Schaatsenrijders

Schaatsenrijders
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Hemiptera (Halfvleugeligen)
Onderorde:	Heteroptera (Wantsen)
Familie
	Gerridae; Leach, 1815
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Schaatsenrijders op Wikispecies
	(en) World Register of Marine Species
Portaal	Biologie ; Insecten

Schaatsenrijders^[1] (Gerridae) vormen een familie van de insecten en behoren tot de orde halfvleugeligen (Hemiptera). De groep werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door William Elford Leach in 1815.

Kenmerken

Deze insecten hebben een langwerpig, bruin of zwart lichaam met een fluwelige beharing en korte, stevige voorpoten en lange midden- en achterpoten. De lichaamslengte varieert van 0,2 tot 3,5 cm.

Leefwijze

Schaatsenrijders kunnen snel over het water lopen dankzij hun lange midden- en achterpoten, die het gewicht over het wateroppervlak verdelen. Prooien, die worden gelokaliseerd door middel van trillingen op het wateroppervlak, worden gevangen met de korte voorpoten.

Voortplanting

De eieren worden meestal op drijvende waterplanten afgezet.

Verspreiding en leefgebied

Deze familie komt wereldwijd voor in stilstaande en stromende wateren, ook in warme zeeën.

Geslachten

Amemboa Esaki, 1925^g
Amemboides Polhemus & Andersen, 1984^g
Aquarius Schellenberg, 1800^{i c g b}
Asclepios Distant, 1915^g
Austrobates Andersen & Weir, 1994^g
Brachymetra Mayr, 1865^g
Brachymetroides Andersen, 2000^g
Calyptobates Polhemus & Polhemus, 1994^g
Chimarrhometra Bianchi, 1896^g
Ciliometra Polhemus & Polhemus, 1993^g
Cretogerris Perrichot, Nel & Néraudeau, 2005^g
Cryptobates Esaki, 1929^g
Cylindrobates Wappler & Andersen, 2004^g
Cylindrostethus Fieber, 1861^g
Electrobates Andersen & Poinar, 1992^g
Electrogerris Andersen, 2000^g
Eobates Drake & Harris, 1934^g
Eotrechus Kirkaldy, 1902^g
Eurygerris Hungerford & Matsuda, 1958^g
Gerris Fabricius, 1794^{i c g b}
Gerrisella Poisson, 1940^d
Gigantometra (China, 1925)^d
Halobates Eschscholtz, 1822^{i c g b}
Heterobates Bianchi, 1896
Iobates Polhemus & Polhemus, 1993^g
Lathriobates Polhemus, 2004^g
Limnogonus Stål, 1868^{i c g b}
Limnometra Mayr, 1865^g
Limnoporus Stål, 1868^{i c g b}
Lutetiabates Wappler & Andersen, 2004^g
Metrobates Uhler, 1871^{i c g b}
Metrobatopsis Esaki, 1926^g
Metrocoris Mayr, 1865^g
Naboandelus Distant, 1910^g
Neogerris Matsumura, 1913^{i c g b}
Onychotrechus Kirkaldy, 1903^g
Ovatametra Kenaga, 1942^g
Palaeogerris Andersen, 1998^g
Pleciobates Esaki, 1930^g
Potamobates Champion, 1898^g
Potamometropsis Lundblad, 1933^g
Pseudohalobates J.Polhemus & D.Polhemus, 1996^g
Ptilomera Amyot & Serville, 1843^g
Rhagadotarsus Breddin, 1905^g
Rheumatobates Bergroth, 1892^{i c g b}
Rheumatometroides Hungerford & Matsuda, 1958^g
Rhyacobates Esaki, 1923^g
Stenobates Esaki, 1927^g
Stenobatopsis J.Polhemus & D.Polhemus, 1996^g
Stygiobates Polhemus & Polhemus, 1993^g
Succineogerris Andersen, 2000^g
Tachygerris Drake, 1957^g
Telmatometra Bergroth, 1908^g
Telmatometroides J.Polhemus, 1991^g
Telmatrechus Scudder, 1890^g
Tenagogerris Stål, 1853^d
Tenagogonus Stål, 1853^g
Tenagometra Poisson, 1949^d
Tenagometrella Poisson, 1958
Thetibates Polhemus & Polhemus, 1996^g
Trepobates Uhler, 1883^{i c g b}

Bronnen: i =ITIS, c = Catalogue of Life, g = GBIF, b = Bugguide.net, d = Damgaard et al. 2014^[2]

In Nederland en België voorkomende soorten

Genus: Aquarius
- Aquarius najas - (Beekschaatsenrijder)
- Aquarius paludum - (Grote schaatsenrijder)
Genus: Gerris
- Gerris argentatus - (Zilveren schaatsenrijder)
- Gerris gibbifer - (Bosschaatsenrijder)
- Gerris lacustris - (Poelschaatsenrijder)
- Gerris lateralis - (Rossige schaatsenrijder)
- Gerris odontogaster - (Buiktandje)
- Gerris thoracicus - (Bruine schaatsenrijder)
Genus: Limnoporus
- Limnoporus rufoscutellatus - (Zwervende schaatsenrijder)

Afbeeldingen

Aquarius najas
Gerris gibbifer
Gerris lacustris
Gerris odontogaster (nimf)
Gerris thoracicus
Limnoporus rufoscutellatus

Externe links

Schaatsenrijders overzicht op waarneming.nl

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Bernhard Grzimek (1969). Het leven der dieren deel II: Insecten. Kindler Verlag AG, Pagina 204. ISBN 90 274 8621 2.
↑ Damgaard, Jakob, Moreira, Felipe Ferraz Figuiredo, Weir, Tom A., Zettel, Herbert (2014). Molecular phylogeny of the pond skaters (Gerrinae), discussion of the fossil record and a checklist of species assigned to the subfamily (Hemiptera: Heteroptera: Gerridae). Insect Systematics & Evolution 45 (3): 251–281. DOI: 10.1163/1876312X-44042105.

David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).

[GRZ-1] Bernhard Grzimek (1969). Het leven der dieren deel II: Insecten. Kindler Verlag AG, Pagina 204. ISBN 90 274 8621 2.

[Damgaard-2] Damgaard, Jakob, Moreira, Felipe Ferraz Figuiredo, Weir, Tom A., Zettel, Herbert (2014). Molecular phylogeny of the pond skaters (Gerrinae), discussion of the fossil record and a checklist of species assigned to the subfamily (Hemiptera: Heteroptera: Gerridae). Insect Systematics & Evolution 45 (3): 251–281. DOI: 10.1163/1876312X-44042105.

[1]

[2]