Ludvika

Ludvika
urba areo de Svedio vd
	Blazono
Administrado
Lando	Svedio
Provinco	Dalekarlio
Retpaĝaro	www.ludvika.se
Demografio
Loĝantaro	15 614 (2020) [+]
Loĝdenso	1 385 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	60° 7′ N, 15° 10′ O (mapo)60.12017199980215.170645454352Koordinatoj: 60° 7′ N, 15° 10′ O (mapo) [+]
Areo	11,27 km² (1 127 ha) [+]
Horzono	UTC+01:00 [+]
	Ludvika (Dalarna)
	Situo de Ludvika
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Ludvika [+]
	v • d • r

Ludvika estas urbo en suda parto de la sveda historia provinco Dalekarlio. Ĝi estas parto de Okcidenta Minlando. La urbo situas plejparte en komunumo Ludvika. La plej orienta parto tamen situas en komunumo Smedjebacken. Ludvika estas centra loko de komunumo Ludvika. Fine de 2020 en la urbo vivis 15 614 loĝantoj sur areo de 1 127 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 14 loĝantoj/km². Ĝi situas ĉe la lagoj Väsman, Gårlången kaj Haggen.

Historio

La sveda reĝo Gustavo Vasa lokigis ŝtatan feruzinon kun forĝejoj ĉe la rojo apud Ludvika ĉirkaŭ 1550 kaj ĝi longe fariĝis la ĉefa entrepreno de la distrikto. Ludvika ricevis urbajn privilegiojn en 1919. En 1981 Karin Värmefjord iĝis la unua ina policestro en Ludvika kaj en Svedio.

Fervojoj

La urbo longe estis grava fervoja nodo. 1858 la unua fervojo, grava ligilo al Smedjebacken kaj Strömsholms kanalo, estis konstruita. 1873 aliĝis Frövi-Ludvika Fervojo (FLJ) kaj 1900 Stockholm-Västerås-Bergslagens Fervojo (SWB) anstataŭigis la unuan fervojon. Kune kun Björbobanan al Sälen kaj TGOJ de Grängesbergsbolaget, entute estis fervojoj en kvar direktoj. Post la dua mondmilito la trajna vojaĝado malkreskis kaj Borlänge iĝis la ĉefa nodo de Dalekarlio. Björbobanan ĉe la strando de la lago Väsman fariĝis bicikla vojo sed la ceteraj tri ankoraŭ funkcias por kaj vojaĝantoj kaj varoj.

Entreprenoj

La minoj, la feruzinoj, la forĝejoj kaj la arbaro estis ĉefaj entreprenoj de la distrikto ĝis 1900. Tiam la feruzino en Ludvika ĉesis kaj anstataŭe iuj noblaj viroj fondis Elektriska Aktiebolaget Magnet. La nova entrepreno tamen ricevis financajn problemojn kaj malgraŭ rekonstruado ĝi estis en 1916 vendata al Asea en Västerås. Tiam la vera ekspansio de la elektra entrepreno en Ludvika komenciĝis. 1988 Asea iĝis ABB Ltd kaj ĝi hodiaŭe estas la plej granda dunginto per 3 000 dungitoj. ABB en Ludvika ĉefe konstruas kaj fabrikas aparatojn kaj establojn por altpotenca elektra transmisio (per kaj rekta kaj alterna kurento) kaj transformado.

Urbopartoj

Ludvika entenas 14 partojn:

Ludvika Gård
Notgården
Hammarbacken
Marnäs
Hagalund
Högberget
Stensveden
Rasfallet
Lorensberga
Nissbo
Östansbo
Jägarnäs
Gamla Knutsbo
Nya Knutsbo

Vidindaĵoj

Ekomuzeo Minlando

Ekomuzeo Minlando estas kolektaĵo de plenaeraj vidindaĵoj el la historio en sia natura medio. La oficejo de Ekomuzeo Minlando situas en Ludvika Gammelgård.

La Akvario

Naturejo de remburitaj bestoj kaj birdoj kaj mineraloj. Akvarioj de fiŝoj el la lagoj najbaraj. Vendado de metiaĵoj el la regiono, mineraloj kaj fiŝoj.