Thah
Thah ki-pún-tek lâi kóng, sī kí kap chiàm-tē bīn-chek pí--khí-lâi, koân-tō͘ ke chin chē ê kò͘-chō-bu̍t iah kiàn-tio̍k-bu̍t.
Tī Se-kok ê kiàn-tio̍k lāi-té, thah chú-iàu sī kí kun-sū bo̍k-tek ê oán-bōng-tâi kap ū chong-kàu ì-gī ê kiàn-tio̍k-bu̍t khah chē, nā tī Tâi-oân, Ji̍t-pún, Tiong-kok, Oa̍t-lâm, Hân-kok, Tiâu-sián téng-téng ê tang-hong kok-ka, in-ūi Pu̍t-kàu ê thoân-pò, koh thah tī Pu̍t-kàu--ni̍h ū te̍k-sû ê ì-gī, só͘-í chū-chá ê thah lóng sī kap Pu̍t-kàu ū koan-hē ê kiàn-tio̍k-bu̍t chiàm toā-pō͘-hūn.
Hiān-chhú-sî "thah" chit-ê sû tī ta̍k-khoán gí-giân lāi-té kap bô-kāng gí-giân tiong-kan iáu khiàm-khoat chin bêng-khak kap it-tì ê tēng-gī, tī Se-kok, ū chi̍t-koá koân ê lâu-á-chhù pún-sin leh hō-miâ ê sî, mā the̍h thah chit-ê sû lâi ēng, (Eng-gí: tower).
Thah ê bô-kâng lō͘-iōng
[siu-kái | kái goân-sí-bé]Chhin-chhiūⁿ thâu-chêng kóng--ê, thah pún-sin iáu khiàm-khoeh bêng-khak ê tēng-gī, ē-kha sī oân-choân chiàu lō͘-iōng chò piau-chùn ê hun-lūi:
Kì-liām-sèng
[siu-kái | kái goân-sí-bé]- Chi̍t-khí-khiàn kóng-tio̍h thah kap Pu̍t-kàu ê koan-hē, in-ūi thah tī tang-hong goân-khí-thâu sī chò siu-la̍p Sek-khia-mô͘-nî ûi-kut ê lō͘-iōng, chū-lâi thah tī ū bu̍t-kàu sìn-gióng ê tē-khu, tō ū Sek-khia-mô͘-nî ê bōng ê ì-gī. Taⁿ tī Tâi-oân, thah mā í-keng khí lâi chò khǹg it-poaⁿ lâng kut-thâu-hu ê só͘-chāi--ah, hō-chò lêng-kut-thah.
- Tī Se-kok, thah ū kā tē--ni̍h kap thiⁿ-téng sio-kap-liân ê ì-gī tī-leh, thah mā chiâⁿ-chò chin chē kàu-tn̂g kiàn-tio̍k ê chi̍t-pō͘-hūn.
- Chong-kàu hong-bīn lia̍h-goā, mā ū tan-sûn ūi-tio̍h kì-liām chiàn-iâⁿ, kiàn-kok he̍k-chiá-sī pa̍t-hāng te̍k-sû sū-kiāⁿ lâi chō ê thah, chiâⁿ-chò to͘-chhī--ni̍h te̍k-sek kéng-koan ê thah tī kīn-tāi chin sî-kiâⁿ.
Chò thong-ti iah thong-sìn
[siu-kái | kái goân-sí-bé]- Ki-tok-kàu kàu-hoē kiàn-tio̍k ê cheng-thah, kap Islam-kàu masjid ê mi-na-le-toh (Eng-gí: minaret), tû-liáu chong-kàu-tek ê kì-liām lō͘-iōng, koh ēng lâi chò thong-ti sìn-tô͘ kî-tó, lé-pài téng-téng ê sú-iōng.
- Kīn-tāi, chhut-hiān sî-cheng-thah chit-khoán thong-tī sî-kan ê kiàn-tio̍k-bu̍t. Kóng-pò kap Tiān-sī phó-phiàn liáu-āu, ūi-tio̍h hòng-sàng sìn-hō ê tiān-pho-thah, mā sī sio̍k-tī thong-sìn kap thong-ti chit-lūi ê thah.
Chò poaⁿ-sàng
[siu-kái | kái goân-sí-bé]- Kā tiān-soàⁿ iah thong-sìn-soàⁿ keng-koân ê thih-thah, chhāi tī toā-lâu lâu-téng, lī-iōng koân-tō͘ sàng chúi ê chúi-thah téng-téng, lóng sio̍k-tī chit-lūi.
Chò kàm-sī
[siu-kái | kái goân-sí-bé]- Chū kó͘-chá, tō ū tī siâⁿ-piah téng, he̍k-chiá-sī kau-kài khu-he̍k, khí lâi chò kun-sū oán-bōng-tâi ê thah, lēng-goā tī hui-hêng-ki tiûⁿ--ni̍h, mā ū kàm-khoàⁿ kiam chí-hui hui-hêng-ki ê koán-chè-thah tī-leh.