Iskriturang Guhit

Basahan; Guhit
Tipo	Abugida
Mga tataramon	Bikolnon
Mga Sistema nin Magurang	Iskriturang Proto-Sinaitiko Alpabetong Ponesyano Alpabetong Aramaiko Brahmi Grantha o Pallava Iskriturang Kawi Basahan; ; ; ; ; ;
Print basis	Direksyon kan pagsurat:; ibaba-pataas,wala-patuo;
Mga tugang na Sistema	Sa Pilipinas:; Baybayin; Buhid; Kulitan; Hanunó'o; Iskriturang Tagbanwa Sa ibang nasyon:; Balinese; Batak; Habanes; Lontara; Sundanes; Rencong; Rejang
	An artikulong ini igwang IPA ponetikong simbolo. kun mayong tultol na takod, pwede kan makahiling nin mga Tandang pananong, mga kahon, o iba pang mga simbolo imbis na mga karakter nin Unicode. Para sa giyang panintroduksyon sa mga simbolong IPA, hilingon an Tabang:IPA.

Mga antigong eskritura kan mga gugurang na filipino

An Iskriturang Basahan^[1] siring man Guhit iyo an suanoy na iskritura na piggagamit kan mga katutubong Bikolnon kadtong dai pa nag-aabot an mga Espanyol.

An nasabing Basahan kan mga pre-Hispanikong Bikolnon may tolong tiyaw (a,i,o) asin kaglimang katanog (ba, ka, da, ga, ha, la, ma, na, nga, pa, ra, sa, ta, wa, ya) alagad an siring inapod na abugida huli ta an mga gubkas o silaba igdi pirming magkadukot an katanog asin an tiyaw. An pagtanda sana kun ini halimbawa babasahon be/bi igwang kaldit sa wala kaini asin kun babasahon na bu/bo, an kaldit yaon nakakaag sa too kaini. An basahan kan mga gugurang na bikol igwang isinuway na katanog na /r/ na mayo sa 'basahan' kan Tagalog (Baybayin) asin Ilokano (Kurdita), sabi ni Scott.^[2] Kaidto an apod kan kaldit kaholoan o holo susog ki Marcos de Lisboa, kaggibo kan pinakaenot na vocabulario sa Bikol.^[3]^[2]

Susog ki Lisboa, an pagsurat kan mga gugurang na bikolnon napoon sa ibaba paitaas, pasiring sa too an pagsurat.^[4]^[2] Alagad, an ibang mga iskolar arog ki Ignacio Villamor na nag'adal kan mga 'basahan' nin mga pre-Hispanikong filipino idinuduon na gayo na gabos sinda nagsusururat kan mga kalingking na eskritura direksyon pa-abay na napoon sa wala pasiring too, dangan nabalik sa wala sa pinu'nan, sige pagsurat patoo naman.^[5]

Mga halimbawa nin ladawan

Guhit Y
Guhit Ya
Guhit Yo/Yu
Guhit Ye/Yi
Guhit W
Guhit Wa
Guhit Wo/Wu
Guhit We/Wi

Iskriturang Basahan sa Pagkarahay Art Festival
Basahan sa sarong mural

Hilinga man

Literaturang Bikolnon

Toltolan

↑ Lisboa, Maŕcos de (1865). "basahan". Vocabulario de la Lengua Bicol (in Spanish and Bikol). p. 60. Retrieved 2019-12-01. BASAHAN. pc. El a, b, c, de ellos por donde aprenden á leer que tiene quince letras consonantes, y tres vocales, a, e, o.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 Scott, William Henry (2004). Barangay (in English). Ateneo de Manila University Press. p. 186. ISBN 971-550-135-4.
↑ Lisboa, Maŕcos de (1865). "caholoan". Vocabulario de la Lengua Bicol (in Spanish and Bikol). p. 86. Retrieved 2019-12-01. CAHOLOAN. pc. Una virgula de esta manera, V. que ponen á los lados de sus caractéres, etc.
↑ [1] p. 363. Vocabulario de la lengua bicol. Kinua 10-16-20
↑ Villamor, Ignacio. La Antigua Escritura Filipina.Tip. Pontificia Del Colegio De Sto. Tomas.publ. 1922.

Pinopoonan an artikulong ini. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.

[1] Lisboa, Maŕcos de (1865). "basahan". Vocabulario de la Lengua Bicol (in Spanish and Bikol). p. 60. Retrieved 2019-12-01. BASAHAN. pc. El a, b, c, de ellos por donde aprenden á leer que tiene quince letras consonantes, y tres vocales, a, e, o.

[William_Scott-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 Scott, William Henry (2004). Barangay (in English). Ateneo de Manila University Press. p. 186. ISBN 971-550-135-4.

[3] Lisboa, Maŕcos de (1865). "caholoan". Vocabulario de la Lengua Bicol (in Spanish and Bikol). p. 86. Retrieved 2019-12-01. CAHOLOAN. pc. Una virgula de esta manera, V. que ponen á los lados de sus caractéres, etc.

[4] [1] p. 363. Vocabulario de la lengua bicol. Kinua 10-16-20

[5] Villamor, Ignacio. La Antigua Escritura Filipina.Tip. Pontificia Del Colegio De Sto. Tomas.publ. 1922.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]