Bromek sodu
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
NaBr | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
102,89 g/mol | ||||||||||||||||||||
Wygląd |
biały proszek lub drobne kryształy | ||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||
PubChem |
{{{nazwa}}}, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: (ang.). | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||
Inne aniony | |||||||||||||||||||||
Inne kationy | |||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Bromek sodu (NaBr) – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu bromowodorowego i sodu. Jest to bezbarwne, krystaliczne ciało stałe o wysokiej temperaturze topnienia. Bromek sodu jest powszechnie stosowanym źródłem jonu bromkowego.
Pod koniec XIX i na początku XX wieku było on używany w medycynie jako środek uspokajający oraz lek przeciwpadaczkowy, ze względu na zawartość farmakologicznie aktywnego jonu bromkowego.
Podstawowe reakcje chemiczne
- NaBr jest stosowany w syntezie organicznej jako nukleofil do przemiany zawierających chlor związków organicznych w ich bromopochodne, bardziej przydatnych ze względy na swoją selektywną reaktywność w dalszej syntezie.
- NaBr + RCl → RBr + NaCl
- Bromek sodu może być wykorzystywany jako źródło bromu. Brom można uzyskać np. przepuszczając gazowy chlor przez wodny roztwór bromku NaBr. HBr może być utleniony do Br2 także przez tlenek manganu(IV) MnO2 lub stężony kwas siarkowy H2SO4.
- Cl2 + 2 Br- → Br2 + 2 Cl-
- NaBr + HCl → HBr + NaCl
- Br- + H+ → HBr
Zastosowania
- W medycynie NaBr używany jest jako środek nasenny, przeciwpadaczkowy i uspakajający. Wykorzystywane jest tu działanie farmakologicznie aktywnego jonu Br-, dlatego identyczne działanie medyczne ma bromek potasu.
Przykładowa recepta preparatu stosowanego dawniej u ludzi:
Rp. Natrii bromati 6,0 T-rae Valerianae simplicis 4,0 Aq. destill. 200,0 MDS. po 1 łyżce stołowej 3 razy dziennie
NaBr obecnie jest jeszcze stosowany czasami w medycynie weterynaryjnej jako lek przeciwpadaczkowy.
- W fotografii.
Bezpieczeństwo
Bromek sodu jest szkodliwy gdy połknięty lub wdychany w dużych ilościach. Wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, mózg i oczy. Związek wywołuje też podrażnienie skóry, oczu i układu oddechowego.