Books in Bloom Creative Patterns and Props That

Bring Stories to Life 1st Edition Kimberly K.

Faurot install download

https://ebookname.com/product/books-in-bloom-creative-patterns-
and-props-that-bring-stories-to-life-1st-edition-kimberly-k-
faurot/

Get the full ebook with Bonus Features for a Better Reading Experience on ebookname.com
Instant digital products (PDF, ePub, MOBI) available
Download now and explore formats that suit you...

The Second Life Grid Kimberly Rufer

https://ebookname.com/product/the-second-life-grid-kimberly-
rufer/

DBT Metaphors and Stories Understanding the Skills that

Make Life Worth Living 1st Edition James J. Esmail

https://ebookname.com/product/dbt-metaphors-and-stories-
understanding-the-skills-that-make-life-worth-living-1st-edition-
james-j-esmail/

Bring on the Books for Everybody How Literary Culture

Became Popular Culture 1st Edition Jim Collins

https://ebookname.com/product/bring-on-the-books-for-everybody-
how-literary-culture-became-popular-culture-1st-edition-jim-
collins/

Canada in the Frame 1st Edition Philip J. Hatfield

https://ebookname.com/product/canada-in-the-frame-1st-edition-
philip-j-hatfield/
Messiah and Scripture Paul s in Christ Idiom in Its
Ancient Jewish Context Wissenschaftliche Untersuchungen
Zum Neuen Testament 2 reihe 1st Edition J. Thomas
Hewitt
https://ebookname.com/product/messiah-and-scripture-paul-s-in-
christ-idiom-in-its-ancient-jewish-context-wissenschaftliche-
untersuchungen-zum-neuen-testament-2-reihe-1st-edition-j-thomas-
hewitt/

Innovating at the Edge 1st Edition Tim Jones

https://ebookname.com/product/innovating-at-the-edge-1st-edition-
tim-jones/

F6F Hellcat Aces of VF 9 1st Edition Edward M. Young

https://ebookname.com/product/f6f-hellcat-aces-of-vf-9-1st-
edition-edward-m-young/

Peacekeeping and the International System Norrie

Macqueen

https://ebookname.com/product/peacekeeping-and-the-international-
system-norrie-macqueen/

Merger Control Worldwide Second Supplement to the First

Edition Merger Control Worldwide Maher M. Dabbah

https://ebookname.com/product/merger-control-worldwide-second-
supplement-to-the-first-edition-merger-control-worldwide-maher-m-
dabbah/
Early Anthropology in the Sixteenth and Seventeenth
Centuries Margaret T. Hodgen

https://ebookname.com/product/early-anthropology-in-the-
sixteenth-and-seventeenth-centuries-margaret-t-hodgen/
BOOKS IN BLOOM

Creative Patterns & Props

That Bring Stories to Life
K I M B E R LY K . F A U R O T
BOOKSIN
BLOOM

Creative Patterns and Props

That Bring Stories to Life

K I M B E R LY K . FA U ROT

AMERICAN LIBRARY ASSOCIATION

Chicago 2003
The prop patterns contained in this book are intended for personal use by educators. If anyone uses the pat-
terns to create multiple copies of the prop for sale or to present the materials for professional paid shows,
they must obtain the primary designer’s written permission for use of the pattern, the scriptwriter’s written
permission for use of the script (if it varies significantly from the original text of the book), and express
written permission from the original work’s publisher.
Every effort has been made to trace the ownership of all copyrighted material and to secure the nec-
essary permissions to include the material as you see it in this volume. I would like to express apologies
for any inadvertent omissions. Grateful acknowledgement is made to the following for permission to
reprint the copyrighted material listed below.

Copyright © 1984 by Dick Gackenbach from the book POPPY THE PANDA published by Clarion Books.
Reprinted by permission of McIntosh and Otis, Inc.
Images of Cascade Toy’s PANDA BEAR puppet 19391 appear with the permission of Cascade Toy Ltd.
From A COLOR OF HIS OWN by Leo Lionni, copyright © 1975 by Leo Lionni. Used by permission of
Random House Children’s Books, a division of Random House, Inc.
From FISH IS FISH by Leo Lionni, copyright © 1970 by Leo Lionni. Copyright renewed 1998 by Leo
Lionni. Used by permission of Random House Children’s Books, a division of Random House, Inc.
Adapted from the book, THE MOST WONDERFUL EGG IN THE WORLD. Copyright © 1983 by
Gertraud Middelhauve Verlag, Koln; © 1983 by J.M. Dent & Sons. By permission of Margaret K.
McElderry Books, Simon & Schuster Children’s Publishing Inc. All rights reserved.
Excerpts from THE NIGHTGOWN OF THE SULLEN MOON, Copyright © 1984 by Nancy Willard,
reprinted by permission of Harcourt, Inc.
LUNCH storytelling script, prop and puppet patterns based on the book, LUNCH written and illustrated
by Denise Fleming, © 1992 by Denise Fleming. Reprinted by permission of Henry Holt and
Company, LLC.

The paper used in this publication meets the minimum requirements of American National Standard for
Information Sciences—Permanence of Paper for Printed Library Materials, ANSI Z39.48-1992. ⬁

Design and composition by ALA Editions in Times New Roman and Tekton using QuarkXPress 5.0 on a
PC platform

Printed on 50-pound white offset, a pH-neutral paper, and bound in 10-point cover stock by Victor
Graphics

Library of Congress Cataloging-in-Publication Data

Faurot, Kimberly K.
Books in bloom : creative patterns and props that bring stories to life / Kimberly K. Faurot.
p. cm.
Includes bibliographical references.
ISBN 0-8389-0852-7 (alk. paper)
1. Storytelling—United States. 2. Children’s libraries—Activity programs—United States. 3. Libraries
and puppets—United States. 4. Storytelling—United States—Audio-visual aids. I. Title.

Z718.3.F38 2003
027.62'51—dc21 2003003819

Copyright © 2003 by Kimberly K. Faurot. All rights reserved except those which may be granted by
Sections 107 and 108 of the Copyright Revision Act of 1976.

Printed in the United States of America

07 06 05 04 03 5 4 3 2 1
 Contents

ACKNOWLEDGMENTS vii Recommended Tools and Materials for Effective

Prop Building 11
Glues 11
1 Paints and Brushes 11
Introduction 1 Fabrics 11
This Book Is for You 1 Craft and Miscellaneous Supplies 11
What Is Included 1 Scissors 12
Reasons for Using Multiple Presentation Hand Tools 12
Formats 2 Power Tools 12
Developmental Characteristics 2 Terms and Techniques 12
Providing Something Special 2 Visual Storytelling 12
Inspiring Young Audiences 2 Materials 12
Quality Storytelling Props 3 Sewing 13
Practical Issues 4 Knots 14
Time, Money, and Ability 4 Fusing and Scoring 14
Types of Stories That Can Be Adapted Sample Permission Form 15
4
Sample Storytelling Props Collection List or
Additional Considerations 5 Database 16
Adapting the Text 5
Choosing Format and Media 6
Copyright Issues 6 3
Accessibility and Storage 8 Puppet and Prop Assembly
Let Your Imagination Take Flight 8 Stories 17
References 8 Techniques and Considerations 18
Creating 18
2 Presenting 18
Choosing the Prop Assembly Format 19
Tips and Tools 10 PUPPET AND PROP ASSEMBLY STORIES—
Enlarging the Patterns in This Book 10 Poppy the Panda by Dick Gackenbach 20

iii
 Script 22 Pattern Instructions (easy; estimated 2 to 4
Assembly Instructions (very easy; hours) 61
estimated 2 hours assembly time) 26 Directions 62
Assembly Story Finished Product 27 How to Make the Finger Puppet Mice
Storage 29 62
Summary 29 How to Make the Mouse House 65
Finger Puppets Finished Product 67
4 Pattern Pieces 68
Storage 71
Overhead Projector
Summary 71
Stories 30
Techniques and Considerations 30
Creating 30
6
Presenting 32 Flannel/Felt Board
Choosing the Overhead Projector Format 32 Stories 72
OVERHEAD PROJECTOR STORIES— Techniques and Considerations 73
A Color of His Own by Leo Lionni 33 Creating 73
Script 35 General Techniques for Creating
Pattern Instructions (easy; estimated Flannel/Felt Board Story Pieces 75
3 hours) 37 Presenting 77
Directions 38 Choosing the Flannel/Felt Board Format 78
How to Make the Transparency Pieces FLANNEL/FELT BOARD STORIES—
38 Fish Is Fish by Leo Lionni 79
Overhead Projector Story Finished Product Script 81
41
Pattern Instructions (medium; estimated 6
Pattern Pieces 43 hours) 84
Storage 53 Directions 85
Summary 54 How to Make the Background Scene
85
5 How to Make the Story Figures 88
Flannel/Felt Board Story Finished Product
Finger Puppets 55 91
Techniques and Considerations 55 Pattern Pieces 93
Creating 55 Storage 105
Presenting 56 Summary 106
Choosing the Finger Puppet Format 56
FINGER PUPPETS—
“Mouse House” 57
7
Possible Introduction 58 Combination Prop Stories 107
Script 58 Techniques and Considerations 107
Possible Conclusion 60 Creating 107
Other Activities 60 Presenting 108

iv
Choosing the Combination Prop Format 109 Storage 162
COMBINATION PROP STORIES— Summary 163
The Most Wonderful Egg in the World
by Helme Heine 110
Script 112
Other Activities 115
9
Pattern Instructions (medium; estimated Hand Puppets 164
10 hours) 116 Techniques and Considerations 164
Directions 117 Creating 164
How to Make the Three Adult Chickens Presenting 165
117 Choosing the Hand Puppet Format 167
How to Make the Eggs and Baby HAND PUPPETS—
Chickens 120
Lunch by Denise Fleming 169
How to Make the Royal Nest 122
Possible Introduction 171
Combination Prop Story Finished Product
Script 173
122
Possible Conclusion 174
Pattern Pieces 123
Pattern Instructions (expert; estimated
Storage 128
40 hours) 175
Summary 129
Directions 179
How to Make the Mouse Puppet 179
8 How to Make the Giant Soft Sculpture
Stick Puppets/ Food and Accompanying Food
Rod Puppets 130 Pieces 186
Techniques and Considerations 131 Puppet Story Finished Product 199
Creating 131 Pattern Pieces 200
Presenting 131 Storage 224
Choosing the Stick Puppet Format 132 Summary 224
STICK PUPPETS/ROD PUPPETS—
The Nightgown of the Sullen Moon
by Nancy Willard 134 10
Script 136
Resources 226
Pattern Instructions (advanced; estimated
20 hours) 140 Favorite Storytime Planners 226
Directions 143 Bibliography of Storybooks, Stories, and Poems
How to Make the Lap/Tabletop Theater Included or Mentioned in Books in Bloom
and Covering 143 226
How to Make the Stick Puppets 144 Books for Further Professional Reading on the
How to Make the Nightgowns 147 Topics and Media Covered in Books in Bloom
How to Make the Miscellaneous 226
Additional Story Pieces 151 Internet Resources 228
Stick Puppet Story Finished Product 152 Finding Out-of-Print or Used Books 228
Pattern Pieces 154 Sound Recordings 228

v
 Hand Puppets and Finger Puppets 228 Fabrics and Some Craft Supplies 230
Ready-Made Storytelling Props and Colored Acetate/Transparencies 230
Miscellaneous 228 Die-Cut Companies 230
Book Character Dolls and Toys 229 Flannel Boards and Velcro Boards 230
Cheap Novelty Items (Crowns and General Library Supplies (Colored Corrugated
Miscellaneous Cool Stuff) 229 Hinged-Lid Storage Boxes) 231
Craft Supplies 229 Overhead Projectors 231

vi
 Acknowledgments

Special thanks to the following individuals: All ALA Editions staff who worked on this
project, including
Brad Kruse
Cathy Norris and the Children’s Department Renée Vaillancourt McGrath, consulting
staff, past and present, of the Hedberg editor
Public Library, Janesville, Wisconsin Patrick Hogan, editorial director
Beth Murray for The Most Wonderful Egg Jennifer Palmer, editorial assistant
in the World pattern design and script Dianne M. Rooney, design and composition
Kathy Kennedy Tapp for “Mouse House” manager
pattern design Angela Gwizdala, production editor
Dr. Shirley Fitzgibbons Eloise L. Kinney, project editor
Denise Fleming and David Powers Ann Marie Damian, proofreader
Melissa Brechon, Janet Karius,
Brenda Youngdahl, and the staff
of the Carver County Library System,
Minnesota

vii
 Introduction
1
This Book Is for You
Books in Bloom is designed as a practical guide to sharing stories and poetry with chil-
dren through quality prop, flannel board, and puppet presentations. Many children’s
librarians, teachers, and day-care workers regularly create flannel board pieces and
props to accompany and dramatize picture books and stories. Resources to help us
adapt these stories artistically to reflect the original books’ aesthetics, however, are rare.
This volume contains high-quality patterns that have copyright permissions granted as
well as script adaptations, with suggestions for using the pieces to the fullest to truly
engage an audience. I believe that anyone who is striving to share literature with chil-
dren in a manner that will spark their imaginations in new and alternative ways can
benefit from the techniques, suggestions, sample scripts, and patterns in this book.

What Is Included
Each chapter in Books in Bloom includes a brief discussion of a particular type of phys-
ical media into which stories or poetry can be effectively adapted. For each medium,
an example of a story or poem that works well in that format is presented along with a
pattern and detailed step-by-step instructions for creating it. Each pattern is accompa-
nied by a script for using the flannel or prop story with a group, including suggested
setup, presentation, and movement notes. Each pattern also includes estimated diffi-
culty, estimated construction time, estimated cost of materials, recommended age
group, possible themes, and presentation running time.
Chapter 10 contains a bibliography of professional works related to the various
media represented in Books in Bloom as well as resource lists for supplies. I have also
listed some of my personal favorite storytime planning helpers and several quick-and-
easy storytime pattern books as well as the citations for the picture books, stories, and
poems included or mentioned in Books in Bloom.

1
 Reasons for Using Multiple Presentation Formats
Throughout history, humans around the world have used realia, masks, puppetry,
“magic,” drama, storytelling, music, art, and dance to enhance audiences’ experiences
and to keep their attention for the purposes of religion, entertainment, and education.
Teachers and librarians have long recognized the advantages of employing ele-
ments from these diverse art forms in their work with young people. In the United
States, the focus on organized preschool education that began in the early 1800s with
“infant schools” and that developed into the Kindergarten Movement around 1860
encouraged the use of realia and visuals on a regular basis.

Developmental Characteristics
The defined developmental characteristics of preschool and early elementary age chil-
dren suggest that the learning processes of this age group are significantly enhanced by
intensive visual components. Many children today are avid television watchers and
computer users, and as a result they are even more visually oriented than ever. Chil-
dren’s attention spans are likewise discernibly decreasing. Changing societal factors
have urged children’s group programming to be less restrictive, with the result that
groups are often both large and intergenerational. Maintaining the interest and attention
of these audiences requires flexibility and at least a little bit of pizzazz. One way of
achieving this can be through visual storytelling, where older participants’ interest can
be maintained orally while younger participants are engaged through the use of visuals.
As we understand more about the diversity of human learning styles, it is clear that
individual children will engage differently with different presentation methods. Some
children may respond best to the standard-size book that is read; some to a Big Book.
Other children may only fully connect with a puppet; some may learn best by acting
out a story. Many children need to experience a single story in multiple ways to fully
assimilate it. Special needs students in particular often benefit dramatically from being
able to touch objects representing the parts of a story. It is therefore extremely impor-
tant to include a variety of formats in storytelling and teaching.

Providing Something Special

When sharing stories with a group that includes both children and caregivers, we have
two important responsibilities as educators and professionals. The first is as models,
giving the caregivers ideas of how they might extend stories in a way they can achieve
on their own at home or in their classrooms. This may simply be the idea of making
animal noises that sound animal-like or using a gruff voice for a large character and a
squeaky voice for a tiny character. Second, we need to provide a special element that
is not readily achieved elsewhere, so that it provides an extra spark and opportunity for
a unique imaginative and even magical experience.

Inspiring Young Audiences

Jane Taylor, a South African librettist, has in lectures described children as interpreters
of their own world. She notes the importance of both engaging them and also empow-
ering them to do that interpreting. Children are often submerged in television and films,
which do not usually reveal the process through which they achieve their images nor

2
show any actual person putting the piece together. Taylor remarks that when children
don’t see how things are done and don’t see the person doing it, they don’t imagine
doing or making it for themselves (Taylor, 2001).
It is consequently important for teachers and librarians to engage live performers
to present professional storytelling, drama, art, music, and puppetry programs for chil-
dren at schools and libraries. It is also important for the teachers and librarians to incor-
porate elements of these exciting, very effective art forms into their own storytelling
and programs. Because few if any libraries could possibly afford to hire professional
performers for every single library program, the individuals who the children see for
the majority of the library’s programs are the children’s librarians. As part of a child’s
everyday life, teachers and librarians need to continually try new things and be creative.
If our students see us attempting to employ elements of such art forms into our pro-
grams and lessons even though we may not be professional performers, they will feel
that they can try these things, too.
Along these lines, it is important to occasionally show the children in your audi-
ence how you made some of your props, especially if the group is curious. I do not
always do this, as I feel it is desirable to retain some elements of magic in the perfor-
mance; however, it is also good for children to begin imagining that they could make
such things, too.

Quality Storytelling Props

Books in Bloom is unique in that the patterns are reflective of the original works in
terms of artistic quality and spirit. The storybooks’ authors and illustrators spent many
months and even years creating the original artwork and text; it is important that if we
regularly “replace” a book in storytime with a prop or flannel, it should really do the
book justice.
Children do also enjoy the quick-and-easy storytelling pieces for which many pat-
terns and guidelines are readily available. It is fine to make and use those as well.
Children recognize and appreciate quality, however, and it is important for us to strive
for quality storytelling pieces whenever possible. Although such pieces will necessar-
ily take more time and money to create than something that has no aesthetic integrity,
they are well worth the investment.
These prop pieces will be used repeatedly, in a wide variety of ways, for a wide
variety of ages, with a wide variety of themes. I have compared the process of con-
structing the pieces to “building a wardrobe.” Clothing consultants suggest that you pay
a little bit extra to buy a few top-quality pieces of clothing that are particularly flatter-
ing and of good cloth and workmanship, stating that you will wear them again and
again with various accessories. Similarly, these story props will be used again and
again, “accessorized” differently as parts of different themes, for different age groups,
and so forth. Educators need to build quality collections of professional resources and
props that they will be able to use repeatedly throughout their careers. It is important to
note that the pieces in this book are designed as professional resources, not as play-
things.
The patterns included in this book are some that I have found to be essentially
“magic.” They seem to work every time, with a wide range of ages, and are the kind
that can hold an entire room of even very young children spellbound—the kind that you
pull out again and again.

3
 Practical Issues
Time, Money, and Ability
Many overworked children’s librarians and teachers may not feel that they have the
personal time or ability to create some of these patterns. If this is the case, skilled vol-
unteers may be available who would love to create pieces of this sort. The patterns in
this book are complete and thorough in their explanations, so a volunteer could create
them independently if supplied with the necessary materials.
If you do not have the funds to cover these sorts of expenditures either personally
or within your children’s department or classroom budget, community service groups
as well as library Friends groups love to fund neat stuff of this sort. It also offers an
ideal follow-up opportunity to elicit even more funds for other projects when you can
take the finished prop to show the funders and demonstrate briefly how you are able to
use it with the children.
Try for a goal of creating one or two props each year as you build your collection.
Start with some of the easier patterns, such as Poppy the Panda by Dick Gackenbach
(see chapter 3), A Color of His Own by Leo Lionni (see chapter 4), or “Mouse House”
(see chapter 5).

Types of Stories That Can Be Adapted

Not all stories and picture books should be adapted into other media, for several
reasons. First, some stories simply don’t transfer well into alternative formats. Recog-
nizing which stories would and would not transfer well is partly a matter of time and
experience, though there are some general guidelines that can help you decide. Profes-
sional resources on this topic mostly describe the process in a general sort of way, such
as “Choose stories with clear and simple plot structures, cumulative story lines, and
repetitive language. Reduce the numbers for stories with too many little pieces” (Cobb,
1996). This is excellent advice. Many resources list picture book titles that would make
good flannel or puppet stories, though few include any actual patterns and those that do
tend to be quite limited in scope.
When you look at a poem or storybook, several factors can help you determine
whether it could (not necessarily should, yet) work well as a prop or flannel story. Ask
yourself if it meets the criteria described above: Does it have a straightforward plot?
Do the events build on each other? Does it have either one main character doing a series
of distinct things, or does it have a succession of unique characters? These are all char-
acteristics of stories that tend to be adaptable to alternative mediums. In your mind’s
eye, can you figure out fairly easily which pieces of the story you would choose to
make? Can you imagine yourself doing the story with them, scene by scene, with all of
the necessary manipulations of the pieces? Would you be able to make the pieces large
and clear enough so they can be easily seen and enjoyed by a group? If there are many
small pieces and minor digressions in the story, would it still make sense or be as effec-
tive even if you did not include these pieces visually?
As you begin to make and use story props, you will develop a feel for what type of
stories work well with props and which ones do not. Even the process of creating the
pieces in this book and comparing the prepared scripts and movement note suggestions
to the original text should help you evaluate other stories you are thinking about adapt-
ing on your own.

4
Additional Considerations
Once you decide that a particular story could work as a prop, you need to evaluate
whether it will add some important dimension to the story if you present it using props.
For example, is the size of the original book too small to share effectively with a group?
If so, adapting it into a prop format will enable you to use it when you might otherwise
be unable to do so. (Available technology such as document cameras may enable you
to share it in its original form; however, such equipment is often bulky and difficult to
transport as well as costly.) Similarly, are the illustrations so light or so detailed that a
group would be unable to see them very clearly? If so, I would consider making the
story into a prop to promote it in that way. Examples in this book of two titles I adapted
so I could share them with larger groups are The Most Wonderful Egg in the World by
Helme Heine (see chapter 7) and The Nightgown of the Sullen Moon by Nancy Willard,
illustrated by David McPhail (see chapter 8).
Some books that you think could make a great prop are already ideal for sharing
with a group just the way they are. When this is the case, you really don’t need to make
it into a prop and should probably only do so if it enables you to add a significant
dimension that you wouldn’t otherwise be able to share. In such an instance, I usually
read the book aloud first so that the children can revel in it, then we follow up with the
prop as an extending experience. An example in this volume of that type of situation is
Lunch by Denise Fleming (see chapter 9).
One of the main reasons that many teachers and children’s librarians share stories
using props is that doing so simply enables the storyteller to grab the audience’s atten-
tion and keep it. The drama of pulling out a new flannel or prop piece often engages a
group more effectually than simply turning a page. Ask yourself: Will sharing the story
in question as a prop keep the audience’s attention much more effectively than sharing
it in its original form? If your audience is more likely to actually pay attention to the
story if it is presented with props, then consider adapting it! Make certain, however, that
you always show your audience the book from which the story came both before and
after you share it with the props, and give the author, illustrator, and publication infor-
mation. An example in this book of a story that intensely engages an audience when it
is presented with props is Poppy the Panda by Dick Gackenbach (see chapter 3).
Gackenbach’s books do contain clear, visible illustrations that groups can see fairly well;
consequently, I would be less inclined to adapt them. Poppy the Panda, however, gains
an irresistible immediacy for audiences when presented with “real” gathered props.

Adapting the Text

When you are determining exactly how you will retell a story and figuring out how you
will manipulate the accompanying props you plan to create, it is important to retain the
original story’s essential elements. It is desirable to stay as close to the original text as
possible; however, you will likely need to reword portions to make it more tellable.
Avoid using sentences that will sound stilted when presented orally. Also, you will
likely streamline some portions that are too involved and not essential to the forward
movement of the story and embellish others for the sake of clarity and interest. For
further clarification of this point, compare the script for The Most Wonderful Egg in the
World by Helme Heine (see chapter 7) with the title’s original text. You may also make
some minor changes to allow for audience participation. For example, in the script for
The Nightgown of the Sullen Moon by Nancy Willard (see chapter 8), I ask the audience

5
 to supply places that the moon travels on her way to the nightgown shop. In Poppy the
Panda by Dick Gackenbach (see chapter 3), repeating the refrain “Fussy, fussy, fussy!”
allows repeated audience participation. You may also include narration that incorpo-
rates elements supplied by the original book’s illustrations that were not in the text.

Choosing Format and Media

After you have determined that a particular story would adapt well to being told as a
prop story, and also that sharing it in that way would somehow enhance the story expe-
rience, you must decide how to adapt it—into what medium? Flannel board adaptations
are by far the most common; however, it is important to consider both the demands of
the story itself as well as the original illustrations when you are deciding what medium
might be the most appropriate to the story.
Often, both the type of manipulations required by the story and also the artist’s
original artwork suggest what media should be used. For example, the flat, bold colors
used by Daniel Manus Pinkwater in The Big Orange Splot (Hastings, 1977) and also
the need to readily manipulate the pieces as the characters change their houses are
ideally suited to the flat feeling and easily manipulable nature of flexible colored mag-
netic sheeting to create a magnet board story. In Fish Is Fish (Pantheon, 1970), author-
illustrator Leo Lionni’s illustrations are soft, without boundary lines. The changes as
the tadpole becomes a frog and hops away to see the world require a format that is
easily manipulable; the soft fuzzy nature of the illustrations suggests felt as the appro-
priate medium.
Ask yourself: What activities will be taking place in this story? How can I best
accommodate both the demands of that action as well as veracity to the original illus-
trations?
In Pamela Allen’s picture book Who Sank the Boat? (Coward-McCann, 1983), the
story’s focal drama is the tilting of the boat as each animal gets into it and the boat’s
ultimate upset by the tiny mouse. In contemplating what medium might best showcase
this drama, shadow puppetry comes to mind. As a medium, shadow puppetry focuses
an audience intently on a fairly small screen. The room is usually darkened, further
drawing attention to the one lighted spot in the room and consequently heightening
attention to the activity that is transpiring in that space. Also, the shadow medium
allows the “boat” to be anchored on a metal brad fastener that allows it to tip wildly
forward and back, then balance out again. If you adapted the story as a flannel board,
you would have a much harder time demonstrating this.
In each chapter of Books in Bloom, I explain why I chose that particular medium
for that story or poem. These discussions will help you as you contemplate adapting
stories in the future, employing the techniques highlighted in this book as well as what-
ever you can dream up! I hope that you are able to consider options in a whole new
way, on a whole new level.

Copyright Issues
After you have decided that you would like to adapt a particular picture book or story
and have ascertained how you plan to do so, you must obtain written permission from
the original work’s publisher.
When you are requesting permission to adapt a work simply for use within your
own library or school, you will typically have fairly positive responses from the pub-

6
lishers (though not always). You may occasionally be asked to pay a small permission
fee. Most permissions departments are extremely busy, so actually receiving a reply
may take several months. You will need to plan well in advance to have time to both
obtain the permission and also create the prop pieces.
Often, trying to figure out who you need to contact to obtain a particular permis-
sion is the most frustrating portion of the entire process. Because you will generally be
asking for literary permissions, you can at least initially contact the book’s publisher’s
permissions department. Be aware, however, that the publisher may no longer have
control of the copyright—it may not have authority over subsidiary rights, or the copy-
right may have passed to a literary agency that is managing the author’s or illustrator’s
estate. Many publishing houses have also merged; the house that published the story
you want to use may no longer be publishing under the name it had then.
Many publishers’ Internet websites have detailed guidelines for permission seekers
and clearly specify how you should address your request and what information it
should include. I recommend starting with these websites when preparing your per-
mission request. If permissions information is not available on the website, you may
wish to telephone the publisher to verify that you have the correct address and contact
person. You can readily obtain publishers’ telephone numbers and operating addresses
from several sources, including Children’s Books in Print, Children’s Writer’s and
Illustrator’s Market, or, again, from the publishers’ websites. Address your request
clearly to the permissions department, and specify that the request is for a juvenile title.
Although it seems like it would be desirable to have the publisher’s permissions
department verify by telephone that they do indeed control the copyright for the par-
ticular work you are asking about, I do not recommend it unless the publisher is a small
one. In general, permissions departments are extremely busy and are responsible for a
huge number of titles, especially as publishing houses continue to merge. Even if you
receive a verbal verification by telephone that the publisher controls the rights to the
title you are asking about, you may discover that the information was in error once you
have submitted a written request and the permissions manager has had a chance to look
over it. If you have an extensive permission request, I recommend sending a prelimi-
nary inquiry letter. For a small request simply asking permission to create a flannel
board or puppet presentation for use in your library or classroom, you can send it in its
entirety because it will only be a page or two. A request must always ultimately be sub-
mitted in writing, and you must likewise receive a written permission. Always include
a self-addressed stamped envelope (with sufficient return postage) along with your
permission request. If you are concerned about verifying that the request arrives and on
what date for possible follow-up, you can send the request by certified mail.
A sample permission request form is included in chapter 2.
Because of the difficulties outlined above, it is important to keep a variety of pos-
sibilities open as you consider what stories you might like to try adapting. If you
request permission to adapt several titles, you will not be at a disadvantage if some
replies or permissions are not forthcoming. If one request is delayed or denied, you can
simply work on another one!
The patterns and scripts in this book already have permissions granted. Please note
that permission has been granted for educational purposes only, however, and that use
of the patterns to create multiple copies of the props for sale or to present the materials
for professional paid shows is not permitted under the current agreement.
Please see the works covering copyright and permissions that are listed as refer-
ences at the end of this chapter for an extended discussion of this issue. You may also

7
 wish to consult with your school or library’s attorney about the distinction of “fair use”
for educational purposes. Obeying the law and adhering to copyright standards is
important; the props you will subsequently be able to create and use make the process
well worth the effort.

Accessibility and Storage

Once you have begun to create some of these storytelling props, it is important to make
sure they are and will continue to be available, accessible, and usable. Creating them
makes them available in the first place. You must then make sure that they are accessi-
ble to those who wish to use them. If props are being created for use by multiple indi-
viduals, such as for within a school or a children’s department with multiple staff
members, they should be entered into an easily findable and updateable tracking list or
database (see chapter 2, “Sample Storytelling Props Collection List or Database”) that
describes what they are and how they might be used. If possible, a newly created prop
should be demonstrated for fellow staff members who might be able to use it, as they
will be more inclined to feel comfortable doing so if they have actually seen it per-
formed. The prop needs to be stored in a place accessible to all of the people who might
wish to use it. Furthermore, enough documentation needs to exist so that even if staff
members come and go, the prop will still be findable and understandable. These props
should be inventoried and included in an institution’s assets in case of fire or some
other damaging event. Finally, the prop needs to be kept in a usable state of repair
through appropriate storage and maintenance. At the end of each chapter, I have
included storage considerations and ideas for the props included in Books in Bloom. In
general, though, props should be stored in a central, accessible place in sturdy,
lightweight containers that are clearly labeled. They should be protected from being
smashed together or overpacked in any way. Two or more copies of the story script
should always be kept with the prop. The original book or story should be kept nearby
in a professional “storytelling collection” where it is always available and can be shown
when the prop is being presented.

Let Your Imagination Take Flight

The various techniques described in this volume, together with the sample patterns, will
enable you to successfully and gradually create some of the storytelling pieces for a
professional resource collection that you can use again and again. I hope that through
the process of creating them you will ultimately gain confidence and skill in adapting
other stories and poems on your own and in actively exploring the rich diversity of
media available to you for this process.

References
Alvey, Richard Gerald. “The History of Organized Storytelling to Children in the
United States.” Ph.D. diss., University of Pennsylvania, 1974.
Baird, Bil. The Art of the Puppet. New York: Macmillan, 1965.
Baker, Augusta, and Ellin Greene. Storytelling: Art and Technique. 2d ed. New York:
Bowker, 1987.

8
Beatty, Barbara. Preschool Education in America: The Culture of Young Children
from the Colonial Era to the Present. New Haven, Conn.: Yale Univ. Pr., 1995.
Bruwelheide, Janis H. The Copyright Primer for Librarians and Educators. 2d ed.
Chicago: American Library Assn., 1995.
Cobb, Jane. I’m a Little Teapot! Presenting Preschool Storytime. 2d ed. Vancouver,
B.C.: Black Sheep, 1996.
Crews, Kenneth D. Copyright Essentials for Librarians and Educators. Chicago:
American Library Assn., 2000.
DeGaetano, Gloria. Visual Media and Young Children’s Attention Spans [online].
Eugene: University of Oregon, College of Education, Media Literacy Online
Project. Available at <http://interact.uoregon.edu/MediaLit/mlr/readings/
articles/degaetano/visualmedia.html>.
Huck, Charlotte S. Children’s Literature in the Elementary School. 7th ed. Dubuque,
Iowa: McGraw-Hill, 2001.
Pellowski, Anne. The World of Storytelling. Expanded and rev. ed. Bronx, N.Y.:
Wilson, 1990.
Roney, R. Craig. The Story Performance Handbook. Mahwah, N.J.: Lawrence
Erlbaum Associates, 2001.
Ross, Elizabeth Dale. The Kindergarten Crusade: The Establishment of Preschool
Education in the United States. Athens, Ohio: Ohio Univ. Pr., 1976.
Silveus, Mari. “How to Turn a Story Hour into a Family Outing.” In Kids and
Libraries: Selections from Emergency Librarian, edited by Ken Haycock and
Carol-Ann Haycock. Seattle, Wash.: Dyad Services, 1984.
Simpson, Carol. Copyright for Schools: A Practical Guide. 3d ed. Worthington, Ohio:
Linworth, 2001.
Talab, R. S. Commonsense Copyright: A Guide for Educators and Librarians. 2d ed.
Jefferson, N.C.: McFarland, 1999.
Taylor, Jane. Librettist for the Handspring Puppet Company’s shadow puppetry/live-
action adult presentation “Zeno at 4 A.M.” from the work Confessions of Zeno/La
coscienza di Zeno by Italo Svevo, Walker Art Center lecture, Minneapolis, Minn.,
November 3, 2001.
Wright, Kieth C., and Judith F. Davie. Library and Information Services for
Handicapped Individuals. 3d ed. Englewood, Colo.: Libraries Unlimited, 1989.

9
 2 Tips and Tools

T his chapter contains vital tips, techniques, and explanations of terminology that will
help you successfully create the props included in Books in Bloom as well as effectively
prepare for future projects.

Enlarging the Patterns in This Book

Successful completion of several patterns in this book requires the correct enlargement
of the patterns before you begin the project.
Please note the following key points.
Each pattern page in Books in Bloom tells you the percentage at which you should
copy it on a copy machine. Your patterns will turn out correctly if you follow those
instructions exactly. If the pattern page says to copy the page at 125 percent, set your
copier to enlarge at 125 percent. If you are unable to enlarge at the size specified on
your copier, consider taking Books in Bloom to a copy shop that has those capabilities,
or enlarge the pieces in stages. For example, if you need to enlarge a pattern to 200
percent but your copier only enlarges up to 150 percent, copy the original at 150
percent and then copy that enlarged image at 133 percent. Your final result will be a
200 percent enlargement. The formula to ascertain how to do this two-part enlarging is
as follows:
Example 1
Target percent enlargement (200 percent)
= Your second enlargement (133 percent)
Your first enlargement (150 percent)
Example 2
Target percent enlargement (175 percent)
= Your second enlargement (125 percent)
Your first enlargement (140 percent)

10
 All pattern pieces in Books in Bloom that need enlarging state that fact on the
pattern piece itself as well as on the pattern page as a whole. Each piece to be enlarged
also has a “measure me” verification line that says: “This line should measure exactly
3" when pattern is photocopied correctly.” Make use of this feature to double-check
that you have enlarged the pattern pieces correctly!
Many of the enlarged pattern pieces will end up much bigger than your copier
paper, even if you are able to enlarge them onto 11" × 17" paper. When this is the case,
copy the pattern piece in parts and then tape the overlapped parts together to make the
final pattern.

Recommended Tools and Materials

for Effective Prop Building
I keep the following tools and materials on hand for prop building. Some of these items
are used in the patterns included in this book; some are simply materials that I use reg-
ularly for other prop projects not included here.

Glues Craft and Miscellaneous Supplies

Aleene’s Original “Tacky” Glue (flexible pencil (sharp)
fabric glue, not school glue) ballpoint pen
hot glue gun; multiple temperature melt Sharpie permanent markers (multiple
glue sticks colors and widths)
quick-gel superglue lined notebook paper
rubber cement matte board
Weldbond large flat cardboard
flexible ruler
Paints and Brushes sewing, embroidery, and tapestry needles
acrylic craft paint (comes in 2-oz. plastic straight pins and T-pins
bottles) crochet hooks
fabric paint paper clips
puffy paint (comes in squeeze bottles spring clothespins
with pointed application tips) Velcro (multiple colors and widths)
paintbrushes: hair (multiple widths); beads (multiple colors and sizes)
foam (multiple widths)
sequins
wiggle eyes; solid black eyes (multiple
Fabrics colors and sizes)
fake fur buttons
plush felt pipe cleaners (multiple colors)
wool felt in many colors elastic
cotton fabrics dowel rods (multiple sizes)
trims and laces Styrofoam balls

11
 Crafts and Miscellaneous Supplies (Cont’d) Hand Tools
colored pom-poms (multiple colors and X-acto knife; replacement blades
sizes)
utility knife; replacement razor blades
colored yarns and strings
hacksaw (mini) and hacksaw (regular)
colored thread
hammer
polyester fiberfill
needle nose and regular pliers
Fray Check
screwdrivers (multiple sizes, slotted and
candle and matches/lighter (for fusing Phillips)
fabric edges)
small wire cutters and heavy-duty wire
cutters
Scissors
Power Tools
small sharp-pointed scissors
fabric shears lightweight cordless drill
pinking shears sewing machine
electric fan (for speed-drying projects)
steam iron; ironing board; pressing cloth

Terms and Techniques

Visual Storytelling
Flannel Board
A sturdy board covered in soft, fuzzy flannel or felt onto which felt figures or pieces
may be placed to illustrate a story or concept. Flannel/felt boards can be easily made
by covering a stiff piece of corrugated cardboard or a piece of plywood with felt; many
extremely serviceable commercial boards are also available at fairly reasonable prices.

Props
Derived from the theatrical term stage property. Any article, except costumes and
scenery, used as part of a dramatic production.

Realia
Real physical items, often three-dimensional, which are touchable and may be manipu-
lated by a child to gain information about his/her world or environment. The items may
also be used to represent themselves in a dramatic production or in a play situation.

Materials
Fray Check
Clear viscous liquid that can be applied to fabric edges to keep them from fraying.
Dries clear and slightly stiff; may be washed.

“Tacky” Glue
Nontoxic white craft glue that dries clear and flexible. Works well on both nonporous
and porous materials (such as felt).

12
T-pins
Large, sturdy craft pins shaped like a T. They come in several sizes and are particularly
useful for attaching large or heavy flannel/felt board pieces to a flannel board during a
performance.

Sewing
Blanket Stitch
A popular finishing stitch for edges. The stitch shown is worked from left to right.

Bring needle through the fabric back to front at point A. Insert needle at point B and
slightly to the right, then exit at point C, directly below. Before pulling the needle
through, carry the thread under the point of the needle as shown. Go on to the next
stitch. Point C of the previous stitch is now point A. Work the stitch around the entire
piece, taking care to keep the height of the stitches fairly even throughout.

Clip
Small V-shaped cuts in a curved seam allowance to enable the curved seam to lay
smoothly when turned right side out. Care must be taken to not clip too close to the
actual seam’s stitching.

Closing Stitch
An effective stitch to bring edges together for closing, evenly worked with stitches
alternating to the left and to the right. The stitch shown is typically worked from left to
right or top to bottom.

Bring needle through the fabric back to front at point A. Insert needle back to front
at point B and slightly to the right, then back to front at point C, and so on along the
entire opening. Take care to keep the spacing of the stitches fairly even throughout.

13
 Tack
A small stitch (by hand or machine) to hold two pieces of fabric together.

Topstitch
A seam stitched on the outside, 1/4⬙ from an edge, seam, or previous stitching, using
the presser foot as a guide.

Knots

Simple Overhand Knot

Overhand Loop Knot

Fusing and Scoring

Heat Fusion
Technique of sealing fabric edges that
might fray using heat. The fabric must
be of a type that melts when exposed to
heat; cotton or other natural fiber
fabrics will not work with this method.
(Use Fray Check instead for natural
fiber fabrics.) Hold the very edge of the
fabric to be sealed near a candle flame,
just close enough and long enough so
that the fibers along the edge melt
together, creating a seal. Be careful not
to hold the fabric too close to the flame
or hold it in one place too long, or it
may catch on fire. Move the edge of the
fabric along the flame; it will seal as
you go along. (See figure 2-1.)
Figure 2-1
Score
To lightly mark a surface with a sharp or pointed object so that the original surface will
bend cleanly along the marked line. Also to lightly scrape a surface with a rough or
pointed object so that paint or glue will have improved surface adhesion.

14
 SAMPLE PERMISSION FORM

REQUEST FOR PERMISSION

To use copyrighted material for nonprofit educational purposes;
internal classroom and library use only.

As the educator seeking to facilitate the project proposed below, I am requesting permission to use
the following copyrighted material. If you are not authorized to grant such permission, please return
this request form or contact me with any information you can provide on reaching the authorized
party. This form may be completed and returned if convenient.

My name: ______________________________________________________________________
Organization’s name and address: ____________________________________________________

Telephone: ______________________________________________________________________
E-mail: ________________________________________________________________________

Requested Material: ______________________________________________________________

Source
Full title of work: ________________________________________________________________
Author: ________________________________________________________________________
Illustrator: ______________________________________________________________________
Publisher, imprint, date: ____________________________________________________________
ISBN: __________________________________________________________________________
Explanation of desired use: ________________________________________________________

Purpose: Nonprofit educational purposes only; internal classroom and library use
Audience: Preschool and early elementary age children and their caregivers
Audience fees: NONE
Rights requested: Nonexclusive rights for nonprofit educational performance by teachers or youth
services librarians at schools, libraries, and day cares in the _________________ geographical area.

[Copyright holder or representative: Please use this form for your response if convenient.]
PERMISSION TO USE COPYRIGHTED MATERIAL
Permission is hereby granted for nonexclusive use of the material listed above. Fee, if any:
[Permission fees are paid by the school or library.] $________ Payable to: _____________________
_________________________________________________ Due: __________________________
Comments:

Signed: ___________________________________Title:__________________________________
Representing (copyright holder): __________________________________Date: ______________
[Please return this form to the requestor. SASE is enclosed.]

15
16
Sample Storytelling Props Collection List or Database
Hedberg Public Library Story Props
Storytelling Collection (Children’s Department)

Title (alphabetical) Author Type Format Summary Location

A Color of His Own Lionni, Leo story transparency A chameleon is distressed he Overhead stories box
doesn’t have his own color.
Fish Is Fish Lionni, Leo story flannel Fish wants to be like his friend Flannel stories box
Frog and see the world!
Lunch Fleming, Denise story puppet/props A hungry mouse eats many Prop shelves
colorful foods for lunch.
The Most Wonderful Egg Heine, Helme story comb. prop The king must choose which Prop shelves
in the World hen’s egg is the most
wonderful.
“Mouse House” poem finger puppets Three little mice peek out Prop shelves
one by one from their little
house.
The Nightgown of the Willard, Nancy story stick puppets The moon finally gets what Prop shelves
Sullen Moon she has really wanted—a
nightgown.
Poppy the Panda Gackenbach, Dick story puppet/props Katie’s toy panda won’t go to Prop shelves
bed until he has something
to wear.

rev. 06/2003 KKF

 Puppet and Prop
Assembly Stories 3
Includes script and pattern for
Poppy the Panda by Dick Gackenbach
(Clarion, 1984)

Pattern difficulty level

Very easy

Construction/assembly time estimate

2 hours

S ometimes a story that you want to adapt is particularly well suited to being told
with real physical objects. This method of “prop assembly” can be very efficient in
comparison to some of the prop creation techniques, and it is often a good choice when
many of the primary pieces in a story are real, procurable objects. Puppets, stuffed
animals, and the storyteller himself or herself can all be paired with the gathered props
to represent living creatures in the story.
This type of gathered prop can lend immediacy to a story’s telling, especially if the
objects are common ones that audience members would also likely have in their own
homes. Many preschool and early elementary age children are learning how to evalu-
ate what is real and what is not. They frequently inquire whether or not puppets,
objects, and so forth are real and are delighted when they learn that assembled story-
telling pieces really are real!
Creating quality representative adaptations of a story’s illustrations can take a lot
of time. If a story will work well told with three-dimensional real objects, by all means
do so. The cost of purchasing the items will almost certainly be less expensive than the

17
 cost of your time investment if you make the items yourself. Save your time and your
creative energy for making pieces that you can’t readily purchase.

Techniques and Considerations

Creating
The art of prop assembly involves dedicated “hunting-and-gathering” techniques and
behavior. The best prop gatherers are continually on the lookout for potential story
props. Such items may be found at garage sales and secondhand stores, drugstores and
craft and discount stores, and in your own attic and basement or that of a friend or
fellow staff member. Plan well in advance for your prop assembly stories, so that you
will have plenty of time to watch for needed items as you do your regular shopping.
Resist the urge to simply borrow items that you regularly use around the house for
a temporary prop assembly story. Although you may want or need to do this on occa-
sion, it is best to invest the time and money up front and create a self-contained prop
story that you will be able to use again and again without having to re-create or regather
it each time. Having the prop completely assembled will enable you to pull it out at a
moment’s notice if needed, and it will be a resource that can be readily used by all of
your staff for years to come.
Remember that your time is worth money. If you enjoy this type of prop gathering,
great. If you do not, then it may be preferable to pay someone who does enjoy it to
scrounge prop items for you. My mother was an avid garage saler for years and has also
volunteered regularly for several charitable thrift shops. If I am planning in advance, I
can let her know specific items I am looking for, and she will watch for them for me!
She also keeps an eye out for objects with “prop potential” (such as plastic food,
puppets, funny hats), even if they are not things for which I have specifically asked.
Some items you can almost guarantee will be useful sooner or later. For example, when
my mom found several plastic potato chips and rubber french fries, I didn’t have an
immediate use for them but added them to my box of miscellaneous prop potential
items. When I assembled the prop pieces for Jack Prelutsky’s pocket poem “A Frog, a
Stick” (in A Pizza the Size of the Sun: Poems, Greenwillow, 1996) several years later,
I was certainly glad I already had those “Potato chips and soggy fries!”

Presenting
Practice presenting the story with all of the props so you can determine in advance the
best way to handle each object, how to have it interact with any accompanying puppets,
and so forth. Your movements should be smooth and confident. Learn the story and
prop manipulations so you are able to share them with your audience from memory.
Remember that the story you are telling is fresh and special for each new audience,
even if you feel like you have done it a thousand times. Practice your mannerisms: be
dramatic and excited; portray dismay if the story calls for it; act surprised by each new
prop that you pull out, as if you don’t know what is going to happen next either. Your
interaction with and reaction to the story and prop pieces make a big difference for the
audience. Be careful that you don’t become so wild that you distract from the story
itself—just try to give it a little pizzazz. This is important to remember with all types
of storytelling.

18
 Keep your props hidden away ahead of time so they don’t lose their mystery. You
may wish to display one representative element from the story along with the book on
the table where you are set up for storytime, but it is best to hide the other pieces away
at the outset. Part of the drama and excitement of assembly stories comes in pulling out
the next prop item. Any closable box or bin will do for the purpose of hiding the props;
however, I like to use the colored cardboard/fiberboard hinged-lid storage boxes avail-
able through most library suppliers. You can reach in and pull out an item, and the
hinged lid closes back down to hide the rest of the contents from view until you are
ready to produce them. After you have told a prop story, it is a good idea to hide any of
the fragile or sharp-edged props back in the boxes so that curious children won’t hurt
themselves or the prop if they try to examine the pieces after storytime.

Choosing the Prop Assembly Format

The script and prop assembly “pattern” and suggestions that follow are for the picture
book story Poppy the Panda by Dick Gackenbach. As mentioned in my introduction,
Gackenbach’s illustrations tend to be clearly drawn and visible even for a group; for
this reason, I am generally less inclined to adapt them (see chapter 1, “Additional
Considerations”). In Poppy the Panda, however, Poppy’s experimentation with all of
the different household object “clothing” options that Katie suggests presents an ideal
opportunity to share the story with real gathered props. The drama of pulling out the
next item that Katie offers is exciting for the audience, and Poppy’s appearance in each
“outfit” is downright funny.
Adapting the story as a flannel board or into some other format would certainly be
achievable; however, a flat representation of the pictures wouldn’t really add anything
to the story’s telling. The motion, emotion, and personality with which you can imbue
the puppet or stuffed animal playing the role of Poppy help to bring the character and
the story to life. The fact that Poppy is a toy panda trying on real household objects in
the story also suggests the appropriateness of simply using a real toy/puppet panda and
all of the accompanying real objects when you tell it.

19
 PUPPET AND PROP ASSEMBLY STORIES

Poppy the Panda

Dick Gackenbach

Copyright © 1984 by Dick Gackenbach from

the book Poppy the Panda published by
Clarion Books. Reprinted by permission
of McIntosh and Otis, Inc.

Summary
Katie can’t find the right thing for her toy panda to wear until her mother comes
up with the perfect solution.

Possible themes
Bears, Bedtime, Clothes, Pandas, Toys

Approximate running time for prop story

6 minutes

Recommended audience interest level

Preschool (age 3 and older) through grade 2

Please note that the story pieces are designed as professional resources, not as play-
things. They do not necessarily conform to child safety play standards, and they could
easily become damaged if used in a manner other than that for which they were
intended.

Story Pieces
panda puppet (or plush) saucepan
doll dress bathroom hand towel
child’s roller skates plastic shower cap
doll umbrella or small child’s roll of toilet tissue
umbrella royal blue ribbon
1 small child’s sandal; 1 small hand mirror
child’s shoe
plastic fruit bowl with plastic apple
and banana

20
Use with
table
box to hide the prop pieces
a copy of the book to show the audience both before and after presenting the
story

Setup
Make sure you (or whomever will be Katie’s mother) have the blue ribbon tied in
your hair before the story session begins.
Have all of the pieces hidden in a box where you can easily pull them out one at
a time as the story progresses.
Make sure there is a stool or table edge nearby you can use as the “stairs” when
Poppy bump-bump-bumps down them.

Presentation
The script calls for you to be four characters: the Narrator, Poppy, Katie, and her
mother. The character who is talking is designated by his or her name at the
beginning of the text, except for the Narrator.
Story narration is delineated in regular type; movement notes and miscellaneous
directions are shown in [bracketed italics].
Learn the story and tell it to your audience from memory, using the prop pieces.
Whenever you are telling Poppy something, hold him out to one side so he is
looking at you and you are looking at him. By holding him to the side, the
audience will still be able to see him clearly.
When Poppy is talking, move his arms and head so he looks alive.
Movement notes and directions for Poppy assume that he is a puppet; if you have
a plush panda instead, please adapt its movements accordingly.
Practice the story before a mirror so that you can work on the puppet’s move-
ments and believability.
Slip the puppet on and off your hand as needed if both hands are required to
manipulate the other props; if you do take the puppet off your hand during
the story, simply hold him on your lap or under your arm.
Although it is not essential to use different character voices when presenting the
story, it can truly help maintain the children’s interest. Try out different
voices to figure out which sounds the best for the different characters. All
voices must feel natural for you after practice so that you will be able to use
and maintain them successfully during an actual performance.
Repeating the “fussy, fussy, fussy” refrain is intended as an opportunity for audi-
ence participation; with just a little encouragement, they will naturally begin
to say it with you as you repeat it throughout the story.

Please note: The following script is a slightly adapted story version for telling as a
prop and participation story and includes notes for the storyteller on how and when to
manipulate the prop pieces. Learn the story and tell it to your audience from memory,

21
Exploring the Variety of Random
Documents with Different Content
 164 YORGUN SAVAŞÇI . Güneş doğruca yüzlerine vuruyor,
küçüğün gözlerini kamaştırıyordu. — Adın ne senin? — Tayyar! —
Bunun... — Ali... — Kardeş misiniz? — Aanh! — Gitmiyor musunuz
okula? — Bu gitmiyor. — Sen!.. . — Boş ver! Gidiyoruz sanıyor
kocakarı... Çanta, Boşnak Oğlunun kulübesinde... — Kim Boşnak
Oğlu?.. — Burda bahçıvan... , — Baban yok mu? — Şehit benim
babam... Çanakkalede şehit olmuş... Top götürmüş belinden
aşağısını... — Top mu? — Cemil ürperdi: — Ne biliyorsun? — Necmi
bey söyledi. — Omuzuyla küçüğü gösterdi: — Bu enayi de «Babam
şehit>> diyor ama kıtır atıyor. Bununki ispanyoldan ölmüş... — Yalan
amca... Benimki de şehit... Vallaha şehit... Anneme sor da bak... —
Hoşt ulan... Çarparım haaa... Cemil gözlerini kısarak çocukların
omuzları üstünden ileriye baktı. Yüksek ağaçları, tıraşlı çimenleri, ter
temiz yollariyle Gülhane Parkı, mayıs ortasında gerçekten
dinlendiriciydi. Yaprakların hışırtısı, kuş cıvıltıları parkın geçmişten
kalan sessizliğine dokunmuyor, tersine, bir garip derinlik veriyordu. -
— Başından mı yaralandın sen de?.. Cemil, çocuğun sorusuyla ellerini
gözlerinden çekti, anlamadan baktı. — Gözlerini kapadın da... Arap
Binbaşı, arada gözlerini kapar böyle elleıriyle... jBaşj dön^rmiş...
Kafasında kurşun var 
 YORGUN SAVAŞÇI 165 mış çünkü... Çocuğa «Şocuk» diyor.
Adları aklında tutamıyor. Kurşundanmış... Doğru mu? — Bilmem...
Doğrudur belki... Tayyar, arayan bakışlarla gözlerine bakıyordu. —
Birini mi bekliyorsun? — Yok... — Parlak Hasan «karayağız biri
gelecek» dediydi de... , — Kim parlak Hasan?.. — Şıkırdımm biri...
Efelik taslıyor ama söker mi bize?.. Kodese girdi arakçılıktan... Adam
vurmuş gibi kasılıyor. — İki yanma ürkek baktı: — Benden duymuş
olma, gavur askerleriyle de gidiyor, şerefsizim ki... «yok» diyor ama,
kara araplarla bile gidiyor... — Sıkıntılı sıkıntılı bir zaman sustu,
gözlerini kaçırarak sordu: — Niyetin var mı? — Neye? — Neye mi?..
— Şaştı, somurttu: — karıcımısm' yoksa?.. — Anlamadım... —
Anlamadın da neden cıgara veı^din?.. Hadi uzatma... Niyetlisen
bastır yirmi beşliği... Yüz para da buna vereceksin... Gözcülük
parası... Niyetlisen hadi çabuk... Öğle vakti kalabalık olur. Ayağın
kolun sakat makat değil ya?... — Neden sordun? — Sarnıca
ineceğiz... Geçende sormadık. İndi güzelce... İşini bitirdikten sonra
çıkamadı bir türlü... Boşnak Oğlu yirmi beşliği peşin almadan
çıkarmadı avali... Sarnıca inemezsen... Kayyuma gideriz. Yirmi beşi
verdin mi, basılmak korkusu da yok... — Nasıl kayyum?.. — Ayasof
yanın kayyumu... Çolak Baba... Odası var... — Nasıl razı ettiniz kos
koca kayyumu bu işe?.. — Biz mi razı ettik? Çolak kayyumun
tezgâhından geçmedir buradaki çocukların hepsi... Pintidir kayyum...
Hasan, «Elli kuruş verdi ilkinde bana» diyor ama, kıtır... On kuruş
vernıiş... On kuruş verir, bir de minareye çıkanr!.. — Ne var
minarede?..
 166 YORGUN SAVAŞÇI — Ne mi var?.. Bakarsın döne
döne... Köprüye.., Üsküdara... Yangın kulesine bakarsın... Gemilin
omuzundaki eski şarapnel yarası sızlamağa başlamıştı. Midesini bir
kramp yokladı. Aciyle yüzünü buruşturdu. Çocuklar ürkek, araştıran
gözlerle bakıyorlardı. Bakışlarında, yeni bir şey daha öğreneceklerini
umdukları zamanların sevimli merakı vardı. Küçüğün bebek yüzünü
okşamak isteği geldi Gemilin içinden... Bunu yapacakken dehşete
yakın bir korkuyla irkildi.^ Elini cebine sokup kalktı. Çocuklar
korkuyla gerilediler. Bozuk paralarını çıkardı. Onar kuruş verdi. —
Olmaz amca... Yirmi beşten aşağı olmaz... Gemil hızla yürüdü,
yanakları yanmağa sol pazısı seyirmeye başlamıştı. — Bakayım... On
kuruş mu verdi sana da?.. Yaşadık oğlum!.. Günlerden cuma olduğu
için Ayasofya camisinin avlusun-daki kahve kalabalıktı. Cemil, arka
taraftaki çıdırlara doğru yürüdü. Parktaki çocuk Ayasofya kayyumunu
anlatırken Ödemişli teğmen Recebi hatırlamıştı. Teğmen Recep,
rumlarm her hangi bir taşkınlığına karşı Ayasofyayı korumakla
görevlendirilmiş küçük bir birliğin komutanıydı. Bir gün lâf arası bunu
Arap Maksuttan öğrenmişti. Çadırlara yaklaşırken. «Tam yerine
düşmüş eğri dinli...» diye gülümsedi. Recep, cephelerde dine sığınma
yolunu tutturmuştu. İlk gittiği yerlerde koyu müslüman geçinir, üç
aylarda oruca sarılıp namaz kılmadan yapamaz görünerek zor işlerin
hemen hepsinden sıyrılmayı becerirdi. Ama, yaradıhşı tenbel,
unutkan, dağınık olduğu için, her yerde çabuk foyası meydana
çıkmış, gilizce oruç yediği, namazı apdestsiz kıldığı, hattâ çoğu
zaman cenabet gezdiği, ileri geri sal 
 YORGUN SAVAŞÇI 167 lanıp mırıldanarak kuran okurken
sayfaları çevirmeye bile üşendiği anlaşılmıştı. Recebin birliği her
zamanki gibi gene başıbozuktu. Cadde tarafındaki demir parmaklıklı
duvarın dibinde, birkaç asker uydurma bir ocakta bir şey kaynatmağa
uğraşıyordu. Uzun boylu şişman bir başçavuş, yuvarlak bir cep
aynasını minarenin çıkıntısına yerleştirmiş, usturayla traş olmaktaydı.
Omuz başında duran Gemilin merhabasını duymazdan geldi. —
Teğmen nerde çavuş? — Hangi teğmen? — Kaç teğmen var sizde? —
Bir tane amma belli mi olur? — Recep efendiyi arıyorum! Çavuş
dönüp Gemili tepeden tırnağa süzdü. Beğenmemiş gibi suratını
buruşturdu: — Çadırda yok mu? — Hangi çadırda?.. — Yuvarlak
çadır. . . — Bilmem!.. — Bilmeli... ^-DÖndü, usturayı yanağına sürdü:
— Önce bakacaksın... — Bir daha sürdü: — Arayacaksın... — Sürdü:
— Sonra soracaksın... Gemii «Çattık» anlamına kafasını sallayarak
yürüdü. Çadırın kapısı açıktı. Teğmen Molla Recep, bir türkü
mırıldanarak bir şey dikiyordu. Geketsizdi. Ayakları çıplaktı. Traşı en
az dÖrt günlüktü. «Aman dooktor... Ganim cicirn doktoor... Derdime
bir çareeee...» — İğneyi batırmış olmalı ki parmağını biraz emdi: —
Hoşşt... iğne gibi yapana... satana... alana... söğüdürmeL. Bir
çareee... Kapıda durana iyice kasılarak baktı. Gemili tanıyamadı.
Gözünün birini kırpıp başını iki yana sallayarak «derdin ne?» demek
istedi. Gemil tıpkı onun gibi yapınca teğmen Recep Ödemiş gÖzİerini
açabildiği kadar açtı: — Anlamadım!..
 168 YORGUN SAVAŞÇI — Müslümanlığı bıraktın da terziliğe
mi giriştin Recep oğlum? Askerlikte esnaflık var mı? — Vay
yüzbaşım... Vay Cemil abi... dinim rabbena hakkıyçin demincek
aklıma geldin... Demincek, top gibi bir şey patladı da ikinci Gazzeyi
hatırladım. «Nerde acaba bizim Cehennem Abi?» demedimse
namerdim... —Birden telâşla kalktı:— Buyur! Geç buyur... —
Arkalıksız hasır iskemlenin üstündeki ceketini kapıp açılır kapanır
karyolaya fırlattı: — Buyur şöyle... Aliço!... Ulan Aliço... Ulan köpek
nerdesin haa... Aliço, inadına esmer, inadına kuruydu. Patayı alay
eder gibi gevşek çakmış, topuklarını bile birleştirmemişti: — Buyur
teğmenim! — Belli belirsiz sırıtıyordu: — Emret!.. — Nerdesin? Böyle
mi olur? Gökten düşüp yerden bitmemek nedir? Yüzbaşım... —
dönüp sordu: — Kahve mi, çay mı? İstemez yok... Kahve mi, çay
mı?.. Tamam! Koş îki çay... Kendin kap gel... Bardakları kendin yıka...
Demini kendin koy... Bakıyorum burdan... Gözüm üstünde... Cemil
girdi. Çadırın direğinde asılı kuran torbasını görünce gülümsedi: —
Maksut yüzbaşı söyledi burada olduğunu... Geçiyordum, bir bakayım
dedim... «Git gÖr... Yerini buldu bizim molla... Bu kez uçmazsa,
kazıtırım bıyıkları...» dedi... — Şakacıdır Maksut Abi, sağolsun
...Görmedim çoktanberi... Nasıl? Severim ben Maksut Abiyi... Ne
fayda ki o bizi sevmez... — Yok canım... — Sevmez... Şuncacık
sevse... Bir iki kınalı keklik de bizim yöne uçurur! O kadar
yalvardım... «Etme eyleme» dedim, «Biz de ana baba kuzusuyuz»
dedim. Yüreği domuz yüreği olmasa, suratı o kadar kara olur mu?
Neymiş oğlum, sen arapsan, biz de resmen zeybeğiz! Cemil oturdu.
Recep diktiği şeyi eline alacak gibi yaptı, vaz geçti. — Bak işine...
Daha evlenmedin değil mi? Bu kadar uğraşırsın, bulamadın söküğünü
diktirecek bir eksik etek... — Nerdee?.. Bu Seferberlik karıları çok
bozdu yüzba 
 YORGUN SAVAŞÇI 169 şım.,. Evde oturup sökük
dikeceklerine, kendilerini güzelce besleteceklerine... — Eee? —
Ekmeği yataraktan kazanmanın tadmı aldılar. Geçende birine «Kız
şunu dikiver» dedim. Ne dese iyi? «Ayol ben de birini arıyorum...
Baksana... Hırkada düğme kalmış mı?» dedi? Evli miydin abı sen? —
Yok... — Tamam!.. Balkanların, Seferberliklerin bize bir iyiliği
dokundu, yuvarlandık da yosun bağlamadık... Bakıyorum evli barklı
arkadaşlara... Durumları kötüüü... Aliçonun getirdiği çaylardan birini
kaldırıp ışığa tuttu: — Tamam! Nur ol çingen oğlu... Ulan aferin! Bu
savaşta yenilmeseydik sana şu dakika onbaşı nişanlarını elimle taktım
gittiydi! Çık... Çık diyorum! İğneyi yallah ettim mi kabana... Dur!
Nerde çavuş?.. Yahu bu herif benim gözüme görünmeğe tövbeli mi?
Bul şunu... Gönder gelsin! — Cemile döndü:— Düzen kalmadı orduda
yüzbaşım... Çivisi çıktı Osmanlı ordusunun... Yahu, nerdeyiz? Bant
fıçısının üstündeyiz! Caddede bir patırtı olmuyor mu, yüreğim
hopluyor! «Palikaryalar bastı» diyerek aklım sıçrıyor. — Basar mı
dersin? — Belli mi olur? Basarlarsa... Koca Ayasofyayı elimden çekip
alırlarsa... Git kendini at denize... Biz burada neyi bekliyoruz yahu!
Taşı toprağı mı bekliyoruz? Hayır! Say ki peygamberin türbesini
bekliyoruz! — Girip selâm veren çavuşa, «Neden geldin» anlamına
bir an şaşırarak baktı: — Nedir? Haa... Şu mesele... Kardeşim Rıza
çavuş... Seni niçin istedimdi ben? Aklım başımda yok bu günlerde
yüzbaşım... Tamam!.. Ne pişiriyor çocuklar bugün? Bak konuğumuz
var allah eksikliğini göstermesin! Sen Filistin cephesinde bulundun
muydu? — Hayır teğmenim! — Haltettin!.. Tanımazsın öyleyse Cemil
Ahimizi... Cemil abiyi de tanımayınca topçu görmedin sayılır. Boşuna
çabaladın demektir bunca yıl ateş boylarında... Cemil Ahimiz
konuğumuzdur. Göster kendini, beni yere baktırma...
 170 YORGUN SAVAŞÇI — Sıkıştırma çocukları... Yemeğe
kalacak değilim., , — Ne demek! Senden gelmesi, bizden
göndermesi... Akşama da buradasın Cemil Abi... Vallah billâh
koyuvermem, işte yemin çıktı ağzımdan... Hayır- Akşama
hazırlıklıyız!.. — Gröz kırptı: — Hazırlık ki... Olursa o kadar olsun... —
Parmaklarını bir araya getirip ağzına götürdü: — Naha... Kaymak...
Hem de ballı kaymak... Akşama cici mamamız var ki Sultan Hamidin
düşüne girmemiştir. — Çavuşa döndü: — Sahi bugün cuma... Et var,
Pilâv var, helva var... Taze soğan da buluruz. Bol sirkeli salata
doğrat... Salata parası benden... Ayran aldır. — Apansız minarelerde
cuma selâsı başlayınca hopladı:— Yahu nedir? Saat geçmiş gitmiş...
cumayı kaçıracaktık az kalsın!.. — Çavuşa elini salladı:— Hadi...
Anladın ya... Göreyim seni... Çavuşun arkasından yüzünü asarak
baktı. Nedense okkalı bir küfür savurdu. Gemil, yemekten sonra,
cuma namazını seyre gelen, bereleri kırmızı ponponlu Fransız deniz
erlerinin arkasına takıldı. Fransızlar binaya girer girmez, avludaki
gürültücü şakacılıklarını bırakmışlar, edeplenmişlerdi. Teğmen
Recebin yüzüne karşı «Çocukçu» dediği, kısa boylu tıkız, Çolak
Nizamettinin besmeleyle açtığı daracık bir demir kapıdan duvarın
içindeki yola geçtiler. Çocukçu kayyum, gavurların islâm dinine
gösterdikleri saygıyı öğmeye başladı: — Gavur olmakla... Bunlar da
kitap sahibi... Herifi erdeki edebi gördün mü efendi? Edep diye ben
buna derim ve de çok dikkat isterim! Bunların papasları da başka
türlü değil!.. Neden? Çünkü burası Ayasofya... Mübareğin eşiğini
atlayınca islâmm din gücü yüreklerini kavrıyor hırpadak... Ben bu
gavur takımının din saygısını bizden zorlu gördüm. Cemil, çocuk
Tayyar'm söyldeiklerini hatırladığından herifi iğrenerek dinliyordu.
Nizamettinin çipil gözleri cıva gibi oynaktı. Dirseğinden kurumuş sol
kolu kütük gibi kas katıydı. Fransızlar, yolu bitirip kubbenin tam
altındaki balkona çıkınca, derin bir uçurumla karşılaşmışlar gibi
irkilmişlerdi.
 YORGUN SAVAŞÇI 171 Cemil, bu kubbenin altında fısıldanan
yabancı dili birden yadırgıyarak Fransızlardan uzaklaştı. Ayasofyanın
ruha yüklenen eskiliği yukarda çok daha ağır basıyor bu ağırlığı
Kajryumun fısıltılı sesi büsbütün arttırıyordu: — Sonunda islâm eline
geçeceğini bilse, bunu, gavur, bu kadar dayanıklı yapar mıydı?
Yapmazdı. Geçen yıl, kadir gecesi, iki Alman papazı geldi. Kulak
verdim. Biri ne dese iyi? «Dinimizin Kâbesinde müslüman kuranı
dinlemek yüreğimi destereyle bölüm bölüm bölmekte...» demez mi?
Hele kara domuuuuzzz... Almana «islâm dostu» derler. Yalaaan...
Gavurun hepsi bir... Müslümanm şuncacık unduğunu istemez!
Ooooh! Nur içinde yatsın da Cennet bahçesinde yan gelsin Fatih
efendimiz... Nasıl da çekmiş almış, keferenin elinden şunu...
Kostantin 70.000 işçiyle, 70 yılda yapmiş bunu böylece,.. Ak
mermerleri Marmara adasından, yeşil somakileri Eğribozdan, pembe
kayaları Afyonkarahisardan, sarı taşları Cezairden Tunustan
getirtmiş... Temelleri, gövde dayanakları, döşemesi taştandır bunun...
Arası tuğladır. Küherçileyle dondurulmuştur. Mihrap kapıya kadar 148
adım çeker... Kubbenin yüksekliği 100 arşındır. Duvarları silme gavur
melekleridir ama kireçle köreltilmiştir allaha şükür... Şu allah-
muhammet yazıları Kazasker Mustafa İzzet efendi hattıdır. Her birinin
boyu 10-15 arşın... Aşağısı, gittikçe kalabalıklaşıyor, ak sarık, kırmızı
fes, boz kabalak, birbirine karışıyordu. Duvarlara sürünerek çıkıp
kubbede oğuldayan anlaşılmaz bir homurtu, arada bir öfkeli bir soluk
gibi ıslak ıslak hışırdıyor, arada bir kızgın bir devin iç çekmesi gibi
derinlere iniyordu. — Kadir geceleri 7000 kandil yakılır burada...
Cennet bahçesine girdim sanırsın, yüreğin hoplar, okuyacağını
şaşırırsın, akim dolanır... Girerken rasladığımız Hindiye askerleri bu
cuma gene az... Havanın yağışlı zamanında gelde gör... Ben diyeyim
bir alay, sen de bir tümen... Hepsini sınadım bir bir... En kötüsü
Kur'anı ezberine almış... «Falan sûre» diyorsun,
 172 YORGUN SAVAŞÇI gürpedek çöküyor okumaklıga...
«Yok o değil, Öteki» diyorsun, çeviriyor hırpadak, ona sıvanıyor. Ben
Hindiyenin müslümânını bizden dini bütün gördüm. Müezzinler yanık
seslerle kubbeyi çınlatmağa başlayınca Fransızlar büsbütün dikkat
kesilmişlerdi. Gemilin üstüne, arada sırada duyduğu ruh yorgunluğu,
dayanılmaz bir uyku isteği halinde çöktü. Çömelse, hayır, sırtını
duvara dayasa hemen oracıkta uykuya dalacaktı. Alt dudağını ısırıp
gözlerini kırpıştırarak kendisini toplamağa çalıştı. Sesler duvarlardan
duvarlara çarparak yükseldikçe inceliklerini kaybederek korkunç bir
sel uğultusuna dönüyordu. Tabanda, insan denizi kaynaşıp
dalgalanmakta, saflar iri boğa yılanları gibi kımıldamaktaydı. Gözleri
kapanan Cemil, daha fazla duramıyacağını anladı, duvara sürünerek f
ransızlarm yanından sıyrıldı, rampalı yoldan hızla inerek avluya çıktı.
Aliçoya Recebi sordu. Çingen oğlu bu soruya gerçekten şaştı. —
Nerde olur? Namazda... Gemil çadıra girdi, kendini elbisesiyle portatif
karyolaya attı. Uyandığı zaman ortalık kararmıştı. Ağzının içi zehir
gibiydi. Bir cıgara yaktı. Okunan akşam ezanını dinledi. Bu arapça
ses, yüreğinin sıkıntısını birkaç kat arttırıyordu. Birkaç gün kimin
evinde saklanabileceğini araştırdı. «Haydi birkaç günü geçirdik
diyelim... Sonrası?..» Sanasaryan hanında İttihatçılara işkence
ettiklerini işitmişti. Patriyot otellerin aralıksız yoklandığını söylediği
için birinden birine gitmenin imkânı yoktu. Yarın sabah, Recebi
Maksuda yollamağı kararlaştırdı ama Molla'nm, işi yüzüne gözüne
bulaştıracağını düşünerek vaz geçti. «Sakın yardımcısı duymasın!
Dersek belki ürker, ürkünce de ne halt edeceği belli olmaz!.. Bu
geceyi burda geçirelim hayırlısıyla... yarın düşünürüz yarını...»
 YORGUN SAVAŞÇI 173 Çadırdan çıktı. Şadırvanda yüzünü
yıkadıi Tıraşı hızla uzu3wdu. Bıyıklarını biraz daha kısaltsa iyi olacaktı.
Berbere gitmek için avlu kapısından çıkarken Receple karşılaştı: —
Duydun mu Cemil Abi başımıza gelenleri?.. — Nolmuş — Yunan
İzmir'e asker çıkarmış... — Yok canım... — Vuruşmuşlar... Bizden ölü
çok, diyorlar, — Yunandan?.. — Yunandan da çökmüştür. Duyar
duymaz, «Haber alayım» diye Genel Kurmaya gittim... Kimi «yok öyle
şey» dedi, kimi, «kan gövde^d götürdü» dedi. Akşam gazeteleri
şehrin yandığını yazmış... Bulamadım ki işi anlayayım... — Sahi... Sen
Ödemişlisin... İzmirli sayılırsın... — Sayırılırsmı fazla... Bereket
İngilizler yunam şehrin dışına bırakmıyorlarmış... Yahu nedir bu bizim
başımıza gelenler? Geçenlerde bir arkadaş söyledi de inanmadımdı.
Nigehbandan bir yüzbaşı... Tanırsın, Kerim Konya... — Evet...
Nigehbanda mı o şimdi? Sordun mu ne işi varmış? — Sordum! Bilirsin
ya. Harp Divanına verdilerdi bir çamaşır yolsuzluğundan... O gün bu
gündür İttihatçılara düşman... — Ne dediydi? — Damat Feridin
yaverinden duymuş... «İngilizler Yunana İzmir'i verdiler arkadaş...»
dediydi, «Hayır, bu ittihatçıları yediden yetmişe kazıklamadıkça biz bu
milletin öcünü alamayız!» dediydi. — Sen İttihatçı değil misin? —
Beni ittihatçıdan saymıyor! — Neden? — Bir gün uğramıştı, «kal
akşama» dedim. Kaldı. İki de karı bulduk... O gün beni silmiş ittihatçı
defterinden... — Anladım!.. Nereden haber alabiliriz? — Bak ne
yapalım? Atlayalım Beyazıda... Genel Kurmay telgrafhanesine...
 174 YORGUN SAVAŞÇI Gemil irkildi. îzmire Yunan askerinin
çıkmasına pek üzülmedigini anlayınca biraz şaşırdı. Recep
konuşuyordu: — Telgrafhaneden haberin sağlamını alırız... — Yok
canım... Değer mi? Sevinilecek bir şey c'ia neyse... Recep biraz
düşündü: — Öyle ya... Deh demiş dünyayı, çüş diyip biz mi
durduracağız Abi?.. îtin leşini kime sürütürler, gebertene sürütürler...
Bir günlük beylik beyliktir... Çekelim kafaları, bakalım keyfimize... —
Sesini alçalttı: — Hadi söyleyeyim... Aslında apansız gösterip yüreğini
hoplatacaktım ya... Baktım uyumaktasın, aklıma geldi, «Şunun
koynuna bir ev pilici sokalım da, mübarek Ayasof yanın avlusunda
sevaba girelim boylu boyunca...» dedim. Ne gitmesi? Yoook... Ağız
istemem! Sütte leke var karinin madeninde leke yok... Bıngıl bıngıl
ki... tuzsuz tereyağı... Cemil Nerimanı hatırlayarak ürktü. Gülmeğe
çalıştı: — Tam sırasını buldun Molla Recep... Dünyayı ateş sarmış...
— Sarmayla?.. Yoksa biz tulumbacı reisi miyiz? Sakın tapusu bizde mi
bu kahpe avratlı dünyanın?.. Boş ver... — Koluna girip çadırlara doğru
götürdü: — Boş ver dedim. Bu geceyi kurtaralım, yarma Allah
büyük... Çadırın kapısında durup üst üste iki ıslık öttürdü. Çingen
oğlu koşarak geldi. — Nerdesin be? Yak şu feneri... Dur istemez...
Geldi mi çömlek fırından?.. — Geldi teğmenim! — Binlik? — Tamam!..
— Ufak tefek? — Tamam... — Ne dedi Çocukçu? — Tamam!.. —
Yaşadık! —Ellerini birbirine sürterek sevindi: — Çeri
 YORGUN SAVAŞÇI 175 başı ne demiş? «Bir gecelik beylik
beylik» demiş... Hadi yürü Cemil Abi... Kemeri perkit... Meydan
savaşı vereceğiz, hanım göbeği yaylasmda... Hadi şen traşmı pî karşı
berberde... Ben noksanımız var mı bakayım! Ayasofyanm
kayyumlarmdan Çocukçu Nizamettin caminin arkasında iki odalı
meşrutelerden birinde oturuyordu. Dimdik, daracık bir taş
merdivenden küçücük bir sofaya çıktılar, kemerli bir kapıdan eğilerek
girdiler. Sağda ufacık bir ocak vardı. Mazgala benzeyen demirli iki
pencere Topkapı Sarayının Gülhaneyi çeviren duvarına bakıyordu.
Kayyum burasını birkaç kilimle gerçekten şirin döşemişti. Titiz bir
kadın gibi tertemiz tuttuğu belliydi. Cemil duvardaki çerçeveli yazılan
gözden geçirdi: «Gariki bahri isyanım-Dahilek ya resul allah», «Bu da
geçer yahu», «Ah minelaşk», «Genç hüsün sevmekte ben piranı
tayip eylememhüsnolurkim seyrederken ihtiyar elden gider»,
«Aklında mı doğduğun zamanlar — Sen ağlar idin gülerdi âlem — Bir
öyle ömür geçir ki olsun-Mevtin sana hande halka matem...» Cemil
bunları okurken Çocukçu kayyum, eserleriyle öğünen bir zanaatkâr
gibi, boynu biraz bükük, elleri göbeğinde utangaç sırıtıyordu.
Kafasına karar bir takke geçirmiş, yakasız bir mintan giymişti. Mestli
ayaklarının burunlarını birbirine yapıştırdığı için bacakları büsbütün
çarpık görünüyordu. Cemil bu temiz odada, birdenbire kendisini
şaşırtan garip bir güven duydu. Böyle bir odası olaydı, Nerimanla
ölene kadar kaygusuz yaşasaydı. Ne Enver oğlan, ne Selime teyze...
Ne Von Kres Paşanın dürbünü, ne de mavzer tabancası... Hiç kimse
ardına düşmüş olmasın... Ne ekmek parası derdi, ne düşmanın
memlekv^ti basması... — Buyur yüzbaşım... Bırak şu boş lâfları... —
Aman Recep efendi oğlum... Aman günaaaah... Cemil, Çocukçu
kayyumun ağlamaklı sesiyle dalgınlıktan kurtulup Recebe gülümsedi.
Recep, Kayyuma takılıyordu:
 176 YORGUN SAVAŞÇI — Günahmış... Bunlar duaysa...
Önlerinde oğlancılık etmek günah... — Töbeî Yok öyle şey... Vailah
billâh yok... Günahımı almaktasın Receb efendi oğlum! Bizimkisi
cemal aşıklığı... Bizim yüreğimizde kötülük yoook... — Ben var mı
dedim pezevenk... Başkasını bilmem, bana yaptığını iyiliğin sevabiyle
cennetliksin... Burada da söylerim, öte dünyada da... Recep çingen
oğlunun kurduğu sofrayı «teftiş» etti; yiyecekleri, içkileri gözden
geçirdi, cıgara yedeğine baktı. Her şeyi kendi Ölçüsüne göre yeterli
görünce, bir lirayı avucunda iyice buruşturup çingen oğlunun suratına
çarptı: — Kap... Yıkıl... Höst... Kara deyyus... Günlük emrimi
dinlemeden nereye? Nöbetçilere göz kulak olsun çavuş... Deftere
yazılmıştır. Bu gece çift nöbetçi... Bu geceyi başka gecelere
benzetmeyin!.. Gavurlar gelir, kubbeye çıkar, Ayı söker, yerine haçı
mıhlar! Minareye çanı asar, gümbür gümbür doğmege başlar. Sizi
kurşuna dizerimJ.. Kaj'-yum gerçekten bunlar olabilirmiş gibi,
gözlerini korkuyla açıp yakasını çekiştiriyordu: — Allah göstermesin!..
Ölelim daha iyi... Hep ölelim... — Ölmek eline geçecek de öyle mi
teres?.. — îki buçukluk bir banknotu da onun suratına çarptı: —
Tabanı yanmış maymun gibi ayağının birini indirip birini kaldırma! Kap
gel karıyı... Daha duruyor! Biz bu gece buralıyız!.. Gözüme
görüneyim deme! Sabaha karşı ben de Şengüldeyim... Seni kÖtü
durumda basarsam, muayeneye yollarım... — Aman Recebefendi
oğlum... Töbeee!.. — Bu sefer vesikayı cebinde bil!.. Kurtuluş yoktur!
Kayyum suratını ağlar gibi buruşturup boynunu bükerek çıktı. Recep
Ödemiş, Cemile göz kırptı: — Bir adam oğlancı oldu mu, körpeliğinde
azdan çoktan bir iş gelmiştir, başına... — Nereden getirecek kadını?
— Uzak değil... Caminin vakıf evleri var ya caddede...
 YORGUN SAVAŞÇI 177 Oradan... Herkese çıkan karılardan
sanma... Haftada bir iki... Kocası yedek subaymıs... Çanakkalede
ölmüş... Bir oğlu vai\ on birinde, on ikisinde... Arada sırada
karavanadan öteberi yolluyoruz!.. Aldı: Hüsniye... Okuması yazması,
tamam... Sesi eh... Tütünde çalışıyor. Kendisine sorarsan geçim
zorluğundan yapıyorum diyor ama, boş ver, anadan oynak...
Kocasının zamanında da otlamış azıcık... Bizim Çocukçunun dediği
dogruysîa rahmetli bir kere de nikâh tazelemek zorunda kalmış,
çocuğunu düşünüp... —içini çekti: — Ben neden evlenmiyorum
yüzbaşım?.. Başıma gelecekten korkuyorum! Böylesi bizden ırak,
komşu basma... — Aşağıya kulak verdi: — Geldi sandım... değilmiş...
Nazif eyle geçen sefer kavga etmeseydi1er, işimiz işti. — Nazife? —
Arkadaşı... — Neden gavga ettiler? — Beni kıskandı Nazif eden...
Kıskandı dedimse, kendisi getirdi oysa Nazif eyi... benim tanıdığım
değil, bildiğim değil, Nazife... «îstemez» demesem canım yanmaz...
«Üç başlısı tatlı olur, dene de bak!» dedi. Ben safımdır, kandım. Kızdı
durduğu yerde... Evet, oynak karının nerde katırlaşacağı belli
olmuyor ^mzbaşım! — Hastalık çok diyorlar!.. — Hastahk mı?..
Evet... Gırla! — Korkmuyor musun? — Osmanlı korku bilir mi? —
Gerçekten kasıldı: — Biz artık yüz-göz olduk... Bizde bu hastalıklar
nezleden önemsiz... Kapı açılıp kapandı. Ayak sesleri duyuldu, Cemil,
böyle işlerin ustası değildi. «Tanıdığı bir tek erkek yerine, birini
tanımadığı iki erkekle karşılaşınca kim bilir ne kadar utanacak!» diye
düşündü. Sıkıntıyla bekledi. — Hoş geldiniz beyler... Aaa... Ben Kerim
bey sanmıştım! Af edersiniz! Cemil ayağa kalkmıştı. Recep kadını
tepeden tırnağa süzdü. Beğendi. Öğünür gibi Cemile döndü: — Otur
yahu!.. Yabancı değil Hüsniye hanım... —Kadına F. 12
 178 YORGUN SAVAŞÇI göz kırptı: — Kerim yüzbaşıdan on
kat zorludur bu benim Cemil Abim... On kat... Ona göre... Hüsniye
elini uzattı. Yüzüne birden ışık vurmuştu. Cemil bu yüzü bir yerden
tanıyormuş duygusuna kapıldı. — Oturun yüzbaşı bey... — Recebin
yanağını makasladı: — «Ona göre» ne demek şekerim?.. —Gözlerini
süzerek başını iki yana salladı: — Ne demek haaa... Ballandırma,
canım çekiverir! — Artık bilmem... Çakır gözleri süzmeli değil, küçük
baskına dayanmalı... — Adaam sende... Ne diyordu Kerim bey?..
«Doğuran kısrak utansın...» — Benden bir kez demesi, Hüsniye
hanım... Hüsnüyenin sırtındaki kara ipekten daracık rop belinin
inceliğini, kalçalarının dolgunluğunu, göğüslerinin diriliğim iyice
meydana çıkarıyordu. Serbestliği Cemilin utangaçlığım çabuk
dağıtmış, bu rahatlık birazda, en küçük alış veriş ihtimalinin
imkânsızlığından gelmişti. Hüsniye kadehleri doldururken aralıksız
kımıldıyor, bu kımıldayış ipek elbisesinin meydana vurduğu diri
kabarıklarda kara kara ışıldıyordu. — Bu ne güzellik yavrum?.. Bu
gece sen... — Nolmuş? — Can alırsın can!.. Senin gibi karı Nazif e
gibi sürnüklüyü kıskanır mı gülüm?.. — Kim kıskanmış?.. Af etmişsin
onu sen... Kıskanmadım, terbiyesizliğine kızdım... — Karalama
şimdi... Terbiyesizliğini görmedim ben... — Nerden göreceksin? sana
yapmadı ki... — Anlamadım... — Ablacıymış karı... Dedilerdi de
inanmadımdı. — içini çekti: — Seferberliğin gözü kör olsun... Erkeksiz
kaldı karılar... Çoğu sapıttı... Yeşillendi bana düpedüz... «Şunu
uyutalım da beraber yatalım» dedi! — Bak sen! Peki, bize çıtlatmak
yok mu? Vay başıma... Yahu karı bizi boynuzlayacaktı az kalsın,
desene... — İçini çek 
 YORGUN SAVAİŞÇI 179 ti:— Dünya çok bozuldu Cemil Abi...
Taş yağmadığına §ükür! Hüsniye boşalan kadehleri doldurdu. Açık
saçık konuştuğu halde hiç mi hiç cıvık değildi. Dış görünüşünde hiçbir
benzerlik yokken bir ara Nerimanı andırır gibi geldi Cemile... Bu
duyguyu belki de, Hüniyenin bir türlü çıkaramadığı birisine benzemesi
doğuruyordu. — Nasıl Tayyar? -îyi... Cemil, benzerliği bulmak için
kendisini zorlarken Recebin sorduğu sorumda, irkildi. Boş bulundu: —
Kim Tayyar? — Hüsniyenin oğlu... Okula gidiyor değil mi? Kadın
Tayyarın okula severek gittiğini, çok da iyi okuduğunu anlatmıya
başlamıştı. Cemil kadını dinlerken parkta yırtıklığıyla övünmeğe
çalışan Tayyar gözünün önüne geldi. Hüseyinin kime benzediğini
anlıyarak somurttu. Kadın anlatıyordu. Çok akıllıymış oğlu... Ödü
kopuyormuş bir şey sezecek diye... Bereket, gerçekten depoda gece
işine kaldığı da oluyormuş... Bir keresinde alıp gitmiş ki, gözüyle
görsün de, aksilik çıkarsa kandırması kolay olsun... Recep, çocuk
lâfından sıkılmıştı. Bunu saklamadı da... — Boş ver hepsine sultan!..
Keyfimize bakalım!.. îki söyle kız... Hadi! Hüsniye biraz direndi.
Boğazı ağrıyormuş. . . Nizamettin efendi tenbihlemiş sıkı sıkı...
Şüpheleniyormuş komşular... — Boş ver gülüm!... Komşuları bana
kırdıracaksınız bu gidişle siz! Geçende yemin etmedim mi orospu!
«Yakarım bu mahalleyi gazlayıp» demedim mi? — Ayol mahalleyi
yakarsan bizim evi de yakarsın! Deli bu... Zırdeli vallaha... — Türkü
gelsin!.. —Recep kadehi dikti. Peynir aldı: — Türkü gelmedi mi, ben
başlarım San Zeybekten... keyfine... Sabaha kadar susturamzsımz?
Hüsniye hanım Recebin yanağını okşadı: Söyleyebilsem söylemez
miyim? Peki, peki... Tayyarın
 180 YORGUN SAVAŞÇI babası da içti mi tuttururdu böyle...
— Cemil'e döndü: — Ut çalardı rahmetli... Çanakkalede şehit düştü.
Ağladım, saçımı başımı yoldum! Arada bir hafakanlar basıyor o gün
bugündür. — Boş ver!.. Boş ver Hüsniye Sultan! Ölenle ölünmez! Biz
ölmedik de haltettik! Ne demiş Köroglunun babası?.. «Biz kör olduksa
,dünyanın da bakılacak suratı kalmadı ya!» demiş.. , Boş ver! gelsin
«telgrafın tellerine kuşlar mı konar» türküsü... Koyuver gelsin!
Hüsniye bir kadeh içti. Saçlarını arkaya attı, sofra örtüsünün ucunu
bükerek yavaştan başladı. Sesi biraz pürüzlüydü ama dolgundu.
Güzelleşen yüzüne dünyadaki kötülüklerden habersiz bir çocuk saflığı
gelmişti. Şimdi, oğlu Tayyara daha çok benziyor, bu benzerlik Gemilin
yüreğini sıkıştırıyordu «Savaşlar insanlarm üstünden silindir gibi
geçmiş... Evleri ezmiş, karı koca, ana oğul bağlarını çekip koparmış...
Tu allah kahretsin!» H'Ssniye bir yandan içiyor, bir yandan içirip
türküleri, şarkıları ard arda söylüyordu. Bir ara çok neşelenmişti.
Sarhoşluğu arttıkça büsbütün coşacağına yavaş yavaş durgunlaştı.
Bir ara daldı. Elini kaldırıp bir şarkı mırıldanan Recebi susturdu ı: —
Rahmetlinin en sevdiği şarkıyı söyleyeyim size.., Cemil, şarkıyı ilk
defa duyuyordu: «Bozmadım ettiğim büyük yemini-kalbimin içine
çizdim resmini-dudağım anıyor hâlâ ismini-Ben seni bir türlü
unutamadım.» Ut çalan kocanm nasıl bir adam olabileceğini bulmağa
çalıştı: «Tayyara benzermiştir her halde... Eğer hanım kaçmtı
yapmadıysa...» Birden Hüsniyenin ağladığını görerek aklından
geçirdiği kötü düşünceden utandı. Kadın bir yandan türkü çağırıyor,
bir yandan rahatça ağlıyordu. Türkü bitince yüzüne bakan Cemile
gülümsedi. Bu umutsuz gülümsemede özür dilemeye benzer bir şey
vardı. — Hani ağlamak yoktu pazarlığımızda Hüsniye Sultan!. Sil
gözünün yaşını bakalım!.. Hay allah kahretsin! Ben de ağlamışım
yüzbaşım! Doldur şunları Hüsniye hanım!.. Doldur şunları... Ver
şurdan, Nizamettin dümbüğünün tefini... Yahu, Karadenizde
gemilerimiz mi battı? Dünya yıkıldı da, altmda mı kaldık! Ver tefi...
Çık ortaya...
 YORGUN SAVAŞÇI 181 — Delirdin mi sen!.. Basıin'iz inan
olsun! Köşedeki eve polis taşınmış... Sertmiş ki, barutmuş... — Ulan
polis bize ne karışır kahpe?.. Ulan biz kimiz? Cemil abi ne demek?
Resmen Cehennem topçu... Yakar Istanbulu şârtolsun! Hem
kalkacaksın, hem de soyunup oynayacaksınî Bozuşuruz ki bak neler
olur!.. Hüsniye gönülsüz gönülsüz esnedi. Kadehleri doldurdu: — Geç
oldu Recep!.. Hadi iç de yatalım... Yorgunum çok... — Oynamadan
olmaaaz! Yemin ettim de yaptıramadım mı,, benim başım ağrır! Sıçra,
hadi! Döktür de Cemil abim oyun görsün! — Canım istese nazlanır
mıyım? — ^Peltek peltek yalvarıyordu: — Sıkıldım, diye soyunmaz
mıyım, kimse üstelemeden?... Ama şimdi istemiyor canım... —
Parmağıyla Cemili gösterdi: — Bundan utanıyorum! ı Recep elbisesini
yırtmağa kalkınca Hüsniye birden şirretleşti Cemil kendisini toplayıp
orduda iyi bilinen «nedir o?» sorusunu sormasaydı, iş belki iyiden
iyiye tatsızlaşacaktı. Molla Recep hemen toplanıp dışarı çıkmıştı.
Hüsniye, şımarık teğmeni bu kadar kolaylıkla nasıl yola getirebildiğini
anlamağa çalışarak Cemili bir zaman süzdü, sonra birden boynuna
sarılıp ağzından öptü. Recep, seslenince, «Ohhh... Cehennem bu
kadar ballıysa yaşadık!» deye dilini dudaklarından geçirip kalçalarını
sallıyarak çıktı. Recep döndüğü zaman Cemil, arkasına dayanıp
gözlerini yummuştu. — Cemil, Abi... — Evet... Nedir? — Sen tadına
bakıver. Önden... Cemil bir şey anlamadan doğruldu. Gözlerini
kırpıştırdı: — Tadına mı?.. Haaa... Yok arslamm!.. — Korkma! Değil
hasta falan... — Olmaz... Beceremem... — Öyleyse kusura bakma
yüzbaşım... Biz ödeve sıvanaca 
 182 YORGUN SAVAŞÇI giz... Öteki odaya serdi yatağını...
Burada kalırsın artık sen de bu gece... Cemil, ezan sesiyle uyandığı
zaman düşünde Nerimanla uğraşıyor, kalabalıkta kızın çıplaklığını,
elleriyle örtmeğe çalışıyordu. Tere batmıştı. Ağzının acılığını
yutkundu. Ortalık aydınlanmak üzereydi. Nerde olduğunu hatırlamıştı
ki kapı yavaş yavaş açıldı. Cemil bir an, Enveri uyandırmamak için
çıplak ayaklarının ucuna basarak Nerimanın geldiğini sandı. Üşümüş
gibi içi ürpererek koynuna giren Hüsniyeye hırsla sarıldı. —
Yüzbaşım... Cemil Abi... — Kim o? Ne var?.. — Benim ben... Recep...
— Ne var? — Cemil sıçrayıp dirseğine dayandı: — Saat kaç?.. — Ona
geliyor yüzbaşım... Cemil çevresine telâşla baktı. Yatağın ayak
ucundaki havlu parçasını görünce sabaha karşı başına gelenin şeytan
aldatması olmadığını anlayarak utançla gülümsedi. — Neden
uyandırmadın?.. — Cıgara paketini aldı:— Çok kaçırmışız... — Cıgara
yaktı: — Gazete okudun mu? Nolmuş îzmirde? — Bırak İzmir'i
Yüzbaşım! Kerim geldi. Kerim Konya... Lâf açıldı senden... Boş
bulundum, «O da buradaydı?» dedim. «Nerede şimdi, adresini biliyor
musun?» dedi. Kuşkulandım, arıyorlarmış seni, doğru mu? Polis
yaralamışsın... — Yok canım... Edepsizlik etti biri... Sivildi. Okşadım
biraz... «Patriyotu kaçırma işine kafıştı. Arıyor İngilizler...» dedi.
Nigahbanda demiştim ya... Pirelendim. «Uğradı geçti» dedim ama,
yutmadı sanırım... Hemen giyin... Bunlar rezilliği ele aldılar iyice...
Belki erlerin, çavuşun ağzını arar, ben asıl, kayyum Nizamettinden
korkarım...
 YORGUN SAVAŞÇI 183 — Meraklanma, giyinir savuşurum,
hemen... — Bana vız gelir! Süründürürler seni boşu boşuna... iyisi
mi, ben Maksut abiyi bulayım!.. Durumu anlatayım... Burada
beklemek olmaz. Düşündüm ,en iyisi Askeri Müze... Hemen giyin,
arka yoldan Sarayiçine geç, beşliği toka et, gir müzeye... Ben
Maksudu görüp gelirim. Durumu anlara o... Gerçekten arıyorlarsa eve
gitmek olmaz! — Yok canım! Ama sen bilirsin gene... — Ben gelene
kadar bekle, birbirimizi kaybetmeyelim! Olmadık hakareti
ediyorlarmış yakaladıklarına... Allah belâlarını versin! Cemil acele
giyindi. Arka sokaktan Sarayiçine geçti. Bilet alıp müzeye girdi.
Buraya ilk defa geliyordu. Eski kilisenin serin loşluğunda, sıra sıra
duran çeşitli eski silâhlarla ilk dakikalarda pek ilgilenemedi. Örme
zırhlar, kalkanlar, tulgalar, yarım saatte bir atan battal tüfenkler,
şimdinin topları, ağır mitrayözleri karşısında ne kadar güçsüz
kalmıştı. Topuzları, gürzleri, uzun mızrakları, kargıları, savaş
baltalarını dalgın dalgm gözden geçiriyor, arada bir, içine düştüğü
çıkmazdan nasıl sıyrılacağım düşünerek dalıyordu. Çaldıranda Yavuzu
gösteren yağlı boya tablonun karşısına, yüreği kuşkulu, tedirgin,
öfkelenmeğe hazır gelmişti. Dört nal giden ak atının üstünde Yavuz
hemen hemen tek başına gibiydi. Kılıcını biraz arkaya alıp yere doğru
eğmişti. Padişahların savaşlarda, özel koruyucu birliklerinden
ayrılarak, boğuşmanın en kızgın noktasına atılıp atılmadıklarını
hatırlamağa çalıştı. Düşünmeğe canı sıkkın başlamıştı. Bir yerinde
sıkıntının dağılıp gitmiş olduğunu, dinlendirici, keyifli bir rahatlığın
yüreğini sardığını şaşırarak anladı. Demindenberi kendisini çoban
sopaları kadar ilgilendirmeyen eski silâhlar, birden değerlenmişlerdi,
artık kılıçların kabzalarını, namlularını daha dikkatle gözden geçiriyor,
tüfenklerin çakmak taşlarını, gümüş kakmalarını daha yakından
inceliyordu. Kimindi bunlar? İlk aldıkları zaman, sahipleri, kim bilir ne
kadar hoşlanmışlardı? Ne kadar taşıyabildiler? Kaç kişi öldürdüler?
Dövüşürken mi düştüler? Çeliğine ayetler işlenmiş su
 184 YORGUN SAVAŞÇI eğri kılıcı, şehir çelebilerinden biri
süs olsun diye mi taşımıştı? Sahibi savaşçıysa, şövalye zırhlarının
aralıklarına daldırmak için özel bir Ustalığı var mıydı? Piştovların,
kuburların, iki elle zor kaldırılır altı patlarların karşısında, gülmesi
tuttu. Sahipleri bunları, o zamanlar kim bilir ne kadar önemli
saymışlardı. Uzun şişhaneleri, arkebozları da önce gülünç bulurken
şimdi giderek seviyordu. Köroglu, bunlardan birinin karşısında «tüfek
icad oldu mertlik bozuldu» diye hayıflanmıştı. Çağını çoktan geçirmiş,
sıra 'sıra uslu uslu yatan bu silâh ölüleri, tüf engin yüz yıllardanberi
ne kadar az değiştiğini de gösteriyordu. Önceleri tüfeği de kılıç gibi
düşmanlardan iyi kullanan Yeniçeriyi, iğneli tüfenklerin serptiği
fındıklar nasıl şaşırtmış, çaresizlikle kim bilir nasıl öfkelendirmiş,
sonra da bir daha toparlanma gücü bırakmamacasma nasıl
yıldırmış... Eğerler, başlıklar, özengiler Osmanlıların başmdanberi
savaşta bile rahatlarına ne kadar düşkün olduklarını gösteriyordu.
Askeri Rüştüyedenberi Osmanlıların kılıklarını yadırgamış, yüz yıllarca
dünyayı titreten savaşçılara karı giyimlerini yaraştırmamıştı. Bunun da
biraz lâpacılıktan, biraz da, giyimli yatmak zorunluğundan ileri
geldiğini şimdi anlıyordu Gavur giyimi pantalon karşısında yeniçerinin
irkilmesi, içinde rahat edemiyeceğine inandığından olmalıydı. Ağları
yerlere sürünür şalvarlar giyen Malataya, Urfa, Mardin, Maraş, Antep
erkeklerinin askerde pantalona ne kadar zor alıştıklarını, nasıl
acemilik çektiklerini biliyordu. Evet, bütün değişmeler değiştirmeler
zordu. Hele insanların kendi yaşayışlarından gelmiyor, kendisini yavaş
yavaş kabul ettirmiyorsa... ^ Müzenin sineması olduğunu görünce
şaştı. Burası orta büyüklükte bir ev sofası gibiydi. Perdesi, Öteki
sinemaların yarısı kadardı, ama bir küçük piyanosu da vardı. Afişe
göre saat ikide başlayacaktı. Giriş beş kuruştu. «Şarlo Asker»
oynuyordu. Resimlerdeki Şarloya daldı, askerlik Şarloyu, her zamanki
lîîiığmdan daha acıklı yapmıştı. Süngü takılı, tüfeği boyundan uzundu.
Kocaman pabuçlarının burunları, gene dışarı doğruy 
 YORGUN SAVAŞÇI 185 du. Belindeki bez kemere, koca bir
torba, çaydanlık, turp rendesi, yumurta çarpacağı, kaşık, çatal,
matra, kundura çekeceği, izci ipi, bir de fırfırsız düdük asmış,
gövdesine çok büyük gelen üniformasının omuzlarını, dirseklerine
kadar düşmemesi için sicimlerle boynuna bağlamıştı. Başında çelik
miğfer vardı. Yüzü yorgun, alabildiğine kederli, gözleri kuşkuluydu.
Cemil, dünyanın en büyük zaferlerinden birini kazanmış ordularını,
Amerikalıların, böyle maskara etmeğe nasıl razı olduklarını düşündü.
Anlayamadı. Dalgındı ama içi rahattı. Camakânlardaki öteberiye, artık
hiçbirini ötekinden ayıramadığı kılıçlara, palalara, tabancalara,
tüfenklere bakarak, arada bir Nerimanı, Enveri, Hüsniyeyie oğlu
Taj^yarı, yakalanan. Patriyotun şimdi nerede, ne yaptığını düşünerek
dolaşıyordu. Mağara gibi karanlık kapının önüne gelince, gördüğü
yerleri bir daha geçtiğini anladı. Burası için müze bekçilerinden biri
«Yer altı geçididir. Ayasofyaya bağlı ama ortası çöktüğü için artık
gidilemiyor» demişti. Çevresine baktı. Ta karşıda, merdiveni gördü.
Başını kaldırdı. Üst kat balkon gibi parmaklıklıydı, kubbeyi çepeçevre
dolaşıyordu. Ayaklarını sürüyerek gönülsüz yürüdü. Recep gecikmiş,
canı sıkılmıya başlamıştı. Merdivenden yavaş yavaş çıktı. Kendisini
apansız, Osmanlı memurlarını, askerlerini, ulemasını canlandıran
giyimli mankenlerin arasında buldu. Mankenler alçıdan yapılmıştı.
Boyalı suratları gibi gövde kalıpları da hep birbirine benziyordu.
Burada, Osmanlılar cin mısırı patlatan Yeniçeri neferinden, cellâda
kadar pelvan yapılı, burma bıyıklı, penbe yanaklıydılar. Giyimleri düz
renk bezlerdendi. Cemil, san' atla hiç ilgisi olmayan bu . korkunç
derecede cansız kalıpların arasında, bir zaman yabancı yabancı
dolaştı. Bunları yapan her kimse, eski Osmanlılardan korkmuş, ya da,
iğrenmiş olmalıydı. Mankenlerin gözleri alabildiğine açıktı. Ürkütücü
olsUn diye inadına kaim tutulmuş kara bıyıklar suratlarını ortasından
ikiye bölüyor, bunlara güçlülük yerine, bir garip sakatlık veriyordu.
Cemil silâhlara bakarken farkına varmadan bulduğu iç ra 
 186 YORGUN SAVAŞÇI hatlığım, burada, gene farkına
varmadan kaybettiğini anlayınca duraladı. Saatine baktı, on ikiyi üç
geçiyordu. Karm acıkmıştı. «Nerde kaldı Molla Recep?» diye
düşünerek, parmaklığa yaklaştı, aşağıya baktı. Aşağısı, cemakânlarm,
masaların arasındaki daracık yollarla kabartma savaş oynnu
haritalarma benziyordu. Buraya girdi gireli, dördüncü defa elini cıgara
paketine götürdü. İçerde cıgara içmenin yasaklığmı hatırlayarak
bütün yasaklara, geciken Recebe, şu pis mankenleri marifetmiş gibi
yaptıranlara, yapana, bunların arasında aptal aptal dolaşan kendisine
kızdı. Hızlı hızlı yürüyerek dışarı çıktı. Avlu çırıl çıplaktı. Sert mayıs
güneşi bu çıplaklığı, sanki toprağın derisini yüzmüş gibi arttırıyordu.
Betonla desteklenmiş çınar gövdesine doğru yüi"üdü. Gövdenin içi
büsbütün çürümüş, yalnız kabuğu kalmıştı. Bu çınarın bütün değeri,
dallarına, kafasız insan gövdelerinin bacaklarından, gövdesiz insan
kafalarının saçlarından asılmasıydı. Cemil buna neden bu kadar önem
verildiğini, bu kanlı rezilliğin nasıl bir anlayışla bizde korunması lâzım
gelen antika sayıldığını bir türlü anlayamadı. Ancak müzelerden
çıkınca duyulan gerçek yorgunlukla, kanlı çınarı çeviren betona
oturdu. Cıgarsı tatsızdı. Boş bir hayvan pazarına benzeyen bu saray
avlusunda güneşin de baharın da hiçbir anlamı kalmamıştı. Cemil,
ardına düşülmüş adam olmanın tedirginliğini değil, ömründe hiç
başına gelmediği kadar aylak olmanın dayanılmaz usancını
duyuyordu. Maksutla Recep belki şu anda, kendisini çoktan
unutmuşlar, açık saçık zamparalık hikâyelerine dalmışlardı. Şimdi
nerde, kimin yanında bulunsa rahatlayacağını araştırdı. Aklına, önce
Nerimanm değil, Caddebostanmda mahpus kaldığı eski köşkün
gelmesine şaştı. «Kızı sevmiyor muyuz yoksa biz?.. Hiç mi sevmedik
bunca yıl?...» Sultan Ahmet çeşmesi kapısından giren subayın Recep
olduğunu tamymca hiç sevinmedi. Gönülsüz kalktı. — Geç kaldım
ama Cemil Abi... Suç bizim değil... Itoglu it yakamızı bırakmadı bir
türlü...
 YORGUN SAVAŞÇI 187 — Maksut beyin yeni yardımcısı...
«Şunun karnına bir kurşun sık diyor deli gönül» diye dert yandı
Maksut Abi... — Patriy ottan haber var mı? — Var... Fazla
tartaklamamışlar... Halil Paşaya çok saygı göstermiş İngilizler...
Bekiraga bölüğündeler şimdi... Rahatlar... — Doktor Münür bey? —
Münür beyi de almışlar ama, bırakacaklarmış... Patriyot Ahiyle Halil
Paşa «biz muayeneye geldik» demişler. — Neden basılmış köşk? —
Bitişikteki rum bahçıvan haber vermiş... — Bizim ev için bir şey
söyledi mi x\rapoğlu? — Söyledi! Muhtarı istemişler evden... Bir
Yahya Hoca varmış... Koşup yetişmiş... Evde seni bulamayınca
bozulmuş herifler... Hoca da çıkışmış biraz... «El kadar çocuğun, Hacı
Bakkal denilen namussuzun lâfiyle, namuslu bir ev basılır mı?» diye
bağırmış... «Evdekiler iyi dersin» dedi Maksut abi... «Merak etmesin
hiç» dedi: — Bunları söylerken ceplerini arıyordu. Para çıkardı: —
Maksut Abi gönderdi ,on lira... Lâzım olursa gene yollayacak... Nah,
bu da kâğıt... — Ne kâğıdı? — Düşündük, en güvenilir yer, Subay
Barmmaevi... — Nerde bu? — Teşvikiyedeymiş... «Şeref Paşa
konağı» diye soracaksın... İstanbul Muhafızlığı Kurmayı birinci
şubesinden belge aldırdı Maksut Abi... Yüzbaşı Tosun adına...
^Anlamadım... — Cemil adiyle olur mu? Artık sen topçu da değilsin...
Atlı subayısın... Seni 25 kuruşluk kısma yazdırdı Maksut Abi.,. — Ne
25 kuruşu? — Binbaşıya kadar geceliği 15 kuruş, binbaşıda yukarsî
için 25... — Yemek de içindeyse yaşadık ...Ben yerleşirim, bir daha
hiç çıkmam, ölene kadar... — ^ Yemek yok... Ya orda pişireceksin, ya
dışarda yiyeceksin... «Dikkatli olsun!» dedi Maksut Abi... Müdüre
ayrıca tele 
 YORGUN SAVAŞÇI fon edecek... Arama, filân olursa size
önceden haber verecek müdür... «Sıksm dişini» dedi, Maksut Abi...
«Canı sıkılacak ama ne yapalım?» dedi. Birkaç gün içinde daha
uygun bir yer bulacak... «Gündüzleri pek çıkmasın» dedi, «Eve
gideceği mamanı ben söylerim» dedi. Bana kalırsa, parkın kapısından
çıkm, hemen tramvaya atlayıp Teşvikiyeye gidin... Hay allah belâsını
versin! Deli olmak işten değil... Maksut Abiyi hiç görme... Bu yakınlar
Erenköy taraflarında kurşunla vurulmuş bir rum bahçıvan leşi
bulunursa anla ki... — Orda beni tanıyan yok mudur? «Bunca yılın
Cehennemi, neden Tosun olmuş?» demezler mi? — Meraklanma!
Çoğu Medreseli yedek subay... Gerisi de ele vermez seni... Recep
gözünü kırptı ama, hiç de keyifli değildi. Teşvikiyede, ilk sorduğu
adam, Subay Barmmaevini hiç duraklamadan sağlık verdi. Konak
temiz, sakin bir sokakta, büyük bir bahçenin içindeydi. Kapıda
nöbetçi yoktu. Cemil, bahçenin sağma kurulmuş büyücek Kızılay
çadırına yaklaştı. Bir sıhhiye erine müdürü sordu. Müdür kısa boylu
şişman, palabıyık bir levazım binbaşısıydı. Cemile önce dalgın, sonra
ilgili, daha sonra nereden tanıdığını hatırlamağa çalışarak baktı. Cemil
de bir yerde görmüştü binbaşıyı ama, araştırmadı. . — Tosun?.. —
Tosun Adapazarı... — Nasıl Maksut bey?.. Görüşemedim çoktanberi...
— İyidir Binbaşım... Selâmlan var... — Yatağınız yok değil mi?..
Portatif karyola? — Yok... — îyi. . . Eşyanız. . . Değerli şeyleri
soruyorum, . . Altm. . . Pahah öteberi, halı, gümüş takımı.
Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade

Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.

Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and

personal growth!

ebookname.com