Natria acetato

Natria acetato

Kemia strukturo de la
Natria acetato

3D Kemia strukturo de la
Natria acetato

Kristaloj de
natria acetato

Alternativa(j) nomo(j)

Etanato de natrio
Natria salo de acetata acido
Acetato de natrio

Kemia formulo

C₂H₃NaO₂

CAS-numero-kodo

127‑09‑3 (anhidra)
6131‑90‑4 (trihidrata)

Fizikaj proprecoj

Aspekto

Blanka delikveska pulvoro, higroskopa

Molmaso

82.0343 g mol⁻¹

Denseco

1.528 (20 °C, anhidra) g/cm³

Refrakta indico

n_{761}^{20}

1,464

Fandopunkto

324 °C (615 ℉; 597 K) (anhidra)
58 °C (136 ℉; 331 K) (trihidrata)

Bolpunkto

881.4 °C (1,618.5 ℉;
1,154.5 K) (anhidra)
122 °C (252 ℉; 395 K)
(trihidrata) malkomponiĝas

Solvebleco

Akvo:anhidra:119 g/100 mL (0 °C)
123.3 g/100 mL (20 °C)
125.5 g/100 mL (30 °C)
137.2 g/100 mL (60 °C)
162.9 g/100 mL (100 °C)

Acideco (pKa)

24 (20 °C) 4.76 en acetato

Mortiga dozo (LD50)

3530 mg/kg (muso, buŝa)

Ekflama temperaturo

>250 °C (482 ℉; 523 K) °C

Memsparka temperaturo

607 °C

Sekureco

S22 S24/25

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

Xi
Irita

GHS etikedigo de kemiaĵoj

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Averto

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H303, H316, H319, H320, H333

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P264, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P337+313

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Natria acetato, acetato de natrio aŭ H₃C-COO-Na estas neorganika natria salo de acetata acido. Ĉi-senkolora delikveska substanco posedas grandan gramon da uzo. En media temperaturo ĝi prezentiĝas kiel kristala solido unuklina kaj higroskopa, senkolora, senodora, solvebla en akvo kaj parte solvebla en etanolo.

Sintezoj

Sintezo 1

Preparado per agado de acetata acido kaj natria hidroksido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Sintezo 2

Preparado per traktado de acetata anhidrido kaj natria hidroksido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Sintezo 3

Preparado per reakcio de acetata acido kaj natria karbonato:

2+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ 2+

Sintezo 4

Preparado per traktado de natria etoksido kaj etila acetato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Sintezo 5

Preparado per interagado de alila acetato kaj natria formiato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Sintezo 6

Preparado per acida transesterigo inter acetata acido kaj natria formiato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Sintezo 7

Preparado per alkohola transesterigo inter alila acetato kaj natria hidroksido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Reakcioj

Reakcio 1

Hidrolizo de la natria acetato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Reakcio 2

Reakcio kun sulfata acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Reakcio 3

Reakcio per acida transesterigo kun formiata acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Reakcio 4

Reakcio per alkohola transesterigo kun vinila alkoholo:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Reakcio 5

Reduktigo de la natria acetato:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{2[H]}}\,}}$ +

Reakcio 6

Reakcio kun NH3:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Reakcio 7

Reakcio kun HCl:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$ +

Uzoj

Natria acetato uzatas en tekstila industrio por neŭtraligo de reziduaj kurentoj da sulfata acido kaj kiel fotorezista kiam uzatas kolorigiloj surbaze de anilino. Ankaŭ oni uzas kiel tanadagento en la traktado per kromio. Ĝi helpas malakceli la vulkaniza procezo de la kloropreno en la sinteza produktado de kaŭĉuko.

Ĝi estas kemiaĵo uzata por gustigi la frititajn terpomojn. Kutime oni aldonas ĝin al nutraĵoj kiel konservanto, en ĉi-kazoĝi identiĝas kiel natria duacetato kaj ĝia internacia kodo estas E262I.

Kiel konjuga bazo de malforta acido, iu solvaĵo de natria acetato kaj acetata acido povas agi kiel bufro-solvaĵo por relativa konservado de la pH. Ĉi tio estas aparte utila en biokemio, kie la reakcioj dependas de la pH.

Same ĝi uzatas en termosakoj memaktivaj, konata kiel "varma glacio". Kiam trihidrataj kristaloj de acetato de natrio varmiĝas (fandopunkto 58 °C), en saturita solvaĵo de tiu substanco, la troaj kristaloj fandiĝos ĉirkaŭ 100 °C. Kiam ĉi-procezo malvarmiĝas, oni estiĝas supersaturita dissolvaĵo de natria acetato en akvo. Ĉi-solvaĵo kapablas malvarmiĝi ĉe meditemperaturo, t. e., malsuper ol ĝia fandopunkto, sen formado de kristaloj. Kiam metala disko premiĝas en la interno de la termosako, iu centro de aglomerigo kaŭzas la kristaliĝon de la dissolvaĵo en solida acetato de natrio.