İskoçlar
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Şubat 2010) |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| 4,446,000 (2011) (Sadece İskoç asıllı)[1] | |
| 6,006,955 İskoç 5,393,554 İskoç-İrlandalı[2][3] | |
| 4,719,850[4] | |
| 1,792,600[5] | |
| 760,620 | |
| 760,620[6] | |
| 100,000 | |
| 80,000 | |
| 45,000 | |
| 15,000 | |
| 12,792[7] | |
| 2403[8] | |
| Diller | |
| Din | |
Ağırlıklı Presbiteryenlik ayrıca Katolik Kilisesi ve İskoç Episkopal Kilisesi diğer azınlıklar: Agnostisizm, ateizm vs. | |
İskoçlar (Kelt İskoççası: Gáidheal ya da Albannaich, Cermen İskoççası: Scots Fowk İngilizce: Scots) (Latincedeki Scoti'den gelme, 5. yüzyılda bir Gael Kabilenin ismi), İskoçya'da (Büyük Britanya'nın kuzeyinde) yaşayan halkın adıdır.
İsim kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Scotia (İskoçya) terimi Romalılar tarafından birinci yüzyılda var olan bir kabile için kullanılıyordu.[kaynak belirtilmeli] Ayrıca Romalılar Scotia terimini İrlanda'da yaşayan Gael halkı için de kullanmışlardır.[9] İngiliz tarihçi Bede, İrlanda'dan Pikt ülkesine yerleşen halkları Scottorum terimi ile anmıştır:
"Scottorum nationem in Pictorum parte recipit."
Buradan çıkarabildiğimiz anlam Gaeller olarak da tanınan halkların, Dál Riata Krallığı'na yani İskoçya'nın batı kıyılarına gelmeleridir.
Bede'nin İskoçlar için "natio" (ulus) kelimesini kullanması bilinen bir şeydir. Piktlerle beraber diğer halkları da gens (ırk) kelimesi ile anmıştır.[10]
Anglo-Sakson Kronolojisi adlı kronoloji belgesinde Scot kelimesi "Galler Ülkesini işaret etmek için kullanılmıştır. Scottorum kelimesi ise 1005 yılında İrlanda Kralı tarafından yeniden kullanılmıştır: İmperator Scottorum Brian Bóruma'ya, Armaghın Kitabında, noteri, Mael Suthain tarafından verilmiş unvan.[11] Bu unvanı daha sonra İskoç Kralları kopyalamıştır. Basileus Scottorum Kral Edgar'ın (1074-1107) büyük mühründe görülmektedir.[12] 1. Alexander ve onun, 6. James dahil olmak üzere, haleflerinin çoğu Rex Scottorum unvanını kendi büyük mühürlerinde kullanmışlardır.[13]
Modern dönemde Scot ve Scottish kelimeleri ağırlıklı olarak İskoçya sakinleri için geçerlidir.
Olası antik İrlandalı çağrışımları büyük ölçüde unutulmuştur. Kuzeydoğu İrlanda'da Ulster Scots olarak bilinen dil, 17. ve 18. yüzyılda İskoçya'dan İrlanda'ya göç edenlerin sonucudur.
İskoçya'daki etnik gruplar
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüz İskoçya'nın yerli halkı, Piktler,Galler ve Bretonlar olmak üzere üç tane Kelt boyundan gelmektedir. 700'den 1000'lere kadar İskoçya'da çoğunlukla Gael dili yaygındır ve bu dönemde onların İngilizce ve Fransızca konuşan komşuları bölgeye "Scotland" yani "Gaellerin diyarı" adını vermişlerdir. Bunun yanında bölgede Cermenik dillerden İngilizce ve Nors dili de konuşulmaktaydı. 1200 yılından 1500 yılına kadar İskoçya'nın Galloway ve Highland arasında kalan aşağı kesimlerinde İngilizce gittikçe hakim olmuş ve 1500'den itibaren de İskoçya dillere göre iki grup halka bölünmüştür: Gaelik dili konuşanlar "Highlanders" İskoç dilini konuşanlar "Lowlanders". Günümüzde göçmenler başka dilleri de getirmişler ancak modern İskoçya'da İngilizce akıcı bir dille konuşulduğundan "Highlander" ve "Lowlander" gibi ifadeler anlamını yitirmeye başlamıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;scotlandscensus.gov.ukisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ [1] 11 Şubat 2020 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi American Community Survey 2008 by the US Census Bureau estimates 5,827,046 people claiming Scottish ancestry and 3,538,444 people claiming Scotch-Irish ancestry.
- ^ "Who are the Scots-Irish?". 2 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
- ^ The 2006 Canadian Census 6 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. gives a total of 4,719,850 respondents stating their ethnic origin as Scottish. Many respondents may have misunderstood the question and the numerous responses for "Canadian" does not give an accurate figure for numerous groups, particularly those of British Isles origins.
- ^ "ABS Ancestry". 2012. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
- ^ Kuzey İrlanda#Demography
- ^ "stats.govt.nz". 16 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
- ^ Lehane, Brendan (26 Ocak 2000). The Quest of Three Abbots: the golden age of Celtic Christianity. SteinerBooks. s. 121.
- ^ Harris, Stephen J. (1 Ekim 2003). Race and Ethnicity in Anglo-Saxon Literature. Routledge (UK). s. 72. ISBN.
- ^ Martin, F. X. (Francis Xavier) (1 Ağustos 1976). New History of Ireland. Oxford University Press. s. 862. ISBN.
- ^ Freer, Allan (1871). The North British Review. Edmonston & Douglas. s. 119. and Robertson, Eben William (1862). Scotland Under Her Early Kings: a history of the kingdom to the close of the thirteenth century. Edmonston and Douglas. s. 286.
- ^ Greenway, D. E. (EDT) (1 Haziran 1996). Handbook of British Chronology. Cambridge University Press. s. 55. ISBN 9780521563505.