Marija Essen
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
rewolucjonistka |
Marija Moisiejewna Essen z d. Bercinska (ros. Мария Моисеевна Э́ссен (Берцинская), ur. 3 grudnia 1872 w Brześciu lub Samarze, zm. 4 lutego 1956 w Moskwie) – działaczka rosyjskiego ruchu rewolucyjnego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończyła kursy pielęgniarek, brała udział w działalności kółek socjaldemokratycznych w Jekaterynosławia, Odessy, Charkowa, Samary i kijowskiego Związku Walki o Wyzwolenie Klasy Robotniczej. Od lutego 1898 działała w marksistowskich kręgach Jekaterynburga, gdzie zorganizowała pierwszą na Uralu nielegalną drukarnię. W czerwcu 1899 została aresztowana i zesłana do Olokminska (Jakucja) na 5 lat. W lutym 1902 zbiegła z zesłania i wyjechała za granicę do Genewy, gdzie stała się jedną z osób w otoczeniu Lenina, po powrocie do Rosji została członkinią petersburskiego komitetu „Iskry”. Po rozłamie w SDPRR była w stronnictwie bolszewików, we wrześniu 1903 została dokooptowana do KC SDPRR, w 1904 ponownie ją aresztowano, a w czerwcu 1905 zesłano do guberni archangielskiej na 5 lat, w drodze na zesłanie zbiegła. W 1905 została członkiem Petersburskiego, a w 1906 Moskiewskiego Komitetu SDPRR, w 1907 odeszła od działalności partyjnej. W 1917 została członkiem Tyfliskiej Rady Delegatów Robotniczych jako członkini grupy socjaldemokratycznych internacjonalistów, w 1920 wstąpiła do RKP(b), pracowała w organizacjach partyjnych Zakaukazia. Od 1925 zajmowała się w Moskwie działalnością naukowo-redakcyjną, w 1938 przyjęto ją do Związku Pisarzy ZSRR, w 1955 przeszła na emeryturę.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Эссен (Берцинская) Мария Моисеевна, ural.ru [dostęp 2024-06-29] [zarchiwizowane 2019-03-20] (ros.).
- Эссен Мария Моисеевна, book-chel.ru [dostęp 2024-06-30] [zarchiwizowane 2021-06-24] (ros.).