Przejdź do zawartości

Stanisław Rogalski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
FlaBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: en:Stanisław Rogalski
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Biogram infobox}}
 
(Nie pokazano 42 wersji utworzonych przez 31 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Biogram infobox
'''Stanisław Wojciech Rogalski''' (ur. [[25 maja]] [[1904]] w [[Warszawa|Warszawie]] - zm. [[6 lutego]] [[1976]] w Huntington w USA), polski inżynier i konstruktor lotniczy. Współzałożyciel spółki konstruktorskiej [[RWD]], wykładowca [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]].
|imię i nazwisko = Stanisław Rogalski
|grafika = Stanisław Rogalski.jpg
|opis grafiki =
|alt grafiki =
|data urodzenia = 25 maja 1904
|miejsce urodzenia = [[Ołomuniec]]
|data śmierci = 6 lutego 1976
|miejsce śmierci = [[Huntington (Wirginia Zachodnia)|Huntington]]
|zawód = inżynier
|odznaczenia = {{Order|OOP|KK}} {{Order|KZ|IIRPZ}} {{order|OHLOPP}} {{order|NOKP|O}}
|commons =
}}
[[Plik:Marian Rogalski, Stanisław Rogalski, Wojciech Rogalski (grób).JPG|thumb|240px|Symboliczny grób dr med. gen. dyw. [[Wojciech Rogalski|Wojciecha Rogalskiego]] oraz jego synów dr med. Mariana Rogalskiego, konstruktora lotniczego Stanisława Rogalskiego i inż. mechaniki lotniczej Wojciecha Rogalskiego na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]]]]
'''Stanisław Wojciech Rogalski''' (ur. [[25 maja]] [[1904]] w [[Ołomuniec|Ołomuńcu]] na [[Morawy|Morawach]], zm. [[6 lutego]] [[1976]] w [[Huntington (Wirginia Zachodnia)|Huntington]]) – polski [[inżynier]] i konstruktor lotniczy.


== Życiorys ==
W [[1926]] r. wraz ze [[Stanisław Wigura|Stanisławem Wigurą]] oraz [[Jerzy Drzewiecki|Jerzym Drzewieckim]] założył spółkę konstruktorską, która od pierwszych nazwisk założycieli przyjęła nazwę RWD.
Urodził się jako najstarszy syn [[generał|gen.]] [[Wojciech Rogalski|Wojciecha Rogalskiego]] i Marii z Dubskich. Ukończył gimnazjum państwowe im. A. Mickiewicza w Warszawie (1922), wojskową szkołę pilotów w [[Bydgoszcz|Bydgoszczy]] (1924) i wydział mechaniczny [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]] (1929)<ref name=":0">{{Cytuj książkę|tytuł=Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania|rok=1939|miejsce=Warszawa|strony=256|autor=[[Stanisław Łoza]] (red.)|url=https://polona.pl/item/czy-wiesz-kto-to-jest-uzupelnienia-i-sprostowania,ODQ1NjUxOA/265/#info:metadata|data dostępu=2021-09-21}}</ref>.


Od 1924 zajmował się konstruowaniem samolotów. W 1926 wraz ze [[Stanisław Wigura|Stanisławem Wigurą]] oraz [[Jerzy Drzewiecki|Jerzym Drzewieckim]] założył spółkę konstruktorską, która od pierwszych liter nazwisk założycieli przyjęła nazwę [[RWD]]. Wspólnie skonstruowali samolot RWD1 - 17. W latach 1929–1930 był wykładowcą i starszym asystentem [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]], w latach 1930–1933 wykładał na [[Politechnika Lwowska|Politechnice Lwowskiej]]. W 1933 założył (wspólnie z inż. [[Jerzy Wędrychowski|Jerzym Wędrychowskim]] i inż. Jerzym Drzewieckim) wytwórnię samolotów RWD pod nazwą [[Doświadczalne Warsztaty Lotnicze]] w Warszawie<ref name=":0" />. Pracował jako konstruktor warsztatów doświadczalnych na [[Okęcie (Warszawa)|Okęciu]].
Gdy wybuchła [[II wojna światowa|II wojny światowej]] Rogalski udał się do [[Rumunia|Rumunii]], skąd przeniósł się do [[Francja|Francji]] a następnie do [[Anglia|Anglii]]. Po wojnie, w [[1949]] roku wyemigrował do [[Stany Zjednoczone|USA]], gdzie podjął pracę w amerykańskim przemyśle lotniczym, pracując m.in. w wytwórni [[Grumman Aircraft Engineering Corporation|Grummana]].


Gdy wybuchła [[II wojna światowa]] udał się do [[Rumunia|Rumunii]], skąd przeniósł się do [[Francja|Francji]], a następnie do [[Anglia|Anglii]]. Po wojnie, w 1949 wyemigrował do [[Stany Zjednoczone|USA]], gdzie podjął pracę w amerykańskim przemyśle lotniczym, pracując m.in. w wytwórni [[Grumman Aerospace Corporation|Grummana]]. Tam opracował projekt techniczny rozwiązań dla pojazdu księżycowego dla programu Apollo amerykańskiej Agencji Kosmicznej [[NASA]] konkurencyjny dla projektu przedsiębiorstwa [[General Motors]], gdzie pracował inny polski konstruktor [[Mieczysław Bekker]]<ref name="Astronautyka">{{Cytuj pismo | nazwisko = Lewandowski | imię = Krzysztof | tytuł = Pojazdy załogowe do badań Księżyca i Marsa | url = https://www.researchgate.net/publication/273322590_Manned_vehicles_to_the_Moon_and_Mars_research_%28pol%29_Pojazdy_zaogowe_do_badan_Ksiyca_i_Marsa | czasopismo = Astronautyka| data = 2001 | wolumin = 3 | strony = 25-27 | issn = 0004-623X | język = pl}}</ref>.
[[Kategoria:Konstruktorzy lotniczy|Rogalski, Stanisław]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1904|Rogalski, Stanisław]]
[[Kategoria:Zmarli w 1976|Rogalski, Stanisław]]


Pochowany na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] w Warszawie (kwatera A 21-4-6)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=4&kwatera=A%2021&grob=6&dane=+imie=+nazwisko=Rogalski+check_nazwisko=+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2020+miesiac2=3+dzien2=3+check_zg=+rok_zg1=2006+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=4+rok_zg2=2006+miesiac_zg2=12+dzien_zg2=31+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>
[[en:Stanisław Rogalski]]

== Upamiętnienie ==
5 grudnia 1977 w [[Warszawa|Warszawie]] jednej z ulic na terenie obecnej dzielnicy [[Praga-Południe]] (osiedle [[Gocław (Warszawa)|Gocław]]) zostało nadanie imię Stanisława Rogalskiego<ref>Uchwała nr 32 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 5 grudnia 1977 r. w sprawie nadania nazw ulicom, Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 31 stycznia 1978 r., nr 1, poz. 1, s. 2.</ref>. Jest również patronem jednej z ulic na osiedlu Lotnisko w [[Stargard]]zie.

== Ordery i odznaczenia ==
* Krzyż Kawalerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (11 listopada 1937)<ref>{{Monitor Polski|1937|260|410}} „za zasługi na polu pracy zawodowej”.</ref>
* Złoty [[Krzyż Zasługi]] (9 listopada 1932)<ref>{{Monitor Polski|rok=1932|numer=259|pozycja=297}} „za zasługi na polu organizacyjnem i konstrukcyjnem polskiego lotnictwa sportowego”.</ref>
*[[Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej]]<ref name=":0" />
*Oficer [[Order Krzyża Południa|Orderu Krzyża Południa]] ([[Brazylia]], 1934)<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.jusbrasil.com.br/diarios/2331366/pg-3-secao-1-diario-oficial-da-uniao-dou-de-26-10-1934|tytuł=Diário Oficial da União (DOU)|data=1934-10-26|język=pt|data dostępu=2014-06-22}}</ref>

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Rogalski, Stanisław}}
[[Kategoria:Doświadczalne Warsztaty Lotnicze]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Ołomuńcu]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Odznaką Honorową Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Południa]]
[[Kategoria:Polonia w Stanach Zjednoczonych (biografie)]]
[[Kategoria:Polscy inżynierowie]]
[[Kategoria:Polscy konstruktorzy lotniczy]]
[[Kategoria:Polscy przedsiębiorcy]]
[[Kategoria:Polscy wynalazcy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1904]]
[[Kategoria:Wykładowcy Politechniki Warszawskiej]]
[[Kategoria:Zmarli w 1976]]

Aktualna wersja na dzień 11:45, 10 lis 2023

Stanisław Rogalski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1904
Ołomuniec

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1976
Huntington

Zawód, zajęcie

inżynier

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Oficer Orderu Krzyża Południa (Brazylia)
Symboliczny grób dr med. gen. dyw. Wojciecha Rogalskiego oraz jego synów dr med. Mariana Rogalskiego, konstruktora lotniczego Stanisława Rogalskiego i inż. mechaniki lotniczej Wojciecha Rogalskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Stanisław Wojciech Rogalski (ur. 25 maja 1904 w Ołomuńcu na Morawach, zm. 6 lutego 1976 w Huntington) – polski inżynier i konstruktor lotniczy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako najstarszy syn gen. Wojciecha Rogalskiego i Marii z Dubskich. Ukończył gimnazjum państwowe im. A. Mickiewicza w Warszawie (1922), wojskową szkołę pilotów w Bydgoszczy (1924) i wydział mechaniczny Politechniki Warszawskiej (1929)[1].

Od 1924 zajmował się konstruowaniem samolotów. W 1926 wraz ze Stanisławem Wigurą oraz Jerzym Drzewieckim założył spółkę konstruktorską, która od pierwszych liter nazwisk założycieli przyjęła nazwę RWD. Wspólnie skonstruowali samolot RWD1 - 17. W latach 1929–1930 był wykładowcą i starszym asystentem Politechniki Warszawskiej, w latach 1930–1933 wykładał na Politechnice Lwowskiej. W 1933 założył (wspólnie z inż. Jerzym Wędrychowskim i inż. Jerzym Drzewieckim) wytwórnię samolotów RWD pod nazwą Doświadczalne Warsztaty Lotnicze w Warszawie[1]. Pracował jako konstruktor warsztatów doświadczalnych na Okęciu.

Gdy wybuchła II wojna światowa udał się do Rumunii, skąd przeniósł się do Francji, a następnie do Anglii. Po wojnie, w 1949 wyemigrował do USA, gdzie podjął pracę w amerykańskim przemyśle lotniczym, pracując m.in. w wytwórni Grummana. Tam opracował projekt techniczny rozwiązań dla pojazdu księżycowego dla programu Apollo amerykańskiej Agencji Kosmicznej NASA konkurencyjny dla projektu przedsiębiorstwa General Motors, gdzie pracował inny polski konstruktor Mieczysław Bekker[2].

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A 21-4-6)[3]

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

5 grudnia 1977 w Warszawie jednej z ulic na terenie obecnej dzielnicy Praga-Południe (osiedle Gocław) zostało nadanie imię Stanisława Rogalskiego[4]. Jest również patronem jednej z ulic na osiedlu Lotnisko w Stargardzie.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 256. [dostęp 2021-09-21].
  2. Krzysztof Lewandowski. Pojazdy załogowe do badań Księżyca i Marsa. „Astronautyka”. 3, s. 25-27, 2001. ISSN 0004-623X. (pol.). 
  3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  4. Uchwała nr 32 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 5 grudnia 1977 r. w sprawie nadania nazw ulicom, Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 31 stycznia 1978 r., nr 1, poz. 1, s. 2.
  5. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
  6. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi na polu organizacyjnem i konstrukcyjnem polskiego lotnictwa sportowego”.
  7. Diário Oficial da União (DOU). 1934-10-26. [dostęp 2014-06-22]. (port.).