Alpabetong Siriliko
(Idinirekta mula sa Izhitsa)
Ang alpabetong Siriliko (o azbuka, mula sa mga lumang pangalan ng mga unang titik) ay isang alpabetong ginagamit sa pagsusulat ng anim na natural na wikang Islabo (Biyeloruso, Bulgaro, Masedonyo, Ruso, Serbiyo, at Ukranyo) at ng mga iba’t iba pang wika ng dating Unyong Sobyet (Tayiko),[1] Asya (Monggol), at Silangang Europa. Hindi lahat ng mga titik sa alpabetong Siriliko ay ginagamit sa isa't-isang wika na nakasulat kasama ang alpabetong ito.
Tala ng modernong alphabetong Siriliko
[baguhin | baguhin ang wikitext]| Malaking titik | Maliit na titik | Kursibong Ruso o Sinusulat | Pangalan | Lumang Pangalan1 | Pandaigdigang Ponetikong Alpabeto | Halimbawa sa Ingles | Halagang numerikal19 | Unicode (Hexadecimal|Hex) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| А | а | а [a] |
азъ [as] |
/a/ | a in father | 1 | U+0410 / U+0430 | |
| Б | б | бэ [bɛ] |
буки [ˈbu.kʲɪ] |
/b/ or /bʲ/ | b in bit | - | U+0411 / U+0431 | |
| В | в | вэ [vɛ] |
вѣди [ˈvʲe.dʲɪ] |
/v/ or /vʲ/ | v in vine | 2 | U+0412 / U+0432 | |
| Г | г | гэ [ɡɛ] |
глаголь [ɡlɐˈɡolʲ] |
/ɡ/ | g in go | 3 | U+0413 / U+0433 | |
| Д | д | дэ [dɛ] |
добро [dɐˈbro] |
/d/ or /dʲ/ | d in do | 4 | U+0414 / U+0434 | |
| Е | е4 | е [je] |
есть [jesʲtʲ] |
/je/ or / ʲe/ | ye in yet | 5 | U+0415 / U+0435 | |
| Ё | ё4,7 | ё [jo] |
- | /jo/ or / ʲo/ | yo in yolk | - | U+0401 / U+0451 | |
| Ж | ж | жэ [ʐɛ] |
живѣте [ʐɨˈvʲe.tʲɪ][2] |
/ʐ/[3] | g in genre, s in pleasure, or zh in Dr Zhivago(voiced retroflex fricative) | - | U+0416 / U+0436 | |
| З | з | зэ [zɛ] |
земля [zʲɪˈmlʲa] |
/z/ or /zʲ/ | z in zoo | 7 | U+0417 / U+0437 | |
| И | и4 | и [i] |
иже [ˈi.ʐɨ] |
/i/ or / ʲi/ | e in me | 8 | U+0418 / U+0438 | |
| Й | й | и краткое [i ˈkra.tkə.ɪ] |
и съ краткой [ɪ s ˈkra.tkəj] |
/j/ | y in yes | - | U+0419 / U+0439 | |
| К | к | ка [ka] |
како [ˈka.kə] |
/k/ or /kʲ/ | k in kitten | 20 | U+041A / U+043A | |
| Л | л | эл or эль [el] or [elʲ] |
люди [ˈlʲʉ.dʲɪ] |
/l/ or /lʲ/ | l in lamp | 30 | U+041B / U+043B | |
| М | м | эм [ɛm] |
мыслѣте [mɨ.ˈsʲlʲe.tʲɪ][4] |
/m/ or /mʲ/ | m in map | 40 | U+041C / U+043C | |
| Н | н | эн [ɛn] |
нашъ [naʂ] |
/n/ or /nʲ/ | n in not | 50 | U+041D / U+043D | |
| О | о | o [o] |
онъ [on] |
/o/ | o in more | 70 | U+041E / U+043E | |
| П | п | пэ [pɛ] |
покой [pɐˈkoj] |
/p/ or /pʲ/ | p in pet | 80 | U+041F / U+043F | |
| Р | р | эр [ɛr] |
рцы [rtsɨ] |
/r/ or /rʲ/ | rolled r | 100 | U+0420 / U+0440 | |
| С | с | эс [ɛs] |
слово [ˈslo.və] |
/s/ or /sʲ/ | s in see | 200 | U+0421 / U+0441 | |
| Т | т | тэ [tɛ] |
твердо [ˈtvʲe.rdə] |
/t/ or /tʲ/ | t in tip | 300 | U+0422 / U+0442 | |
| У | у | у [u] |
укъ [uk] |
/u/ | oo in boot | 400 | U+0423 / U+0443 | |
| Ф | ф | эф [ɛf] |
фертъ [fʲert] |
/f/ or /fʲ/ | f in face | 500 | U+0424 / U+0444 | |
| Х | х | ха [xa] |
хѣръ [xʲɛr] |
/x/ | Bach (German) (voiceless velar fricative) | 600 | U+0425 / U+0445 | |
| Ц | ц | це [t͡sɛ] |
цы [t͡sɨ] |
/t͡s/ | ts in sits | 900 | U+0426 / U+0446 | |
| Ч | ч | че [t͡ɕe] |
червь [t͡ɕʉtʲ] |
/t͡ɕ/ | ch in chip | 90 | U+0427 / U+0447 | |
| Ш | ш | ша [ʂa] |
ша [ʂa] |
/ʂ/ | similar to the sh in shut (voiceless retroflex fricative) | - | U+0428 / U+0448 | |
| Щ | щ | ща [ɕɕa] |
ща [ɕt͡ɕa] |
/ɕː/ | followed by a sound similar to the "ch" in chip such as the phrase "Welsh cheese") (voiceless postalveolar fricative) |
- | U+0429 / U+0449 | |
| Ъ | ъ | твёрдый знак [ˈtvʲo.rdɨj znak] |
еръ [jer] |
see note2 | iotified vowels with no palatalisation of the preceding consonant | - | U+042A / U+044A | |
| Ы | ы | ы [ɨ] |
еры [jɪˈrɨ] |
[ɨ]5 | like e in roses or the i in silly (close central unrounded vowel) | - | U+042B / U+044B | |
| Ь | ь | мягкий знак [ˈmʲæxʲkʲɪj znak] |
ерь [jerʲ] |
/ ʲ/3 | palatalises the preceding consonant | - | U+042C / U+044C | |
| Э | э6 | э [ɛ] |
э оборотное [ˈɛ ə.bɐˈro.tnə.ɪ] |
/e/ | e in met | - | U+042D / U+044D | |
| Ю | ю | ю4 [ju] |
ю [ju] |
/ju/ or / ʲu/ | u in use | - | U+042E / U+044E | |
| Я | я4,16,17 | я [ja] |
я [ja] |
/ja/ or / ʲa/ | ya in yard | - | U+042F / U+044F | |
| Tinanggal na Letra noong 1981 | ||||||||
| І | i8 | - | - | і десятеричное [i] |
/i/ or / ʲi/ | Like и | 10 | |
| Ѳ | ѳ9 | - | - | ѳита [fʲɪˈta] |
/f/ or /fʲ/ | Like ф | 9 | |
| Ѣ | ѣ10 | - | - | ять [jætʲ] |
/je/ or / ʲe/ | Like е | - | |
| Ѵ | ѵ11 | - | - | ижица [ˈi.ʐɨ.tsə] |
/i/ or / ʲi/ | Like и or, sometimes, в | - | |
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Tayiko ang tawag sa wikang Persa (Persian) sa Tayikistan. Balak ibalik ng pamahalaan ang sulat Arabo kung napapanahon na (http://www.presstv.ir/detail.aspx?id=53991§ionid=351020406 Naka-arkibo 2016-01-06 sa Wayback Machine.).
- ↑ Article живете Naka-arkibo 2012-07-22 at Archive.is from "Толковый словарь русского языка Ушакова" ("Dmitry Ushakov|Ushakov's Explanatory Dictionary of the Russian Language"; the dictionary makes difference between е and ё, cf.: ёлка Naka-arkibo 2012-07-22 at Archive.is).
- ↑ Russian phonology#Consonants
- ↑ Article мыслете Naka-arkibo 2012-07-16 at Archive.is from “Толковый словарь русского языка Ушакова” (“Ushakov's Explanatory Dictionary of the Russian Language”).
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.