Elektriese geleier
In wetenskap en ingenieurswese is geleiers materiale wat bewegende elektriese ladings bevat. Wanneer 'n elektriese potensiaalverskil oor twee afsonderlike punte opgestel word in 'n geleier, word die ladings gedwing om te beweeg en ontstaan 'n elektriese stroom tussen daardie twee punte in ooreenstemming met Ohm se wet. Alhoewel baie geleiers metaalagtig is, bestaan daar baie geleiers wat nie-metale is en sluit onder andere alle plasmas in. Raadpleeg die artikel oor elektriese geleiding vir meer inligting oor die fisiese meganisme betrokke by die vloei van ladings in materiale.
Onder normale omstandighede bied alle materiale 'n mate van weerstand teen die vloei van ladings en daarom word warmte vrygestel in die proses. Die korrekte ontwerp van 'n elektriese geleier sluit 'n raming in van die temperatuur waarteen die geleier verwag word om te werk sonder dat dit beskadig word, asook die verwagte hoeveelheid stroom wat dit gaan dra. Die beweging van ladings veroorsaak ook 'n elektromagnetiese veld rondom die geleier wat 'n radiale meganiese drukkrag op die geleier uitoefen. 'n Geleier van 'n gegewe materiaal en volume (lengte x deursnee-oppervlak) het geen werklike beperking op die stroom wat dit sonder skade kan dra nie, solank die hitte wat deur die weerstandsverliese ontwikkel word verwyder word en die geleier die radiale kragte kan weerstaan. Hierdie effek is veral krities in gedrukte stroombane, waar geleiers relatief klein is en die hitte wat sodoende ontwikkel word baie geredelik daartoe kan lei dat die bane smelt.
Nie-geleidende materiale laat nie ladings daarbinne beweeg nie en word isolatore genoem. 'n Materiaal wat 'n elektriese geleier is hoef nie noodwendig 'n termiese geleier te wees nie, alhoewel 'n metaal gewoonlik beide 'n elektriese- en termiese geleier kan wees. Elektries geleidende materiale word gewoonlik geklassifiseer volgens hulle elektriese weerstand; wat wissel van baie hoog tot geen weerstand, dan is daar halfgeleiers, gewone metaalgeleiers asook supergeleiers.
Sien ook
[wysig | wysig bron]| Wikimedia Commons bevat media in verband met Electrical conductors. |