Lánghealach

Físeán: an Ghealach sa bhliain 2014

Bíonn lánghealach^[1]^[2] ann nuair a mbíonn an Ghealach ar an taobh thall den Domhan ón nGrian, agus leath iomlán den Ghealach lonraithe ag an nGrian.^[3]

Bíonn mórghealach^[4] ann ag an bpointe is giorra dá fithis timpeall an domhain. De ghnáth bíonn an ghealach timpeall 384,400 ciliméadar ón domhan ach 357,264 ciliméadar uainn a bhíonn an mhórghealach. Bíonn cuma níos mó agus níos gile ar an mórghealach. ^[5]

Bíonn gealach ghorm ann nuair a bhíonn an dara lánghealach ann in aon mhí amháin, nó an ceathrú ceann in aon séasúr amháin. Ón bhfeiniméan sin a thagann an nath Béarla ‘once in a blue moon’, a chiallaíonn nach dtarlaíonn rud ach uair sna naoi n-aird nó go hannamh.^[5]

Féach freisin

An Ghealach

Tagairtí

↑ nó lán na ré, lánré, nó gealach lán
↑ i mBéarla, full moon
↑ Hussey, Matt (2011). "Fréamh an Eolais" (Coiscéim).
↑ i mBéarla, supermoon
↑ ^5.0 ^5.1 "An rud is annamh is iontach – mórghealach ghorm le feiceáil as Éirinn anocht" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-08-19). Dáta rochtana: 2024-08-19.

[1] ó lán na ré, lánré, nó gealach lán

[2] Béarla, full moon

[3] Hussey, Matt (2011). "Fréamh an Eolais" (Coiscéim).

[4] Béarla, supermoon

[:0-5] 5.0 ^5.1 "An rud is annamh is iontach – mórghealach ghorm le feiceáil as Éirinn anocht" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-08-19). Dáta rochtana: 2024-08-19.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]