Gamma Arae
| γ Ara | |||||||||||||||
Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
17h 25m 23,659s | ||||||||||||||
| Deklinacja |
−56° 22′ 39,81″ | ||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−15,77 ± 0,14 mas/rok[1] | ||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−3,0 ± 2,9 km/s[1] | ||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||
| Typ widmowy |
B1 Ib[1] | ||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
280 km/s[2] | ||||||||||||||
| Wiek |
~16 mln lat[2] | ||||||||||||||
| Temperatura |
20 400 K[2] | ||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Gamma Arae (γ Ara) – gwiazda w gwiazdozbiorze Ołtarza, znajdująca się w odległości około 1113 lat świetlnych od Słońca.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Jest to błękitny nadolbrzym należący do typu widmowego B1. Ma temperaturę 20 400 K i jasność 32 600 razy większą niż jasność Słońca. Jego promień jest 14,5 raza większy niż promień Słońca[2]. Istnieją rozbieżne oceny masy tej gwiazdy: od około 12 mas Słońca[2][4] poprzez 19[5], aż do 25 mas Słońca[3]. Przyjmując najmniejszą wartość masy, można ocenić, że gwiazda istnieje nie więcej niż około 16 milionów lat. Zakończyła już syntezę wodoru w hel w jądrze i zmienia się w czerwonego nadolbrzyma, by ostatecznie wybuchnąć jako supernowa. Na obecnym etapie traci masę poprzez silny wiatr gwiazdowy o dwóch składowych wiejących z prędkościami 750 km/s i 1500 km/s. Co nietypowe dla powiększających się nadolbrzymów, obraca się ona szybko wokół osi, z prędkością co najmniej 280 km/s. Będąc gwiazdą ciągu głównego (typu widmowego B0) musiała obracać się jeszcze szybciej[2].
Gwiazda ma towarzysza, Gamma Arae B o obserwowanej wielkości gwiazdowej 10,21m, oddalonego o 18,4 sekundy kątowej (pomiar z 2016 roku)[6]. Jest ona najprawdopodobniej związana grawitacyjnie z nadolbrzymem. Jest to gwiazda typu widmowego A7, odległa o co najmniej 6200 au od głównego składnika, który okrąża w czasie co najmniej 135 tysięcy lat[2]. Ponadto Gamma Arae ma dwóch optycznych kompanów, składnik C o wielkości 12,16m, odległy o 41,2″ (w 2016 roku), i składnik D o wielkości 12,00m, położony 47,2″ od nadolbrzyma (w 2008 roku)[6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Gamma Arae w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j k Jim Kaler: Gamma Arae. STARS. [dostęp 2017-08-08]. (ang.).
- ↑ a b K. Lefever, J. Puls, C. Aerts. Statistical properties of a sample of periodically variable B-type supergiants. Evidence for opacity-driven gravity-mode oscillations. „Astronomy and Astrophysics”. 463 (3), s. 1093–1109, marzec2007. DOI: 10.1051/0004-6361:20066038. Bibcode: 2007A&A...463.1093L. (ang.).
- ↑ N. Tetzlaff, R. Neuhäuser, M.M. Hohle. A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 410 (1), s. 190–200, styczeń 2011. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x. Bibcode: 2011MNRAS.410..190T. (ang.).
- ↑ M. Fraser, P.L. Dufton, I. Hunter, R.S.I. Ryans. Atmospheric parameters and rotational velocities for a sample of Galactic B-type supergiants. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 404 (3), s. 1306–1320, maj 2010. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2010.16392.x. Bibcode: 2010MNRAS.404.1306F. (ang.).
- ↑ a b Mason et al.: WDS J17254-5623A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.