Toksoplasmose
| Toksoplasmose | ||
| Klassifikasie en eksterne bronne | ||
| 'Toxoplasma gondii. | ||
| ICD-10 | B58 | |
| ICD-9 | 130 | |
| DiseasesDB | 13208 | |
| MedlinePlus | 000637 | |
| eMedicine | med/2294 | |
| MeSH | D014123 | |
Toksoplasmose is 'n infektiewe toestand wat veroorsaak word deur die protozoa Toxoplasma gondii. Die infeksie word geklassifiseer as 'n soönose, 'n siekte wat deur nie-menslike diere gedra word en toevallig aan mense oorgedra word. Toksoplasmose is gewoonlik 'n asimptomatiese infeksie, maar in sekere gevalle, by name kongenitale infeksie of immuunonderdrukking, kan dit meer gevaarlik wees.
Lewensiklus
[wysig | wysig bron]T. gondii se definitiewe gasheer is die huiskat (Felis catus). Die parasiet se infektiewe eiers, bekend as oösiete, word via die feses aan mense oorgedra (fekaal-orale oordrag). Inname by 'n mens vind plaas wanneer die persoon die eiers in rou of swak gekookte vleis inneem, of wanneer hy in kontak met die eiers in die feses van 'n geïnfekteerde kat, byvoorbeeld vanuit die kat se sandput.
Mense wat aan T. gondii blootgestel is, produseer teenliggaampies teen die organisme. Hierdie antiliggaampies bly voortbestaan in die bloed van die persoon, 'n toestand bekend as seropositiwiteit. Seropositiwiteit is op sigself nie gevaarlik nie. Sero-omskakeling, die omskakeling vanaf 'n toestand van geen teenliggaampies (sero-negatiwiteit) na 'n toestand van sero-positiwiteit, vind in mense wat met voldoende immuunrespons plaas na die eerste blootstelling, bekend as primêre infeksie.
Wanneer primêre infeksie in swangerskap plaasvind, kan dit baie gevaarlik wees vir die ongebore fetus, met tot een uit drie van hierdie fetusse wat geïnfekteerd raak met T. gondii. Fetale infeksie met T. gondii lei tot kongenitale toksoplasmose. Vroeë fetale infeksie, in die eerste trimester, word geassosieerd met hoër kans op fetale dood of erge kongenitale toksoplasmose, maar die infeksiekoers in derde trimester is hoër.