o : diforc'h etre ar stummoù
Neuz
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
|||
(35 stumm da c'hortoz gant 5 implijer kuzhet.) | |||
Linenn 1: | Linenn 1: | ||
{{gwelet|ò|-o|-ó}} |
|||
{{=br=}} |
{{=br=}} |
||
:Raganv, ger-perc'hennañ, hag araogenn. |
|||
{{-rag-gour-|br}} |
{{-rag-gour-|br}} |
||
'''o''' |
'''o''' |
||
#: ''O gwelet a refet war ho hent'', {{mammenn|KAB3|90}} |
#: '''''O''' gwelet a refet war ho hent'', {{mammenn|KAB3|90}} |
||
#:*''Ne ouzon ket, ma zad, rak o-zri o c'haran, kement an eil evel egile'', {{mammenn|KAB3|189}} |
#:*''Ne ouzon ket, ma zad, rak [[o-zri]] o c'haran, kement an eil evel egile'', {{mammenn|KAB3|189}} |
||
#:*'' ... o neuennat ouzh o gedal... '' {{mammenn|EK1|166}} |
#:*'' ... o [[neuennat]] ouzh '''o''' gedal... '' {{mammenn|EK1|166}} |
||
{{-ag-perc'h-|br}} |
{{-ag-perc'h-|br}} |
||
'''o''' |
'''o''' |
||
# |
#Anv-gwan-perc'hennañ an trede gour lies : '' o bugale, o dor, o mamm'', |
||
#* ''Dispont kreiz ar brezel, hon tadou ken mad,<br>A skuillaz eviti '''o''' gwad.'' {{mammenn|[[w:Frañsez Jaffrennou|Taldir]], ''Bro Goz ma Zadou'', in [[w:Dihunamb|''Dihunamb!'']], 15{{vet}} niverenn, miz Gwengolo 1906|248-249}} |
|||
#*''o zad, o dor, o bugale'' |
|||
#A c'hoarvez kemmadur dre c'hwezhadenniñ war e lerc'h: ''[[o zad]], [[o fenn]], [[en o c'hreiz|o c'hreiz]] |
|||
#* ''[...] hag '''o''' zad, deuet da vezañ kozh, a chome er gêr.'' {{mammenn|KAB1|223}} |
|||
#* '''''Lakaet''' [[o doa]] en [[o |
#* ''[...] hag '''[[o zad]]''', deuet da vezañ kozh, a chome er gêr.'' {{mammenn|KAB1|223}} |
||
#* '''''Lakaet''' [[o doa]] en [[o fenn]] ober bepred hag atav, en noz hag en deiz, [[war ar maez]] evel e kêr, brezel da Ganclaux ha d'ar Republikaned, betek o huanad diwezhañ.'' {{mammenn|EK1|221}} |
|||
#* ''Bep [[Sul]] e taoulinont war [[bezioù]] [[o]] zud marv ha n'hellont ket mont ha dont d'an [[iliz]] hep [[tremen]] dre ar vered.'' {{mammenn|ANTR|89}} |
#* ''Bep [[Sul]] e taoulinont war [[bezioù]] [[o]] zud marv ha n'hellont ket mont ha dont d'an [[iliz]] hep [[tremen]] dre ar vered.'' {{mammenn|ANTR|89}} |
||
#[[o-unan]], |
#[[o-unan]], |
||
Linenn 21: | Linenn 23: | ||
#[[o-femp]], |
#[[o-femp]], |
||
#[[o-c'hwec'h]] |
#[[o-c'hwec'h]] |
||
{{-etim-}} |
|||
:Eus [[ouzh]]. |
|||
{{-ar-|br}} |
{{-ar-|br}} |
||
'''o''' ( '''[[oc'h]]''' dirak ur vogalenn) |
|||
'''o''' |
|||
# |
#Dirak un anv-verb ha ne grog ket gant ur vogalenn; gwelout [[oc'h]]. |
||
#:'''O''' selaou emaon. '''O''' labourat e oant. |
#:'''O''' selaou emaon. '''O''' labourat e oant. |
||
#Gwelout un den, pe sellout ouzh un den, [[oc'h ober]] un dra bennak |
#Gwelout un den, pe [[sellout]] ouzh un den, [[oc'h ober]] un dra bennak |
||
#Klevout pe selaou un den oc'h ober un dra bennak |
#Klevout pe [[selaou]] un den oc'h ober un dra bennak |
||
#Santout un dra oc'h ober un dra bennak |
#Santout un dra oc'h ober un dra bennak. |
||
# |
# Kaout mezh, plijadur, oc'h ober un dra bennak: |
||
#* ''Me 'meus bet plijadur, e Lambaol a-wechoù, <br>'''Oc'h''' ober tro an iliz gant an holl vannieloù'' |
|||
#A verk an '''doare''' da ober un dra bennak : [[dre]] |
|||
#:''O c'hoari buhez fall en devoa kollet e vadoù''. {{mammenn|PIPI|1}} |
#:''O c'hoari buhez fall en devoa kollet e vadoù''. {{mammenn|PIPI|1}} |
||
#:''En em veuzet eo o kouezhañ war he fenn er poull'', E-tal ar Poull, YVP |
#:''En em veuzet eo o kouezhañ war he fenn er poull'', E-tal ar Poull, YVP |
||
#:''E vreur a oa bet beuzet o vont d’an Douar Nevez'', {{mammenn|TBP2|45}} |
#:''E vreur a oa bet beuzet o vont d’an Douar Nevez'', {{mammenn|TBP2|45}} |
||
#:''Louiz en deus [[dic’houzouget]] e [[falc’h]] o troc’hañ [[raden]]'', {{mammenn|TBP2|110}} |
#:''Louiz en deus [[dic’houzouget]] e [[falc’h]] o troc’hañ [[raden]]'', {{mammenn|TBP2|110}} |
||
#:''Oc’h ober lorc’hajoù evel-se he deus fontet he zraoù'', {{mammenn|TBP2|163}} |
#:''Oc’h ober [[lorc’hajoù]] evel-se he deus fontet he zraoù'', {{mammenn|TBP2|163}} |
||
#:''Petra a c’honezin oc’h [[ober droug]] dit ?'' KAB 1/46 |
#:''Petra a c’honezin oc’h [[ober droug]] dit ?'' KAB 1/46 |
||
#:''Ma mab-me en devoa bet ar vedalenn « militaire » ha n’eo ket o chom da sellet en devoa [[gonezet]] anezhi,'' {{mammenn|TBP2|460}} |
#:''Ma mab-me en devoa bet ar vedalenn « militaire » ha n’eo ket o chom da sellet en devoa [[gonezet]] anezhi,'' {{mammenn|TBP2|460}} |
||
#A verk ar '''c'houlz''' ma oa c'hoarvezet un dra bennak |
#A verk ar '''c'houlz''' ma oa c'hoarvezet un dra bennak: |
||
#*''Ma faotr a oa bet [[beuzet]] o vont d’an Douar Nevez'', {{mammenn|TBP2|392}} |
#*''Ma faotr a oa bet [[beuzet]] o vont d’an Douar Nevez'', {{mammenn|TBP2|392}} |
||
{{-rannyezh-}} |
{{-rannyezh-}} |
||
* [[é]] |
* [[é]] |
||
{{-trl-|br}} |
|||
[[Rummad:Brezhoneg eeun]] |
|||
*[[bezañ oc'h ober un dra bennak]] |
|||
*[[bezañ bet oc'h ober un dra bennak]] |
|||
*[[bezañ o vont d'ober un dra bennak]] |
|||
*[[bezañ o vont d'un tu bennak]] |
|||
*[[setu ... o ... ]] |
|||
[[an:o]] |
|||
{{=gl=}} |
|||
[[ar:o]] |
|||
'''o''' |
|||
[[ast:o]] |
|||
{{-gm-s-|pt}} |
|||
[[az:o]] |
|||
{| style="float:right; margin-left:0.5em; margin-bottom:0.5em; border: 1px solid #AAAAAA; border-collapse:collapse;" cellpadding="3" rules="all" |
|||
[[bs:o]] |
|||
! width="65" bgcolor="#F4F4F4" | |
|||
[[ca:o]] |
|||
! bgcolor="#FFFFE0" | '''gourel''' |
|||
[[chr:o]] |
|||
! bgcolor="#FFFFE0" | '''benel''' |
|||
[[co:o]] |
|||
|- |
|||
[[cs:o]] |
|||
| bgcolor="#F4F4F4" | '''unander''' |
|||
[[da:o]] |
|||
[[ |
| [[o]] || [[a]] |
||
|- |
|||
[[el:o]] |
|||
| bgcolor="#F4F4F4" | '''liester''' |
|||
[[en:o]] |
|||
[[ |
| [[os]] || [[as]] |
||
|}<noinclude> |
|||
[[es:o]] |
|||
#Furm ar ger-mell strizh dirak un anv-kadarn gourel. |
|||
[[et:o]] |
|||
#* ''O inverno'' : ar goañv. ''O autor do livro'': oberour al levr. ''O mesmo'' : ar memes hini. |
|||
[[eu:o]] |
|||
#* ''O que'' : ar pezh |
|||
[[fa:o]] |
|||
[[fi:o]] |
|||
{{-dvr-}} |
|||
[[fj:o]] |
|||
[[ |
*[[ao]] |
||
[[ |
*[[do]] |
||
[[ |
*[[no]] |
||
[[ |
*[[pelo]] |
||
[[hy:o]] |
|||
[[ia:o]] |
|||
[[id:o]] |
|||
{{=it=}} |
|||
[[ie:o]] |
|||
{{-stl-kenur-}} |
|||
[[io:o]] |
|||
'''o''' |
|||
[[is:o]] |
|||
#pe |
|||
[[it:o]] |
|||
#* ''E tu? Sei [[bretone]] '''o''' [[francese]]'' - Ha te zo [[Breizhad]] pe [[Gall]]? |
|||
[[ja:o]] |
|||
[[jv:o]] |
|||
{{-dvr-}} |
|||
[[km:o]] |
|||
[[ |
*[[oppure]] |
||
[[ku:o]] |
|||
{{=cy=}} |
|||
[[li:o]] |
|||
[[lt:o]] |
|||
{{-etim-}} |
|||
[[lv:o]] |
|||
: ''Araogenn'' : Eus an araogenn geltiek *''aw'' « eus, a » a zeu eus ar wrizienn indezeuropek *''h₂eu̯'' a gaver er gerioù ''au'' « e-maez » e lituaneg, ''aû'' (αὖ) « adarre, a-nevez » en henc'hresianeg hag ''áva'' e sañskriteg.{{DAV|1}} |
|||
[[mg:o]] |
|||
: Da geñveriañ gant ''o'' en henvrezhoneg, ''úa'', ''óa'' en heniwerzhoneg hag ''ó'' « eus ; adal(ek) » en iwerzhoneg. |
|||
[[ms:o]] |
|||
[[my:o]] |
|||
{{-ar-|cy}} |
|||
[[nah:o]] |
|||
'''o''' {{dist|oː|cy}} |
|||
[[nl:o]] |
|||
# [[eus|Eus]], [[a]]. |
|||
[[nn:o]] |
|||
[[no:o]] |
|||
====Taol==== |
|||
[[oc:o]] |
|||
* lennegel : U1 ohono, U2 ohonot, U3g ohono, U3b ohoni, L1 ohonom, L2 ohonoch, L3 ohonyn. |
|||
[[pl:o]] |
|||
* komzet : U1 ona i, U2 onat ti, U3g ono fe/fo, U3b oni hi, L1 onon ni, L2 onoch chi, L3 onyn nhw. |
|||
[[pt:o]] |
|||
[[ro:o]] |
|||
====Notenn==== |
|||
[[ru:o]] |
|||
* Kemmadur dre vlotaat goude ''o''. |
|||
[[scn:o]] |
|||
[[sh:o]] |
|||
{{-dave-}} |
|||
[[si:o]] |
|||
* {{dav|1}} : Ranko Matasović, ''Etymological Dictionary of Proto-Celtic'', Leyden, Brill, 2009, p. 97. |
|||
[[simple:o]] |
|||
[[sk:o]] |
|||
{{-estl-|cy}} |
|||
[[sl:o]] |
|||
'''o''' |
|||
[[sm:o]] |
|||
# o |
|||
[[sq:o]] |
|||
#*''O! gymru! O! ferched'' |
|||
[[sr:o]] |
|||
#*:Gwa me, [[siwazh]] din. |
|||
[[st:o]] |
|||
#*''Gwae di'' |
|||
[[sv:o]] |
|||
#*:Gwa te, [[siwazh]] dit. |
|||
[[te:o]] |
|||
[[th:o]] |
|||
{{-tro-}} |
|||
[[tn:o]] |
|||
* {{br}} : {{tro|br|gwa}} |
|||
[[tr:o]] |
|||
* {{en}} : {{tro|en|woe}} |
|||
[[uk:o]] |
|||
[[uz:o]] |
|||
{{=pt=}} |
|||
[[vec:o]] |
|||
'''o''' |
|||
[[vi:o]] |
|||
{{-gm-s-|pt}} |
|||
[[vo:o]] |
|||
{| style="float:right; margin-left:0.5em; margin-bottom:0.5em; border: 1px solid #AAAAAA; border-collapse:collapse;" cellpadding="3" rules="all" |
|||
[[wa:o]] |
|||
! width="65" bgcolor="#F4F4F4" | |
|||
[[zh:o]] |
|||
! bgcolor="#FFFFE0" | '''gourel''' |
|||
[[zh-min-nan:o]] |
|||
! bgcolor="#FFFFE0" | '''benel''' |
|||
|- |
|||
| bgcolor="#F4F4F4" | '''unander''' |
|||
| [[o]] || [[a]] |
|||
|- |
|||
| bgcolor="#F4F4F4" | '''liester''' |
|||
| [[os]] || [[as]] |
|||
|}<noinclude> |
|||
#Furm ar ger-mell strizh dirak un anv-kadarn gourel. |
|||
#* ''O inverno'' : ar goañv. ''O autor do livro'': oberour al levr. ''O mesmo'' : ar memes hini. |
|||
#* ''O que'' : ar pezh |
|||
{{-dvr-}} |
|||
*[[ao]] |
|||
*[[do]] |
|||
*[[no]] |
|||
*[[pelo]] |
|||
{{=es=}} |
|||
{{-stl-kenur-|es}} |
|||
'''o''' |
|||
# [[pe]] (nemet [[u]], dirak ar son /ɔ/). |
|||
#* ''Y tu, eres [[Bretón]] o [[Frances]]? ''. |
|||
[[Rummad:Brezhoneg eeun]] |
Stumm red eus an 15 Gen 2024 da 17:12
Gwelet ivez : ò, -o, -ó |
Brezhoneg
- Raganv, ger-perc'hennañ, hag araogenn.
Raganv-gour
o
- O gwelet a refet war ho hent, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 90.)
- Ne ouzon ket, ma zad, rak o-zri o c'haran, kement an eil evel egile, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 189.)
- ... o neuennat ouzh o gedal... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 166.)
- O gwelet a refet war ho hent, — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/3, Al Liamm, 1988, p. 90.)
Anv-gwan perc'hennañ
o
- Anv-gwan-perc'hennañ an trede gour lies : o bugale, o dor, o mamm,
- A c'hoarvez kemmadur dre c'hwezhadenniñ war e lerc'h: o zad, o fenn, o c'hreiz
- [...] hag o zad, deuet da vezañ kozh, a chome er gêr. — (Fañch an Uhel, Kontadennoù ar Bobl/1, Al Liamm, 1984, p. 223.)
- Lakaet o doa en o fenn ober bepred hag atav, en noz hag en deiz, war ar maez evel e kêr, brezel da Ganclaux ha d'ar Republikaned, betek o huanad diwezhañ. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 221.)
- Bep Sul e taoulinont war bezioù o zud marv ha n'hellont ket mont ha dont d'an iliz hep tremen dre ar vered. — (Tad Medar, An Tri Aotrou, 1981, p. 89.)
- o-unan,
- o-daou, o-div,
- o-zri, o-zeir,
- o-fevar, o-feder
- o-femp,
- o-c'hwec'h
- Eus ouzh.
Araogenn
o ( oc'h dirak ur vogalenn)
- Dirak un anv-verb ha ne grog ket gant ur vogalenn; gwelout oc'h.
- O selaou emaon. O labourat e oant.
- Gwelout un den, pe sellout ouzh un den, oc'h ober un dra bennak
- Klevout pe selaou un den oc'h ober un dra bennak
- Santout un dra oc'h ober un dra bennak.
- Kaout mezh, plijadur, oc'h ober un dra bennak:
- Me 'meus bet plijadur, e Lambaol a-wechoù,
Oc'h ober tro an iliz gant an holl vannieloù
- Me 'meus bet plijadur, e Lambaol a-wechoù,
- A verk an doare da ober un dra bennak : dre
- O c'hoari buhez fall en devoa kollet e vadoù. — (Erwan ar Moal, Pipi Gonto, Kemper, 1925, p. 1.)
- En em veuzet eo o kouezhañ war he fenn er poull, E-tal ar Poull, YVP
- E vreur a oa bet beuzet o vont d’an Douar Nevez, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 45.)
- Louiz en deus dic’houzouget e falc’h o troc’hañ raden, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 110.)
- Oc’h ober lorc’hajoù evel-se he deus fontet he zraoù, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 163.)
- Petra a c’honezin oc’h ober droug dit ? KAB 1/46
- Ma mab-me en devoa bet ar vedalenn « militaire » ha n’eo ket o chom da sellet en devoa gonezet anezhi, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 460.)
- A verk ar c'houlz ma oa c'hoarvezet un dra bennak:
- Ma faotr a oa bet beuzet o vont d’an Douar Nevez, — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 392.)
Stummoù rannyezhel
Troioù-lavar
- bezañ oc'h ober un dra bennak
- bezañ bet oc'h ober un dra bennak
- bezañ o vont d'ober un dra bennak
- bezañ o vont d'un tu bennak
- setu ... o ...
Galizeg
o
Ger-mell strizh
gourel | benel | |
---|---|---|
unander | o | a |
liester | os | as |
- Furm ar ger-mell strizh dirak un anv-kadarn gourel.
- O inverno : ar goañv. O autor do livro: oberour al levr. O mesmo : ar memes hini.
- O que : ar pezh
Deveradoù
Italianeg
Stagell genurzhiañ
o
Deveradoù
Kembraeg
- Araogenn : Eus an araogenn geltiek *aw « eus, a » a zeu eus ar wrizienn indezeuropek *h₂eu̯ a gaver er gerioù au « e-maez » e lituaneg, aû (αὖ) « adarre, a-nevez » en henc'hresianeg hag áva e sañskriteg.[1]
- Da geñveriañ gant o en henvrezhoneg, úa, óa en heniwerzhoneg hag ó « eus ; adal(ek) » en iwerzhoneg.
Araogenn
o /oː/
Taol
- lennegel : U1 ohono, U2 ohonot, U3g ohono, U3b ohoni, L1 ohonom, L2 ohonoch, L3 ohonyn.
- komzet : U1 ona i, U2 onat ti, U3g ono fe/fo, U3b oni hi, L1 onon ni, L2 onoch chi, L3 onyn nhw.
Notenn
- Kemmadur dre vlotaat goude o.
Roll an daveoù :
- [1] : Ranko Matasović, Etymological Dictionary of Proto-Celtic, Leyden, Brill, 2009, p. 97.
Estlammadell
o
Troidigezhioù
Portugaleg
o
Ger-mell strizh
gourel | benel | |
---|---|---|
unander | o | a |
liester | os | as |
- Furm ar ger-mell strizh dirak un anv-kadarn gourel.
- O inverno : ar goañv. O autor do livro: oberour al levr. O mesmo : ar memes hini.
- O que : ar pezh
Deveradoù
Spagnoleg
Stagell genurzhiañ
o