Święto Morza

ORP Grom podczas Święta Morza w Gdyni, 1937

Obchody Święta Morza w Gołębiu k. Puław, rok 1933

Piotr Zaremba wita Bolesława Bieruta podczas Święta Morza w Szczecinie w 1947 r.

Święto Morza, in. Dni Morza – święto marynarzy, portowców, żeglarzy, rybaków, stoczniowców i innych pracowników związanych z morzem. Święto Morza zostało zainicjowane w 1932 jako uroczystości o charakterze państwowym; do 1939 główne obchody odbywały się w Gdyni według ustalonego zwyczaju 29 czerwca^[1], od 1945 także w innych miastach położonych nad Morzem Bałtyckim.

Historia

Początki Święta Morza sięgają roku 1923 i inicjatywy Antoniego Abrahama, Jana Radtkego oraz Stefana Żeromskiego. Zinstytucjonalizowane obchody rozpoczęły się jednak dopiero w roku 1932^[2], dzięki inicjatywie Andrzeja Wachowiaka i Ligi Morskiej i Kolonialnej. Coroczne obchody angażowały najważniejszych polityków i duchownych, a także rzesze obywateli, którzy tłumnie przyjeżdżali do Gdyni, by wziąć udział w uroczystościach. Obchody związane były m.in. z próbami popularyzacji tematyki morskiej oraz promocją pozytywnego wizerunku Marynarki Wojennej i przemysłu stoczniowego^[3].

W trakcie okupacji niemieckiej w latach 1939-1944 święto nie było organizowane, lecz jego tradycja trwała w działaniach ruchu oporu, m.in. w formie znaków składowych poczty polowej sprzedawanych w latach 1943 i 1944 przez członków konspiracji na cele pomorskiej Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”^[4].

Po II wojnie światowej (1939–1945) obchody Święta Morza wznowiono w 1945 w Gdańsku^[5]. W dobie Polski Ludowej centralne uroczystości odbywały się corocznie w różnych miastach nadmorskich, takich jak Szczecin (w 1947, połączone z manifestacją "Trzymajmy straż nad Odrą”), Kołobrzeg, Świnoujście, Puck, Gdynia, Ustka. Niezależne od miejsca obchodzenia centralnych, lokalne obchody święta morskiego są organizowane przez społeczności lokalne w nadmorskich miastach i niektórych wsiach portowych. W programie bywa zwykle parada okrętów, sztuczne ognie, wianki, orszak Neptuna i występy artystyczne, m.in. szanty.

Zobacz też

Święto Morza (Kłajpeda)

Przypisy

↑ Komunikat Ligi Morskiej i Kolonialnej. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 5, s. 36, 31 marca 1934.
↑ Relacja ze Święta Morza 1932, Miesięcznik "Morze", 1932 [dostęp: 2015-01-26]
↑ Aleksandra Tarkowska: Gdynia między wojnami. Opowieść o narodzinach i życiu miasta 1918-1939. Łódź-Gdynia: Księży Młyn, 2013, s. 52-54. ISBN 978-83-61253-62-4.
↑ Morska tradycja, www.historiachojnic.pl [dostęp 2015-01-26]
↑ Polska Kronika Filmowa 18/45 - materiał filmowy z 1945 r. [dostęp 2015-01-26]

Bibliografia

HenrykH. Mąka HenrykH., Morski leksykon współczesny, Warszawa: Bellona, 2005, ISBN 83-11-10116-7, OCLC 69471318 .

Linki zewnętrzne

Dni Morza. mw.mil.pl. [dostęp 2014-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 marca 2012)].
Tomasz Falba: Święto Morza - tak było. swietomorza.eu, 2013-05-07. [dostęp 2014-04-14].

[1] Komunikat Ligi Morskiej i Kolonialnej. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 5, s. 36, 31 marca 1934.

[2] Relacja ze Święta Morza 1932, Miesięcznik "Morze", 1932 [dostęp: 2015-01-26]

[3] Aleksandra Tarkowska: Gdynia między wojnami. Opowieść o narodzinach i życiu miasta 1918-1939. Łódź-Gdynia: Księży Młyn, 2013, s. 52-54. ISBN 978-83-61253-62-4.

[4] Morska tradycja, www.historiachojnic.pl [dostęp 2015-01-26]

[5] Polska Kronika Filmowa 18/45 - materiał filmowy z 1945 r. [dostęp 2015-01-26]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]