İçeriğe atla

Ambrosius

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Milano'lu Ambrosius
Kilise Babası - Kilise Doktoru
Doğum340
Treviso - Roma İmparatorluğu
Ölüm4 Nisan 397
Milano - Roma İmparatorluğu
KutsayanlarKatolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Lüteryan Kilisesi, Anglikan Komünyonu
TürbeBazilika di Sant'Ambrogio - Milano - Lombardia - İtalya
Yortu7 Aralık (Batı Kilisesi) ve (Doğu Kilisesi)

Milano'lu Ambrosius (340, Treviso, Roma İmparatorluğu – 4 Nisan 397, Milano, Roma İmparatorluğu) Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.[1]

Batı Hristiyanlığı Ambrosius'u dört geleneksel Latin Kilisesi Babaları'ndan biri olarak tanır (Augustinus, Hieronymus ve Büyük Gregorius ile birlikte). Katolik Kilisesi, Ortodoks Kilisesi, Anglikan Kilisesi ve çeşitli Lutheryan mezhepleri tarafından Aziz kabul edilir. 1295'te Papa VIII. Bonifacius tarafından Kilise Doktoru ilan etmiştir. Yortusu 7 Aralık'tır.

Piskopos olan Vali

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ailesi Roma yüksek aristokrasisindendi. Babası doğduğu yer olan Galya'nın valisiydi. Babasının ölümünden sonra, Ambrosius ailesinin geri kalanıyla birlikte Roma'ya geri döndü. Bir avukat olmasını sağlayan eğitimini burada gördü ve 25 yaşında babası gibi Roma İmparatorluk yönetiminin yüksek rütbeli bir memuru oldu. 370 yılında yönetimi Milano'dan yapılan Liguria-Emilie bölgesinin valisi oldu. Milano o dönemde batı Roma İmparatorluğunun başkentiydi.[2]

Ambrosius 374 yılında beklenmedik biçimde büyük övgülerle şehrin piskoposu olarak seçildi. Başta hızla karara kendisinin göreve uygun olmadığını belirterek itiraz etti, ne vaftiz olmuştu ne de teoloji eğitimi almıştı. İmparatordan Roma'nın kutsal görevlere açıkça uygun bireyler atamasının münasipliği üzerine bir mektup aldıktan sonra, Ambrosius adaylığı kabul etti. Aynı hafta içerisinde vaftiz oldu ve episkopos olarak kutsandı ve atandı. 30 yıl boyunca da piskopos olarak kaldı.[3]

Teolog olarak Ambrosius

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir teolog olarak ardında çok sayıda detaylı ve iyi bir Latince ile yazılmış eserler bıraktı. Ariusçuluğa karşı sert bir pozisyon aldı. Tefsir konularında Origenes ve Filon'a yakındı.[4] Dogmalarda ise Sezarya’lı Basileios, İskenderiye'li Atanasius ve Yeruşalim’li Kiril'i takip etti.[5]

En bilinen eseri Ruhbanların Görevi Üzerine'de kendi ruhbanları için amaçlamış ancak tüm Hristiyanlara da Hristiyan etiği öğretilerinin bir derlemesini yapmış ve üst sınıflardaki insanların açgözlülüğü ve lükse düşkünlüğünü sert bir şekilde kınamıştır.[6]

De Virginbus (Bakireler Üzerine); De virginitate (Bakirelik Üzerine); Exhortatio Virginitatis (Bekaretin Teşviki) yazılarında Bakire Meryem'i rol modeli olarak aldığı kutsanmış bakireliğin ateşli bir taraftarıdır. Ambrosius Batı Kilisesi'nde Meryem'e bağlılığın ilk savunucularından birisidir.[5]

Ambrosius'un Hristiyan ilahileri üzerine çalışmaları daha ünlüdür. Sayısız ilahi ona atfedilmiştir.[5]

Ambrosius'un Bir İlahisi[7]

Her şeyi yaratan en yüce Tanrı,

Yıldızlarla dolu göklerin Egemen'i

Giydirir gündüzü harika ışıkla

Kuşatır geceyi sonsuz huzurla.

Yorulan kolları uykuyla tazeler,

Çünkü bekliyor onları taze emekler.

Rab ilgiye susayan gönlü ferahlatır,

Kaygılarımızı da darmadağın eder.

Biten gün için sana şükrederiz,

Başlayan gece için dua ederiz,

Uyanan biz günhkarlara yardım et,

Şükran kurbanlarımızı lütfen kabul et.

Bütün ihtiraslardan özgür kıl bizi,

Esenliğinle doldur yüreğimizi

Kıskanç İblis'in saldırısından koru,

Payımız senin huzurunda duru.

Mesih! Sonsuzlukta Baba'yla,

Tek'tir birlikte Kutsal Ruh'la,

Her şeye egemendir Tanrı,

Kutsal Üçlübirlik bizlerin kalkanı.

Bilindiği olaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. Augustinus'un putperestlikten Hristiyanlığa geçişi. Ambrosius Augustinus'un üzerinde büyük bir etkisi olmuş ve 386'da onu vaftiz etmiştir.[8]
  2. Ambrosius Batı'daki ilk manastır sistemini desteklemek için büyük gayret göstermiştir.[9]
  3. Ambrosian riti. Ambrosian riti bugün dahi Roma Katolik Kilisesi içinde kullanılan bağımsız litürjilerden birisidir. Diğer ritler Latin riti (en yaygın olanı), Mozarap riti (İspanya'daki Toledo diyakozunun) ve Kongo ritidir. Her ne kadar ritin babası olmasa da rit ona atfedilmiştir.[10]
  1. ^ New Catholic Encyclopedia – Second Edition. M. R. P. Mcguire (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. s. 337 Cilt: 1 ISBN 0-7876-4005-0. 
  2. ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Hakkı Demirel, Peder Luigi İannitto... Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 341 ISBN 975-7065-03-X. 
  3. ^ İdem. s. 342. 
  4. ^ Patrology. Maria Grazia Mara (İngilizce). Christian Classics, INC. 1986. s. 153 ISBN 0-87061-127-5. 
  5. ^ a b c Encylopedia of Early Christianity - Second Edition. Louis J. Swift (İngilizce). Garland Publishing INC. 1998. s. 42 ISBN 0-8153-3319-6. 
  6. ^ Patrology. s. 166. 
  7. ^ Hristiyanlık Tarihi. Chambers, John D. tarafından çevrildi. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 150. 
  8. ^ Hristiyan İlahiyatının Hikayesi - Gelenek ve Reform Yirmi Yüzyılı. Roger E. Olson. Wiest, Ken tarafından çevrildi. Haberci Basın Yayın Dağtım Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. 2020. ss. 263-264. 
  9. ^ Hristiyanlık Tarihi. Michael A. Smith. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 151. 
  10. ^ "Ambrosian riti". 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.