Umhlaba Ifayela:
Abalingiswa umkhulu :
ethengisa Gasa noJohn Ntuli
Sibone ngani ukuthi yibo ABAKHULU?
o Bavezwe umhlaba ukuhamba ,
o Babizwe amagama abo,
o Bavela bebhekene neNKINGA yokuphumelelisa iphupho
lokundizela enyangeni ukuze balungise isimo so nomhlaba,
inkinga yesibili abazali babo aba ukulungisa bona , bababiza
nemaphuphe ( ikhasi 58), kodwa lokho akubaqedi amandla ,
bayaphikelela
o Bazama sisi IXAZULULO senkinga (umhlaba)
USolomon – Ebhayibhelini, wayeyinkosi kuqala ngoba ithempeli ,
futhi wayaziwa ngokuhlakanipha kwakhe .
UJohn – Ebhayibhelini, wayengomunye wabasa abaqavile
ezincekwini zikaJesu
Abalingiswa abaBALULEKILE :
uGasa - ubaba kaSolomon Gasa
uNtuli - ubaba kaJohn Ntuli
UScelo – intatheli
Babonakala ngani UKUBALULEKA KWABO?
Babuza imibuzo kanjalo ukuze bakhanyiseleke ukuthi umsebenzi
indlela oxazululeka manje le nkinga baqhuba udweshu
Isixazululo :
USolomon noJohn ( nabelungu baphesheya ) okunye baqhamuke
nesinqumo sokuyobheka ukuthi angeke yini ukwazi ukwenza
umhlaba okusha enyangeni ukulekelela lo mhlaba esiphila kuwo .
Ikhasi lesi 1kwangu- 18
ISAHLUKO 1 :
ULWEMBU (ulwembu/Imephu)
INDIKIMBA: Ukhulume kwesimo iMete (Global warming)
Kuqala njalo chaza isiphepho esinamandla indawo yaseMgungundlovu ,
lapho eladuma , labanika , kwamosheka izindawo ezinjengoSweetwaters ,
iGezubuso , iTaylor Halt naseMaswazini
Emva kwalesi sipho abantu bamoshakalelwa kakhulu , abanye bashona .
Kule ndawo-ke lokhu kwasekujwayele kwenzeka ngoba uma
kwakungesiyona imvula enolaka , kwakuba konke ilanga
Lokhu ukwenza kwesimo imizwelo kwalimaza ezolimo nemfuyo ,
namasevisi yaseMafakathini kwenzeka yini . EMafakathini - ke khona
kwakunemizi yini eyakhele khona imalingowakwaGasa nowakwaNtuli
eduze kwesikole iNgcedomhlophe
Kuthe ilanga kwezwakala ukhuluma sebenzisana ngazathi ibhomu emzini
wakwaGasa , nokwathusa wonke ucabanga ukuthi imvula enkulu iyabuya
Lokhu mbono uwe kwaGasa nje kwabafana ababili , owakhona esitolo
nowakwaNtuli , uJohn . Phela laba abafana babethole umfundaze bafunda
phesheya , eMelika . Basebebuyile , phesheya – hlala ngokuzivalela yonke
njengoSolomoni nokungaziwa ukuthi babenzani uma ngabephakathi
Abazali babo ( okungoyise babo ) bahlala bekhathazekile into senzo ,
ngoba babezitshela ukuthi EMKHATHINI KUHLELA UNKULUNKULU manje
uma bendizela emkhathini bayophazamisa uNkulunkulu njengoba
babekholwa ukuthi emkhathini kunezinkanyamba .
Ikhasi lesi 2kwangu- 18
ISAHLUKO 2:
UPHENYO LWEZIVAKASHI – UCWANINGO LWABAFAKAZI
INDIKIMBA: UKULUNGISELELA UCWANINGO ENYANGENI
esitolo noJohane bayaqhubeka nokulekelela ngocwaningo konke , konke
abakutholayo ukubhala phansi , Kanti ngapha ubaba babo abayekile
ukubaphazamisa , bezama ukubabona Amandla ngephupho labo
emathuneni yabo yokufuna sebenzisa ulwazi yabo abalithole e kanye
ngaphesheya ungqapheli i -Afrika ( iNingizimu Afrika)
kulo lonke lolu uPawulu ababodwa , baluma nethimba lochwepheshe
baphesheya ( UMaster Elphas Edward, UProfessor Ansley Cassius
noDanistus Otrostel ) nabo akazibekile phansi ngale , bazibona
sebekunqobile abakuhlosile . Ngaphezu kwalokho abafana banovalo ,
nakhu phela esitolo uhlushwa iphupho
Uthe esathi uyalichaza , kungena izindaba ezikhuluma ngobungozi
esibhekene nabo kulo mhlaba , isabelo usumosheke kakhulu , ukwenza
lokho angeke sisakwazi nokutshala ngenxa yokwenyuka kwenani le
carbon dioxide, seliphindeke ngawe kusukela umculo ikhulu eyedlule ( 100
years ago) ngakho lokho ukwenza ilanga lishise kakhulu (global warming)
Inhloso salokhu kufanele kutholakala umhlaba ozoba _____ ( iback -up)
Yikho lokhu osekwenza abafana bengasalali bejahe ukuthi iphupho labo
liphumelele
Ngaphezu kwalokho abazali bakaSolomon ( uGasa benoMaZwane )
baziqhubekela lokho yasekhaya njengasemihleni
Nakho-ke uMaZwane eseqala indaba yoSolomon noJohane thola nalo
ucwaningo ababayo , ukuthi oGasa bathule bathini
uGasa amaza akangamnaka nje , wathi akambuzi ngani ukuthi
uyaqhubeka uMaZwane uthi phela uGasa oyindoda nokumele abuze laba
abafana , hhayi - ke lokho kwamcasula uGasa
ulokhu eqhubekile uMaZwane kanti akasaboni ukuthi luyagcwala ulwandle
kuGasa , uthe engazelele uMaZwane wezwa nje ngogesi wempama ,
uGasa emshaya ( ukuvusa lokho ) uyakhala manje uMaZwane ugcina
ngokuzixolisela , ethi yena ubengaqondile ukuthukuthelisa isithombe
wakhe ngemuva lokho selwehlile ulaka , wathi usahamba uyabona uNtuli
uthe eqeda nje futhi uGasa , kwasala kwafika unyanyavu lwemoto
olushayelwa yinsizwa eyincwasimende . Le nsizwa uma ifika kwaGasa
iqonda endlini kaSolomon , ngiyabingelela , iyazethula , igama layo uScelo
Ikhasi lesi 3kwangu- 18
Mtolo, iwuqweqwe lwentathela yebo elikhulu la ngawe ngoba izindaba
ezibhalwe yiyo ziba sekhasini lokuqala njalo
Izokwenzani intatheli ? Izofuna iqiniso kakhulu ngabafana , ukuthi babuye
nini phesheya , baphase kanjani , inyanga bakhetha uMuthi we-Geography
( eZezwe ), ukuhlela izindawo azihambela njalo ngaphandle . Hhayi ,
abafana bamchaza konke , kodwa bamfihlela ukuthi ibhebhena ukundizela
emkhathini
Uthe uma uGasa esesekwaNtuli wayibona imoto kwakhe , wafikelwa
ukwesaba ukuthi izinto ukuthi yimoto yabaseshi
Wadlinza waze wazibona eseboshiwe , akangabe esazi noma uMaZwane
yini obize Amaphoyisa ngoba nakhu bake bathusana
Ikhasi lesi 4kwangu- 18
ISAKHUKO 3:
IZWE SELIYAZI – UMPHAKATHI / UMPHAKATHI UYAZI
INDIKIMBA: SEBEPHUMA/SEKUKHULUNYWA NGABO
EPHEPHANDABENI
Abazali bakaSolomoni bayazibuza ukuphendula ukuthi wonke uJohn
engakafiki ,
hhayi uSolomoni akazivalele namhlanje , bacabanga ukuthi umsebenzi
bethuswe lokho
kwentatheli . Kuwo lowo mzuzu kuqhamuka uJohn ugodle iphephandaba
kanti mayelana nendlela ubonakele begugumba namaphepha nalaba
abangajwayele ukwathenga . Uthe uma efika uJohn wakhombisa esitolo
izindaba esisekhasini lokuqala nesasikhuluma ngabo abafana ,
kwabamangaza abafana ukuthi uScelo izindabaphi konke lokhu
asekubhalile . Zabhetheka izindaba zokubuya kwabafana , ematekisini ,
emarenke ngisho nasematshwaleni . Kwakuyinto emibili ezazithandana
hhayi uSolomoni kanye noJohane njalo besafunda eNgcedomhlophe kusho
ku- bathole umfundaze nakhu nazo sezifunda ngabo ephepheni , kube
sevuka uthando yabo kudala . Yize noma u-Amahle
aphenduleyingonduso , kodwa uyakulibala lokho uma esezwa ukuthi
esitolo ubuyile , uthando khe ukuqala phansi lwavutha amalangabi kanti
uBongile yena sewamukela yena ukuthi uJohn usathola abangcono u-
Amahle uzimisele ukwenza isikhathi ezobona , kodwa uBongiwe ukhuza
uyababaza , kodwa u-Amahle engenza noma yini uma esitolo ethi
ababuyelane , kwamangaza lokho uBongiwe , wavele uthulela u - Amahle
wayiqinisa indaba konke baba umnikelo , kodwa uBongiwe umshini
ekuthini yibo abafana umuntu bazingele bona, hhayi kube yibo uBongiwe
no-Amahle babezwana ngengawo amasoka abokudala uBongiwe
ukhumbuza u-Amahle ngoSabelo , kodwa uyaveza ukuthi umauSolomon
emthanda kungamane buchitheke bugayiwe kusenjalo kwangena izindaba
emsakazweni ezikhuluma ngabo bhelu abafana ukuthi sebebuyile
phesheya , bazimisele ukuzoshintsha umhlaba ofile bawenze uphile ube
nemvelo nenyama , amahhotela nedolobha ( enyangeni ) ziyaqhubeka
izindaba wonke ukuthi wonke ukuthi bahambe nezingqwayingqwayi
zaphela , uma lokhu kuhamba kahle kungadala ukuthi imisebenzi ngawe
nokulekelela lo mhlaba esiphila kuwo njenge -back up uma kungasaphileki
kuwo bathi uma bezwa lezi izindaba abafana bathuka kakhulu , basola
sengazathi indaba bezwe ngabalingani babo baphesheya ngale ehhovisi
likaScelo uma kuzwakala lokhu waba nokudinwa sebenzisana ngoba
Ikhasi lesi 5kwangu- 18
ubecabanga ukuthi nguyena kuphela owazi lokho daba naphesheya
abelungu bamatasatasa balungelela ukuza ukuze Afrika uzolanda abafana
nokuthi enyangeni . Obaba babafana ayihlali kahle le ndaba ,
ukubakhathaza kakhulu ukuthi kanti abafana baganwa nini ngoba nakhu
phela sebezothathwa abelungu bandizele enyangeni,kuyokwenzekani uma
inyanga isincipha besekhona phezulu . Kulokho kudideka , kwafika
intatheli uScelo , naye kwafika neyakhe imibuzo . UScelo eselapho
kwaGasa kwafika incwadi , amakhehla athi mayifundwe wuyena uScelo ,
wa esihle
Incwadi yayiye ukuthi abelungu sebesendleleni , akusekho konke
pamusoro Emva ku- eseyiqedile ukuhleka , qhubeka amakhehla noScelo
babuza imibuzo , abafana baphendula ngokwezethemba yonke imibuzo
UScelo waba nokujabula phatha , emanga ukuhlakanipha kwabafana
nolwazi abanalo olumagama , encoma Inganekwane imfundo
iyakhanyiselana . Wathi efika nje ehhovisi wayelufaka kuze ngesihloko
esikhulu “INGQOPHAMLANDO EMKHATHINI” lathengwa uthathaphuthaphu
iphephandaba Wajabula wafa ulungisa omkhulu ukwenza oncomekayo
kaScelo mina amandla zangena zingenile , baze baphoqeleka ukuthi
bagaye elinye iphephandaba kwathi abantu bazizela ukwenza ehhovisi
Ikhasi lesi 6kwangu- 18
ISAHLUKO 4:
ULAKA LWEPHOYISA - LITHUKUTHELE IPHOYISA
INDIKIMBA: IPHOYISA ELINENDLUZULA ALINALWAZI
U-Amahle uyintombi enhle , emi kahle, uyabona ukuthi uBongiwe
akahambisani nokubuyelana kwabo noSolomon , naku phela u-Amahle
useyingoduso futhi uziyela yena kuSolomoni engambizanga . Nokho- ke
uyamjabulela esitolo uma embona . Uthando yabo lwaphinde lwavutha
amalangabi futhi ( upelepele wavuka ogqokweni ) U-Amahle akasafuni
ukuthi nomshado yayo , kela akahambisani izifundo mqondo kwaze
kwafika laSabelo ( khwenyana ka-Amahle ) esola ukuthi kukhona okushaya
amanzi . Bathandana nabanye hhayi uSolomoni useyajwayela
uzovakashela u-Amahle Iyawusola nenkukhu umgqakazo ebazalini
bakaSolomon , naku phela useke lokho aze abuye ebusuku , ebusuku
isikhathi engabuyi , manje abaphatheki kahle Useke abuye Ekuseni
ngovivi , bayamthethisa , ugcina ngokuqamba amanga Ukusola kuka
Sabelo kuya ngokugcina , uze lelo ukuphenya ngengoduso yakhe Nangu
noNtuli ukhulume uGasa , besahleli kungena iphoyisa ( uShezi ) aliphikisa
ligane unwabu , lizobheka ukuthi laba abafana abakhandi yini
amabhomu , izibhamu , noma iziqhumane U-Amahle uyintombi enhle , emi
kahle, uyabona ukuthi uBongiwe akahambisani nokubuyelana kwabo
noSolomon , naku phela u-Amahle useyingoduso futhi uziyela yena
kuSolomoni engambizanga . Nokho- ke uyamjabulela esitolo uma
embona . Uthando yabo lwaphinde lwavutha amalangabi futhi ( upelepele
wavuka ogqokweni ) U-Amahle akasafuni ukuthi nomshado yayo , kela
akahambisani izifundo mqondo kwaze kwafika laSabelo ( khwenyana ka-
Amahle ) esola ukuthi kukhona okushaya amanzi . Bathandana nabanye
hhayi uSolomoni useyajwayela uzovakashela u-Amahle Iyawusola
nenkukhu umgqakazo ebazalini bakaSolomon , naku phela useke lokho
aze abuye ebusuku , ebusuku isikhathi engabuyi , manje abaphatheki
kahle Useke abuye Ekuseni ngovivi , bayamthethisa , ugcina ngokuqamba
amanga Ukusola kuka Sabelo kuya ngokugcina , uze lelo ukuphenya
ngengoduso yakhe Nangu noNtuli ukhulume uGasa , besahleli kungena
iphoyisa ( uShezi ) aliphikisa ligane unwabu , lizobheka ukuthi laba
abafana abakhandi yini amabhomu , izibhamu , noma iziqhumane Lithe
uma lifika , ngalowo ulicela i -search warrant, aliyiphethe , kodwa
liyaqhubeka nokubheka ala ngathola lutho , lahamba , kodwa laba ukuthi
libabhekile . Kusenjalo kukhale u-ova ovela eMelika , ubazisa nge
sebeyasuka oProfesa ukuzolanda esitolo noJohane Bayakhuluma bayaqeda
Ikhasi lesi 7kwangu- 18
, bayavalelisana Iveni yamaphoyisa iyahamba UNtuli utshela abafana
ukuthi ayiyeke lento abayenzayo Abavumelani naye , naku phela
sebezohamba vele UNtuli noGasa abazizwisisi le ndaba yamadodana abo,
basalokhu beqhamukile uthando : bazophefumula kanjani ngoba awukho
umoya enyangeni ? uma inyanga incipha ayizukubaphithiza yini ? Iphoyisa
uShezi lisongela esitolo noJohane ukuthi lizokwenza noma yini
ezophazamisa , ngoba akayikholwa lento abayishoyo Iphoyisa uShezi
libona abantu kumakhambi bafunda iphephandaba , naye bafuna
walithola , uma lifunda libona isihloko esithi “ Ingqophamlando emkhathini
” Kwamthukuthelisa kakhulu lokho ngoba kuleso ndaba kwakuvela
negama lakhe Washayela ehhovisi lephephandaba bonisa
Ikhasi lesi 8kwangu- 18
ISAHLUKO 5:
UVALO LOKUBHEKANA NENKOSI
INDIKIMBA: IMBIZO
sahluko , konke sazi-ke ukuthi uGasa noNtuli abanumzane abafuyile futhi
abalimayo : UGasa ukhipha izinkomo ziyodla edlelweni nakhu esebona
indoda yehhashi Le ndoda , induna yenkosi ithunywe ukuthi izobiza uGasa
noNtuli namadodana abo Ayichazeli ukuthi wonke bebizwa , kwamthusa
lokho uGasa , ukuthi izinto inkosi izobaxosha noNtuli naye kuyamethusa
ukubizwa kwabo yinkosi , ukuthi izinto baxoshwe , kuthathwe nezinkomo
Yize noma uGasa noNtuli lethukile , noJohane bazikhululekele nje abazi
nakwazi , bathe befika enkosini bafika sekunabantu kumakhambi yafika
inkosi , kwangenwa , yaqala indaba, indaba yabo
kwakungeyokuqalaEmbizweni inkosi izwakalisa wonke ngoba izizwa
sengathi yona ayishaywa mkhuba , uGasa / uNtuli nabafana babo
bayazenzela nje yize noma uNtuli ayeziqinisa , uGasa Akaphelile uvalo ,
abanye abantu bababhekile , mada ukujabula ukuthi bazothini inkosi
iyabacela ukuthi abachaze ngakho konke lokhu ngomsebenziyo -
ukundizela emkhathini kanye neziqhumane , yacela ukuthi kuchaze bona
abafana USolomon uyaqala uyabingelela , uyachaza isimo abangaphansi
kwaso selokhu baba phesheya , uyashweleza Nkosi , uyachaza futhi ukuthi
yini inhloso yohambo yabo endlinimkhathini , noJohn uyalekelela . Cha
wathola lutho ngokuhlasela uGasa noNtuli ukuthi wonke bengabikelanga
inkosi ngoba bayawazi uraya UNdunankulu wafuna ; egculisayo ngakho
konke incazelo yilaba abafana , wabuza futhi Inganekwane isizwe
sizotholani lokho hambo yabo Bachaza-ke abafana ukuthi isizathu
sokuhamba kwabo , yingoba lo mhlaba esiphila kuwo usumosheke kakhulu
ngenxa yamafemu a isihloko Intuthu , isabelo izinto seziku-Fouth Industrial
Revolution (4thIR) manje ngakho - ke nabo ibhebhena ukulekelela kulezo
besifazane Baqhubeka bachaza Inganekwane isimo imizwelo asisafani
kuqala , nokulima sekumnandi kakhulu ngenxa yelanga elishisa kakhulu .
Bachaza Inganekwane ukube izwe lahumusha Afrika lisesimeni Ukwenza ,
kungaba nayo ibhuku i -nuclear njengako Russia, USA ne Germany, kodwa
ayikakulungeli lokho ngoba iyabiza Bachaza futhi ukuthi njengoba ube
ukufundisa nje , ukubonakala zithombe ukuthi angeke yini kwenzeka
ukuthi kunomhlaba okungcono kunalona esihlala kuwo ukuze kuzothuthwa
kuwo , ngoba lona esikuwo manje ukwenza kwesimo imizwelo
kuzowubulala . Kwabethusa kakhulu lokho abantu Baqhubeka bachaza
abafana ukuthi ngenxa yalesi simo , kuzoba nendlala kanye nesomi ,
Ikhasi lesi 9kwangu- 18
nohulumeni uzogcina esehluleka umthetho izinganesizinda ezinhlungwini
yizikhukhula Abanye ba ingu ukuthi izono lezi ezenza umhlaba wethu ube
nje , kodwa abafana bazihlangula umzimba , bathi kanye ngenkolo kodwa
bayachaza akufundile . ( Ukungqubuzana kwenkolo nemvelo ) Abafana
bayasho ukuthi ngisho nohulumeni unomvuzo uhamba , futhi izwe
lanamuhla Afrika liwunombolo 14 ukuba . eyakhe anga 196. Lokhu ezwa
ukugcwala kakhulu lokho kanye hhayi ngawe kakhulu i-CO2 Inkosi yabuza
ukuthi lokho thuthukisa obhuku ngaphandle kokuya enyangeni , abafana
bathi i-nuclear kanye nezimoto ezishajwa njengamafoni ,
ungasasetshenziswa ugesi . Bamveza kodwa ukuthi amanye uzwe afana
ne-USA awavumelani nalokhu , kodwa into egxile i -recycling yethini
nebhodlela wonke i -energy. Okunye sebenzisana okubalulekile ukuthi
kuyatholakala umshini ongasusa i-C02 emkhathini Intatheli ngiyabuyela
kwaGasa , izocoshela 2 izindaba Omunye umbuzo ovelayo ukuthi , ama-
season ( izinkathi zonyaka ) ayefana yini enyangeni nakakuhle ,
kwatholakala ukuthi awafani , ukuthi umzimba yini lokho , Nguwa
Bayaqhubeka abafana bachaza konke phakathi kwenyanga , umhlaba ,
nelanga , bathi ilanga lifana kakhulu ngoba lisinika uVitamin D Besachaza
kanjalo , kwatheleka iphoyisa , lababisa laxosha nentatheli Lasabisa
nabanumzane ukuthi lizobabopha Khona njalo kwakhala u-ova ovela
phesheya elwandle owazisa abafana ukuthi abalunge , sebesendleleni ,
sekuzoyiwa enyangeni Kuthe kusenjalo , kwezwakala ukuduma okukhuu ,
kwazamazama indlu Abokuyo , iphoyisa labaleka , ananumzane bathuka
besaba ukuthi sebeyafa Linele lahamba iphoyisa , kwanqamuka ukuduma
Abanumzane bayaqhubeka nokungayikholwa yonke lento esho abafana
Lokhu ukuduma o bone , bacabanga ukuthi ukuduma o kusho
bekuwubuthakathi Ukuduma kwadalwa ukuxabana kwamagagasi omoya
(u-ova wephoyisa ne-radio transformer) Emva ku- iphoyisa libalekile ,
lalithuke kakhulu ngemuva kokuduma o stock , lalicabanga ukuthi
Ubuthakathi Nangapha uMaZwane luyalumbulala uvalo ngenxa okuningi
umsebenzi abafana unquma ukuvakashela uMaBhengu , uyomxoxela
konke wena kwakhe baxoxa baze baphuma nesinqumo ukuthi ababulale
abayeni babo ngokubashisa konke abilayo , wakhuza babaza uMaZwane ,
paya nabo umama abangakholwa le nto esho ngabafana .
Ikhasi lesi 10kwangu- 18
UMHLABA OFILE
Izinhlamvu Eziyinhloko:
Solomon Gasa noJohn Ntuli
Sazi kanjani ukuthi bangabalingiswa abakhulu?
o Zethulwa ekuqaleni kwendaba.
o Babizwa ngamagama abo.
o Baboniswa bebhekene nenselelo yokufeza iphupho labo
lokundizela enyangeni ukulungisa ukufudumala komhlaba.
Enye inselelo ngeyokuthi abazali babo abakholelwa kuzo,
bazibiza ngabaphuphi, kodwa lokhu akubathenanga amandla
— babekezele.
o Bazama ukuthola isixazululo kule nkinga (global warming).
Ukubaluleka Kwamagama Azo:
o USolomoni — EBhayibhelini, wayeyinkosi yokuqala eyakha
ithempeli, futhi wayaziwa ngokuhlakanipha kwakhe.
o UJohane — EBhayibhelini, wayengomunye wabafundi bakaJesu
abaqavile.
Izinhlamvu ezibalulekile:
Gasa - Ubaba kaSolomon Gasa
UNtuli - Ubaba kaJohn Ntuli
Scelo - Intatheli
UMaZwane – umama kaSolomon Gasa
Amahle noBongiwe – Intombi kaSolomoni noJohane
Iphoyisa uShezi – iphoyisa
UMaBhengu – umama kaJohn Ntuli
Kungani zibalulekile?
Babuza imibuzo eminingi ukuze baqonde ukuthi iyiphi indlela
engaxazulula inkinga, ngaleyo ndlela iqhubekisele phambili
ukungqubuzana.
Basiza abalingiswa abakhulu futhi bakhulise indaba.
Isixazululo:
USolomon noJohn (kanye nabantu baphesheya kwezilwandle) kumele beze
nesixazululo: ukuthola ukuthi kungenzeka yini ukudala umhlaba omusha
enyangeni ukusiza ukusekela umhlaba esiphila kuwo.
Ikhasi lesi 11kwangu- 18
Ikhasi lesi 12kwangu- 18
ISAHLUKO 1:
Itimu: Ukuguquka Kwesimo Sezulu (Ukufudumala Kwembulunga
yonke)
Kuqala lapho isiphepho esinamandla sihlasela indawo
yaseMgungundlovu , umbani nokuduma kwezulu kucekele phansi izindawo
ezifana neSweetwaters , Gezubuso , Taylors Halt, naseMaswazini .
Ngemva kwesiphepho, abantu abaningi bakhungathekile, futhi abanye
balahlekelwa ukuphila kwabo. Le ndawo ijwayele ukuba nemicimbi enjalo -
uma kungesona isiphepho esikhulu, igagasi lokushisa.
Ukuguquguquka kwesimo sezulu kucekele phansi ezolimo nemfuyo,
kuyafana naseMafakathini . EMafakathini imindeni emibili eyakwaGasa
neyakwaNtuli ihlala eduze kwesikole iNgcedomhlophe .
Ngelinye ilanga, kwenzeka ukuqhuma okukhulu kwaGasa, futhi
umphakathi wesaba esinye isiphepho esikhulu. Ngaphakathi endlini
yakwaGasa kukhona uSolomon noJohn Ntuli ababuyile eMelika beyofunda.
Selokhu bebuyile, bachitha amahora amaningi bezivalele ekamelweni
likaSolomoni, benza into engaqondakali. Oyise bakhathazekile ngalokhu
kuziphatha ngoba bakholelwa ukuthi “uNkulunkulu uhlala emkhathini”
futhi besaba ukuthi ukundiza emkhathini kungase kumthukuthelise.
Ikhasi lesi 13kwangu- 18
ISAHLUKO 2:
Itimu: Ukulungiselela Ucwaningo Lwemkhathi
USolomoni noJohane bayaqhubeka besebenza ngenkuthalo, bebhala lokho
abakutholile, naphezu kokuba oyise bezama ukubadikibalisa. Obaba
abaliqondi iphupho labo lokusebenzisa ulwazi lwabo lwaphesheya
ukufukula iNingizimu Afrika.
Abafana basebenza nethimba lochwepheshe baphesheya kwezilwandle
(uMaster Elphas Edward, uSolwazi Ansley Cassius, noDanistus Otrostell ),
enza inqubekelaphambili ebonakalayo. Nokho, uSolomoni ukhathazwa
iphupho eliphindaphindayo.
Ngenkathi sichaza lokhu, izindaba ziyafika mayelana nenkinga ebhekene
neplanethi - ukufudumala kwembulunga yonke kuye kwaba kubi kakhulu,
okwenza ezolimo zicishe zingenzeki ngenxa yokukhuphuka kwamazinga e-
CO2 (okuphindwe kathathu kunekhulu leminyaka edlule). Le nkinga
yomhlaba wonke iqinisa umfutho wabo wokuthola isisombululo. Kumelwe
bathole iplanethi njengesipele somuntu.
Kusenjalo abazali bakaSolomon uGasa noMaZwane basaqhubeka
nemisebenzi yasendlini njengenjwayelo. UMaZwane aqale axoxe
ngocwaningo lukaSolomon noJohn, aphakamise ukuthi uGasa abuze
abafana ngalo. Kuyamcasula lokhu uGasa, ngokudinwa, ashaye
uMaZwane ngempama — axolise ethi ubengaqondile ukumcasula.
Kuthe kungakapholi maseko kutheleke intatheli egama layo linguScelo
Mtolo. Uyintatheli eyaziwayo yephephandaba elikhulu eThekwini. Ubuza
abafana ngezifundo nezifiso zabo. Babelana naye ngokukhululekile kodwa
bafihla ukuthi bahlose ukundiza emkhathini.
UGasa ufika ekhaya, abone intatheli, unovalo lokuthi ungumseshi. Aqale
atatazele azibuze ukuthi ngabe uMaZwane ufonele abomthetho ngenxa
yengxabano yabo yaphambilini.
Ikhasi lesi 14kwangu- 18
ISAHLUKO 3:
Itimu: Umphakathi uyazi
Abazali bakaSolomon noJohn bayamangala ukuthi kungani uJohn
engafikanga, nokuthi kungani uSolomoni engaphumi ekamelweni usuku
lonke. Kusenjalo, kufike uJohn, ephethe iphephandaba elinesihloko
esikhuluma ngabafana nokuzama kwabo emkhathini . Bashaqekile
ngokuvezwa yintatheli, uScelo .
Lezi zindaba zisabalala ngokushesha - ezikhumulweni zamatekisi,
ezimakethe, nasezinkantini. Ngisho amalangabi amadala, u-Amahle
noBongiwe, ababekade benguSolomon noJohn bazifunda izindaba
bakhumbula imizwa yabo. U-Amahle yize esethembisene umshado
noSabelo uzithola esehalela uSolomoni. Kusenjalo uBongiwe uzama
ukuxwayisa u-Amahle ngokuvuselela ezothando zakudala.
Umsakazo uyakuqinisekisa ukuthi abafana sebebuyile phesheya
kwezilwandle futhi bazimisele ngokudala iplanethi entsha ezokweseka
impilo. Lezi zindaba zibalula ukuthi lo mzamo ungavula inqwaba
yamathuba emisebenzi uma uphumelela.
USolomon noJohn bakhathazekile ngokuthi kungenzeka ozakwabo
baphesheya kwezilwandle baputshuze lezi zindaba. Khonamanjalo,
intatheli uScelo , lapho izwa izindaba zomhlaba wonke, izizwa idakiwe
njengoba yayicabanga ukuthi inendaba ekhethekile. Obaba baphinde
bakhathazeke ngamadodana abo, besaba ukuthi ukuya enyangeni
kungase kubangele izinkinga zomkhaya nezomshado.
UScelo afike nencwadi, aqinisekise usuku lokuhamba, ayihambise kobaba.
Lapho beqeda, uSolomon noJohn baphendula ngentshiseko yonke imibuzo,
behlaba umxhwele uScelo ngobuhlakani babo nokuzimisela. Indatshana
iba yisihloko ephepheni - “UMZUZWANA WOMLANDO ESEMKHATHWENI” -
futhi ithengiswa ngokushesha, okwenza uScelo abe yintatheli edumile.
Ikhasi lesi 15kwangu- 18
ISAHLUKO 4:
Indikimba: Iphoyisa Elithukuthele - Iphoyisa Elingenalo Ulwazi
U-Amahle uthembisene umshado noSabelo, uzithola esedonswa
nguSolomon, evuselela imizwa yakudala. Naye uSolomon uyamzwela u-
Amahle. Udaba lwabo seluphenduke undabamlonyeni kwaGasa, ludala
ukushuba nolaka.
USabelo uya ngokuya esolisa aqale aphenye u-Amahle. Khonamanjalo,
uNtuli noGasa banesivakashi - iphoyisa elithukuthele eligane unwabu
uShezi, lifuna ubufakazi bamabhomu noma izikhali. USolomon ucela
incwadi yokusesha, kodwa uShezi akanayo. Iphoyisa liyasesha
kungakhathaliseki ukuthi liyini, alitholi lutho, futhi liyabaxwayisa ukuthi
uqaphe imisebenzi yabo.
Khonamanjalo, abafana bafonelwe eMelika bebazisa ukuthi ozakwabo
basendleleni ebheke eNingizimu Afrika lapho bezokwethulwa khona.
UNtuli ezama ukukhuza abafana ukuthi bangaqhubeki nalo mkhuba ,
kodwa abafana bamile baqine.
Obaba basadidekile ngezifiso zamadodana abo - kuphakama imibuzo
enjengokuthi, "Uzophefumula kanjani emkhathini?" noma “Kwenzekani
uma inyanga ishwabana?” Iphoyisa uShezi lisabisa ngokwenza noma yini
ukumisa izinhlelo zabo. Lapho libona isihloko esikhulu esithi,
“UMZUZWANA OMLANDO ESIKHATHINI,” futhi libona negama lalo
esihlokweni, leli phoyisa elithukuthele lithukuthele lishayela ihhovisi
lephephandaba.
Ikhasi lesi 16kwangu- 18
ISAHLUKO 5:
Ingqikithi: Ukwesaba Ukubhekana Nenkosi - Ingqungquthela
UGasa noNtuli bobabili abalimi bathukile uma kufika isithunywa
esizobabizela eNkosini namadodana abo. Obaba bakhathazeka ngokuthi
iNkosi ingase ibaxoshe noma ibathathele izinkomo zabo. Nokho uSolomoni
noJohane bafika bengathukile.
Kulo mhlangano, iSilo sizwakalisa ukukhathazeka ngokuthi sishiywe
ngaphandle kulezi zenzakalo ezibalulekile. Ubuza uGasa noNtuli
ngokusebenza ngokuzimela. Obaba bethukile balalele iNkosi ifuna
incazelo. Abafana bethula udaba lwabo ngomoya ophansi.
USolomoni uchaza isimo sabo nezifiso zabo, eqokomisa indlela
ukufudumala kwembulunga yonke okusongela ngayo ezolimo
nokutholakala kwamanzi. Bagcizelela ukuthi i-4th Industrial Revolution
ilethe ubuchwepheshe obusha obungasiza isintu, okwenza umsebenzi
wabo ubaluleke kakhulu.
Baqhuba bathi iNingizimu Afrika, ngenxa yesimo sayo sokungathuthuki,
isengcupheni yokuqedwa ukuguquguquka kwesimo sezulu, nokwenza
ukuhlola komkhathi kubaluleke kakhulu ukuze iphile. Baphinde baveza
ukuthi iNingizimu Afrika ikleliswe endaweni ye-14 emazweni angu-196
asengozini enkulu yezinhlekelele ezihlobene nesimo sezulu.
INkosi ibuza ngezinye izindlela. Abafana baphendula ngokuthi amandla
enuzi kanye nezimoto zikagesi zinganciphisa ukukhishwa kwe-CO2. Nokho
amazwe afana ne-United States awavumelani nezindlela ezithile, okwenza
ukubambisana komhlaba wonke kube inselele.
Baphinde basho ukugaywa kabusha njengesinyathelo esisebenzayo futhi
bakhulume ngamathuba okudala umshini osusa i-CO2 emkhathini.
Intatheli ibuyela kwaGasa ukuze ithole ulwazi oluthe xaxa. Ubuza
ngomehluko phakathi kwezinkathi zenyanga nezasemhlabeni, abafana
abasabela kuzo, echaza ukuthi ilanga libalulekile njengoba linikeza
uvithamini D.
Kube sekufika iphoyisa lisabisa abafana noyise. Kusenjalo kukhala i-alarm
evela eMelika, itshela abafana ukuthi osolwazi basendleleni ezobalanda
emsebenzini wenyanga.
Ngaleso sikhathi, kuduma izulu elikhulu elinyakazisa indlu, okwenza
iphoyisa libaleke ngenxa yokwesaba. Obaba basalokhu bengabaza futhi
besola ukuthi bayathakatha, kanti uMaZwane noMaBhengu bacabanga
Ikhasi lesi 17kwangu- 18
ukubulala abayeni babo ngamanzi abilayo ngenxa yokungavunyelwa
kwabo. Nokho, lolu hlelo alwenzi lutho.
Ikhasi lesi 18kwangu- 18