Źreb
Źreb, zgrzeb, hak, dziedzina[1] (łac. sors)[2] – we wczesnym średniowieczu zabudowania i grunty wchodzące w skład jednego gospodarstwa rolnego chłopa wolnego, niewolnego lub rycerza.[1][2]
Do gruntów zaliczano: pola uprawne, łąki, pastwiska oraz lasy. Źreby w Polsce i na Rusi nie posiadały ustalonej miary powierzchni. Ich wielkość mogła obejmować 1, bądź kilka łanów ziemi. Zazwyczaj obejmowały 20–35 ha powierzchni.[1] Według prawa polskiego stanowiły przedmiot dziedziczenia i mogły być dzielone na mniejsze jednostki.[1] Termin "źreb" zaczął zanikać w późnym średniowieczu, w okresie szerzenia się tzw. prawa niemieckiego w XIII-XIV w., kiedy były przeprowadzane pomiary gruntów wiejskich.[2] Spotykany był jeszcze czasem w XVII w.[1]
Pojęcie wywodzi się od słowa (źreb: los) i prawdopodobnie wiązało się z losowaniem gospodarstw rolnych na terenie określonej wspólnoty rodowej bądź terytorialnej[1][2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mączak A. (red. nacz.), Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, T. 2, Warszawa 1981, s. 565.