Jeztaze: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketak: Ikusizko edizioa Mugikor edizioa Mugikor web edizioa |
tNo edit summary |
||
| 24. lerroa: | 24. lerroa: | ||
| oharrak = |
| oharrak = |
||
}} |
}} |
||
'''Jeztaze''' |
'''Jeztaze''' [[Zuberoa]]ko iparraldeko [[udalerri]] bat da, [[Pettarra]] eskualdekoa. [[Bearno]]ko lurrez inguratutako [[barrendegi]]a denez, [[Petilla Aragoi|Petillarekin]] batera, [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] [[barrendegi|esklabe]] bakarra da. |
||
== Izena == |
|||
Euskarazko ahoskera [[Euskarazko Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa|[jes̻tas̻e]] da. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Geografia == |
== Geografia == |
||
| 50. lerroa: | 60. lerroa: | ||
== Auzoak == |
== Auzoak == |
||
Jeztaze udalerriak bi auzoek osatzen dute: |
Jeztaze udalerriak bi auzoek osatzen dute: |
||
* Gañeko |
* Gañeko kartierra (''Quartier du Haut'') |
||
* Peko |
* Peko kartierra (''Quartier du bas'') |
||
== Toponimia == |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
== Demografia == |
== Demografia == |
||
| 76. lerroa: | 78. lerroa: | ||
== Kultura == |
== Kultura == |
||
Jeztazen, [[Gaskoinia |
Jeztazen, [[Gaskoinia]]ko beste herrietan bezala, ''[[xaribari]]'' izeneko errituala ospatzen da, [[inauteri]]aren modukoa. Gaueko serenata horrek ''galarrotza'' edo ''tzintzarrotza'' du izena, eta herriaren haserrea adierazten du pertsona publiko baten kontra. [[1793]]an, hogeita bost jeztaztarrek alkatea (Etxebarne jauna) hartu eta jakaren gainean banda ofiziala zuela, asto baten gainean paseatu zuten.<ref>{{Erreferentzia|izena1=Philippe |abizena1 =Veyrin|izenburua=Les Basques|argitaletxea=Arthaud |urtea = [[1975]]|isbn=2 7003 0038 6| orrialdea = 265}}</ref> |
||
== Erreferentziak == |
== Erreferentziak == |
||
| 86. lerroa: | 88. lerroa: | ||
{{autoritate kontrola}} |
{{autoritate kontrola}} |
||
{{Atari| |
{{Atari|Zuberoa|Zuberoa}} |
||
{{Zuberoako udalerri aurkibidea}} |
{{Zuberoako udalerri aurkibidea}} |
||
21:06, 11 urria 2021ko berrikusketa
| Jeztaze | |
|---|---|
Jeztazeko eliza | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea | |
| Lurraldea | |
| Administrazioa | |
| Estatua | |
| Eskualdea | |
| Departamendua | |
| Elkargoa | Uhaitzeko Bearnoko herri elkargoa |
| Barrutia | Oloroe-Donamaria |
| Kantonamendua | Biarnoko Erdialdea |
| Izen ofiziala | Gestas |
| Auzapeza | Jean-Melchior De Fabrègues (2008-2014) |
| Posta kodea | 64190 |
| INSEE kodea | 64242 |
| Herritarra | jeztaztar |
| Geografia | |
| Azalera | 2.19 |
| Garaiera | 77 - 194 |
| Demografia | |
| Biztanleria | 73 (2018: |
| Dentsitatea | 29,68 biztanle/km² |
| Zahartzea[1] | % 20,65 |
| Ugalkortasuna[1] | ‰ 62,44 |
| Ekonomia | |
| Jarduera[1] | % 66,67 (2011) |
| Desberdintasuna[1] | % 7,79 (2011) |
| Langabezia[1] | % 0 (2013) |
| Euskara | |
| Euskaldunak | % 67,14 (2010) |
| Erabilera | % 36,48 (2011) |
Jeztaze Zuberoako iparraldeko udalerri bat da, Pettarra eskualdekoa. Bearnoko lurrez inguratutako barrendegia denez, Petillarekin batera, Euskal Herriko esklabe bakarra da.
Izena
Euskarazko ahoskera [jes̻tas̻e da.
Jeztazek gaskoiz Gestars eta frantsesez Gestas ditu izenak. Toponimoak itxura hauek izan ditu, historian:
- Giestars (XII. mendea);[2], Duchesne bilduma CXIV. liburukia[3]
- Gestazium eta Gestaas (1384 eta 1385, hurrenez hurren);[2], Nabarrengoseko notarioak[4]
- Gestaas (1385);[5]
- Giestaas (1385)[2], Bearnoko errolda[6]) eta
- Sanctus Joannes de Gestas (1655).[2], Oloroeko elizbarrutiaren paperak[7]
Geografia
Ingurune naturala
Uhaitzandi ibaiak udalerria zeharkatzen du.[8] Haren ibaiadar Usquain eta Sabalot errekak ere handik igarotzen dira.
Sarbideak
Udalerria RD244, RD265 eta RD723 eskualdeko errepideek zeharkatzen dute.
Udalerri mugakideak
Bearnoko lurrez inguraturik dago Jeztaze. Udalerri hauek ditu mugakide:
| Tabaila-Uzkaine (Bearno) | Montfort (Bearno) | |||
| Azpilda (Bearno) | ||||
| ||||
| Nabarzi (Bearno) | Arribalda (Bearno) |
Auzoak
Jeztaze udalerriak bi auzoek osatzen dute:
- Gañeko kartierra (Quartier du Haut)
- Peko kartierra (Quartier du bas)
Demografia
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alkateak
| Alkatea | Agintaldia | Alderdia |
|---|---|---|
| Maité Idiart | 1995-2008 | |
| Jean-Melchior De Fabrègues | 2008-2014 |
Kultura
Jeztazen, Gaskoiniako beste herrietan bezala, xaribari izeneko errituala ospatzen da, inauteriaren modukoa. Gaueko serenata horrek galarrotza edo tzintzarrotza du izena, eta herriaren haserrea adierazten du pertsona publiko baten kontra. 1793an, hogeita bost jeztaztarrek alkatea (Etxebarne jauna) hartu eta jakaren gainean banda ofiziala zuela, asto baten gainean paseatu zuten.[9]
Erreferentziak
- ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ a b c d Paul Raymond, Dictionnaire topographique Béarn-Pays basque
- ↑ Duchesne bilduma, 99-114 liburukiak, Frantziako Liburutegi Nazionala
- ↑ Nabarrengoseko notarioak - Archives départementales des Pyrénées-Atlantiques
- ↑ Orpustan, Jean-Baptiste. Nouvelle toponymie basque. Presses universitaires de Bordeaux ISBN 2 86781 396 4..
- ↑ XIV. mendeko eskuizkribua - Archives départementales des Pyrénées-Atlantiques
- ↑ XVII. mendeko eskuizkribua - Archives départementales des Pyrénées-Atlantiques
- ↑ Sandre datu-basea[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ Veyrin, Philippe. (1975). Les Basques. Arthaud, 265 or. ISBN 2 7003 0038 6..
Kanpo estekak
- Ainize Madariagaren erreportaia Berrian, 2019/08/29.
- gestasvillage.net
Datuak: Q196945
Multimedia: Gestas (Pyrénées-Atlantiques) / Q196945
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Jeztaze
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Zuberoa |