Mienboew
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Mienboew is 't systematisch ónttrèkke van stóffe (delfstóffe, minerale) oete baom veur biezunjer broek of verwirking, mit 'n speciaal daoveur ingerichdje verzening of infrastructuur.
De delfstóffe inne mienboew kónne zich inne volgendje aggregatietoestenj bevinje:
- vas, wie brandjstóffe (kaolen en uranium), metalen in zuvere vorm (góld en zèlver) of in erts (koper en iezer), minerale (zaat) of boewstein (netuurstein, zandj, grindj en kalkstein);
- vleujbaar, wie aerdaolje;
- gaas, wie aerdgaas.
't Oppómpe van drinkwater is geine mienboew, went water is geinen delfstóf.
Sómmige stóffe waeren oete baom gehaoldj door ieës de aggregatietoestandj te verangere. Zoea duit me zaat oplossen in water wonao m'n 't kan oppómpe. Bie aerdgaaswinning wuuert juus de óngewinsdje stóffe, bestäöndje oet anger gaasvörmige stóffe die zich mit 't gaas höbbe vermingk, door kóndensaasje eweg te kriegen oet 't gaas.
In Limbörg steit 't waord mienboew veural veure kaolemiene wo me steinkaol dieëj winne.