Osa dachowa

Osa dachowa
	Vespula germanica
	(Fabricius, 1793)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Nadrodzina	Vespoidea
Rodzina	osowate
Podrodzina	Vespinae
Rodzaj	Vespula
Gatunek	osa dachowa
Synonimy
	Vespa germanica Fabricius, 1793; Paravespula germanica (Fabricius, 1793);
	Vespa germanica Fabricius, 1793; Paravespula germanica (Fabricius, 1793);
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Osa dachowa (Vespula germanica) – gatunek błonkówki z rodziny osowatych. Naturalny zasięg jej występowania obejmuje Palearktykę: Europę, północną Afrykę i ciepłe regiony Azji^[1]. Introdukowana na Islandię, do obydwu Ameryk, Afryki Południowej, Nowej Zelandii i Australii^[1]. Uznawana za gatunek inwazyjny w Ameryce Południowej i Północnej, Australii, na Malcie, w Hiszpanii, Portugalii i RPA^[2]. Na nowo zajmowanych terenach szybko zwiększa swój zasięg.

W Polsce jest pospolita^[3], spotykana zarówno w lasach, ogrodach jak i na obrzeżach osiedli ludzkich.

Długość ciała robotnicy mieści się w przedziale 11–16 mm, a królowej 16–20 mm^[4]. Ubarwienie czarnobrązowe z żółtymi deseniami.

Gniazda os dachowych mają przeważnie średnicę 20–30 cm, ale zdarzają się znacznie większe, sięgające 100 cm. Umiejscawiane są w starych dziuplach lub w ziemi, a w pobliżu osad ludzkich również w otworach w murach^[4], elementach dachu lub innych dogodnych lukach budynków^[5].

Osa dachowa żywi się owadami (muchy, komary i pszczoły miodne), a także dojrzałymi owocami i sokami drzew. Przy masowych wystąpieniach powoduje znaczne szkody w sadach owoców pestkowych oraz na plantacjach winogron^[5].

Użądlenie osy dachowej jest bolesne, ale dla większości ludzi nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, poza przypadkami osób uczulonych.

Zobacz też

Błonkoskrzydłe Polski

Przypisy

↑ ^a ^b J. M. Carpenter, J. Kojima. Checklist of the species in the subfamily Vespinae (Insecta: Hymenoptera: Vespidae). „Natural history bulletin of Ibaraki University”. 1, s. 51–92, 1997. ISSN 1343-0955. (ang.). (pdf)
↑ Vespula germanica (German wasp) [online], www.cabi.org [dostęp 2022-08-24] (ang.).
↑ Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
↑ ^a ^b Władysław Strojny: Nasze zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1981, s. 179. ISBN 83-09-00045-6.
↑ ^a ^b Vespula germanica. Global Invasive Species Database, 2006. [dostęp 2012-09-08]. (ang.).

[Carpenter1997-1] J. M. Carpenter, J. Kojima. Checklist of the species in the subfamily Vespinae (Insecta: Hymenoptera: Vespidae). „Natural history bulletin of Ibaraki University”. 1, s. 51–92, 1997. ISSN 1343-0955. (ang.). (pdf)

[2] Vespula germanica (German wasp) [online], www.cabi.org [dostęp 2022-08-24] (ang.).

[FaunaT1-3] Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.

[Strojny-4] Władysław Strojny: Nasze zwierzęta. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1981, s. 179. ISBN 83-09-00045-6.

[GISD-5] Vespula germanica. Global Invasive Species Database, 2006. [dostęp 2012-09-08]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]