Marlen Chucyjew

Marlen Chucyjew
Prawdziwe imię i nazwisko	Marlen Martynowicz Chuciszwili
Data i miejsce urodzenia	4 października 1925 ; Tbilisi
Data i miejsce śmierci	19 marca 2019 ; Moskwa
Zawód	reżyser, scenarzysta, aktor
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Marlen Martynowicz Chucyjew (ros. Марле́н Марты́нович Хуци́ев; ur. 4 października 1925 w Tbilisi, zm. 19 marca 2019 w Moskwie^[1]) – radziecki i rosyjski reżyser filmowy, scenarzysta oraz aktor pochodzenia gruzińskiego. Ludowy Artysta ZSRR (1986). Autor kultowych filmów o pokoleniu lat sześćdziesiątych: Mam 20 lat (1965) i Letni deszcz (1967). Jeden z czołowych poetów i moralistów radzieckiego kina^[2].

Życiorys

Urodził się w Tbilisi w rodzinie zdeklarowanego komunisty Martyna Chuciszwili (tak brzmiało oryginalne gruzińskie nazwisko reżysera) oraz aktorki Niny Uteneliszwili. Ojciec zginął w czasie stalinowskiej wielkiej czystki w 1937.

Absolwent moskiewskiego WGIK-u (ukończył studia na wydziale reżyserii w 1952). W latach 1952– 1958 pracował w wytwórni filmowej w Odessie, a od 1965 tworzył filmy dla studia Mosfilm. Jego debiut fabularny, Wiosna na ulicy Zarzecznej (1956), znakomicie oddawał nastrój chruszczowowskiej odwilży lat 50. i stał się jednym z największych komercyjnych sukcesów dekady. Trzy lata później Chucyjew dał początek karierze Wasilija Szukszyna, kiedy obsadził go w głównej roli w filmie Bądź moim synem (1959).

W latach sześćdziesiątych nakręcił swoje dwa arcydzieła: nagrodzony na 26. MFF w Wenecji Mam 20 lat (1965) i Letni deszcz (1967). Obydwa filmy, oddające klimat swoich czasów i portretujące pokolenie wkraczających w dorosłość młodych ludzi, nie przypadły do gustu ówczesnym władzom. Chucyjew został zmuszony do artystycznego milczenia przez kolejne lata. Kręcił jedynie pojedyncze filmy telewizyjne i dokumentalne.

Od 1978 uczył studentów wydziału reżyserii we WGIK-u. Jego wielkim powrotem do kina był film Infinitas (1992), który zdobył Nagrodę im. Alfreda Bauera i Nagrodę Jury Ekumenicznego na 42. MFF w Berlinie.

Pochowany na Cmentarzu Trojekurowskim w Moskwie^[3].

Filmografia

1956: Wiosna na ulicy Zarzecznej
1959: Bądź moim synem
1965: Mam 20 lat (Nagroda Specjalna Jury na 26. MFF w Wenecji)^[4]
1967: Letni deszcz
1970: Był miesiąc maj
1984: Postscriptum
1992: Infinitas (Nagroda im. Alfreda Bauera i Nagroda Jury Ekumenicznego na 42. MFF w Berlinie)

Nagrody i odznaczenia

Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR (1965)
Ludowy Artysta RFSRR (1977)
Ludowy Artysta ZSRR (1986)
Państwowa Nagroda Federacji Rosyjskiej (1993)

Przypisy

↑ Мариана Панкина: Умер режиссер Марлен Хуциев. spletnik.ru, 19 marca 2019. [dostęp 2019-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-20)]. (ros.).
↑ Chucyjew Marlen, portalwiedzy.onet.pl
↑ Могилы знаменитостей. Московский некрополь. ХУЦИЕВ Марлен Мартынович (1925 – 2019)
↑ Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Kraków 1972, s. 45.

Bibliografia

Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 55-65.

Linki zewnętrzne

Marlen Chucyjew w bazie IMDb (ang.)

[1] Мариана Панкина: Умер режиссер Марлен Хуциев. spletnik.ru, 19 marca 2019. [dostęp 2019-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-20)]. (ros.).

[2] Chucyjew Marlen, portalwiedzy.onet.pl

[3] Могилы знаменитостей. Московский некрополь. ХУЦИЕВ Марлен Мартынович (1925 – 2019)

[4] Kazimierz Nowacki (red.), Z filmem radzieckim na ty, Kraków 1972, s. 45.

[1]

[2]

[3]

[4]