Stefan Andrzejewski
pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
5 września 1899 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 czerwca 1996 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
od 1917 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stefan Marian Andrzejewski (ur. 5 września 1899 w Poznaniu, zm. 13 czerwca 1996 w Warszawie) – pułkownik Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, inwalida wojenny[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ojcem był Stefan – Naczelny Sekretarz Sądu Okręgowego w Poznaniu, a matką – Maria z Bartorzów. W Poznaniu ukończył szkołę handlową. Działał w Towarzystwie Tomasza Zana. 1 czerwca 1917 został wcielony do armii pruskiej (20 pułk artylerii lekkiej w Poznaniu). Walczył we Flandrii. Ranny we Francji. Powstanie wielkopolskie zastało go na urlopie zdrowotnym. Już 27 grudnia 1918 włączył się do walk ulicznych w Poznaniu (współtworzył artylerię powstańczą). Służył pod dowództwem Kazimierza Nieżychowskiego. Uczestniczył w bitwie o Ławicę (5–6 stycznia 1919) i zdobyciu portu lotniczego. Brał udział w bitwach pod Szubinem, Kcynią, Paterkiem i Rynarzewem[2].
W marcu 1919 udał się na pomoc walczącym o Lwów. Jesienią tego samego roku wrócił do Poznania, ale wraz z 1 pułkiem artylerii lekkiej skierowano go niebawem do Bydgoszczy. W maju 1920 ranny w wojnie z bolszewikami. Do 1926 służył w 15 pułku artylerii polowej, a potem w 7 pułku artylerii ciężkiej[2].
29 stycznia 1932 został mianowany porucznikiem ze starszeństwem z 2 stycznia 1932 i 180. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych artylerii. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 15 pułku artylerii lekkiej[3]. W 1934 był już przeniesiony do korpusu oficerów rezerwy uzbrojenia i przydzielony w rezerwie do Kadry 8 Oddziału Służby Uzbrojenia. Pozostawał wtedy w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Gdynia[4].
Pracował w Państwowym Banku Rolnym[2].
W 1939 zmobilizowany. Walczył pod Kutnem. Wzięty do niewoli niemieckiej wkrótce z niej zbiegł i w czasie okupacji pracował w Banku Rolnym w Warszawie. Od 1946 do 1949 był delegatem do spraw UNRRY w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (działał na Wybrzeżu). Od 1951 pracował w Urzędzie Rady Ministrów (dyrektor biura). Od 1962 do 1964 był przewodniczącym Krajowej Komisji Weteranów Powstania Wielkopolskiego przy Zarządzie Głównym ZBOWiD-u. W 1969 przeszedł na emeryturę i do śmierci mieszkał w Warszawie, będąc aktywnym członkiem warszawskiego środowiska powstańców wielkopolskich[2]. W 1972 został mianowany kapitanem[5] . Zmarł 13 czerwca 1996[1]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C7-1-38)[6].
Stefan Andrzejewski był żonaty z Ireną Anną ze Szpakowskich (1901–1985), z którą miał syna Mariana (ur. 1929)[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złotym Krzyżem Zasługi
- Krzyż Walecznych
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy – 24 stycznia 1958[5]
- Order Sztandaru Pracy II klasy[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Tomasz Honkisz. Kronika : Zmarli. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (158), s. 341, 1996. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. ISSN 0043-7182..
- ↑ a b c d e f Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, Zygmunt Bartkowiak, Bogusław Polak (red.), Antoni Czubiński (red.), Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002, s. 25, ISBN 83-7177-014-6, OCLC 830313217 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 1 lutego 1932 roku, s. 112.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 194, 729.
- ↑ a b Lista odznaczonych WKP ↓.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”. [dostęp 2020-07-14].
- Polscy jeńcy niemieckich obozów jenieckich
- Kapitanowie ludowego Wojska Polskiego
- Ludzie urodzeni w Poznaniu
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Porucznicy uzbrojenia II Rzeczypospolitej
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1899
- Urzędnicy bankowi II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1996
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski