Narzecze
Narzecze – odmiana językowa właściwa dla danej grupy użytkowników języka. W tym rozumieniu narzecze może być synonimem terminu „dialekt”, rozumianego albo jako określenie na nieliteracką formę mowy, przeciwstawianą językowi standardowemu1=:02=:1, albo jako ogólne określenie na każdą wyodrębnioną odmianę języka (o standardzie mowa wówczas jako o narzeczu ogólnym/kulturalnym1=:2).
W literaturze spotyka się również ujęcie, zgodnie z którym narzecze to odmiana języka o zasięgu szerszym niż dialekt i gwara1=:0. Niektórzy autorzy traktują to pojęcie jako jednostkę pośrednią między dialektem a gwarą, dialekt ujmując jako zespół narzeczy, a narzecze – jako zespół gwar1=:5.
We współczesnym językoznawstwie polskim termin „narzecze” znajduje stosunkowo wąskie zastosowanie; funkcjonuje głównie w opisie języków egzotycznych1=:3. Częściej jest spotykany poza kontekstem fachowym aniżeli w lingwistyce, np. w opowieściach podróżniczych[1]. W dialektologii serbsko-chorwackiej termin narječje pozostaje w powszechnym użyciu, jako nadrzędny wobec terminu dijalekat1=:42=:1. W słowackiej tradycji lingwistycznej określenia dialekt i nárečie traktowane są jako równoważne, choć niektórzy badacze jako dialekt rozumieją jednostkę większą niż nárečie1=:6.
W ogólniejszym, potocznym rozumieniu termin „narzecze” funkcjonuje również jako synonim określeń „język” i „mowa”1=:0. Bywa traktowany jako neutralny zamiennik określeń „dialekt” i „język”[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Komisja Językoznawcza, Zygmunt Zagórski, Studia nad rozwojem językoznawstwa polskiego od końca XVIII wieku do roku 1918: (ze szczególnym uwzględnieniem Wielkopolski), Państwowe Wydawn. Naukowe, 1981, s. 28. Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik
<ref>; nazwę „:0” zdefiniowano więcej niż raz z różną zawartościąBŁĄD PRZYPISÓW
<ref> o nazwie „:1”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref> o nazwie „:2”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref> o nazwie „:3”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref> o nazwie „:4”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref> o nazwie „:5”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref> o nazwie „:6”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
- Marian Kucała, Narzecze, [w:] Stanisław Urbańczyk (red.), Encyklopedia wiedzy o języku polskim, Wrocław: Ossolineum, 1978.