Wikipedia:Artikelbazen
Definitie
Artikelbazen zijn medewerkers die zich, beroepend op het werk dat ze aan een artikel hebben gedaan en de expertise die ze zichzelf toedichten, het recht toe-eigenen om te beslissen wat er wel of niet in de tekst mag staan. Het kan daarbij zelfs gaan om één woord of leesteken. In tegenstelling tot gewone gebruikers die al eens een discussie hebben over een artikel, zal de artikelbaas bij herhaling alle middelen aanwenden om gelijk te krijgen.[1]
Oorzaak van het probleem
Je kinderen zijn je kinderen niet
— Kahlil Gibran
Sommige bijdragers blijven de artikelen die ze voor Wikipedia schrijven, beschouwen als hun 'eigen' artikelen. Dat is heel menselijk. Het is immers niet zo leuk als je ziet dat iemand een artikel uit balans brengt nadat je er zelf zo lang en serieus mee bezig bent geweest. Er komen nogal wat mensen even langs om hun eigen 'stempel' te plaatsen, zodat ze kunnen zeggen: 'kijk, aan dit artikel heb ik meegewerkt'. Iedereen zou echter moeten beseffen dat de teksten, op het ogenblik dat die op Wikipedia worden geplaatst, onder een Creative Commons-licentie worden vrijgegeven. Dit betekent dat deze teksten door iedereen mogen worden gebruikt en bewerkt. De schrijver heeft geen alleenrecht op het bewerken van de door hem geschreven teksten.
Enkelen van deze medewerkers die als een kip op hun ei (artikel) gaan zitten, gedragen zich echter agressiever en eigenwijzer dan normaal gezien verwacht mag worden in een samenwerkingsproject. Zij zijn vaker dan normaal verwikkeld in bewerkingsoorlogen en overlegveldslagen om koste wat het kost hun 'eigen' artikel van 'vreemde' invloeden te vrijwaren. Dergelijke medewerkers noemen we in dit betoog de artikelbazen. Zij slorpen veel energie op van de gemeenschap en belemmeren de vrije ontwikkeling van de encyclopedie.
Profiel
Artikelbazen zijn bijdragers aan Wikipedia die zich (soms) verheven voelen boven het normale "werk"volk. Ze achten zichzelf bekwamer, intelligenter en ervarener dan ‘’the rest of us’’ en dat maakt hen ongeschikt om te participeren aan een samenwerkingsproject als Wikipedia. Ze zijn niet altijd bijster intelligent, eerder sluw en tot alles bereid om hun eigen bijdrage te verdedigen. De oorspronkelijke tekst zien ze als een in steen gehakte heilige tekst, die ontwijd wordt door vreemde bewerkingen. De overlegpagina van "het" artikel is het aangewezen slagveld waar ze de tegenstanders tegemoet treden.
Tactieken
De meest geëigende tactiek om aanvallers af te slaan, is een spotlight te zetten op de eigen deskundigheid, en het hameren op de superioriteit van eigen bronnen. Als dit niet lukt, grijpen ze soms naar het wapen van de karaktermoord om de "indringer" het zwijgen op te leggen. Ze vragen bijvoorbeeld eerst bewaking van het artikel aan, laten je edits bewaken en vragen vervolgens een persoonlijke blokkade aan. Hierbij verzuimen zij niet om hun opponent in een zo ongunstig mogelijk daglicht te plaatsen. Soms volstaat dit en zal de ontwijder wijselijk besluiten om het betreffende artikel uit zijn volglijst te halen, of hij verlaat voorgoed het project. In het andere geval volgt een loopgravenoorlog, waarbij de ontwikkeling van het artikel zo goed als wordt stopgezet.
Hoe hiermee omgaan?
Als nieuwe gebruiker is het knap lastig als je op zo iemand botst. Om te beginnen ken je de finesses van de Wikipedia-etiquette en regels niet zo goed. Als de artikelbaas je bijvoorbeeld een knoeier noemt die aan bronmanipulatie doet, kun je niet zonder meer zeggen dat hij een "*# !!!" is, want dan riskeer je om zelf geblokkeerd te worden. Kalm blijven dus, inhoudelijk reageren. Beter nog is om even niet te reageren: laat het enkele uren of dagen bezinken; overweeg of het sop de kool wel waard is, hou je een tijdje met een ander artikel bezig. Gebruik die tijd om je (nog) beter in het onderwerp in te lezen. Ben je dan nog altijd overtuigd van je gelijk, dan kun je op een beleefde en zakelijke manier in overleg gaan. Doet de artikelbaas dit zelf niet, dan is dat zijn zaak. Verlaag jezelf vooral niet tot zijn peil. Een foute start doet je geen goed. Bedenk dat je als nieuwe gebruiker nog geen reputatie hebt opgebouwd, dat komt maar met de jaren. De artikelbaas is vrijwel steeds een medewerker die al een aantal jaartjes meedraait in dit project. Hij heeft een netwerk opgebouwd van gelijkgezinden. Hij staat niet alleen. Jij wel. Ga dus niet meteen conflicten aan, maar zorg er eerst voor dat andere medewerkers vertrouwen in je krijgen door nuttig werk te doen voor de encyclopedie.
Ben je een ervaren gebruiker en ben je bereid om je nachtrust en zielenheil op te offeren in het belang van het artikel, dan is dat een bewonderenswaardige keuze. Bedenk wel dat het geen snel offer wordt, maar iets van lange duur. Intussen valt je productiviteit zo goed als stil en stort je al je energie mogelijk in een hopeloze onderneming. Wil je niettemin Don Quichot spelen en de confrontatie met de artikelbaas aangaan, dan is ook hier een geduldige voorbereiding je beste wapen.
Bezint eer ge begint
Bij inhoudelijke conflicten met andere medewerkers over een artikel moet je je steeds blijven afvragen of wat de andere zegt werkelijk zo onzinnig is als het jou in de oren klinkt. Mogelijk overschat je je eigen deskundigheid wel, of past je betwiste toevoeging niet zo goed in het geheel van het artikel. Blijven doordrammen over een andere verwoording is helemaal uit den boze, want hier geldt het principe Wikipedia:Bij twijfel niet inhalen. Hou er dus steeds rekening mee dat wie jij een artikelbaas vindt gewoon een ervaren Wikipediaan kan zijn die beter weet hoe een encyclopedisch artikel er moet uitzien...
Andere Wikipediarichtlijnen die je als beginnende medewerker zeker moet raadplegen, zijn Wikipedia:Vijf zuilen, Wikipedia:Geen origineel onderzoek, Wikipedia:Neutraal standpunt en Wikipedia:Verifieerbaarheid.
Vraag hulp
Als je vermoedt dat iemand zich gedraagt als artikelbaas en er niet met die persoon te overleggen valt, dan kun je een moderator raadplegen. Inhoudelijke conflicten zijn voor moderatoren echter vaak heel moeilijk te beoordelen, omdat niet kan verwacht worden dat ze vertrouwd zijn met alle secundaire literatuur waaruit op overleg geciteerd wordt. In dat geval kunnen ze wel nagaan of de hoofdzaken in het betwiste artikel voldoende gewicht krijgen, door een tertiaire bron zoals de Encyclopædia Britannica te raadplegen. Je kunt ook eens nagaan welke personen al artikelen over jouw onderwerp hebben geschreven, mogelijk hebben die de nodige expertise in huis om het conflict te helpen oplossen. Wat je ook kunt doen als de discussie is vastgelopen, is een oproep plaatsen in de kroeg en op Wikipedia:Overleg gewenst aandacht vragen voor de lopende discussie.
Zie ook
- ↑ Het gedrag van artikelbazen kan naast artikelen ook toegepast worden op categorieën, sjablonen, portalen, gebruikers- en andere naamruimten