Zagwiździe (gmina)

Zagwiździe
	gmina wiejska
	1945–1954
Państwo	Polska
Województwo	1945–46: śląskie; 1946–50: śląskie; 1950–54: opolskie
Powiat	opolski
Siedziba	Zagwiździe
Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad	8
brak współrzędnych

Zagwiździe (od 1973 Murów) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1954^[2] w woj. śląskim i woj. opolskim (dzisiejsze woj. opolskie). Siedzibą władz gminy było Zagwiździe.

Gmina zbiorowa Zagwiździe powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945^[3]) w powiecie opolskim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski^[4]^[5]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego^[5]^[6], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)^[7]^[8].

Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 8 gromad: Zagwiździe, Budkowice Nowe, Budkowice Stare, Bukowo, Dębiniec, Grabczak, Kały i Murów oraz części Lasów Państwowych (Nadleśnictwo Opole Północ)^[9]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie; równocześnie gmina Zagwiździe wraz z całym powiatem opolskim weszła w skład nowo utworzonego woj. opolskiego^[10].

Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 8 gromad: Bukowo, Dębiniec, Grabczak, Kały, Murów, Nowe Budkowice, Stare Budkowice i Zagwiździe^[11]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[12]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 wraz z kolejną reformą reaktywującą gminy^[13], a jej dawny obszar wszedł głównie w skład nowej gminy Murów.

Przypisy

↑ ^a ^b Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego
↑ Od 1 grudnia 1945 do 28 września 1954
↑ Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
↑ Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
↑ ^a ^b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43–44.
↑ Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
↑ Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947
↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[początek-1] Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego

[2] Od 1 grudnia 1945 do 28 września 1954

[3] Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)

[4] Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów

[pan-5] Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43–44.

[6] Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono

[7] Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177

[8] Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)

[podział-9] Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947

[10] Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255

[11] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[12] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[13] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Przynależność wojewódzka	woj. śląskie (1945–50) woj. opolskie (1950–75)
Miasta (1945–75)	Krapkowice (do 1955 →) Opole (do 1948 →) Ozimek (od 1962)
Osiedla (1954–72)	Groszowice (1956–64) Ozimek (do 1962)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Chróścina (od 1952) Chrząstowice (Chrząsty) Czarnowąsy (do 1974) Dąbrówka Dolna (do 1954) Dobrzeń Wielki (Dobrzeń) Gosławice (do 1954) Groszowice (do 1954) Komprachcice Krapkowice (Chrapkowice) (do 1954) Kup (Kupy) (do 1954) Łubniany (Ługniany) Murów (od 1973) Nowa Wieś Królewska (do 1954) Ozimek Pokój Popielów Prószków (Pruszków) Przywory (1973–74) Tarnów Opolski (Tarnów) Turawa Wójtowa Wieś (do 1954) Wrzoski (do 1951) Zagwiździe (do 1954)
Gromady (1954–72)	Boguszyce (1954–72) Brynica (1954–61) Budkowice Stare (1954–72) Chmielowice (1954–61) Chróścice (1954–72) Chróścina (1954–72) Chrząstowice (1954–72) Czarnowąsy (1954–72) Dąbrówka Dolna (1954–72) Dębie (1954–61) Dobrzeń Wielki (1954–72) Domaradz (1954–61) Domecko (1954–59) Dylaki (1954–61) Gosławice (1954–61) Górki (1954–59) Grodziec (1954–61) Groszowice (1954–55) Grudzice (1954–72) Jełowa (1954–72) Komprachcice (1954–72) Krasiejów (1954–61) Kup (1954–72) Ligota Prószkowska (1954–59) Ligota Turawska (1954–72) Luboszyce (1954–72) Łubniany (1954–72) Malina (1954–59) Murów (1954–72) Ozimek (1954) Ozimek (1961–72) Pokój (1954–72) Polska Nowa Wieś (1954–68) Popielów (1954–72) Prószków (1954–72) Przywory (1954–72) Radomierowice (1954–59) Raszowa (1954–72) Rogów Opolski (1954–55 →) Schodnia Stara (1954–68) Sławice (1954–61) Stare Siołkowice (1954–72) Tarnów Opolski (1954–72) Turawa (1954–72) Węgry (1954–72) Winów (1959–72) Wójtowa Wieś (1954–59) Wróblin (1954–59) Żużela (1954–55 →) Żywocice (1954–55 →)