Paul Erdős

Paul Erdős

(1992)
Nome orixinal	(hu) Erdős Pál
Biografía
Nacemento	26 de marzo de 1913 Budapest (Imperio Austrohúngaro)
Morte	20 de setembro de 1996 (83 anos) Varsovia, Polonia
Causa da morte	infarto agudo de miocardio
Lugar de sepultura	Cemitério judaico da Rua Kozma (pt) , 17A-6-29 47°28′47″N 19°10′41″L
Residencia	Varsovia (–1996) Estados Unidos de América (1938–) Manchester (1934–) Israel Hungría Reino Unido
Grupo étnico	Asquenací
Educación	Universidade Eötvös Loránd - matemáticas (1930–1934) Stephen I of Hungary High School (en) (1926–1930)
Tese académica	Über die Primzahlen gewisser arithmetischer Reihen (en)  (1934 )
Director de tese	Lipót Fejér
Actividade
Campo de traballo	Teoría da probabilidade, Combinatoria, teoría de grafos, teoría de números, teoría de conxuntos, Análise real e xeometría
Ocupación	matemático
Empregador	Technion (pt) , Professor visitante (pt) (1954–1996) Universidade de Notre Dame (pt) (1952–1954) Universidade de Purdue (pt) (1943–1945) Institute for Advanced Study (1938–1940) Victoria University of Manchester (en) (1934–1938)
Membro de	Academia Naciona de Ciencias dos Estados Unidos (asociado estranxeiro da Academia Nacional de Ciencias) (1980–) Real Academia de Artes e Ciencias dos Países Baixos Royal Society Academia das Artes e das Ciencias dos Estados Unidos Academia de Ciencias de Hungría Academia de Ciências da Polónia (pt)
Alumnos	George B. Purdy (pt) , Alexander Soifer (pt) e Terence Tao
Obra
Obras destacables constante de Copeland–Erdős (pt) ../... 39+
Doutorando	Joseph Kruskal, Alexander Soifer (pt) , Béla Bollobás (pt) , George B. Purdy (pt) , Géza Fodor (pt) e Bonifac Vazahabe Donat (pt)
Familia
Cónxuxe	sen valor
Pai	Lajos Erdős
Premios
(1994)  honorary doctorate of Haifa University (en) (1992)  doutor honoris causa pola Universidade Carolina de Praga (1991)  Q555082 (1989)  Membro estranxeiro da Royal Society (22 de abril de 1986)  honorary doctor of the University of Limoges (en) (1983)  Prémio Wolf de Matemática (pt) (1958)  Prémio Kossuth (pt) (1951)  Cole Prize in Number Theory (en) (1945)  Bolsa de estudos Guggenheim
Descrito pola fonte	Obálky knih,

Paul Erdős (húngaro: Erdős Pál [ɛrdøːʃ ˈpaːl], nado en Budapest o 26 de marzo de 1913 e finado en Varsovia o 20 de setembro de 1996 foi un matemático húngaro, considerado un dos máis prolíficos do século XX. Foi coñecido tanto pola súa práctica social das matemáticas (tivo máis de 500 colaboradores) e como pola súa excéntrica vida (a revista Time describiuno como o excéntrico dos excéntricos).

Traxectoria

Erdős naceu en 1913 e foi o único fillo sobrevivente de Anna e Lajos Erdős (antes Engländer). Os seus pais eran profesores de matemáticas xudeus e formaban parte dunha intensa comunidade intelectual. A fascinación de Erdos polas matemáticas iniciouse moi cedo e en 1934, con vinte e un anos, recibiu un doutoramento da universidade.

Moita da familia de Erdos, incluíndo o seu pai, dúas das súas tías e dous dos seus tíos, faleceron en Budapest durante o Holocausto. A súa nai sobreviviu agochada e el vivía en América, traballando no Instituto de Estudos Avanzados de Princeton.

O 20 de setembro de 1996, aos 83 anos, sufriu un infarto de miocardio e morreu mentres asistía a unha conferencia en Varsovia. Está enterrado xunto á súa nai na tumba 17A-6-29 no cemiterio da rúa Kozma en Budapest.

Carreira

En 1934 mudouse a Manchester como profesor invitado e en 1938 aceptou un posto na Universidade de Princeton. Nese tempo desenvolveu o costume de viaxar de campus a campus. En 1952 o servizo de inmigración dos Estados Unidos denegoulle un visado de reentrada no país por razóns que non foron explicadas.

Counter-clockwise from left: Erdős, Fan Chung e o seu marido Ronald Graham no Xapón, 1986

A pesar de que Hungría formaba parte do Pacto de Varsovia e tiña limitada a liberdade dos seus cidadáns para entrar e saír do país, Erdős recibiu o privilexio de poder marchar e volver en 1956. En 1963 os Estados Unidos proporcionáronlle o visado e Erdős volveu incluír as universidades dese país nas súas viaxes. Erdős abandonou voluntariamente Hungría en 1973.

Obra matemática

Erdős foi un dos autores máis prolíficos das matemáticas, cunha obra só comparable á de Leonhard Euler; Erdős publicou máis artigos, sobre todo en colaboración con outros matemáticso, mentres que Euler publicou máis páxinas, a maioría obra propia. Erdős escribiu 1525 artigos matemáticos na súa vida.

O seu estilo foi máis un "solucionador de problemas" que un "desenvolvedor de teorías". Segundo Joel Spencer "o seu lugar no panteón matemático do século XX é motivo de controversia porque se concentrou firmemente en certos teoremas e conxecturas ao longo da súa ilustre carreira". Erdős nunca gañou a medalla Fields nin escribiu con ninguén que a gañase.

Entre as súas contribucións destacan o desenvolvemento da teoría de Ramsey e a aplicación do método probabilístico. Erdős atopou unha proba para o postulado de Bertrand e descubriu a primeira proba elemental para o teorema do número primo con Atle Selberg. Porén, as circunstancias que conduciron ás demostracións foron motivo de disputa entre Erdős e Selberg. Erdős tamén contribuíu en campos nos que tiña pouco interese como a topoloxía, dando o primeiro exemplo de espazo totalmente inconexo que non é cero-dimensional.

Os problemas de Erdős

Paul Erdős co matemático Terrence Tao cando este tiña dez anos (1985). Tao recibiu a medalla Fields en 2006.

Durante a súa carreira, Erdős ofreceu cartos para as demostracións de problemas con solución descoñecida. A cantidade ía dende os 25 dólares a varios milleiros. Considérase que hai uns miles sen pagar, aínda que non hai unha lista oficial. A oferta permanece activa a pesar da morte de Erdős, e ten a Ronald Graham como o administrador informal. O problema máis coñecido é a conxectura de Collatz ou problema 3N + 1, para o que ofreceu 500 dólares.

Número de Erdős

Debido a que era un autor tan prolífico, os seus amigos crearon o número de Erdős como homenaxe. Un número de Erdős indica o grao de separación con Erdős baseado na súa colaboración con el ou con alguén que teña un número de Erdős. Hai aproximadamente 200000 matemáticos con número. Debido ás súas colaboracións con matemáticos, moitos científicos doutros campos, como a física, a enxeñería, a bioloxía e a economía tamén teñen número de Erdős. Mesmo o xogador de béisbol Hank Aaron pode considerarse que ten un número de Erdős de 1 porque ambos os dous autografaron a mesma bóla cando a Universidade de Emory lles concedeu un grao honorario o mesmo día.

Véxase tamén

Outros artigos

• Conxectura de Erdős-Straus

Bibliografía

• Aigner, Martin; Günther Ziegler (2003). Proofs from THE BOOK. Berlin; New York: Springer. ISBN 3-540-40460-0. 
• Hoffman, Paul (1998). The Man Who Loved Only Numbers: The Story of Paul Erdős and the Search for Mathematical Truth. London: Fourth Estate Ltd. ISBN 1-85702-811-2. 
• Kolata, Gina (1996-09-24). "Paul Erdos, 83, a Wayfarer In Math's Vanguard, Is Dead". New York Times. pp. A1 and B8. Consultado o 2008-09-29. 
• Bruce Schechter (1998). My Brain is Open: The Mathematical Journeys of Paul Erdős. Simon & Schuster. ISBN 0-684-84635-7. 

Ligazóns externas

• Erdős's Google Scholar profile
• Searchable collection of (almost) all papers of Erdős
• Jerry Grossman at Oakland University. The Erdös Number Project
• The Man Who Loved Only Numbers - Royal Society Public Lecture by Paul Hoffman (vídeo)
• Radiolab: Numbers, with a story on Paul Erdős Arquivado 28 de setembro de 2009 en Wayback Machine.
• Fan Chung, "Open problems of Paul Erdős in graph theory"