I. Ariarathis

Sayfanın 27 Eylül 2024 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

I. Ariarathes (d. MÖ 405 / 404 - ö. MÖ 322, h. MÖ 332 - MÖ 322) (Antik Yunanca: Ἀριαράθης Ariaráthēs), Kapadokya'da bağımsız bir krallık kurulma teşebbüsü, Makedonyalı İskender'in istilâsı sırasında kumandanlarından Sabiktas'ı buraları itaat altına almak görevi ile göndermesine tepki olarak başladığı anlaşılmaktadır.^[1] Kapadokyalılar satrapları Mitrobazan'ın, Granikos Muharebesi'nde öldürülmüş olmasına rağmen kral III. Darius'a bağlı kalmışlar ve hatta Gaugamela Muharebesi'nde Mitrobazan'dan sonra satrap olan I. Ariarathes kumandasında bir ordu ile III. Darius yanında yer almışlardır. Bu savaşta Darius yenilince Kapadokyalılar Makedonya ve Ahamaniş hâkimiyetlerinden hiçbirini kabul etmeyerek Datames'ten 30 sene sonra I. Ariarathes'i kral ilân ederek, bağımsız devlet olmuşlardır (M.Ö. 332).

I. Ariarathes, maharetli azimli ve enerjik bir zattı. Kısa bir zaman içinde Kapadokya krallığının ilk adımlarını attı. MÖ 332'de kendisini bağımsız Kapadokya satrabı ilân etti. Bugünkü Zile (Zela)'nin yakınında bulunan Gaziura kalesini yeni devletin merkezi yaptı. Sinop'tan Trabzon'a kadar uzanan sahili hâkimiyeti altına aldı. Büyük İskender'in Perslere karşı yaptığı sefer sırasındaki karışıklıktan yararlanarak 15.000 atlı ve 30.000 yaya askerden oluşan bir ordu kurdu. I. Ariarathes, kurduğu krallığa meşruluk vermek için kendisini, yıkılan Ahamaniş (Pers) hanedanına bağlıyordu. I. Ariarathes'in kardeşi Orophernes, büyük kral Ohos (II. Artahşahra) zamanında Mısır üzerine yapılan seferde komutanlar arasında bulunmuştur.

Ariarathes'in kurduğu krallık İskender'in ölümüne kadar, yani on yıl kadar devam edebildi. İskender'in katibi Pedrikas MÖ 322 tarihinde ordusu ile gelerek I. Ariarathes'i öldürdü. Sonradan II. Ariarathes adını alacak olan I. Ariarathes'in manevî oğlu, bu sırada oluşan kargaşadan faydalanarak kaçtı ve ölümden kurtulmuş oldu.

Kaynakça

Halit Erkiletlioğlu, Kapadokya krallığı ve sikkeleri

^ Adnan Erzi, Eski Çağda Ankara, T.T.K. yayını, Ank, 1946, s:39 -Günaltay s.258

[1] Adnan Erzi, Eski Çağda Ankara, T.T.K. yayını, Ank, 1946, s:39 -Günaltay s.258

[1]

g t d Helenistik hükümdarlar
Argead Hanedanı	II. Filip İskender (III. Aleksandros) III. Filip IV. Aleksandros
Antigonus Hanedanı	I. Antigonos Monoftalmos I. Demetrios Poliorketes II. Antigonus Gonatas II. Demetrius Aetolikus III. Antigonus Doson V. Filippos Perseus
Ptolemaios Hanedanı	I. Ptolemaios Soter II. Ptolemaios Filedelfos Ptolemaios Keraunos Meleager III. Ptolemaios Evergetes IV. Ptolemaios Filopater V. Ptolemaios Epifanes I. Kleopatra (Naip) VI. Ptolemaios Filometor VII. Ptolemaios Neos Filopator II. Kleopatra Filopator Soter VIII. Ptolemaios Fiskon IX. Ptolemaios Latiros X. Ptolemaios Aleksander III. Berenike XI. Ptolemaios Aleksander XII. Ptolemaios V. Kleopatra IV. Berenike XIII. Ptolemaios XIV. Ptolemaios XIV VII. Kleopatra Filopator XV. Ptolemaios Sezarion
Selefkî Hanedanı	I. Seleukos Nikator I. Antiohos II. Antiohos II. Seleukos Kallinikus III. Seleukos Ceraunus III. Antiohos Magus IV. Seleukos Filopator IV. Antiohos Epifanes V. Antiohos Eupator I. Dimitrios Soter I. Aleksandros Balas II. Dimitrios Nikator VI. Antiohos Dionisos Diodotus Trifon VII. Antiohos Sidetes II. Dimitrios Nikator II. Aleksandros Zabinas Kleopatra Thea V. Seleukos Filometor VIII. Antiohos Gripus IX. Antiohos VI. Seleukos Epifanes Nikator X. Antiohos Eusebes Filopator III. Dimitrios Eucaerus XI. Antiohos Epifanes Filadelfus I. Filippos Filadelfus XII. Antiohos Dionysus VII. Seleukos Kybiosaktes XIII. Antiohos Asiatikus II. Filippos Filoromaeus
Lisimahos	Lisimahos
Antipater Hanedanı	Kassandros IV. Filip V. Aleksandros II. Antipater Antipater Etesias Sosthenes
Attalos Hanedanı	Filetairos I. Eumenis I. Attalos II. Eumenis II. Attalos III. Attalos III. Eumenis
Greko-Baktriya Hanedanı	I. Diodotus II. Diodotus I. Euthydemus I. Dimitrios II. Euthydemus I. Antimachus Pantaleon Agathocles I. Dimitrios I. Eucratides Plato II. Eucratides I. Heliocles
Hint-Grek Krallığı	I. Dimitrios I. Antimahus Pantaleon Agathokles I. Apollodotus II. Demetrius II. Antimahus I. Menander I. Zoilos Agathokleia Lisias I. Strato Antialkidas II. Heliokles Poliksenios III. Demetrios Filoksenios Diomedes Amintas Epander Theofilos Peukolaos Thraso Nikivas II. Menander Artemidoros Hermaeus Archebios Telefos II. Apollodotus Hippostratos Dionisios II. Zoilos Apollofanes II. Strato
Bitinya kralları	I. Zipoitis I. Nikomidis II. Zipoites Etazeta (taht naibi) Ziaelas I. Prusias II. Prusias II. Nikomedes III. Nikomedes IV. Nikomedes
Pontus kralları	I. Mithridatis Ariobarzanis II. Mithridatis III. Mithridatis I. Farnakis IV. Mithridatis V. Mithridatis VI. Mithridatis II. Farnakis Dareios I. Polemon Pitodorida II. Polemon
Kommagene kralları	Ptolemaios II. Sames I. Mithridatis I. Antiohos II. Mithridatis II. Antiohos III. Mithridatis III. Antiohos IV. Antiohos
Kapadokya kralları	I. Ariarathis II. Ariarathis III. Ariarathis IV. Ariarathis V. Ariarathis VI. Ariarathiss VII. Ariarathis VIII. Ariarathis IX. Ariarathis X. Ariarathis Arhelaos
Bosporos kralları	I. Mithridates Farnakes Asandros ve Dynamis II. Mithridates Asandros ve Dynamis Scribonius'un Dynamis'le ortak yönetim teşebbüsü Dynamis ve Polemon Polemon ve Pythodorida Aspurgus III. Mithridates ve Gipaipyreos III. Mithridates I. Kotis