Zum Inhalt springen

Stadtkark Jever

Vun Wikipedia

De evangelisch-lutherske Stadtkark steiht up ´d Karkplatz in Jever.

De jeversch Stadtkark

As an 1. Oktober 1959 de oll jeversch Stadtkark ut de Barocktied bit up de Grundmür’n offbrannt weer, muß d’r wat Nees her: ’n nee’n Kark midden in’n oll’n Stadt. Disse Upgaav het de bekannte Architekt Professor Dieter Oesterlen (Hannover/Bruunswiek, 1911-1994) anpackt. He het ’n Boowark utklamüstert, wor Olls un Nees mitnanner overeen sünd. So gript de Grundförm van de Kark up dat griechisch Krüz van de oll Stadtkark torüg, Beton steiht Backsteensmüren tegenover, un dat krüserg Dack sücht ut as ’n Kron over de oll jeversch Gevels.

Bi ’d Karkeningang fallen toerst de Portalen van de oll Kark in ’d Oog, ok dat ut Vörtied stammend Edo-Wiemken-Denkmal passt to dat nee Gottshuus.

Binnen word de Kark van tein Glasbetonwanden bestimmt, de de Künstler Helmut Lander (1924-2013) ut Darmstadt mokt het. Dat Farbenspill van dat Glas hevt sück dütlich off van de rot-brun Backsteenwanden. Dordör worden de Oogen van sülvst up ’d Midden van ’d Kark stüürt, up ’d Altar un up dat Krüz.

De Altarsteen ut grau Granit kummt ut Italien. Dat veer Meter hoch Stahlkrüz het de Berliner Kunstschmidd Fritz Kühn (1910-1967) mokt. De barock Dööpsteen links tegen ’d Altar is een van de wenig Stücken, de van de oll Kark overbleven sünd.

De Örgel

De Verlüst van de Adam-Berner-Örgel van 1756 bi ´d Karkenbrand 1959 het de Jeveraners besünners seer doon. Dat groot Begehr van ´d Gemeent, wer ´n angemeten Musikinstrument in de nee Kark to kriegen, wuur besünners dör der vööl Spenden dütlich.

So kunn recht gau Örgelboomeister Alfred Führer (1905-1974) ut Willemshaven de Updrag geven worn, ´n neen Örgel to boon. De Disposition van de Örgel, hier sull Olls un Nees verbunnen worn, het Günter Maurischat (1930-2011), de to de Tiet Kanter un Organist weer, mokt. Professor Dieter Oesterlen het sück de Örgelprospekt utdocht.

De 48 Örgel-Register verdeelen sück wieder up dree Manuale: Hauptwark, Schwellwark, Rückpositiv un Pedal.

Vööl Musikers ut In- un Utland hebben siet de Inweehung in ´d Johr 1966 an dat Instrument spölt. Regelmäßig freien sück Besökers ut nah un fern bi Konzerten over oll un nee Örgelmusik.

Dat Edo-Wiemken-Denkmal

[ännern | Bornkood ännern]
Dat Edo-Wiemken-Denkmal

Dat Edo-Wiemken-Denkmal in ´d Chorruum van de oll Kark het Fräulein Maria van Jever (1500-1575) over de Krypta van hör Familje boon laten.

Net as de holten Deck in ´d Audienzsaal van´d jeversch Schlöß, de de School van Cornelis Floris (1514-1575) ut Antwerpen toschreven word, gelt dat Edo-Wiemken-Denkmal as Wark van disse Antwerpener Künslergrupp.

Dat eenzigartig Konzept un de rieke künstlerisch Utstattung maken dat Denkmal to ´n großortig Biespill van de nederlandsche Renaissancekunst.

De Klocktoorn

[ännern | Bornkood ännern]
De Klocktoorn

So as bi vööl freesk Karken is ook in Jever de Klocktoorn wegen de slechte Unnergrund tegen de Kark boot worden,

Eeen besünnert Stück unner de Klocken is de "Marienklock". Se is 1461 van de berühmt Klockengeter Gert Klinghe ut Bremen goten worden un röpt bit vandaag to Gebedd un Andacht.[1]

Jeden Abend um 22.00 Ühr (in ´d Winter um 21.00 Ühr) wiest se de Jeveraners so as Maria van Jever dat all to hör Tied anörnd het, dat de Dag to Enn is un de Nachtruh anfangt.

De Karkengemeent

[ännern | Bornkood ännern]

To ´d evangelsch-lutherisch Karkengemeent hör ´n vandaag sowat 7.000 Minschen, dree Pastoren deelen sück de Karkenbezirk. Dat Dörp Wiefels mit sien romanisch Kark ut ´d 13. Johrhunnert hört siet 1947 to ´d Karkengemeent Jever. För de in Upjever stationeert Soldaten gifft dat extra ´n Militärpastor, de Stadtkark is hör Garnisonskark.

Neben dree Pastoren het de Karkengemeent ´n Kanter, ´n Kösterin un ´n Karkenbürosekretärin. Bovendem helpen noch eenig Mitarbeiders un ´n heel Bült Lüü ehrenamtlich.

För Veranstaltungen buterhalv van Gottesdeensten staant twee Gemeenthusen un de oll Pastore in Wiefels to Verfügung.

Over dat Diakonisch Wark Jever bedrifft de Karkengemeent dree Kinnergorns. Ook de jeversch Karkhoff word van ´d Karkengemeent vörholln un verwalt ´d.

Stadtkark Jever. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkelt Nawiesen

[ännern | Bornkood ännern]
  1. Karl Heinz Bredendiek: De ol Klock – 500 Jahre Marienglocke Jever – 1461-1961. Jeverländischer Altertums und Heimatverein (Hrsg.), Jever 1961.