Leon Bąkowski
pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
27 października 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
27 grudnia 1954 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Armia Austro-Węgier |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Leon Stanisław Bąkowski (ur. 27 października 1894 w Wiązownej[1], zm. 27 grudnia 1954 w Warszawie) – oficer Legionów Polskich i Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, pułkownik ludowego Wojska Polskiego. Kawaler orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Wiązownej w rodzinie Ludwika i Antoniny z Choińskich[2]. Absolwent szkoły średniej i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[1]. Od 1913 r. w Polskich Drużynach Strzeleckich. W lipcu 1914 r. rozpoczął naukę w szkole podoficerskiej w Nowym Sączu[2].
6 sierpnia 1914 r. z 4 plutonem 1 Kompanii Kadrowej wyruszył z Krakowa do Kielc[3][4]. W czasie walk został ranny. Po krótkim pobycie w szpitalu w Częstochowie, przeniesiony do Warszawy do pracy w Polskiej Organizacji Wojskowej. Tam pełnił funkcje sekretarza, komendanta kompanii i komendanta obwodu. 12 listopada 1915 r. założył samodzielny pluton harcerski, z którego 12 listopada 1916 r. powstała 4 Warszawska Drużyna Harcerzy im. Stefana Batorego, w której został przybocznym, a później drużynowym. Funkcję tę pełnił do lipca 1917 r. Ukończył też szkołę oficerską i został instruktorem w szkole podoficerskiej w Dęblinie[2]. W 1917 r., w Departamencie Wojskowym Tymczasowej Rady Stanu, pełnił obowiązki podchorążego służbowego przy komendancie Józefie Piłsudskim.
W listopadzie 1918 r. rozbrajał w Lubartowie Austriaków i objął funkcję komendanta garnizonu. W styczniu 1919 r. rozpoczął naukę w szkole podchorążych w Warszawie. W lipcu tego roku zameldował się w Wilnie do dyspozycji Oddziału II Sztabu Głównego. We wrześniu mianowany dowódcą kompanii na Froncie Litewsko-Białoruskim. 17 lipca 1920 r., w czasie składania broni Litwinom przez XL Brygadę Piechoty płk. Stefana Pasławskiego, uciekł, a w Belwederze złożył meldunek o sytuacji w Równem. Za czyn ten odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[5]. W 1920 r. walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 6 marca 1924 r. został przeniesiony do rezerwy.
Po zwolnieniu z wojska początkowo pracował w Ministerstwie Rolnictwa i Dóbr Państwowych, a później prowadził własne gospodarstwo rolne. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 r. i 56. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6].
W 1939 r. walczył w obronie stolicy. W czasie okupacji aktywny członek Armii Krajowej. W lipcu 1944 r. wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego. Był organizatorem i komendantem armijnej szkoły oficerskiej w Kąkolewnicy. 26 stycznia 1946 r. został przeniesiony do rezerwy w stopniu pułkownika[5]. Po wojnie był więziony przez Urząd Bezpieczeństwa i skazany na obóz pracy.
Zmarł w Warszawie; spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A29-2-30)[7].
Żonaty ze Stefanią Nazarewicz. Miał z nią córkę Annę (ur. 1922) i syna Zbigniewa (1923–1944)[5]
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Krzyża Grunwaldu III klasy[5]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4487[5]
- Krzyż Niepodległości (12 marca 1931)[8]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[5] (po raz drugi i trzeci za służbę w POW, w b. zaborze austriackim i b. okupacji austriackiej)[9]
- Złoty Krzyż Zasługi[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 32 .
- ↑ a b c Polak (red.) 1991 ↓, s. 16.
- ↑ Piłsudski.org
- ↑ Pierwsza Kadrowa...
- ↑ a b c d e f g Polak (red.) 1991 ↓, s. 17.
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 602.
- ↑ Miejsce pochówku. [dostęp 2019-12-21].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 26 września 1922, s. 734.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Absolwenci Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
- Ludzie związani z Wiązowną
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Oficerowie Armii Krajowej
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Pułkownicy ludowego Wojska Polskiego
- Uczestnicy rozbrajania żołnierzy austriackich w Królestwie Polskim 1918
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Żołnierze Armii Krajowej – wcieleni do ludowego Wojska Polskiego
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1954