Metil-format
Moguće je da članak ne poštuje standarde Wikipedije na bosanskom jeziku. |
| Metil-format | |
|---|---|
| Općenito | |
| Hemijski spoj | Metil-format |
| Druga imena | R-611 IUPAC ime: Metil-metanoat |
| Molekularna formula | C2H4 O2 |
| CAS registarski broj | 107-31-3 |
| SMILES | O=COC |
| InChI | 1/C2H4O2/c1-4-2-3/h2H,1H3 |
| Kratki opis | Bezbojna tečnost prijatnbog mirisa |
| Osobine1 | |
| Agregatno stanje | Tečno |
| Gustoća | 0,98 g/cm3 |
| Tačka topljenja | – 100 |
| Tačka ključanja | 32 |
| Rastvorljivost | 30% (20°C) |
| Rizičnost | |
| NFPA 704 | |
| 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima. | |
Metil-format – poznat i kao metil-metanoat – je metil ester mravlje kiseline. To je najjednostavniji primjer estera, bezbojne tečnosti sa eterskim mirisom. Ima visok pritisak pare i nisku površinsku napetost. Ovaj format je prekursor mnogih drugih spojeva od tržišnog značaja.[1] U nekim slučajevima, ljudi osjećaju da ima prijatan miris na limun ili limunadu.
Proizvodnja
[uredi | uredi izvor]Metil-format se može laboratorijski proizvesti putem kondenzacijske reakcije metanola i mravlje kiseline, kako slijedi:
Međutim metil-format se industrijski obično dobija kombinacijom metanola i ugljik- monoksida (karbonilacija) u prisustvu jake baze, kao što je natrij-metoksid:[2]
- CH3OH + CO → HCO2CH3
Ovaj proces, među ostalim kompanijama, komercijalno praktikuje i BASF jer ima 96% selektivnosti prema metil-formatu. Katalizator za ovaj proces je osjetljiv na vodu, koja može biti prisutna u ugljik-monoksidu zaliha hrane, koji se obično izvodi iz sinteze plina. Vrlo suhi ugljik-monoksid u proizvodnji je, dakle, od suštinskog značaja.[3]
Upotreba
[uredi | uredi izvor]Metil-format se prvenstveno koristi za proizvodnju formamida, dimetilformamida i mravlje kiseline. Ovi spojevi su prethodnica ili blokovi za izgradnju mnogih korisnih derivata. Zbog visokog pritiska pare, koristi se za završno brzo sušenje i kao agens propuhavanja za aplikacije nekih poliuretanskih pjena i kao zamjena za hlorofluorougljike, HCFC i HFC . Metil-format ima nula ozonski potencijal i nula potencijal globalnog zatopljenja. Stoga se koristi i kao u insekticid. Historijski gledano, korištenje metilformata, što ponekad izaziva pažnju, bilo je u rashladnim uređajima. Prije uvođenja manje toksičnih rashlađivača, metil-format je korišten kao alternativa za sumpor-dioksid u kućnim frižiderima, kao što su neki modeli od poznatog proizvođača GE Monitor Top.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Werner Reutemann and Heinz Kieczka "Formic Acid" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002, Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a12_013
- ^ Process Economics Reports, Review 88-1-1, Process Economics Program, SRI Consulting, California, 1999
- ^ W. Couteau, J. Ramioulle, US Patent US4216339