Diferencijalna jednačina
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Diferencijalna jednačina je jednačina koja izražava neku vezu između nezavisne promjenljive, nepoznate funkcije i njenih izvoda: F(x, y, y',y,..., y(n)) = 0;
Najviši red izvoda u toj jednačini se naziva red diferencijalne jednačine. Na primjer: y"+ ky3 = 0 je diferencijalna jednačina drugog reda. Najprostija diferencijalna jednačina je prvog reda, u eksplicitnom obliku to je y' = f (x).
Svaka funkcija koja diferencijalnu jednačinu identički zadovoljava zove se rješenje ili integral te jednačine. Opće rješenje treba da identički zadovoljava datu diferencijalnu jednačinu, i oblika je y = φ(x, C1, C2, ... , Cn), gdje su C1,...,Cn proizvoljne integracione konstante.
Partikularno rešenje je svaka funkcija koja se dobija iz općeg rješenja za posebne vrijednosti konstanti. Singularno rješenje je ono koje identički zadovoljava datu jednačinu, a ne nalazi se u općem rješenju.
Kad nepoznata funkcija zavisi od dviju ili više promjenljivih, diferencijalnu jednačinu nazivamo parcijalnom.
Mnoge diferencijalne jednačine su matematički modeli raznovrsnih procesa u prirodi, društvu, prirodnim i društvenom i tehničkim naukama, i kao takve imaju mnogobrojne primjene. Teorija diferencijalnih jednačina i teorija parcijalnih diferencijalnih jednačina su značajne i široko razvijene oblasti matematike. Njihov poseban dio čine diferencijalne jednačine matematičke fizike.
Postoje i sistemi diferencijalnih jednačina. U sistemu diferencijalnih jednačina javljaju se dvije ili više funkcija iste promjenljive (odnosno istih promjenljivih).
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Softver
[uredi | uredi izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "dsolve - Maple Programming Help". www.maplesoft.com. Pristupljeno 16. 5. 2020.
- ^ "Basic Algebra and Calculus — Sage Tutorial v9.0". doc.sagemath.org. Pristupljeno 16. 5. 2020.
- ^ "Symbolic algebra and Mathematics with Xcas" (PDF).