Hala Ornak
Widok z Błyszcza na dawną halę Ornak | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości | |
| Rodzaj obiektu |
dawna hala pasterska |
Położenie na mapie Tatr | |
Położenie na mapie Karpat | |
Hala Ornak – dawna hala pasterska znajdująca się w dolnej części Doliny Pyszniańskiej i na wschodnich zboczach Ornaku w Tatrach Zachodnich.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Do hali tej należała Wielka Polana Ornaczańska i Mała Polanka Ornaczańska, na której stoi schronisko PTTK na Hali Ornak. Dawniej hala była intensywnie wypasana, przy czym wypas prowadzono na całych trawiastych zboczach Ornaku. Początkowo hala stanowiła własność górali z Cichego, później w wyniku dziedziczenia stała się własnością mieszkańców wielu wsi podhalańskich[1].
Nazwa hali jest ludowego pochodzenia. Pochodzi od słowa orzeł (w podhalańskiej gwarze oreł), który podobno kiedyś uniósł tutaj do góry 7-letniego chłopca, a następnie upuścił go na ziemię; chłopak zabił się. W ludowym nazewnictwie hala miała nazwy Ornak, Hala Ornak, Ornok, Urnak (Órnak), Urnok (Órnok), Hala Urnok (Hala Órnok). Przymiotnik od tej nazwy to ornacański, zaś wypasających na tej hali pasterzy nazywano ornacany, ornácony, urnoki (órnoki)[1].
W połowie XX wieku obszary hali były także popularnym terenem zjazdowym narciarzy[2]. Wypasu hali zaprzestano w 1957 roku[3]. Od tego czasu hala w większości zarosła lasem lub kosówką. Trawiaste pozostały jedynie wierzchołkowe partie Ornaku[4].
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]– północnym skrajem polany prowadzi żółty szlak turystyczny od schroniska PTTK poprzez Iwaniacką Przełęcz do Doliny Chochołowskiej. Szlak wspina się na przełęcz Dolinką Iwanowską i schodzi z niej Doliną Iwaniacką. Czas przejścia ze schroniska na przełęcz: 1:15 h, ↓ 50 min
– zielony szlak turystyczny z Iwaniackiej Przełęczy przez grzbiet Ornaku i Siwą Przełęcz do przełęczy Liliowy Karb. Czas przejścia: 2:20 h, ↓ 1:55 h[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
- ↑ Tatry Zachodnie. Mapa turystyczna 1:20 000. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 2005/06. ISBN 83-7329-645-X.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.