Czubacz zmienny
| Crax rubra[1] | |||
| Linnaeus, 1758 | |||
Samiec | |||
Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
czubacz zmienny | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
| Zasięg występowania | |||
Czubacz zmienny[4] (Crax rubra) – gatunek dużego ptaka z rodziny czubaczy (Cracidae), zamieszkujący Amerykę Północną i Południową. Narażony na wyginięcie.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się dwa podgatunki C. rubra[5][6]:
Morfologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 90 cm. Na głowie kędzierzawy czubek. Samiec czarny, z wyjątkiem żółtej narośli na dziobie, białego brzucha i podogonia; samica w większości kasztanowobrązowa, z prążkowanymi skrzydłami i ogonem oraz czarno-biało delikatnie prążkowaną głową. Występuje także ciemniejsza odmiana samicy. U obu płci nogi są szare. Spotykany na ziemi zwykle pojedynczo lub parami. Spłoszony, zazwyczaj ucieka na piechotę. Tokujący samiec wydaje buczącą pieśń.
Zasięg, środowisko
[edytuj | edytuj kod]Występuje od wschodniego Meksyku przez Amerykę Centralną po zachodnią Kolumbię i zachodni Ekwador. Zamieszkuje wilgotne lasy nizinne, choć był też obserwowany w górach Panamy do 1900 m n.p.m. oraz na północnych zboczach gór Sierra de las Minas w Gwatemali[7].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2009 roku uznaje czubacza zmiennego za gatunek narażony (VU – Vulnerable); wcześniej – od 2000 roku miał on status gatunku bliskiego zagrożenia (NT – Near Threatened), a od 1988 – najmniejszej troski[3]. Całkowitą liczebność populacji szacuje się na około 50 tysięcy osobników, jednak szacunki różnych autorów są rozbieżne[7]. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3]. Do głównych zagrożeń dla gatunku należą polowania (dla mięsa, sportu czy z przeznaczeniem na handel) oraz utrata i fragmentacja siedlisk wskutek wylesiania[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Crax rubra, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d D. Lepage: Great Curassow Crax rubra. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-11-12]. (ang.).
- ↑ a b c Crax rubra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Cracidae Rafinesque, 1815 - czubacze - Guans (Wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-16].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Megapodes, guans, guineafowl, New World quail. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-16]. (ang.).
- ↑ Great Curassow (Crax rubra). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ a b c Species factsheet: Crax rubra. BirdLife International. [dostęp 2021-11-12]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 1994. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).