Wikipedysta:Chemick/brudnopis
Kodeks Leningradzki (Codex Leningradiensis) – jest najstarszym manuskryptem zawierającym kompletny tekst Biblii hebrajskiej nie będący tłumaczeniem. Pochodzi z roku 1008 n.e.[1] i jest uważany za najważniejszy i najwierniejszy rękopis przekazujący tekst masorecki. Z tego względu jest on podstawą tłumaczenia tekstu Starego Testamentu na inne języki. Od połowy XIX wieku przechowywany jest w Petersburgu (Rosja). W wydaniach krytycznych oznaczany zwykle literą L.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z kolofonem kodeks został skopiowany w 1008 roku w Kairze z manuskryptów spisanych przez najsłynniejszego spośród masoretów - Aarona ben Mosze ben Aszera. Został spisany w całości (spółgłoski, wokalizacja i masora) przez jedną osobę - Shmuela ben Yakova, co jest sytuacją wyjątkową wśród tego typu kodeksów. Uważa się, że, poza spisanym przez samego Aarona Kodeksem z Aleppo, jest on najwierniejszym zapisem masoreckiej tradycji ben Aszera. Kodeks Leningradzki jest od niego znacznie młodszy, lecz od roku 1947 jest najstarszym świadkiem przekazującym cały tekst Biblii Hebrajskiej. W tekście obecne są liczne zmiany i poprawki, które (według M. Goshen-Gottsteina) są wynikiem modyfikowania tekstu, by ten jak najdokładniej odpowiadał regułom ben Aszera.
Kodeks ten został prawdopodobnie sporządzony w Kairze a później sprzedany komuś mieszkającemu w Damaszku.
Czasy najnowsze
[edytuj | edytuj kod]Kodeks był w posiadaniu Abrahama Firkowicza, który nie pozostawił po sobie wiarygodnych dokumentów, pozwalających ustalić jego wcześniejsze losy. W 1863 roku druga część jego kolekcji została zakupiona przez Rosyjską Bibliotekę Narodową w Petersburgu i od tego czasu kodeks znajduje się w jej zbiorach. W latach 1924-1991 miasto nosiło nazwę Leningrad, a ponieważ wtedy kodeks stał się podstawą wydania Biblia Hebraica, powszechnie została przyjęta jego nazwa Kodeks Leningradzki. W Bibliotece jest on oznaczony symbolem Firkovich B 19 A.
Zawartość
[edytuj | edytuj kod]Oprócz tekstu Biblii Hebrajskiej i masory (jakieś inne teksty jeszcze na końcu?) kodeks zawiera 16 ilustrowanych stron, wśród których zapisane są sentencje, pochodzące głównie z Biblii.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- The Unicode/XML Westminster Leningrad Codex (cyfrowy tekst kodeksu)
- Kodeks Leningradzki z możliwością wyszukiwania i porównywania wersetów z innymi tłumaczeniami.
Zajrzeć w związku z Kodeks z Aleppo
[edytuj | edytuj kod]- Artykuł w WSJ będący informacją o książce The Aleppo Codex. Sam artykuł nie wnosi nic ciekawego, książka - trudno powiedzieć, wydaje się być bliższa beletrystyce niż nauce, to może jednak coś ciekawego zawierać, zwłaszcza jeśli byłoby coś pozwalającego odnaleźć nowe źródła...
- Coś może by o tej książce i zawartym w nim facsimile jednej ze stron...
- Dodać zobacz też: Kair, Leningrad, 1QIsaa
- (?) Akapit o przepychankach z HU (zob. historia na en-wiki) jakoś zweryfikować i usystematyzować przed wrzuceniem. Czy to jest gdziekolwiek potwierdzone?!?!?!
- To wydaje się być w miarę spójne - w takim razie dodać info o 14. stronie rysunków i lokalizacji kodeksu. Rycina to raczej ta z ostatniej strony okładki niż z pierwszej (sądząc z opisu Lurie'go), chociaż opis wskazuje jednoznacznie na L.
- Możnaby wrzucić info o zawartości kolofonu jak na .il - tylko trzeba by mieć dobre tłumaczenie
Do biblio
[edytuj | edytuj kod]- The Hebrew University Bible Project: Ezekiel, ed. S. Talmon; pub. The Hebrew University Magnes Press, Jerusalem, 2004; ISBN 965-493-186-9
- Malachi Beit-Arié, Colette Sirat, Mordechai Glatzer: Codices hebraicis litteris exarati quo tempore scripti fuerint exhibentes, Tom 2 (Monumenta palaeographica medii aevi: Series hebraica). Brepols, 1999. 9782503508955.
- Paul Kahle, Der hebraische Bibeltext seit Franz Delitzsch, Stuttgart: Kohlhammer, 1961.
- D. Lyons, The Cumulative Masora: Text, Form and Transmission (Beer-Sheva: Ben-Gurion University Press, 1999 [4]-7 (Hebrew).