Zaleszczotek książkowy
Chelifer cancroides | |||||
(Linnaeus, 1758) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
zaleszczotek książkowy | ||||
|
Zaleszczotek książkowy, zaleszczotek pospolity (Chelifer cancroides) – gatunek drobnego pajęczaka z rodziny Cheliferidae.
- Opis
- Ma długość do 2,5-4,5 mm. Kolor całego ciała z wyjątkiem nóg jest ciemnobrązowy, nogi są czerwonawe. Odwłok wyraźnie prążkowany. Nieduże nogogłaszczki zakończone są szczypcami i mają gruczoły jadowe. Wyglądem przypomina małego skorpiona, ale bez odwłoka z kolcem jadowym.
- Występowanie
- W Polsce jest dość pospolity. Występuje w lasach pod odstającą korą drzew oraz w zabudowaniach, np. pomiędzy książkami (stąd pochodzi jego nazwa gatunkowa – książkowy). Występuje także w ulach, gdzie żywi się roztoczami i drobnymi owadami, np. łowi małe gąsieniczki barciaków.
- Tryb życia
- Jest drapieżnikiem. Poluje głównie na małe owady. Ofiarę nawet większą od siebie paraliżuje jadem, spływającym do jej ciała ze szczypiec.
- Rozmnażanie
- Podczas godów zarówno samiec, jak i samica poruszają się tuż obok siebie, wykonując charakterystyczne ruchy tu i z powrotem, nie dotykając się. Samiec przekazuje samicy spermatofor z plemnikami. Samica wkłada go do dróg rodnych. Jaja składa w torbie lęgowej. Młode po wylęgnięciu się z nich przez jakiś czas są jeszcze pod opieką samicy.
- Znaczenie dla człowieka
- W pszczelarstwie przyczyniają się do tępienia szkodników wewnątrzulowych. Zaleszczotki książkowe żyją również w bibliotekach. Odżywiają się m.in. szkodnikami, które zjadają papier.
Rozprzestrzenienie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek kosmopolityczny, podawany ze wszystkich krain zoogeograficznych. W Europie znany jest z Islandii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburgu, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii. Albanii, Macedonii Północnej, Grecji i Rosji. W Afryce występuje w Algierii, Egipcie, Etiopii, Ghanie, Kenii, Tanzanii, Demokratycznej Republiki Konga, Malawi i RPA. W Azji notowany był z Syberii, Gruzji, Azerbejdżanu, Izraela, Kazachstanu, Uzbekistanu, Turkmenistanu, Kirgistanu, Afganistanu, Mongolii, Japonii, Indii i Wietnamu. W Ameryce Północnej zamieszkuje Kanadę, Stany Zjednoczone, Meksyk i Kubę, zaś w Południowej stwierdzono jego obecność w Brazylii, Argentynie, Chile. Poza tym znany jest z Nowej Zelandii[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mark Harvey: Chelifer cancroides (Linnaeus, 1758). [w:] Western Australian Museum Field Guide and Catalogues. Pseudoscorpions of the World [on-line]. Government of Western Australia. [dostęp 2020-12-12].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Heiko Bellmann, Henryk Garbarczyk: Owady. Warszawa: Multico, 2007. ISBN 978-83-7073-418-3.