369. legionarska divizija
| 369. legionarska divizija | |
|---|---|
| Osnivanje | 21. avgust 1942. |
| Formacija | 369. izviđački bataljon 369. grenadirski puk 370. grenadirski puk 369. artiljerijski puk 369. motorizovani inženjerijski bataljon 369. protivtenkovski bataljon 369. bataljon veze |
| Jačina | 17.000 vojnika i oficira |
| Deo | Nemačkog Vermahta |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | general-lajtnant Fritz Neidholt |
369. legionarska divizija, odnosno 369. (hrvatska) pješadijska divizija (njem. 369. (Kroatische) Infanterie-Division), poznata pod nadimkom „Vražja divizija“ (nem. Teufels-Division) je bila jedinica Wehrmachta formirana od regruta iz Nezavisne države Hrvatske i nemačkog komandnog osoblja.
Formirana je tokom ljeta i jeseni 1942. na njemačkom vojnom poligonu u Štokerauu, u Austriji od regruta iz Nezavisne države Hrvatske i njemačkog komandnog i vojno-stručnog osoblja.
Naslijedila je tradiciju 369. legionarske pukovnije koja se borila kod Staljingrada. Uvedena je u borbu tokom januara 1943. na Baniji protiv Sedme banijske divizije u sklopu operacije „Vajs 1“.
369 divizija vodi operaciju protiv četnika na planini Ozren (15 km severno od Sarajeva). Neprijateljski gubici: 27 ubijenih i 14 ranjenih. Sopstveni gubici: 8 mrtvih i 14 ranjenih.[1]
– Ratni dnevnik Vrhovne komande Vermahta od 14. aprila 1943.
Tokom operacija „Vajs 1“, „Vajs 2“ i „Švarc“ bila je podređena komandantu korpusa „Hrvatska“ generalu Litersu. Tokom bitke na Sutjesci, odnosno operacije „Švarc“ pretrpela je težak poraz u oblasti Balinovca i Jeleča od Prve proleterske divizije, kada je razbijena njena borbena grupa „Hene“.
Od avgusta 1943. potčinjena je Drugoj oklopnoj armiji, najpre neposredno, a od oktobra 1943. u sastavu 5. SS brdskog korpusa u istočnoj Bosni, Hercegovini i južnoj Dalmaciji. Učestvovala je u brojnim operacijama protiv Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije.
Registrovan veliki broj dezertera kod 369. hrvatske divizije (175 dezertera od 6. avgusta 1943).[1]
– Ratni dnevnik Vrhovne komande Vermahta od 27. avgusta 1943.
Tokom ovih operacija trpela je značajne gubitke, tako da je, osim hrvatskom i nemačkim regrutima, tokom 1944. godine popunjena uvršćivanjem u svoj sastav italijanske fašističke legije „San Marko“ i nemačkog 19/999 kažnjeničkog bataljona iz Grčke. Težak poraz nanela joj je Prva dalmatinska brigada u borbi na Vukovom Klancu 22. oktobra 1944.
Nakon reorganizacije, raspoređena je u odbranu mostarskog regiona. Tokom Mostarske operacije u februaru 1945. potisnuta je iz Mostara i naneti su joj teški gubici. Svoj ratni put završila je 15. maja 1945. na austrijskoj granici bezuslovnom predajom jedinicama NOVJ.
369. lovačka divizija počinila je brojne ratne zločine nad zarobljeenicima i civilima tokom Operacije Operacija Vajs I, Vajs II, u Sinjskoj krajini kad je ubijeno 1.695 civila, i na drugim mestima.
Komandant divizije general Fric Najdhold (nem. Fritz Neidhold) februara 1947. u Beogradu za počinjene ratne zločine osuđen je na smrt vešanjem i pogubljen.[2]
- Franz Schraml: KRIEGSSCHAUPLATZ KROATIEN, Kurt Vowinckel Verlag, Neckargemünd 1962
- 369. Infanterie-Division (kroatische), Lexikon der Wehrmacht (de)