Aleksandr Alehin
| Aleksandr Alekhine | |
|---|---|
Aleksandr Alekhine | |
| Doğum | Aleksandr Aleksandroviç Alekhine 31 Ekim 1892 Moskova, Rusya |
| Ölüm | 24 Mart 1946 (53 yaşında) Estoril, Portekiz |
Aleksandr Aleksandroviç Alekhine (Rusça: Александр Александрович Алë́хин), (31 Ekim 1892 - 24 Mart 1946), Rus satranççı ve 1927-1935 ve 1937-1946 yılları arası Dünya satranç şampiyonu. Çok saldırgan oyun tarzıyla ünlüdür.
Alexander Alekhine 1892 yılında Moskova'da doğdu. Ailesi zengin ve soyluydu.[1][2][3] 9 yaşındayken Pillsbury'yi oynarken izledi ve büyülenmiş gibi kendini satranca kaptırdı. 4 yaş büyük ağabeyi ona oynamasını öğretti ve gelişmesinde yardımcı oldu. Bundan sonra kuvvetli oyucularla oynadığı bir dönem başladı. Satranca olan yatkınlığı o küçük yaşında bile fark ediliyordu. Büyük satranç oyuncularının oyunlarının bitmek bilmez analizleriyle satranç anlayışını yetkinleştiriyordu. Novo Vreme isimli gazetenin satranç köşesindeki Chigorin'in tüm oyunlarını çalıştı. 1908 yılında 16 yaşındaki genç, uluslararası maçlarda görünür olmuştu. Düsseldorf'daki turnuvada dördüncü ve beşinciliği paylaştı. Daha sonra bir takım maçlarda oynadı ve hepsini kazandı. Devamında Hamburg ve Karlsbad'daki turnuvalara katıldı ama başarısız oldu. Bununla beraber 1912 Stockholm ve 1913 Schveningen turnuvalarında birinciliği elde etti.
Alekhine, zamanının önemli bir bölümünü satranca harcamasına rağmen, başka ilgi alanlarına da sahipti. Eğitimli bir insandı. Çocukken çok iyi düzeyde Fransızca ve Almanca öğrenmişti. Devrimden sonra 1920'de sulh yargıcı oldu ve analitik zekasıyla kriminal olayları araştırmakta ve çözmekte olağanüstü bir başarı gösterdi. 1921 yazında en yüksek büyükustalık seviyesine ulaşınca Sovyetler Birliği'ni terk etti ve dünya şampiyonluğu maçı için sponsor bulma arayışı içine girdi. Ağustos 1922'de yeni dünya şampiyonu Capablanca ile beraber Londra'daki uluslararası turnuvada oynadı. Bu turnuvada Capablanca'nın arkasından ikinci olarak dünya şampiyonluğu için kayda değer bir aday olduğunu gösterdi. 1924 New York turnuvasında aynı performansı gösteremedi ve birinci ve ikinciliği Lasker ve Capablanca'ya bıraktı. Bu kariyerine ağır bir darbeydi. Turnuvadan sonra Lasker onun için şöyle demiştir. "Alekhine büyük bir muamma, şüphesiz ki gelişimi henüz tamamlanmamıştır."
Oyunlarını, galibiyetlerini ve yenilgilerini analiz eden Alekhine stiline hala bir şeyler eklemesi gerektiği sonucuna vardı. Ağır bir çalışma peryodu ona Paris, Bern, Baden-Baden, Hastings, Birmingham, Buenos Aires ve Scarborough turnuvalarında önemli zaferler getirdi.
New York 1927 turnuvasının sonunda Alekhine, Capablanca'nın sadece 2.5 puan gerisindeydi. Genel düşünce aralarındaki maçın Capablanca lehinde biteceğiydi. Peki Alekhine ne düşünüyordu? "Capablanca'dan 6 oyun almayı hayal etmek zor ama daha zoru onun nasıl benden 6 oyun alacağını hayal etmektir." Maç Buenos Aires'te yapıldı. İki buçuk ay boyunca Buenos Aires halkı dünya satrancının iki devinin mücadelesine şahit oldular. 1927 yılında Alekhine'nin rüyası gerçek oldu ve 18.5'e 15.5 gibi bir skorla dördüncü dünya şampiyonu oldu. 1929 ve 1934'te dünya şampiyonluğu için maçlar yaptı Rakibi Bogoljubov'du ve iki maçta da Alekhine galip geldi. Skorlar 15.5 - 9.5 ve 15.5 - 10.5 idi. 1935 yılında Dr. Euwe ile bir maç yaptı ve 14.5 - 15.5 gibi bir sonuçla unvanını kaybetti. Bu yenilgi eski formuna kavuşması için sıkı önlemler almasına neden oldu. Sigarayı ve içkiyi bıraktı. Çalışmalarını eskisi gibi yoğunlaştırdı. Sonuç olarak 1937 yılında rövanş maçında unvanını geri aldı. Ve 1946'da ölene kadar unvanını muhafaza etti. Şampiyonluk unvanını mezara götüren tek şampiyondur.
Alekhine'ın oyunu çok karışık idi ve o daima kombinezonlar arardı. Onun hücum oyunu ve kombinezonları artık satranç tarihinin bir bölümünü oluşturur. Özellikle "basitleştirilmiş" gözüken konumlarda buluşlarının çokluğu göze çarpar.
Alekhine 92 yarışmaya katıldı (Beş olimpiyat, 87 turnuva) 49 turnuvada birinciliği aldı ve 13'ünde de birinciliği paylaştı. 24 maçta oynadı. 17 tanesini kazandı dördü berabere bitti. Üç tanesini kaybetti. Bir tanesi kariyerinin ilk yıllarında idi diğer ikisi ise Euwe'ye karşıydı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Litmanowicz, Władysław; Giżycki, Jerzy (1986). Szachy od A do Z (Lehçe). Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa. s. 16.
- ^ Winter, Edward. "Archive 28 - "When was Alekhine born?"". Chess Notes. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2008.
- ^ Kotov, Alexander Alexandrovich (1973). Alexander Alekhine. Fizkultura i sport. ss. 8 (Russian edition).
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alekhine'un oyunlarından 80 önemli pozisyon17 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Satranç Okulu 9 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Chess Moon 23 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.