Edukira joan

Konbaung dinastia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Konbaung Inperioa
ကုန်းဘောင်ဧကရာဇ်နိုင်ငံတော်
1752 – 1885
Monarkia absolutua
Konbaung Inperioko bandera

Konbaung Inperioko armarria

Inperioaren kokapena
Geografia
HiriburuaShwebo (1752-1760)
Sagaing (1760-1765)
Ava (1765-1783, 1821-1842)
Amarapura (1783-1821, 1842-1859)
Mandalay (1859-1885)
Kultura
Hizkuntza(k)Birmaniera
ErlijioaBudismo theravada
Historia
Aurrekoak
Toungoo dinastia
Hanthawaddyko Erresuma berrezarria
Arakango Erresuma
Ahomgo Erresuma
Kachariko Erresuma
Ayutthayako Erresuma
Qing dinastia
Mogol Inperioa
Ondorengoak
Britainiar Raj
Britainiar Birmania

Konbaung dinastia (birmanieraz: ကုန်းဘောင်ခေတ်, kóʊɰ̃bàʊɰ̃ kʰɪʔ ahoskatua), Alaungpaia dinastia ere deitua, 1752 eta 1885 bitartean Birmanian gobernatu zuen azken familia izan zen, Birmaniako historiako bigarren inperio handiena zen Hirugarren Birmaniar Inperioa (birmanieraz: တတိယမြန်မာနိုင်ငံတော်) ezarriz.

Toungoo dinastiaren zatiketa ikusirik, Alaungpayak (1714-1760), Mandalaytik gertu zegoen herrixka baten buruak, armada bat eratu zuen, honekin, Hanthawaddyko mon erresuma garaitu zuelarik, Birmania hegoaldean, eta, ondoren, ipar-ekialdean, Shan estatua konkistatu zuen, 1759 inguruan, Birmania osoa (eta Manipur) bilduz, Hanthawaddykoei frantziar eta britainiar laguntza eman zion arren.

Alaungpayak Ayutthayako hiriburua eraso zuen, baina erretiratzera behartu zuten. Hsinbyushin bere semeak, dinastiako hirugarren erregeak (1763-1776), inguruko erresumetara tropak bidali zituen eta Txinaren lau mendekuzko inbasio garaitu zituen.

Dinastiako seigarren erregeak, Bodawpayak (1782-1819), siamdarren aurkako zenbait kanpaina huts egin zituen eta hiriburua Amarapurara eraman zuen. Arakango erresuma ere konkistatu zuen. Assamen barnean egindako erasoaldiek britainiarren haserrea piztu zuten, eta Bagyidawren agindupean (1819-1837), Birmania garaitua izan zen Anglo-Birmaniar Lehen Gerran. Ordutik aurrera, Birmaniako jabetzak apurka-apurka gainbeheran joan ziren, Anglo-Birmaniar Hirugarren Gerraren ondoren 1885ean ingelesen erabateko anexioarekin amaitzeko.

Konbaung dinastian zehar, hiriburua hainbat aldiz mugitua izan zen arrazoi erlijioso, politiko eta estrategikoengatik: Shwebo (1752–1760), Sagaing (1760–1765), Ava (1765–1783, 1821–1842), Amarapura (1783–1821, 1842–1859), Mandalay (1859–1885).

Zuhaitz genealogikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Alaungpaya
(1752-1760)
 
 
 
Yun San
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3
 
 
 
6
 
 
 
2
Me Hla
 
 
 
Hsinbyushin
(1763-1776)
 
 
 
Bodawpaya
(1782-1819)
 
 
 
Naungdawgyi
(1760-1763)
 
 
 
Shin Hpo U
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
4
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5
 
 
 
Singu Min
(1776-1781)
 
 
 
 
 
 
Thado Minsaw
 
 
 
 
 
 
Phaungka
(1782)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
7
 
 
 
8
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bagyidaw
(1819-1837)
 
 
 
Tharrawaddy
(1837-1846)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9
 
 
 
10
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Pagan
(1846-1853)
 
 
 
Mindon
(1853-1878)
 
 
 
Princesa de Laungshe
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
11
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Thibau
(1878-1885)
 

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]