qy mihÀmw (swfI) bVI hwn krdy hn[
4
swry mwrn dy (jqnW) qox[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 226
vsqu ajwieb apr pTwAu1[
idzlI mihÀ ly kir so gXo[
rwmrwie iFg phuÀciq BXo ]8]
bMdn Twin dIin pun pwqI[
apr sunwie kuSl bhu BWqI[
rwmrwie qib Kolin kIin[
piT kir siB mqlb ko cIin ]9]
-DIrmzl Bw moih aDIn[
XW qy kuCk hrK mYx lIin-[
pun icMqw icq ibKY AupweI[
-geI apr Ql mihÀ bifaweI ]10]
pRQm BXo Auqpwq ibswlw[
duhUM idiSin jy sRwp krwlw[
siB sMgiq mihÀ mor KuteI[
ipq siqguru pUrb2 ibdqweI ]11]
SRI hir ikRSn bhur prlok[
ijs qy siB kutMb mihÀ Sok[
mo khu burw jgq TihrwXo[
abih apr Auqpwq AuTwXo ]12]
hÍY jY hY kuC qy kuC aOr[
mhW klûkiq kihÀ siB TOr-[
iezqÎwidk mn gtI ibcwrih[
-khw krOx mYx jqn suDwrih- ]13]
pwqI ko AuØzqr iliK dIno[
‘qum ho bfy skl ibiD cIno[
ijiqk Aupwie moih qy bnY[
krox su mYx ijm icMqw hnY ]14]
khy qumwry mihÀ idn rwqI[
mwnox kÎox n rwvrI bwqI[’
ilKI pTweI puir krqwr[
1
ByjI[
2
pihlox dI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 227
pTiq DIrml awnÀd Dwir ]15]
khÎo msMd sMg smuJwie[
‘sPlih qyro khÎo Aupwie[
rwmrwie Þwqr kir pTI1[
iehu pwqI mYx iqs kI pTI2 ]16]
ies pRkwr ieh BXo ibRqMq[
gur dRohI anihq3 icqvMiq[
bury Bly kI swr n jwnY[
Bey loB bis kuzikRq TwnYx ]17]
iek idn qurkySur ky qIr[
bYTÎo rwmrwie nr BIr[
khÎo pRsMg gurin ko qOn4[
‘aib gwdI pr bYTÎo kOn? ]18]
SRI hir ikRSn bwl bX jWih[
phuÀcy so pRlok ky mWih[
aiDkwrI suq huqo n koie[
gwdI pr bYTiq hY joie’ ]19]
rwmrwie siB bwq sunweI[
‘SRI hir ikRSn khI guiraweI[
huqo hmwrI kul mihÀ eyk[
ijs kY nihÀ ibvhwr ibbyk ]20]
so gwdI pr huie ibdqwXo[
sunÎox su mYx inj ngr bswXo[
aZmq sihq lok iqs khYx[
arpihÀ drb kwmnw lhYx ]21]
pRgtÎo gurU qbih liK lyihÀ5[
iFg rwvr ky aZmq dyih[
nWih q JUT swc kih kir kY[
1
qszlI kr ByjI hY[
2
pVHI hY[
3
burw[
4
iqs (pwqSwh) ny[
5
gurU pRgitaw qdox (asIx) jwNWgy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 228
ibrmwvih nr gn Cl Dir kY’ ]22]
suin iem Swhu igrw qib khI[
‘qo mihÀ aZmq mYx bhu lhI[
nihÀ eyiqk iks apr mJwrI[
khW krihÀ iqs inkit hkwrI1 ]23]
qum BI gur Gr ky suq poqy[
apr alp jwnox siB qo qy[’
rwmrwie suin bhur bKwnI[
‘qum mwlk ho skl sQwnI ]24]
iqs mihÀ bsihÀ ij nr smudwie[
kÎox n qumwro kwj bnwieÀ[’
suin iem Swhu mOn kir rhÎo[
apr pRsMg clÎo iks khÎo2 ]25]
ieh ibRqMq Bw sBw mJwrI[
sunÎox su puir kI sMgiq swrI[
‘rwmrwie ien sMg KutweI[
krÎo chiq hY bhu ibdqweI3 ]26]
imlihÀ prspr isK siB khYx[
‘ieh Auqpwq kriq hI rhY[’
pun kyiqk idn dIin ibqwie[
pun sMgiq imil kir smudwie ]27]
drSn kI lwls bhu jwgI[
Bey qÎwr kyiqk bfBwgI[
lY lY vsqu ajwieb cly[
Dn gn lIin irJwvin Bly ]28]
ismriq siqgur ko cil awey[
pMQ anûdpury inXrwey[
hrKy jbih pRvySy puir mYx[
pRQm isvr ko kir suK Aur mYx ]29]
1
iqs L pws bulwky[
2
iksy dw kihaw hor pRsMg czl ipaw[
3
Zwhr hI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 229
pwie ru pwn pKwry pwnI[
bsqR pihr kir SRm ko hwnI[
siB akor lY gur iFg gey[
mhW1 msMd agwAU Bey ]30]
crn kml pr arip akor[
aiBbMdn snmuK kr joir[
bYiT drSn kir hrKwey[
kuSl pRSn ko kIin sunwey ]31]
ibnqI kir kir ibq arpMqy[
siB iszKÎin ky nwm Bnûqy[
‘mhwrwj! ieh dsvMD lÎwXo[’
‘ienihÀ mnorQ gur qy pwXo’ ]32]
‘ies ny ieh mnOq mn mwnI[’
‘ies kI qum shwieqw TwnI[’
‘ies isK ko ruj qn qy hrÎo[’
‘ieh cwhiq sPlÎo Dn krÎo’ ]33]
iezqÎwidk ardws pRkwiS[
DrihÀ akor crn ky pws[
sumiqvMq gurbKS msMd[
ijs ky isK anuswir iblûd ]34]
pun kr joir pRsMg Aucwry[
‘SRI hirikRSn ibkuMT isDwry[
aMq smYx muJ sMg bKwnw[
-bwbw bsih bkwly Qwnw- ]35]
so srUp qum dyKy awie[
dwsin lok pRlok shwie[’
SRI guru muskwey muK khÎo[
‘rwmrwie kYsy kih lhÎo2? ]36]
1
vfy, muKI[
2
rwmrwie ny ikvyx (kih lhÎo =) sdvw ilaw (gurU hirikRSn jI L idzlI)[ (a) rwmrwie
ny (gurU hirikRSn jI L kYsy kih =) ikhy ijhy jwiNaw sI[ (e) iks qrHW dw jwNky kIh
ikhw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 230
Swhu inkit ikm phuÀcy jwie?
ikm iqn sRwp dIin irs pwie?
kIrqpuir qy pRQm hkwry[
qurkySur ko sIK isKwry ]37]
jib phuÀcy qib kÎox duK pwXo?
khW ibgwr kIin puir jwXo?
ijs qy SRI hir ikRSn ik sMg[
rcÎo ibroD s sRwp insMg’ ]38]
suin gurbKS ibRqWq sunwXo[
‘gurqw gur kI ipiK qpqwXo[
kih builvwey awSY eyv[
-imlihÀ n qurk swQ gurdyv ]39]
jwihÀ plwie ik jMgl dyS[
imlihÀ ij, tUtih pRN su ivSyS-[
bhur isKwXo aZmq hyrihÀ[
bwir bwir ies hI ihq pRyrih ]40]
SRI hirikRSn su phuÀcy jbY[
iqs qy mihÀmw aiDkI qbY[
qurkySur sox imly n jwie[
iezqÎwidk ipiK irs Aupjwie ]41]
apr n bs kuC clÎo agwry[
sRwp sIqlw kyr Aucwry[
hrK n Sok gurU ko hoXo[
honhwr khu nIky joXo ]42]
iqs kwrn qy qjÎo SrIr[
SRI hirikRSn mhW miq DIr[
kyiqk iqn kIny Auqpwq[
ajhuÀ n bYTiq icq kir SWiq ]43]
eyk idvs rwvr kI gwQw[
kihiq BXo qurkySur swQw[
-gurU Bey aib iqnhuÀ hkwro[
aZmq nwnw ibiDin inhwro- ]44]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 231
Swhu nhIx mwnI kuC bwq[
cihiq1 awp sox BI Auqpwq[
khW krihgo qumro soie[
ikm smsrqw pRwpiq hoie ]45]
gurqw nhIx hwQ ikm awvY[
jqn anyk su inSPl jwvYx[’
iezqÎwidk siB bwq sunweI[
muskwny suin qbih gusweIx ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘sMgiq pRsMg’ brnnû
nwm doie iqMRsqI aMsU ]32]
1
(rwmrwie) cwhuMdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 232
33. [gurU jI dw qIrQW L pivzqR krn turnw]
32<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>34
dohrw: qyg bhwdr siqgurU, siB gÎwqw su pRbIn[
lKI BivzKÎq bwrqw, ijm hÍY hY so cIin1 ]1]
cOpeI: pun iszKÎin ko krin AuDwr[
ikiqk pRqIKiq sdn mJwr[
pUrb dyS ju dUr ivSySu[
sMgiq ko aiBlwK aSySu ]2]
gmn qIrQin kIin bhwnw[
inj dwsin cwhiq kzlÎwnw[
puir anûd jyiqk bs gey[
iqqy bswie dyiq suK Bey ]3]
lKÎo SrIkw soiFin kyrw[
-ipiK sMkt ko pwieÀ bfyrw2[
aink Aupwvin ko inq TwnYx[
drb loB ijn irdY mhwnY ]4]
hm icq SWiq Dry bhu rhy[
qAU dyiK iqn, Aur duK dhy[
ien qy aiDk dUr aib jwieÀ[
ibn dyKy hm ko, suK pwieÀ* ]5]
qW qy gmn krin aib awCy[
purihÀ kwmnw jy isK bWCy-[
bhu kwrn ko jwin gusweIx[
kih inj lokin skl jnweI ]6]
1
so jwN leI[
2
(soFI) dyK ky bVw duzK pwAuxdy hn[
*
gurU jI dI iqawg ibRqI kmwl dI hY, pihlox guiraweI qox Cpy rhy Pyr lYNox nWh kIqI, Pyr
bkwlw Czf idzqw ik eIrKI lok suKI jo jwN[ aMimRqsr awey eyQy bI eIrKw dyKI qW iqawg
muK rzKky muV gey, Pyr bkwlw Czf ky kIrqpur jw bsy AuQy bI SrIkw Bwv qzkky anûdpur
jw bswieaw[ ajy bI soFI SrIky L TûF nw peI qW awp pMjwb CoVky pRdySW L tur pey ik
asIx pws nw hovIey qW ieh suKI hoN qy mMn mMnIaW mOjW kr lYN[ ienHW L pkVW hn qy
asIx inSpkV hW[ DIrmzl ny jo idlI mnsUbw bzDw so bI ieh sI ik ijvyx dyS qox bwhr ho
jwn, so iqawg dy srdwr awp hI AuT ky tur pey ik qusW leI asIx awp hI dyS moklw
kr dyxdy hW, pwpW dy BwgI ho ky qusIx ikAux Bwr cwAuxdy ho[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 233
‘srb BWiq qÎwrI kir lIjY[
dyS ibdySin ibcrin kIjY[
sny sny gmnYx suK pwey[
fory sÎMdn swij bnwey ]7]
kyiqk dws PkIrin swQ[
chiq drs inq siqguru nwQ[
-qIrQ krYx puMn ijn mhW+[
ibcrihÀ sYl krihÀ jihÀ khW- ]8]
sPl jnm apny ko cwhiq[
iezqÎwidk ko jwin Aumwhiq[
jyiqk puir mihÀ lok bswey[
kir iekTy siB inkit bulwey ]9]
swdr khÎo ‘bshu suK pwie[
hm aib qIrQ krin isDwieÀ[
kyiqk idn ies jMgl dyS1[
krihÀ ibqwvin hoie pRvyS ]10]
pun hm pUrb idSw pDwrYx[
ibcrihÀ qihÀ ky dyS inhwrihÀ[’
hwQ joir pun nrin sunweI[
‘qum hmry inq nwQ sdweI ]11]
dUr ik inkit rhhu iks QwnU[
sd smrzQ gurU BgvwnU[
apny jwin, shwiek rhIaih[
bhuro awvin qUrin chIaih ]12]
sdw alûb qumwry rhYx[
sdw pRqIKiq hI icq chYx[
jib awvhu puir bsih bfyrw[
nWih q ieqo hoie2 ijm hyrw’ ]13]
+
qIrQ Audmu siqgurU kIaw sB lok AuDrN arQw[ [quKwrI m: 4] ies quk anuswr
siqgurU jI qIrQW L qy qIrQ vwsIaW L qwrn qury hn nw ik qIrQW dI XwqRw L, ikAuxik
siqgurU DUr ny qW qIrQW dI mYl hrnI hY[
1
mwlvw dyS ivc[
2
nhIx qW ieqnw hI rhygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 234
suin siqgurU pRsMn ibswlw[
khiq Bey iqn ko qqkwlw[
‘mhW purK jib jnm su pwvY[
apno jwin iehW qib awvY ]14]
krih bswvin iesih ibswlw[
rcnw aiDk rcih qqkwlw[
bIj mwqR hm kIin bswvin[
qruvr sm qib hoie ibRDwvin ]15]
lok hZwrhuÀ inq pRiq awvYx[
bsnhwr dIrG suK pwvY[’
iezqÎwidk suin gur kI bwnI[
siBin jir kr bMdn TwnI ]16]
qib siqgur qÎwrI kirvweI[
bwhn ZIn aiDk Cib CweI[
siB ko DIrj dy kir Bly[
iszK Audwrin dySin cly ]17]
mwq nwnkI sÎMdn mWhI[
puzqR snyh Dwir sMg jwhI[
bhur qIrQin ky ieSnwn[
aiDk SrIkw soFin jwin ]18]
SRI gujrI ciF kir qib fory[
piq ky sMg clI suK lory[
BRwq ikRpwl swQ inj kirE[
so qurMg suMdr pr cirE ]19]
apr skl pwien sMg cly[
jy cwhiq pRlok huie Bly[
SRI siqgur hÍY kY asvwr[
SRI nwnk Aur ismrn Dwir ]20]
mMd mMd gmny guru sÍwmI[
skl Gtin ky aMqrjwmI[
pRQm isvr duie kos lgwXo[
nr smudwie imlin ko awXo ]21]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 235
jyiqk drb koS mihÀ jwnw[
koSpqI sMg bwk bKwnw[
eyk dws ko puir mihÀ qÎwgw[
awiesu mwin rhÎo bfBwgw ]22]
sgro Dn iqs ko qib dInw[
khÎo gurU ‘liK Krc pRbInw1!
kUp lgwvhu sdn bnwvhu[
Krchu puir ky hyqu bswvhu ]23]
ijm siB lok aiDk suK pwieÀ[
so qum kIjih sdw bnwie2[
puir ko Kyd dyih nihÀ koeI[
jo ko dyih, rhY nihÀ soeI3’ ]24]
iem iqs ky smuJwie gusweIx[
bYTI sMgiq iFg smudweI[
iqin dyiS dyiK idRSit Xuiq krunw[
cwhihÀ iqnihÀ klySin hrnw ]25]
kuCk dIin AupdyS bnwie[
bhur ibsrjin kIin sunwie[
‘Bo iszKhu! nr qn ieh rqn[
ijm sPlih iqm kIjih jqn ]26]
jg DMDy mihÀ Pis n ibqwvhu[
ibns jwie, ipiK nihÀ ibrmwvhu[
hyqu jIvkw huie inSpwp[
kro kwr ko -hir hir- jwp ]27]
mn mihÀ ismrn kI ilv rwKhu[
-sÍws n ibRQw jwie- iem kWKhu4[
sMgiq jihÀ guru kI imil jwie[
syvw krhu pRym Aupjwie ]28]
1
gurU jI ny ikhw ‘hy cqur! lKky (smJky) Krc krIx[’
2
Bwv nw ibrQw guaweIx nw SUmpuNw krIx[’
3
suvwr ky, cMgI qrHW[
4
ieAux mMgo[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 236
pzKw pwnI pIsin kIjih[
jQw Skiq Dn awidk dIjY[
aMn bsn arpin kir dY ho[
crnin cWp sPlqw pY ho1 ]29]
aib qp kirby ko nihÀ kwl[
ijs qy Aupjiq Skiq ibswl[
qInhuÀ dyv awid jg ahy[
so BI qp ko qwpiq rhy ]30]
as ko vsqu n jwnI pry[
pwie nhIx qp qwpn kry[
DRÁ qy awid ijqk vifaweI[
aiDk pRqwp hoie ibrDweI2 ]31]
qp kirby qy pRwpiq hoie[
qp kI mihÀmw kih siB koie[
iqs ko smw nhIx aib jwnhuÀ[
inrbl pRwnI ibdq pCwnhuÀ ]32]
iqs qy shs gunw Pl pwvY[
jo siq sMgiq syv kmwvY[
qp kI mihÀmw qy aiDkweI[
apr bwq kÎw khYx bnweI ]33]
XW qy jwnhuÀ syvw swr[
syvhu sMq ik guru drbwr[
aYsI dulB vsqu kuC nWhI[
syvih sMgiq bhur n pwhI ]34]
mhW mhwqm ismry nwmu[
mn ko kIjih qihÀ ibsrwm[
sÍwrQ ikDox akwrQ ibRMd3[
PurihÀ sdw mn iQr n rihMd4 ]35]
1
pwEgy[
2
vzDy[
3
mqlb dy aQvw bymqlby swry (sMklp)[
4
mn iQr nhIx rihÀdw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 237
sny sny iqs ko atkwie[
krhu itkwvin kyr Aupwie[
ijm ijm iQrqw ghy suBwAU[
iqm iqm inpun krih ibrDwAU1 ]36]
siqguru ky pg pMkj lwvY[
kY ilv nwm ibKY atkwvY[
jl pRvwh sm mn ko ahY[
ijqih krih iqq hI inq bhY2 ]37]
sny sny ibiSXin qy rokY3[
lGu suK pun dy nrk iblokY4[
nwSvMq jg mod ju ahY[
alp kwl mihÀ, iQr nihÀ rhY ]38]
siqguru sMqin kI inq syvw[
kir mn aml jnwie su Byvw5[
duK jib awin ik6 apdw prY[
pRBu BwNo liK isr pr DrY ]39]
jwin krm Pl qrk n TwnY[
nihÀ eISur pr doS bKwnY[
Bogih sMkt ko hrKwie[
lKih kukrmin Pl ibnswie7 ]40]
suK jib awie n krih hMkwr[
jwnih dIin8 pRBU krqwr[
-ikRpw krI muJ pr, gur dXo9-[
1
vDwvNw kry[
2
ijDr lwE EDry vih qurdw hY[
3
(mn L) roky[
4
(ikAuxik ivSy) QoVw suK dy ky Pyr nrk idKwAuxdy hn[
5
(syvw) mn L inrml krky Byq L jNw dyxdI hY, ik inrml mn hI nwm ivc AuØznq huMdw
hY[ aQvw syvw nwl mn inrml huMdw hY qy ijnHW sMqW dI syvw kIqI hY Auh inrml mnW L
sweIx nwl myl dyN dw Byq jNw idMdy hn[
6
duK jdox awvy Xw........[
7
iehI smJy ik (sMkt BogN nwl kIqy hoey) Koty krmW dw Pl dUr ho irhw hY[
8
idzqw hY[
9
idzqw (hY suK)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 238
ismrih sziqnwm duK CXo’ ]41]
iezqÎwidk bhu dy AupdyS[
sMgiq kInis ibdw aSyS[
Twin bMdnw sdn isDweI[
bis qihÀ siqgur rwiq ibqwie ]42]
BeI pRBwiq agwrI cwly[
kir mMZl fyrw pun fwlyx[
sny sn cil mg ibcrMqy[
imlih ju iszK AuDwr krMqy ]43]
jhW jwieÀ isK suin gn awvYx[
siB fyry kI syv kmwvYx[
ropr ngr AulûGiq awey[
iem cil bsy gRwm smudwey ]44]
pitawro puir bsÎo n jbY[
iqs qy pry gRwm lûiG qbY[
qhW jwie fyrw kir dIin[
bsy insw isK syvw kIin ]45]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘gurU gmn’ pRsMg
brnnû nwm qInu iqMRMsqI aMsU ]33]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 239
34. [mUlovwl dw mweIaw qy goxdw[ SyKy dw iqlokw ijvMDw]
33<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>35
dohrw: SRI gur hirguibMd ky, nûdn DIr ikRpwl[
sihj suBwiek ibcrqy, phuÀcy mUlovwl ]1]
*
cOpeI: dyiK gRwm gur TWFy rhy[
ruicr Auicq Ql qihÀ ko lhy[
fyrw kIin ßrIb invwj[
apr itkwXo skl smwj ]2]
bIq geI Gitkw jug jbY[
meIaw goxdw donhuÀ qbY[
awin bMdnw kInis gur ko[
bYiT inkit BwAu kir Aur ko ]3]
SRI siqgur iqn swQ bKwnw[
‘awnhuÀ suMdr jl ihq pwnw[
mwrg sgry SRm ko hirby[
hwQin pWv pKwrin kirby’ ]4]
suin goxdy qib bwk Aucwrw[
‘ieh jo kUp nIr bhu Kwrw[
kMkr bIc pry ju smUh[
gRwm n lyvih jl ies KUhu ]5]
hukm awp ko jy aib hoie[
bwhr kUp dUr hY soie[
qhW jwie kir jl ko lÎwvYx[
lgih iblm pr awCo awvY ]6]
sgro gRwm qhW qy awnYx[
pIviq pwnI idn guZwrnYx[
kTn lÎwiebo siB ko ahY[
qAU lÎwieÀ nIko iqs lhYx’ ]7]
nIr kTnqw lÎwvin kyrI[
SRI siqguru suin kY iqs byrI[
iqn pr krin hyqu Aupkwrw[
*
pw:-khu[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 240
khÎo bwk ‘iehu hoie n Kwrw ]8]
ibc qy kMtk skl kFwE[
AUpr qy suMdr kirvwE[
hoih mDur jl sIql abY[
pIvhu gRwm ibKY nr sbY ]9]
pRQm hmwry kwrn lÎwvhu[
vwihgurU kih kir muK pÎwvhu[’
suin ibsmÎox goxdw hulswXo[
mwnÎox bcn nIr so lÎwXo ]10]
SRI siqguru jib pIvin krÎo[
sIql mDur sÍwd ko BrÎo[
iqRpq hoie kir bwk bKwnw[
‘iehu qO suMdr mDur mhwnw ]11]
aib qy kUp gurU ko hoie[
apr ij iehW lgwvis koie[
nO lig lgihÀ, hoihÀ ds swry1[
iekdSmo2 jy bhur Auswry ]12]
qO nihÀ lgih hukm hY aYsy[
Bgin ibdIrn hoie su kYsy3[’
ieh jo bwk gurU ko BXo[
aib lig iekdSmo nihÀ iQXo ]13]
ds hI kUp rhYx iqs gRwm[
sill BXo sIql aiBrwm[
jl ko pRQm gurU jib ipXo[
pun mweIey aru goxdy ipXo ]14]
pwie sÍwd jl ko ibsmwey[
gur pg pMkj SrD vDwey[
gRwm ibKY BeI kQw anUp[
‘SRI guru mITw kInis kUp’ ]15]
1
nO qzk lÜgNgy, qy swry ds hoNgy[
2
XwrHvW[
3
ikvyx n ikvyx Fihky nwS ho jwvygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 241
srb BwAu Dir bMdn kirhIx[
aink BWiq ky gunin AucirhIx[
iek duie idn guru AuhW guZwry*[
AupdySiq siqnwm suKwry ]16]
syvw goxdy nIk n krI[
ihrdY aiDk n SrDw DrI[
apr huqy so krqy rhy[
jQw Skiq Aur pRIqI lhy ]17]
SRI guru iqn ko pwg bMDweI[
‘aib qum cODr ilhu ies QWeI[
bnhuÀ gRwm ky muzKÎ Audwry[
qumry anuswrI huieÀ swry’ ]18]
suin goxdw awXo qib Dwie[
hwQ joir kir khÎo sunwie[
‘cODrqw myry Gr mWhI[
apr iksI ko imil hY nWhI ]19]
hY hmyS qy mm anuswry[
bsYx gRwm mihÀ jy nrswry[
apr cODrI ikm Tihrwvhu[
rMkin ko pd AUc ibTwvhu’ ]20]
gurU khÎo ‘goxdy! suin lyhu[
pRQm cODrI qum siB kyhu[
aib qumry Gr rhY n koie[
XW qy apr cODrI hoie’ ]21]
qib kO pMcpno1 iqn kyir[
rhÎo n, Bey su apr bfyr[
pun SRI guru ny kInis pÎwnw[
phuÀcy SyKy gRwm sQwnw ]22]
CwXw jl ko suK jihÀ hyrw[
gRwm vihr kInis gur fyrw[
*
pw:-iek duie idn qhW krihÀ guZwry[
1
cODrqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 242
qhW jwt jIvMDw1 rhY[
nwm iqlokw iqs ko khYx ]23]
bhu gRwmin ko bf srdwr[
ijs ky lok ibRMd anuswir[
iszK ibrwgI ko so ahY[
iqs ky hukm ibKY inq rhY ]24]
SRI gur ko awvin suin pwXo[
-imlOx ik nhIx- Brm AupjwXo[
apny guru bYrwgI swQ[
imilby ihq bUJI siB gwQ ]25]
‘guru nwnk kI gwdI pr hYx[
srb lok imil bMdn kir hYx[
vihr awin AuqrÎo iqn fyrw[
imlO ik nihÀ, Brmiq icq myrw’ ]26]
suniq ibrwgI CuBÎo ibswl[
-jy kir jwie imlY iqn nwl[
hoie n aYsy, ieh iPr jwie[
ly iszKI iqn sIs invwie ]27]
jib ieh jwie, pRboDihÀ2 soie[
nihÀ mnqw myrI pun hoie[
ies iPr gey apir iPr jwieÀ[
gur ky iszK bnihÀ smudwieÀ ]28]
mo khu nmskwr nihÀ kir hIx[
awin Aupwien bhur n DirhIx[
XW qy aib hI bnih Aupwie[
imilny dyAux n, lyhuÀ htwie ]29]
jy iml kir mihmw ly jwin[
pun mm khÎo n Dir hY kwn-[
iem ibcwr kir khÎo ibrwgI[
‘sunhu iqlokw! hir anurwgI ]30]
1
jwq jzt goq jvMDw[
2
AupdyS dyNgy (iesL)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 243
apn pMQ ko hOrw gOrw[
suniq jwie imlIaih iqs TOrw1[
SuB mwrg kI bwq bqwvY[
drSn bolin puMn AupwvY ]31]
bDih Drm suDrih prlok[
sujsu khYx inj pMQI lok[
pr mq ko2 imilbo nihÀ nIkw[
nihÀ kzlÎwn hoiq iqs jI kw ]32]
qum Dnvwnin ky* iFg jwie3[
lyx ibrmwie su bwq bnwie[
aink mqin ky cwhiq aYsy[
-DnI hoihÀ isK hmry jYsy- ]33]
jÎox kÎox kih mn ko ibrmwvYx[
-bnihÀ iszK bhu drb cFwvYx-[
apin pMQ qy bymuK hoie[
imil prmiq4 Dn arpihÀ soie ]34]
XW qy nihÀ imlIaih iks swQ[
ilhu qulsI crNodk hwQ[’
iem brjÎo hit rhÎo iqlokw[
nihÀ SRI guru ko drs iblokw ]35]
krI n syvw iknU pRkwr[
aiqSY mUrK mMd gvwr[
idn do iek qihÀ rwKÎo fyrw[
sihj suBwivk gur iqs byrw ]36]
bYTy huqy lok kuC pws[
kriq bwrqwlwp pRkwS[
inksÎo vihr ijvMDw5 gXo[
1
awpNy pMQ dw cwhy koeI hOlw cwhy BwrI hovy suNidaW swr jw ky iqs QW imlIey[
2
prwey mq vwly L[
*
pw:-Dnvwd iqn ky[
3
qyry (vrgy) DnI lokW dy (iqs gurU jI dy) pws jwN qy (Auh)[
4
prwey mq ivzc imlky[
5
Bwv iqlokw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 244
ijq idiS guru, hit iqs idiS aXo1 ]37]
inkit nhIx gur ky cil awXo[
nhIx Bwv kir sIs invwXo[
nhIx smIp jwie kir bYsw[
bolÎo sunÎox bwk nihÀ kYsw ]38]
gRwm pRvyS BXo jib lhÎo[
SRI gur qyg bhwdr khÎo[
‘kOn huqo ieh gmnÎo gRwm?
kOn jwiq kul kÎw hY nwm?’ ]39]
qihÀ ky nr guru iFg jo ahYx[
iqnhuÀ pRsMg iqsI khu khY[
‘ieh jIvMDin mihÀ isrdwr[
bhuqy lok rhYx anuswir ]40]
Gr qy vihr ij ikq ko cwlY[
nr smudwie clihÀ ies nwly[
aib BI huqy sMg nr ibRMd[
mwnihÀ ies ko hukm iblûd ]41]
jIvMDin ko bwihXw2 swrw[
iqn mihÀ iehu srdwr Audwrw[’
suin siqgur boly irs BoeI3[
‘nihÀ bwihXw nihÀ qyihXw koeI ]42]
kCu nihÀ rhih Aujr siB jwvih[
bcihÀ ju apr su gRwm bswvihÀ[
nihÀ srdwrI nihÀ srdwr[
mir mir jnmihÀ hoihÀ Kuawr ]43]
hoie eymnwvwd smwn[
ibnsihÀ SIGR mhwn ajwn[’
iek iszK syv krI suin gXo[
inj kutMb sMg Aucriq BXo ]44]
1
ijs pwsy gurU jI sn Aus pwisEx ht awieaw[
2
bweI ipMfW dy ielwky dw smuzcw nwm[
3
(nwl) BrI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 245
bzjR smwn sRwp* ieh huXo[
ijs qy jIvMDin kul CXo[
siB bwihXy ko hoXhu nwS[
kirkw sm girgy nr nwS1+ ]45]
qihÀ qy SRI guru kUc krwey[
phuÀcy awie ngr hifawey[
Auqry qhW lgwXo fyrw[
kuC imil gRwm2 aey iqs byrw ]46]
fry sRwp qy ibnqI TwnI[
‘ikm siB hI kI krqy hwnI[’
SRI guru khÎo ‘hukm hY aYsy[
myt skih ko ies nihÀ kYsy’ ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘gRwm ibcrin’ pRsMg
brnnû nwm cqr iqRMsqI aMsU ]34]
*
iesL sRwp nhIx kihNw cwhIey ikAuxik aMk 47 ivc gurU jI awp dzsdy hn ik ‘hukm hY
aYsy, myt skih ko ies nihÀ kYsy’ Bwv asW vwihgurU dw hukm dzisaw hY ijsL koeI nhIx
myt skdw[ ieh agMm vwcNw hY[
1
giVaW vq gl ky nr nwS ho gey[
+
nroqm qwrw isMG jI ilKdy hn ik gRwm AujVky lokIx myrT pws jwky vzsy, jtvwVw nwm hY
grwmW dw, Drm isMG jI ipawry ienHW ivcox sIgy jwpdw hY ik ienHW lokW ivc Zulm qy
AupzdRv bhuq sI qy bYrwgI dy md ivc eyh lok pwp krmW qox SMkw nhIx Dwrdy sy[ qvw: Kw:
ivc Ausdw nwm mlUkw idzqw qy dzisaw hY ik bhuq Kot krmI qy pRjw L duKdweI sI[ ieh
bI iliKaw hY ik ienHW ny mgrox Buzl bKSvweI qW gurW ny ikhw ik ieQox AujVky horQy jwE
qW vzsogy, so idzlIEx pry jw ky 86 ipMf vsy hn, ienHW dy nwm ‘ijvMiDaW dw jtvwVw’ hY[
2
Bwv, ipMf dy lok[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 246
35. [hifawey ngr qwp dy rogI arog kIqy]
34<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>36
dohrw: vihr hfÎwey ngr qy, Auqir rhy SuB QwieÀ[
bYTy gurU ibrwj hI, inXogRoD kI Cwie1* ]1]
cOpeI: qihÀ iek puir ko nr pir rhÎo[
jÍr qn cFÎo agin jnu dhÎo[
muK sUKiq ly sÍws sjor[
kMpiq kwieaW sMkt Gor ]2]
isr aru hwf PornI GnI[
pIViq jÍr qy jwie n BnI[
kib bYTih kib BU mihÀ pirhI[
kib aMgrwie jMBwvn kir hI2 ]3]
bÎwkul dyiK gurU bc khÎo[
‘ieh ko ahY pwie duK rhÎo?
apny Gr kÎox jwie n prÎo?
vihr ipRQI pr rj sox BrÎo’ ]4]
iqh puir ky mwnv iek doie[
dIn mny suin boly soie[
‘ieis ko cFÎo bfo jÍr Zor[
pwie rhÎo sMkt Aur Gor ]5]
gwq dUbro pIro rMg[
Bey inbl ijh sgry aMg[
nihÀ Bojn kI ruic Aur jwgy[
prÎo rhY ins ind duK pwgy ]6]
ies ngrI mihÀ jÍr ky Zor[
gn mwnv pRwpiq duK Gor[
dIKiq hY js ies ko hwl[
qs bhu nr ko kSt ibswl ]7]
imRqu ky bsI sYxkry hoey[
1
bohV dy ibRzC hyT [sMs: nÎgRoD]
*
swKI: po: ivc ‘twhlIaW dI JMgI hyT’ iliKaw hY[
2
AubwsIaW lYxdw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 247
jÍr ky gyry nhIx Kroey[
hwhwkwr hoiq puir mWhI[
jIvn awsw jIvn nWhI1 ]8]
kir kir hwry gn Aupcwr[
rMk rwv siB kY iekswr[
ieh kMpiq duK pwie bfyrw[
bolin Skiq iB nihÀ ies byrw ]9]
sUK gXo muK, lytiq ahY[
aws n2, ieh jIviq bc rhY[
jy kir rwvir bs Aupcwr[
krhu ikRpw idhu dwn Audwr ]10]
purK ikRpwl hoiq AupkwrI[
bcihÀ pRwn jy huie jur twrI[’
bYiT ibrwjy siqgur jhW[
tovw KnÎo huqo lGu qhW ]11]
so jl sox pUrn iqs kwl[
nyqR clwie ibloik ikRpwl[
khÎo ‘jwie qum iesy AuTwvhu[
lGu sr mihÀ mzjn kirvwvhu ]12]
Auqr jwie jÍr awCo hoie[
bhur n pRwpiq sMkt koie[’
BwAu Dwir gur ko bc mwnÎo[
gih kY iqh jl sMg SnwnÎo ]13]
nIr sprSÎo jihÀ jihÀ qnu mYx[
sgro Auqir gXo jÍr iCn mYx[
ibsmy log arog inhwrÎo[
siqgur crn BwAu Aur DwrÎo ]14]
puir mihÀ iek duie swQ bqwey3[
suin jÍr cFy dOr qy awey[
1
jIvW L jIAuxN dI awsw nhIx rhI[
2
aws nhIx[
3
ngr ivc iek dUjy nwl gzl kIqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 248
hwQ joir kir ibnY Aucwry[
‘hm dwsin ky dws qumwry ]15]
puir ky Bwg jgy qum awey[
bhu mir rhy ju qwp dbwey[
aib hm SrN qumwrI pry[
krhu Aubwrin nWih q mry ]16]
ijs ko qwp awp ny Kovw[
gXo kSt Bw nvW nrovw[
iqsY ibloik dOr hm awey[
krhu bwk jÍr dyhu gvwey’ ]17]
iem kih jib bhuqy iGiGawey[
ikRpw krI gur ipiK muskwey[
khÎo ik ‘qum BI kro Snwn[
Auqir jwie jur sMkt hwin’ ]18]
suin kir lGu sr mihÀ so bry[
mzjn kriq qwp ko hry[
iqm hI suin suin awvin lwgy[
gwq dUbry qn jur dwgy1 ]19]
siBihin ko SRI gur PurmwXo[
‘ijs ko qnU2 qwp qpqwXo[
so siB krqy jwhu Snwn[
ismrhu vwihgurU suK dwn ]20]
ijm duK qy gur iehW Cutwey[
iqm jm qy dy hwQ bcwey[
XW qy ismrhu SRI siqnwm[
hlq plq suKdw aiBrwm’ ]21]
cFiq ijiqk jo jÍr puir mWhI[
suin siB awie Snwn krwhIx[
apr sYxkry rMk su DnI[
kIriq ibsd gurU kI sunI ]22]
1
qwp nwl srIr dzg (qp) irhw sI (ijnHW dw)[
2
srIr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 249
lykir aink Aupwien awey[
asn bsn Dn bhuq cFwey[
aink iszK hoey Dir BwAu[
iszKI Dwir jpÎo siqnwAu ]23]
bsy ijiqk bwsur iqs Qwn[
idn pRiq kirhIx syv mhwn[
lgÎo qVwg qhW pun BwrI[
jihÀ bYTy so Qwn suDwrI ]24]
so aib lO hm dyKin krÎo[
gurdÍwrw iqs qIr inhrÎo[
mihÀmw siqgur kI pRgtweI[
puir hifawey* mihÀ aib qWeI ]25]
qihÀ qy krÎo kUc guru sÍwmI[
gmny SRI pRBu aMqrjwmI[
kir puir ky nr BwAu bfyrw[
rwKin hyqu khÎo bhuqyrw ]26]
dy DIrj iqn ko bhu BWqI[
cliq Bey gur hoiq pRBwqI[
-DOlw- gRwm kos jUg lhÎo[
qhW qurMg aVI kir rhÎo ]27]
hnihÀ rkwbin kmcI mwrYx1[
qAU n pwie agwrI fwrY[
gurU khÎo ‘ieh qurkin bMdy2[
pRBu gur ko n lKihÀ miqmMdy’ ]28]
hty qhW qy gmny gRwmU[
‘sohIbwl’ khYx iqh nwmU[
Auqry qhW sucyqw kIin[
cFy3 ‘kYl’ iek gRwm su cIn ]29]
*
rÎwsq pitawlw ivKy bRnwly qox 3 koh pzCox L hY[
1
rkwbW qy cwbk mwrdy hn[
2
qurkW dy dws Bwv qurkW L pUjN vwly[
3
iPr cVky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 250
qihÀ ky nrin BwAu nihÀ kInw[
pun gmny iqn liK miq hInw[
sMgiq awin imlI smudweI[
bhu Dn awid Aupwien lÎweI ]30]
drSn kir kir arpin krI[
pUrI kwmnw ijm AurDrI[
gRwm ‘iFzlvIx1’ phuÀcy jwie[
fyrw kInI hyir SuB QwieÀ ]31]
eyk insw bis kY iqs Qwn[
Bey prb2 ko cwhiq dwn[
Dynu iekoqr sY mMgvweI[
brn ibKY kplW3 smudweI ]32]
dy dy drb mol anvweI[
krI dwn ihq siB iekTweI[
gujrwqI idj qbY bulwey[
‘lyhu dwnu DynU smudwey ]33]
apr drb ien sMg Gnyrw[
dY hYx qum ko siB ies byrw[’
suin kY idjhuÀ n mwnI bwq[
‘kTn dwn ieh shÎo n jwiq ]34]
pRwnin ko plto as dwn[
lyqy hoie jIv kI hwin[
mhW piqgzRhu4 ikm ly skhIx[
hwin pRwn lO ijs mihÀ qkhIx’ ]35]
jib as ikRq so ibzpR inhwry[
punh Koj kir apr hkwry[
suin suin DIr n Dir hY koeI[
nihÀ smrQ lYby ko hoeI ]36]
1
nwm ipMf[
2
puMnÎ awid SuB krm krn dw smW[
3
kwly QNW vwlI[
4
vzfw dwn [sMs: pRiqgRh = Auh dwn jo bRwhmNW L svIkwr krnw jog hY]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 251
bhur qp kAu iek gujrwqI1[
gur mihmw su lKih siB BWqI[
hwQ joir kir gurU agwrI[
BwAu Dry Aur igrw AucwrI ]37]
‘ikRpw krhu jy bnhu shwiek[
qO ieh dwn skih ly pwXk2[
lyAux Dynu mYx awp Brosy[
hrhu piqzgRhu khu siB doSy3 ]38]
grb jwiq ko hOx nihÀ kirhOx[
SRyXd4 rwvir SrnI pirhOx[
chuÀ alûb duih lok qumwrw[
ho smrzQ krhu insqwrw’ ]39]
srl irdY idj ibnY ju TwnI[
ikRpw inDwn ibhs kY mwnI[
‘jy nr krihÀ Brosw gur ko[
nihÀ fulwie idF inScw Aur ko ]40]
iqn ky kÎox n shwiek hoieÀ[
SRI nwnk jg sUrj joie[’
qib sMklp kIin SuB BWqI[
lInis qpy gRwm gujrwqI5 ]41]
gur kr qy jl kr pr Dwrw[
SÎwm brn huie gw qn swrw[
icq bÎwkul DIrj nihÀ rhÎo[
sMkt inj srIr pr lhÎo ]42]
bhu pIVq hÍY igrw AucwrI[
‘aib shwie kI rwvir bwrI[
qRws ibswl hrhu siB myrw[
ikRpw inDwn! jwin kir cyrw’ ]43]
1
qpy (nwmy ipMf) dw iek gujrwqI (bRwhmN)[
2
dws[
3
(mhW) dwn lYN dw dos swrw dUr kro[
4
mukqI dwqw[
5
qpy ipMf dy gujrwqI (bRwhmN) ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 252
suin siqgur ny kr isr Dwrw[
kSt piqzgRhu qurq ibdwrw1[
sIql BXo qpq siB BwgI[
ijm riv qyj hoie Gn awgI2 ]44]
gurU hwQ ko ipKÎo pRBwAU[
BXo dIn qij jwiq suBwAU[
nmo Twin pun ibnY bKwnI[
‘dyiq lyiq qum hI siB QwnI ]45]
iek mihÀ iQr kY hoviq dwqw3[
duqIey mihÀ jwciq icq rwqw[
mm ßrZI kI arZI sunIaihÀ[
apr dws sm syvk jnIaihÀ ]46]
mwnhuÀ moih ko iem krIaih[
crn awpno mm isr DrIaih[
jg swgr qy fubiq AubrIaih[
rwKhu Srn doS gn hrIaih’ ]47]
qÎwgÎo ibzpR jwiq hMkwrw[
liK siqgur Aur srl suDwrw[
pg pMkj idj ky isr lwXo[
jnm mrnu ko Brm imtwXo ]48]
jIviq rhÎo ibzpR gur ismrÎo[
pRwpiq BeI su giq jib mrÎo[
pun siqgur bf jzgÎ krwXhu[
siB sMgiq mn Bwviq KwXhu ]49]
inkit gRwm idj awidk swry[
piT piT nr inj inkit hkwry[
siB ko Bojn dy pkvwnw[
pUp pUirkw sÍwd mhwnw ]50]
ibzpRin ko Dn dCnw dIin[
1
dwn lYN dw kSt dUr kr idzqw[
2
bdl dy azgy ijvyx sUrj dw qyj (TûFw ho jWdw hY)[
3
iek (srIr) ivc hoky dwqy ho[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 253
siBin gurU kI Ausqiq kIin*[
ies pRkwr kir qhW inhwl[
krÎo kUc siqgurU ikRpwl ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘puir hifawey ibzpr’
pRsMg brnnû nwm pMc iqRMsqI aMsU ]35]
*
bRhmNW ny dwn lYNox nWh krnI qy Pyr iek SrDwvn bRhmN lYxdw hY qy gurU jI dI mihÀmw
lKky iszK bNdw hY, crnW L sIs qy DrwAuxdw qy mukqI dwn lYxdw hY, swrI Aumr nwm jp
ky mukq huMdw hY ijs qox SpzSt ho igaw ik gAUaW dw dwn iksy mukqI Pl Xw kzlÎwn
vwsqy gurU jI ny nhIx kIqw sI, ieh iek kOqk hoAU, SrDw hIn, ZwqI GumMf vwly bRhmNW
dw pwj KuhlN dw[ pr asl gzl ieAux jwpdI hY ik igrwvW ivc qpwlI peI sI, siqgurW
ny imhr krky ipzCy dzsy iek toBy dy jl ivc awqm szqÎw Brky lokW L awrwm bKiSaw qy
lokW L durbl dyKky sO do sO gW mMgwky bKiSS kIqI ik duzD pI ky qkVy ho jwN[ isawNy
smJ ky ies SuB kMm qy iksy bRwhmN L lwieaw hoNw hY ijs ny nWh kIqI qy iksy hor ny
prsuawrQ isr cw ilaw ijs L kzlÎwn bKSI[ ieh vwrqw bRwhmNW ny kiv jI dy idqy FMg
ivc Aultw leI hoNI hY[ aweI mwXw Krc krdy rihNw ieh siqgurU jI dw suBwv sI, aMn
dwn bI duKIaW qy rogI prvwrW L idqw hoNw hY[
siqgurU jI kzlÎwn dwqy sn, ies krky AunHW dy ies coj L gAU dwn Aus qrHW dw
smJNw TIk nhIx ijvyx BRm ivc awky lokIx krdy hn[ awp ny pihly jwmy ivc BRmI lokW dy
ieho jyhy dwnW L ieAux dzisaw hY:-kMcn ky koit dqu krI bhu hYvr gYvr dwnu ] BUimdwnu
gAUaw GNI BI aMqir grbu gumwnu ] rwm nwim mnu byiDaw guir dIaw scu dwnu ] 4 ]
[isrI rwg m: 1]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 254
36. [BMdyr ngr[ alISyr[ jogy[ BUpwlI]
35<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>37
dohrw: qihÀ qy siqgur gmn ikX, gey ‘BMdyhrI’ gRwm[
inkit jwie TWFy Bey, pTÎo iszKÎ iqn Dwn ]1]
cOpeI: iszK jwie kir nr gn lhÎo[
Auqrin hyqu siBin sox khÎo[
‘vwihgurU TwFy iFg gRwm[
fyrw krihÀ bqwvhu Dwm ]2]
bsihÀ jwmnI pRwq isDwrYx[
drSn drshu ibGn ibdwrYx[’
suin BÀdyhrI1 kih iqs kwl[
‘jwhu bUiJ kir sdn kulwl2 ]3]
hY hmyS kI rIiq hmwry[
Gr kulwl ky dyiq Auqwry[
jo cwhiq ikX rwiq bsyrw[
sdn iqnhuÀ ky pwviq fyrw’ ]4]
suin siK ny gur inkit sunweI[
‘mUrK lok bsihÀ ies QWeI[
nihÀ kuC mihÀmw lKihÀ qumwrI[
jwmin bsin3 kurIq AucwrI ]5]
apr gRwm cil krhu bsyrw[
ien mnmuzKin Bwg mMdyrw[
jQw rMk gn surqru pwey[
nihÀ syvihÀ ikC ly n skwey’ ]6]
suin siqgur cil pry agwrI[
mUFin mihÀmw kCu n ibcwrI[
‘alISyr4’ fyrw ikX gRwm[
bYiT ibrwjy SRI suK Dwm ]7]
dohrw: pICy siBin BMdyhrin, mihmw sunI ibswl[
1
BMdyr dy lokIx[
2
Guimawr dw Gr[
3
rwq dy vzsNy dI[
4
nwm ipMf[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 255
-huqy purK pUrn gurU, siB pr hoiq ikRpwl ]8]
1
cOpeI: imly n hm AuiT, Gr mihÀ awey [
nihÀ kuC syv krI mn lwey-[
pScwqwp kriq imil bYsy[
iqn mihÀ lgÎo khin iek aYsy ]9]
‘aib BI inkit ahY iqn fyrw[
clhu lyhu drSn iek byrw[’
khihÀ prspr ‘siB hI clIey[
kOn Byt awgY Dir imlIey ]10]
kÎw ly kir drSn ko dyihÀ?
ikm pRsMn huie bcn kryihÀ?’
iek nr khin lgÎo iqn mWih[
‘mYx ijm sunI khOx qum pwih ]11]
tikXin rokn kI iek QYlI[
apr pRSwid lyiq hYx BylI[
KuSI hoiq pun drSn dyiq[
imil kir iem nr br br2 lyiq ]12]
BylI siB mihÀ dyx brqwie[
drsihÀ lok hoie smudwie[
ngr hfÎwey jÍr nr gn ko[
idXo Auqwir Aucwir bcn ko’ ]13]
nr qy suin BMdyhr swry[
lY QYlI aru BylI qÎwry[
mwrg pry drisby hyqu[
ijn ky suiD prlok acyq3 ]14]
arD pMQ jb phuÀcy jwie[
imlÎo smuK mwnv iek awie[
bUJin lgy ‘khW qy awXo?
1
Gr ivc awey (SRI gurU jI L) asIx AuT ky jwky nw imly (a) asIx (gurU jI L) imly nw qy
AuTky (awpNy) GrIx aw gey[
2
sRySt vr[
3
jyhVy pRlok dI suD qox acyq hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 256
gurU isvr iks Ql mYx CwXo? ]15]
jy kir iqn ko drsin lIin[
hmhuÀ bqwvhu ikis ibiD kIin?
kOn Aupwien arpI jwie?
ikm SRI muK kih inkit ibTwie?’ ]16]
suin kY iqs ny skl bqweI[
‘gur drSn kInis iFg jweI[
mYx n pws qy pYsw dInis[
nihÀ iqn jwic kCU aib lInis ]17]
bYTy jo pRSwid kuCu awvw[
brqiq idXo qhW mYx Kwvw[
ibnw idXy drSn bhu krYx[
awvihÀ jwie inkit bhu* iQrYx ]18]
suMdr hY suBwie ijn kyrw[
alISyr iFg kInis fyrw[
lyin dyin kI bwq n koeI[
bYTy drSn dyvihÀ soeI’ ]19]
suniq BMdyhr hrK bDwey[
bYis gey iqhTW smudwey[
gur rorI qihÀ Porin krI[
awps mihÀ ibrqI smsrI ]20]
lwlc kir KYby imStwn[
iqsI Qwn mihÀ kInis Kwn[
khihÀ prspr ‘BI hÍY awCy[
guV KwvihÀ lyx drSn pwCy ]21]
nWih q arpiq iqn ky pws[
so lyqy hm hoiq inrws[
inkit tky BI rwKhu nWhI[
KinkY dwb clhu iCq mWhI ]22]
iFg qy hyir jwic nihÀ lyihÀ[
rwKy jwieÀ n gur qy eyh[’
*
pw:-ko[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 257
mn ky rMk mhW miq mMdy[
krm kriq hYx psU minûdy ]23]
iem kih iqs Ql tky dbwey+[
siB imil gey gurU ijs QWey[
drSn kInis hwQin joir[
nmo Twin iFg itky bhor ]24]
krihÀ prspr bolin aYsy[
siqgur sunihÀ bwk iqn jYsy1[
‘khiq huqo iek mwnv kUr[
-ly kir drSn dyiq hZUr- ]25]
iehW lyin ko iZkr n koeI[
bYTy dyiq drs gur soeI[
drSn hm amol hI pwXo[
ijn ko sujsu jgq mYx CwXo’ ]26]
iem BwKiq Gitkw jug bYTy[
punihÀ gRwm apny cil pYTy2[
alISyr ky mnujin sunI[
‘Auqry vihr gurU jg DnI ]27]
nr smudwie awie drsMqy[
aink BWiq kI syv krMqy[
hm ko BI aib iem bin awie[
drSn krihÀ imlihÀ iFg jwie ]28]
purK mhwn smIpI pwie[
nihÀ drsihÀ ieh doS khwie[’
punihÀ prspr khiq sunûqy[
‘kÎw ly clihÀ ij iqn drsMqy ]29]
pUrb krhu Aupwien qÎwr[
imil siB drshu drs Audwr[’
iek ny khÎo ‘BMdyhr awey[
+
aiq mUrK qy mhwn iszDV lokW dy ielwky ivcox lûG rhy hn[
1
ijvyx gurU jI AuhnW dy vwk suN lYN[
2
czl pey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 258
iqnihÀ awin kÎw qhW cFwey? ]30]
siB suiD ilh gmny imil jQw[
pun qum krhu lwiekI qQw[
gRwm pMcwieq huqI su jYs[
Gwt n qum BI lwiek qYsy’ ]31]
iqn mhuÀ iek ny skl sunweI[
‘Aun kI suiD muJ qy ilhu pweI[
kCU n Byt DrI gur awgy[
CUCy pwn drs khu lwgy ]32]
imil kir gey n bolÎo koAU[
iem drSn kInis imil soAU[’
suin kY khiq Bey nr swry[
‘hm kÎw iqn qy hIn ibcwry ]33]
iqnhuÀ ij imil kY nihÀ kuC idXo[
CUCy hoie drs gur ilXo*[
qYsy hI qum gmnhuÀ swry[’
mMdmqI mihÀmw n ibcwry ]34]
CUCy jwie drs kO krÎo[
rhy mOn gur kuC n AucrÎo[
eyk insw bis kY iqs QweIx[
gmny ‘jogy’ gRwm gusweIx ]35]
huqo inkit fyrw kir dInw[
bYiT ibrwjy pRBU pRbInw[
dugD dyiq iek mihKI swQ1[
iqs kI idSw dyiK jgnwQ ]36]
pws dws gn iqn sox khÎo[
‘idvs dupihr BXo hm lhÎo[
nhIx gRwm qy ko nr awXo[
Gws awid kuC nihÀ mMgvwXo ]37]
BwAu n krÎo awin kr kWhU[
*
pw:-lhÎo[
1
duzD idMdI iek mzJ nwl sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 259
mwnv hYx ik nhIx ies mWhU?
prÎo SUMn jYsy idRS twvY[
vihr nhIx ko awviq jwvY’ ]38]
iszKÎin suin kY Byv jnwXo[
‘hY iem jQw awp PurmwXo[
siB nr gun qy hIn idswvYx[
ies Ql ins suK sox n ibqwvYx’ ]39]
suniq siqgurU kUc krwXo[
gmny mwrg isK smudwXo[
ijsny jogw krÎo bswvin[
so jugrwj1 huqo iqs QWv n ]40]
iqs ko ipqw imlÎo mg mWih[
gur pd pMkj bMdy qWih[
khÎo bwk inq dyiK smwj[
‘rlIey2 Auqrhu gur mhwrwj! ]41]
fyrw krhu skl suK pwvhu[
bshu insw pun kUc krwvhu[’
suin siqgur SRI muK Purmwie[
‘nihÀ aib rilXy AuqrihÀ, jwieÀ3 ]42]
fyrw krihÀ gRwm -BUpwl-[
jwmin qhW ibqwvihÀ cwil[
qUM jogy L aiDk bswE[
Ql ajIq iqh ko liK pwE’ ]43]
iem kih Auqry jwie ‘BUpwlI[’
insw ibqwvin kIin suKwlI[
Kwn pwn kir siB ibiD awCy[
BeI pRBwiq gmin gur bWCy ]44]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jMgl dyS ibcrin’
pRsMg brnnû nwm Kst iqMRsqI aMsU ]36]
1
nwm hY[ (a) jogw+rwj = jogy ipMf dw mwlk[
2
‘rzlw’ ipMf dw nwm hY[ ‘jogw’ ‘rzlw’ ipMf nyVy nyVy hn[
3
jw rhy hW huN rzly nhIx Auqrdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 260
37. [KIvw[ iBzKI]
36<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>38
dohrw: kUc BupwlW qy krÎo, qyg bhwdr rwie[
awieE ‘KIvw’ gRwm pun, Auqry sihj suBwie ]1]
cOpeI: gRwm ibswl bsiq so ahY[
isMGw rwihk iek qihÀ rhY[
sihj suBwiek so cil awvY[
duiq qRY Gitkw bYiT isDwvY ]2]
iek idn vhu bYTÎo jib aweI[
qurq clXo AuiT kY ipCvweI[
bUJÎo gur ‘kÎox qurq isDwrw?
kwj kOn as BOn mJwrw?’ ]3]
isMGw khY ‘n kwrj koeI[
iek ky sdn sgweI hoeI[
bWtiq hYx siB ko imStwn[
Bey lok iekTy iqs Qwn ]4]
qhW jwie kY inj brqwvw[
lY awvo, ies hyqu isDwrw[’
suin siqgur boly kir krunw[
‘aib qy kbih jwhu iks Gr nw ]5]
quv bYTy inj sdn mJwry[
phuÀcihÀ awie jugl brqwry1[’
suin kY rwhk isdk kmwvw[
bYTÎo inkit n anq isDwvw2 ]6]
khiq BXo ‘qum purK bfyry[
hm sy qum cyrin ky cyry3[
bwk Aucwrin kir ho jQw[
qwqkwl Puir hovih qQw’ ]7]
Auq ijs ky Gr BeI sgweI[
1
do vrqwry, do CWdy[
2
hor Qy nW igaw[
3
swfy vrgy awp dy dwsW dy dws hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 261
siB BweIn ibKY brqweI[
isMGw nihÀ dyKÎo qihÀ, pUCw[
‘awXo kÎox n, rhy pun CUCw?’ ]8]
qihÀ iek ny BwKÎo ‘so gXo[
vihr gurU jihÀ Auqriq BXo[
hoie inkMmw idvs ibqwvY[
swDu PkIr inkit cil jwvY ]9]
bYTÎo rhY sMJ lO qhW[
pihrin KYbo pwie n jhW[
aYsI sdw rIiq iqs kyry[
bYTih vihr koie ikq hyry?’ ]10]
suin kir gRwm cODrI qbY[
bwk bKwnÎox sunqy sbY[
‘nIkI rIiq swDu iFg jwno[
qum sgry ies ibiD aib mwno ]11]
dyvhu iqs ky do brqwry[
jy n awie, idhu sdn mJwry[’
qib qy kuC brqwvih koAU[
phuÀcihÀ iqh brqwry doAU ]12]
iqs ibn gur ko imlÎo n koeI[
Bwg ibhIn gRwm Qo soeI[
syvw krI n Pl ikCu pwvw[
siqgur qy nihÀ ko bruswvw ]13]
qihÀ qy krÎo kUc gur sÍwmI[
fyF kos gy aMqrjwmI[
qib ipSOr kI sMgiq aweI[
Kojiq bhu Ql qy smudweI ]14]
ibRMd Aupwien sMg AuTwey[
gur drSn ky aiDk iqswey[
jwin pRym iqn ky mn kyry[
Auqir pry AuØzdÎwn bfyry ]15]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 262
jwl ibrC kI1 CwXw hyrI[
huqI sGn suMdr iqs byrI[
Auqir qhW prXMk fswvw[
cwru cukOn ibCOn ibCwvw ]16]
bYiT gey siqgurU ibrwjYx[
ijn drSn kirby duK BwjYx[
cwru cwdrw dIrG Gno[
suMdr bdn cMdRmw mno ]17]
aMimRq sm koml br bYn[
krunw Bry rsIly nYn[
suMdr Sms cuigrdY muK ky[
muskwviq boliq bc suK ky ]18]
sMgiq awin crn lptweI[
hwQ joir isr dyiq invweI[
kr sox crn CuvihÀ muK PyrihÀ2[
DMn jnm apno pun hyrihÀ ]19]
DrihÀ Aupwien arip agwrI[
Dn aru bsn mol ijn BwrI[
apr pdwrQ arpiq rws[
SRI guru inkit hoiq ardws ]20]
ibnY Twin pirkrmw kir hYx[
Ausqiq aink pRkwr Aucir hYx[
mn Bwviq siqgur br dIny[
iqn kI Gwl pRym Xuiq cIny ]21]
imly bhuq idn Kojiq awey[
SRmiq Bey pun drSn pwey[
gur kih dInis DIr idlwsw[
ikRpw idRSit dyKiq chuM pwsw ]22]
ieqny mihÀ rwhk iek awvw[
ipiK pRBwv ko sIs invwvw[
1
vN arQwq pIlU dw ibRC[ (a) bhuq ibRzCW dI[
2
hzQ nwl crn Coh ky muK Aupr Pyrdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 263
‘inkit KyqR mYx lWgul vwhiq1[
nr gn ipiK kir drs Aumwhiq ]23]
qzkR2 hmwry Gr qy aweI[
krhu awp BI pwn mMgweI[’
gur qib khÎo ‘Bwv SuB hyrw[
qUMhI pwn krhu ies byrw’ ]24]
suin pun BnÎo ‘awp BI pIXo[
ikRpw idRSit mYx pyKiq jIXo[’
bwir bwir kih rwhk rhÎo[
qib siqgur iszKin sox khÎo ]25]
qzkR pwn kInis iqs byrI[
sMgiq iqzKR imtwie bfyrI[
rwhk sox qib siqgur pRwhI[
‘dugD rhY bhu quv Gr mWhI ]26]
Qurih nhIx kib, hoie Gnyry[
siqsMgiq syvI ies byry[’
iem sMgiq ko kir snmwn[
qihÀ qy siqgur kInis pÎwn ]27]
sgrI sMgiq sMg ilawey[
‘iBzKI’ gRwm smuK ko awey[
sny sny gmniq suK swQ[
qhW awie Auqry jg nwQ ]28]
iek idn sMgiq iqhTW rhI[
punihÀ ibdw gmny Aur chI[
isrypwAu iqn ko bMDvwey[
jQw jog jyiqk muiK3 awey ]29]
pun msMd sox pwg bMDweI[
ibdw deI siBihin suKdweI[
gur kI KuSI leI siB pwie[
1
hl vwhuMdw sI[
2
lÜsI [sMs: qzkR]
3
muKIey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 264
gmn kIin sMgiq smudwie ]30]
iqn pwCy siqgur suK Dwmw[
bsy ikiqk idn iBzKI gRwmw[
qihÀ dysU srdwr ibswlY[
cwhl goq cFih iqs nwlY1 ]31]
duie idn ibqy imlin nhIx awXo[
ijn srvr syvw icq lwXo[
dyih drUd rot pkvwie[
swdr bYiT iBrweI KwieÀ ]32]
srvr kI KUMfI gr gorI2[
iqs mihÀ SrDw Twin GnyrI[
ihMdU Drm n kCU ibcwrih[
qurk rIiq isr AUpr Dwrih ]33]
prmySur ko jwnihÀ nWhI[
mhWmMd gmnY bdrwhI3[
jy idj pMifq, ien khu mwnihÀ[
aprn kI qib kOn bKwnih ]34]
guzgw, mIrW, aru sulqwn[
Drm Coif ien mwnihÀ awn[
qO prmySur ko kÎw mwnihÀ[
fihky ihMdU qÎwgiq sÎwnihÀ ]35]
ikiqk iszK iBzKI ky mWih[
dysU ko smuJwviq cwih[
‘SRI nwnk kI gwdI pr hYx[
imlhu ienihÀ jy inj suK kir hYx ]36]
ien ko kRoD pRsMn4 aPl nihÀ[
dwqw br srwp ky siB mihÀ[
dyvin khu BI5 duK suK dwnI[
1
cwhlW dw (swrw) goq (kbIlw) iqsdy nwl cVHdw sI[
2
gl ivc pweI[
3
Koty rwh turdw sI[
4
KuSI[
5
dyviqaW L bI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 265
nr bpurin kI khW khwnI’ ]37]
iezqÎwidk iqs ko smuJwie[
siqguru swQ imilin Tihrwie[
BXo qÎwr kuC leI Aupwien[
-imil kir mYx bMdox guru pwien- ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jMgl dyS ibcrin’
pRsMg brnnû nwm spq iqRMsqI aMsU ]37]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 266
38. [dys rwj[ KÎwlw gRwm[ dmdw[ mOV]
37<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>39
dohrw: smuJwXhu iszKÎin jbih, dysU hÍY kir qÎwr[
BIr sMg lY nrin kI, awXo gur drbwr ]1]
cOpeI: idvs qIsry drSn awXo[
pRQm Aupwien DrI ju lÎwXo[
ibnY snI bwnI kih kir kY[
bMdn kIin crn isr Dir kY ]2]
inûimR dyiK kY SRI guru pUry[
khÎo bwk bwkin ky sUry[
‘awvhu dys rwj bin bYThu[
jy idF SrDw SuB Gr pYThu1 ]3]
skl dyS pr hukm clwvhu[
jy guru iszKI isdk kmwvhu[
ieh KUMfI ikm Gr mihÀ rwKI?
kÎw gun krih sunvwhu swKI?’ ]4]
suin dysU ny skl sunweI[
‘srvr kI KUMfI iehu pweI[
ins idn rzKÎw krih hmwrI[
mihKI Dynuin dyiq hZwrI2 ]5]
dUD pUq ko aiDk bDwviq[
skl dyS iqs bhuq mnwviq[
krihÀ rot arpihÀ iqs qweIx[
hwQ joir bMdihÀ isr nÎweI’ ]6]
suin siqgur ny pun smuJwvw[
‘ihMdu Drm bn ko ieh dwvw3[
kÎox apno prlok ibgwrw?
sziqnwm ko irdY ibswrw? ]7]
jib jm ky bis pr hYx jweI[
1
jy idRVH SrDw hY qW (iszKI rUpI) SuB Gr ivc pRvyS kro[
2
gAUaW mzJIaW hZwrW hI idMdI hY[
3
ihMdU Drm (rUpI) bn L ieh dwvw agnI (vq nwS krny vwlI hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 267
qhW hoie hY kOn shweI?
ijs ko dMf siBin pr ahY[
iqs awgy ko DIrj lhY? ]8]
siqgur sziqnwm ibn aOr[
nhIx Curwie skih iqs TOr[
jg mYx jy pRqwp ko cwhYx[
inj duStin ko dlin AumwhYx ]9]
hm qy pMc qIr qum lyhu[
siB ibiD kwrj kir hYx eyhu[’
suin siqgur ky bwk suhwey[
dysU Aur mihÀ iqs iCn Bwey ]10]
srvr kI KUMfI gr pweI[
qUrn qorin dUr bgweI[
pMc qIr ly bMdn TwnI[
BXo pRsMn nIk mn mwnI ]11]
apny lokin mihÀ pun khÎo[
‘aib lO mYx BUlÎo bhu rhÎo[
qurkin ko mwniq hm rhy[
ihMdU Drm rIiq nihÀ lhy ]12]
pRQm jvn ko arp ju dInw1[
pwCy awp acvno kInw[
rwm rhIm n mwnÎox koeI[
awie shwiek aMq ju hoeI ]13]
aib mYx rih kir siqguru SrnI[
kriv skl hI awCI krnI2[’
iem kih nmo Twin Gr gXo[
syv gurin kI krqo BXo ]14]
dugD aMn imStwn Gnyry[
cihX vsqu phuÀcwvY fyry[
bYTih inkit sunYx guru bYn[
1
pihly jo qurkW L arpdy rhy hW[
2
ikrq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 268
drsih krih sPl jug nYn ]15]
pun SRI qyg bhwdr rwie[
Bey su qÎwr clin agvwie[
dys rwj khu idRFqw dInis[
‘miq afol rhu inScw lInis ]16]
ien khu qIr nhIx mn jwin[
pMc bIr awey quv pwn1[
jyiqk hY chukuMt mJwrI[
koie n Tihrih ienhuÀ agwrI ]17]
ijs cwhYx jIqhu kir jMg[
nihÀ air arih hoihÀ Bt BMg[’
ikRpw Dwir kih kY ies BWiq[
gmny SRI hir goivMd qwq ]18]
jwie phUMcy gRwm ju ‘KÎwly[’
bwsihÀ cwhl goq ibswly[
Auqir pry fyrw qihÀ kIin[
siqguru ikRpw inDwn pRbIn ]19]
imilby hyqu jwt nihÀ awey[
qnk n syv krI mn lwey[
mMd Bwg ijn ky pCuqwvw[
lY nihÀ sky2, Grih gur awvw ]20]
iek idj imlÎo syv bhu TwnI[
kriq BwAu kwXW mn bwnI[
hwQ joir kir bYTih pws[
suin hY SRI muK bwk iblws ]21]
iek idn SRI guru sihj suBwie[
ibcriq crn swQ iqs QwieÀ[
huqo sMg idjbr ibcMrqw[
aiDk BwvnI irdY DrMqw ]22]
kyiqk lok sMg qihÀ iPrhIx[
1
qyry hzQ[
2
(drSn) nw lY sky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 269
qib idj sox siqgurU AucirhIx[
‘kuC sMmq bIqy ies Qwn[
lgih eyk bt1 ibRzC mhwn ]23]
aru ies inkit kUp binvwvY[
ijs qy nIr bhuq nr pwvYx[’
iem SRI muK qy bwk bKwny[
so aib lgy khY kiv jwny2 ]24]
gRwm su KÎwly mihÀ aib ahYx3[
ibdq lgy nr jwie su lhYx4[
ies pRkwr siqgur qihÀ bwsy[
idj pr Bey pRsMn ibgwsy ]25]
krI ibRzp pr KuSI ibswlw[
hlq plq mihÀ rhÎo suKwlw[
SRI gur krÎo kUc inj fyrw[
inkt dmdmy mOV bfyrw ]26]
iqsI gRwm khu phuÀcy jweI[
AuqrÎo chiq dyiK SuB QweIx[
iek Ql kMtk kI bf bwr[
bwrw krÎo huqo iekswr5 ]27]
qihÀ ky kMtk kuC htvwey[
fyry sihq gurU pRivSwey[
Auqrin lgy qbih nr awie[
brjiq Be ‘n SuB ieh QwieÀ ]28]
jMf Kro ies mihÀ jo Bwrw[
kWf pzqR juiq lih ibsqwrw[
bsih ipSwc6 iesI mYx, kib ko[
1
bohV dw[
2
kvI jI kihÀdy hn ik Eh (bohV dy KUh) huN qzk jwNy Bwv dyKy jWdy hn[ (a) kvI jI
kihÀdy hn Eh huN lgy hoey hn (qy lok) jwNdy hn[
3
ajy qzk hn (ibRzC qy KUh)[
4
pRqzC lgy hoey lokIx jw ky dyKdy hn[
5
iek QW kMifaW dI vwV nwl iekswr vwVw (vlgN) kIqw hoieaw sI[
6
BUq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 270
gRwm ibKY dInis BY siB ko ]29]
qum BI nihÀ Auqrhu ies Qwn[
Gwq pwie kir hwnih pRwn[
ipKih avzgÎw ijs mihÀ kibhUM[
krqw iqsih ibnwSin qibhUM ]30]
hm pUjiq BY juiq inq rhYx[
ies kwrn qy qum ko khYx[
vihr krhu ikq fyrw jwie[
suK sox bshu insw ko pwie ]31]
qum ko suiD hm deI bqwie[
hoie n as pICy pCuqwie[’
suin siqgur ny iqn sox khÎo[
‘aib lO iehW ipSwc ju rhÎo ]32]
awgY nhIx rhY ies Qwn[
inkis jwiego ibhrih awn1[
bsihÀ dyvqw ies Ql awie[
ijs qy qum sgry suK pwie2’ ]33]
qib fyrw siqgurU jmwXo[
BeI jwmnI dyv su awXo[
hwQ joir kY ibnqI TwnI[
‘qum smrzQ sgl gun KwnI ]34]
dohrw: pUrb hm iekTy skl,
bsqy goieMdvwl[
gur aMgd SRI amr ko,
kihq Bey ihq nwl ]35]
cOpeI: -goieMdvwl Qyhu jo prÎo[
AujrÎo Drm JUT Qo krÎo3[
aib qum jwie bswvin krIaih[
hmry kr kI CtI su DrIaih ]36]
1
(ikqy) horQy ivcrygw[
2
pwEgy[
3
(goieMdy) ny JUTw Drm kIqw sI (ies leI) AuØzjV igaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 271
BUq pRyq kO lwKhuÀ dl hY[
dyiK CtI Bwjih qij cil hYx1-[
hukm mwin SRI amr su awey[
hm siBhin ko dIin plwey ]37]
jMgl dyS ieqih siB awey[
awid biTûfy bis suK pwey[
awvin Bw ies dyS qumwro[
hm ko duKd su fr Aur Dwro ]38]
khW bws hm kir hYx jwey[
ikRpw Dwir idhu dyS bqwey[’
SRI gur khÎo ‘awie iek kwl[
ibqihÀ brK kyiqk ies Fwl ]39]
eyk purK awvih ies dyS[
jwie biTûfy krih pRvyS[
qihÀ qy dyv inkwsih soie2[
bisby dyS dyie jib hoie3’ ]40]
iem suin nmskwr kir gXo[
SRI gur syj soie suK lhÎo[
supiq jQw suK insw ibqweI[
pun qm nsÎo pRwiq huie aweI ]41]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jMgl dyS ibcrin’
pRsMg brnnû nwm aSt iqMRsqI aMsU ]38]
1
(QW L) Czf ky cly jwNgy[
2
iqzQox vI Eh dyAu L kzFygw[
3
jdox (Eh) hovygw (quhwfy) vsNy leI dyS dyvygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 272
39. [dysU dw aMq]
38<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>40
dohrw: ikiqk idvs iqs gRwm mihÀ,
bsy gurU mhwrwj[
sMgiq dyiK inhwl huie,
iszKin suDry kwj ]1]
1
cOpeI: cldl lgÎo jMf iqs mWhI [
siqgur bwk inPl ikm jwhIx[
BXo dyvqw ko qihÀ bws2[
jo siB ko suK dyiq pRkwS3 ]2]
suT pRXMk iek dÎos fswXo[
AuØzjl awsqrn sox CwXo[
iqs pr bYTy guru mhWrwj[
drSn dyiq ßrIb invwj ]3]
apr pMcwieq gur iFg awie[
kMbl pr bYTy smudwie[
drSn krihÀ hoie ardws[
arpihÀ ibRMd Aupwien pws ]4]
Auq dysU dI sunhuÀ khwnI[
jÎox kInis inj SrDw hwnI[
hyqu priKby inScw qWih4[
kuC sMkt hoXhu qn mWih ]5]
ikiqk idvs gur pwCy BXo[
kSt sMg qn ko qpqXo5[
Dwie nwm iqs iesqRI kyrw[
bymuK srvr qy piq hyrw ]6]
BeI kRoD sox qwVÎo kMq[
‘qYx iks qy sIKÎo as mMq?
1
ijs jMf ivc ippl Aug ipaw[
2
(ipzpl hoN krky) iqzQy dyvqw dw vwsw ho igaw[
3
(Cwieaw rUpI) pRqzK suK dyN (krky ippl dyvqw hY)[
4
(gurU jI ny) iqsdw inScw prKNy vwsqy[
5
qn qp igaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 273
bfy qumwry mwnihÀ jWhU[
dUD pUq jo dy Gr mWhU* ]7]
dyiq murwd hZwrin joie[
qYx kYsy kir qÎwgÎo soie?
KUMfI gr qy gyrin kIin[
iks dMBI qy ieh sr lIin ]8]
XW qy kSt qoih kAu hovw[
inj mMnq pr nhIx Krovw[’
iezqÎwidk kih bwk Gnyry[
srvr mMnq pr piq pRyry ]9]
doie idvs nihÀ mwnÎo dysU[
kih smuJwvin kIin ivSySu[
idvs qIsry mihÀ mnvwvw[
qRws kSt ko bhuq bqwvw ]10]
khy Bwrjw ky miq aMDy[
srvr kI KUMfI gr bMDy[
boil iBrweI rot pkwXo[
hwQ joir kir bhu iGiGawXo ]11]
kir Cl qIr Dwie ly lIny[
bhuq KMf iqh qorin kIny[
krI avzgÎw siqgur jwnI[
bYTy ‘mOV’ gRwm iesQwnI ]12]
pMcwieq sox bcn Aucwry[
‘gZb krÎo dysU miqmwry[
pMc bIr qIrin mihÀ Qwpy[
so ly kir nihÀ rwKy awpy ]13]
inj dwrw khu dy qruvwey[
aib lO iqh Pl duK nihÀ pwey[
SMkmwn1 hm qy huie bIr[
qij qIrin awey hm qIr’ ]14]
*
ieh cOpeI keI ilKqI nusiKaw ivc nhIx hY[
1
frky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 274
iqs pMcwieq mihÀ nr kyeI[
snbMDI dysU ky qyeI[
Kry Bey kr joir agwrI[
‘SRI gur! iCmW krhu ies bwrI ]15]
hm jO lO smuJwvin jwieÀ1[
Srn awp kI prY su awie[
DIrj Drm Dwm qum aho[
qqiCn krhu awp ijm cho’ ]16]
ibnY bwk iezqÎwidk kih kY[
gmny iBzKI khu icq cih kY[
imlY awie kir bwq jnwey[
‘kÎox gur ky qum qIr qurwey’ ]17]
suniq ntÎo2 dysU kih qWih[
‘gur iFg JUT khÎo iks jWih[
nihÀ qory hm qIr iqnhuÀ ky[
iszKI Dwrin kIin ijnhuÀ ky’ ]18]
suin pMcwieq gur iFg aweI[
‘qumry pr iek aws itkweI[
rwvr kI iszKI iqn DwrI[
aprin kI mMnq su ibswrI’ ]19]
JUTy bwk suny gur khÎo[
pqw bqwXo iqn jo chÎo[
‘hukm Bwrjw ko iqn mwnw[
mMdmqI nihÀ Byd pCwnw’ ]20]
pun hit kY pMcwieq aweI[
sgrI swcI bwq bqweI[
Gr mYx duir kY jo qum kInis[
mn giq juiq siB hI gur cInis3 ]21]
khy qumwry kÎw aib hoie[
1
asIx jdox qzk smJwvN jWdy hW[
2
Ault igaw, muzkr igaw[
3
mn dI gqI smyq gurU jI ny sB jwN ilaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 275
prhu crn bÞSwvhu soie[’
sunI Dwie, pMcwieq aweI[
piq ko iJrkiq kRoD bDweI ]22]
Gr sy vihr n inksin dInis[
imilin pMcwieq ko nihÀ kInis[
iek duie idvs bYiT hit awey[
kir bMdn ibnqI muK gwey ]23]
‘iCmw inDwn awp qum aho[
liK siB aOgun kuC nihÀ kho[
piqq pwvno nwm qumwrw[
Gn sm ikRpw krhu iekswrw’ ]24]
suin pMcwieq ko bc dIn[
ikRpw inDwn khÎo siB cIn[
‘bIc iPry qum iek duie bwr[
XW qy qlkw bsih Audwr ]25]
aru dysU kI giq BeI eyhI[
kzlr qy hm kInhuÀ lyhI1[
punhu lUn kzlr huie gXo[
bMs awpno nwSin ikXo ]26]
aib qy awgy AupjY nWhI[
sny sny jIviq mir jWhIx[
lhY sZwie jwie jmDwm[
ko n Cutwvin ko lY nwm ]27]
ibn hwkm ijm rzXq lutIXih[
piq smrQ ibn2 khu ikm CutIXih[’
ies pRkwr gur sRwp bKwnw[
prÎo jwie iqh bzjR smwnw ]28]
idvs ikiqk mihÀ dysU mrÎo[
gYxfw puzqR ibTwvin krÎo[
1
KyqI kIqI sI
[SYk: koS ivzc lyhnw nwm ‘mrguZwr’ dw idzqw hY]
2
smzRQ suawmI qox ibnW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 276
ikMcq mws ibqy jib qWhUM[
ipq ko rwj kriq siB mWhUM ]29]
gYxfy kI iqRX ko iek BRwq[
iqs ny krÎo KUn ikq jwiq[
so gYxfy qqkwlw bulwvw[
inj kr qy brCI sMg Gwvw ]30]
iqs ky BRwq hoie iek Twey[
mhW Sok Dir irdw qpwey[
qskr sm ins mihÀ qihÀ gey[
gYxfw supiq jhW iQq ikey ]31]
qrvwrin sMg aYsy mwrÎo[
Bwjin hyq n pg iek DwrÎo[
jib sÀGwr kir cly plweI[
suBtin sYnw ky1 suiD pwie ]32]
cVHI POj iqn pwCY prI[
vihr hqy lr kir iek GrI[
jib gYxfw iem mwrÎo gXo[
pOqR su dysU ky iek iQXo ]33]
so ibK* dyie SrIkin mwrÎo[
iem sgro iqh mUl AuKwrXo[
rhÎo n jg mihÀ iqs ko koeI[
gurU dÍYS qy as giq hoeI ]34]
aib siqgur kI kQw sunIjY[
gwm mOV mih iQrqw kIjY2[
fyF kos qihÀ qy iek qwl[
qhW su bYTy jwie ikRpwl ]35]
jo sMgiq drSn kO awvY[
AupdySihÀ SuB qwl KnwvYx[
KuSI krihÀ iszKin pr GnI[
1
sYnw dy sUrimaW ny[
*
pw:-ibs[
2
itky hoey hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 277
cwr pdwrQ ky gur DnI1 ]36]
inj inj siB ardws krvwihÀ[
pwiein prsihÀ sIs invwvihÀ[
qhW qVwg bfo KnvwXo[
jl suMdr ihq qÎwr krwXo ]37]
ikiqk idvs bis kY iqs Qwny[
bhur kUc kir SRI guru pÎwny[
‘Kwny’ gRwm gey suKdwie[
pun dmdmy phUcy jwie ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jMgl dyS ibcrn’
pRsMg brnnû nwm AUnczqÍwirMsqI aMsU ]39]
1
mwlk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 278
40. [sUlIsr ivc cor L sUlI[ bry gRwm]
39<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>41
dohrw: iesI rIiq syivq sumiq, vr pwvihÀ nr ibRMd[
jbih avzgÎw ko krihÀ, sRwp shYx miqmMd ]1]
1
cOpeI: pun sUlIsr ko gur awey[
fyrw krÎo dyiK suB Qwey[
sUrj asqÎo Bw aMDkwry[
Kwn pwn kir supqy swry ]2]
dÍY qskr gur ky sMg lwry[
ikiqk idnin qy mUF aBwgy[
eyk qurk iek ihMdU soie[
lyin qurMg qkiq hYx doie ]3]
isvr inkit bYTy ikq duir kY[
dyKin Gwq lyihÀ ijm hir kY[
qbih kyhrI BIKn ByKw[
gur fyry ko awviq dyKw ]4]
cwrhuÀ Er iPrÎo kir bMdn[
iem mnwie kY doS inkMdn[
gmnÎo pun kwnn ko soeI[
dyKiq dury su qskr doeI2 ]5]
khÎo qurk ‘ieh swco pIr[
Auicq mwinby gunI ghIr[
ijs iFg pSU Syr cil awvw[
nmo pRdzCn krin isDwvw ]6]
mYx qo krOx n ien kI corI[
iehTW bMdiq hOx kr jorI[
jy inj Blo krin Aur DrYx[
clhu apr Ql corI krYx’ ]7]
suin ihMdU ny bwk alwXo[
‘kÎox inj mn mihÀ Brm AuTwXo?
1
nwm ipMf[
2
Eh dovyx Cupy hoey cor[ (Syr L mzQw tykidaW) dyKdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 279
ikh kO suiD kÎox awXo Syr1[
qYx kÎw aZmq ipKI bfyr? ]8]
ikiqk idnin qy hm sMg iPry[
awj BXo qm nB Gn iGry2[
kYsy qij kir jwihÀ qurMg[
lY hYx awj BlI ibiD sMg3 ]9]
irdy sÀdyh n krIaih koAU[
bhu molw asÍ lY hYx doAU[
eyk bwir mYx ciFbo pwie[
nihÀ dY* hOx pun, jwAux plwie ]10]
ikm ibswl qYx icMqw krI[
mYx lYhox sMg rhu iek GrI[’
suin kY qurk nhIx mn mwnI[
qhW bMid kr bMdn TwnI ]11]
gmnÎox sdn qRws ko pwie[
ihMdU bYiT rhÎo iqs Qwie[
arD jwmnI bIqI jbY[
qurMg smIp phUcÎo qbY ]12]
prin lgI pqrI jl buMd4[
jihÀ qihÀ prs rhÎo qm ibRMd[
cOkIdwr gXo ibc CwXw[
pury bwAu qy kuC alswieaw ]13]
qbY qurMg Koilbo krÎo[
dy kivkw muK AUpr crÎo[
jib fyry khu AulÀiG isDwvw[
SRI siqgur ny bwk alwvw ]14]
‘Bo Gurvwr5! jgihÀ ko syvihÀ?
1
iksy L kI pqw ik Syr ikAux awieaw sI[
2
akwS ivzc bzdl iGry hoey hn[
3
(awpNy) nwl[
*
pw:-pY[
4
pqlIaW pqlIaW mIxh dIaW kNIaW[
5
E GoVy dy pihrydwrw!
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 280
qurÀg cliq ko Krko hovih[
apny Qwn Kro kY nWhI?
Pyrhu hwQ mhW qm mWhI’ ]15]
suin syvk ny nYn AuGwry[
jwie qurÀg ko Qwn inhwry[
nhIx iblokÎo, qUrn bolw[
‘guru jI qskr ny asÍ Kolw ]16]
aib hI mIxh mMd brswXw[
hyqu bcwvin pRivSÎo CwXw[
dyir n prI qurMg ko lInw[
mhW kukrm mUF ikn kInw ]17]
adb nhIx siqgur ko cInw[
lok pRlok duhin qy hInw[
qurÀg awpno awp htwvhu1[
qskr Auicq sZwie idvwvh ]18]
nWih q iesI dyS ky lok[
vsqu KsotihÀ mwrg roik[
qum smrQ siB BWiqin mWhI[
rhY adMf Auicq iehu nWhI2 ]19]
punihÀ jwmnI mihÀ so awvY[
ihlÎo vsqu kuC apr iljwvY[
jy n idKwvhu Skiq ivSyS[
nihÀ bc skhu iPrhu prdyS’ ]20]
suin siqgur kih DIrj dInw[
‘Pl so pwie krm ijn kInw[
AuØzqr idiS ly gXo qurMg[
pkir lyh dOruhu iqh sMg ]21]
sGn iqmr qy krhu ju SMkw[
hoiq pRBwiq gho miq rMkw3[
1
muVwvo[
2
jy ieh (cor) adMf irhw qW TIk nhIx[
3
mqI dy kMgwl L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 281
nhIx jwie hY qurÀg hmwro[
iehTW awvih ibdq skwro1 ]22]
suin siqgur ky bwk Audwry[
kir DIrj bYTy nr swry[
kyiqk supiq rhy ko jwgy[
qskr ghin icMq mihÀ lwgy ]23]
boliq bc pRBwiq huie aweI[
qib Swrq siqgurU bqweI[
smuiJ gey syvk siB dOir[
phuÀcy awD kos ky TOr ]24]
TWFo qskr qhW inhwrÎo[
hX kivkw qy pkrin DwrÎo2[
siqgur dwsin ghÎo su jweI[
mUrK aDm rhÎo isr nÎweI ]25]
qurÀg smyq ley cil awey[
guru ky inkit awin drswey[
‘arD kos pr bYTÎo eyhU[
ly kir gXo nhIx ikm gRyhU3’ ]26]
suin SRI qyg bhwdr rwie[
bUJÎo ‘dIjY swc bqwie[
ikm nihÀ lyie gXo Gr Gorw[
bYiT rhÎo hmry iFg Borw4 ]27]
qib qskr ny skl bqweI[
hm, dÍY Qy iek gXo plweI[
mYx asu KolÎo awie qumwrw[
dy kivkw hÍY kir asvwrw ]28]
ikiqk dUr mYx mwrg gXo[
jwie qhW lO aMDw BXo[
1
svyry[
2
(cor ny) PiVaw hoieaw sI[
3
Gr L[
4
svyr qk; (a) hy Boly!
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 282
ikq idS gmnÎo jwie n jbY[
swQI ky bc ismry qbY ]29]
nmo kriq kyhir ko dyKw[
qurk huqo, smuJwie ivSyÞw1[
mYx iqs kI iek khI n mwnI[
so cil gXo awpny QwnI ]30]
BXo aMD mYx bhu pCuqwvw[
pun hit kir qumrI idiS awvw[
BRm idiS2 BXo n jwnÎo gXo[
huie lcwr iqs hI Ql iQXo ]31]
pRwiq hoiq gy dws qumwry[
gih lInis muJ ko irs Dwry[
aiq miqmMd ikXo bf pwp[
idRg qy dyKin lgÎo pRqwp3 ]32]
mYx qskr, idhu jQw sZwie[
nIc buziD ny kumg clwie[
Bwg hIn mn smuJÎo nWhI[
qum pRkwS riv sm jg mWhI’ ]33]
dohrw: siqguru kihÀ ‘ry kuztNo! siB jg sox kir dRohu[
ieh PkIr ko godrw, so ip n CorÎo qohu ]34]
cOpeI: pwp aink BWiqin ky ahYx[
kir kir aDm kSt ko lhYx[
qAU ienhuÀ mihÀ aMqr4 mhW[
lGu qy lGu bf qy bf khw ]35]
khW apr kI corI krnI[
khW vsqu sMqin kI hrnI[
XW qy jo qskrin sZwie[
ieh bUJiq hYx dyhu bqwie ]36]
1
(Auh) qurk sI (Aus ny mYL) bVw smJwieaw[
2
idSw dw Brm; hor idSw L hor smJ lYNw[
3
(awp jI dy) pRqwp nwl[
4
Prk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 283
jgq ibdq hY sUlI dyin[
so ieh awpih kr hI lYn[’
iem kih dwsin qy CuirvwXo[
qskr bc kr joir alwXo ]37]
‘hukm awp ko jYsy hoie[
iqm kir hOx bs moih n koie[
aib mirbo hI Blo pCwnox[
Bw qumro aprwD mhwno’ ]38]
SRI gur khÎo jMf qru Kro[
ies kwSt pr ciF kir mro*[
suniq cor awrohw jwie1[
AUco kWf2 ghÎo sihswie ]39]
bl kir qorÎo ijm rih qIKn[
dyKiq siB ky krmw BIKn3[
iqs pr Audr itkwXo awpin[
pwie jor inj jIvn Kwpin4 ]40]
jib alûb iqs ky huie gXo[
PtXo pyt kwSt pRivSXo[
qqiCn mrÎo su Ql aib ahY[
ijs ko sUlIsr nr khYx ]41]
iek duie idn kir kY qihÀ bws[
SRI siqgur syvk suKrws[
*
ieh kQw sUlI sr qox jYsI aivzd lokW qox suNI vYsI ilKI jwpdI hY[ vYrwg mUrqI gurU jI
dy aYsy vwk kihNy AunHW dy suBwv ivruzD hn[ swKIaW dI poQI ivc cor cwr dzsy hn, do
ihMdU do musilm[ do corW dw sUlI cwVHnw eI iliKaw hY[ pr qvw: Kwlsw ny iliKaw hY ik
Auh iek cor awpy sUlI cVHky mr igaw[ shI bI aYAux jwpdw hY ik idawl gurU jI ny Aus
L kuqvwl dy hvwly krn dI QW Czf dyN dI imhr kIqI hY, AusL ies kmwl dI bKiSS qy
apNy kIqy ny ieMnw SrimMdw kIqw hY ik apNy pwp dw pRwsicq krny nimzq Auh jMf qy cVH
ky KudkSI krky mr igaw[
1
jw ciVHaw[
2
twhNw[
3
BÎwnk krmW vwly ny[
(a) BÎwnk kMm kIqw[
4
jIvN KpwAuN leI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 284
punihÀ kUc qihÀ qy kir dInis[
‘bry1’ gRwm ko mwrg lInis ]42]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jMgl dyS ivcrn’
pRsMg brnnû nwm czqÍwirMsqI aMsU ]40]
1
ipMf dw nwm[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 285
41. [bry[ goibMd pury[ rwgy[ gurny[ mkroV[ DmDwN]
40<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>42
dohrw: qihÀ qy ciF SRI siqgurU, ‘bry’ gRwm mihÀ awie[
krÎo invws su Qwn suT, imly lok smudwie ]1]
cOpeI: kir syvw idn kuCk itkwey[
huqo cumwsw Gn brKwey[
qhW moT ko Kyq ibjwie1[
cwriq Bey qurMgin pwie2 ]2]
mihKI ko inq pRiq bhu cwry[
psU puSt kInis iekswry[
sMgiq dUr dUr qy awvih[
sgl dyß qy Bojn KwvihÀ ]3]
awin Aupwien bhu arpMqy[
rhYx ikiqk idn drs krMqy[
SrDw sihq sunihÀ AupdyS[
jnm jnm ky ktihÀ klyS ]4]
jo msMd ijs dyS mJwry[
ly gur kwr hoih kir qÎwry[
sMgiq apny sMg lgwie[
awvihÀ siqgur ko drswie ]5]
iek msMd drsih rih pws[
sMgiq aink sMg huie qws3[
angn Dn siqgur iFg awvY[
prAupkwr hyqu siB lwvYx ]6]
nrin hZwrin ko Bl4 kirhIx[
drSn dy kir doSin hirhIx[
ibqÎo cumwsw iqs hI Qwn[
mg ky sUik gey bhu pwin ]7]
bry gRwm pr Bey pRsMn[
1
ibjvwky (gurU jI ny)[
2
GoVIaW vwV ky[
3
iqs dy nwl[
4
Blw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 286
aivlokÎo nIko Ql aMn1[
pUrb Qwn sdn AuiTvwey[
gRwm dUsrI idSw ibTwey ]8]
mwnÎo bwk bsy qihÀ jwie[
Dn aru Dwn bDÎo aiDkwie[
jo ijn krI kwmnw mn mYx[
pUrn kriq Bey iqn iCn mYx ]9]
kUc krÎo pun gur pRsQwny[
gRwm ‘bulwFy’ AurY sQwny2[
Auqir su insw ibqwviq Bey[
pun ‘goibMdpury’ gur gey ]10]
gmny iqh qy ‘gwgy’ awey[
fyrw krÎo hyir suB Qwey[
GwhI gey Gws ihq bwhr[
jwie krÎo Kyqih mihÀ awhr ]11]
bIn bIn iqRN ikiqk ikdwrn3[
kir iekTy bMDiq inj Bwrin[
rwhk jwt awin kir pry[
CIn lIin iqRN irs mihÀ Bry ]12]
iJrik gwir dy mwrin kry[
inj Kyqin qy vihr inkry[
CUCy dInmny bhu dws[
awie pukwry gur ky pws ]13]
‘iehW jwt miqmUF ibswly[
gur mihÀmw nihÀ lKihÀ kucwly[
nhIx ibgwrÎo iqn kw Kyq[
pRivSy hm iqRN lYby hyqu ]14]
nhIx Swm sox4 awin htwey[
1
hor QW[
2
bulwFy nwm ipMf qox Aury[ ipMf bCoawnw [swKI: poQI]
3
KyqIaW dy[
4
SWqI nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 287
iqRNin CIn kY hqy irswey1[
kih bhu rhy -n kIin Aujwrw-[
nihÀ mwnÎox miqmMd gvwrw ]15]
gurmuK nihÀ ieh mnmuK mhW[
gur jI nhIx rhin Bl iehW[
iqRN ibn srY nhIx inj fyry[
asu mihKI rihÀ CuiDq Gnyry’ ]16]
suin siqgur ny mwnI bwq[
ciF kir cly itky nihÀ rwiq[
qnk kRoD qy sRwp n dInhuÀ[
‘gurny2’ gRwm su fyrw kInhu ]17]
nr pICY imil kir pCuqwey[
‘buro gurU aprwD kmwey3[
srb gRwm ijn syvw kirhIx[
hwQ joir bMdihÀ ihq DirhIx ]18]
bry gRwm ny rwiK cumwsw4[
kriq rhy syvw huie dwsw[
lok hZwrox imil kir awvYx[
Dn arpihÀ aru sIs invwvYx ]19]
irdy kwmnw pUrn hoie[
jihÀ kihÀ pUjiq hYx siB koie[
kry avzgÎw sRwp bKwnihÀ[
Dn aru Dwn mwl siB hwnihÀ ]20]
krwmwq mYx pUrn eyh[
hmihÀ sRwp kih kir hiq dyihÀ[
nWihq siB cil imil bKSwvhu[
kir jorhu pg sIs invwvhu’ ]21]
iem kih iGRq bwsn iek lIin[
1
kRoD krky mwry[
2
nwm ipMf dw[
3
gurU jI dw (asW inrwdr rUpI) burw aprwD kmwieaw hY[
4
vrKw ruzq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 288
iek BUrw sMg, cilbo kIn1[
gurny imly gurU khu swry[
ibnqI Xuiq bc dIn Aucwry ]22]
‘iCmhu ikRpw kir hm aprwDU[
bKShu mhW purK qum swDU[
aib lO sRwp jy n kuC khÎo[
SuB suBwAu rwvr ko lhÎo ]23]
nWih q hm kÎw jMqu ibcwry[
SIGR hoiq jo muKox Aucwry[
bzjR smwn sRwp nihÀ iPrY[
qum irs qy ko rzCÎw krY’ ]24]
iezqÎwidk bhu ibnY bKwnYx[
liK gvwr iqn, gur nhIx mwnY[
rwKÎo qIn idvs gur fyrw[
gurny gRwm ibKY, cil Pyrw2 ]25]
rhy mnwie nûimqw ko ly[
iqn idiS dyiK gurU nhIx boly[
cil ‘mkroV’ gRwm mihÀ aey[
qihÀ BI sMg gmnqy Bey3 ]26]
‘SRI gur jib fyrw kir dIin[
hwQ joir bhu hÍY kir dIn[
ibnqI aink pRkwr AucrI[
iszKÎin dyiK supwrS krI ]27]
‘bhu idn ky ieh ibnY bKwnYx[
ibrd awp ko ikRpw inDwnY[
hYx gvwr nhIx jwin sky hYx[
aib pCuqwey Srn qky hYx ]28]
isr gvwr ky lgih q jwny4[
1
iek BUrw (lYky) nwl cly[
2
Pyr czlN L (iqawr) hoey[
3
nwl hI (Eh) gey[
4
gvwr dy jd isr qy (szt) pYxdI hY qdox jwNdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 289
qAU awp ho iCmw mhwny[
qRws awp ko Dwir Gnyrw[
pScwqwp kriq bhuqyrw ]29]
ikRpw idRSit ko krhu iblokin[
sMsy hiq SrDw huie lokin[
iszKI DrihÀ hoihÀ anuswrI[
BwAu Bgiq inq ghYx qumwrI’ ]30]
iem iszKÎin ko ruÞ liK kir kY[
mhWrwj gur krunw Dir kY[
BUrw, BUr Gtw iGRq1 lIin[
bKSin kry dyiK kY dIn ]31]
‘kul brKySIawn2 kI jyqI[
krnI huqI AuKwrin qyqI[
aib qum awin imly iGiGawey[
bDih n bMs n huie smudwey3 ]32]
alp rhYgo bMs qumwro[
rwr kriq huieÀ sUr krwro4[
jYsy agin jor ibq gey5[
rih QorI pwCy, su Dukey6 ]33]
qYsy kul qumrI jg rhY[
nhIx prwjY7 irpu qy lhY[
kul gul guzlIawn8* kI joie[
jy kir pMc bIr nr hoieÀ ]34]
1
BUrw qy iGAu dw Biraw hoXw GVw[
2
apnIaW jVHW awp putN vwilaW dI kul [Pw: ‘br KyS nw bKSUdn’ PwrsI muhwvry ivc
ies dw arQ hY aYsw kMm krnw ijsdw Pl apNI qbwhI hovy[ ies vwk dw sMKyp rUp
pMjwbI ivc rih igaw brKySIawn[ ] (a) gÎwnI iek kul dw nwm bI dzsdy hn[
3
bhuqI hoky (quhwfI) vMs nhIx vDygI[
4
krVy sUrmy[
5
ijvyx agnI dw Zor bIq jwvy qW[
6
so DuKdI hY[
7
hwr[
8
nwm kul dw[
*
pw:-glIawn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 290
sMg iszDUain arqy rho[
BY kir Bwjin kbih n cho[’
ies pRkwr bÞSy nr soie+[
mwnin lg awin siB koie ]35]
dyihÀ Aupwien ibnY sunwvihÀ[
kyiqk mn bWCiq Pl pwvihÀ[
Dn aru Dwnu awie aiDkwie[
ihq Aupkwr gurU so lwieÀ ]36]
clih dyg Bojn huie Gno[
ins idn mihÀ iek rs inRp mno1[
CuiDq ngn koAU cil awie[
Bojn bsqR dyiq smudwie ]37]
SRI gurdyv qbY cil awey[
gRwm nwm ‘DmDwn++’ bqwey[
qhW jwie fyrw inj Gwly[
sÎMdn aru forw nr nwly ]38]
sgry qihÀ Auqry jib aweI[
gRwm ibKY siBihin suiD pweI[
sunÎox huqo jsu pRQm ibswlw[
ly kir jwt2 dugD iqs kwlw ]39]
bwsn Bir kir lY qib awXo[
gur awgY Dir sIs invwXo[
smuK bYiT drSn ko dyKw[
bIc sBw ky guru jgqySw ]40]
khÎo dyK kir dugD ju awnw[
‘iehu jwno hY SRoN smwnw[
+
ipzCy awp hI kih awey hn ‘qnk kRoD qy sRwp n dIno’ ik gurU jI Zrw ijMny bI kRoD ivzc
nw gey qy sRwp nw idzqw[ ies dw Byq pd ‘brKySIawn’ ivc awieaw hY, ijs ivc pqw
lÜgdw hY ik AunHW dw apNw krm hI AunHW dw nwSk sI, AunHW dy ies awp shyVy ivnwS L
siqgurW ny huN bKS idzqw hY[
1
rwijaW vq (lûgr czly)[
++
pw:-Dmqwn[
2
(iek) jzt[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 291
nhIx pwn ky Auicq hmwry[
ly gmno inj sdn mJwry’ ]41]
suin rwhk bolÎo kr joir[
‘ieh qO dugD, kCU nihÀ aOr[
kÎox qrkhu ies kIjih pwnw[
mYx awnÎox kir pRym mhwnw’ ]42]
SRI gur khÎo dugD iks kyrw?
duih awnÎox bwsn mihÀ hyrw1[’
rwhk khÎo ‘mihK Gr moih[
ijs ko bqs2 mrÎo, nihÀ hoih ]43]
bYTin dyiq nhIx so qry[
mUVI dIin gofbo kry3[
qib iqs ny qr dugD Auqwrw[
duih awnÎo mYx qib hI swrw ]44]
khOx awp ky iFg siB swcI[’
qib siqguru iem igrw AubwcI[
‘bWgr ky nr aiDk kTor[
kojy gofYx dy kir jor4* ]45]
bwr bwr smuJwie ju qrjihÀ[
iszKÎw dyie ibkwrin brjihÀ[
qO isK hoieÀ ikDOx huieÀ nWhI[
as ibiD bWgr dyS ik mWhI’ ]46]
dugD htwie dIin kih aYsy[
fyrw itkÎo gurU khu qYsy[
dyß ibswl inqwpRiq hoie[
1
dyK ky[
2
bzcw[
3
ipSwb vwlI QW ivc mihÀ dI pUC moVky Xw subV bNwky dyNI [pM: gufNw = KuBwAuNw]
4
Zor nwl buzjy DsWdy hn[ (a) Kotw Zor dy ky duK idMdy hn[
*
ieh byqrsI dw BYVw qRIkw hY ijs nwl kzty kztI ivhUNI mihÀ dw duzD ZorI co lYxdy hn[ eyh
lok aksr mhIaW dy cor huMdy sn, kzty kztIaW mwlkW dy Gr rih jwNy, iehnW mhIaW curw
ilawAuNIaW Pyr ies qrHW dy Zulm nwl mhIaW co lYNIaW, aYsy duzD L gurU jI ny aMgIkwr
nhIx kIqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 292
awie jwie acvihÀ siB koie ]47]
dUr dUr qy sMgiq awvih[
aink akorin khu arpwvih[
ibRMd iszK syvw khu kirhIx[
apnI SRyX lyin ihq DirhIx ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘DmDwn awgvn gurU’
pRsMg brnnû nwm eykcqvwirMsqI aMsU ]41]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 293
42. [myhyx dI Gwl]
41<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>43
dohrw: rhy gRwm DmDwn iFg,
inq aKyr ibRiq jwieÀ[
kriq inhwl anyk ky,
awvihÀ nr smudwie ]1]
cOpeI: mwq nwnkI swQ rhiq hY[
SRI gujrI inj nuKw sihq hY[
bhuq idvs fyrw qihÀ rhÎo[
mMgl inq anûd gur lhÎo ]2]
nûd lwl sohny ko nûd[
gur igRh syvw lgÎo iblûd[
myhW+ nwm iqsI ko ahY[
syvw aiDk syvqo rhY ]3]
qihÀ jl huqo dUr qy lÎwvin[
isr Dir Foviq cih mn pwvn1[
Bgiq BwAu mYx rMgÎo mn ko[
nihÀ suK Twniq hY kib qn ko ]4]
pRym ibKY syviq siqgur ko[
lwgI lgn iesI ibiD Aur ko[
iks ky swQ n bolY kibhUM[
ijqo Krc jl awnihÀ sibhUM ]5]
vwihgurU ismrn Aur krqw[
Bwg jgy SrDw gur Drqw[
Kwn pwn ikCu sihjy imly[
Kwie alp syvY gur Bly ]6]
Bojn kyr sÍwd nihÀ DrY[
imlY jQw so KYbo krY[
gwgr ko isr pr Dir lÎwvY[
+
jwpdw hY kvI jI ny EQy awp iPr ky lokW qox pRsMg suNky qy soDky ilKy hn[ swKI poQI
ivc nwm PyrU hY, ijsL soiDaw hY[
1
pivzqR mn vwlw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 294
dy kir iqs ko, aOr iljwvY* ]7]
jl kI qot n hony pwvY[
ins mihÀ qm huie qO Bir lÎwvY[
iek syvw mihÀ Bw aiBlwKI[
apr nhIx iks ibiD ko kWKI ]8]
gwgr qy iCl gw isr mws[
idn pRiq vDiq BXo chuÀpws[
Drih Bwv, isr Gwv ibswlw[
mKkw kwtiq hYx siB kwlw ]9]
nhIx Gwv kI pIr ibcwrY[
iqsI rIiq gwgr isr DwrY[
jl kI qot hoin nihÀ dyeI[
siB fyry ieSnwn kryeI ]10]
bhuq nrin ko lûgr hovY[
iqs ihq bhuq awin jl FovY[
srb pRkwr cwhIXih pwnI[
ibn awls jl syvw TwnI ]11]
ikiqk idvs bIqy ies BWiq[
pry ikrm qihÀ kit kit Kwiq[
iks ky sMg n kibhUM khY[
qUSin kry kSt ko shY ]12]
jl Foviq isr cWdI prI1[
nihÀ srIr kI suiD ikm krI[
iek syvw ky qqpr hoXo[
pUrb ky sm hI jl FoXo ]13]
kit kit ikrm Kwiq hYx mws[
AUpr Bwr Driq hY rws[
eInU2 gwgr qry itkwviq[
*
ieh do qukW aksr ilKqI nusiKaW ivc nhIx hn[
1
KoprI dy ivckwr lwgw pY igaw[ [ihMdI: cWdI, = KoprI dw mzDÎBwg, ttrI[ cWdI pYNW =
lwgw lg jwNw]
2
ieL = isr qy Bwr rzKN qox pihlW Gwhu awid dI bNweI gol SY jo DrIdI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 295
su cuiB cuiB kir Gwv bDwviq ]14]
bDÎo rhY eynU2 isr nIq[
kib Kolih idRVH bMDn hIq1[
iek idn isr qy jbih AuqwrÎo[
KoilH rjU qy kr mihÀ DwrÎo ]15]
iqs ky sMg ikrm kuC awey[
idKiq igry avnI pr jwey[
myhyx kInis irdY ibcwr[
-igry iehW mir hYx ibn bwr2 ]16]
mws khW qy BzKihÀ eyhI[
mrihÀ qurq pYr ju Dir dyhI3[
ien ky jIvin kyr Aupwie[
mm isr ibnw n jwny jwie ]17]
dXw Dwir so ilXy AuTwie[
jihÀ qy igry dey qihÀ pwie[
ies Ql pwlin huie ien kyrw[
BzKÎin krihÀ mws isr myrw- ]18]
mwq nwnkI ny iqs dyKw[
irdy AupweI dXw ivSyKw[
khin lgI ‘suin myry BweI!
aiDk pRym qy syv kmweI ]19]
SRI gur ky igRh GwlI Gwl[
huie kY* kSt ibhIn inhwl4[
isr pr kIry pry n jwny[
iqsI rIiq gur syvw Twny’ ]20]
myhyx suin kir kInis ibnqI[
‘inj srIr kI moih n ignqI[
myrI syvw jy prvwn[
1
bMnHN vwsqy[
2
CyqI[
3
jy koeI pYr rK dyvygw[
*
pw:-hY[
4
kSt dI prvwh nw krky qy KuS ho ho ky Gwl GwlI hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 296
ien ikrmin ko huie kzlÎwn ]21]
ien ko sMkt hoie n jYsy[
krin Aupwie mwq jI! qYsy[’
1
‘siqgur hoieÀ dÎwl suin BweI!
dyihÀ skl ibiD kI vifaweI’ ]22]
iem suin lgÎo syv ko jwie[
jl kI gwgr Bir Bir lÎwie[
jib SRI qyg bhwdr cMd[
bYTy mwq inkit suKkMd ]23]
ieqny mihÀ myhW qihÀ awXhu[
jl gwgr ko sIs AuTwXhu[
dyiK nwnkI mwq bKwnw[
‘hy suq! ies kI syv mhwnw ]24]
hyir kwl mYx2 acrj hoeI[
krÎo Gwv eInU isr joeI[
muJ dyKiq so jbih Auqwrw[
pry ikrm isr Gwv mJwrw ]25]
kuCk qbih avnI pr igry[
ien Aucwie so isr pr Dry[
aib ies ny bhu GwlI Gwl[
rhÎo awp ky sMg ibswl ]26]
kbhUÀ iks ko nhIx jnweI[
qUSin Dwry syv kmweI[
Kwn pwn ko sÍwd n lInw[
ins idn pRym syv ko BInw ]27]
aib ikRpwl hÍY krhu inhwl[
jo bWCiq so dyhu ibswl[’
mwq nwnkI qy suin bYn[
krunw Bry rsIly nYn ]28]
aivlokiq so lIin bulwie[
1
mwqw jI boly[
2
mYx kzl vyKky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 297
jwnI syv mhW sPlwie[
1
-pUrb jug mihÀ jÎox qp GwlihÀ[
aink BWiq sihÀ kSt ibswlih ]29]
ihm ruq mihÀ bf jl qihÀ pYTihÀ2[
gRIKm pMcwgin ibc bYTihÀ[
Pl ko Kwie sQMfl3 jwie[
pd AUrD kir inj ltkweI4 ]30]
pzqR ahwrI bRq ky swDihÀ[
bn mihÀ bsihÀ iekMq arwDihÀ[
pdmwsn kir jog krMqy[
kyiqk ignIaih qp ju qpMqy ]31]
qpIain ky qp dyiK ibswlw[
bRhmwidk sur hoihÀ ikRpwlw[
awin dyiq mn bWCiq qWhI[
apr srb suK, kYvl nWhI5 ]32]
so qp duSqr hY kil kwl[
hoiq nhIx, hT kry ibswl6[
kst shin kI Skiq n rhI[
imRqk hoie jy Kwvih nhIx7 ]33]
ikm kwnn mihÀ hovih bwsw[
ibn kwnn kÎox hÍY qp rwsw[
XW qy siqgur rIiq clweI[
siq sMgiq syvin aiDkweI ]34]
idF hÍY kir jo Gwlih Gwl[
suK dÍY lok lhY su inhwl[
jgq pdwrQ kI kÎw bwq[
1
kiv AukqI turI hY[
2
pRvyS krdy sn[
3
QVw[
4
Bwv puzTw ltk ky[
5
(pr) mukqI nhIx (dyxdy)[
6
BwvY cwhy koeI ikMnw vfw hT kry[
7
jy koeI Kwvy nw qW mr jWdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 298
mukiq hoie, bMDn imt jwiq ]35]
aYsI vsqu nhIx jg koeI[
gur sMgiq qy lhiq n joeI[
qp kirby qy syv suKwrI[
icrMkwl lO qwpih BwrI ]36]
syvin alp idnn ko jwin1[
Pl pRwpiq hÍY mhd mhwn[
qpih brK, iek idn kI syvw2[
qAU n sm, sukcOx kih eyvw3- ]37]
myhy kI syvw ko dyiK[
gurU pRsMn Bey su ivSyK[
inkit ibTwie khÎo BgvMqw]
‘aib sMqn ko bnhu mhMqw ]38]
kuCk kwmnw cihÀ bifaweI[
XW qy lyhu mhMqI pweI[
isr ky ikrm bnihÀ isK qyry[
qUM ien cwhiq SRyX Gnyry ]39]
syvw ko Pl lyhu mhwn[
Aupjih Aur mYx bRhm igawn[’
iem kih dXw idRSit ko dyKw[
qqiCn irdY pRkwS ivSyÞw ]40]
Bw ppIlkw4 qy bf Syr[
rj knkw qy bin gw myru[
hwQ joir puin bMdn kInis[
mhW aimq gur mihÀmw cInis ]41]
dKnI bYl huqo gur fyry[
suMdr qn prmwn bfyry[
myhy ko so bKiSS kIin[
1
(siq sMgq dI) syvw QoVy idnW dw (kMm) jwNox[
2
qp vrHy dw qy syvw iek idn dI[
3
ies qrHW kihidaW BI (mYx) sMkocdw hW Bwv syvw vzD hY[
4
kIVI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 299
dIrG eyk dmwmo dIin ]42]
iek JMfw Bgvo binvwXo[
myhW Bw mhMq hrKwXo[
hqy kSt ly dwn mhwnw[
siqgur pwrbRhm kir jwnw ]43]
ibcriq BXo mhW miq DIr[
pRQm krÎo cylw lKmIr1[
gurU pwdkw2 krI pujwvin[
gur mihÀmw bf kIin jnwvin ]44]
ies pRkwr kir kY gur syvw[
Bw mhMq myhW, suK lyvw[
donhuÀ lokin kI bifaweI[
gur syvw qy qqiCn pweI ]45]
iem iqs gRwm bws ko krqy[
aink pRkwrin ibcrin cirqy3[
krihÀ aKyr, awieÀ ins fyry[
sMgq drsihÀ phuÀic Gnyry ]46]
drb ibswl sMgqW awnYx[
siqgur dyg krwieÀ mhwnY[
qAU drb iekTo bhu hoie[
jib siqgur aivlokiq soie ]47]
prAupkwr hyqu so dyiq[
kUp khUM ikq bwg lgyiq[
nihÀ smIp rwKihÀ gosweIx[
jÎox awviq qÎox dyiq clweI ]48]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘myhy ko’ pRsMg brnnû
nwm doie czqvwirMsqI aMsU ]42]
1
nwm sI[
2
gurU jI dIaW KVwvW dI[
3
cirzqR krdy iPrdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 300
43. [DmDwN dw rwhk[ iqKwN iszK[ kYxQl]
42<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>44
dohrw: SRI siqgur DmDwn mihÀ,
bwsr bsy ibswl[
lûmy dySin sMgqW,
dyS apr jy jwl ]1]
cOpeI: Kojiq suniq cliq gn awvYx[
SRmq phuMic drs ko pwvYx[
jÎox jÎox awieÀ dUr qy dws[
icq mihÀ krqy pRym pRkwS ]2]
qÎox qÎox bf Pl ky aiDkwrI[
hoieÀ iszKÎ hMkwr invwrI[
mno kwmnw pRwpiq hoie[
sujsu bKwniq awviq soie ]3]
Gno drb gur ky iFg hovw[
arip sMgqW drSn jovw[
kriq rhÎo iek rwhk syvw[
bYTih awie inkit guru dyvw ]4]
kyiqk idn ibqwie so gey[
qÎwrI kriq kUc kI Bey[
qib so rwhk pws hkwrw[
huqo ju drb dXo iqs swrw* ]5]
hukm krÎo ‘bf kUp Knwvhu[
Dn gn lwie nIk binvwvhu[
ies Ql Drmswl icnvwvhu[
ko isK swD bhur bYTwvhu ]6]
ibRMd mhIruh sPl1 mMgwvhu[
Dn ko Krchu bwß lgwvhu[
SrDw sihq kwj ieh kro[
*
qÎwg qy Aupkwr ibRqI ikMnI vzfI hY, jo mwXw aweI hY eyQy hI swD sMgq dy suK leI
Drmswl qy KUh qy Krc krky czly hn[
1
PlW vwly ibRzC[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 301
irdy apny loB n Dro ]7]
apr sQl jy chihÀ lgwXhu[
kuC nihx bnih bwd+ siB jwXhu1[’
iem angn Dn iqs ko dIin[
kUp bwß kI awiesu kIin ]8]
mno kwmnw sMgiq lIin[
inj inj sdn pXwno kIin[
krÎo kUc pun siqgur fyrw[
clÎo cihq icq pMQ bfyrw ]9]
pwCy iqs rwhk kI gwQ[
ahY qnk sunIXih ihq swQ[
Dn ko dyiK loB huie awXo[
nihÀ cwhiq kuC kwj bnwXo ]10]
qAU gurin qy Dwry qRws[
-hoie n as mm bMs ibnwiS-[
loB qrMgin2 aiDk ibcwriq[
rwK n skih n kUp Auswriq ]11]
ikiqk dÎos mihÀ as TihrweI[
-Kyq hmwry jihÀ smudweI[
qhW kUp ko dyihÀ lgwie[
gurU bwk inSPl nihÀ jwie ]12]
lgih kUp huie kwj hmwrw[
ikiqk mhIruih lwieÀ Audwrw[
moih kwj, kY mm suq poqy[
kwSt awie kwj, iFg hoqy- ]13]
iem icq mihÀ Dir jwie KnwXo[
kwrgrin pws icnvwXo[
rhÎo Auqwir n AuqrÎo qry[
jqn anyk ibiDin ko kry ]14]
+
pw:-byg[
1
sB vÎrQ jwvygw[
2
loB dy Purny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 302
apr khW lig khOx bnwie[
aib lO Kro vihr iqsQwie[
jo DmDwn isMG gn rhÎo[
siB dyKiq hm sox imil khÎo ]15]
‘hY aib qIku Kro iCq bwhr[’
iem gur bcn aink jg Zwhr[
nihÀ awiesu rwhk gur mwnI[
inj smwj siB kInis hwnI ]16]
qij DmDwn pMQ gur pry[
phuÀcy eyk gRwm, By Kry[
silqw swrsuqI qihÀ bhY[
hzd kurCyqR kI so ahY ]17]
iqs qIrQ kI chuMidiS mWih[
cwrhuÀ jzC rzC kihÀ qWih1[
so2 pScm idiS ko iQq jwnhu[
‘vihr jzC’ iqs nwm pCwnhuÀ3 ]18]
swrsuqI ky qt pr soeI[
bUJÎo qbih ‘iehW isK koeI?
hY ik nhIx Gr jo gur mwnih?
jo mq apny mihÀ svDwnihÀ4’ ]19]
sunÎox jWih nr, qWih bqwvw[
‘isK iqKwn iek iehW bswvw[’
awgY krÎo khÎo ijn aYsw5[
phuÀcy iqs Gr dyKÎo bYsw ]20]
krÎo qWih sox ‘siqgur awey[
1
cwr jzC rzKÎw krdy sn AusdI[
2
Eh (gRwm qIrQ qox[)
3
‘bihr jzK’ Aus (gRwm) dw nwm pCwN lE[ pWfvW ny juzD smyx kurKyqr dy cwr lWBI cwr
jzK Qwpy sn jo BgOiVaW L PV ky muV jMg ivzc Byjdy sy[ AunHW ivcox iek dy nwm dw ieh
ipMf huN qzk hY[ bwkI qRY jzK eyh sn:-rwm jzK, rqn jzK, qrKU jzK, [swKI: poQI, aMk
35]
4
prpzk hovy[
5
Bwv ijs ny aYsw kihaw sI ik iek qRKwn dw Gr hY AuhL azgy kIqw Bwv nwl lIqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 303
AuiT bMdn kir ilhu Pl pwey[’
suin iqKwn qÎwgI inj kwrw[
smuK Kro huie drs inhwrw ]21]
dIrG muK mMfl ko dyiK[
DrÎo crn isr pRym ivSyÞ[
pwn joir pun bYn bKwnw[
‘pRBu jI! qumry srb sQwnw ]22]
Auqrhu awp, ikRpw bhu* Dro1[
inj isK jwin sPl muih kro[’
suin siqgur liK pRym ibswlw[
Auqry ihq inhwl qqkwlw ]23]
sÎMdn Kro kIin dr pws[
aMqr pRivSy pRBU avws2[
srb smwj dws cil awey[
isvr krÎo SRm ko ibnswey ]24]
cwvr cUn awid ko lÎwie[
dyß krI siB qib iqRpqwie[
supiq jQw suK rwiq ibqweI[
jwm jwmnI jwig gusweIx ]25]
dws AuTwie sOc ko Twin[
gmny qIrQ krin Snwn[
swrsuqI silqw bhu pwvn[
inrml nIr lgy qib nHwvn ]26]
kir mzjn kO pOxiC srIr[
pihriq Bey skl br cIr[
bYiT DÎwn ko Twin mhwnw[
inScl ibRiq srUp mn mwnw ]27]
sUrj AudY BXo asmwn[
*
pw:-kir[
1
bVI imhr (DwrI =) kIqI hY[
(a) bVI ikRpw Dwr krky[
2
Gr dy aMdr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 304
idj gn awie asIs bKwin[
siBihin ko Dn dInis dwn[
ly kir Aur hrKy suK mwin ]28]
kIriq kriq inkyq isDwey[
‘iqm dyKy ijm hm suin pwey[’
jQw Skiq qib iszK iqRKwn[
arpn kIin Aupwien awin ]29]
jwin dIin SrDw liK Aur kI[
KuSI ibswl BeI siqgur kI[
BXo inhwl anÀd ko pwvw[
gur pg pMkj sIs lgwvw ]30]
iem SRI qyg bhwdr DIr[
rhy qIn idn qIrQ qIr[
pun qÎwrI kir cihiq pXwny[
iqs iqKwn sox bYn bKwnyx ]31]
‘kYxQl puir ko hm ny jwnw[
ko isK hY ik nhIx iqs Qwnw?
qhW jwie kir fyrw pwvYx[
suK sox bis kir idvs ibqwvYx’ ]32]
isK kr joir bqwvin kIin[
‘kYxQl mihÀ isK ky Gr qIn[
iek iqKwn hY hmrI jwiq[
duie Gr bnkin ky1 bzKÎwq’ ]33]
suin gur BwKÎo ‘sMg hmwry[
clhu qhW lig dyhu idKwry[
pun hit awie bshu suK swQ[’
iem kih kIin pXwno nwQ ]34]
aSt kos ko mwrg ‘kYxQl[’
lÎwXo iszK iqKwn iqsY Ql[
pRQm vihr Auqry sr qIr[
KrI mhIruh kI jihÀ BIr ]35]
1
bwNIaW dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 305
bUJy gurU1 ‘kOn Gr clo?
bnk jugl iek KwqI Blo[’
krÎo hukm ‘ijs ko huie nyrw[
iqs ky krhu jwie aib fyrw’ ]36]
qib iqKwn ko Gr iFg jwnw[
ley smwj gey iqs Qwnw[
khÎo ‘gurU awXhu cil awp[
ijn drSn qy ibnsiq pwp’ ]37]
suin kY anÀd Dwir isK gXo[
vihr jwie gur dyKiq BXo[
kir bMdn ko Gr ly awXo[
swdr fyrw kih kirvwXo ]38]
jQw Skiq isK syvw krI[
gur pRsMn huie apdw hrI[
donhuÀ iszKin ky Gr joie[
sihq kutMb awie kir soie ]39]
arip Aupwien bMdn TwnI[
mno kwmnw puriv mhwnI[
‘DMn DMn’ kih sdn isDwry[
‘gur drsy bfBwg hmwry’ ]40]
ikiqk idvs bis kir iqs purI[
bhur clin kI mnsw krI[
ijs iqKwn Gr mihÀ qib bwsy[
aib gurdÍwro qhW* pRkwSy ]41]
Sbd kIrqn hoiq hmyS[
rhYx isMG pUjYx su ivSyS[
iqs kYxQlpuir mihÀ kiv bsY[
gur jsu kriq rhÎo aG nsY ]42]
1
(isK ny) SRI gurU jI qox puiCaw[
*
swKI: po: ivc iliKaw hY ik Sihr vwly iszK dy Gr pRSwid CkN gey, AuQy kQw kIrqn
dw vr bI idzqw[ rhy awky bwhrly itkwNy[ huN dohIx QweIx gurduawry hn[ ivSyS leI dyKo
pRsqwvnw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 306
imlihÀ BwAu Dir SrDw swQ[
krihÀ inhwl ikRpw Dir nwQ[
kiv sMqoK isMG ies hyqu[
ibcriq mihql mihÀ suK dyiq ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘gur ibcrin’ pRsMg
brnnû nwm qIn czqÍwirMsqI aMsU ]43]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 307
44. [bwrny dy rwhk qox qMbwkU CuVwXw]
43<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>45
dohrw: krÎo inhwl iqKwn ko,
Gr bis drSn dIin[
pun iezCw Aur Twin kY,
cilby qÎwrI kIin ]1]
cOpeI: SRI gujrI fory asvwrI[
ijs Cwdin1 mKml ZrkwrI2[
iek suMdr sÎMdn sMg Bly[
mwq nwnkI ijs ciF cly ]2]
ibRKB iblûd blI qn pIn3[
ijn kI kkud quMg duiq kIin4[
iqn pr bsqR lwl hI fwly[
clin byg bhu, isRMg ibswly ]3]
ibRMd ibBUKn ko pihrwey[
jbih cliq bf Sbd AuTwey[
azgR clih rQ pMQ mJwr[
pun folw lY blI khwr ]4]
bhur bhIr sMg jy dws[
ko cwkr ko pRym pRkwS5[
cly jwihÀ gur kIriq kirqy[
dyS ibdyS ivSyS inhirqy ]5]
SRI gur qyg bhwdr qry6[
blI qurMg bIc gun Kry7[
8
cMidRk cMd minûd iblûd[
syq brn, suMdr duiqvMd8 ]6]
1
(dw) ivCwV[
2
ZrI dw kziFaw hoXw[
3
moty[
4
ijnHW dI bMn AuØzcI SoBw dy rhI sI[
5
koeI nOkr qy koeI pRymI dws[
6
hyT[
7
ijs ivc suhNy guN sn[
8
cMd dI cWdnI vrgw fwFy iczty rMg dw, qy suMdr SoBw vwlw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 308
ibn mrZI nihÀ kry clwkI[
cwl afol amolk qW kI1[
mor minûdu moir kir gRIvw2[
clih ik Kry, puSt3 qn QIvw ]7]
gurU sDIrj4 mwrg qorihÀ[
kriq kuMflI pwiein morihÀ[
qij kYxQl awgY gur cwly[
lok awpny lInis nwly ]8]
kos pMc ds mMZl gey5[
Auqrin ko gur cwhiq Bey[
nwm ‘bwrnw’ gRwm iblokw[
iqs ky inkit jwie hX rokw ]9]
iek nr inkis inkit gur awXo[
drSn dyKiq sIs invwXo[
Kro BXo bUJÎo qib qWhI[
‘isK ko sdn ahY kY nWhI?’ ]10]
suniq bqwXo ‘rwhk ahY[
sgry gRwm eyk isK rhY[
kuCk Blo SrDwlU Qorw[
bsih iekwkI, iszKÎ n aOrw’ ]11]
qib SRI qyg bhwdr BwKw[
‘iqsih hkwrin kI hm kWKw[
krno fyrw iqs ky Dwm[
XW qy krhu bulwvin kwm6’ ]12]
suin gur awgÎw ko nr gXo[
imlÎo jwt sox BwKiq BXo[
‘vihr hkwriq hYx nr Bly[
1
iqs (GoVy) dI[
2
grdn moVky[
3
motw[
4
shj nwl[
5
pMdrW koh lûG krky mnZl qy puzjy[
6
bulwvn dw kMm kro[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 309
qoih pRqIKin krqy Kly’ ]13]
kwCU1 qbih qhW cil awXo[
kC2 ko kriq iPrih iqs QwXo[
suniq jwt nY irdY ibcwrI[
-mYx aib jwno Kyq mJwrI3 ]14]
qAU dyiK imil kir pun awvOx4[
kUq5 imlin kwrn AuqlwvO6-[
iem ibcwir kir qUrn awXo[
bYTy gur ko drSn pwXo ]15]
jwin pCwny bMdn kIin[
fyrw kirby awSY cIin7[
hwQ joir kir bwk Aucwry[
‘clIaih siqgur sdn hmwry ]16]
isvr krhu nIky suK pwvhu[
SIGR clhu nwhn iblmwvhu[
awXo kUq8 krn kC iehW9[
mYx jwvOx inj KyqI jhW’ ]17]
suin SRI qyg bhwdr BwKw[
‘qihÀ phuÀcin kI krhu n kWKw[
qoih Kyq rzKÎk krqwr[
bcih aMn Gr awin suDwir ]18]
aib qUM isvr krwie hmwro[
rhu syvw mihÀ smo n twrhu[
1
Bwv ptvwrI Xw igrdwvr[
2
KyqW dI igrdwvrI[
3
(ptvwrI awieaw hoieaw krky) mYx huN Kyq ivzc (vI) jwNw hY[
4
qWbI (Aus) Bly purS L dyK qy iml krky muV awvW[
5
igrdwvr Xw ptvwrI L (dyKo hyT pRXwX aMk 9 dw)[
6
mYx CyqI krdw hW[
7
jwiNaW[
8
ibnw imNy qoly dy KVy Psl dw aMdwZw lw lYNw ik Kyq dI pYdwvwr aYqnIku hY, iesL
‘kUqNw’ awKdy hn[ ies qrHW dy aMdwZw lwAuN vwly L ‘kUq’ awKdy hn[ iesdw mUl
sMsikRq ‘awkUq = mudaw’ pd jwpdw hY[ arbI pd ‘kUq’ dw arQ Þurwk hY[
9
(kUq =) ptvwrI kzC krn leI eyQy awXw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 310
pwvih brkq gurU GnyrI[
jykir rhy buziD iQr qyrI’ ]19]
suin rwhk kr joir bKwnw[
‘awp krhu ibsrwm sQwnw[
ikRKI ikdwrin ibKY GnyrI[
KSt mws kI imhnq myrI ]20]
jy kir mYx n jwAux ies kwlw[
kUq Drih kN aMn ibswlw1[
ibnqI kir hOx azgR bfyrI[
lyAux Cutwie aMn ies byrI ]21]
Þst mws lO Kwie kutMb[
jIvihÀ siB hm iqsY alûb[
eyk jwm ko kwm ahY so[
ikm n jwAux Gr aMn rhY so’ ]22]
suin siqgur iqs jwnÎox mUFw[
nihÀ smuJiq mn awSY gUFw2[
qAU ikRpw kir punihÀ bKwnw[
‘jy n htihÀ inScY qihÀ jwnw ]23]
qIr ikdwr Kry huie rhIaih[
ibnY awid kuC bwk n khIaih[
hovihÀ siqgur qoih shwie[
suiN kN Kyq awAu sihswie3’ ]24]
mwnÎo bYn pXwno kInw[
jhW kUq ko ibcriq cInw[
isK ikdwr iFg phuÀcÎo awie[
iCq ko imniq su ieq Auq jwie4 ]25]
do sY bIGY Kyq ibswlw[
sO jwnÎo imn kir iqs kwlw[
1
igrdwvr aMn dw kN bhuqw lw dyvygw[
2
(siqgur dy) mn dy gUVy awSy L nhIx smJdw[
3
CyqI[
4
Bwv kUq imNdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 311
ilKin lgy qib jwt SrIkw*[
bolÎo ‘ieh n imnI iCq TIkw ]26]
huqo Kyq do sY ieh sdw[
kriq rhy kN ko jd kdw[
aib ikm kmI Auqwrin krÎo[
ies iCq ko inq hwlw1 BrÎo’ ]27]
imnnhwr ko kwCU2 khÎo[
‘ieh kÎw krÎo drb qYx lhÎo[
arD mwmlw dXo ibgwr[
Bir lY hYx quJ ko bhu mwir’ ]28]
suin kY khÎo+ irdY fr kIin[
‘mYx avnI awCY imn lIin[
krhu iblokin pun mYx++ imnOx[
cOks hoie BlI ibiD ignOx’ ]29]
bhur jyvrI3 lwgy pwvin[
apr krÎo nr eyk imlwvin[
sny sny nIky pun imnI[
AUcy kih kih ignqI ignI ]30]
so isK Kro lok smudwey[
sO AuqrI pun suin ibsmwey[
-khW BXo ieh jwie n jwnI-[
imnnhwr ko Kot pCwnI ]31]
brK anyk imniq ies rhy[
do sY hoiq kmI nihÀ lhy[
isK BI KrÎo irdY ibsmwnÎox[
qUSin Twny kCu n bKwnÎo ]32]
BXo nrin mihÀ dIrG Jgro[
*
ihMdIaW dI iek dUjy nwl eIrKw dy suBwv L kYsw azCw idKwieaw hY[
1
mwmlw[
2
ptvwrI ny imnN vwly L ikhw[
+
pw:-kUq[
++
pw:-punrp[ pun hm[
3
jrIb[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 312
imn ign Twniq inrnY sgro[
bDÎo sMdyh siBin ky irdy[
imnn lgÎo kwCU1 pun qdy ]33]
jwt SrIk sMg gn hoey[
ignihÀ jyvrI ko siB koey[
aiq cOks huie Kyq mJwrw[
nIky imniq Bey qib swrw ]34]
do sY khiq su JUTy pry[
sY bIGy ko kN qib Bry[
irdY ibsUriq bhu nr awey[
gur pRqwp liK isK mud pwey ]35]
awie awpny sdn pRvySw[
kir qÎwrI siB rIiq ivSySw[
jwie gurU pg bMdn TwnI[
punihÀ bwrqw skl bKwnI ]36]
suin iqs ko siqgurU bKwniq[
‘jy kir pRQm bcn ko mwniq[
srb Kyq ko lyiq anwj[
suDriq jy nkyq ky kwj ]37]
duqI bwk SrDw kir mwnÎo[
arD kwj Bw awDo hwnÎo[’
suin mihÀmw gur kI bhu jwnI*[
bwir bwir pd bMdn TwnI ]38]
ly kir sMg clÎo inj DwmU[
kry Auqwrin dy ibsrwmU[
ibRzC aMblI ko Gr mWih[
gur qurMg bMDÎo sMg qWih ]39]
sÎMdn awidk swdr swry[
1
ptvwrI[
*
aiq mUVH icq L ivSÍwS dy Gr ivc ilawAuxN leI Aus L apNI SkqI idKwlI hY[ mUV
iczq SkqI vyKky ivSvwS Dwrdw hY[ ‘qq gÎwn’ qox pihlI mMZl ivSvwS dI hY[ XQw-
‘jwkY irdY ibswsu pRB awieaw ] qqu igawnu iqsu min pRgtwieaw’ ivSvwS aw igaw qy
Aus dI SRyX (= klÎwn) leI AupdyS kIqw qy duhW lokW dy suK dy rsqy pw idzqw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 313
dy dy kir ibsrwm Auqwry[
jQw Skiq siB syvw TwnI[
lÎwie vihr qy inrml pwnI ]40]
Kwn pwn nIky kirvwXo[
supiq jQw suK smY ibqwXo[
ins ibsrwm AuTy liK jwm1[
sMgI ismriq By siqnwmu ]41]
SOc Snwn DÎwn ko lwie[
AudY BXo jibhUM idnrwie[
qbih iszK inj inkit hkwrw[
SRyX hyqu AupdyS Aucwrw ]42]
‘gMdwDUm2 bMs qy qÎwghu[
aiq iglwn ies qy Dir Bwghu[
isK sMqin syvw mihÀ lwghu[
achu vMf kir ikRiq anurwgo ]43]
duh lokin mihÀ gurU shwie[
duK qy dy kir hwQ bcwieÀ[
jwvd qv kul gMdw DUm3[
qÎwgihÀ, ikRKI krihÀ inj BUm ]44]
vDih aiDk qumry Dn Dwn[
Dwm ivKY go mihK mhwn[
iksU vsqu kI kmI n hoie[
siB suK pwie bMs mihÀ joie ]45]
gMdwDUm krih jib pwn[
qv kul rMk hoih Dn hwn[’
suin siqgur ky pwiein prÎo[
gur AupdyS DrÎo Aur krÎo ]46]
kih kiv isMG bMs iqs kyrw[
gRwm bwrny mihÀ aib hyrw[
1
pihr rwq (rihÀdI) jwN ky[
2
qMbwkU[
3
jd qk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 314
jib lO gMdwDUm n pIXo[
qib lO Gr mihÀ siB ikC QIXo ]47]
jo aib ahY, krÎo iqn pwn1[
BXo rMk Dn Dwn su hwin[
hm BI imil iqs ko dy qRws[
Kwn hyqu aÀn nihÀ ijs pws ]48]
gMDwDUm ipXin qijvwXo[
KMfy ko aMimRq pIlwXo[
pun ikC jwnÎox gXo n soie[
rMk rhÎo kYDox Din hoie ]49]
iem siqgur ky aib lO bYn[
ibdiq ahYx jg idKIaiq nYn[
idn dÍY qIn krÎo gur fyrw[
kir isK kO kzlÎwn bfyrw* ]50]
ieiq SRI guru pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘bwrny gRwm’ pRsMg
brnnû nwm cqr czqÍwirMsqI aMsU ]44]
1
jo huN hY iqs ny pIqw sI[
*
swKI poQI ivc krwmwq vyKky kwCU bI iszK ho igaw iliKaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 315
45. [Qwnysr myly qy[ bNI bzdr pur]
44<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>46
dohrw: gRwm bwrny qy gurU,
kIno azgR pXwn[
syq sjiq poiSS mhW1,
sq qurMg sujwn ]1]
cOpeI: gr SmSyr duiqX idiS BwQw[
aiDk kTor srwsn2 hwQw[
siB smwj Xuiq pMQ pDwry[
ngr ‘Qnysr’ awie agwry ]2]
KSt kos Qo mg AulÀGwey[
dyKÎo qIrQ jihÀ smudwey[
sUrj gRhN jwin kir mylw[
chuÀidiS qy nr BXo skylw ]3]
BIr nrin kI GnI su awviq[
jihÀ kihÀ nr fyrw inj pwviq[
phuÀcy siqguru ipKihÀ su Qwn[
ihq Auqrin ky krin Snwn ]4]
puir qy AuØzqr kI idiS gey[
rmÎ3 sQwn iblokiq Bey[
suMdr swrsuqI br silqw[
pwvn jl kib kib SuB clqw ]5]
iqhÀ sQwn qIrQ aiBrwm[
ibdq jgq mihÀ lKIXiq nwm[
iqs ky qIr Auqir Ql torw[
Dr pr Kry Bey qij Gorw ]6]
qIr qIr qIrQ gn jwny[
SRI gurdyv hyir hrKwny[
siB nr awey isvr lgwXo[
1
icztI bhuq SoBdI hY poSwk[
2
DnuK[
3
suhNw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 316
iqRN aMnwidk qbih mMgwXo ]7]
insw bws ko siqguru kir kY[
rhI jwm jwgRq ko Dir kY[
sOc Snwn kIin pun DÎwnU[
bYTy rhy AudÎo pun BwnU ]8]
suiD myly mihÀ jihÀ kihÀ hoeI[
dyKin kwrn cihÀ icq soeI[
awie iblokiq pwvn drSn[
sIs invwie krihÀ pg prsn ]9]
khYx ‘Bey dÍY kwj Blyry[
mzjn krin apr guru hyry[’
jÎox jÎox sunihÀ iszKÎ ibc myly[
qÎox qÎox awviq ibRMd skyly ]10]
bMdn krihÀ chUM idiS Kry[
bYTy ibRMd sBw ko Bry[
ijs idiS pRyriq idRSit gusweIx[
aink nrin pr sihj suBweI ]11]
iqs idiS nûimR sIs gn hovYx[
Bry pRym TWFy siB jovYx[
guru ko PYlÎo sujsu ivSyKw[
suin ikn rUp pRQm hI dyKw ]12]
bUJihÀ BnihÀ prspr kyeI[
‘SRI nwnk gwdI pr eyeI1[
skl klw smrQ gurdyv[
rIJihÀ hyir pRym kI syv ]13]
krihÀ inhwl Skiq ky dwnI[
duhUM lok mihÀ sMkt hwnI[’
iezqÎwidk mihÀmw khu khyx[
iek awviq iek jwviq lhy ]14]
ies ibiD dy drSn guru DIr[
1
eyhI hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 317
BrI rhY siB bwsur BIr[
kyiqk sMq skl mq kyry[
imlihÀ ibTwvihÀ iqn kAu nyry ]15]
SuB sMbwd SWq kI krYx[
ijs qy SRI pRBu krunw FrYx[
suin suin ‘DMn DMn’ kih jwiq[
krYx srwhin kI bhu bwq ]16]
kyiqk swD nûimRqw DrYx[
SRI gur swQ bUiJbo krYx[
‘pRBu jI! ieh mylw kir awCy[
bhur gmn ko ikq idiS bWCy? ]17]
mzdR dyS ko krhu pXwnw?
kYDox awn Qwn ko jwnw?’
suin SRI qyg bhwdr BwKw[
‘qIrQ Kirby kI aiBlwKw ]18]
pUrb idSw puMj Ql pwvn[
krihÀ anykin mihÀ br nHwvn[
bRhmpuzqR lO qIrQ Gny[
sny sny kirhihÀ suK sny ]19]
jmnw, sursir pun prXwg[
awid gXw ijn qy aG Bwg*[’
iem siqguru qy suin hrKwey[
khYx ‘swQ hm AuØzqm pwey ]20]
inq rwvr ko drSn drsYx[
pwvn qIrQ ibRMdin prsYx[
*
sRI gurU gRMQ swihb jI ivzc dzisaw hY ik qIrQ swDU dI DUV mMgdy hn XQw:- ‘gMgw jmnw
godwvrI srsuqI qy krih Audmu DUir swDU kI qweI[ [mlwr m: 4]’ so swDUaW dy isr swDU
gurU swihb jI qIrQW L sPl krn czly hn sMgqW L qwrn cly hn, dyKo iesy rws dw aMsU
48 aMk 26[ ieh smJNw ik apNI kzlÎwn arQ czly hn gurU gRMQ swihb jI dy awSX dy
ivruzD hY[ XQw:-
‘aiT siT qIrQ gur kI crNI pUjY sdw ivsyKu[’
[mwJ vwr]
kvI jI awp iesy aMsU dy aMq ivc awKdy hn:-
‘qIrQ mzjn kIin bhwnw[ chYx krn iszKn kzlÎwnw[’ dyKo aMk 52[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 318
dyS anykin kI kir sYl[
rhYx suKwly qumry gYl’ ]21]
-qIrQ jwqRw ko guru jwihÀ-[
ibdq BeI siB swDin mWih[
muidq hoie kir irdy Gnyry[
awin imly siqguru ky fyry ]22]
iek duie idn bIqy ies Bwie[
smw gRhN ko phuÀcÎo awie[
pwvn jl mzjy iqs byry[
dXo idjin ko dwn Gnyry ]23]
jo jo idj gur iFg jib awXo[
pwie dwn dwirzdR gvwXo[
awiSK dyiq muidq mn hoie[
khiq rhy kIriq br soie ]24]
riv inrml qy1 bhur Snwny+[
huqo ju pws dIin siB dwny[
pun fyry mihÀ awin gusweIx[
Kwn pwn SuB kIin bnweI ]25]
insw bws kir pRwiq bhorI[
gn qIrQ mzjy siB TOrI+[
iek duie idn bis bhur ibqwey[
pun siqgur qÎwrI kirvwey ]26]
kyiqk iszK imly sMg awie[
aiDk lwB ko Aur liK pwie[
guru drSn aru qIrQ nHwn[
ies qy apr n bf kzlÎwn ]27]
ikiqk qurMgin pr ciF awey[
iem nr Bey awin smudwey[
cFy Qnysr qy guru pUry[
1
Bwv gRhN ht jwN qy[
+
kurCyqR pr gRihN smyx jo vqIrw gurU nwnk dyv jI dw sI soeI nwvyx jwmy dw sI, Aus qox
ivzlKN smJNw gurU jÎoiq dI imRXwdw L nw smJ skNw hovygw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 319
mn bWCiq phuÀcin ko dUry ]28]
kos iekwdS kIin pXwnw[
‘bNI bdrpur1’ eyk sQwnw[
qhW jwie kir kInis fyrw[
gurdÍwrw qihÀ aib hm hyrw ]29]
phuÀcy nr sMgI smudwie[
Kwn pwn ko kIin bnwie[
ins ibqwie pun krÎo mukwm2[
siB sMgI ismriq siqnwm ]30]
sMgiq ikiqk ikqhuÀ qy aweI[
drb Aupwien ko bhu lÎweI[
ikiqk msMdn suin suiD awey[
dIrG mjl kriq Auqlwey ]31]
awie imly drSn ko hyrw[
arpÎo ly kir drb Gnyrw[
jQw jog SRI qyg bhwdr[
isrypwAu bKSy iqn swdr ]32]
jo ijs dyS huqy iQiq awgy[
iqh pun pTy gurU pg lwgy[
gey sMgqW qy Dn lyqy[
kbih kbih SRI pRBu kO dyqy ]33]
bdrw3 BrÎo drb ko hyrw[
krY ju rwhk inkit bsyrw[
iqnhuÀ bulwie idXo Dn swrw[
khÎo ‘kIjIaih ieh Aupkwrw ]34]
iehW ibRzC aru kUp lgwvhu[
sdwbrq CuiDqin muK pwvhu[
krhu n loB Krc idhu swro[
1
nwm ipMf dw[
2
itkwAu[
3
QYlI [aæ: bdrh = cmVy dI QYlI ijs ivzc muhrW qy dInwr rzKdy hn, iek hZwr, ds
hZwr Xw szq hZwr idrm Xw dInwr ijs ivc pY jwN]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 320
qum suK pwvhu jnm suDwro’ ]35]
iqnhuÀ joir kr bdrw Dn ko[
lIno pRym krÎo bhu mn ko[
bdrw lYby qy iqs nwm[
bNI bdrpur* Bw aiBrwm ]36]
ibRzC sMGny aib lO Kry[
gurdÍwro qihÀ icinbo kry[
ies pRkwr siqguru idn doie[
krÎo mukwm idXo Dn soie ]37]
bhur kUc kir SRI guru pXwny[
ibRMd Bey nr sMg sujwny[
cly anûdiq irdy mJwrI[
gur awgy siB hoiq ipCwrI ]38]
sny sny ijm siB suK pwvYx[
SRmq hoieÀ nihÀ qQw isDwvYx[
qihÀ q mÀZl krI lGu qYsy[
ijs qy Qkiq n huieÀ nr kYsy ]39]
qhW bws kir insw ibqweI[
siB kI suiD ko lyihÀ gusweIx[
bWCiq vsqu bUiJ kir dyiq[
bsqR aMn awidk siB lyiq ]40]
suK ky swQ swQ ko rwKy[
QurÎo n rhY lyihÀ jo kWKy[
inRBY siBin qy ibGn n koeI[
sÍwmI smrQ ky sMg hoeI ]41]
qihÀ qy ciF siqgurU isDwry[
gRwm ‘suFYl’ su jwie inhwry[
iqs ky vihr ibRzC SuB Kry[
so Ql hyir Auqir siB pry ]42]
syvk iszKÎ imly gn jib ky[
nhIx gRwm mihÀ Auqry qib ky[
*
eyQy gurduawrw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 321
fyrw vihr krihÀ liK gRwm[
CotI mjl krihÀ ibsrwm ]43]
bhur mukwm n kInis koeI[
idn pRiq cilby bWCw hoeI[
Kwn pwn siBihin qihÀ kry[
supiq jQw suK SRm prhry ]44]
BeI Bor pun kIin pXwnw[
qÎwgÎo gRwm suFYl sQwnw[
kos dsk pr jmnw silqw[
ijs jl suMdr SÎwml clqw ]45]
iqs ky qIr Auqir guru Kry[
skl nrin ko mylin kry[
SsqR su bsqR srIr Auqwir[
krÎo Snwn su pwvn bwir ]46]
ibzpR iblokiq gRwmin kyry[
jwin ibdySI phuMcy nyry[
dyiK iqnhuÀ guru dIno dwn[
lykir muidq asIs bKwin ]47]
imly ibRMd ko gXo n KwlI[
krqy kIriq gey ibswlI[
pun kih kir qrnI mMgvweI[
sihq smwj cFy gosweIx ]48]
1
qrin qnUjw ko qr qIr[
iQry jwie siqgurU gMBIr[
sÎMdn forw nr smudwey[
jib siB pwr Auqr kir awey ]49]
qihÀ qy ciF awgy gur gey[
gRwm smIp isvr ko key[
ins ibsrwm Kwn aru pwn[
kriq Bey inj SRm ko hwin ]50]
idn pRiq siqguru iesI pRkwrw[
1
(sUrj dI puqRI) jmnw L qrky (dUjy) kMFy jw KVoqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 322
gmny jwiq su pMQ mJwrw[
dS, iekdS kY dÍwdS kos[
fyrw kriq jwiq hiqdoS1 ]51]
pUrb ko muK kir gmnûqy[
dIrG mg suK sMg clûqy[
qIrQ mzjn kIin bhwnw[
chYx krin iszKin kzlÎwnw ]52]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gurU pMQ gmn’
pRsMg brnnû nwm pMc cqÍwirMsqI aMsU ]45]
1
doKW dy ivnwSk (gurU jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 323
46. [pUrb dI sMgq dI iszk]
45<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>47
dohrw: pUrb idiS iszKI bhuq, ibRMd iszKÎ SrDwlu[
pMQ dUr bnih n imlin1, drSn cwihÀ ibswl ]1]
cOpeI: imlihÀ prspr Sbdin gwvYx[
ismrihÀ sziqnwm guru DÎwvYx[
crn kml sox pRym lgwvYx[
-kib krunw kir awin idKwvYx2 ]2]
pUrihÀ kbih awn kir awsw[
ijm Gn cwiqRk hrih ippwsw[
kib sUrj sm AudihÀ ikRpwlw[
ibkswvihÀ idRg kml ibswlw ]3]
kib rWkwpiq bdn3 idKwvYx[
ibRMd ckorin isK hrKwvYx[
dws iqRKwqur liK smudwie[
kbhuM suDw sm bwk sunwieÀ ]4]
iehI kwmnw ahY hmwrI[
sdn ibKY siqgurU inhwrI4[
srb BWiq kI syvw krYx[
jnm mrn ky klml trYx- ]5]
iem aiBlwKw Twin ibswlw[
krI pRqzgÎw inj inj Swlw5[
iknhUM ruicr pRXMk bnwXo[
bhuq drb iqs pr lgvwXo ]6]
suKm sUq swQ bunvwiev[
awsqrn ly ibsd fswiev[
rySm kI forYx guMdvwiev[
ZrIdwr guMPy lrkwiev ]7]
1
dUr pYxfw hoN krky imln dw (nimzq) nhIx sI bNdw[
2
(drSn idKwAuNgy)[
3
puMinaW dy cMd vrgw muKVw[
4
........ dy drSn krIey[
5
awpo awpNy Gr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 324
aink rMg ky iczqRiq pwvy*[
kir qXwr iem sdn itkwvyx+[
iszKin gn mihÀ prN1 alwvihÀ[
-ies pr SRI guru kO pOFwvihÀ- ]8]
pUjw krihÀ inqwpRiq qWhI2[
DUp dIp cMdn crcwhIx[
DrihÀ DÎwn jnu siqguru bYsy[
BRm qy mwin lyiq kib aYsy3 ]9]
ikiqk pRym kir bsqR mhIn[
bhu Dn Krc mol ko lIin[
gr jwmy ko bfo isvwvYx[
ly ibswl cwdr kirvwvYx ]10]
Dn ko KrcihÀ ihq dsqwr[
guru ky kwrn DrihÀ suDwir[
puSp DUp cMdn crcwie[
pUj pUj kir sdn itkwieÀ ]11]
gn mihÀ bYTihÀ nym alwvYx[
-hm apny gur ko pihrwvYx-[
ko suMdr mMidr icnvwvih[
iqs ko pOr bfo rKvwvih ]12]
-cFy qurMg pRvySihÀ aweI[
vihr n AuqrihÀ gurU kdweI-[
aMqr qy ric iczqRiq kwrI[
bYTin kwrn QwieÀ suDwrI ]13]
khYx skl mihÀ imil iqs byrw[
‘iehW krwvihÀ guru ko fyrw[’
iqh sQwn ko pUjihÀ sdw[
gurU pRqIKiq -awvihÀ kdw- ]14]
*
pw:-pwey[
+
pw:-itkwey[
1
pRN, pRqzgÎw[
2
iqs plûG dI[
3
kdy ies qrHW (plûG qy ibrwjy) siqgur iKawl ivc mMn lYxdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 325
iknhUM suMdr bwß lgwey[
kdlI, bdrI qru smudwey[
awrU, awmrUd, bhu myvy[
lgy syAu ijn ko Kg syvyx ]15]
bhu rMgin kI suT PulvwrI[
dwrm1, nIxbU sIxciq bwrI[
lqkw2 lwie mnohr nwnw[
ihq bYTin ky bIc sQwnw ]16]
chuÀidiS mihÀ suMdr sbZweI3[
mNI ibfUrj mnhuÀ suhweI[
iknhUM AuØzqm aMn Dry hYx[
myvy mDur iekzqR kry hYx ]17]
-SRI guru awvihÀ dyihÀ ahwrw-[
skl simzgRI kir Dir qÎwrw[
iknhUM ruicr PrS bnvwey[
asu ky ihq iqRN iknhuÀ rKwey ]18]
iezqÎwidk vsqU guru kwrn[
DrihÀ Grin inq krihÀ sMBwrin[
myl joV sMgiq ko hoie[
krihÀ ibnX4 kr jorihÀ doie ]19]
5
gur aMqrjwmI srbzgÎ!
siB Ql sMgiq syv ikRqzgÎ6!
lwj ibrd kI rwiK ikRpwlw!
iszKn ky pRN purhu ibswlw ]20]
chuM jug mihÀ ijn ijn awrwDy[
jwie siBin ky kwrj swDy[
pRym for qy aYxciq joie[
1
anwr[
2
vylW (lqw)[
3
hirawvl[
4
bynqI[
5
iezQox sMgqW dI SRI gurU jI dy crnW ivzc bynqI SurU huMdI hY[
6
swry QW ivc sMgq dI kIqI syvw dy jwnNhwr (SRI gurU jI)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 326
inj smIp hI dyKiq soie ]21]
1
dYq blI bl ny sur lok[
CIn lIin dy dyvn Sok[
SzkR hoin ko jzgÎ arMBy6[
suin sur gn kY BXo acMBy ]22]
apin sdn qy Bey inrws[
-hy mDsUdn! kir qv aws-[
ieMdR smyq arwDin lwgy[
ibnY Bniq bhu pRym su pwgy ]23]
iqn ko ihq pRBu rhÎo n gXo[
bwvn rUp awp Dir lXo[
jwnÎo Bgq BUp aMbrIS2[
rzCk Bey pRBU jgdIS* ]24]
qRyqy rwmcMd avqwr[
bn gmny ijn cirq Audwr[
ibqÎo pRqIKiq ijh icrkwlw[
jwiq BIlnI bhuro bwlw ]25]
iqh sMqoS dyin ky kwrn[
SRI pRBu kInis inkit pDwrn[
mno kwmnw pUrn kIin[
siB qy AUco pd iqs dIin ]26]
pun SRI ikRSn ibdr ky gey[
sodwmw ky qMdul Key[
lwj dRopqI kI riK lIin[
rzCw kIin ipKy jo dIn3+ ]27]
1
bl nwmy blvwn dYxq ny sur lok Koh ky dyviqaW L Sok dyN L (awp) ieMdr hoN leI jzg
krny SurU kIqy[
2
rwjw aMbrIK L awpNw Bgq jwiNaw[
*
aMbrIÞ nwmy vYSnv rwjw iekSÄvwkU dI kul ivcox ajuzDÎw dw rwjw sI, ieh pRiszD Bgq
hoieaw hY[ durbwSw qox iesdI rzCÎw krny leI ivSL ny awpNw czkR durbwSw dy ipzCy
Czifaw sI[
3
jo dIn dyKy iqnHW dI rziKaw kIqI[
+
pRBU jI dI Bgq vzClqw dy pRmwN kvI jI ny idzqy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 327
SRI nwnk kil mihÀ avqwr[
ngr eymnwbwd mJwr[
lwlo SUdR qWih Gr jwih1[
ruic sox asn bnwXo KwihÀ2 ]28]
iqn gwdI pr Bey ju pwCy[
iesI rIq ijm pRymI bWCy[
kriq rhy siB pUrn awsw[
XW qy hmihÀ siBin Brvwsw ]29]
dIn dÎwl kI bwn ibcwriq[
XW qy hm pRqIKnw Dwriq[
SrDw pUrihÀ aMqrjwmI[
dwsin kI ibnqI suin sÍwmI ]30]
apr jhW kihÀ pRym inhwry[
siB ko qÎwgiq qhW pDwry[
khYx++ khW lig ignqI kir kY[
krYx hkwrin nwm ismir kY ]31]
Dn aYSÍrj nhIx iks dyKo[
suc qp qwpin, nhIx pryKo3[
Kt SwsqRn mihÀ ibzdÎw pMfq[
aiqmiq juiq, mMfiq mq KMfiq4 ]32]
iezqÎwidk siBihin khu qÎwgiq[
jy pg pMkj mihÀ anurwgiq[
iqn ko pRym priK kir sÍwmI[
bsI rhhu inq aMqrjwmI! ]33]
qqiCn pUriq ho aiBlwKw[
ieh pRN qumro siBihin BwKw[
bYdk rIqI, lOikk kwn5[
1
jwky[
2
(pRym nwl) bnwXw hoXw Bojn ruic nwl KwDw[
++
pw:-khOx[
3
nhIx prKdy ho[
4
(awpNw) mq mMfn krn vwly (qy dUsiraW dw) KMfn krn vwly[
5
lok lwj[ [kwn = lwj, muQwjI]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 328
qij kir qqiCn SRI Bgvwn! ]34]
bsI rhiq insidn iqs kyry[
gun ibswl ieh pRBu! siB hyry[1
iem pUrb idiS kI iniq sMgiq[
kriq arwDin imil imil pMgiq ]35]
sMgRh vsquin ko kir pRym[
-arpihÀ guruin- Dwrqy nym[
Sbd kIrqn gwviq Bly[
anurwgiq locn jl cly ]36]
pUrb Bwg jgy ijn kyry[
iqn ky Aur Bw pRym bfyry[
ismrihÀ vwihgurU siB smYx[
-dIn jwin idhu drSn hmYx ]37]
suny su gun SRI qyg bhwdr[
jihÀ ismrihÀ qihÀ qqiCn hwdr[
drSn dyiq shwiek bnYx[
iem mihÀ nihÀ ko sMsY BnY- ]38]
gurU igRMQ swihb ky awgy[
hwQ joir ibnviq bfBwgy[
‘krhu hmwrI pUrn awsw[
jwgiq joiq mukMd su dwsw’ ]39]
krihÀ iqhwvl Bin ardwsw[
bMdiq hYx kir siqgur awsw[
-nihÀ iblmhuÀ SRI qyg bhwdr!
idhu drSn hm bMdihÀ swdr- ]40]
ies pRkwr pUrb idiS mWhI[
ikiqk gRwm mihÀ ikq puir jWhI2[
gurU pRqIKiq pRym Aupwey[
jihÀ kihÀ gun gwviq Aumgwey ]41]
SRI guru qyg bhwdr sÍwmI[
1
iezQy qzk sMgqW dI SRI gurU jI dy crnW ivzc bynqI hY[
2
iksy ipMf ivzc iksy Sihr ivc (ijzQy) jWdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 329
lKÎo ibRqWq su aMqrjwmI[
siB kwrj qij cwhiq cly[
drSn dyiq sMgqW Bly ]42]
jÎox jÎox pRym vDih iqn kyrw[
qÎox qÎox icq akulwie bfyrw[
imlin cihiq hYx iszKin apny[
ijnhuÀ lgI ilv guru gur jpny ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘pUrb dyS iszKÎin
pRym’ brnnû nwm KSt czqÍwirMsqI aMsU ]46]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 330
47. [kVy gRwm dw mlUk dws]
46<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>48
dohrw: iszKin pRym ibcwir kY, qyg bhwdr cMd[
ims qIrQ ieSnwn ko, kih kir cly mukMd ]1]
1
cOpeI: ‘kVy’ su ‘mwinkpur ’ ky rwhU[
gmny siqguru byprvwhU[
‘sMg PkIrin ko smudwie[
ismrn SRI pRBu krqy jwieÀ ]2]
bsqR kKwie2 ijnhuÀ ny Dwry[
kr qUMby jl pIvnhwry[
isr pr AUcI topI DrYx[
ikiqk ibBUqn milbo krYx ]3]
ibRMd iszKÎ jy cVHy qurMg[
bsqR SsqR suB Dir kY aMg[
pRQm phUcy sursir Qwn[
inrml nIr punIq mhwn ]4]
jwie kUl pr kInis fyrw[
pwp invwrin drSn hyrw[
mnBwviq siB krÎo Snwnw[
jQw Skiq dy kir idj dwnw ]5]
dÍY idn itky sursrI qIr[
drsih siqguru ko nr BIr[
qihÀ qy awgy gmny sÍwmI[
purin kwmnw iszKin kwmI3 ]6]
Ql kCwr4 ko suMdr awvw[
iKliq aKyr qhW mn Bwvw[
awimK pwvn hY ijn kyry5[
hqy hyir kir iPr iqs byry ]7]
1
kVy qy mwiNk ipMf dy rwh[
2
Bgvy[
3
kwmnW vwly iszKW dIaW kwmnW pUrIaW krn leI[
4
ndI awid dy kMFy dI Box[
5
ijnHW dw mws pivzqR huMdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 331
imRgin ibhMgin ko sMGwir[
gmny Kyliq pMQ iSkwr[
awimK kwit kwit siB lIin[
inj bwjI sMg bWDn kIin ]8]
iem bhu suBt sMg guru cwliq[
kriq aÞyr imRgin ko Bwliq[
‘kVy’ smIp phUcy jwie[
swD mlUkdws ijs nwie ]9]
bsih qhW su bYsno Drm[
kriq sdw hI awCy krm[
suin iks qy ‘siqguru jI awey[’
irdy anûd BXo aiDkwey ]10]
-mYx drSn kir hYx guru kyrw[
ijn ko jsu ibsqwr bfyrw[
hoih prm myro kzlÎwn[
sunOx bwk ihq dy kir kwn- ]11]
iem Auqswh kriq bhuqyrw[
pun iek awXo ijn guru hyrw[
iqs ny sgrI bwq sunweI[
‘guru ky sMg swDu smudweI ]12]
cVHy qurMgm isK kuC swQ[
ghy ijnhuÀ ny awXuD hwQ[
imRgin ibhMgin ky gn mwry[
awey Kyliq pMQ iSkwry ]13]
awimK kwit kwit smudwey[
hXin sMg bWDÎo ltkwey[
jQw bÎwiD inrdÎwlU1 mwry[
iqm dyKy mYx jIv sMGwry ]14]
sgro jgq krih ijh pUjw[
ijn ky sm ko sunÎo n dUjw[
aZmq ibdq jhW kihÀ jinXiq[
1
ijvyx dieaw hIn iSkwrI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 332
siqsMgiq mihÀ bf jsu BinXiq’ ]15]
suniq mlUkdws BrmwXhu[
SMk mwn, mn mihÀ nihÀ BwXhu[
khÎo -bYSno mq hY myro[
siqgur mws ahwrI hyrox ]16]
krin imlwp iqnhuÀ iFg jwnw[
hY asmMjs mYx mn jwnw[
bYiT sdn mihÀ ismrox hir hir[
guru bf, mYx lGu, nWihn smsr ]17]
jg mYx ko durbl ko motw[
iknhUM lwB iknhUM kY qotw[
pr kI khW ibcwr krIjY[
bYiT sdn pRBu ko ismrIjY- ]18]
imilby kI pRsMnqw qij kY[
bYiT rhÎo Gr hir hir Bij kY[
sRI guru qyg bhwdr jwnÎo[
-hir ko Bgiq suniq BrmwnÎo ]19]
ibiD inKyiD krmin ibvhwr1[
Xih nihÀ sMqin ky bIcwr2[
vihr ikRaw ipiK SrDw qÎwgI[
aMqr ibRiq ko nihÀ anurwgI ]20]
qij imlwp kI bwqin, bYTÎo[
suin awimK ko, nwk su aYxTÎo3[
ibiD nKyD qy kir kY bwhr4[
cihX imlwvin iqs ko Zwhr- ]21]
iem SRI qyg bhwdr DwrI[
krÎo inhwl chis AupkwrI[
bYiT mlUk dws jib rhÎo[
1
ivDI inKyDI krmW dw ivvhwr hY[
2
ies L sMq nhIx ivcwrdy[
3
nk cwiVHaw hY[
4
qox bwhr krky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 333
ignqI ignih, n muK kCu khÎo ]22]
ikiqk dyr mihÀ qWih rsoeI[
aink aMn kI isD siB hoeI[
Qwl prosÎo pwie ahwr[
sUKm cwvr mUMg kI dwr ]23]
Pulkw bhuq iGRzq ky sny[
Twkr hyqu suDwriq Gny[
apr slvN pwie kir pRym[
pRQm Bog lwviq inqnym ]24]
bsqRin swQ aCwdÎo Qwr[
jwie DrÎo Twkr agvwr[
GMty sMK bjwie ibswly[
Kro arwDih icq gopwly ]25]
bhur AuTwie Qwl ko lÎwey[
bsqR Auqwir jbih idRg lwey[
awimK dyKÎo bIc ahwr[
cwvr dwr ju aink pRkwr ]26]
fwil mswly rIDÎo nIky[
ipiK acrj hoXhu ibc hI ky1[
-ieh kÎw BXo n jwnÎox jwie[
Qwr bIc ikn awimK pwie ]27]
khW BeI giq hy pRBu myry-!
krih ibcwr mhMq Gnyry[
pun siqgur kI icqviq bwq[
-Twkr rUp su awimK Kwiq ]28]
iqnhuÀ Bog awimK ko lwXhu[
mn myry ko Brm imtwXhu[
suniq mws mn sMkiq myrw[
imilbo qÎwg rhÎo ies byrw ]29]
BogÎo Bogu su Twkur bin kY[
SMkw hrn hyqu mm mn kY[
1
ihrdy ivc[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 334
ies ibn apr n kwrn koeI[
sdw alyp pRBU guru soeI ]30]
Cuv n skih ijs ikRXw klwp1[
siB ko pRyrk awpy awp[
iqs ky krmin kÎw avryKin2[
nIko hY SrDw Dir dyKin ]31]
ijs ko drSn cwhiq jgq[
kriq ikRqwrQ lKih ju Bgq[
iszKÎ arwDihÀ chuÀidiS ijs ko[
purihÀ mnorQ ihq siB iks ko ]32]
ibRziq aKyr kriq inq lIlHw[
rwmcMd blvwn CbIlw[
purSoqm imrjwdk nIky[
krnhwr syvk ky jI ky3* ]33]
pun SRI ikRSn Bey avqwr[
lIlHw kInis aink pRkwr[
qQw ienhuÀ ky jy bf Bey[
awXuD Driq juzD jY key ]34]
XW qy lKIXiq hY ieh awid4[
bIr5, SSqR Dir kI su imRXwid[
neI anIiq n kInI koie[
mYx mUrK huie qrkI joie ]35]
smrQ ko nihÀ doS kdweI[
iSv sMGwrk isRSit sbweI6[
sUq kQiq muin mihÀ ieiqhwsw7[
1
smUh!
2
kI prKNw hY[
3
syvkW dy jI dIaW pUrn vwly[
*
pw:-krn hwr ihq syvk jIky[
4
muzF qox[
5
sUrmy hoky[
6
(ijvyx) swrI isRStI dy mwrn vwly iSv (L doS nhIx hY)[
7
sUq (bRhmN) munIaW ivc ieiqhws kQn kr irhw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 335
ibn aprwD hlI su ibnwsw1- ]36]
iem ibcwr kir SrDw DwrI[
guru avqwr jwin BRm twrI[
Gn ky ptl durih riv jYsy2[
sMk mlUkdws BeI qYsy ]37]
pqw ipKÎo ieh pOn bhI hY3[
nsÎo sMk Gn4, ipKÎo shI hY5[
drSn kI lwls bf jwgI[
pgpMkj ko Bw anurwgI ]38]
apin awp ko bhuq iDkwrÎo[
bhur irdy mihÀ as pRN DwrÎo[
-kiljug mYx siqgur avqwr[
Cpy nhIx, siB jg ibsqwr ]39]
aib myry mn kI giq jwnihÀ[
awp hkwrin moko TwnihÀ[
krihÀ ikRqwrQ drSn dyX[
rwKihÀ lwj, dws liK lyX- ]40]
eyv mnorQ Dir kir bYsw[
DÎwn prwieN6 iQr jF jYsw[
kir kY pRym arwDiq BXo[
qn kI suziD ibsr qib gXo ]41]
SRI guru qyg bhwdr jwnI[
-bYTÎo swDu pRqzgÎw TwnI-[
inj iszKin ko bwk bKwnw[
‘sMq mlUkdws buiDvwnw ]42]
iqs kY sMg imlin hm cwhiq[
1
hlI (blBzdR igaw sI qIrQW L qy Srwb pIqI hoeI sI agox sUq adb leI nw AuiTaw
AusL kRoD awieaw qW Ausny) ibnW aprwD mwr idzqw sUq L[
2
bzdl dy pVdy ivzc ijvyx sUrj luikaw hoXw hovy[
3
jyhVw ieh pqIaw vyiKaw hY ieh pON vgI hY[
4
SMkw rUp bzdl nws hoXw[
5
shI (gurU rUpI sUrj) L vyK ilaw[
6
awsry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 336
so BI awvin irdY Aumwhiq[
isvkw ly jwvhu iqs pws[
hmro awvin krhu pRkwS ]43]
AUpr swdr qWih cFwie[
awnhu hm smIp iqh jwie[’
suin kir dws pwlkI lIin[
gey bUiJ kir jihÀ Ql cIin ]44]
nmo krI guru kihvq khI1[
suin hrKÎo nihÀ SMkw rhI[
BXo arUiF pwlkI mWih[
kuC cyly ly kir sMg vwih2 ]45]
awnÀd* mgn sihq bifaweI[
awie inkit AuqrÎo sihsweI[
prÎo crn pr msqk Dwir[
krÎo dohrw eyk Aucwr ]46]
3
dohrw: ‘mlUkw pwpI pyf ko ,
Bgiq n jwnI qoih[
Bgiq ilKI QI avr ko,
pRBu DoKy dy moih4’ ]47]
suin mlUk qy dohrw,
SRI guru krunw Dwir[
iqs pRiq AuØzqr ko khÎo,
DIrj dIin Audwr ]48]
‘suin mlUk hir ky Bgq!
nihÀ rwKo mn dRoh[
Bgq ilKI QI avr ko,
kir ikrpw deI qoih’ ]49]
ipiK siqgur ky drs ko,
1
gurW dI khI hoeI (gzl) jw khI[
2
Auh[
*
pw:-anidn[
3
muzFox hI pwpI hY Bwv jnm qox hI pwpI hY[
4
pRBU ny BulyKy ivzc mYL dy idzqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 337
BXo inmgn anûd[
inRpiq bIr br byK qn1,
mn bRhìgÎwn amMd+ ]50]
hwQ joir huie kir Kro,
kir Ausqiq bhu BWiq[
‘gun smuMdR, mYx kQOx ikm?
kumiq kucIl kujwiq2’ ]51]
bhu ibnqI kir ly gXo,
gur ko inj igRh mWih[
syvw aink pRkwr kI,
kIin dIn bn qWih ]52]
bwr bwr crnin prÎo,
BUl iCmw kirvwie[
hrÎo Brm inScY DrÎo,
awpnpO sPlwie ]53]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘mlUk dws’ pRsMg
brnnû nwm spqcqÍwirMsqI aMsU ]47]
1
qn Auqy sRySt qy bIr rwijaW vwlw ilbws hY[
+
pw:-anûd[
2
Bwv mYx hW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 338
48. [gurU jI iqRbyNI puzjy]
47<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>49
dohrw: mhW isMGwsn pr gurU,
hwQ joir bYTwie[
aink pRkwrin asn ko,
qib mlUk kirvwie ]1]
cOpeI: Qwr prosÎo DrÎo agwrI[
Kry hoie bhu ibnY AucwrI[
‘inq SrDw sox Bog lgwvOx[
nihÀ srUp pRBu ko drswvOx ]2]
awj pRqzKÎ idRgin ky awgw[
Twkur Bog lgwvin lwgw[
BXo sPl mYx, igRh cil awey[
Bojn acihÀ hoihÀ iqRpqwey’ ]3]
dyiK BwAu SRI gur iqs kyrw[
Bojn acÎo ikRpw kir hyrw[
BXo ikRqwrQ kSt invwry[
pun syvw kInis ihq Dwry ]4]
insw bws kirkY gosweIx[
jwgy pun pRBwiq hÍY aweI[
awid Snwn sOc kir swry[
SRI guru Bey cFin khu qÎwry ]5]
jyiqk sMgiq qihÀ qy aweI[
arip Aupwien ko smdweI[
jo jo gur ihq rwKin krI[
so siB awin agwrI DrI ]6]
sMgiq pr bhu KuSI krI hY[
dwsin kI apdw su hrI hY[
mwrg gmn kIin guru pUry[
aink pRkwrin vwhn rUry ]7]
mwq nwnkI sMg clûqI[
ciF sÎMdn suMdr suKvMqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 339
SRI gujrI fory pr cwlY[
ZrI isqwrin idpiq ibswlY ]8]
ibRMd dwsIaW sMg isDwrI[
jQw jog siB ly asvwrI[
swDin ko1 smudwie isDwrY[
guru sMgiq qy jnm suDwrYx ]9]
isK qurMgin pr asvwr[
aink ibiDin ky awXuD Dwir[
qIrQ mzjn kIin bhwnw[
krin hyqu iszKÎin klÎwnw ]10]
inq pRiq mwrg jwieÀ agwrI[
jo nr imlih Bwvnw DwrI[
iqs kI skl apdw twrI[
kriq jwiq kzlÎwn AudwrI ]11]
qIrQ rwj pRXwg ibswlw[
qhW phUcy jwie ikRpwlw[
2
siq sMgiq iszKin bf Bwgy[
prm CyqR gur drSn lwgy2 ]12]
jhW iqRbynI sMgm3 hovw[
pRQm jwie qihÀ gurU Krovw[
krÎo PrS pun gey asIn[
jug silqw4 duiq dyKin kIin ]13]
jlAuØzjl5, iek sÎwml6 bwrI[
swrsuqI ibdqwie7 mJwrI[
pwp anykin kqrin CYnI8[
1
swDW dw[
2
vfBwgy iszKW leI siq sMgq krn vwsqy gur drSn rUpI prm CyqR (lûgr) lÜgw[
3
iqMnW ndIaW dw myl[
4
Bwv gMgw jmnw[
5
gMgw dw[
6
jmnw dw[
7
Bwv-surszqI Auxø eyQy nhIx imldI, mMinaW jWdw hY ik hyTox hyTox awky eyQy imldI hY[
8
kqrn L jo CYNI vq hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 340
bf soBw iqh hoiq iqRbYnI1 ]14]
sq2 rj3 qm4 qInhuÀ ky rMg[
mnhuÀ ibdiq huie AuTihÀ qrMg[
jnu qRY dyvin5 kyr srIr[
rhy pRkwS hoie kir nIr ]15]
mnhuÀ iqRsMDÎw6 sUrj kyrI[
pwp qom qm hriq GnyrI7[
qIno qwp ibdwrin hyqu[
qIno rMg Dry duiq dyiq ]16]
inrml jl kI aiq huie SoBw[
as jn kOn n ipiK mn loBw[
pRQm gurU jI mzjn kInw[
huqy ju idj iFg dwn su dInw ]17]
suin suin ibzpR awie smudwey[
so BI lY kir dwn isDwey[
ibzpR ibRMd suin suin pun awviq[
jwiq n CUCY, guru qy pwviq ]18]
iqs idn sgry gur Bgvwn[
dyqy rhy idjin khu dwn*[
ijiqk simzgRI guru ky pws[
srb su dyiq Bey idj rws ]19]
mwq nwnkI gujrI sihq[
kry Snwn dwn dy mihq[
1
qRY ndIaW (gMgw jmnw sursqI) dy sMgm[
2
sq dw icztw rMg hY[
3
rj dw lwl[
4
qm dw kwlw[
5
qRY dyviqaW (bRhmw, ivSL, iSv)[
6
iqMn sMiDaw (svyr, dupihr, sMDÎw)[
7
smUh pwpW dy aMDyry L bhuqI hrn vwlI[
*
ienHW pwisaW vl mMgqy aksr bRhmn hI hn, siqgurW dw puMn dwn krnw qW dsm
siqgurW ny vI iliKaw hY[ XQw- ‘puMn dwn idn kriq ibqey’ pr iknHW jwqIaW L? ieh
vyrvw nhIx dzisaw[ dwn krnw vI kzlÎwn leI nhIx sI[ siqgurW dI qÎwg ibRqI awey Dn
L loVvMdW pr Krc krky pRsMn huMdI sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 341
apr srb ny mzjn kIin[
jQw Skiq ibzpRin Dn dIin ]20]
sMgiq ny suin siqguru awey[
iekTy hoiq Bey smudwey[
lY lY aink pRkwr Aupwien[
awey irdy Dwr kir Bwien1 ]21]
pUjw krI anyk pRkwr[
hwQ joir bMdn ko Dwir[
ibnqI kir kY aiDk irJwey[
siB sMg iqny bwk alwey ]22]
‘hmry Bwgin kir qum awey[
dInbMDu SuB ibrd sdwey[
mzjn qIrQ kIin bhwnw[
awey krin hmihÀ kzlÎwnw ]23]
bshu iehW kyiqk idn awp[
idhu drSn ko hiq qRY qwp[
siB sMgiq kI hY aiBlwKw[
apin Bly ihq hm nY BwKw’ ]24]
suin pRsMn huie siqguru khÎo[
‘hmhuÀ rwiKbo qum ny khÎo[
jwno qIrQ krin agyry[
hY jo pUrb dyS bfyry’ ]25]
suin sMgiq ny punih bKwnw[
‘qIrQ DrihÀ nrin aG nwnw2[
qumro hoie sprSin jbY[
pwvn hoiq nwS aG sbY ]26]
qIrQ gn ko krin punIq[
gmniq ho iem iezCw cIq[
qAU kwmnw sMgiq kyrI[
pUrn kirby Auicq bfyrI ]27]
1
SrDw[
2
qIrQW ny lokW dy aimq pwp Dwry hoey hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 342
kro ikRqwrQ, ko idn rhIaih[
bhur gmhu jYsy icq chIaih[
bhuq idvs kI hmry awsw[
qum pUrhu Dwriq Brvwsw’ ]28]
iezqÎwidk ibnqI suin kwn[
mwnÎox rhin gurU Bgvwn[
eyk hvylI suMdr swrI[
siB sMgiq ny dIin suDwrI ]29]
qhW nwnkI mwq isDwrI[
SRI gujrI juiq sOj1 AudwrI[
bsy jwie kir iqs ky bIc[
drsiq Bey AUc aru nIc ]30]
krihÀ iqRbynI inq ieSnwn[
inq sMgiq drSn gn awin[
suin suin gRwm ngr jy aOr[
sMgiq bhu awvih iqs TOr ]31]
arpihÀ Byt drs kir jwieÀ[
dyg aKMf2 aMn smudwie[
SRI guru kIin hvylI bws[
fyrw srb iqRbynI pws ]32]
kyiqk idvs su bsiq ibqwey[
eyk smYx iQiq sihj suBwey[
mwq nwnkI cil kir aweI[
kIin jwcnw suq aguvweI ]33]
‘sunhuÀ puzqr! lwls mm Aur kI[
aru bwnI hY qv ipq guru kI[
Xw qy rhox pRqIKiq sdw[
iqn ko bwk n inPlih kdw ]34]
-mhW pRqwpvMq Buj BwrI[
mhW sUrmw prAupkwrI[
1
asbwb smyq[
2
aqot[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 343
SRI nwnk qy awid ij guru hYx[
skl gunin kir bhu Brpur hYx ]35]
siB ko sujsu pRkwSn vwro[
siB ko nwm krY AuijXwro[
as suq Aupjih sdn qumwry-[
KStm guru iem bwk Aucwry ]36]
ismir ismir bc mYx aiBlwKI[
qoih puzqR kib dyKiv aWKI[
so idn kib hovih muJ aweI[
rhOx pRqIKiq inq aiDkweI ]37]
suq ky suq ko ly kir god[
krOx dulwrin pwie pRmod[
hy spuzqR! iehu myrI awsw[
pUrn krhu dyhu suKrwsw ]38]
pRwn ahYx myry qn jwvd[
quv nûdn ko drsOx qwvd[’
suin jnnI ky bwk suhwey[
SRI guru muK qy BwiK sunwey ]39]
‘hy jnnI! ju mnorQ qohI[
pOqR iblokin ko suK hohI[
pwrbRhm krqwr ikRpwlw[
prmySur suK isMD akwlw ]40]
eykMkwr joiqXin joqI[
cyqnqw siB Gtin AudoqI[
iqs aDIn ieh qyrI awSw[
pUrn krihÀ hmhuÀ Brvwsw ]41]
jib pRsMn huieÀ dInn dwnI[
dyx suq qyj puMj bRhm gÎwnI[
smw smIp phUcÎo aweI[
inq arwiDby mYx miq lweI ]42]
dXwisMDu kir dXw pTwvYx[
apin mnorQ ko aib pwvYx[’
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 344
suniq pRsMn nwnkI hoeI[
mnO rMk lY nv iniD koeI ]43]
inj anukUl puzqR ky bYn[
suniq lKI -aib dyKOx nYn-[
pun SRI qygbhwdr cMd[
jog swDnw shq iblûd ]44]
kir ieSnwn lgwie smwDin[
inq pRiq suq ihq krihÀ arwDn[
rhy pRXwg iqRbynI qIr[
inq awvih sMgiq kI qIr ]45]
iem SRI qygbhwdr kQw[
rhy pRXwg bKwnI qQw[
aib SRI goibMd isMG ko awvin[
brnin krOx sMq mn Bwvin ]46]
ly awgÎw pRBu kI ijm awey[
pUrb jnm jQw qp qwey[
so aib sunhuÀ kQw gunKwnI[
SRoqin ko mn bWCiq dwnI ]47]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘pRXwg awgmn SRI
qyg bhwdr ko’ pRsMg brnnû nwm aSt cqÍwirMsqI aMsU ]48]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 345
49. [hym kuMt dI SoBw]
48<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>50
dohrw: pUrb qpsw krin kI,
khOx kQw gur pUr1[
pUrb kir hOx aMq lO,
SRI guru kIriq pUr2 ]1]
cOpeI: munI byS Dir SRI pRBu awpihÀ[
aink pRkwr qpin ko qwpihÀ[
hymkuMt prbq ibsqwrw3[
Jrny JrihÀ anyk pRkwrw ]2]
ins bwsur ijn mihÀ Duin BwrI[
suMdr ibml pRvwhiq bwrI4[
khUM byg sox clih s Zor[
khUM BRmrkw prihÀ iblor5 ]3]
Ptk6 smwn sÍzC jl suMdr[
nwry7* bhYx mIn gn aMdr[
khUM Pyn8 AuØzjl ibiD rUrM9[
ikq sunIXiq Duin dUr hdUrM ]4]
aink Dwqu q iczqRiq igrvr[
pIq, rkq, aMjn ky smsr10[
durbw sm bYfUrj jihÀvw11[
aink BWiq kI aOSiD12 qihÀvw ]5]
1
pUry gurU jI dI pUrbly jnm ivKy qpzsÎw krny dI kQw kihÀdy hW[
2
sRI guru jI dI kIrqI nwl BrI hoeI kQw pUrn krWgw aMq qIk[
3
ivsqwr vwlw[
4
vgdw hY jl[
5
AuØzjl rMg dIaW[
6
iblOr [sMs: sPtk]
7
nwly[
*
pw:-kwry[
8
Jzg[
9
dUr dUr qk[ (a) (ikqy) dUr qy (ikqy) nyVy[ [hdUrM = nyVy]
10
pIly, lwl, surmy vq (kwly)[
11
hrI mNIaW vrgw ijzQy Gwh[
12
dvweIaW (dIaW bUtIaW)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 346
suMdr Ql jihÀ aink pRkwrw[
quMg sQMfl1 DWiq Audwrw[
cwrox Er nIr qihÀ iPirhI[
hirawvl siB Ql mn hirhI ]6]
PUln bwrI2 chuÀ idiS mWih[
rMg rMg ky ibgsy3 qWih[
mhW sugMiDq, BOr guMjwriq[
sIql mMd bhiq br mwruq4 ]7]
ipKiq iblocn awnÀd dwnI[
rcnw mnuhr gMDin swnI5[
imRdul dlin ky pry ibCOny[
rkq brn ky dIKiq lOny6 ]8]
Pl mDury bhu sÍwd ibswly[
al bwliq qur Ql jl cwly7[
Kg imRg syviq ijs ko nIqw[
srb jMqu qy BY siB bIqw8 ]9]
krihÀ prspr anÀd Gnyrw[
bYr ibswrÎo awps kyrw[
ibRzCn ky sMbUh bhu Kry[
Kr sÍwd Pl dlkl hry9 ]10]
swl10 srl11, bdrI12, kcnwl13[
1
AuØzcy QVy[
2
PulvwVIaW[
3
iKVy hn (Puzl)[
4
sySt vwXU[
5
mnohr rcnw sugMDIaW nwl imlI[
6
lwl rMg dy bVy suMdr idKweI idMdy hn[
7
ibRzCW dy awly duawly QW ivc jl cldw hY[
8
Bwv swry jMqU infr iPr rhy hn[
9
suMdr hry pzqy qy Kry suvwdly Pl vwly[
10
swl ibRzC[
11
iszDy[ (a) pUqI kwSt Xw ipqzdRÁ nwmy ibRC[ [dyKo kiv jI dw koS] (e) cIVH ijs ivcox
gMdw broZw inkldw hY[
12
byr[
13
kcnwr (ijs dy PuzlW dw rwieqw pYxdw hY)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 347
nwlkyr1, ibRMdl2, ikRqmwl3[
mwilk ipc4, Plrhw5, rswl6[
SwlmlI7, puMnwg8 ibswl ]11]
isMduk9, iqMduk10, mDur11, qmwl12[
kdr13, Kdr14, bt15, nkuqYmwl16[
kulk17, iqlk18, cldl19, su kdMb20[
bwqpoq21 isMspw22 kdMb23, ]12]
Kry24, mDUk25, Audwlk26 hry[
1
nwlIeyr[
2
ibdul = jlbYxq [dyKo kiv jI dw koS]
3
aMbl qws[
4
inûm[ [mwlk, ipcumMd dovyx inûm dy nwm hn[ amr koS]
(e) pwTWqR-mwl kipQw mwl = vN[ kipQ = kzQ dw pyV[
5
pwtl nwmy ibRzC
[sMs: Plyruhw]
6
aMb[
7
kOVw isMml[
8
nwg kysr ijs pyV qox bNdw hY, ijs L rkq ibRzC Xw sulqwnw cMpw bI awKdy hn[ (a)
jwiePl[
9
sMBwlU [amr koS]
10
qyxdu, ijs dI lkVI awbnUs kihlwAuxdI hY[
(a) pIlk[
11
mDur = jIvk-ibRzC, mhUaw, jMglI byr, bwdwm ibRzC (a) pw:-mDuk = mulÜTI, mhUaw[
12
qmwl (pRiszD hY)[
13
icztI KYr[
14
KYr[
15
bohV[
16
krMj ibRC, ieh rwq L iKVdw hY [sMs: nkœmwl]
17
kuclw Xw kwkyxdU[
18
SRImq nwmy bUtw (a) puMnWg dI iek jwqI, (e) Pulwh[
19
ipzpl[
20
iek ibRzC ijsL brswq ivc gol gol pIly Pul lgdy hn, ikRSÂ jI cIr lYky iesy pr
cVHy sn[
21
hirMf[ (a) iCzCrw, plwS [sMs: vwqpoQ]
22
twhlI[
23
bhuqy (smUh)[
24
ibRMdwl ibRC, [XQw:-eyNI, Krw, grI, dyvqwV, jImUq[ dyKo nwm koSyæ[ ]
25
mhUaw (a) mulÜTI[
26
lsUVw [sMs: Auddwl]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 348
hryqpq1, cMpk2 gMD bry3[
bry lqw iekswry jry4[
jry n kib5, as qru br Kry6 ]13]
iKrNI7, arNI8, brN9 ibkIrN10[
kIrN11, spq prN12 ibsqIrN13[
arjn14, kuMd15, kuMB16, kwrMBw17[
rMBw18, BUirMfI19 su acMBw ]14]
nIcl Pl20, gUlr21, c knyr22[
nyr nyr mudprn23 Gnyr24[
1
mUlI [sMs: hirqÄprÄN]
(a) qpq hrn vwly
(e) hryqpq cMpk = hry pziqaW vwlw cMbw[
2
hym puSpk, KuSbUdwr PulW dw ibRC[
3
KuSbUdwr[ asl ivc ies swrI quk dw arQ ieh hY, hiraW pziqaW vwly qy KuSbUdwr
cMpk nwmy ibRC[ ieh pd cMpk hY jo iek ibRC hY, KuSbUdwr pIly PuzlW vwlI cMbylI iesdw
arQ nhIx hY[
4
vylW nwl (vry =) vyVHy hoey (mwnox) iek swr jVy hoey[
5
suky sVy nhIx kdy[
6
aYsy sRySÃ ibRC KVy hn[
7
inmolI vrgy iek imzTy Pl dw pyV[
8
iek ibRC ijs dI lÜkVI Xzg ivc kMm awAuxdI hY, agn mMiQkw[
9
iqkæq SwK ibRC [amr koSy]
10
azk[
11
iKMfy hoey[
(a) sÍrwNwlI ibRC [sM: kruN]
12
Cqvn dw bUtw, ivSwl qÍc, spqpuVw[ (a) qUq[
13
PYly hoey[
14
ndI srj nwmy ibRC[ ieh ihMdusqwn ivc ndIaW iknwry huMdw hY[ (a) kwh[
15
mrqbwn[
16
ggl[
17
kwkunI, guMdRw [amr koS]
18
kylw[
19
sRI hsqnI [sMs: BUruMfI amr koS ny BuruMfI nwm arvI dw idzqw hY qy hor keI koSkwrW
ny iek pRkwr dI sUrj muKI dw nwm dzisaw hY[
20
smuMdR Pl nwmy ibRC [sMs: incul]
21
guzlr, bohV ipzpl dI jwq dw ibRC hY[
22
knyr pRiszD hY [sMs: kNyr]
23
bnmUMg[ muMgPlI [sMs: mudgÄprÄNI]
24
vfI (a) ginXwrI nwmy bUtw ijs L CotI arNI bI kihÀdy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 349
bIribRzK1, cYqkI2, bhyrw3[
hyrw ijn dy mod bfyrw4 ]15]
kutj5, kutMnt6, sIqw7, bMjl8[
jl juiq9 rwiebyl10, qur mMjl11[
ql12, iCq13, kysu14, mwlqI15* jwl16[
jwlieMgdI17 Kry ibswl18 ]16]
1
iBlwvw [sMs, vIrqru] vIrqru dy hor arQ ieh hn:-qwl mKwNw, arjun ibRC dI iek
jwqI, ipaw swr, Sr nwmy Gws, vIr nwm Ks, kwlI mrc, puSkr mUl, awlU buKwrw, krMj,
knyr awidkW L bI kihÀdy hn[
2
hrIV, pIlI hrIV [sMs: cyqkI]
3
bhyVw[
4
ijnHW ny ifzTw hY AunHW L bhuq KuSI dyxdw hY[
5
kurXw, ieMdR jOx[
6
sÎonwk nwmy ibRC, swKon[
7
sIqw Pl qox murwd jwpdI hY[ (a) SIqw nwm amlqws dw bI hY[ (e) kkhI dw bUtw (s)
pwqwlgwrVI vyl[
8
igawnI arQ mOlisrI krdy hn[
(a) amr koS ny iqnIS, bYxq qy aSok ibRC ies dy pRXwXvwcI pd idzqy hn[
(e) vMjl iek pRkwr dy guVHl dy pyV L bI kihÀdy hn; ijs dy Pul suhNy huMdy hn
[sMs:vÀjul] (s) sIqw vMjÄl = doie nwm bYxq dy arQW ivc amr koS ny pRXwX vwcI vI
ilKy hn[
9
jl = sugMDbwlw nwmy bUtI[ juiq = smyq[
10
rvyl[ vzfw cMbw[
11
iek pRkwr dI aMjIr dw ibRC[
(a) iek jl ivc hoN vwlw pOdw[
(e) vylW qy SwKW nwl biNaw mMfp Xw kuMj[
12
qwV dw ibRC[
13
krj Xw krMj dw pOdw, ijs L kMjW bI kihÀdy hn[ kruMjÍw qy mIckw iesy dy nwm jwpdy
hn[ [sMs: iCiqœ]
14
kysU PuzlW dw pyV, iCzCrw[
15
iek pRkwr dI vyl ijs L iczty KuSbUdwr Puzl brswq ivc Puldy hn[ kvIaW ny ies L
bhuq vriqaw hY, ijs dI Aupmw ies nwl dyxdy hn[ ieh vyl aksr ibRCW qy cVky AunHW L
Fzk lYxdI hY[ ihmwlXw dy bnW ivc bhuq huMdI hY[ pMjwb ivc ikqy ikqy bwgW ivc Xqn
nwl cldI hY[ (a) ‘ql iCq ko su mwlqI jwl’ dw keI isawNy aYAux arQ bI lwAuxdy
hn:-ipRQvI dy ql dIaW swrIaW mwlqI (awid lqw)[ pqw rhy ik mwlqI awm cMbylI dw
nwm nhIx hY[
*
pw:-ikMsmwlqI[
16
vN, ijs L pIlU dw Pl lgdw hY [pMjwbI, jwl]
17
jIaw poqw [sMpRdweI] (a) qwpsqrU [amr koS] (e) ihMgot, mwl kMgNI [ihMdI]
18
KVy hn AuØzcy AuØzcy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 350
AuqkMtk1, sÎMdn2, sihkwr3[
smI4, ssMbr5*, swvr6, swr7[
jMbU8 ruicr9 mwlqI10 qwl11[
qwl Bry suMdr jl nwl12 ]17]
dyvdwr13, amrUdk14, syv15[
syviq Kg ijn SoBw dyv16[
ZrdwlU17, aMgUr Audwr18[
dwrm19, nwgrMg20 Pl Bwr21 ]18]
22 23 24
sÍYXw: korin ky muK cY muklY
1
qj, ijs dy Pl krOxdy nwl imldy hn[ [sMs: Auqöt (a) hIs, grnw[
2
iqinS ibRzC[ pMRqU ieh azgy vjul dy arQW ivc bI aw cuzkw hY (a) igawnI ies dw arQ
quN bI krdy hn[
3
KuSbUdwr aMb[
4
jMf[ [sMs: SmI]
5
iek pRkwr dw swl, aSkrNI! [sMs: ssÎsÀvr]
*
pw:-sMRsI = pIlU[
6
lyD ibRzC [sMs: Swvr]
7
crOxjI dw pOdw [sMs: swr] (a) bWs[ [sMs: qÍkswr]
8
jwmL[
9
sÍwdIk[
10
mwlqI azgy aw cukw hY, eyQy mqlb ‘mwlqIPl’ qox ho skdw hY jo jwiePl dw nwm hY[
(a) keI dwny aMk 16 ivc awey mwlqI pd dw arQ cMbylI krdy hn qy eyQy mDUmwlqI
arQ krdy hn[
11
qwV ibRzC[ ieh phwVW pr hoNy vwlI iek qwV dI iksm hY (Cory Phatahers)[
12
suMdr pwNI nwl Bry hoey qlwAu[
13
dyAudwr, idawr[
14
amrUd[
15
syAu, syb[ ‘amrUdk syAu’ qox murwd jwpdI hY kSmIrI imzTy syv dI, ijs dw murzbw pYxdw
hY: aOKDI ivc vrqdy hn[ kSmIrI ivc ies L ‘amrU syAu’ kihÀdy hn[
16
ijnHW L KWdy hoey pMCI SoBw dy rhy hn[
17
iek pRkwr dw pIly rMg dw gol awVU[ awVU qy KurmwnI dy ivckwr iek Pl hY[ kdy
KurmwnI qy hwVI L qy kdy iek qrHW qy alUcy L bI kih lYxdy hn[
18
dwKW vzfIaW[ Bwv lûmy aMgUr[
19
anwr[
20
nwrMgI[
21
vzfy Pl (a) PlW nwl Bry hoey[
22
klIaW [sMs: kor, koirk]
23
smUh[ [sMs: cX]
24
aDKuly [sMs: mukilq = azDI KulHI klI]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 351
ibksy rMg PUl inkorn1 ky[
korin ky Drqw bhu rwjiq
bwjiq pwq pqorin2 ky[
qorin ky3 nihÀ dwie bf Pl
bUt ibswl ibjorin4 ky[
jorn ky5 isKry jnu guMdiq
bwXu ky byg akorn ky6* ]19]
7
sÍYXw: bwrI bfI, qru JUl rhy,
ankUl bhY inq mUln bwrI8[
1
nvyx inkor[
2
pzqy hvw dy czlNy nwl [pwq p+qorn[ pwq-pzqw[ p = hvw, pON[ qorn = qurnw, czlNw[
[sMs: ivc bI qurÄ DwqU clNy arQ ivc hY]
3
qoVn dy[
4
ibjOrI, iek pRkwr dI motI iCzl vwlw imzTw Xw imzTw ckoDrw[
5
joV krky, joV joV ky[ (a) joiVaW dy[
6
Bytw krny L[ ies sÍYXy dw arQ SRImwn szcKMf vwsI fwktr crn isMG jI ny, jo SRI gur
pRqwp sUrj dy mMny pRmMny pMfq sn, ar anykW swDUaW qy igRhsqIaW L ijnHW ny ieh
pusqk pVHwieaw sI, ies pRkwr lwieaw krdy sn, AunHW dy awpNy hzQW dw iliKaw ieh
arQ ajy qk iek kwpI ivc asW pws ipaw hY ijs dI hUbhU Poto asIx hyTW dyxdy hW:-
*
eyh CMd azgy ruq 1 aMsU 46 aMk 5 ivc vI awvygw[
7
vwVI, Aupbn[
8
jl dw mUl Bwv vwXU[ (a) jVHW Xw muzFW kol pwNI iPr irhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 352
bwrIn pwie1 ibhMgm boliq
nûdn2 kI suKmw3 siB bwrI4[
bwrI aDUm5 mno agnI,
as lwl mhW Pl PUln bwrI6[
bwrIj7 rMg anykn ky
gn BOr guMjwr iqnHy pr bwrI ]20]
iczqRpdw CMd: mor ibhMg, mrwl ibswl,
kbUqr, koikl kIr8, aGor9[
Gorn qy Gn boil AuTYx10
ipiK cwiqRk KMjn kI suin Sor[
so rihÀ syviq11 kwnn ko,
inq bYr ibswir, nhIx kr jor12[
jor13 sdMpiq hÍY kir kUMjiq14
bYTiq pMK suDwriq moir15* ]21]
1
vwrI nw pwky, Bwv vwro vwrI nhIx sgox ieko vyly swry rl imlky (a) vwrIn pwie =
vwrIaW L pwky, vwro vwrI, kdy koeI kdy koeI[
2
ieMdr dw bwg jo surg ivc hY[
3
SoBw[
4
vwr idzqI[
5
DUeyx qox rihq bwlI hY[
6
vwVI[
7
bwirj = jl qox jMimaw Bwv kml[ ies sÍYXy dw arQ:-[1 sqr] Aupbn (bhuq) vzfw hY,
ibRzC JUm rhy hn, ikAuxik (AuQy) sdw ankUl vwXU vg rhI hY[ [2 sqr] pMCI rl iml ky
swry bol rhy hn, (aYsI SoBw ho rhI hY ik) ieMdr dy bwg dI swrI SoBw ies qox vwr GzqI[
[3 sqr] (iehI) vwVI bhuqy lwl rMg dy PlW PulW nwl aYsI (SoiBq ho rhI hY ik) mwnox
DUeyx qox rihq agnI (iksy ny) bwl rzKI hY[ [4 sqr] anykW rMgW dy kml (iKV rhy hn)
BOiraW dy JuMf AuhnW pr guMjwr krdy qy sdky ho rhy hn[
8
qoqy[
9
suhwvNy[
10
bzdlW dy Gur Gur krn qy bol AuØzTdy hn[
11
Auh (pMCI) rihÀdy hn syxvdy Bwv ivcrdy rihÀdy hn[
12
Zor[
13
joVw[
14
kuMjW (ivc bYTdy hn)[ [kuMj = vylW tihNIaW qox biNaW rmNIk QW] (a) kUMjnW =
bolnw[ gutkdy hn[ cihkdy hn[
15
ies sÍYXy dy arQ:- [pihlI sqr] mor, hMs, kbUqr, koiel, qoqy awid suhwvNy pMCI
(eyQy bhuq) huMdy hn[ [dUjI sqr] bzdl dy grjn pr cwiqRk dy mmoly (bzdlW L awAuxdy)
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 353
jot imly ckvwin ij kuMjiq
pUjiq kwm rhy hrKwie[
Kwie sdw mn Bwviq jy Pl,
BOr guMjwriq hYx akulwie1[
lwiek jy suKdwiek suMdr
aMdr kwnn ky ibrDwieÀ[
Dwie mhW imRgmwl2 iPrYx
gn3 roJ JMKwrn ky smudwie4 ]22]
kyhir, Bwlk foliq hYx5,
gj boliq hYx krnI avloik6[
bwG bkwir, PnIn PuÀkwir,
mnIn suDwir, bsYx kir Ek[
kol ssy, nkuly qrkYx7
gn jMbuk, swrk8, swrs9 kok10[
kROxc11 su awrncUV12 pukwriq
vyKky bol AuTdy hn (AunHW dw ieh) Sor suNn (lwiek huMdw hY)[ (a) dyKo eyQy (acrj)
cwiqRkW qy mmoilaW dw Sor suNky bzdl bI Gor (Sbd nwl) bol AuØzTdw hY[ [qIjI sqr]
(eyQy vzsN vwly) Eh (Bwv pMCI) bnW ivc ivcrdy rihÀdy hn (awpo ivc) vYr L ivswr ky
qy nhIx krdy Zor (iek dUey dy AuØzqy)[ cOQI sqræ iesqRI pqI dw joVw hoky kuMjW ivc bYTdy
hn pMK suawrdy hn qy moV (Kw Kw ky turdy hn)[
*
ieh CMd vI azgy ruq 1 aMsU 46 aMk 6 ivc awvygw[
1
ivawkul hoky, mgn hoky[
2
hrnW dIaW fwrW[
3
gn-smUh, vzg[
4
JuMf[ ies swry sÍYXy dw arQ aYAux hY:- [1 sqr] ckivaW dy joVy imlky cihk rhy hn,
kwmnw pUrn ho rhIaW hn, (ies leI KuS ho rhy hn, [2 sqr] jo mn BwAuxdy Pl hn Auh
sdw Kw rhy hn[ BOry mgn ho ho ky guMjwr rhy hn[ [3 sqr] (rihNy dy lwiek qy suKdweI
hoN krky ies) bn ivc (swry) suMdr (pMCI) vD rhy hn[ [4 sqr] imrgW dIaW fwrW,
nIlgwie dy vzg, bwrW isMigaW dy JuMf dOVy iPrdy hn[
5
tihl rhy hn[
6
hQnIaW L vyKky[
7
AuCldy hn[ [ihM: qrknw; qVknw]
8
swirkw = mYnw [sMs] (a) gutwr [pMjwbI]
9
lûmIaW lÜqW vwlw iek vzfw jl pMKI[
10
kUk rhy hn[ (a) kok = ckvw, (e) fzfU[
11
iek qrHW dI kUMj, krwkul[
12
kuzkV[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 354
kok su bzqk ibRMd aSok1* ]23]
sÍYXwCMd: aink rIiq ky muin qp qwpiq,
iek Pl KWie, KwihÀ iek pwq[
jlhwrI, iqRNhwrI kyiqk,
inrwhwr kyiqk nihÀ Kwiq[
SuSk pzqR BzKÎiq2 inqpRiq iek,
pMcwgin qy qwpiq gwq3[
ikqk sQMflsweI4 qwpiq
brKw sIq shYx siB BWiq ]24]
asm kuMt5, qn blkl DwrI6,
AUrD pg7 kyiqk ltkMiq[
jlsweI8, iek ibcriq inqpRiq
eyk crn9 dÍY hwQ AuTûiq10[
kyiqk ibzdÎw bRhm ibcwriq
sm srUp11 siB ibKY lKMiq[
sivqw qyj huqwsn jYso12
iqs bn mihÀ as qpI bsMiq ]25]
jQw ikRpn Dn sMcn mihÀ mn
1
[swry sÍYXy dw arQ] Syr qy BwlU tihl rhy hn, hwQI hQnIaW L vyK vyK ky bol rhy hn[
[dUsrI sqr] bwGy buzkdy hn, PnIar (sp PuMkwrdy hn) qy mNIaW L suDwrdy hn, (qy swry
jIv awpo awpNy) Gr bNwky (suKI) vsdy hn[ [qIsrI sqr] sUrW, sihaW, inAuilaW qy
igzdVW dy smUh AuØzCl rhy hn, mYnw qy swrs bol rhy hn[ [cOQI sqr] kROxc, kuzkV, ckvy
qy bzqKW swry KuSKuS pukwr rhy hn[
*
ieh 22 qy 23vW CMd bI azgy ruzq 1 aMsU 46 aMk 7 qy 8 ivc QoVy QoVy Prk nwl
awvygw[
2
KWdy hn[
3
srIr L[
4
bRq dy kwrN jo BuMjy svyx [sMs: sQiflSwiXnÄ]
5
iek pRkwr dy bwNpRsQI jo pQr nwl aMn kuztky pkwAuxdy sn [sMs: aSÄmkutÃ]
6
Boj pzqR pihnky[
7
pYr Aupr L krky[
8
jl pr sON vwly [sMs: jl SwiXnÄ]
9
sdw iek pYr dy Bwr turdy hn[
10
do hzQ Aucy krI rKdy hn[
11
Bwv bRhm srUp[
12
sUrj qy agn dw qyj ijvyx hovy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 355
iqm qp ko sMciq idn rYn[
ijm iesqRI kwmI Aur bwsih1
iqm bRhìibzdÎw bsih trY n[
inRpiq inktqw cih iBRq inq
js qsu akwl cihÀ Srin sdYn2[
jÎox dwirzdR hrn khu igRhsqI
qÎOx hiq moh cihiq icq cYn ]26]
AuØzqm ijnhuÀ kwmnw mn mihÀ
iqn qpsin ko iqh bn bws[
jnm mrn ijn kbhuÀ n huie Pun
gyX gÎwn azgÎwn ibnwS3[
puMn aSyS, lyS ijn pwp n,
Kwip ibkwrin, Qwp pRkwS4[
bIqrwg5, bfBwg su pwvn
as purSoqm prm invws ]27]
iqn ky bf mhMq huie bwsihÀ
kTn kriq qp SMBu smwn[
roik irKIik nIk ibiD pRBu jU
AurD kry iek pd jug pwn6[
ijm igr pr qru siQr issr ruq
iqm rihÀ acl irdw idF Twin[
mnhuÀ kml pr cqur bdn7 iQq,
qp ko qpihÀ mihq svDwn ]28]
awimK SuSk idKiq DmnI gn8,
qyj pRqwp dso idiS Cwie[
1
ijvyx kwmI dy ihrdy ivc iesqRI vsdI hY[
2
(ijvyx) rwjy dy nyVy hoN L nOkr cwhuMdw hY iqvyx akwl purK dI Srn L sdw cwhuMdy hn[
3
azgÎwn nwS krky gÎwn dy igawqw ho gey[
4
Bwv pRkwS ivc iesiQq[
5
ijnHW dw rwg dÍYK muzk igaw hY[
6
iek pYr dy Bwr dovyx hzQ Aucy kIqy[
7
bRhmw[
8
mws suzk ky sB nwVW idsdIaW hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 356
ijm gRIKm mzDÎwn Bwnu huie
frpiq icq siB, sih n skwie1[
agnI mnhuÀ aDUm pRkwSiq,
azgRY awie n koie iQrwie[
bRhm lok lO qyj qpn khu
ibQrÎo jihÀ kihÀ duSih2 suBwie ]29]
jIqÎo mn huie DÎwn prwien
krqw purK swQ ilvlwie[
srb joiq kI joiq Audoqk3
as srUp mihÀ rhy smwie[
eyk rUp huie qn suiD ibsrI
pwrbRhm prmysur pwie[
bIqy brK asMK, eyk By
mUriq qp kI qnU suhwie4 ]30]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘qp krin’ pRsMg
brnnû nwm eyk AUn pMcwsqI aMsU ]49]
1
ijvyx hunwly dy dupihr dw sUrj hovy sB dw icq (Aus qox) frdw hY, koeI sih nhIx skdw[
(a) (skwie =) syk nhIx shwr skdw[
2
aJuk qox Bwv hY[
3
Audy krn vwly (akwl purK)[
4
srIr iek qp dI mUrqI hoky SoB irhw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 357
50. [bRhmw vlox dyviqaW pRiq purwqn kQw]
49<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>51
1
dohrw: idF qpsw mihÀ DÎwn lig ,
qp ko qyj ibswl[
KrBr dyvn mihÀ prÎo,
awkul2 By iqs kwl ]1]
sÍYXw CMd: agin purogm3 sihq purMdn4
gey ibRMd sur bRhmw pws[
‘iks ny qyj iqgm qp5 qwpÎo
surg lok lO BXo pRkwS?
nhIx shwr skihÀ sur swry
kTn Gor as ibdqÎo rws[
krunw krhu shwiek hÍY kir
hmry sMsY dyhu ibnwS’ ]2]
khÎo dRühN6 ny ‘icMqw qÎwghu
kwl smwpiq qp ko awie7[
aKl jgq ko rzKÎk sÍwmI
so qumry BI hoih shwie[
pRQm avqry8 pRBu purSoqm
SRI nwnk inj nwm Drwie[
brqÎo ibnw kwl kil BYrv9
BrÎo nrk pwpI smudwie ]3]
iqn jIvin ko nwm alûb idX
siqsMgiq ko pMQ ibswl10[
1
lgwieaw hoieaw[
2
ivawkul[
3
dyKo rws 2 aMsU 12 aMk 16 dw pRXwX[
4
ieMdr[
5
AuØzgR qyj vwlw qp [sMs: iqRgÃm]
6
bRhmw[
7
qp dw smW muzkN L awieaw hY[
8
avqwr Dwiraw[
9
BÎwnk kljug ibnw smyx qox vriqaw hY[
10
sRySt rsqw (clwXw ny)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 358
qp awidk mYx liK aSkiq nr
SRyX suKyn pwieÀ qqkwl[
BMg muSt iqn* bKiSS kInis+æ
gmny jmn su abY kucwl1[
ihMduin Drm ibnwSn cwhiq
mhW mMd miq duSt krwl ]4]
sIs dyX kUro iqn kir kY
hrihÀ qyj iqn rwj ibnwis[
nO srIr Dir brqy pRBu jI
aib dsmy ko krihÀ pRkwS[
dyvI dyv dyhury qIrQ
awgm2 ingm apr miq rws3[
ihMdu Drm ky rzKÎk hovihÀ
SRI gur goibMd isMG hulws4 ]5]
prm qyjsI, prm sUrmy,
prm amwnuK5 krm kryihÀ[
ijn kyqp ko qyj iqgm6 ieh
so aib DrihÀ jwie nr dyih[
aiKl joiq kI joiq pRkwSk
SRI nwnk kI DwrihÀ eyih7[
qum BI jwhu jgq mYx ijq ikq
mnuj srIrin ko Dir lyih’ ]6]
*
pw:-BWg puSt pr[
+æ
pMjwbI mhwvrw hY ‘BMg dy BwVy cIZ dyNI’ Bwv hY muPq dy dyNw, ieho arQ eyQy hY[ keI
lok arQ krdy hn ik BMg dIaW muzTW lYky bdly ivc rwj idzqw, ieh ßlq hY, ikAuxik
kiv jI SRI gur nwnk pRkwS ivzc bwbr dy pRsMg ivzc BMg lYN qy rwj dyN dw iZkr koeI
nhIx kr awey[
1
muslmwn huN KuitaweI ivc pY gey hn[
2
SwsqR[
3
vyd qy hor mq swry[
4
anûd (srUp)[
5
jo mnuÜK dy pwsox nw ho skN, Bwv AuØzcy qy aOKy[
6
AuØzgR qyj vwlw[
7
swry joqIaW dy pRkwSk sRI gurU nwnk dyv jI dI eyh joq L Dwrngy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 359
1
dohrw: ieMdR purogm sur khÎo , ‘as qpsI hY kOn?
ikm2 qp qwpÎo, qwq iks, krm ikXo kÎw qOn? ]7]
ijs kI apny bdn qy, kriq pRSMsw eyv[
bDÎo ibswl pRqwp jg, ikm pRgtih qpsyv3?’ ]8]
sÍYXw CMd: khiq BXo kmlwsn iqn khu
‘sunhu surhu! azKÎwn4 mhwn[
icrMkwl ko ahY purwqn5
jib siqjugu ko smX sujwn[
dwnv dYq iblûd blI gn
qIn lok jIqy siB Qwn[
duSt ibswl ainStY6 Twniq,
qumih inkwsÎo muK kir hwin ]9]
inkit BgvqI qib qum gmny
aink BWiq kI squiq sunwie[
durgw BeI pRsIdq ihq kir
apin srIr kIin ibdqwie[
dInis drSn Drm gopqw7
qum ko dIn dyiK ibkulwie[
durinrICnw8 pUCn kIny,
duK dYqin ko9 khÎo buJwie ]10]
suin kY pRn ko kIin aMbkw10
-SzqRü qumwry hqox irswie[
Xzg Bwg aru sdn surg ko
bhur dyAux qum ko hrKwie-[
1
ieMdR pRogm qy (hor) dyviqaW ny ikhw (bRhmW L)[
2
qy iks iezCw leI[
3
qpzsÍI[
4
kQw[
5
icr smyx dI purwNI kQw hY[
6
AupzdRv[
7
Drm dI rzKÎk ny[
8
Bwv dyvI ny [sMs: curinrIkSÄN = ijs dw dyKNw kTn hovy]
9
(qusW) dYxq dy idzqy duzK L[
10
dyvI ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 360
kRüzDiq BeI juzD kAu AuØzDiq1
awXuD szD2 ibroD bDwie3[
hqy dYq DrnI ql CwXo
sMGr mihÀ Gmswn bnwie ]11]
rkqbIj4 sox, rN pun kInis
awXuD lgy rkq Dr pwq5[
Bey sYxkrY dYq shzsRY
aXuq lÜC kotYx iek jwiq6[
hqy bhur Aupjy pun qYsy
ijn kI sMKÎw gnI n jwiq[
icrMkwl lO rhI Gwl kir
SRmiq BeI kuC qib jg mwq ]12]
7
dohrw: sMKÎw nO ky aMk, pr KoVs SUn lgwie [
ieqy dYq dyvI hqy, igny iriKin smudwie8 ]13]
ibMDÎwcl pr iQq BeI, jgq eISurI joie[
ibMDÎwcl su invwsnI, XW qy kih siB koie ]14]
sÍYXw CMd: hoie su lop Dwir lGu mUriq
ibMDÎwcl pr kIin invws[
AuØzgR mhW qp qpny lwgI
-pun dYqn kul krOx ibnws-[
ieq Auq duSt lgy qib Kojin
kwnn bfy phwr avws9[
sirqw sruvr10 drI11 kMdrw jihÀ
1
AuØzgR hoeI, qÎwr briqawr hoeI [sMs: AudDq]
2
TIk krky[
3
ibroD vDwky[
4
dYxq dw nwm[
5
DrqI qy rkq ifzgI[
6
ds hZwr qox lÜK qy kRoVW iek jwq dy[
7
nÜvy pdm 90000000000000000[
8
Bwv purwNW ivc ilKy hn[
9
phwVW rUp asQwnW ivc[
10
srovr[
11
KzfW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 361
kihÀ iPrihÀ irsy bl rws* ]15]
byl subyl1 dYq duie+ dIrG
ilXy sMg sYnw smudwie[
irdY suzD iek qpsI dyKÎo
icrMkwl ko qp gwn qwie[
bRhm ibzdÎw mihÀ insiTq2 inq pRiq
sUrj agnI ky sm qwie3[
bYTÎo awSRm inj qp mihÀ iQq
eykwkI mn SWiq suhwie ]16]
asurn kIin iblokin pUCÎo
-aho qwpsI! hmihÀ bqwie[
iek iesqRI siB aMg mnohr
rN krqI aib geI plwie[
idRSit su gocr rhI n hmry
iqs ihq Kojy skl su QwieÀ[
BXo mhW acrj nihÀ jwnI
dYq hqy joDw smudwie- ]17]
suin qpsI irs kir kY bolÎo
-ry mUFhu durmiq AurDwir[
kÎw bkbwd kriq anjwnhu4
so SkqI hY prm Audwr[
jhW khW pir pUrn pwvn
ismrih SrDw kry inhwr5[
jib ibdqihgI rUp BXwnk
qib qum gn ko krih sMGwr- ]18]
suin Aunmzq dYq Aur kRopy
*
pw:-jhW khW iPr so blrws[
1
nwm do dYxqW dw[
+
pw:-huie[
2
iesiQq[
3
qyj sI[ (Ausdw)[
4
aNjwNo[
5
jo SrDw nwl ismrdw hY Aus L inhwl krdI hY[ (a) drSn krdw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 362
mwir mwir snmuK iriK Dwie[
qbih qpoDn irdY ibcwrÎo
-ien sox hm kÎw krihÀ irswie[
bRhm prwieN bRhmN qn hY
Drm n hmro juzD mcwie[
qYsy iss1 hYx iesI Drm mihÀ
moih smwn SWiq icq lwie ]19]
kOn Aupwie krihÀ aib ien sox
ikRq aprwD2 Auicq hY dMf-[
iem inScY kr muin br irs Dir
inj drSn aiq ikXo pRcMf3[
lwKin brKin ko qpBIKn4
ismrin5 qIKn kir brbMf6[
krqw purK DÎwn khu Dir kY
ijs ko Ej qyj anKMf7 ]20]
EaM qy huMkwrw kInis8
isMGKwl ko kr mihÀ Dwir9[
kir lGuqw10 Jtkwieq JwrÎo
iJJkn Jwrn juJy juJwr11[
durinrIC aiq puMj qyj ko
inskÎo iqs qy purK Audwr12[
1
(myry) cyly[
2
aprwD krn vwly[ (a) apRwD vwlI krqUq[
3
qyj vwlw[
4
BXwnk qp[
5
ismr krky[
6
blvwn qyj srUp kIqw[
7
aKMf[
8
(Es qpzsÍI ny) EaM kih ky huMgwrw Biraw[
9
Syr dI Kzl hzQ ivc leI[
10
SIGRqw krky[
11
SIGRqw krky (Kzl) Jtkw ky JwVI qW lVn ivc swry sUrimaW L iJjkw dyN vwlw,
aqy.... [Jwrn = swry[ juJy = lVn ivc[ juJwr = sUrimaW L[ iJJikn = iJJkw dyN
vwlw]
12
kTn hY ijs dI idRStI, qyj dw puMj Audwr purK inkilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 363
awXuq Aur1 dIrG jug bwhU,
kMD AuqMg2, mhW birXwr3 ]21]
lwl iblocn Bry CoB sox
DnuK bwn kr qrkS doie[
hwtk muSt4 KVg Kr* inrml
awgy dYqin rhÎo Kroie[
lgy pRhwr krin gn awXuD
bKqrpoS iblokÎo soie5[
ieq qy qjy purK sr qIKn,
gn SzqRüin ko qnU proie ]22]
quml mcÎo sMgRwm6 aink ibiD
qIrn lIin dso idiS Cwie[
gjwroh7 Bt rQI kRoD kir
hXwroh8 awey gn Dwie[
aink BWiq ky SsqR AuTwey
mugdr mUsl9 bl smudwie[
qomr, KVg, iqRSUl hUl Kr
Bwly DopYx10, gurj AuTwie ]23]
swr Skiq11, bf kTn kudMfY12,
Kpry bwN, jmDrw Dwir13[
Dwr ijnhuÀ kI qIKn BIKn
1
cOVI CwqI[
2
AuØzcy moFy[
3
mhwn bl vwlw[
4
sony dI muzT vwlI[
*
pw:-Kg[
5
sMjoa pihnI vwlw dyiKaw Auh (purK)[
6
sMgRwm dw Sor micaw[
7
hwQIaW qy cVHy sUrmy[
8
GoiVaW qy cVHky[
9
mUhly[
10
ihlwky iqzKy Bwly[
11
lohy dI brCI[
12
DnuK[
13
jmDrW L Dwr ky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 364
cmkiq loh fsin sm mwr1[
mwir mwir kih awin pry bhu
awXuD juzD mJwr pRhwr+[
hwr n hoiq surhuÀ qy kbhUM2
sy joDw ar pry3 aswr4 ]24]
SlB dln5 sy cly qIr gn
duih idiS qy CwdÎo asmwn[
Auq anyk ieq eyk rhÎo rup
rwKS hqy byiD kir bwn6[
lÜC hoie so rzC n hovY7
AUxDy smuK prihÀ qij pRwn[
awXuD8 awviq pMQ ibdwry
KMf KMf Dr9 igry mhwn ]25]
anuj subyl byl ko irs Dir
iBrÎo awie mwry Kr qIr[
qib qpsI suq bIDn hovw
inkis SRoN Bw aruN SrIr10[
aMg ibloik awpny hs kir
Dnu sr Dir kY DIr gMBIr[
SzqRü cwp ko iek qy11 kwtÎo,
cwrn qy qurMg12 br bIr ]26]
1
szp vWg fsdy hn[
+
pw:-pRkwr[
2
(ijnHW dYxqW L) kdy dyviqaW qox hwr nhIx sI huMdI[
3
aV pey[
4
bhuqy[
5
itzfI dl vWg[
6
bwnW nwl ivMnH krky[
7
jo (sUrmy) inSwnw huMdy hn Bwv ijnHW qy inSwnw vjdw hY AuhnW dI rzKÎw nhIx huMdI Bwv
bc nhIx skdy[
8
(dYxqW dy) SsqR[
9
DrqI qy[
10
SrIr lwl ho igaw[
11
SzqRÁ dw DnuK iek qIr nwl[
12
qy cwr (hor bwNW) nwl GoVy (mwry)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 365
gruzvI gurj ghI qib rwKS
duqI hwQ mYx ispr sMBwir[
jwie pRhwrI qpsI suq ky
SzqRÁ ky sih dusih1 pRhwr[
KYxic KVg Kr JwrÎo bl qy
kuMfl juiq2 isr dIin Auqwir[
asur SÎwm qn igrÎo pRQI ql
bzjR pwq ijm iSRMg phwr3 ]27]
hqÎo subyl ibloik byl ny
bolÎo blI bIr bf bwhu[
-Kro hohu qv jwin n dYhox-
iem kih cmUM lIin rNmWhu[
Gor krÎo sMgRwm rwKSin
eyk bwr hI SsqR pRvwh4[
BIKn ByK BUr BBkMqy,
pry Aumif Bt rN kir cwhu ]28]
iriK nûdn gn kry inkMdn
ibRMd pRhwr SrIr shwir5[
kir lwGvqw SsqR bRKwey
inj ipq ko qp irdy sMBwir[
qIKn qIr qrwqr6 Coriq
Poriq Aur iPr kir idiS cwr[
ijm KwqI7 bn gn ko kwtiq
iqm eykwkI kriq pRhwr ]29]
ijiqk hqy ikq Bjy qRws Dir
krÎo byl ny kRoD mhwn[
1
kTn[
2
vwilaW Xw muMdRw smyq[
3
bzjR dy aw pYN vWùU phwV dI cotI vWg ifzgy[
4
SsqR BlI qrHW clwey[
5
bhuqy vwr srIr qy shwr ky[
6
bhuqy, (a) qwV qwV krky[
7
qrKwN[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 366
sYl iSRMg kir Ej AuKwrÎo
smuK pRhwrÎo rN Gmswn[
awviq ipiK sr sox kir cUrn
prÎo Drin kuC kwj srw n[
muin suq jÍliq bwn Dn qwnÎo
irpu Aur hqÎo igrÎo qij pRwn ]30]
cmUM asMK BeI idF TWFI
jY cwhiq rN BIm mcwie[
kit kit ibkt1 suBt2 Jt igir igir
brI brMgn3 sur puir jwie[
SSqRin kI brKw kir Gn sm
pry awie cwrhuÀ idiS Dwie[
qpsI suq prvwrin kInis4
khYx -hqhu ies, hÍY n plwie- ]31]
inj pRwkRm sMBwrin kir kY
gihÀ kudMf ko qpsI qwq[
mrdin kry dYq bf joDw,
qr5 qIrn qy hqy ppwq6[
crn ikiqk ky gulP7 ru ZwnU8
kyiqk kt qy kit9 igr jwiq[
kyiqk irdy ibdIrn kIn10,
kyiqk Bujw kwit ikX Gwq ]32]
kty gRIv qy bdn byiD bhu,
kyiqk msqk sIs igrMiq[
1
kTn[
2
sUrmy[
3
dyv iesqRIaW vr leIaW[
4
Gyr ilaw qpI dy puzqR L[
5
bhuqy[
6
DrqI qy pw idzqy[
7
igzty[
8
gofy[
9
lÜk qox kzty jwky[
10
CwqIaW cIr idzqIaW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 367
AuTy kbMD aMD gn foliq
dYqin ko kwtiq blvMq1[
ijq ikq qpsI suq ko dyKiq
SsqR AuTwviq SzqRüin hMiq2[
loQin gn poQn3 ko kir kY
aiq lwGvqw kir idKrMiq ]33]
byl subyl dYq miQ4 sgry,
apr plwey ds idiS mWih[
rkqbIj ky inkit isDwry
suiD dInis -iek qpsI awih[
iqs ny kir sMgRwm Kpwey
asur amMK, bcÎo qihÀ nWih[
durmd5 grbiq pun rN cwhiq
ary agwrI ko iqq jwih6- ]34]
pun cqurMgin aiDk pTweI
dy kir dwn drb snmwn[
muin nûdn sox isrjÎo sMGr
awXuD hqihÀ bUMd ijm bwn[
brK anykY ies ibiD bIqy
krqy Gor Gno Gmswn[
hqy jwihÀ air pun ciF awvihÀ,
khOx khW lO juzD mhwn ]35]
sMmq ibRMd bhuq hI bIqy
hiq hiq SzqRÁ dey Kpwie[
pun awvihÀ Aupjiq inq jwvihÀ
bySumwr mir hYx rN Gwie[
1
(dYxqW dy) isr ibnW DV AuT ky dOVdy qy smUh blvwn dYxqW L hI vzFdy hn (ikAuxik isr
nw hoN krky) aMnHy hn[
2
vYrIaW L mwrdy hn[
3
Fyr[
4
mwrky[
5
hMkwry hoey, Aunmq[
6
iqs dy azgy kON jwky aVy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 368
*
gRMQ bFin qy kIin smwsM1
jib aYso sMgRwm mcwie[
AuTI cMifkw sihq kwlkw
kRoDw lY SkqI smudwie ]36]
BeI XuzD mihÀ ibdq BvwnI
gN anyk BYrv2 drswie[
mwir mwir asurn pr kir kY
eykih bwr pry airrwie[
gurjin gdw grv3 gih pwQr,
rQ mwQy iQq4 mQih irswie5[
SRoNq inksiq aciq6 kwlkw
iklkq kih kih ktk7 Kpwie ]37]
iem kir jqn anyk ibiDin ky
siB dYqn dl kInis hwin[
aprwijqw8, BgvqI, BImw,
BzdRw, aBY, BYhrw9 jwin[
prm pRsIdiq AuqPul nXnw10
jnu airibMd Bor ipiK Bwnu[
asur asMKn qy kir pRwkRm
ibjY leI irpu siB CY mwin11’ ]38]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gur ipRQm jnm’
pRsMg brnnû nwm pMcwsqI aMsU ]50]
*
ieh kQw kvI jI ny ipzCy bRhmw dy muK ivc rKI sI, pr ieQy ieh gzl huN awpNI vlox
kih rhy hn[
1
sMKyp[
2
BYrox awdI gN[
3
BwrI[
4
rzQ dy mzQy Bwv azgy bYTky[
5
kRoDvwn hoky mwrdy hn[
6
pIxdI hY[
7
sYnw[
8
hornW qy jo nw ijzqI jw sky[
9
ieh nwm swry BvwnI dy hn[
10
pRPuzlÎq nyqrW vwlI[
11
svyry sUrj L vyKky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 369
51. [bRhmw dw purwqn kQw sunwAuNw]
50<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>52
1
dohrw: ‘Bo dyvhu! qum siB lKhu,
jQw BgvqI jIq2[
punihÀ purK kAu pyiK kir,
prm pRsIdiq cIq ]1]
sÍYXw CMd: -hy qpsI ky qpu purSoqm3,
aibnwsI kI aMs smyq4[
kir pRwkRm irpu Gwq ppwqy5
angn pry aXoDn Kyq6[
dwruN dusih mcwXo sMGr7
suniq grjnw duSt acyq8[
Bey aDIr BIruqw9 Dir kY,
rhy smuK gy imRqU inkyq10 ]2]
kInis bhu shwieqw myrI
hiq kY dYq BIm11 smudwie[
eyk byr qum moih bulwvhu
qib awvhuÀgI mYx hirKwie[
myrI bhu pRsMnqw quv pr
brMbRhU12 ilhu ijm Aur awie[
aib srIr jo Dwrin kIno
icrMjIv hovhu suK pwie ]3]
jdw chhu icq, qdw iqawghu
1
huN Pyr bRhmw kihÀdw hY dyviqaW L[
2
ijvyx dyvI dI ijzq hoeI[
3
hy qzpsÍI dy qp (rUpI puzqR) purSoqm[
4
prmySr dI aMs sihq (avqwr DwrI)[
5
mwrky fygy[
6
juzD BUmI ivc[
7
jMg[
8
qyrI grj L suNky duSt jVH ho gey[
9
kwierqw[
10
mOq dy Gr[
11
BÎwnk[
12
vr mMg[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 370
lwKox sMmq jrw1 n awie[
qpin qphu aiq AuØzgR qyj huie
duStdmn2 inj nwm Drwie[
sMgiq bnih asMK aink Ql,
mm srUp hI hY ijs Bwie[
iesI bys mihÀ bny rho inq,
jib kib jihÀ kihÀ kriv3 shwie- ]4]
bwk ibSwrd dRügw bwk ko4
suniq purK ny BwKÎo bYn[
-nwm isMG ko Dwrn kir hOx
KulHy kys, kt qwgy hY n5[
AuØzgR qyj SzqRin ko KwphuÀ
hiq mlyC, hy pMkj nYin6!
rcnw apr bcn kI pdvI
Bog moK jug imlihÀ suKYn7 ]5]
duSt aDrmI sox kir sMGr
mwrg Drm rhy iQiq Cwie[
ijq ikq hqihÀ mlyCn gn ko,
bDih XuzD, ipRX juzD mcwie8-[
duSt dmn qy dyvI suin kir
khI BivzKÎq bwq sunwie[
-pUrb Bwg cqurQy jug ko9
qbY smo aYsy bin awie ]6]
1
buFypw[
2
duStW L nwS krny vwlw[
3
krWgI[
4
vwkW ivKy cqur durgw dy vwk L[
5
gl jnyAU nhIx rKWgw[
6
hy kMvlW vrgy nYNW vwlI!
7
bwNI dI rcnw horvyx hovygI (ijs nwl) Bog moK dovyx pdvIaW sOKy imlNgIaW [apr =
horvyx[ bcn = bwNI]
(a) rcnw aprbwNI (bRhm ivdÎw) dI hovygI ijs nwl.....[
8
juzD mcwAuN ivc ipawr swfw hovygw[
9
cOQy jug Bwv kljug dw pihlw Bwg (jd hovygw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 371
moih avwhn ko qum kirho1
aiB bWCiq br ko icq cwih[
mYx qib Sbd pRkwSin kir kY
pRivSwvox2 siB ibiD qum mWih[
inj kutMb ko moh n krIahu
rho smwn duMd Aupjwih3[
qwvq ies srIr ko Dwrhu
qp ipRX qp khu qpAu Aumwih4 ]7]
qib aibnwSI nr qn Dir hY5
nO mUriq brqihÀ jg bIc[
dsm srIr Aupij hY qyro
pRivSih joiq mhW ihq sIxc6[
eykMkwr rUp mYx lY huie7
pMQ pRkwSih dy irpu mIc8[
Drm iQrih, ibQrih jsu pwvn,
krihÀ9 AuDwrin AUc ru nIc- ]8]
iem kih jgq eISrI qihÀ iCn
AupjwXo Aur pRym apwr[
lgI cwitby, aMgin sUMGiq10
jQw bqs11 ko DynU pÎwr[
-hy suq! ieh ikRpwn lGu lIjih
inj qn sox inq rKhu sMBwir[
1
mMqRW duawrw szdNw krogy[
2
pRvyS krWgI[
3
PswdW dy AupijaW[
(a) jo dÍMd hrK sog dy AuqpMn hoN iqs ivKy smwn rhIE[
4
hy qp dy ipawry qp L Aumwh ky qpo[
5
qd vwihgurU mnuK dw rUp Dwrygw[
6
Bwv ipawr nwl[
7
eykMkwr dy rUp ivc lIn ho jwEgy[
8
mOq[
9
krogy[
10
Bwv cuMmdI[
11
vzCy L[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 372
isMG Kwl sy* hoih Kwlsw1
CzqRI pd siB awXuD Dwir ]9]
qyj isMG ko sdw purogm2
rihq shq jy isMG3 Audwr[
pICy pCuqwvw huie iqn mihÀ
Aur Aunmwd vsqu qy Dwir4[
kSt dyih ko qoih pMQ khu
Aubrih mrih su juzD mJwr5-[
iem kihkY ar bhu ihq kir kY
pRym swQ qn srb inhwr ]10]
BeI su lop BgvqI+ qihÀ qy,
duSt dmn inj nwm Drwie[
qpsI purK gXo ipq ky iFg,
drSn dyKiq sIs invwie[
puzqR iblokiq hrKiq huie kir
*
kiv jI dy ipzCy awey vrNn ivc gurU jI dy awpNy Aucwry vcnW nwlox Prk idzsdw hY[ ies
ivSy qy nroqm qwrw isMG jI pMifq ny gur qIrQ sMgRih dy sPw 90 pr ieAux iliKaw hY:-
“sUrj pRkwS myx kwrn pRXojn nwm dwn sihq gurU jI ky avqwr hony kI kQw ilKI hY[
ar kQw kw vrNn anyk BWq sy hoqw hY[ pMRqU nwm Qwn kwrn pRXojn eyk hI hoqy hYx[ ar
pUrblI kQw myx hymkuMt kw sumyr arQ ilKw, guru qyg bhwdur jI ko akwl kw qpsI rUp
ilKw, gurU goibMd isMG mhwrwj kw Kwl sy jnm honw ilKw[ so sBI ilKnw pUrb ilKy gurU
jI ky bcnox sy ibruzD iszD hoqw hY[ kwhy qy, hymkuMt kw pqw gurU jI ny pMfurwj ky Xog Qwn
ky smIp ilKw hY[ aO pMfu rwj ny jog spq iSRMg myx kIaw, AUhW hI gujrw, awgy khIx nhIx
igaw Xh awgy ilKyxgy[ gurU qyg bhwdur jI kw pUrb qpsI honw nhIx ilKw, ‘qp swDiq
hir moh bulwXo’ aYsy apnw ilKw hY[ ar Kwl sy apnw jnm nhIx ilKw nw Kwl sy hony sy
Kwlsw khwvoxgw Xh ilKw hY[ ar ilKnw AunhI kw szcw hY, XW qy Kwls sÍzC Drm ky Dwrny
sy Kwlsw jwno[”
1
Syr dI Kzl qy hoieaw krky Kwlsw nwm hoieaw (vyKo aMsU 50 aMk 21)[
2
pRDwn[
3
rhq dy shq jo mhwn isMG hoNgy Syr vwlw qyj AuhnW dw azgRgwmI hovygw [sMs:
agRgwimn]
4
vsqU (Bwv rwj awid) imlN qy idl ivc jy hMkwr Dwrngy AuhnW L ipzCy pCuqwvw hI rih
jweygw[
5
AuhnW (AunmwdIaW dI) dyh L kSt hovygw (nwl) pMQ L kSt puzjygw, (pr ienHW kStW
nwl jy pMQ) mrygw qW juzD (jy kStW qox Cuztygw qW) juzD nwl[ (a) qyry pMQ dI dyh L kSt
hoiegw juzD ivc hI mry Xw qrygw[
+
dyvI dy AuDwr leI dyKo ruq 3 aMsU 12 dy aMq dI tUk[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 373
durgw br liK bwk alwie1[
-SkqI kir pRsMn2 hy suq! qv3,
br lInis kir kY icq cwie ]11]
juzD krin ko br ieh lInis,
XuzD hyqu hI mYx Aupjwie[
aiDk juzD ihq krqw SrDw
juzD su anidn irdy bswie[
rzCÎw moih krhu iem jwnh4
awrblw bwilk jib pwie[
qib mYx rN nihÀ* kriv iblokn
hy suq ies ko rchu Aupwie5 ]12]
ijm goBI6 qUrn huie Auqpiq
iqm AupjÎo muJ qy hy nûd!
lok sRboqm qy iCq pRwpiq
XW qy nwm su hoiq goibMd7[
isMG su pd dyvI idX pUrb
aib qum qp ko qphu iblûd[
smo awie qib ibdqhu jg mihÀ
ibRDih qyj bf sUr8 minûd- ]13]
khy ipqw ky AuØzgR sUrmw
mhW pRqwpvMq Dir DIr[
qyjvMq Drmwqm sd hI
aiq Audwr guNiniD br bIr[
1
Bwv ipqw jI boly[
2
SkqI L pRsMn krky!
3
hy puzqr! qYx...
4
qusIx myrI rKÎw krdy ho (mYx) ieh jwNdw hW (ies leI)[
*
pwTWqR-mihÀ[
5
jd qusIx bwl awXU pwEgy qd mYx juzD ivc (quhwL) nw dyKW, hy puqr ies dw AupwAu kr[
6
lgr, aMkUr, klI[
7
qusIx srboqm (= akwl purK-) dy lok qox DrqI qy pRwpq hoey ho qW qy nwm quhwfw goibMd
hovygw[ kvI jI go, ivMd, dy arQ kr rhy hn[ go = ipRQvI, ivd DwqU = pRwpq hoNw, Bwv
(akwl purK jI dI awgÎw pwky) ipRQvI qy pRwpq[
8
sUrj[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 374
ibRMd airMdm1, awXuD DwrI,
ajr jrn khu irdw gMBIr[
pr Aupkwr krin aiBlwKI
qrin gÎwn khu, kr Dn qIr2 ]14]
KVg mhW Kr inrml Drqw,
mhW krm krqw dushwr3[
aiBbMdn crnin pr Dir kY
-awiesu4 rwvr kI isr Dwir[
khÎo awp ko mYx siB kir hOx
srb pRkwr sdw anuswir-[
iem kih gey qbih qp qwpin
aink BWiq ky qpy Audwr ]15]
kwnn mihÀ bf AuØzc phwrin,
drI kMdrw ndI ibswl[
dyS agm+ mihÀ nIr n qIrih5
bYTihÀ qpqwpihÀ duK Gwl6[
jy ibsqriq puln7 ky Ql hYx,
inrjl ibKY bsy icrkwl[
mn iekWq kir pOn roD kir8
lgI smwiD rhy ihq nwl ]16]
kib jl pIvihÀ, kbih n pIvihÀ,
QIvihÀ inrwhwr iQq hoie9[
awqp, brKw sIq shwrihÀ,
rhihÀ afol abol Kloie[’
1
smUh vYrIaW dy dmn krn vwly[
2
gÎwn dy sUrj hn (iPr) hzQ ivc qIr kmwn Dwrn vwly hn[
3
nw shwry jwN vwly[
4
Bwv awp boly:-
+
pw:-agin[
5
aOKy QW ivc, ijzQy jl pws nhIx[
6
duK vwlI Gwlnw Gwlky[
7
bryiqaW[
8
rokky[
9
iesiQq hoky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 375
khiq ibDwqw ‘sunhu surhu siB!
smw smwpiq ko aib soie[
inj iszKÎin juiq nr qn Dir kY
pMQ pRkwSihÀ qyj aKoie1’ ]17]
suin kir sur Aur acrj Dir kir
lKI BivzKÎq siB hI bwq[
ijq ikq dyS dyh* nr2 Dir kY
kOqk ipKin chiq siB BWiq[
ihMdu jmn kI durmiq liK kir
krqw purK Bgq suKdwq[
inj gn so awiesu as dInis
‘gmnhu ly ibbwn aivdwq ]18]
rUp qpo mY3, qp ko qwpiq
aiqSY qpsI qp mihÀ pÎwr[
moih smIp jwie aib awnhuÀ
Gor qpÎo qp drs Audwr[
sMmq ibqy asMK ijsI khu
mm srUp sox iekqw Dwir[
moih rUp mihÀ Auicq imlin kY
asiQ mwqR ijs gwq inhwr ]19]
hym kUt ky spq iSRMg SuB
siBin bIc br isMRg suhwie[
iqs pr Kry krihÀ qp dIrG
acl SuSk kwSt smqwie[’
suin gn ly ibbwn kAu gmny
ijs kI SoBw khI n jwie[
suMdr bMdnvwr drn pr
mukqw mihq pRkwS krwie ]20]
1
nwS rihq qyj rzKky[
*
pw:-byK[
*
ieQy 1936 eI: qox gurduawrw kwiem ho cukw hY[
2
nr srIr[
3
qpomX = qp srUp[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 376
idnmiN1 sm miN gN kI jVqI
mihq pRkwSk kml bnwie2[
hIry kordwr kir korn
pOrn pdm rwg Cib Cwie3[
hMsin kI pRiqmw Gr iczqRiq4
AUpr kls AurD idpqwie[
jwl ikMkNI kriq kulwhl,
mn anuswr clin siB QwieÀ5 ]21]
mukqw jwlI jÍliq JroKin
rMmÎ mnohr idpiq ibmwn[
awsqrn br imRdul kliq kir6
suMdr Dry suBg AupDwnu7[
SÎwml rkq8 rMg qy awidk
lgy rqn hIry duiq Kwn[
jwihÀ dyS ijs, dyKY ko iqh,
khYx prspr ‘hY ieh Bwnu’ ]22]
spq iSRMg ky mzDÎ iSRMg pr
iQrÎo awie gn shq ibmwn9[
swdr ibnY sunwvin kInis
‘hy qpuDn10! qp rUp mhwn[
qp aiDko qum, qpih ibQwrhu
qp swDk qumry n smwn[
pUrn krhu kwmnw qn kI
1
sUrj[
2
bNwey hoey kml[
3
drvwijaW qy cIry hoey kordwr hIry qy lwl mNIaW Cib dy rhIaW hn[
4
hMsW dIaW mUrqW Gr ivc iczqRIaW hoeIaW[
5
(cuzkN vwly) swry gNW dIaW qVwgIaW CNkdIaW hn qy AunHW dI cwl mn anuswr hY[ (a)
ibbwN dIaW tzlIaW CNkdIaW hn qy sB QwvW ivc Aus dI cwl mn vrgI hY[
6
sjwieaw hoieaw[
7
sRySt qkIey[
8
kwly lwl[
9
gNW smyq ivmwn[
10
qpzsÍI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 377
purSoqm prmwrQvwn! ]23]
prmySur, prmwqm, pUrn,
prm purK awvwhn kIin[
krhu arUiFin br ibmwn pr,
drSn lyhu sPl inj cIin[
aiKl lwlsw purvhu apnI
qum siB gÎwqw prm pRbIn[
qp qy SWiq krhu Aur aMqr,
awiesu mwnhu iblm ibhIn’ ]24]
SRI muK pRBu akwl kI awgÎw
suniq BeI pulkwvl awie[
Aur anûd, azSRÁ Bir awey,
pRym ibKY gd gd bc gwie[
ikRS qn juSt puSt irSty aiq1
iszKÎin ko SuBqw drswie2[
awsÍwsn kir3 siBihin kyrw
imRdul suKd kih SRyX sunwie ]25]
krI akwl purK idiS bMdn
phuÀcy punih smIp ibmwn[
Jwlr mukqw lrkiq chuÀidiS
bIc bYTkw bnI mhwn[
qIn pRdzCn dInis iPr kir
nûmRI hoie arUFy jwn4[
prm gurU5 mihÀ mn ko kInis
gmn chÎo drSn ieC Twin ]26 ]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘pUrb jnm’ pRsMg
brnnû nwm eyk pMcwsqI aMsU ]51]
1
qn jo ikRs (= ilÜsw) sI bhuq irSt puSt qy (juSt =) anûdmX ho igaw[
2
qpI dy cyilaW L (AunHW dw Auh jusw) suBqw vwlw idKweI idzqw[
3
idlwsw dyky[
4
ibmwn AuØzqy[
5
prmySur[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 378
52. [akwl purK pwsox ivdYgI]
51<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>53
dohrw: krÎo gmn ko muin jbih, byg ibswl ibmwn[
qUrn hI AUrD AuTÎo, clÎo jwiq ijm Bwnu ]1]
sÍYXw CMd: byg ibmwn smwn ju mn ky1
inmK ibKY phuÀcÎo drbwr[
CrIdwr drSn ipRX TWFy,
isMG pOr jnu rjq phwr2[
sUrj smsr mihd pRkwSk,
kiv smrQ ko krih Aucwr[
qihÀ qy Auqir Kry qib drsy
muK mMfl jnu cMd Audwr3 ]2]
4
suMdr drSn mMdr dr pr,
mMdhws, imRduSÍr mudpwie[
swdr azgR lYn ko awey3
imly sMg lY cly lvwie5[
gey, pRBU ky drSn kir kY
krI dMf vq pRym bDwie[
put locn qy rUp amI iniD
pwn kriq bhu, nihÀ iqRpqwie6 ]3]
hwQ bMid pun bMdn DwrI
TWFy Bey inûmRqw swQ[
khy nwm jo bIc ‘jwpjI’
brnn kry squiq kI gwQ[
kih kir muiK qy ‘nmih nmih pRBu!’
1
mn dy smwn ijs ibmwn dy vyg hY[
2
ipawry drSnW vwly CrIdwr isMG pOr qy KVy hn (jo isMG pOr) mwnox cWdI dy phwV vWù
hY[
3
(qpI jI dw) muK mMfl pUrn cMd vWù idzisaw[ (a) keI isawNy agox lYN awieaW vl
lwAuxdy hn[
4
mMdr dy bUhy azgy suhNy drSnW vwly muskRw rhy, imTI sur KuSI nwl (jI awieaW kih rhy)
awdr nwl lYN awey azgox[
5
nwl lYky[
6
nyqrW rUp foinaW nwl srUp rUpI aMimRq dI inDI pIxdy rjdy nhIx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 379
bwrMbwr invwXv mwQ[
‘srb joiq kI joiq rUp qum,
aiKl lok nwQin ky nwQ ]4]
BujMg pRXwq CMd: nmo szqÎ nwmM1! nmo szqÎ rUpM2[
icdwnûd eyko3, anwmY4, arUpM5[
nmo bIj bIjM6, mhwny mhwnû7[
smwnû sBUqM, BivzKÎM, Bvwnû8 ]5]
nmo nwQ pUry sdw isziD dwqw[
mhWdyv dyvM9, ibDwqY ibDwqw10[
jugISM11, BugISM12, aDISM, anISM13[
shzsRY su bwhU shzsRY su sIsM14 ]6]
shzsRwC SRoNM15, shzsRY su GRwNw16[
shzsRwnnû17, jY18, shzsRY su pwNw19[
nmo qIn rUpw, nmo qIn hInw20[
nmo pMc* mUlû nmo pMc kInw21 ]7]
1
hy siqnwm vwly[
2
hy szq rUp vwly[
3
awp ieko hI szq cyqn awnûd rUp vwly ho[
4
rog rhq[
5
rUp rhq[
6
kwrnw dy kwrn[
7
vifaW dy vfy[
8
BUq BivzKÎ qy vrqmwn ivc (awp) iek rs ho[
9
iSvjI dy vI dyv ho[
10
bRhmW dy vI ivDwqw ho[
11
jogIaW dy eISr[
12
BogIaW dy eISr[
13
(aDISM =) ipRQvI dy rwijaW dy rwjw, qy sYnw pqIaW dy eISr[
14
hZwrW bwhW qy hZwrW sIs hn[
15
(shsÄ+akS =) hZwrW nyqr qy hZwrW kMn hn[
16
nÜk[
17
hZwrW muK[
18
jY hovY (awp dI)[
19
hZwrW hI awp dy pRwN hn[
20
(awp) iqMn hI rUpW (rjo sqo qmo) vwly ho qy (awp hI ienHW) iqMnW qox rhq ho[
*
pw:-pMQ[
21
pMjW (qzqW) dy muzF qy pMjW dy krny vwly ho[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 380
arUpM1, anûgy2, aBMgy3, anwsY4[
smsqM AupwvYx, smsqM5 pRkwSYx6[
smsqM sMGwrYx, smsqM alûbo7[
nmo SyK sweI iQro jwiq aMbo8 ]8]
nmo dwVgwVHM9 krwlY ibswlû[
nmo KVg kyqM, mhW kwl kwlû10[
nmo cwr cwrU11 srUpM ibrwjY[
sdw jY sdw jY sdw jY sdw jY12 ]9]
nmo XuzD XuzDM, nmo SWiq SWqM[
nmo aMDkwrM nmo joiq joqM13[
smsqM ibKY nIq qo mY smsqM14[
nmsqM nmsqM nmsqM nmsqM15 ]10]
sdw mMflwkwr jqI aKMfM[
anwdM, anûqM16, adMfM, pRcMfM17[
sqM lok sIsM18, pgM hY pqwlû19[
1
rUp rhq[
2
aMg rihq (a) suMdr[
3
nwS rhq[
4
awsw rhq (a) nwS rhq[
5
swiraW L[
6
pRkwSny vwly ho[
7
awsrw ho[
8
(pRlXkwl ivc) jl pr SySnwg Auqy sOx ky iesiQq huMdy ho[
9
idRV (= pzkIaW) dwVHW[ krVI huf vwly (vrwh avqwr vl ieSwrw hY)[
10
mhW kwl dy kwl[
11
suMdr qy suMdr[
12
cwry jugW ivc jY hovy[
(a) hy sdw jY (rUp) sdw jY (krny vwly, dwsW dI awp) sdw jY (kr rhy ho so ies leI
swfI vI) sdw jY kro[
13
hy aMDkwr rUp qy joqIaW dI joq[
14
swiraW ivc sdw qUM hY qyry ivc swrw (pRpMc sdw) hY[
15
cwry aMqhkrNw krky nmskwr hY (a) hy nmskwr (krny jog jo qYL) nmskwr krdy
hn (AuhnW dvwrw mYx) nmskwr (krny vwlw hoky) nmskwr krdw hW[
16
aMq rhq[
17
qIKN[
18
sziq lok (qyrw) sIs hY[
19
pqwl crn hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 381
ssI sUr nyqRM, muKM jÍwl jÍwlû1 ]11]
ikRpwlû, akwlû, dukwlû2 pRNwsI3[
sdw jY, sdw jY, nmo joiq rwsI4[
icdwnûd sMgI sdw sMg sohY[
nmo hY, nmo hY, nmo hY, nmo hY’ ]12]
dohrw: bwrbwr kir kY nmo, pd pMkj isr rwiK[
khÎo ‘moih awgÎw idjY, ijm rwvir aiBlwK’ ]13]
sÍYXw: SRI purSoqm SRI prmwqm
SRI prmySÍr pwvn pUrn[
dyiK ikRpwl ibswl pRsId kY
jW drsMn ko pwviq kUr n5[
rUp anûq anwid pRBU
inj dwsn kyr shwiek pUrn[
jW pd ky nK suMdrqw liK
awn iqlok ibKY sm rUr n6 ]14]
sÍYXw CMd: Duin gMBIr sGn imRdulw bhu,
boly bwk mMd muskwn[
‘duStdmn! sun pRQmY AupjÎo,
krÎo qpISur ny mm DÎwn[
apny qp pRBwvq kInis
kwrn kirby juzD mhwn[
XW qy aMs ahYx qUM hmrI
qpy mhW qp kÍY n smwn7 ]15]
nhIx iksU BI qpÎo ieqo qp
qIn jugin lO kIin mhwn[
1
pRkwS rhI azg mUMh hY[
2
(jMmN mrn dy) do smyx[
(a) aOKy smyx[
3
nwS krny vwly[
4
joqIaW dI KwN[
5
JUTy nhIx pw skdy Bwv scy pWvdy hn[
6
hor iqRlokI ivc koeI (vsqU) suMdr nhIx[
7
koeI qyry smwn nhIx[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 382
aib avqwr ipQI ql Dir kY
myro kwj krhu bc mwin[
duSt jmn ny1 iBSt ihMd ikX
qum alûb hovhu svDwn[
mwnuK qn Dir lIlw inj kir
szqÎnwm BgqI idhu dwn’ ]16]
suin kY duSt dmn kr jory
‘qhW jwin mYx ibGn ibswl[
aink BWiq kI hoihÀ pRibrqw2
aru bhu bDÎo klI ko kwl[
crn awp ky surq cuBI mm,
itkÎo aiDk mn pRym rswl[
icq mihÀ nhIx jwin aiBlwKw
iek rs rcÎo srUp sMBwil3’ ]17]
suin kY pRBu jÎox kÎox smuJwXo
SRI dyvI ko khÎo ibRqWq*[
‘Bey lbD br SkqI qy qum4,
so ip smo awXo injkwq5[
pMQ Kwlsw isrjin AuØzqm+
mwrg Bgiq pRym6 aivdwq[
CzqRI Drm nhIx jg idKIXiq,
Bey mlyC, acwrN Gwq7 ]18]
rcÎo jgq jib pUrb hmny
Aupjwey bil dYq ibswl[
1
XvnI duStW Bwv qurkW ny[
2
pRivrqIaW[
3
sMBwlky[
*
biczqR nwtk ivc akwl purK jI dy muKwribMd qox dyvI dw iZkr koeI nhIx, qW qy ieh
mMnNy jog nhIx[
4
qusIx dyvI qox vr pRwpq kIqy sI[
5
nyVy, nZdIk[
+
pw:-aMqr[
6
pRymw BgqI[
7
syStwcwr dw nwS ho igaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 383
mhW dIn1 lO bhuq pTwey
iqnhuÀ clwey inj inj cwl2[
szqÎnwm AupdyS n kInis
pwrbRhm kI nhIx sMBwil3[
aib qum sugm clwvhu nIky
rihiq khiq ky sihq rswl4’ ]19]
iem kih duSt dmn khu bhu ibiD
apny aMk ibKY bYTwie[
‘mYx apnw suq qoih invwjÎo
pMQ pRcur krIaih jg jwie[
SRI nwnk kI joiq mhW bil
nvm srIr ibKY pRivSwie5[
so qpsI hY ipqw quhwro
SWiq mqI siB sox smqwie ]20]
pRQm jnm ijm huqo SWiq miq
duiqX jnm mihÀ iqsY smwn[
jog jzgÎ kir moih arwDiq
chiq puzqR qum ko iqs Qwn[
SRI nwnk kI joiq Audwrw
pRivSih qum mihÀ iekqw Twin6[
moih srUp hoie kir mo mihÀ,
lYqw pRwpiq mihd mhwn ]21]
mm suq qUM hYx mm srUp hI,
ipqw puzqR mihÀ Byd n hoie[
Drm krhu ibdqwvin jg mihÀ
quJ ibn apr smrQ n koie[
puzqRwidk mihÀ rihn amohM,
1
muhMmd[
2
awpo awpNI cwl[
3
Xwd[
4
suMdr[
5
pRvySI hoeI hY[
6
eyk rUp ho jwvygI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 384
irpuin hqin ko awls Koie[
ismrn sziqnwm pribrqhu
CzqRI pMQ Aupij hY soie’ ]22]
iem kih msqk sUMGq dyKiq
ijm ipq qy suq ikqy isDwie[
imRdul mDur swrQ purSwrQ
SRyX Bry SuB bwk sunwie[
suin kY duSt dmn huie TWFo
hwQ joir kir ibnY alwie[
‘pMQ clih qib jgq mJwry
jib hovhu qum awp shwie’ ]23]
awiesu mwin sIs pr pRBu kI
bwr bwr aiBbMdn kIin[
krqw purK akwl ikRpwlû
eykMkwr su gurU pRbIn[
hoie ibsrjn qij drbwrihÀ,
awey ipKÎo ibmwn asIn[
nmo kriq hI qurq pXwny
inj awSRm ko phuMcy cIn ]24]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI akwl purK sox
myl’ pRsMg brnnû nwm doie pMcwsqI aMsU ]52]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 385
53. [iqRbyNI ivKy invws]
52<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>54
1
dohrw: sgry iszKÎ hkwir kY, idXo ibRqMq sunwie[
‘DrihÀ Drwql jnm ko, SRI guru2 awiesu pwie ]1]
qum BI cil siB dyS mYx, Drhu su nrin srIr[
CzqRI Drm inbwih kY, juzD ibKY bin bIr ]2]
* 3
sÍYXw: kys rKo kC AUpr bys mYx
awXuD Dwir mcwie lrweI[
Szqin jIqhu qO iQq pwvhu
rwj krhu suK lY smudweI[
nwihÀq juzD mYx kRzüDiq hÍY
idhu pRwn, lho bRhm lok suQweI4[
SRI gur dyv5 ko syvin kY
ahMmyv ibnw idhu bMD nsweI’ ]3]
iszKin sox iem koml BwiK
mhWrQ6 hY sB ko suKdweI[
‘jog mhW qp swDin awidk
hY ien ko Plu so ilhu pweI[
cIq lgwvhu moih ibKY,
mn sMg rho, pun nw BrmweI[
SRI siqnwm sdw ismry
kil kwl mYx, aMq sBY imil jweI7’ ]4]
sÍYXw CMd: duSt dmn inj rUp rmn sd8,
iem iszKÎn ko qp Pl dIin[
rihq sihq huie Aur guru ismrn,
1
cyly[
2
Bwv akwl purK dI[
*
pw:-kysih ky kC[
3
Auprly vys ivc kys qy kzC rzKo[
4
sRySt QW bRhm lok lvo[
5
akwl purK L[
6
gUVH arQ, mhW iszDWq[
7
aMq L qusIx swry myry ivc iml jwvogy[
8
sdw suMdr rUp[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 386
CzqRI Drm inRbwih pRbIn[
‘jnm mrn sMkt ky qÎwgin
inq mm inkit ik mo mih lIn[
duhUM lok ko awnÀd dInis
pRQm pMQ qy pMQ nvIn’ ]5]
suin kir iszKÎ aiKl hrKwey
hwQ joir kY sIs invwie[
‘mhWbwhu Auqswh mhwqm
pRQm iekwkI irpu smudwie1[
sihq subyl byl bf joDy
idRF hÍY sMGr mihq mcwie[
qjy mwrgN asur mwirgN
jQw mwr gN hiq Kgrwie2 ]6]
byl subyl sMGwrin kir kY
duSt dmn inj nwm Drwie[
rN ipRX rN kir asur sMGwry
bIrj3 DIrj aiDk Aupwie[
mwnuK qn lIlw mihÀ Kylhu
jQw awp kI hoie rZwie[
nqu aib kOn lrY qum sm huie
Ej su rwvir sih n skwieÀ’ ]7]
4
‘gur br SRI akwl kI5 awiesu
ijm huie iqm rihno bin awie[
Auqpiq pMQ Kwlsw kir hOx
ijs mihÀ Skiq qyj pivSwie[
rihq rwKnI, qp ko swDihÀ6,
1
pihly kzilaW ny smUh vYrI[
2
(mwrÄgN =) qIr Czf ky bhuqy dYxq mwry ijvyx grV swry srpW L mwrdw hY[ [sMs: mwrÄgN
= qIr[ mwir = mwry[ mwr = szp, Pw mwr]
3
bl, bIrqw[
4
duSt dmn jI boly[
5
pUjnIk sySt prmySur akwl dI[
6
rihq rzKNI qy (gurU syvw rUpI) qp dw swDNw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 387
ismrihÀ sziqnwm siq Bwie1[
Bo iszKhu! iehu kwrj swDo
purSoqm kI pwie rZwie ]8]
ihMdu Drm ko rwKin kir hOx
qurk qyj qru ko qurvwie2[
donhuÀ pr huie pMQ Kwlsw
Bog moK ko kr ql3 pwie[
jihÀ kihÀ ibdqih gun anyk juiq
rN ipRX rN ko chiq sdwie[
klI kwl mihÀ giq suKyn lih,
dih4 ibkwr, rih nwm smwie’ ]9]
inj iszKÎin iriK byKn sox
iemu BnI BivzKÎq siB hI bwq5[
kry ibsrjn inj inj Qwvin
jwiq ibcwriq miq avdwq6[
SRI pRBu duSt dmn jl mzjÎo
cFy sQMfl pr icq SWiq[
kuS ibsqr pr huie pdmwsn
bYiT gey kir kY irj gwq7 ]10]
KYxic pRwN ko jor pwie kir
dsmo dÍwr Poirbo kIn[
jnm Drin ko Drn ibKY8 pRBu
inj iezCÎw qy Coir su dIn[
ibRMd puSp ibRMdwrk lY kir
ibMdU ijm brKwieÀ9 pRbIn[
1
sihj suBwie[ (a) szcy pRym nwl[
2
ibRzC L qoVky[
3
hzQ dI qlI qy[
4
swV ky[
5
awpNy cyilaW L irKIbyK ivc duSt dmn jI ny swrI BivzKÎq dI gzl khI[
6
AuØzjl mqI vwly[
7
iszDw srIr krky[ [sMs: irÍj]
8
DrqI ivc[
9
dyviqaW ny keI qrHW dy Puzl lYky bUMdW vq brKwey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 388
aiDk sugMDYx DUp dIp bhu
aiq Auqsv apny mihÀ cIin ]11]
ieiq SRI qyg bhwdr guru jI
ibRMd qIrQin qIr invws[
siB asQwn dwn dy mwnd,
pwvn qy pwvn kr qws1[
jzgÎ hom dCnw bhu kMcn
swDn idjin rMk jy rws2[
aink pkwr krwie ahwrin
dyiq acwviq sÍwdin rws ]12]
iem anyk hI qIrQ kir kY
qIrQ rwj iqbYNI qIr[
puMn dwn kir idvs ibqwey
jog smwiD ibKY gMBIr[
krihÀ jzgÎ bhu kMcn dyvihÀ,
pwtMbr pSmMbr cIr[
bhuq mol ky durlB suMdr
dyiq ibBUKn mukqw hIr ]13]
byd pwiT3 gy ibzp su krmI4
SWq, dWiq5, suc, sMjm Dwir[
smdrsI sMqoSI DImiq6
ibnu mqsr muK imRdul Aucwir[
shnSIl ankUlI qp ky
ibzdÎw mihÀ azBÎws Audwr[
siqbwdI prmwqm ijn ky,
sdw Drm apny anuswr ]14]
1
dwn nwl mwn idMdy hn qy crnW nwl pivzqR krdy hn iqnHW (qIrQW) L[
2
swDW, bRwhmNW qy smUh kMgwlW L[
3
byd pwTI[
4
sRyStwcwrI[
5
ieMdRX (ieMdRX dmn =) rokN vwly [sMs: dWq]
6
buDIvwn[
(a) sRySt mqI vwly[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 389
sÍYXw: ibRMd idjo qm awie imly
as SRI guru ko js kwn suny[
soiF su bMs ik BUKn AuØzqm
DIr Audwr ibswl guny1[
dwn ko dyiq hYx, mwn ko dyiq hYx,
gÎwn ko dyiq hYx aws puny2[
nûd ko dyiq anûd ko dyiq hYx,
rUp mukMd ky bwk Bny3 ]15]
dyS ibdySin qy idj awviq
pwviq hYx Dn ko mn BwXo[
ibRMd ahwr su kInis mwDur
pUrk4, modk5, pUp KuawXo[
BUr pMcWimRq hoiq rhY
inq hom krYx jv iGRzq mMgwXo[
kwmnw pUrn hoiq anykin
SRI guru nY jsu XOx ibQrwXo ]16]
rwiq ko Twin kY qÎwg mhwn
alÜK kI syv krYx Aur mWhI[
pRwN inroiD kY AUrD ko kir
mUrD mYx iQrqw, n clwhIx6[
cMcl jy mn ko bis mYx kir
pRym agwD qy nw inkswhIx[
kyiqk kwl ibqIqih bYTiq
SRI prmySur mYx iQr pwhIx ]17]
dohrw: ies ibiD krI arwDnW, alK rUp gurdyv[
prm pRsIdy jwin kY, ins bwsur kI syv ]18]
duSt dmn piTbo kry, apnI aMs su jwn[
1
jwNy jWdy hn[
2
awsW pUrn krdy hn[
3
mukMd rUp pRmwqmW (dI pRwpqI) dy vwkW L Aucwrdy hn[
4
pUrIaW[
5
lÜfU[
6
pRwNW L rok ky dsvyx dvwr ivc iesiQq krdy hn, clwiemwn nhIx huMdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 390
-moih puzqR kirbo chiq-, as sMklp pCwin ]19]
sÍYXw CMd: qIrQ rwj iqRbyNI AUpr
bIq gey jibhUM Kt mws[
puMn dwn idn kriq ibqwey
qhIx awin kInis prkwS[
SRI gujrI gRB DwrÎo pwvn
bRDY cMd sm cwru Aujws1[
jihÀ kihÀ iesqRI jo aivlokih
ibsmih pRym prih2 duiq rws ]20]
dyiK nuKw ko mwq nwnkI
bDÎo anûd, n irdy smwie[
dwn bhuq rMkin ko dInis
lyiq awiSKw ko hrKwie]
-mhW pRqwpI suq ky suq hÍY
piq ko bwk abih ibdqwie-[
skl guruin ko mhW arwDiq
krih iqhwvl ko brqwie ]21]
mihÀmw mhW pOqR kI jwniq
XW qy Auqsv ko aiDkwie[
mn hI mnihÀ mnwviq pRBu ko
‘eykMkwr siBin ko rwie[
kro mnorQ pUrn mm aib
rhOx pRqIKiq brK ibqwie[
sd bilhwr jwAux iqs idn pr
suq ko suq jib muK idKrwie ]22]
mm suq ky nihÀ sMqiq hoeI
sMmq bIqy bWCiq jwl3[
qIn lokpiq pRBu prmySur
mYx jwnÎo aib BXo ikRpwl[
1
Aujwlw[
2
pRym ivc pYxdI hY[
3
(poqRw) cwhuMdI L bhuq swl bIqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 391
puMj qyj ko aiDk pRqwpI
jnmihgo as suMdr bwl[
DMn Bwg mYx bnox idvs iqs’
iem mwqw ko mod ibswl ]23]
sMgq inq pRiq awie GnyrI
inkit inkit chuÀ idiS qy ibRMd[
SRI gur qyg bhwdr drsihÀ
bWCiq Pl ko pwieÀ iblûd[
suq cwhiq, ibq kyiqk cwhiq,
ko arog, cih ikiqk anûd[
kyiqk Bgiq BwAu ko jwciq,
cihÀ ismrn siqnwm mukMd ]24]
Aupjih bRhm gÎwn Aur kyiqk,
nv inD iszDW kyicq pwieÀ[
kyiqk syviq inq pg pMkj
bsihÀ inkit drSn drswieÀ[
krih dyg ko, awnih jl ko,
bsqR pKwrihÀ Dir icq cwie[
kyicq pvn JulwvihÀ guru ko,
ko pnhI ko pOxC bnwie ]25]
Drih BwAu ko crn pKwrihÀ,
ko eIxDn awnih hrKwie[
sUKm bsqR mol bhu dY kY
ko poiSS lÎwvY binvwie[
cIr Znwny ZrI jugq ko
arpih Gr siqguru ky jwie[
awnihÀ aMn ikiqk bhu sRySt
isqw iGRzq lûgr mihÀ pwie ]26]
kOn kOn syvw ko ignIaih
krihÀ awin ihq inj kzlÎwn1[
BrI BIr siqguru ky chuMidiS
1
awky krdy hn awpNI klÎwn vwsqy (syvw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 392
rhYx inqwpRiq ihq inj Twin[
pwieÀ srb kuC DrihÀ kwmnw,
hoih kIrqn sunihÀ sujwn[
lok pRlok suDwrÎo, kyiqk
shq isziD ky ibdiq jhwn ]27]
nmo krin aivkwS n pwvihÀ
sMgiq neI hZwrox awie[
iek ruÞsd hovih kir bMdn
aink pRkwrin jsu ibdqwie[
lÎwie iqhwvl kir ardwsin
idn pRiq bhuq bwir brqwie[
‘DMn DMn’ chuÀidiSin sunwvihÀ,
iem mMgl suK ky smudwie ]28]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘SRI gurU pRXwg siQq’
pRsMg brnnû nwm qIn pMcwsiq aMsU ]53]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 393
54. [pRXwg qox kWSI]
53<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>55
dohrw: SRI guru kir kY bws qihÀ, kyiqk idvs ibqwie[
Bey qÎwr awgy clin, imlYx mnuj smudwie1 ]1]
cOpeI: siB qy ruKsd huie gur cwly[
vwhn aink sjwie ibswly[
sMg PkIrin ko smudwie[
ikiqk qurMgin pr Bt jwieÀ ]2]
isvkw fory sÎMdn jwiq[
qij pRXwg ko gmny pRwiq[
Qory kosin fyrw krYx[
sny sny awgY cil pry ]3]
ies pRkwr gmniq guru pUry[
ijs ky gun gn pwvn rUry[
kWSI purI phUMcy jwie[
fyrw krÎo hir suB QwieÀ ]4]
jib hI sMgiq ko suiD hoeI[
imlYx prspr isK siB koeI[
aink Aupwien ko kir qÎwrI[
jwie su arpI gurU agwrI ]5]
hwQ joir ardws krweI[
Dry Bwvnw gur qy pweI[
muziK msMd awie pg prÎo[
drb ijiqk siB awgy DrÎo ]6]
jIvn lwB lhÎo gur drSn[
awie krihÀ pg pMkj prsn[
nwnw BWiqin Auqsv krYx[
lÎwieÀ iqhwvl awgY DrYx ]7]
ikiqk idvs guru fyro rwKw[
rwKih sMgiq kir aiBlwKw[
iszKÎin mn bWCiq br jwcy[
1
bhuqy mnuÜK imldy hn (aw ky)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 394
dyiK BwAu dyx1 siqgur swcy ]8]
psrÎo sujsu aiDk ibc kWSI[
imil imil nr ijq ikqY2 pRkwSI[
bhu pMifq ibzdÎw mihÀ inpun[
awviq hYx guru ky ihq drSn ]9]
sMnÎwsI bhu qpI idgMbr3[
aink ByK jy pihriq aMbr[
pUCihÀ awin bRhm ko inrnY[
inq pRiq AuØzqr siqguru brnYx ]10]
js js ijn ijn bUJin krÎo[
qs qs AuØzqr gurU AucrÎo[
hrKihÀ suin AusqqI bKwnYx[
‘jQw jog jg gur hm jwnYx’ ]11]
iszK hZwrhuÀ hoviq awie[
SrDw Dir Dir br ko pwieÀ[
bhu sMgiq ko lgÎo idvwn[
hrKiq huie siqgurU bKwin ]12]
‘ieh puir iSv ko mhW mhwqm[
rhihÀ sMq isK inrml awqm*[
guru iszKI ko koTw ahY]
gur SrDw Aur Dir br rhYx4 ]13]
pwvn CyqR awid ko BXo5[
nIlkMT6 ruic sox ric dXo[
1
idMdy hn[
2
ijzQy ikzQy[
3
Bwv nWgy[
*
kiv jI ihMdU mq dy vzfy qIrQ dw AunHW dy SwsqRW anuswr mhwqm kih rhy hn[ isK AuQy
BweI gurdws dy vkq qox bhuqy sn ies krky gur iszKI dw koTw dzsdy qy sziqnwm ismrn
dw AupdyS idRVHw rhy hn[ kWSI ivc ies vyly gur nwnk dyv, nWvIx pwqSwhI qy dsm gurU
jI dy gurDwmW qox Cuzt AudwsI qy inrmly sMqW dy qIh cwlI fyry hn[ aMk 13 dw vwk jwpdw
hY ik vr dy rhy hn[
4
irdy ivc SrDw Dwrky sRySt (isK) rihÀdy hn[
5
pivzqR asQwn (kWSI) muzF dw hoieaw hY[
6
iSv jI ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 395
jy mwnv bwsihÀ smudwie[
giq dyvin mihÀ bnih shwie ]14]
ismrhu suKdw inq siqnwm[
SMkr purI bshu kir Dwm*[’
suin kir ‘kWSI mihÀ guru awey[
kyiqk dÎos bsy mn Bwey’ ]15]
sMgiq jOnpury1 kI aweI[
apr ij gwm ngr igrdweI2[
suin siqgur ko qihÀ awgvnU[
pRym Dry awey qij BvnU ]16]
aink akorin ko arpMqy[
hwQ joir kir nmo krMqy[
pg pMkj kI rj ko lYkY[
isr muK pr PyrihÀ ihq kY kY ]17]
jnm lwB iszKin siB lInw[
Dir Dir pRym drs guru kInw[
iek BweI gurubKS hulwsI[
sMgiq sMg jvnpur bwsI3 ]18]
pymI mhW Bjn ko kirqw[
irdY DÎwn siqgur ko Dirqw[
SRI guru qyg bhwdr qIr[
krÎo Bjn iqn Duin gMBIr ]19]
Dir Dir pRym mhW Duin swQ[
krih sunwvin siqgur nwQ[
eyk jwm lig kriq rhÎo hY[
suin gurudyv su pRyim lhÎo hY ]20]
ikRpw inDwn pRsMn ibswlw[
ies ibiD br dInis iqs kwlw[
‘suin BweI gurubKS inhwl[
1
gomqI iknwry iek Sihr dw nwm hY, ijzQy nwvyx gurW dw gurduawrw hY[
2
awsy pwsy dy[
3
jOn pur vsN vwlI sMgq nwl (awieaw)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 396
nhIx PsihÀ inSTur jmjwl1 ]21]
quv Gr puzqR hoie hY joeI[
ikrqn krih Bjn ko soeI[
qoih bMs qy ikrqn kQw[
sunihÀ pRym Dir sMgiq jQw’ ]22]
pun siB sMgiq pg lptweI[
KuSI krI siqguru siB qWeI[
iqn ky msqk pr kr Dir kir[
hrK mhW iszKin Aur Bir Bir ]23]
ibdw BeI guru jsu ko gwviq[
br bhu lY lY Aur Aumgwviq[
iem bhu sMgiq krI inhwl[
ikiqk dÎos bis qhW ikRpwl ]24]
awid jOnpuir sMgiq jyqI[
BeI ibdw lY aiBmiq2 qyqI[
pun SRI siqguru kUc krÎo hY[
clin mnorQ azgR DrÎo hY ]25]
shsrwv3* ko cly agwrI[
qihÀ iek bsih pRym Dir BwrI[
guru ko iszK huqy aiBrwm[
cwcw Pzgo iqs ko nwm ]26]
gurumuK so siqgur ko pÎwro[
pRgt pRym qy pRN iqn Dwro[
nvox sdn apno icnvwiev[
AUco dÍwr bfo rKvwiev ]27]
aMdr mMdr suMdr kIin[
ajr4 cwr cOkon nvIn[
1
jm dy kTn jwl ivc[
2
mn iezCq (br)[
3
nwm hY ngr dw, ssrwm[
*
ssrwm kWSI dy nyVy pr bMgwl sUby ivc iek Sihr hY ijzQy Syr Swh bwdSwh dI kbr hY[
ieQy nwvyx siqgurW dw gurdvwrw qy bwß hY, ar iszKI vsox bI hY[
4
ivhVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 397
awCy dr iqn ky rKvwie[
rcvwvih siB awp bqwie1 ]28]
iek idn sMgq BI iek TOr[
hyrÎo siBin vihr ko pOr[
Gr pRmwn2 qy bfo krwXo[
irdY ibKY sMsY AupjwXo ]29]
bUJin krÎo siBin ny aYsy[
‘pOr ieqo kirvwXhu kYsy?
srb sdn ky qjÎo pRmwn[
rwKÎo dÍwrw kuqo mhwn3?’ ]30]
suin Pzgo ny AuØzqr dInw[
‘sdn icnwviq mYx pRN kInw[
siqguru awvihÀgy mm fyry[
aMqr jwmI Gt Gt kyry ]31]
iqn ky ihq mYx krÎo inkyq[
pRN pUrihÀ ipiK pRym smyq[
SsqRin shiq arUiF qurMg[
awvihÀgy jib Bey AuqMg4 ]32]
vihr nhIx pRBu Auqrin krYx[
cFy qurMgm mm Gr brYx[
Auqir isMGwsn pr iQr jwieÀ[
vihr Auqir nihÀ pg sox awieÀ5 ]33]
XW qy rcÎo bfo mYx pOr[
mYx hyrox+ siqguru isrmOr[
ikRpw krihÀgy awvihÀ Gr mihÀ[
sihq pRym ky SrDw Aur mihÀ ]34]
khiq sMq aru byd purwn[
1
dzs dzs ky[
2
aMdwZw[
3
ikAux vfw rKÎw hY, kyfw vfw rzKÎw hY[
4
AuØzcy hoey hoey[
5
bwhr AuØzqr ky pYrIx czlky aMdr nw awvN[
+
pw:-hOro-hOlw hW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 398
ies ibiD kI mihÀmw Bgvwn[
pUrn krihÀ pRzqgÎw dwsin[’
suin kir sMsY kIin ibnwSn1 ]35]
‘ibzdÎw2 buiD aru drb smwj[
aYSÍrj bfy su dySin rwj[
apr anyk BWiq bifaweI[
qpin Gor qpqy3 smudweI ]36]
nihÀ dyKiq iqn ko pRBu BUl[
rhYx pRym ky inq ankUl[
dwsin pws dOr kir awvihÀ[
ijm jn4 mn hÍY qQw krwvihÀ ]37]
nwmdyv ky sMg iPry hYx[
Cwvn CprI5 kwj kry hYx[
pMfq pMfy kIin ipCwrI[
Pyir dyhurw iQry agwrI ]38]
Dxny ky bCury gn cwry[
kInis rotI CwC6 ahwry[
bdrI Pl svrI7 qy Kwey[
ibdr dws liK iqs igRh awey ]39]
SRI nwnk awid ju guru Bey[
iesI pRkwr dws igRh gey[
brn jwiq ko nhIx ibcwriq[
pRym hyir iqs iFg pg Dwriq ]40]
iem gunu suin mYx SrDw DwrI[
kInis inScY irdY mJwrI[
-dws jwin kir awieÀ ZrUr[
1
(sMgq ny awpNw) sMsw dUr kIqw[
2
iPr cwcw Pzgo jI kihÀdy hn[
3
Gor qpW L qpdy hn[
4
dwsW dy[
5
Czpr CzqN dw[
6
lÜsI[
7
BIlNI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 399
krihÀ pRqzgÎw myrI pUr-’ ]41]
iem Pzgo qy suin kir swry[
aiDk pRym kir SrDw Dwry[
guru crnin mYx pRIiq AupweI[
sziqnwm ismriq suKdweI ]42]
DMn gurU ijs ky gun eyhu[
kos hZwrin jn liK lyihÀ1[
hyir pRym inRp mn ko BwrI[
gey sMglwdIp mjwrI ]43]
drSn dIin ikRqwrQ krÎo[
gur sQwip mMjI bYTrÎo[
aib lO SRI nwnk kO DÎwviq[
aink pRkwrin ky gun gwviq ]44]
SRI hirgoibMd bwhu ibswlw[
gmny puir kSmIr ikRpwlw[
ibRDw iszKnI inj kr kwiq2[
poiSS pihrweI guru gwq ]45]
iqs ko3 pRym jwin kir Dwey[
AulÀGy ibKm sYl smudwey[
kOn kOn ignIaihÀ gun rUry[
jQw krYx jg siqguru pUry ]46]
Pzgo kI prqzgÎw sunI[
siqguru kI mihÀmw bf gunI[
Bey iszKÎ pRymI smudwie[
guru ihq rKI vsqu gn lÎwie ]47]
skl pRqIKiq gur awgvnU[
suMdr Byt DrihÀ inj BvnU[
ijm bwvn cMdn AupjY hY[
siB kwnn cMdn bin jYhY ]48]
1
hZwrW kohW qy dws L jwNky[
2
iSvnwB rwjy dy mn dw[
3
awpNy hzQIx kzqky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 400
Pzgo qy pRN suin iqm swry[
gurU AufIkiq sMJ skwry[
iqn iszKÎin ky mn kI jwin[
kWSI qy gur kIin pXwn ]49]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘kWSI awgmn siqgur
ko’ pRsMg brnnû nwm cqr pMcwsqI aMsU ]54]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 401
55. [ssrwm cwcy Pzgo dy]
54<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>56
1
dohrw: rqnwkr guru gÎwn ky , dySin pÎwnw kIin[
AUKr2 poKr3 siB Bry4, iszKI pMQ nvIn5 ]1]
cOpeI: pUrn pRN ihq iszKÎin kyrw[
krÎo kUc kWSI qy fyrw[
KYxcy pRym for qy dwsin[
cly jwiq pRBu hwQ srwsn6 ]2]
BwQw KVg bMiD kt sMgy[
gmniq huie asvwr qurMgy[
mwq nwnkI nuKw smyq[
fory sÎMdn pr Cib dyiq ]3]
kib iSvkw pr cFihÀ gusweIx[
sny sny mwrg AulÀGweI[
phuÀciq By imrZw puir ngrI[
suin kir guru suiD sMgiq sgrI ]4]
Auphwrin ly aink pRkwrI[
awdr ihq awey agvwrI[
imly Dwie kir bhuq Aumwhiq[
jQw iqRKwqur jl ko cwhiq ]5]
kr jorihÀ inj sIs JukwvihÀ[
guru ky pd aribMd lgwvihÀ[
ly kir sMg isvr kirvwXv[
kriq Bey ijm guru PurmwXv ]6]
aink pRkwrin kI kir syvw[
kry pRsMn mhW guru dyvw[
Kwn pwn kI tihl ibswlw[
1
igawn dy smuMdr SRI gurU jI[
2
kzlr vwlI BUmI[
3
CzpV[
4
(nwm rUpI jl nwl) Br idzqy[
5
iszKI rUp nvIn pMQ (aiDkwrI an aDkwrI) Bwv sBnW ivc Biraw[
6
hzQ ivc DnuK Dwry[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 402
puir kI sMgiq kir iqs kwlw ]7]
huqI iekzqR ju guru kI kwr[
DrÎo awin kir drb Audwr[
bsqR ibBUKn suMdr dIin[
arpn skl akorn kIin ]8]
iek duie kir mukwm1 gur clYx[
mg mYx bhu isK sMgiq imlYx[
arip Aupwien bMdn TwnYx[
jwcihÀ br ko ibnY bKwnYx ]9]
kriq jwiq siqgurU inhwl[
aink nrin ky bMDn twil[
jY jYkwr hoie qihÀ rhÎo[
puir gRwmin siB ny jsu khÎo ]10]
jQw mhW Gn Aumfih swvn[
Ql AuØzcwvc2 krih bswvin[
qpq hrih siB kI iekswr[
qQw inhwl kriq iek bwr ]11]
cliq cliq kRmnwSw3* silqw[
qhW awie hyrÎo jl clqw[
Auqir qhW kInis ieSnwnw[
jy apzviqR ahY asQwnw ]12]
siqgur prsy hoih punIq[
mhW doS iqs4 jwie ibqIq[
pun sMqin sox bwk bKwnw[
‘huqo iqRSMkU5 BUp mhwnw ]13]
muin gn6 qIrQ gn jl lIno[
1
Bwv iek do idn itk ky[
2
AuØzcy nIvyx[
3
kWSI qy ibhwr dy ivckwr dI iek ndI dw nwm[
*
pw:-kRmnwiSn[
4
iqs (qIrQ dw)[
5
nwm rwjw dw[
6
bhuqy qIrQW dw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 403
iqs inRp ko mjnwvin kIno1[
iqs qy ndI khYx kRmnwSw[
aib qy BeI kukrm ibnwsw2+ ]14]
gmny siqgur gey agwrI[
shsrwv3 ky phuÀic mJwrI[
siB ko qÎwg iekwkI Bey[
inj qurMg ko byg cley ]15]
khÎo ‘ipCwrI sgry awvhu[
mMd mMd mwrg gmnwvhu[
hm nY krno kwj agwry[’
iem kih siqgur byg isDwry ]16]
cwcw Pzgo ky Gr gey[
krI pRqzgÎw pUriq Bey[
pOr sdn ko bfo icnwXo[
pRym for gur aYxic mMgwXo ]17]
-vwhn cFy ajr mihÀ awvYx-[
iem pRN TwnÎox pRIiq bDwvY[
SRI gur qygbhwdr cMd[
awey cFy qurMg iblûd ]18]
gr SmSyr suhwie inKMg[
hwQ srwsn dIrG aMg[
bwj arUFy aMqr bry[
ajr ruicr mihÀ SoBiq Kry ]19]
ieq Auq nr hyrihÀ smudwie[
‘ieh ko nB4 qy AuqrÎo awie?
1
nuhwieaw[
2
Bwv kukrm ibnwsw nwm bN igaw huN qox[
+
ieQy kvI jI DunI kzFdy hn ik ijs ndI L lokI krm nwSw kihky Aus ivc ieSnwn qox
SuB krmW dw nwS smJdy sn Aus ivc ieSnwn krky siqgurU jI ny aYsw pivzqR kIqw ik
huN kukrmW dy nwS krn vwlI ho geI, iqvyx Auh rUhW ijnHW L lok apivzqR kihÀdy hn Auh
siqgurU jI nwl Cohky pivzqR ho geIaW[ ‘psU pryqhu dyv kr pUry siqgur kI vifaweI ] ‘
[vw: Bw: gu:
3
ssrwm nwm[ asl nwm hY ‘Syr Swh awgm[’
4
akwS[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 404
mhwrwj1 sm bf AuqswhI[
ikq qy SMkmwn2 icq nWhI ]20]
bdn pRPuziliq kml smwn[
nyqR ibswl ikRpwl sujwn[
dIrG Bujw SsqR siB DwrI[
gr jwmw ijn ky duiq BwrI ]21]
awie acwnk pRivSy DwmU[
inRBY siBin qy qn aiBrwmU[’
Bey acMBY dyKiq rUp[
jnu AuqrÎo ieh dyv srUp ]22]
msqk mhW idpq hY joiq[
aihlwdk jnu cMd Audoiq[
qib cwcw Pzgo cil awXo[
TWFy ajr gurU drswXo ]23]
inScY BXo n -hYx gur eyhI-[
iKcÎo jwiq mn qAU snyhI[
ibksiq jwiq bdn jljwqw3[
dyKiq irdw Aumig hulswqw4 ]24]
shj suBwiek pRym bDMqw[
Kry smuK icq mihÀ icqvMqw[
bUiJ n skih qyj drsMqw[
ipiK ibsmiq boly BgvMqw ]25]
‘hy Pzgo! qYx pRN aiq DwrÎo[
Gr ko pOr ibswl AuswrÎo[
hm aiq dUr, n irdy ibcwrÎo[
ikm awvihÀgy, nihÀ inrDwrÎo ]26]
pMQ sYxkry kosin kyrw[
ikqy idvs mihÀ phuÀcY fyrw[
1
pwqSwhW vq[
2
SMkw vwlw[
3
kvl vWùU muK[
4
KuSI nwl AuCldw ipaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 405
ibnw ibcwry pRym mhwnw[
sMgiq mYx sunwie pRN Twnw ]27]
qum mnSw ky pUrn hyqu[
sdn pRvySy bwj1 smyq[
qor pRqzgÎw pUrn krI[
ijm iezCw iqm kir ies GrI’ ]28]
suin Pzgo ky inScY BXo[
-ieh gur qyg bhwdr aXo-[
qqiCn AumgÎo irdy iblûd[
dyiK cMd ko isMDu minûd ]29]
Bry iblocn mihd anûd[
mukqw sm CUtiq jl buMd[
muK prpulq azSRü ky sMg2[
iqRpiq n dyKiq cFy qurMg ]30]
Bw sQMB3 kuC khÎo n jweI[
rukÎo kMT muK igrw n aweI[
cKin splk4 iQrÎo rih awgy[
bhur pwie suiD ko bfBwgy ]31]
pUjiq rhÎo ijsy idn rwqI[
huqo pRXMk rcÎo SuB BWqI[
kir qUrnqw awin fswXhu[
suuMdr awsqrn sox CwXhu ]32]
Dry mulwiem br AupDwnu[
rySm forYx qnI mhwn[
jwie rkwb ghI qib hwQ[
qurMg Auqwry SRI gur nwQ ]33]
isMGwsn pr qbih ibTwey[
prÎo fMfvq gur agvwey[
1
GoVy[
2
Br igaw hMJUaW nwl[
3
QMm vWùU ho igaw Bwv aihzl KVw rih igaw[
4
Bwv nyqRW dI plkW dy shq itkitkI bzJ geI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 406
bwir bwir aiBbMdn BUm1[
pg pMkj gih awnn cUMm2 ]34]
ly guru kI pnhI inj hwQ[
iqs qy DUl lgwviq mwQ[
hwQ joir huie Kro agwrI[
bwir bwir hoviq bilhwrI ]35]
‘SRI guru! qIn lok ky sÍwmI[
sdw siBin ky aMqrjwmI[
kOn rMk mYx, cil Gr awey[
ibrd dws bqsl qum gwey3 ]36]
dIn bMDu hY nwm qumwrw[
rwKhu lwj ibdiq sMswrw[
qum ibn iem gun mihÀ iks mWhU[
inrDn ky Dn ho siB kWhU4’ ]37]
shsrwv ky5 puir mihÀ swry[
suin suin isK hrKiq Aur Bwry[
jo jo vsqu DrI gur hyqu[
so siB lY lY pRym smyq ]38]
aink akorin kr Dir awey[
dyKiq drSn sIs invwey[
kr jorihÀ aru ibnY bKwnihÀ[
krihÀ iqhwvl ko bhu awnihÀ ]39]
ikRpw isMDu siB kI idiS dyiK[
krihÀ KuSI lih anÀd ivSyK[
Auqsv TwnihÀ aink pRkwrI[
DUp DuKwie awrqI AuqwrI ]40]
PUlin mwlw rcihÀ ibswly[
1
DrqI qy[
2
mUMh nwl cuMmy[
3
quswfw ibrd dwsW L pÎwrn vwlw khIdw hY[
4
inrDn dy Dn ho qy sB iksy dy (awpNy) ho[ (a) koeI DnI hovy Xw inrDnI hovy awp sB
iksI dy ho[
5
ssrwm Sihr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 407
bhuq sugMDiq gur gr fwlyx[
myvy mDur mDur Pl lÎwey[
Bojn hyqu aMn smudwey ]41]
mwq nwnkI nuKw smyq[
awie bws ikX iqsI inkyq[
fyrw apr vihr siB hoXo1[
nr nwirin imil siqgur joXo ]42]
hyqu dyß ky sRySt aMn[
gn awnihÀ cihÀ gurU pRsMn[
dugD iGRzq bhu ibiD miTaweI[
sUKm cwvr Pl smudweI ]43]
aink ibiDin kirvwie ahwry[
siqgur ko acvwvin Dwry[
ibRMd iszK bYTiq hYx pws[
gur ko bwk sunihÀ suKrws ]44]
kyiqk idn qihÀ kInis fyrw[
pUrÎo pRN bhu iszKin kyrw[
jo jo guru ihq ijs ijs rwKw[
so so arpiq pUr iBlwKw ]45]
siB iszKÎin pr KuSI Bey hYx[
irdY mnorQ pUr dey hYx[
pun cihÀ gmnÎo gurU agwrI[
kiv sMqoK isMG hÍY bilhwrI ]46]
ieiq sRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘Pzgo kyr’ pRsMg
brnnû nwm pMc pMcwsqI aMsU ]55]
1
hor swrw fyrw bwhr hoieaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 408
56. [sMsrwv fyrw, byrI[ bwß ivc invws]
55<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>57
dohrw: ibhs khÎo siqguru qbih, Pzgo inkit bulwie[
‘iszKin igRh qy kwr guru, ly kInis iekQwie1 ]1]
cOpeI: so aib arpn kIjih awin[
hm cwhiq awgY pRsQwn[’
hwQ joir iqn skl sunweI[
‘khÎo ju mYx awgy iekQweI2 ]2]
so ign ign pYsy lg3 swry[
huMfI ko krwie bhu bwry[
rhÎo hZUr pucwviq soeI[
CwnI4 nhIx awp qy koeI ]3]
aib bwkI jyiqk Dn kInw[
so siB chOx awp ko dInw[’
iem kih dXo drb ko awin[
jo iszKÎin qy lIin mhwn ]4]
ipiK siqgur ny iqh sox khÎo[
‘apr lÎwAu jo bwkI rhÎo[
hmry ihq jo ikC iks dInw[
so aib dyhu ju quv kr lInw’ ]5]
suin Pzgo mn mihÀ ibsmwnÎo[
-ieh kÎw siqgur bwk bKwnÎox[
mo iFg qAu aib kuC nihÀ rhÎo[
ieh ikm jwcihÀ, kÎw Aur lhÎo? ]6]
kUr bwk ieh khYx n kÎox hUM[
muJ iFg rhÎo n, siq BI XOx hUM5-[
icq icqviq ibqviq6 iqs kwl[
1
qUM lY ky iekzTI kIqI hY[
2
iekzTI kIqI sI[
3
pYsy pYsy qk[
4
guzJI[
5
ieh bI szc hY ik myry pws (bwkI kuC) nhIx rihaw[
6
bIiqaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 409
iek isKnI giq1 kIin sMBwl2 ]7]
‘sunhu pRBU! jo mYx nihÀ dInw[
awp ismir3 cwhhu ijs lInw[
iek idn iek isK ky Gr gXo[
qhW n isK ko dyKiq BXo ]8]
isKnI huqI iqsI sMg BwKI[
-idhu guru kwr ju hY Gr rwKI-[
khin lgI -isK nwhn Gro[
inkit n kuC dYbo kÎw krox- ]9]
suin kY pun mYx bolÎo qW sox[
-jo ikC hoih dyhu inj pwsox[
jo dyvihÀ so mYx lY jwAUx*[
siqgur pws dyie phuÀcwAUx- ]10]
inrDn isK grIb ko Dwm[
kwl inbwhiq4 kir prkwm5[
BeI su kop suny bc myry[
aYsy khin lgI iqs byry ]11]
-jy kir CUCw gmniq nWih[
kUrw prÎo ajr ly jwih[
apr khW dyvOx qum hwQ[
lÎwie kmwie n Gr ko nwQ6- ]12]
mYx suin ibnY kIin -qib eyho[
irdy Bwvnw sox qum dyho-[
Bir aMjul irs qy Aur pUrw[
mm aMcl sMg bMDÎo kUrw7 ]13]
1
iek iszKNI dw kOqk Xw krnI[
2
Xwd kIqI[
3
Xwd krwky[
*
pw:-gur ihq lyn qoih Gr awiev[ ikm CUCo aib hit kr jwiev[
4
Jzt lûGwAuxdy[
5
prwieaw kMm krky[
6
pqI[
7
kUVw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 410
so mYx iqsI rIiq ly awXo[
igRh mihÀ KolÎo avin igrwXo[
iqs mihÀ eyk prI1 mYx hyrI[
bdrI Pl kI igtk bfyrI ]14]
so mYx iehW boie kir dIin[
iqs qy bdrI ko qru cIin[
qum aMqrjwmI siB jwnI[
kwr awp kI iehY inSwnI ]15]
lIjY so, isK kro shwie[
aMs gurU iehu qru inpjwie[’
gn iszKÎin mihÀ suniq pRsMny[
khÎo gurU ‘iszK! qUM Dn DMny ]16]
gurmuK prsÍwrQ ko kirqw[
irdY loB hMkwr n Dirqw[
gur kwrj ko kriq arMB[
iszKI QMBn ky qum QMB2 ]17]
Bvswgr qy AuqrYx pwr[
apr anykin krhu AuDwr[
quv giq chiq huqy ibdqweI3[
gn iszKÎin mihÀ abih sunweI ]18]
gun gn apny, pr ky doS[
chiq Cpwey Xuiq sMqoS[
syeI iszK Bly mm pÎwry[
sws sws mihÀ moih icqwry ]19]
hy Pzgo! qUM gurmuK iszKÎ[
sunih kQw isK qoih BivzKÎ[
iqn ko iszKI pRwpiq hoie[
kwm kRoD hMkwr n koie’ ]20]
suin kir sMgiq bwk iblws[
1
peI hoeI[
2
iszKI dy sMBwln L QMB vq ho, Bwv awSRw ho[
3
qyrI krnI pRgt kIqI cwhuMdy sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 411
mihÀmw jwnI anÀd pRkwS[
hwQ joir pun arZ guZwrI[
‘purhu BwvnI pRBU hmwrI ]21]
gn iszKin imil kir anurwg[
qum ihq vihr lgwiev bwß[
awrU, awmrUd, qru aMb[
kdlI Xukq sIxic qru aMbu1 ]22]
chuMidiS durbw2 hirq KrI hY3[
hyriq mn ko hriq KrI hY[
brn brn kI bf PulvwrI[
bwrI bwir pwie kir pwrI4 ]23]
bIc sQMfl cwr cukonw[
sPl aOn qru5, brnY kOnw[
awp crn iqs Ql cil pwvhu[
sPl bwg ko sPl6 bnwvhu’ ]24]
iem dwsin kI ibnqI suin kY[
siB sMgiq kI pRIqI guin kY[
ZIn pvwXo ruicr qurMg[
Bey qÎwr inj iszKn sMg ]25]
hX arUiF iqs idiS ko cly[
awgy krihÀ kIrqn Bly[
sMgiq ibRMd Bjn ko kirqy[
gmniq guru ko drs inhirqy ]26]
phuÀcy cil kir bwß mJwr[
chuÀidiS mihÀ isK jY jY kwr[
suMdr jhW sQwn bnwiev[
qhW jwie siqguru Auqrwiev ]27]
1
ibRzC jl nwl isMcky[
2
Kzbl Gws[
3
dyiKaW mn L cMgI hrdI hY[
4
vwVI jl pwky pwlI hY[
5
sihq PlW dy DrqI qy ibRzC hn[
6
Bwv Bwgy Biraw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 412
suMdr awin pRXMk fswiev[
chuÀidiS PrS apr krvwiev[
Bjn anûd kriq qihÀ bYsy[
rGunûdn muin gin mihÀ jYsy ]28]
mwlI PUlin mwl ibswl[
apr puSp bhu rMgin jwl1[
Pl mDury aru qurS anyk[
kIny arpin jliD ibbyk2 ]29]
bhuq BWiq ky ibtp idKwey[
SRI siqgur ihq jy lgvwey[
nihr nIr kI bhuq clweI[
chuÀidiS mihÀ durbw iCrkweI3 ]30]
bylin ky ibsqwr bfyry[
sMgq shiq gurU siB hyry[
sgry idvs bsy iqs bwg[
hyir hyir sMgiq anurwg ]31]
krI Bwvnw pUrn nIky[
Driq ju rhy mnorQ jI ky[
ieq Auq inj idRStI ko pRyriq[
rcnw Aupbn kI siB hyriq ]32]
jwin pRym iszKin ko jwl[
BnÎo bcn ‘qum Bey inhwl[’
sMJ BeI ly sMgiq sMig[
siqgur Bey arUiF qurMg ]33]
sny sny pun puir mihÀ awey[
Auqsv kriq aink min Bwey[
Drmswl mih Auqry jwie[
jo siB sMgiq kIin bnwie ]34]
ruicr pRXMk su AUpr rwjYx[
1
bhuqy[
2
gurU jI dI Bytw kIqy[
3
Kbl Gwh Klyr ky lwieaw hoieaw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 413
ipiK ipiK iszKin klmK1 BwjYx[
BeI insw pun mMgl kry[
DUp DuKwvihÀ awnÀd Bry ]35]
dIpk bwir awrqI swjI[
gn sMKin kI Duin bf gwjI[
PUlin kI brKw brKwvihÀ[
mwl ibswl gry pirhwvihÀ ]36]
Sbd kIrqn kIin ibswlw[
jwgiq rhy iszKÎ iqs kwlw[
aink pRkwrin kyr ahwrw[
mDur slvN su qurS acwrw2 ]37]
ijs ky igRh kI vsqu ju aweI[
SRI gur qyg bhwdr KweI[
sPl jnm iqn apno jwnw[
inScY Dir, jm ko duK hwnw ]38]
juiq imsrI ky duGD ilawey[
mwq inkit kuCu idXo pucwey[
ko cWpiq hY crn spRym[
hWkiq pOn cwhqy Cym ]39]
Drmswl mihÀ kir kY sYn[
qIn jwm jib bIqI rYn[
AuTy pRBU kir sOcwcwr[
pun Snwn kir inrml bwir3 ]40]
bYTy mn ko gurU itkwie[
awswvwr iszKÎ qib gwieÀ[
Sbd pRym ky CMqin gwey[
hoiq pRwiq ko Bog su pwey ]41]
SRI gur qyg bhwdr cMd[
gmnÎox cwhiq Dry anûd[
1
pwp[
2
Kzty acwr[
3
inrml jl nwl[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 414
vwhn sgry kir kY qÎwr[
hoiq Bey qqiCn asvwr ]42]
ikiqk dUr sMgiq sMg aweI[
kir kir pRym crn lptweI[
dy dy DIrj siqgur morI1[
awp pXwny pUrb ErI ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘shsrWv ko fyrw’
pRsMg brnnû nwm Kst pMcwsqI aMsU ]56]
1
moVI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 415
57. [gXw jI[ jYqw syT]
56<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>58
dohrw: sny sny SRI siqgurU, gmny mwrg jwieÀ[
CyqR su gÎwsur1 ky ivKY, phuÀciq Bey suQwie ]1]
cOpeI: adBuq lIlw siqgur dÎwl[
krin hyqu nr aiDk inhwl[
Gwt bwmnI2 kInis fyrw[
ciF qurMg PlgU3 mihÀ hyrw* ]2]
ibzpR CyqR ky imil smudwey[
suin awgvn gurU iFg awey[
jgÎo pvIq4 Byt lY imly[
CyqR mhwqm AucrÎo Bly ]3]
dwn puMn qIrQ ibvhwrU[
kIin Aucwrn srb pRkwrU[
‘krhu Snwn gXw ipMf dIjih5[
dyv ipqR iqRpqwvin kIjih’ ]4]
suin SRI qyg bhwdr khÎo[
‘qIrQ mhwqm qum nihÀ lhÎo[
PlgU ibKY crn jo Dwry[
ipqr awpny iqnhuÀ AuDwry ]5]
sur iqRpqihÀ jYkwr AucwrYx[
srb aGin ko dUr invwrYx*[’
suin idj gn sgry ibsmwey[
1
gX+asur CyqR = gwÎ nwmy rwKS dw qIrQ = gXw[ gXw iek DrmI purK sI ijsdy
drSn nwl lok mukq huMdy sn, ijzQy ies dI dyh dzbI so QW gXw hY, iezQy ipMf Brw ky
lokIx ipqRW L mukq ho igaw smJdy hn[
2
bwmnI Gwt[
3
ibhwr dyS ivc PlgU nwmy ndI ijs dy iknwry gXw hY[
sUcnw-kurCyqR phoey pws bI iek itkwNy dw nW PlgU hY[
*
pw:-Pyrw[
4
jMøU[
5
ipMf Brwvy[
*
ieh AuSt lkV nÎwX hY[ ik jd quswfw mq ieh kihÀdw hY ik ijs ny PlgU ndI ivc pYr
Dr idqy Aus dy ipzqr qr gey, Pyr ipMf dyN dI loV awpy hI nw rhI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 416
hwQ joir kir ibnY alwey ]6]
‘qum siqgurU ibSn avqwr[
jy n krhugy SRwD acwr[
pun koie n kir hY ieh rIiq[
hm sox hoie jwihÀ ibzpRIq ]7]
nihÀ mwnihÀ Dn dyihÀ n koeI[
awvihÀ krihÀ SRwD nihÀ soeI[
jwie jIvkw ibgr hmwrI[
purSoqm imrjwdw DwrI1 ]8]
qum ko Auicq n aYsy krnI[
Drm sQwphu sgrI DrnI[’
suin ibnqI ibzpRin kI aYsy[
kriq Bey qs, BwKiq jYsy+ ]9]
Auqry qib qurMg qy qry[
PlgU mihÀ mzjn ko kry[
skl idjin ko SRI muK khÎo[
‘jwic lyhu jo qum icq chÎo’ ]10]
suin boly siB idjbr bMs[
‘hm ko idhu awpn srbMs[’
qib siqgur ny irdY ibcwrI[
-ieh siB mwXw ky aiDkwrI2- ]11]
ijiqk sMg3 siB dIno dwn[
DoqI eyk Auprnw pwn4[
iSvkw asu sÎMdn Dn swro5[
1
awp purSoqm qy imrjwdw DwrI ho[
+
qvw: Kw: ivc iliKaw hY ik pMfy jnyAU lY ky imly gurW ny awsw dI vwr ivcox jMøU dy
gurvwk suNwey[
Pyr gurU jI ny ikhw asIx ipMf BrvwN nhIx awey qy AuprlI gzl aMk 5 vwlI khI
Bwv ik kuC kihNw nhIx mMinaW[ ieh ikhw ik dwn jo mMgo dy idaWgy, AuhnW ny srbMs
mMigaw qW awp ny dy idqw[
2
Bwv ieh mMgqy hn jIadwn dI swr nhIx jwNdy[
3
nwl (pdwrQ) sI[
4
(prnw) swPw hzQ dw (riKaw)[
5
pwlkI, GoVw, rQ (awid sB kuzJ)[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 417
ly ibzpRin jY kwr Aucwro ]12]
ikiqk kwl bIqy suiD aweI[
-ieh siB jg guru bhu bifaweI[
ieqo smwj lyin ien hI qy[
nihÀ ikCu bfo, ibcwrhu cIqy ]13]
pzqR ilKwie lyhu aib aYsy[
hmrI sMqiq ly inq jYsy[
jyiqk sMgiq jgq qumwrI[
dwn srb ky hm aiDkwrI- ]14]
kir mslq siqgur pih awey[
‘ibjY qumwrI hohu’ sunwey[
‘SRI guru! jo hm jwcw kIin[
dIn awp ny, so siB lIn ]15]
inj sMgiq sgrI ko dwn[
ilKhu pziqRkw puMn mhwn[’
suin kY SRI siqgur PurmwXo[
‘pUrb jwcÎo so qum pwXo ]16]
loB CoB qij, krhu sMqoS1[
apin Drm rwKhu inrdoS[
idj ko muzKÎ Drm Xih joie[
jQw lwB sMquStY hoie ]17]
XW qy prwlbD jyqIk2[
pUrb jwic lIin qyqIk3[’
pun qUSin huie rhy gusweIx*[
Kwn pwn kir insw ibqweI ]18]
jQw jog siBhUM qihÀ kir kY[
1
sbr[
2
ijqnI ku[
3
iqqnI hI[
*
ieQox spSt ho igaw ik jy Bwvnw Dwr ky siqgurW ny kuC kIqw huMdw qW sMgqW leI vI
hukm ilK jWdy ijs qox awp ny nWh kIqI[ bRwhmNW dI loB lihr dw kiv jI ny ieh KUb
nkSw idKwieaw qy siqgurU jI dI cup ivc AunHW dI AudwsInqw, AunHW dy Drm qox Auprwmqw
dw nkSw iKzc idzqw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 418
gmn kIin pun siqgur cir kY1+[
srb sMg mYx hie kir qÎwrI[
mwrg gmny jwiq agwrI ]19]
imlihÀ pMQ mihÀ Dir kir BwAU[
lhYx SRyX ieh shj suBwAU[
ijm sUrj qy qm ibnswie[
pwvk inkit n sIq rhwie ]20]
ptNy ngr qIr gur gey[
iek isK ky Gr pRwpq Bey[
jYqw syT nwm iqs khYx[
kr pkvwn2 hwt pr bhY ]21]
bysin swn iPlorI krY3[
guru iszK imlih su arpn DrY[
awlmgMj mJwr bsweI4[
krqw sdw hwt hlvweI ]22]
aMqr giq ins idn guru DÎwn[
durbl dIn, loB nihÀ mwn[
kriq Snwn su iknhuÀ n dyKw5[
bsqR mlIny qn pr byKw ]23]
ibcriq guru ko isK imil jwie[
iqs ky pg inj sIs Jukwie[
pMc iPlOrI dyiq akor[
ibdw kriq dono kr joir ]24]
mihmw nihÀ jwnih iqs kOn[
ismrin siqgur Dir kir mOn[
imzQÎw jwnih jgq pswrw[
1
asvwr hoky[
+
qvw Kw: qy ieiqhws gurU Kw: ny rwjy ibSn isMG joD purIey dw imlnw gXw pur dzisaw hY[
2
iGAu ivc qly KwN dy pdwrQ[
3
(pITI dI QW) vysN pwky bNweI pUrI[ (a) vysN dy vVy [sMpRdw] (e) dwl Pl dI imlwky
iGAu qyl ivc qlI pUrI kcOrI[ [SYks: koS]
4
ivc vsdw sI[
5
Aus L nhwAuxdy L kdy iksy nhIx sI ifzTw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 419
swc n Bwsih nÜsÍr swrw1 ]25]
iek idn gur sMgiq nr kyeI[
bUJiq Bey pRym kir qyeI[
‘kho syT jI! kÎox n Snwnhu?
bsqR srIr mlIno Twnhu’ ]26]
iqn sox khÎo ‘ij dyKÎo cho[
srb ikRXw, qum mm Gr rho[
khy bny nihÀ, lIjih dyiK[
ijm Snwn mYx krOx ivSyK’ ]27]
suin isK dÍY iqs ky Gr rhy[
ins mihÀ ikRXw kriq siB lhy[
inj dukwn qy bYTÎo awie[
ismriq BXo nwm suKdwie ]28]
jwm insw bwkI jib rhI[
AuTy syT jI mn mYx lhI[
sOcwcwr krÎo jl nwl[
sursir aweI Gr iqs kwl ]29]
bfw hOZ iek huqo bnXo[
inrml jl qy so Bir gXo[
iqn ky dyKiq kIin Snwn[
pun lwgÎo ismrn suKdwn ]30]
pRwiq hoiq lO bYTÎo rhÎo[
iqn iszKn sgro kRm lhÎo[
sMgiq ibKY bwq ibdqweI[
‘jYqy syT bfI bifaweI ]31]
SRI gMgw ijs ky Gr jwie[
jwm insw qy dyiq nuhwie[’
so isK guru ko kriq AufIk[
-awie kbhuÀ dyx drSn nIk ]32]
mm kr ko kInis pkvwn[
bYiT sdn mihÀ kir hYx Kwn-[
1
swrw (jgq pswrw) nwSvwn jwNdw sI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 420
rhiq pRqIKiq suin gun guru ko[
ins bwsur anurwgI Aur ko ]33]
iqs ky mn kI giq ko jwin[
phuÀcy SRI siqgur Bgvwn[
aYxcihÀ pRym for qy jihÀ jihÀ[
kir qUrnqw phuÀcihÀ qihÀ qihÀ ]34]
dIn dÎwlu kI bwn ibswlw[
prKihÀ pRym imlihÀ qqkwlw[
guhj irdY kI giq ko lKYx[
kriq bws pRBu Gt Gt ibKY ]35]
ngr pRvyS Bey gur pUry[
kriq iblokn ibpnI1 rUry[
mMdr suMdr aMdr bwhr2[
DnI lok bhu bwsihÀ Zwhr ]36]
rcnw aink pRkwrn kyrI[
cly jwihÀ siqguru siB hyrI[
awlm gMj ibKY pun gey[
sdn syT ky pRwpiq Bey ]37]
inj jn kI pUrn ko awsw[
lok pRlok dyin Brvwsw[
Auqry jwie jbih Gr mWhI[
suiD suin jYqw syT qdwhI ]38]
pRym mgn qy dOrÎo awie[
ipiK gur pg pMkj lptwie[
swdr mMc fswvin kry[
pRBU ibTwie mod Aur Bry ]39]
inj kr qy kir kY pkvwn[
rwKÎo siqgur awgY awin[
apr ahwr aiDk kirvwie[
siB fry ko idXo acwie ]40]
1
hztW[
2
aMdrox bwhrox mMdr suMdr hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 421
vwhn srb sdn bÀDvwey[
siB ibiD ko dy kir iqRpqwey[
iqRN dwnw jo kih imStwn[
hwQ joir syvw siB Twin ]41]
dohrw: siqgur krÎo arwm ko, bIqÎo kyiqk kwl[
kiv sMqoK isMG puir ibKY, sMgiq sunY ikRpwl ]42]
jihÀ kihÀ ibdqI bwrqw, gur awey puir mWih[
iszKÎin suniq anûd Bw, khYx kOn ibiD qWih1 ]43]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘ptny SRI gurU
awgmn’ pRsMg brnnû nwm spq pMcwsiq aMsU ]57]
1
iqs (anûd L) iks ibDI nwl ikhw jwvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 422
58. [ptny invws]
57<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>59
dohrw: jihÀ kihÀ sMgiq ny sunÎo, Bw awgmn ikRpwl[
hrK prspr imliq By, ly kir Byt ibswl ]1]
cOpeI: sMgiq Sbd kIrqn krqy[
Bry anÀd isr crnin Drqy[
ZrI jugq bhu bsqR ilawey[
ruicr ibBUKin Dir agvwey ]2]
arpihÀ drb aink nr awie[
drs krin avkwSihÀ1 pwie[
ptnw Sihr lok bhu bsYx[
by Sumwr guru jsu bhu lsY2 ]3]
aink BWiq kI awin imTweI[
Kry hoie ardws krweI[
qihÀ ky bf msMd cil awey[
ibRMd sMgqW sMg su lÎwey ]4]
gur ko arpÎo drb ibswlw[
syvw apr krI qqkwlw[
Coto Qwn lok smudwey3[
BeI BIr, iQq QwAux n pwey4 ]5]
sMgiq sMg msMd imly hYx[
awps mihÀ iem kriq Bly hYx[
‘ngr ibKY ien hyqu inkyq[
chIaiq hY ibsqwr smyq5 ]6]
bsihÀ iehW guru kyiqk kwl[
drsihÀ inq hm hoihÀ inhwl[
ies isK ky Gr nhIx smwvihÀ[
drSn krin hZwrhuÀ awvihÀ ]7]
1
smW[
2
pRkwSdw hY[
3
QW Cotw qy lok bhuqy hn[
4
KVoN L bI QW nhIx imldI[
5
Bwv KulHw Gr cwhIey[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 423
sgry ngr nhIx suiD hoeI[
suin suin awie ipKih siB koeI[
bwhr ngr rhYx jy gwm1*[
sunihÀ jbih -awey guru Dwm2- ]8]
sgry Aumif awieÀ iek vwrI[
ipKihÀ gurU Aur SrDw DwrI[’
ies ibiD siB mihÀ kriq ibcwr[
qib iek isK ny kIin Aucwir ]9]
‘mYx iek dyAux hvylI gur ko[
hwQ joir kir BwAu su Aur ko[
iqs mihÀ bsihÀ sdw suK pwie[
myro jnm sPl huie jwie’ ]10]
iem kih siB mihÀ SrDw Dwir[
siqguru ky iFg kIin Aucwr[
‘pRBu jI lyhu hvylI mo qy[
iqs mihÀ bshu anûd Audoqy’ ]11]
qib ardws myvry krI[
iqsI iszKÎ kI apdw hrI[
SRI gur qyg bhwdr DIr[
apny dws hkwry qIr ]12]
‘isK ky sMg jwhu ly fyrw[
krhu qhW ibsrwm bfyrw[
mwq nwnkI ko ly jwvhu[
skl smwj smyq isDwvhu’ ]13]
suin kY awiesu sgry dws[
gmny qqiCn iqsI avws[
siB smwj qihÀ awin Auqwrw[
mwq nwnkI skl inhwrw ]14]
SRI gujrI qihÀ kIin invws[
1
ipMfW ivc[
*
pw:-bhur vihr ky ngr ij gRwm[
2
Gr Bwv-swfy dyS awey hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 424
dwsI dws bsy iqh pws[
SRI gurdyv bhur cil awey[
dy awiesu ko qhW bswey ]15]
apr iszKÎ inj inj Gr mWih[
gur vwhn bMDvwey qWih[
bhu dwsin ky awlX1 fyrw[
kriq Bey ipiK BwAu Gnyrw ]16]
sÍYXw CMd: bsn lgy SRI qyg bhwdr
kyiqk idvs ibqwvn Twin[
ptnw ngr jwin kY dIrG
bsy hyir kir suMdr Qwn[
krihÀ AuDwrin aiDk nrin kAu
jo syvihÀ Aur SrDw Twin[
SRI muK bwk sRwp kY br ko
Purih qurq ipiK nr BY mwn ]17]
jQw huqwsn aiDk jÍlq huie
inj qn ko nihÀ chiq Cuvwie[
qQw avzgÎw qy BY mwnihÀ
nihÀ ibpRY2 kib mn mYx lÎwieÀ[
dyieÀ Aupwien, TwnihÀ syvw,
krihÀ pRsIdn crn mnwie[
mn bWCiq nr lhYx pdwrQ
jihÀ kihÀ sujs mhd ibdqwie3 ]18]
rwAu, rMk, mUrK aru pMifq
cwrhuÀ brn qurk aru ihMdu[
swD anyk anyk ByK ky
jihÀ kihÀ imlihÀ hoihÀ nr ibRMd*[
szqÎbwk piqawvihÀ4 kyiqk
1
GrW ivc[
2
AultI bwq[
3
ieQox qox lYky aMk 21 dy aMq qk ieh lokW ivc ho rhI kIrqI dI gzl bwq idKwlI hY[
*
pw:-Dir Dr SrDw inq pRiq awvq sMgq krihÀ gurU kI ibRMd[
4
prKdy hn ik siqgur dy vwk szcy hn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 425
krwmwq mihÀ lKihÀ iblûd[
aMbr, pSmMbr, pwtMbr
arpihÀ drb mnwie mukMd+ ]19]
jy SrDwDir hoieÀ mmoKU1
AupdySihÀ dy awqm gÎwn[
jy Aupwsnw ky aiDkwrI
sziqnwm ilv dyx pRBu DÎwn[
jgq ibKY SuB pMQ pRkwSihÀ,
clihÀ ij nr Bv bMDnhwin[
hÍY ju iszK iqh aMg sMg rihÀ,
hlq plq mihÀ rzCw Twin ]20]
durmiq kwit sumiq AupdySihÀ,
-szqÎnwm ismrn ko dIn[
dIn pRBU ky awgY rhu inq,
qn hMqw ko hwin pRbIn!
bIn bIn kY2 hnhu ibkwrn,
BwNw mwin SWiq icq lIin[
lIin khW nr ko qn Dwry3
guru bcmwin ijnox nihÀ kIin-’ ]21]
sÍYXw: SRI guru qyg bhwdr kI
iem kIriq cwru mhW ibsqwrI[
pwien pws Aupwien ko
arpwviq hYx Aur pRym su DwrI[
jwciq hYx mn bWCiq ko
prsIdiq dyiq sBY suKkwrI[
dIn idawl kI bwn iehY
inj pYj pujwviq pRIiq inhwrI ]22]
ptnw puir bws ibswl bsY,
+
Cwpy dy nusiKaW ivc iek quk eyQy hor bI hY:- ‘krI kwmnw pUrn krqy sRI gurU qyg
bhwdr cMd[’ ies dy nwl CMd dIaW pMj qukW ho jWdIaW hn[
1
moK dI iezCw vwly[
2
cuN cuN ky[
3
nr qn Dwrky kI ilaw AuhnW ny ijnHW ny[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 426
siB BWiq iblwsiq hYx nr nwrI[
Dnvwn mhwn anyk hI mwnv
kMcn BUKn hIrin DwrI[
mukqw gn hwr, su kuMfl cwru,
Audwr bfy Buj aMgd vwrI1[
qn aMbr rIiq anykin ky
ijm aMbr mYx Auf hYx duiq BwrI2 ]23]
vwhn hY, gj, pwlkI3, suMdr
mMdr aMdr bwhr syqw4[
Dwm Dujw5 aiBrwm bnI
jnu pMK lgwie chY Auf jyqw6[
pOr bfy jug kOr sjy7,
siB TOr sjYx Duin awnûd dyqw8[
dyKÎo su jwie ikqy idn mYx,
bf dUr lgOx bisE puir eyqw ]24]
bwg ibswl Kry Pl lwig
idvwr9 bny bhurMgin ky[
qwl, qmwl, Audwlk10 dwVm11
SRI Pl12 SoBiq rMgn ky13[
jwmn ky kdlIn14 bgIcin
1
bwhW pr bhuzitaW vwly[
2
srIr (qy pihny) anyk qrHW dy kpiVaW dI SoBw aYAux hY ijvyx akwS ivc qwiraW (dy
anykW JuMfW dI SoBw hY)[
3
svwrIaW hn GoVy, hwQI, pwlkI[
4
iczty hn[
5
Gr dIaW JMfIaW[
6
ijqny (Gr hn) mwno KMB lgwky AufNw cwhuMdy hn[
7
dohW kOilaW ivc vfy drvwZy sj rhy hn (a) kOr = qÞqy [sMpRdw]
8
(ngwry) vzjky awnûd dI Dun dy rhy hn[ (a) bUhy vjN dI avwZ[
9
bwß dIaW kMDW[
10
lsUVw[
11
anwr[
12
nwlIar[
13
rMg rMg dy[
14
kyilaW dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 427
sIxciq nIr apMgn ky1[
byl qMbUln kI amrUd
su pwq anyk hI FMgin ky2 ]25]
bwrI iPrY br bUtn mYx,
sbZI sib jI hrKMiq inhwrI3[
hwrI Dnysr kI nlnI
Cib XO nlnI ibksY suKkwrI4[
kwrI su koklkw kuhkwviq5,
morn Sor, su BOr guMjwrI[
jwrI bsMq jhW bhu hoviq6
XOx chuÀ Er iKrI PulvwrI ]26 ]
dohrw: ndI bhzqr jihÀ imlI, bhI srb iek QwieÀ[
jl kI lIlHw aink ibiD, krihÀ nwir nr cwie ]27]
mhW ngr brno khW, iqh ko srb smwj[
qyg bhwdr gur qhW, itky ßrIb invwj ]28]
sorTw: nr nwrI smudwie drSn drsihÀ gurU ko[
irdy hrK aiDkwie bfy Bwg inj jwin kY ]29]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdSI rwsy ‘ptny awvin’ pRsMg
brnnû nwm aSt pMcwsiq aMsU ]58]
1
ickV rihq (inrml) pwNI nwl isMjdy hn[
2
pwnW dIaW vylW qy amrUdW dy suhNy pzqy anyk qrHW dy[
3
swry jI hiraweI dyKky awnûd huMdy hn[
4
iKVIaW hoeIaW kumudnIaW dI Cib aYAux suKdweI ho rhI hY ik (Dnysur dI nilnI =) kubyr
dy bwß dI (SoBw) mwq pY geI[ [sMs: nilnI = kmlnI[ kumudnI nilnI nûdn = kubyr dw
bwß]
5
kwlIaW koielW kUkdIaW hn[
6
mwnox bsMq dw awrMB hY [a: jwrI = rvW Bwv SurU]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 428
59. [jrw sMDu pRsMg]
58<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>60
1
dohrw: SRI gurU ptNy puir ibKY, rMmÎ sQwn inhwir [
-swihbZwdy ko jnm, huie hY iehW- ibcwr ]1]
sÍYXw: sMgiq awiesu sIs invwie
Aupwien pwien pY arpMqy[
‘Bwg bfy hmry DMn hY
inj locn qy qum ko drsMqy[
syvk awpin jwin dXwiniD!
awie inhwl ikey suKvMqy[
kIijXy awp mhW suK Xw puir,
syv krYx hm jÎox ibqvMqy2 ]2]
nWih q dUr pMjwb ko dyS Qo
kOn skY iqh TW nr jweI[
hY pirvwr jMjwr mhW
ijs qy inksÎo nihÀ jwie kdweI3[
soviq dyiq AuTwie iksI kAu
so hmrI4 giq BI suKdweI!
roj sroj pdM5 drsYx,
Gr kwr krYx, BÎo lwB mhweI6’ ]3]
XOx siB sMgiq BwAu krÎo
ardws krI pun awps mWhI[
suMdr mMidr ko bnvwie
sBI ruiq myx suKdw, duK nWhI[
kIin Auqwiel qÎwr avws ko
aOr smwj sBY ibiD jwhI7[
1
suMdr asQwn dyiKaw[
2
ies pur ivKy awp mhW suK BogNw kro, ijMnw ijMnw ivzq hovygw syvw krWgy[
3
kdy bI[
4
ijvyx iksy suzqy hoey L jgwky (koeI cIZ) dyvy ieAux swfI gq hoeI hY hy suKdweI jI![
5
crn kvl[
6
bhuq hI lwB hoieaw hY[
7
Bwv ijs qrHW mMdr iqawr kIqw iqsI qrHW hor smwj iqawr kr ilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 429
awp krÎo ibsrwm dXwiniD
iszKin kwmn pUr krwhIx ]4]
ijm jwciq hYx aru syviq hYx
iqm dyviq hYx guru rUp Audwry[
nr nwirin ky gn hÍY SrDw
Dir SRI muK ko drsYx drbwry[
iek awviq hYx iek jwviq hYx
iek pwviq hYx mn bWCiq swry[
bhu BWiq Aupwien pwien pY
arpYx ibnqI Xuiq bMdn Dwry ]5]
1
cOpeI: SRI gujrI swDÍI ko BRwqw[
nwm ikRpwl jgq bzKÎwqw[
puir mYx ikiqk dÎos kir bws[
bYTy huqy siqgurU pws ]6]
apr iszK syvk gur qIr[
drSn krihÀ nrin kI BIr[
qib ikRpwl ny bUJin kIno[
‘awp jgq ky gurU pRbIno ]7]
BUq BivzKÎ anyk ibRqWq[
qumry irdy siBin kI gÎwq[
ngr ibswl mnohr mhW[
DnI purK bYTy jihÀ khW ]8]
mMidr br suMdr bf kry[
nr nwrI gn awnÀd Bry[
siqguru kI sMgq smudwie[
rwvir ko drsY hrKwie ]9]
clY pRvwh ibml bhu pwnI[
skl dyS SoBiq gun KwnI[
BWiq BWiq ky Aupbn Kry[
Pl PUlin Xuiq qru dl hry2 ]10]
1
nyk, pqIbRqw (a) iesqRI[
2
hry pzqy vwly ibRzC[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 430
ies mihÀ BXo kOn bf rwjw?
ijsny skl bswie ibrwjw1[
suMdr dyS rwj ijn kInis[
kro sunwvin skl pRbIns’ ]11]
dohrw: suin kY siB sMgq ibKY, jwin irdY ieiqhws[
qyg bhwdr SRI gurU, khÎo siBin isK pws ]12]
‘iesI dyS mYx hoiq Bw, inRpiq ibRhdrQ* nwm[
qIn CUhnI sYnpiq, aiq sUro bil Dwm ]13]
cOpeI: ieMdR smwn mhW bil sUrw[
skl BWiq aYSÍrjy pUrw[
rzCw kriq dyS ies kyrI[
siB mwnihÀ ijh awn2 bfyrI ]14]
kWSI inRp kI qinXw doie[
iqn ko bÎwh awin Gir soie3[
icrMkwl iqs ko ibq gXo[
puzqR nhIx Gir inRp ky BXo ]15]
jzg anyk sdzCn4 kIny[
apr Aupwie BUp kir lIny[
qAU n suq AupjÎo suKdwie[
icMqwqur hoviq pCuqwie ]16]
cMidRk nwm irKISur eyk[
iqs ky gun suin SROn anyk[
lY apny sMg donhuÀ rwnI[
inRpq jwie iqh syvw TwnI ]17]
ibRC aMb ko iqh Ql KrÎo[
qry irKISur ny qp krÎo[
aink BWiq ky qp ko qwpiq[
irdY suzD SRI pRBu ko jwpiq ]18]
1
sQwpn kIqw[
*
ieh pOrwNk kQw kiv jI sunwAuN lgy hn ijs ivc jrwsMD dy jnm dw hwl hY[
2
eIn[
3
ivvwh krky Eh Gr ilaWdIaW[
4
sihq dzCNW dy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 431
kyiqk idn jib syvw TwnI[
ikRpw idRSit dyKI muin gÎwnI[
iqsih aMb ky Pl ko dIn[
-puzqR blI huie sUr adIn1- ]19]
ly hrKÎo rwjw buiDvwn[
Gr inj gmnÎo bMdn Twin[
duie dwrw pÎwrI sm2 jwnY[
-iks ko dyAux- icqvno TwnY ]20]
-iek duK pwvih iek hrKwie[
ieh ibiD nihÀ myry mn awie[
gun srUp mYx duAU smwn[
mo mihÀ pRIq krYx sm3 jwin4- ]21]
bhuq kwl icqvÎo mn mWih[
iek ko dyin rucY icq nWih[
Pl duKMf kir kY kr lIin[
duh nwrI pÎwrI kO dIin ]22]
huie pRsMn donhuÀ Pl lhÎo[
Kwey, ikiqk idnn gRB BXo5[
BUpq ky mn hrK Aupwvw[
grBvqI dyKiq suK pwvw ]23]
aviD grB6 jib pUrn BeI[
jnmy puzqR duhin giq neI[
arD arD jnmy qn doie[
inrKiq nwir ibsm rhI hoie ]24]
qW ko jwnÎo7 Bw Auqpwq8[
1
jo iksy azgy dIn nw hovygw[
2
ieko jyhIaW[
3
ieko jyhI[
4
(aijhw) jwN ky[
5
KwN qox ikMny ku idn ipzCox grB ho igaw[
6
grB dw smW[
7
iqs L jwiNaW[
8
AupzdRv hoieaw hY[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 432
ahYx KMf duie eyko gwq1[
aMbr ibKY lpytÎo qWih[
‘gyrhu vihr iblokhu nWih’ ]25]
iek iqX ny ly bwhr fwrÎo[
jrw rwKSI2 igriq inhwrÎo[
geI SIGR BzKÎin ky kwrn[
awimK SRoNq kriq ahwrin ]26]
dyKÎo iqh AuTwie kY jbY[
acrj BeI neI giq sbY[
bf bl sox gih BwrI Bwr[
joriq BeI jrw iqs bwr3 ]27]
eyk nYn kr pd iek kwn[
prÎo huqo ijh Qwn BXwn[
iqh qy bl kir kY su lgwXo[
jIvXo bwilk rudn sunwXo ]28]
Sbd BXo ijm Gn grjMqw[
ngr lok suin icMq krMqw[
jrw rwKSI acrj mwnÎo[
BeI iczqR4 sm qUSin TwnÎo ]29]
jrw5 AuTwie rhI nihÀ hwlÎo[
sgro apno Ej smHwlÎo[
bfo Sbd suin AUc ru nIc[
Dwey prÎo rOr puir bIc ]30]
jrw rwKSI ko qihÀ brjÎo[
inRp ky Btn kRoD kir qrjÎo6[
ilXo AuTwie bhuq ny imil kir[
ly kir phuÀcy BUpq ky Gr ]31]
1
iek srIr dy[
2
jrw nwmy rwKSNI ny[
3
jrw rwKSNI ny (KMfW L) joiVaw Aus vyly[
4
mUrqI[
5
jrw rwKSNI[
6
qwiVaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 433
jrw geI mihpwlk pws[
-hy inRp qumry puir mm vws[
XW qy bwilk mYx liK pwvw [
joir duKMf awin ijX pwvw1- ]32]
inRp ny huie pRsMn suq lInis[
mod shq dwrw duie dInis2[
jrw rwKSI ividaw hoie[
geI icMq rwjy kI Koie ]33]
jzgÎ dwn mMgl AuqswhU[
kriq BXo ihq sox nrnwhU3[
jrw rwKSI sMDu krÎo hY[
jrwsMD iem nwm prÎo hY ]34]
idn idn bDY aiDk bl DrY[
Skiq ibswl inRphuÀ sm krY[
mhW bwhu4 awXuq ijs CwqI[
SuB lÜCn suMdr siB BWqI ]35]
bIqiq BXo jbih icrkwl[
suin kY so iriK aiKl hvwl[
iesI dyS cil awXo soie[
dyKin ihq inRp ko suq joie ]36]
suniq BUp ny suK ko mwnw[
pUjn kI lY sOj mhwnw[
duAU Bwrjw ly kir swQ[
iriK ky crn DrÎo inj mwQ ]37]
ibnY BnI swdr bYTwXo[
-bfy Bwg hm drSn pwXo[
mo pr ikRpw ibswl qumwrI[
idXo puzqR joDw bl BwrI ]38]
1
(jd) do tukVy joVy (qd) jwn awky pY geI[
2
dohW iesqRIaW L idzqw[
3
rwjw[
4
lûmIaW bwhW vwlw, sUrbIr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 434
aib ieh rwj awp hI krIaih[
hm siBihin ko awSY iQrIaih-[
khY irKISur -sunhu nryS[
qum hI ko SoBiq siB dyS ]39]
qpsw1 bnÎo hmwro rwj[
qum hI rwKhu sYn smwj[
iehu suq qumro aYso BXo[
ibdqih skl jgq jsu lhÎo ]40]
jgq ibKY ies ky sm BUp[
nhIx hoie hY mhd anUp[
siB rwjn ko rwjw hoie[
XW kI smsr krY n koie ]41]
sur asurin ko jIqY juzD[
krih pRjw kI rzCw suzD[
jo nirMd ies pr ciF awvY[
Buj bl qy iqh hqih plwvY- ]42]
inRp qpsI qy suin kir gwQw[
suq gun qy ibswl suK swQw2[
rwj iqlk aiBKykin kInw3[
awp pMQ kwnn ko lInw ]43]
suq ko kih iszKÎw dy GnI[
jug dwrw ly kir BwmnI4[
bn mYx gmnÎox qpsI sMg[
kInis qp bn sYl AuqMg5 ]44]
jrwsMD inj ipq ky pwCy[
cqurMgin kir DujnI6 awCy[
1
qpzsÎw hI[
2
puzqR dy guNW vwlw hoN (dI gzl suNky) suKI hoXw[
3
aiBKyk = rwj awid dw aiDkwr dyN dy mMgl smyx ivDI pUrbk mMqR pVHky kuSw awidk
nwl jl iCVkNw[
4
suhNIaW, ipawrIaW[
5
AuØzcy phwVW dy bnW ivc[
6
cwr pRkwr dI sYnw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 435
jo inRp iqs kI awgÎw morY[
sMGr kir irpu ko isr PorY ]45]
iks kAu kwrwigh1 mYx fwry[
iksih inkwsih CInih swry2[
BlI BWiq inj rwj bDwvw[
siB pr apno hukm itkwvw’ ]46]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jrwsMD’ pRsMg brnnû
nwm AUnsStI aMsU ]59]
1
kYd[
2
swry (dyS) Koh lvy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 436
60. [jrwsMD pRsMg]
59<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>61
*
dohrw: ‘Bey ikRSn aivqwr pRBu, mhWbIr blvwn[
jnm BXo mQrw ibKY, ibdqy gokl Qwn ]1]
1
cOpeI: duStin mhW pUqnw mwrI [
iqNwvrq2 kI dyh ibdwrI[
bwl srUp ibKY ieh nwsy[
bRDiq Bey gn gop avwsy3 ]2]
dYq aGwsur4, Dynk5 mwrw[
kysI6 ko bl kir sMGwrw[
mQrw ko akRÁr7 ly awvw[
pRQm kudf8 duKMf krwvw ]3]
mzl cMfUr su muStk9 mwrw[
pun inRp kMs duSt sMGwrw[
jrwsMD ko huqo jmwqw[
jib Gn SÎwm kIin Kl Gwqw10 ]4]
suqw geI ipq pws pukwrI[
ibDvw dyiK aiDk duiKawrI[
jrwsMD kopÎo bl BwrI[
skl bwhnI kInis qÎwrI ]5]
Auqswihq BUpq qib cFÎo[
-hqOx hlI hir11- kRoD su bFÎo[
*
kvI jI jrwsMD dI kQw clw rhy hn, jrwsMD mgD dyS dw rwjw hoieaw hY[
1
mhW duStNI pUqnw mwrI[
2
iek dYxqÎ ijs L kMs ny ikRSn jI dy mwrn vwsqy Gzilaw sI qy ieh vwvrolw bNky ikRSn
jI L Aufw lY igaw, pr ikRSn jI ny ies dw glw dbw ky hyTW sut idzqw qy eyh mr igaw[
3
gvwilaW dy Gr[
4
aG nwmy dYxq, kMs dw sYnwpiq ijsL ikRSn ny mwiraw sI[
5
nwm rwKS dw[
6
nwm dYxq dw[
7
nwm Bgq dw[
8
DnuK[
9
cMfUr qy muStk do mzlW dy nwm hn[
10
(Aus) duSt dw nwS kIqw[
11
blBzdR qy ikRSn L mwrW[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 437
mQrw Gyir krÎo sMgRwmU[
lwKhuÀ Bt phuÀcy jmDwmU ]6]
rN BYrv kir kY bhu bwir[
hit hit gXo pRBU qy hwir[
punih dÍwrkw isMD mJwry[
rcI purI1 bs rh suKwry ]7]
ikiqk kwl bIqÎo iqs pwCy[
pWfv Bey sUrmw awCy[
rwjsUa ko cwihq+ krÎo[
SqRü ajwq mnorQ DrÎo2 ]8]
qihÀ qy SRI GnSÎwm bulwey[
aziq ipRX liK kir iqn igRh awey[
apin mnorQ BnÎo agwrI[
suin mDusUdn3 igrw AucwrI ]9]
-mhWbIr jo mgD nryS[
jrwsMD bl ibKY ibSyS[
iqs mwry ibn mK nihÀ hoie[
pUrn BXo awrbl soie4 ]10]
eyk bwr inj mMidr cir kY5[
gdw pRhwrI kr bl kir kY[
sO jojn mg ko ibsqwr[
phuÀcI hm iFg krin pRhwr ]11]
qib bldyv Skiq kir apnI[
awviq gdw inPl kir KpnI6[
1
(ikRSn jI ny) purI rcI[
+
pw:-jzg rwjsU cwihq[
2
rwjw XuiDStr ny (ieh) mnorQ Diraw[ [sMs: ajwq SzqRÁ = rwjw XuiDStr dw iek nwm]
(a) SzqRÁ koeI Auqpq nw hovy ieh mnorQ Diraw[ (e) ieh nwm hornW dw bI hY:-AupinKdW
ivc ies nwm dw iek rwjw bulwky bRhmN L awqm AupdyS idMdw hY[ iek boDI rwjw bI ies
nwm dw hY[
3
ikRSn jI ny[
4
(awpNI) awXU ivc Eh pUrn (blI) hY[ (a) Aumr awpNI pUrI kr cukw hY[
5
(jrwsMD ny) iek vwr apny mMdr qy cVky[
6
Kpw idzqI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 438
jrwisMD rwKiq bl Gnw[
kyiqk qwkI ignqI gnw ]12]
qW qy nIko iehY Aupwie[
sYnw hm sox clY n kwie[
ijh snmuK huie skih n koie[
cmUM lry kÎox1 jIqin hoie ]13]
arjn BIm sMg lY jwAUx[
keI Byd2 kir iqh ijq awAU[
aib phuÀcihÀ hm jwie smIp[
BIm sMg rN krY mhIp3 ]14]
dyhu suBt dÍY sMg hmwry[
js jY hYx qs lyhu sMBwry4-[
khI juiDStr pWfv rwj[
-awp isDwriq hmry kwj ]15]
ijs pRkwr nIkI mn qumry[
iqm hI SuB huieÀ kwrj hmry-[
suin qInhuÀ kir idj ko bys[
iesI dyS ko aey ibSyS ]16]
mg sUDy ko qijbo kIin[
apr dyS ko gey pRbIn[
-mq hmro awgm5 suin pwvY[
hqno punih kTn huie jwvY- ]17]
Auqriq Bey sursrI pwr[
ndI gMfkw qir kY bwir6[
SRoNw silqw7 ko qij gey[
mwgD* ibKY awvqy Bey ]18]
1
ikvyx[
2
Bwv, nwm dwn dMf Byd awdI AupwAu, vl Cl[
3
rwjw (jrwsMD) nwl BIm jMg kry[
4
ijs qrHW dy jwNgy qYsy sMBwl lYNy Bwv mrn nhIx idMdy[
5
awAuNw[
6
gMfkw ndI dw jl qrky[
7
SoN BdRw ndI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 439
jrwsMD joDw jihÀ rwjw[
inkit bwhnI aiDk smwjw[
bsihÀ dyS mihÀ suK sox lok[
nihÀ pwviq kibhUM mn Sok ]19]
bfo ngr jihÀ durg cuigrdy[
koie n mrd jWih ko mrdy1[
bf joDy chuÀ idiS rKvwry[
SsqR asqR ko Dwrnhwry ]20]
GMtmwl2 iek mg mihÀ ahY[
SqRü jwin bwjih suD khY3[
Sbd GMt rwjw suin pwvY[
huie sucyq bf sYn pTwvY ]21]
czkR bnwXo iek mMqRn kir4[
bUJiq SzqRü byg isr dy hir5[
ies ibiD ko liK kY Gn SÎwm[
qjÎo pRvyS dÍwr aiBrwm ]22]
huie pScwq6 kot ciF gey[
arjn BIm sMg dÍY ley[
kUd qhW qy aMqr bry[
BUpiq inkit jwie By Kry ]23]
iqs idn jrwsMD mihpwl[
dyKiq Bw apSgn ibswl[
bYTÎo dwn kriq Dn Bwry[
jwck Kry smIp inhwry ]24]
ikRSn BIm arjn kI Er[
mihpwlk aivlokÎo Gor[
*
pw:-mgD[
1
koeI blI nhIx jo AusL nwS kry[
2
GMitaW dI mwlw[
3
SzqRÁ L pCwNky vjdI hY (qy rwjw L) Þbr kr idMdI hY[
4
mMqRW dy bl nwl iek czkR bNwieaw hoieaw hY[
5
SzqRÁ L smJ ky CyqI isr nwS kr dyxdw hY[
6
ipzCox dI[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 440
-drs apUrb1 ikq qy awey[
ieh CzqRI idj byK bnwey ]25]
DnuK Gws2 ien siB ky hwQ[
kÎw ieh krihÀ kpt ky swQ-[
AuTÎo BUp iqn ky iFg gXo[
buiD bl qy siB jwniq BXo ]26]
khÎo iqnhu sox -ko qum aho?
nhIx ibzpR qn swcI kho[
sIDy mg nihÀ aMqr awey[
kot kUid phuMcy ipCvwey ]27]
dohrw: sUDy mg jy awvqy, GMtw Sbd krMiq[
czkR BXwnk iCnk mihÀ, Dr qy isr AuqrMiq- ]28]
cOpeI: suin Gn SÎwm bKwnÎo iqsy[
-cqur purK cihÀ gih irpu ijsy[
sUDy mg so awviq nWhI[
apno kwj krn ko cwhIx- ]29]
jrwsMD BwKÎo bc qbY[
-bYr krÎo hm sox qum kbY?
mYx qO ikh sox krox n dÍYS[
qum ikm jwnhu, kho aSyS- ]30]
khÎo ikRSn -jy bYr n kwhU[
bIs shsR aT sq nr nwhU3[
kÎox ieh bWiD kYd mihÀ fwry?
mK mihÀ cwhiq hYx ien mwry ]31]
ies qy pry bYr kÎw hoie[
ieqy nirMd ibnwsY koie[
skl jgq kI rzCÎw kwrn[
mYx mwnuK qn kInis Dwrin ]32]
mn mihÀ icqvÎo bf aprwD[
1
ascrj[
2
DnuK dIaW GwsIaW[
3
20800 rwjy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 441
kOn SlwGw kir hY swD1[
Xw qy qoih hqin ky hyq[
ibzpR bys qy awie inkyq ]33]
nWih q siB rwjin ko Coir[
clIey sMg juiDStr Er[
prhu pWie inj pRwn bcwvhu[
dIn hoie aib rwj kmwvhu ]34]
nWihq huie hY juzD hmwrw[
jIqihÀgy quJ Dwir aKwrw[
ikDOx hmih qum jIqin krIey[
pICy mn Bwviq anusrIey- ]35]
suin kY jrwsMD irs DwrI[
grbiq aiq muK igrw AucwrI[
-ieqI Skiq rN kirby kyrI[
kÎox idj byK bnwie kuPyrI ]36]
jo mYx bWD iley mihpwlw[
ikh sox krÎo n kpt kuFwlw[
ijm qum awey kptI hoie[
iem CzqRI kir skih n koie ]37]
mYx jIqy iem skl nryS[
juzD ibKY jY kry aSyS-[
suniq SÎwmGn punih bKwnw[
-kÎox as krqo mwn mhwnw ]38]
inRpiq blI aiq Bey anyk[
aMq kwl mihÀ rhÎo n eyk[
huqo n bl jy hmry mWhY[
qum sm sUr lrn ikm cwhYx2 ]39]
duSt dmn mm nwm sdIvw[
pRgt ikRSn qn mYx aib QIvw[
BIm sYn iehu dyKhu sUrw[
1
Blw purS[
2
qyry vrgy sUrmy nwl ikvyx lVnw cwhuMdy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 442
duiqXo arjn liK bil pUrw ]40]
qInhuÀ apny nwm bqwey[
duih mihÀ krhu ju iek mn Bwey[
qjhu kYd qy BUpiq swry[
Drmrwj ky1 clhu agwry ]41]
jIvhu jig mihÀ rhu icrkwlw[
Boghu rwj anûd ibswlw[
nWihq juzD krhu hm swQ[
qRY mihÀ iek sOxhy nr nwQ2! - ]42]
suniq BUp Aur kRoD vDwvw[
sBw Coir aMqr pRivSwvw[
suq sihdyv awpno dyKw[
rwj iqlk aiBKyk aSyKw ]43]
pun bwhr awXo hir pws[
bolÎo apno Ej pRkwS[
-qum qInhuÀ muJ Gr cil awey[
lrhu moih sox kRoD bDwey ]44]
mYx qInhuÀ sox eykl lir hOx[
mhW Ej apny mihÀ Dir hOx[
qum qInhuÀ ko krhuÀ sMGwr[
kY muJ ko lr kY ilhu mwir- ]45]
suin GnSÎwm Aucwrn kIin[
-eykl sox hm lrihÀ ij qIn[
ahY anuicq, krih ko aYsy[
inrbl hoie kriq ibiD qYsy ]46]
hm qy apno bl lGu jwin[
iek ko jwic lyhu buiDvwn[
donhuÀ lrihÀ n bolih aOr[
bl ibswl sox sMGr TOr- ]47]
jrwsMDu qib bwk Aucwry[
1
rwjw XuiDStr dy[
2
iqMnW dy ivcox iek dy swhmNy ho hy rwjw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 443
-qum bhu bwir moihqy hwry[
krÎo plwvin bwir sqwrw[
mQrw qÎwgI awn pDwrw ]48]
qum sox lriq lwj muih awvY[
bsÎo dÍwrkw qij rNQwvY1[
bfo inlwj sdw qum jnIXiq[
mhWBIru2 joDin mihÀ ignIXiq ]49]
arjn Dnu ibzdÎw mihÀ mhW[
Coriq bwN dUr irpu jhW[
bl mYx lGu jwniq hOx doAU3[
hIn swQ Bt lrih n koAU ]50]
pOn puzqR4 iek qum mihÀ BwrI[
so jy TihrY moih agwrI[
iek ky swQ juzD mm hoie[
dyKhu siBih lrihÀ hm doie-’ ]51]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy ‘jrwsMD’ pRsMg brnnû
nwm SStI aMsU ]60]
1
XuzD BUmkw L Czfky dÍwrkw jw visaw[
2
bVw kwier[
3
dohW Bwv ikRSn qy arjn L[
4
BIm sYn[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 444
61. [jrwsMD dI kQw]
60<<ipClw aMsU qqkrw rwis 11 aglw aMsU>>
dohrw: ‘rqn jtiq isr mukt ko,
BUpiq DrÎo Auqwr[
jUVw kysn ko krÎo,
idRVH pgIaw ko Dwir ]1]
cOpeI: kt khu kis kY hoXo qÎwr[
grjÎo BYrv Sbd Audwr1*[
BIm sYn ieq BXo sucyq[
Toky BujwdMf rN hyqu ]2]
kRoD Bry donhuÀ blvwn[
iBry prspr mhW BXwn[
pRQm pRhwr muSt ky kry[
AuTÎo Sbd ijm lohw Gry ]3]
mno ibRKB aiq blI iBry hYx[
ijm kuMcr kir kop lry hYx[
lpt gey aMgin sox aMg[
pwie aropihÀ bl ky sMg ]4]
kbY BIm ko BUp DkwvY[
kbY BUp ko BIm iljwvY[
kbhu sIs sIs pr mwrYx[
Gor nwd ko duAU AucwrYx ]5]
suin kir log ngr ky swry[
icMqwqur qRwsiq Aur Bwry[
suBt purK bwilk ar jÍwn[
ibRD nr awie nwir iqs Qwn ]6]
aMdr mMdir pr ciF kir kY[
icMqwqur BY DrihÀ inhir kY[
mhW BIr cwrhuÀ idiS mWih[
dyKihÀ sMGr ikiqk Aumwih ]7]
1
bVw BÎwnk Sbd krky[
*
pw:-Aucwr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 445
inkit BIr bhu phuÀcI dyiK[
qij rN, kIny dUr aSyÞ1[
ieMdR ibRqRwsur2 jnu dÍY lry[
donhuÀ mihd bIr bl kry ]8]
jnu kyhir kir kop ibswlw[
lrihÀ prspr juzD krwlw[
ies pRkwr jUJy birawr3[
bIqy idn lrqy ds cwr4 ]9]
dyKiq SRI pRBu iqn kI Erw[
jrwsMD ko ipiK bl Qorw[
inkit BIm ky sYn5 buJweI[
-BXo SRmq irpu idhu ibnsweI ]10]
dyr n krhu mwir ies lyhu[
inj pK ko inrBYqw dyhu-[
smuiJ BIm ny khÎo buJweI6[
-ikm inrbil ies lKÎo gusweIx ]11]
aMg aMg myro Qk gieAU[
awgy hovOx DIr n pieAU[
pRwkRm mo mihÀ rhÎo n BwrI[
krqo juzD SRmq qn BwrI ]12]
mhWblI ieh azgR Krovw[
qum kYsy ieh inrbl jovw?-
BImsYn qy suniq bKwnw[
-pvn puzqR qUM blI mhwnw ]13]
aYsy quJ ko nihÀ bin awie[
kir Auqswh mhWbl lwie[
jrwsMD ko jIqihÀ rN mYx[
1
swrI (BIV) dUr kIqI[
2
dYq dw nwm[
3
blI[
4
cOdW[
5
sYnq[
6
smJwky[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 446
iem inScY rwKo kir mn mYx ]14]
iek iqRN ly kir kr GnSÎwm1[
krihÀ ieSwrq locn bwm[
ibc qy cIrÎo sgro soie[
kir idKrwXo iek qy doie ]15]
BImsYn iem sYn buJweI2[
jwnÎo Byd irdy hrKweI[
-khÎo duKMf jorno eyih3[
iem qum cIr dyhu irpu dyih4- ]16]
qib SRI ikRSn pIT iqs QwpI[
dInis bl ibswl ko awpI[
SRm siB dUir krÎo iqs qn qy[
mwrin SzqR cwhÎo mn qy ]17]
gXo BIm Bw Kro agwrI[
jrwsMD awvw bil BwrI[
iBrYx bhuq ibiD muStn hqYx[
khYx aMg iFg irs kir icqYx5 ]18]
pwie Gwq lrqy bf joDy[
krihÀ pRhwrn duh qn6 kRoDy[
BIm ismir bl SRI pRBu kyrw[
Buj qy ghÎo BUp iqs byrw ]19]
bl kr isr pr PyrÎo aYsw[
czkR kulwl BRmwvih jYsw7[
skl ngr ky dyKiq qUrn[
ptkÎo avnI pr ihq cUrn8 ]20]
1
iek qIlw hzQ ivc lYky ikRSn ny[
2
sYnq smJweI[
3
ieh (jrw sMD) do tukVy juVn nwl biNaw hoXw hY[
4
srIr[
5
guzsy nwl vyKdy hn (a) icq ivc[
6
dovyx srIrW qy kRoD nwl pRhwr krdy hn[
7
Guimawr czk L ijvyx GumwAuxdw hY[
8
cUr krn vwsqy[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 447
iek pg pg ky Bry dbwiev[
duiqX ghÎo kr swQ Aucwiev[
bl kir cIrÎo dyih su hwnw[
AuTÎo Sbd qib Gor mhwnw ]21]
kir duKMf DrnI mihÀ fwrÎo[
iem SRI ikRSn SzqRü sMGwrÎo[
jrwsMD ko suq sihdyv[
krÎo qRws qij kY ahMmyv ]22]
inj ipq ky siB sicv bulwey[
-bnih imlin hir1- mqo mqwey[
-ijnhuÀ agwrI BUpiq hwrw[
mYx iqs ko suq khW ibcwrw- ]23]
rqn anyk Aupwien lIny[
imlÎo awin pd bMdn kIny[
pRBU aBYqw iqs ko dInis[
rwj isMGwsn pr iQq kInis ]24]
khÎo -brK pUrn2 qy awvhu[
Drmrwj3 pg sIs itkwvhu[
rwjsUie mK4 cwhiq krÎo[
rwj Drm ko5 idRF kir DrÎo- ]25]
6
-SRI pRBu awiesu jQw qumwrI[
hm aib brqihÀ iqs anuswrI[
rwj dyS Dn Dwm qumwrw[
idXo krÎo hm aMgIkwrw- ]26]
bwsdyv kih BUp Cufwey[
kwrwigRh mihÀ jy smudwey[
ly kir sMg BIm Bt arjn[
1
ikRSn nwl[
2
vrHy pUry ipzCox[
3
XuiDStr L[
4
rwjsU jzgÎ[
5
rwijaW vwly Drm L[
6
sihdyv boilaw[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 448
awie phUMciq By puirhsqn1’ ]27]
SRI gur qyg bhwdr DIr[
khI kQw siB iszKÎin qIr[
‘ien dySin siB ko sihdyv[
rwj krin lwgÎo nrdyv2 ]28]
pMc dSm sMmq pun jIvÎo[
jib ibroD kYrv mihÀ QIvÎo[
BXo sMgRwm mhW kurCyq[
BUmI Bwr Auqwrin hyqu ]29]
siB dySin ky inRpq bfyry[
iekTy Bey kwl ky pRyry[
mhW blI bf Skiq DrMqy[
SsqR asqR ibzdÎw gunvMqy ]30]
pWfv Drm juiDStr rwjw[
kYrv ibKY dRüjoDn swjw[
bFI sprDw3 duhuÀ idiS mWhI[
kir hMkwr qjYx hT nWhI ]31]
dyS dyS ky inRpq hkwry[
cil awey donhuÀ idiS swry[
rQ hwQI hX joDw ibRMd[
ismit4* ipRQI qy imly nirMd ]32]
jrwsMD ko suq ies dyS[
ieh BI ly kir cmUM aSyS[
Cohin BeI aStds anI5[
SRI juiq, bl juiq, lohy snI6 ]33]
ikRaw kwl kI aYsI BeI[
1
hsqnwpur[
2
rwjw hoky[
3
eIrKw[
4
iekzTy hoky[
*
pw:-isRSit[
5
sYnw[
6
SsqrW sihq[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 449
lriq prspr siB mir geI[
qhW mrÎo sihdyv su jwie[
iesI dyS ko BUp khwie ]34]
apr khW lig ignqI krIaih[
aink inRpq By kOn AucrIaih[
jrwsMD jo muzKÎ BXo hY[
inkit kwl mihÀ kih su dXo hY1’ ]35]
SRI gujrI ko BRwq ikRpwl[
iezqÎwidk isK apr ibswl[
suin pRsMg ko Aur hrKwey[
rhin lgy gur sihj suBwey ]36]
ptNw ngr ju bsih iblûd[
vNj krihÀ Dnvwn amMd[
guru ky iszKÎ awin kir hoieÀ[
aiBmiq2 ko pRwpiq nr soie ]37]
drSn krihÀ Aupwien arpihÀ[
br ko lyihÀ sRwp qy frpihÀ[
ikh ko pRwpiq huie siqnwm[
ko jwciq ipRX puzqRin Dwm3 ]38]
qn arog ko cwhiq koeI[
kyiqk lÜCmI ko br lyeI[
ko jwcih gur qy icq lweI[
‘aMqkwl mihÀ hoihÀ shweI’ ]39]
ko dsOxD ko dyie kmwie[
‘bnih pdwrQ siB suKdwie[’
krih inqwpRiq drSn koie[
ko awviq jib kwrj hoie ]40]
gur Gr kI syvw siB BWqI[
krihÀ pRIiq sox idn aru rwqI[
1
nyVy dy smyx Bwv duawpr ivc ieh asW kih idqw hY[
2
mn bWCq[
3
ipawry puzqRW L Gr ivKy[ (a) puzqR qy Gr[
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq
sRI gur pRqwp sUrj gRMQ (rwiS 11) 450
puir ptNy mihÀ iesI pRkwr[
ikiqk dÎos gur bsy Audwr ]41]
bfy Bwg jwgy ijn kyry[
syvihÀ guru pg huie kir nyry[
jnm mrn bMDn iqn Koey[
gurU ikRpw qy mukiq su hoey ]42]
ieiq SRI gur pRqwp sUrj igRMQy iekwdiS rwsy kiv sMqoK isMG
ibrcqwXW BwKwXW ‘ptNy bsn’ pRsMg brnnû nwm eyk SStI aMsU ]61]
iekwdSvIx rwis sMpUrnû ]
[gÎwrvIx rwiS sMpUrn hoeI]
srbMs dwnI gurU goibMd isMG jI dy cwr swihbZwidaW aqy mwqw gUjrI jI dy 300 swlw ShIdI idhwVy L smripq